Hmekëne Jë Ke Traqa Ha La Ijine Ihnyingë!
“Hmekëne jë . . . ke tha ‘te kö nyipunie la ijine traqa la Joxu.”—MATAIO 24:42.
NEMENE la hnei nyipunieti hna troa kuca maine atre hë epuni laka, hna atrekënö ngöne la itre uma ezi epun? Eje hi lai laka, tro nyipunieti a hmek, matre troa thupëne la hnepe lapa i epun memine la itre mo i epun. Nga drei la ka atre la ijine troa traqa la atrekënö; caasi hi lai laka, thatre kö së la ijine tro angeic a traqa, nge kösë ju hi lo samek.
2 Hnei Iesu hna anyimua qeje atrekënö ngöne la itre ceitun hnei nyidrëti hna hamën. (Luka 10:30; John 10:10) Ame ngöne lo nyidrëti a qaja la itre ewekë ka troa traqa ngöne hneijine ne la pun, qëmekene troa ihnyingë, hnei nyidrëti hna hmekëne la itre atr me qaja ka hape: “Qa ngöne lai hmekëne jë; ke tha ‘te kö nyipunie la ijine traqa la Joxu i nyipunie. Ngo trotrohnine ju la, maine ate hë hnene la tixene uma la waci e jidi ka trao traqa la ate kë ‘nö ngön, maine ase hë angeice hmekë, nge tha hna nue kö la uma i angeice wanga thë ej.” (Mataio 24:42, 43) Haawe, hnei Iesu hna aceitunën la traqa i nyidrë memine la traqa ne la atrekënö laka, thaa hne së kö hna treqen.
3 Hna iëne hnyawa la ceitun, pine laka, ame la traqa i Iesu, tre, pëkö ka troa atre. Hnei nyidrëti mina fe hna qaja ngöne lai hna perofetane cili ka hape: “Ngo ame la drai memine la haua cili, te, pëkö ate ate, kete tha ‘te kö la ite angela e hnengödrai, memine la Nekön, ngo Kakati hmekuje hi.” (Mataio 24:36) Qa ngöne lai, öni Iesu kowe la itre ka drei nyidrë: “Lapa maca jë nyipunie.” (Mataio 24:44) Ngacama thatre kö angatr la ijine troa traqa hnei Iesu matre troa eatrëne la iameköti i Akötresie, eje hi lai laka, ame koi itre ka trongëne la ithuemacany, tre, tro angatr a hmek; troa mama qa ngöne la aqane ujë i angatr.
4 Matre drei la itre xaa hnying ka nyipi ewekë: Tune kaa la aqane hmekë së hnei Iesu, thatraqane hmekuje hi la itre ka thaa thili kö koi Iehova, maine loi e tro mina fe la itre nyipi Keresiano a hane “hmek”? Pine nemen matre nyipi ewekë catr troa hmek, nge nemene la aqane troa hmek?
Kola Hmekë Drei?
5 Eje hi lai laka tro la Joxu a traqa ceitune me ketre atrekënö kowe lo itre atr e celë fe, ka xele ma drenge la itre ithuemacany. (2 Peteru 3:3-7) Nge tune kaa itre nyipi Keresiano? Hnei Paulo aposetolo hna cinyihane kowe la itre Keresiano ne la hneijine i Iesu, ka hape: “Ate hnyawa nyipunie laka tro ha traqa la drai ne la Joxu tune la ate kë ‘nö e jid.” (1 Thesalonika 5:2) Thaa luelue kö së troa mekune laka “tro ha traqa la drai [i Iehova].” Hapeu, kolo lai a hape itre xan la ka troa catre hmek, ngo ame së, tre, thaa nyipi ewekë kö tro sa hane hmek? Easa öhne hnyawa laka, Iesu lo lai a ithanata kowe la itretre drei nyidrë, kola hape: “Ngöne la ijine hnei nyipunieti hna tha mekune kö, te, tro ha traqa la Nekö i at.” (Mataio 24:44) Ame ngöne lo nyidrëti a ithuecatr koi angatr troa catre thele la Baselaia, öni nyidrëti hmekë angatr ka hape: “Lapa maca jë nyipunie ; ke ngöne la ijine hnei nyipunie hna tha mekune kö, te, tro ha traqa la Nekö i ate.” (Luka 12:31, 40) Haawe, kola mama hnyawa laka, koi angetre drei nyidrë lo Iesu a ithuecatr troa “hmek”?
