Sabath drai 6 Januare
Nyima 4 me 9
“Cile Ju, Mate Öhnejë Nyipunie La Iamele Qaathei Iehova”
“Xölenge Iehova; tha tro kö ni a qou; nemene la ewekë tro ate a kuca koi ni?”—SALAMO 118:6.
1. Nemene la itre ewekë ka akötre ka troa traqa hna troa cile kow hnene la nöjei atr asë?
AME enehila, easenyi hë matre öhne jë hnene la nöjei atr asë la itre hulö ka tru catr, thaa hna hane kö melëne qaane ekö. Ame la Iesu a perofetane la hnedrai së, hnei nyidrëti hna hmekëne la itretre drei nyidrë ka hape: “Qa ngöne laka tro ha aköte atraqate, pëkö hna tune kö qa ngöne la qane la fene hnengödrai uti hë enehila, nge kete pëkö troa tun. Nge maine tha axalaithene kö la nöjei drai cili, te, pëkö ate troa mel ; ngo tro ha axalaithene la nöjei drai cili göi ange hna iën.”—Mataio 24:21, 22.
2. Nemene la ka xomehnöthe la akötre atraqatr?
2 Thaa öhne kö hnei lue meke i atr, ngo itre angela a xomehnöthe lai akötre atraqatre cili. Hna aijijë Ioane aposetolo troa goeëne la kepine matre kola xomehnöthe lai ngöne la Iesu a hamëne la itre ithuemacanyi koi nyidrë. Hanawange la aqane qejepengöne lai hnene la aposetolo ka qatre hë, kola hape: “Hnenge hna goeëne la ite angela ka ala ek’ a cile ngöne la eke götrane la fene hnengödrai, kola xome la ek’ enyi ne la fene hnengödrai . . . Nge ini a goeëne la kete angela a xulu kohië, nge thei angeice la nyine pelehatene i Akötesie, ka shewengönie; nge hnei angeice hna qaja catëne kowe la ite angela ka ala eke . . . kola hape, The angazone kö la fen, me hnagejë, me nöjei sinöe, uti hë la hne huni hna pelehatene la nöjei hlue i Akötesi shë hune la ite göpadi angat.”—Hna Amamane 7:1-3.
3. Nemene la pane götran ne la akötre atraqatr?
3 Easenyi catre hë matre fenesi hnyawa pi pelehatrene lo “la nöjei hlue i Akötesi shë,” lo itre hna iën. Kolo pe hi a treqene hnene la itre angela ka ala foa troa nue la itre enyi ne isi. Qëmekene tro angatr a nue, tre nemene la ewekë ka troa pane traqa? Kola sa la hnyinge celë hnene la ketre angela, kola hape: “Tune fe troa kuiëne catë Babulona pi, la lapa atraqat, nge tha tro hmaca kö ej’ a mama.” (Hna Amamane 18:21) Drei la madrine atraqatre e koho hnengödrai ngöne la kola traqa la ewekë cili, lo kola lepe apaatrene la nöjei hmi asë ka thoi ka haöthe la fene hnengödrai!—Hna Amamane 19:1, 2.
4. Tune kaa la aqane nyipune la akötre atraqatr?
4 Tro ha caas la nöjei nöj asë e celë fen matre troa icilekeu memine la nöje i Iehova. Ngo,Hapeu, tro kö la itre nöje a atreine lepe apaatrene la itre Keresiano celë ka nyipici? Kösë troa mama laka atreine hi angatr. Ngo hanawang! Tro la itre trongene isi e hnengödrai ka xötrethenge Iesu Keriso a canga öhne lai me lepe apaatrene la itre atr cili me itre jia ne isi angatr. (Hna Amamane 19:19-21) Ame hë la pun, troa umë Satana memine la itre angela i angeic hnine la hnaop, kola hape thatreine hmaca kö angatre troa kuca la ketre ewekë kowe la ketre atr. Thatreine hmaca kö angatre troa amenune la itre atr pine laka hna othi angatre koi caa thauzane lao macatre. Drei la ketre inuamacanyi kowe itre atr ka ala nyimu ka troa mele pe!—Hna Amamane 7:9, 10, 14; 20:1-3.
5. Nemene la itre manathith hna troa kapa hnene la itre ka catre nyipici koi Iehova?
5 Easenyi hë matre melëne jë së la itre ewekë celë ka troa traqa, ka mingöming, me nyine hain. Itre ewekë asë hi lai hna iothekeune memine la emeköti Iehova troa mus e koho hnengödrai me e celë fen. Nge pane mekune jë la: Maine tro sa catre nyipici koi Iehova me cile huti kowe la musi cile Nyidrë, tro ha aijijë së troa hane sajuëne la kola ahmitrötrene la atresiwa i Iehova, me troa hane aeatrëne la aja i Nyidrë. Drei lai madrine atraqatre elany koi së!
6. Nemene la hne së hna troa ce wang, ngöne la easa mekune la itre ewekë ka tru troa traqa?
6 Ka hnëkë kö së kowe la itre ewekë ka tru cili ka troa traqa? Mejiune kö së kowe la mene ne iamele i Iehova? Mejiune kö së laka, tro Nyidrëti a xatua së ngöne la ijine ka ijij, nge sisitria kö la aqane tro Nyidrëti hamëne lai ixatua? Ame la kola sa la itre hnyinge celë, loi e tro sa lapa mekune la hnei Paulo hna qaja kowe la itre Keresiano ne Roma, kola hape: “Ame la nöjei ewekë hna cinyihan’ ekö, hna cinyihane nyine ini shë, mate hete mejiune shë hnene la xomi hni me keukawa qa ngöne la ite hna cinyihan.” (Roma 15:4) Ame ngöne la itre ewekë hna cinyihane nyine ini së, itre ka akeukawanyi së me hamë mejiune koi së, tre, hetrenyi fe lo kola qejepengöne la aqane thepe angetre Isaraela hnei Iehova qa ngöne la hna othi angatr hnene la angetre iaxösisi e Aigupito. Maine tro sa waipengöne hnyawa la itre ewekë cili ka traqa ekö lo Iehova a kuca matre troa amelene la itre nekö i Isaraela, tro ha ketre ixatua ka tru koi së ngöne la easa qëmeke kowe la akötre atraqatr ka calemi catre hë.
Hnei Iehova Hna Xatuane La Nöje i Nyidrë
7. Ame lo macatre 1513 M.P.K., nemene pengöne icilekeu ka catrehnin ka xulu e Aigupito?
7 Ame la macatre, tre 1513 M.P.K. Ase hë Iehova pane lepe la angetre Aigupito hnene la naene lao akötr. Thupene la akötre tixenuë, Farao a upe nyimenyimë Mose me hape: “Juëjë qa theng, nge wange kö hmunë, the tro hmaca kö a goeë ni; ke tro hmunë a meci ngöne la drai ne tro hmaca hmunë a goeë ni.” Öni Mose e sa ka hape: “Troa tune la hna ulatine hnei nyipë, tha tro hmaca kö ni a goeë nyipë.”—Esodo 10:28, 29.