6 Pine nemen matre nyipi ewekë troa “hmek” me “lapa maca”? Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Kola eënyi la ala lue ; tro ha xome la kete, nge hnene la kete pë hë. Tro la lue fö’ a ela amudromudron; tro ha xome la kete, nge hnene la kete pë hë.” (Mataio 24:40, 41) Ame ngöne la kola troa apaatrene elanyi la fene ka ngazo celë, tre, troa “xom,” maine amelen lo itre atre ka hmek. Nge troa “hnene pë hë” me apaatren la itre xan, pine laka, hnei angatr hna ketre sipu kuca la itre aja ne la itre hni angatr. Ngacama hna alualaine hë la itre xan hnene la nyipici, ngo ame la engazon, tre, thaa hnei angatre kö hna hmek.
7 Hnene laka thatre kö së la drai ne troa apaatren la fene ka ngazo celë, haawe, kolo hi lai a aijijë së troa amamane la eloine la itre thiina ka eje ekuhu hni së nge ka upi së troa nyihlue i Akötresie. Maine jë troa nango qea la hna itreqe matre traqa pi la pun. Ene pe hmanono hë itre xan hna itreqe, matre kolo ha nanazije trootro la ajane troa kuca la huliwa i Akötresie. Ngo ame lo easë a sa xepu koi Akötresie, tre, easë hi lo lai a amamane hnyawa koi Nyidrëti ka hape, easë a troa nyihlue i Nyidrë hmekuj ngöne la mele së ka pexej. Ame kowe la itre atr ka atre Iehova, tre, atrehmekune hnyawa hi angatr laka, thaa tro kö Nyidrëti a kapa lo itre ka nyenyape nyimenyime elanyi troa nyihlue Nyidrë ke kolo ha troa apaatren la fen. Ohea, thatreine kö troa amenu Iehova, pine laka, öhne hi Nyidrëti la itre ewekë ekuhu hni ne la atr.—1 Samuela 16:7.
8 Pine laka atraqatr la ihnimi së koi Iehova, haawe, easa madrine troa kuca la aja i Nyidrë. (Salamo 40:8; Mataio 26:39) Nge easa ajan troa nyihlue i Iehova epine palua. Ngacama troa nango qea koi së la hna itreqe, ngo ame pe, atraqatre pala kö la mejiune cili. Haawe, ame la easë a hmek, tre, hnene laka, ame la drai Iehova hne së hna lapa treqen, tre, celë hi ketre ewekë ka sisitria elany thatraqane la aja i Nyidrë. Hnene la etrune la aja së troa amadri Nyidrë, ene pe kola upi së troa mele thenge la Wesi Ula i Nyidrë, me troa amë panën la Baselaia i Nyidrë ngöne la mele së. (Mataio 6:33; 1 Ioane 5:3) Tro sa ce wang la thangane la aqane hmeke së, ngöne la itre mekune hne së hna axeciën me ngöne la itre huliwa së ngöne la drai.
Nemene La Hnei Epuni Hna Thel Thatraqane La Mele i Epun?
9 Nyimutre la itre atr ka öhne laka, nyimu pengöne jol me hulö hna melën enehila hnene la itre atr, nge thaa madrine kö angatr la aqane trongene la mele i angatr. Ngo hapeu, atre fe kö angatr la aliene la itre ewekë ka traqa ngöne la fen asë? Trotrohnine kö angatr laka, easë a melëne enehila lo “puatine la fewatin”? (Mataio 24:3) Atrehmekune fe kö angatr laka, ame la kola haöthe la fen hnene la mele caas, me iakötrë, memine la kuci ngazo, tre, celë hi hatrene lai laka, easë melën la itre “drai hnapin”? (2 Timoteo 3:1-5) Nyipi ewekë tro angatr a atre hnyawa me mekune la aqane trongene la mele i angatr.