8. Nemene la itre ithuemacanyi ne iamele hna kapa hnene la angetre Isaraela, nge nemene hë la pune?
8 Iehova enehila a qaja amamane koi Mose ka hape, hetrenyi pala kö la ketre akötre ka troa lepi Farao me angetre Aigupito, akötre tixenuë pe hi. Ame la drai 14 ne treu Abib (Nisa), tro ha meci la nöjei haetra ne la nöjei trahmanyi ne Aigupito, me nöjei öni. Ngo tro pe kö a mele lo itre hnepe lapa ne la angetre Isaraela hnene la hnei angatre hna xötrethenge hnyawa la itre ithuemacanyi qaathei Akötresie hna hamën hnei Mose. Tro angatr a xome la madra ne la neköi mamoe trahmany, me thathan eje ngöne la lue sinete qëhnelö me hune qëhnelö ne la itre uma i angatr, me lapa treqene koho hnin. Nemene la ewekë ka traqa ngöne la jidri cili? Nue Mose pi së troa ketre qejepengön: “Ngöne la nyipine la jidi hnei Iehova hna lepe la nöjei pane nekön’ asëjëihë ngöne la nöje Aigupito.” Pë ju kö isenyine Farao (...) Nyidrëti a hë Mose jë me Arona, me hape koi nyidro: “Cilejë, tropi qa thene la nöjeng, . . . nge trojë nyipunie a nyi hlue i Iehova thenge la hnei nyipo hna qaja.” Haawe, canga tro jë hi la angetre Isaraela, ma tru kö hune la köni milio la etru i angatr, nge kola ce tro me angatre hnene “la ka ala nyim a isa pengöne kö” ne la angetre Aigupito.—Esodo 12:1-7, 29, 31, 37, 38.
9. Nemen gojenyi hna iëne hnei Akötresie thatraqane la angetre Isaraela la kola tro qaa Aigupito, nge pine nemen?
9 Ame la lue gojenyi ka easenyi catre kowe la angetre Isaraela troa xötrën, tre, thenge la öli ne Gejë Ne Mediterane, maine thenge la nöje i angetre Filisiti. Ngo itre götrane ithupëjia me angatre la itre götrane cili. Haawe, hnei Iehova hna eatrongë angatr kowe la hnapapa ngöne la Hnagejë Ka Palulu, ke, aja i Nyidrë tha tro kö la nöjei nyidrë a lö hnine la ketre ishi. Ngacama i trongene ka ala köni milio la ka xötrëne la gojeny, ngo thaa zikoziko menu kö la ka ala nyimu i angatr. Tusi Hmitrötre a qaja ka hape: “Xulu hë la nöjei nekö i Isaraela qa ngöne la nöje Aigupito hna hnëkën.”—Esodo 13:17, 18.
“Öhnejë Nyipunie La Iamele Qa Thei Iehova”
10. Pine nemene matre Akötresieti a qaja koi angetre Isaraela tro angatr a hunuma hmekun e Pihahiroth?
10 Thupene lai, hetre ewekë ka traqa nyine hain. Iehova a qaja koi Mose ka hape: “Qajajë kowe la nöjei nekö i Isaraela mate tro angat’ a jea me hunuma hmekun’ e Pihahiroth, akawane Migedola memine la hnagejë, hmekun’ e Baala-zefona.” Ame la angatr a xötrethenge la itre hna amekötin, tre, traqa ju hi lo lai ka ala nyimu cili ngöne la pun, akawane la itre wetr memine la Hnagejë Ka Palulu. Kösë pë hë jëne kötre i angatr. Ngo, atre hnyawa hi Iehova la nyine tro Nyidrëti a kuca. Öni Nyidrë koi Mose: “Tro ni a axetine la hni Farao, nge tro nyën’ a weji angat, nge troa atrunyi ni göi Farao me ngöne la ite ishi nyën’ asë; nge troa ate hmekune hnei angete Aigupito laka Iehova ni.”—Esodo 14:1-4.
11. (a) Nemene la hna kuca hnei Farao, nge nemene la aqane ujë ne la angetre Isaraela? (b) Nemene la hnei Mose hna sa la kola nyiulili hnene la angetre Isaraela?
11 Ame la Farao a atrehmekune laka, hnei angeice hna menu ngöne la kola nue la angetre Isaraela qaa Aigupito, angeic a weji angatre jë cememine la 600 lao ikariota ne isi hna iëne hnyawa. Ame la kola mama la trongene isi i angeitre Aigupito, kola ixouenyi la angetre Isaraela me sue koi Mose ka hape: “Hape u, hna tro sai huni hnei nyipë troa meci ngöne la hnapapa, qa ngöne laka pëkö hua shë e Aigupito?” Ngo, Mose a mejiune kowe la iamele qaathei Iehova, me sa ka hape: “The qou kö, cileju, mate öhnejë nyipunie la iamele qa thei Iehova, la tro nyidëti a longëtine (kuca) thatraqai nyipunie ngöne la drai celë. . . . Tro Iehova a ishi göli nyipunie, nge tro nyipunie a lapa thaup.”—Esodo 14:5-14.
12. Tune kaa la aqane amelene Iehova la nöje i Nyidrë?
12 Nyipici ju kö lo trenge ewekë i Mose laka, tro kö Iehova a isi göli angetre Isaraela, ke, hanawange, hna lö hnine la isi hnene la itre ua ka tru trenge catr. Kola kötrëne hnene la angela i Iehova lo iawe ka cile qëmek matre tro kowe la hutrö i angetre Isaraela. Ame la kola melöhlemi koi angetre Aigupito hnene lai iawe, tre eje pena a hudrume e jidri kowe la angetre Isaraela. (Esodo 13:21, 22; 14:19, 20) Mose a tro thenge la hna amekötine hnei Akötresie, ame hnei angeic hna line la ime i angeic. Kola sisedrëne la hna edromë ka hape: “Iehova a akacane la hnagejë hnene la huja ka cate ngöne la jidi ka pexej . . . Ame hna tropi la nöjei nekö i Isaraela nyipine la hnagejë hna aweliwelen; nge lue hage koi angate la hnagejë ngöne la götrane maca me mi angat.” Angetre Aigupito pala hi a iwej, ngo Iehova a ce xöle memine la nöje i Nyidrë. Nyidrëti a amenumenune pi la lapa i angetre Aigupito, nge thupene lai Nyidrëti a qaja koi Mose ka hape: “Linepi la ime i ‘ö hune la hnagejë mate troa hmaca la hnagejë hune la angete Aigupito, hune la ite ikariota i angat, me itete ti hose i angat.” Haawe, ase hnyawa ha lepe apaatrene la trongene isi Farao, goi pë fe caa sooc ka mele pe!—Esodo 14:21-28; Salamo 136:15.
Ini Hna Kapa Qa Ngöne La Iamele i Isaraela
13. Nemene la aqane ujë ne la itre nekö i Isaraela thupene la kola amele angatr?
13 Nemene la thangane lai ianuamanyi cili nyine hain, kowe la itre hna amelen? Ene pe, keciqa jë hi la nyima i Mose me itre nekö i Isaraela, me atrunyi Iehova! Angatr a nyima ka hape: “Tro ni a nyima koi Iehova, ke sisitia cate anganyidë. . . . Tro Iehova a musi epin, epine palua.” (Esodo 15:1, 18) Nyipici, ame la pane mekune i angatr, tre, ene la troa atrunyi Akötresie. E celë hi ngöne la ewekë ka traqa celë, la kola mama hnyawa la musi cile Iehova.
14. (a) Nemene la ini hne së hna kapa göi Iehova qa ngöne la hna melëne hnei angetre Isaraela? (b) Nemene la topik ne la macatre 2008?