10 Nge tune kaa fe së? Ame ngöne la nöjei drai, easë a axecië mekun göne la huliwa së, memine la itre sine mec ka traqa koi së, me itre ejolene ngöne la fami, maine ngöne pena la aqane hmi së koi Akötresie. Atre hi së la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr, nge easë a thele troa trongëne itre ej. Qa ngöne lai, ka loi e tro sa isa thele ka hape: ‘Hapeu, eni kö a nue la itre ewekë hnenge hna hnehengazon ngöne la meleng, troa ananyi ni qaathei Akötresie? Eni kö a nue la itre mekune ne la fene celë, troa athixötrën la itre mekune hnenge hna axeciën?’ (Luka 21:34-36; Kolose 2:8) Loi e tro sa catre lapaune koi Iehova cememine la hni së ka pexej, nge thaa tro kö sa mejiune kowe la sipu inamacane së. (Ite Edomë 3:5) Celë hi matre, nyipi ewekë tro sa “xölehuje la nyipi mel”—ene la mele ka epine palua ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie.—1 Timoteo 6:12, 19.
11 Nyimutre la itre ceitun hna hamën hnei Tusi Hmitrötr nyine troa xatua së troa hmek. Tro sa ce wange lo ewekë ka traqa ngöne la hneijine i Noa. Qëmekene la tro Iehova a apaatren ekö lo itre atr ngöne la hneijine i Noa, itre macatre ne pane thuemacanyi angatr hnei Nyidrë. Ngo Noa hmekuje hi memine la hnepe lapa i angeic, lo itre ka drenge la kola hmekë angatr. (2 Peteru 2:5) Celë hi matre kola qaja hnei Iesu, ka hape: “Troa traqa hmaca la Nekö i ate, tune la ijine i Noa. Ke ngöne la ijine pate pete kö la iwë, angat’ a lapa xen, me ij, me faipoipo, me ihamë föeë, uti hë ngöne la drai hnei Noa hna lö hnine la aka, nge tha ‘te kö angate uti hë traqa ha la iwë, me cengöne thei angat’ asë pi, kete troa tune la traqa hmaca la Nekö i at.” (Mataio 24:37-39) Nemene la hne së hna atre qa ngöne la ewekë cili? Nyipi ewekë tro sa mekune hnyawa la aqane mele së, wanga tro sa nue la itre ewekë hna hnehengazon hnene la fene celë, tune mina fe la itre huliwa ne la nöjei drai, a he la itre huliwa ne la götrane la ua.—Roma 14:17.
12 Tro sa ce wange mina fe lo ewekë ka traqa ngöne la hneijine i Lota. Ka xenyë la traone e Sodoma, ngo ame pe tre, atraqatr la kuci ngazo. Hnei Iehova hna upe la itre angela matre troa apaatren la traone cili. Hnene lai itre angela hna nyimenyimë Lota memine la fami angeic troa kötre lö pi qaa hnine la traon, nge thaa tro pi kö a xei hmaca. Hna kötr hnei Lota memine la itre sinee i angeic, ngo thatreine hnyawa kö föe troa nue la uma i angeic. Hnei angeic hna xei me goeëne hmaca la traon. Pine la hnei angeic hna thaa idrei, ene pe meci la pune koi angeic. (Genese 19:15-26) Hnei Iesu hna perofetan me hmekëne la itre atr ka hape: “Mekuneju la ifënekö i Lota”! Hapeu, easë kö a hane amamane hnene la itre hne së hna kuca, ka hape easë a wanga atrune la itre ithueamacany?—Luka 17:32.
13 Ame koi itre ka drenge la itre ithuemacanyi qaa thei Akötresie, tre, tro angatr a mel. Celë hi ka traqa lai koi Noa memine la fami i angeic, nge tui Lota memine la lue nekö i nyidrë jajiny. (2 Peteru 2:9) Ame ngöne la easa mekune hnyawa la itre ewekë ka traqa cili, easa öhne laka hetrenyi la itre ithuemacany hna hamën nyine troa hmekën la itre atr. Hetrenyi mina fe la ketre maca ka lolo, ketre maca ne iamele thatraqane la itre sinee ka hni ka mekötr. Celë hi mekune lai ka upi së troa mejiune me treqene la troa eatr elanyi lo hna thingehnaeane hnei Akötresie, ene la troa acile la “hnengödrai ka hnyipixe memine la fene hnengödrai ka hnyipixe” nge ej e cili la “thina ka meköt.”—2 Peteru 3:13.
‘Traqa Ha La Ijine Ihnyingë’!
14 Nemene la ewekë ka traqa koi së e hne së hna lapa hmek? Kola edomëne trongën hnene la itusi Hna Amamane la aqane troa eatr la aja i Akötresie. Maine tro sa hane wanga atrune la itre ewekë cili, eje hi lai laka, tro hë së a lapa hmek. Ketrepengöne pi hë la aqane amamane hnene la hna perofetane la itre ewekë ka troa traqa ngöne “drai Joxu,” drai hna nyiqaane ngöne lo macatre kola acili Iesu troa joxu ekoho hnengödrai ngöne lo macatre 1914. (Hna Amaman 1:10) Kola amamane hnyawa hnene la tusi Hna amamane laka, hna kapa hnene la ketre angela la “maca ka loi ka tha ase palua kö [nyine] troa cainöjën.” Angeic a qaja catrëne ka hape: “Qouju e Akötesie, me hamë nyidëti la atrun, ke traqa ha la ijine hnyingëne hnei nyidë.” (Hna Amaman 14:6, 7) Ame la “ijine” ihnyingë, tre, ketre hnepe ijine ka xoxopatr ka qaja la ijine kola qaja la itre hna amekötine hnei Akötresie ka eje hnine la hna thingehnaean, memine la kola eatrëne itr’ ej. Easë hi enehila a mele ngöne la hneijine cili.
15 Qëmekene troa nyipune la ihnyingë cili, kola ithuecatre koi së ka hape: “Qouju e Akötesie, me hamë nyidëti la atrun.” Kola hapeue lai? Ame la troa xoue Akötresie, tre, kolo lai a hape, tro sa nuetrije la ngazo. (Ite Edomë 8:13) Maine tro sa thele troa atrunyi Akötresie, tro hë së a drei Nyidrë cememine la metrötr. Thaa tro kö sa nue la ketre ewekë troa sewe së troa e lapaan la Wesi Ula i Nyidrë, ene la Tusi Hmitrötr. Thaa tro kö sa wanga acone la eamo i Nyidrë, ene la troa sin la itre icasikeu i Keresiano. (Heberu 10:24, 25) Tro hë së a atrehmekune laka, ketre aqane troa iatruny la troa cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia, nge easë a catre xome la hnëqa cili. Loi e troa eje ekuhu itre hni së la lapaune së koi Nyidrë ngöne la nöjei ijin. (Salamo 62:8) Qa ngöne laka easa atrehmekunyi Iehova lo Atre musi hune la hnengödrai memine la fene hnengödrai, haawe, easë a troa atrunyi Nyidrë me kapa hnyawa laka Nyidrëti fe la troa musinën la mele së. Hapeu, hetrenyi kö thei nyipunieti la xoue Akötresie, nge epuni kö a hane xome la nöjei aqane troa atrunyi Nyidrë?