14 Nemene la ini hne së hna kapa, me ewekë ka akeukawanyi së me mejiune qa ngöne la itre ewekë celë nyine hain? Nyipici, easa öhne laka, canga xatuane hi Iehova la nöje i Nyidrë ngöne la itupath. Nöjei pengöne jole ju hë hna troa cile kow hnei angatr, atreine pala hi Nyidrëti troa nyinyin. Thaa ketre jole kö koi Iehova lo Hnagejë Ka Palulu ngöne la Nyidrëti a kuca matre troa hnahna catre la enyi. Nge hnei nyidrëti mina fe hna kuca matre troa hua i itre sooce i Farao lo lai Hnagejë Ka Palulu. Ame la easa mekune lai, tre easa a amexeje hmaca la trenge ewekë ne la atre cinyihane la Salamo kola hape: “Xölenge Iehova; tha tro kö ni a qou; nemene la ewekë tro ate a kuca koi ni?” (Salamo 118:6) Easë mina fe a öhnyi keukawa ngöne la trenge ewekë i Paulo ngöne Roma 8:31, kola hape: “Maine xöle shë Akötesie, dei la sa shë?” Drei la mejiune hna hamëne koi së hnene la trenge ithanata celë! Itre eje a xom’acon la xou me luelue ka eje the së, me atiqanyi së pe hnene la mejiun. Haawe, ihmeku hnyawa hi la mekune cili memine la topik ne macatre 2008, kola hape: “Cileju, mate öhnejë nyipunie la iamele qa thei Iehova”!—Esodo 14:13.
15. Nemene la enyipiewekëne la idrei ngöne la kola thepe Isaraela qaa Aigupito, nge nemene la enyipiewekën’eje fe enehila?
15 Nemene la ketre ini nyine tro sa xome qa ngöne tronge i itre nekö i Isaraela qaa Aigupito? Ene laka nyipi ewekë tro sa drenge thenge la nöjei ewekë hnei Iehova hna upi së troa kuca. Hna idrei hnene la angetre Isaraela lo angatre a trongëne la itre hna amekötin göi troa hnëkëne la Paseka. Hnei angatre hna umë hnine la itre uma i angatr tune lo hna amekötin, ngöne la jidri ne 14 Nisan. Ame hë la angatre a tro qaa Aigupito, tre, “hna hnëkë.” (Esodo 13:18) Ame enehila, ketre nyipi ewekë catre tro sa drenge thenge la kola eatrongë së hnene “la hlue ka nyipici me ka inamacan”! (Mataio 24:45) Nyipi ewekë tro sa drenge hnyawa la Akötresie a ithanata hutrö së, me hape: “Dei la gojeny, tro nyipunie a trongën’ ej, e ujë nyipunie kowe la götrane maca, nge e ujë nyipunie kowe la götrane mi.” (Isaia 30:21) Pine laka easa easenyine trootro la akötre atraqatr, ijije tro fe së elanyi a hane kapa la itre xaa hna amekötin, ene la itre ewekë asë nyine troa kuca. Tro ha tro loi la tronge i së elanyi hnine la itre ijine gomegome cili, e hne së hna catre caasi pala hi memine itre xaa hlue i Iehova ka nyipici.
16. Nemene la ini hne së hna kapa qa ngöne la aqane xomiujine Akötresie la itre ewekë ngöne kola thepe Isaraela qaa Aigupito?
16 Pane mekune jë fe së lo laka, hnei Iehova hna ajeane la gojenyi angetre Isaraela matre kösë hnö koi angatr laka traqa ju hi angatr a cile akawane la itre wetr me Hnagejë Ka Palulu ngöne la ketre götran. Kösë lo, thaa cili kö la nyipi gojenyi. Ngo Iehova kö la ka musinën la itre ewekë, ene pe kola tro loi la nöjei ewekë nyine troa atrunyi Nyidrë me nyine iamele kowe la nöje i Nyidrë. Ame enehila, maine jë thaa nyipi trotrohnine hnyawa kö së la itre xaa aqane eköthe la itre huliwa, ngo nyimu kepine matre tro sa mejiune kowe la aqane eatrongë së hnei Iehova thenge la jëne ithuemacanyi ka nyipici hna amekötine hnei Nyidrë Ame itre xaa ijin, easa mekune laka hna hun hnene la itre ithupëjia me easë. Hnene laka hna nyifegone hi la aqane waiewekë së, ene pe hetrenyi la itre xaa götrane ka sihngödri koi së. Ketre, atreine hi Nyidrëti troa xomiujine la itre ewekë ngöne la ijine ka ijij, tune la hnei Nyidrëti hna kuca ekö kowe la itre nekö i Isaraela.—Ite Edomë 3:5.