16 Kola amamane hnyawa koi së hnene la mekene 14 ne la tusi Hna amamane, la itre xaa ewekë ka traqa ngöne la ijine ihnyingë. Hna pane qeje Babulona Atraqatr, lo hmi ka thoi e cailo fen, kola hape: “Hnei ketre angela hna xöte thenge me hape, Kei hë, kei hë Babulona, ene lapa atraqat!’ ” (Hna amamane 14:8) Ame koi Akötresie, tre, kei hë la Babulona Atraqatr. Ame lo 1919, ijine kolo hi lai a thapa la itre Keresiano hna iën qa ngöne la itre ini me itre hna majemine ka ngazo hna kuca hnei Babulona. Itre ewekë lai ka musinën la mele ne la itre atr memine la itre nöj. (Hna amamane 17:1, 15) Ngo ijije hi troa nue hnene la itre hlue i Akötresieti la mele i angatr matre troa sajuëne la nyipi hmi. Qaane ju hi lai, kolo ha haöthe la fene asë hnene la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie.—Mataio 24:14.
17 Ngo thaa ase petre kö eatrëne asë lo hna ahnithe göi Babulona Atraqatr. Easenyi hë troa apaatren ej epine palua. (Hna amamane 18:21) Celë hi kepine matre Tusi Hmitrötr a ithuecatre kowe la nöjei atr ka hape: “Tro pi qa thei nyidro [Babulona Atraqatr] . . . mate tha hane nyipunie sine la ite ngazo i nyido.” (Hna amamane 18:4, 5) Nemene la aqane tro sa lö pi qa hnine la Babulona Atraqatr? Thaa ene hmekuje kö la troa thupa la itre otren ka iakeu së memine la hmi ka thoi. Tru catr la hna löth hnei Babulona la itre feet ka nyimutre, me itre hna majemine (itre kutim) ka hlemu ngöne la nöj. Hna tune mina fe ngöne la aqane ujë ne la fen laka kola kapa la kuci ngazo, me ngöne la kuci haze ngöne la itre elo, me itre xane ju kö. Ame la tro sa hmek, tre, ene la troa amamane hnene la itre aqane ujë së memine fe la itre aja së, laka, nanyi hë së qaa thei Babulona Atraqatr ngöne la nöjei götran.
18 Kola qaja ngöne Hna amamane 14:9, 10, la ketre nyine tro sa atre göne la ‘ijine ihnyingë’. Kola qaja hnene la ketre angela ka hape: “Maine hetete thili kowe la öni ka sheshe, me hnaijin’ ej, me kapa la haten’ eje hune la göpadi angeic, maine ngöne la ime i angeic, celë hi ka tro ha iji la waina ne la tenge elëhni Akötresie.” Pine nemen matre kola nyithupene tune lai kow’ ej? Pine laka, ame la “öni ka sheshe, me hnaijin’ ej”, tre, lu’ej a nyi hatren la musi ne la atr; nge musi lai ka thipetrije la musi Iehova. Celë hi matre kola catre thele hnene la itre Keresiano ka hmek, matre thaa tro kö a löthe la itre aqane mekune me aqane ujë i angatr, maine troa mama pena ka hape angatr la itre hlue ne la itre ka thipetrije la musi ka tru ne la nyipi Akötresie ene Iehova. Atre hnyawa hi la itre Keresiano laka, ase hë Iehova acile la Baselaia i Nyidrë ekoho hnengödrai, nge tro la musi cili a apaatrene asë la itre musi ne la itre atr, nge tro ej a cile huti epine palua.—Daniela 2:44.
The Thëthëhmine Pi Kö Së Laka Easë a Melën La Ketre Hneijine Ka Nyipi Ewekë Catr!
19 Easë a easenyi catre pala hi kowe la pune la fen, nge kolo mina fe a elë nyimenyime la itre jol me itre itupath. Pine laka easë a mele ngöne la fene ka iahmo nge itre atr ka ngazo pala hi së, haawe, troa nyimutre fe la itre ewekë ka troa akötrë së; tune la itre sine mec, maine qatre pena ha, maine meci hë ketre sinee, maine itre eatr ngöne la sipu mele së, maine easa nanazij qa ngöne laka pëkö ka drei së ngöne la hna cainöje trootro, me itre xaa ewekë ju kö. Thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka, ame la aja i Satana, tre, ene la troa thele troa tupathi së jëne la itre ewekë cili matre tro sa hmacahmaca—ene laka thaa tro hmaca kö sa cainöjën la maca ka loi, maine thaa tro pena a xötrethenge la ite trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr. (Efeso 6:11-13) Thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka easa melën la hneijine ne la pun, ketre hneijin ka nyipi ewekë catr!
20 Atre hi Iesu laka troa tru hnei ewekë ka troa sewe së troa catre nyi hlue i Iehova, celë hi matre nyidrëti a ithuecatre koi së me hape: “Hmekënejë; ke tha ‘te kö nyipunie la ijine traqa la Joxu i nyipunie.” (Mataio 24:42) Qa ngöne lai, loi e tro sa hmek, nge thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka, easë hnyawa ha ngöne la hneijine ne la pun. Loi e tro sa thupën wanga tro la itre nyinyithiina i Satana a athixötrë së, ene pe tro hë së a nanazij me maine nuetrije pena la nyipici. Loi e troa ej ekuhu hni së la ajan troa cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia; nge thaa tro kö nue la ketre ewekë troa sewe së ngo loi e troa catre xome pala hi la huliwa cili. Eje hi lai laka, thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka ketre hneijine ka nyipi ewekë catr la hne së hna melën enehila, nge loi e tro sa wanga atrune la ithuecatr hna hamën hnei Iesu, kola hape: “Hmekëne jë.” Maine tro sa ujë tune lai, haawe, tro hë së a atrunyi Iehova, nge tro fe hë së a ce memine la itre atr ka mejiune troa kapa la itre manathithi ka epine palua.
Troa Sa Tune Kaa La Itre Hnyinge Celë?
• Tro sa atre tune kaa laka ame la ithuecatre hna hamën hnei Iesu göi troa hmek, tre, thatraqane la itre Keresiano?
• Nemene la itre hna qaja hnei Tusi Hmitrötr ka xatua së troa hmek?
• Nemene la ijine ihnyingë, nge nemene la hna ithuecatre koi së troa kuca qëmekene troa nyipune la ijine cili?
[Thying]
1, 2. Hnei Iesu hna aceitunëne me nemen la traqa i nyidrë?
3, 4. (a) Tune kaa la aqane tro sa trongëne la ithuemacanyi Iesu göne la traqa i nyidrë? (b) Nemene la hnying hna amejën?
5. Easë a atre tune kaa ka hape, ame lo ithuemacanyi troa “hmek”, tre hna qaja lo kowe la itre nyipi Keresiano?
6. Pine nemen matre nyipi ewekë tro sa “hmek”?
7. Nemene la eloine la troa thatre la ijine troa apaatren la fen?
8. Pine nemen matre easa qaja ka hape ihnimi koi Iehova la ka troa upi së troa hmek?
9. Pine nemen matre loi e tro la itre atr ka mele ngöne la hneijine së a mekune hnyawa la aliene la itre ewekë ka traqa enehila?
10. Nemene la nyine tro sa kuca matre troa xecie hnyawa koi së laka easë a hmek?
11-13. Nemene la hne së hna atre ngöne la ewekë ka traqa ngöne la (a) hneijine i Noa? (b) hneijine i Lota?
14, 15. (a) Nemene la aliene la hna hape “ijine” ihnyingë? (b) Kola hapeu la mekune hna hape troa ‘xoue Akötresie me atrunyi Nyidrë’?
16. Pine nemene matre ijije hi tro sa qaja ka hape ame lo hna amekötine göi Babulona Atraqatr ngöne Hna amamane 14:8, tre, eatre hë?
17. Kola hapeu la hna hape, tro tro pi qa thei Babulona Atraqatr?
18. Tune la hna qaja ngöne la Hna amamane 14:9, 10, nemene la nyine troa thupën hnene la itre Keresiano ka hmek?
19, 20. (a) Nemene hë la hna troa thele troa kuca hnei Satana, enehila easë a easenyi trootro kowe la pune la itre drai tixenuë? (b) Nemene la nyine tro sa kuca?