Mejiune jë Koi Iehova
17. Pine nemene matre thaa tro kö sa luelue kowe la aqane tro Akötresie a eatrongë së?
17 Pane mekune jë epuni la mejiune ne la angetre Isaraela, lo angatre a mekune hmaca lo iawe ka cile meköti e lai, nge eë ka cile meköti e jidr ? Ketre hatrene lai ka amamane laka “angela i Akötesie” la ka eatrongë angatr ngöne la tronge i angatr. (Esodo 13:21, 22; 14:19) Ame enehila, atreine hi tro sa mejiune laka, ce Iehova memine la nöje i Nyidrë matre troa eatrongë angatr, me thupë angatr, me nuamacanyi angatr. Ijije tro sa wangatrune la hna thingehnaeane celë: “Tha hna tije kö la ite ka hmitöte i [Iehova]; hna thupë angate palua kö.” (Salamo 37:28) The tro pi kö sa thëthëhmine lo itre angela ka tru trenge catr, itre ka sajuëne la itre hlue i Akötresie enehila. Hnene laka angatre a xatua së, ene pe atreine së troa ‘cile me öhne la iamele qaathei Iehova.’—Esodo 14:13.
18. Pine nemene matre nyipi ewekë tro sa xetrëne “la ixete ne ishi ka pexeje i Akötesie”?
18 Nemene la ka troa aijijë së troa ‘cile hut’ ngöne la gojenyi ne la nyipici? Ene la troa xetrëne la ixetre ne isi ngöne la ua hna qejepengöne hnei Paulo ngöne la itusi Efeso. Atrehmekune ju la aqane hmekë së hnene la aposetolo, ene la troa xetrëne “la ixete ne ishi ka pexeje i Akötesie.” Hapeu, hetrenyi së la itre götrane asë ne la ixetre celë ngöne la ua? Ame ngöne la idrai ne la macatre ka troa xulu, loi e tro la isa ala caas a isa waipengö i angeic matre troa xecie laka, thaa paatre kö la caa götran ne la ixetre cili, nge hna xetrëne hnyawan. Ame la ithupëjia me easë, tre Satana lo Diabolo, nge atre hnyawa hi angeic la itre hnepe kucakuca së, me thele tro sa fefenedreme ngöne la götrane la ua, maine troa tupathi së ngöne la loi hne së hna tha’treine kuca ngöne la ketre götrane la mele së. Easa “ikuië” me itre dremoni ka tru trenge catr. Ngo, atreine hi tro sa hun hnene la mene i Iehova!—Efeso 6:11-18; Ite Edomë 27:11.
19. Maine tro sa xomihnine la itre itupath, nemene la ewekë hna aijijë së troa kuca?
19 Hnei Iesu hna qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape: “Tro nyipunie a hete mele e xomi hnine hnei nyipunie.” (Luka 21:19) Epi tro sa caas memine la itre ka xomihnine la itre itupath hna cile kow, me kapa la ihnimi gufa i Akötresie, ene la troa ‘cile hut me öhne la iamele qaathei Iehova.’
Tro epuni a sa tune kaa?
• Nemene la itre ewekë nyine hain ka troa traqa, nge ka calemi catre hë?
• Tune kaa la aqane amamane Iehova la mene ne iamele i Nyidrë lo macatre 1513 M.P.K.?
• Nemenë hë la hnei epuni hna axeciën troa kuca la itre drai ka calemi?
[Iatr ne la götran 4]
Ame la topike ne la macatre 2008 tre, kola hape: “Cileju mate öhnejë la iamele qa thei Iehova.”—Esodo 14:13.