Ita Ne Thup göi 10 Mei
Nyima 29 me 26 Qene Drehu
Lapa Mekune Ju La Thupen
“[Ini a] nyenyape kowe la hatene troa hete thupen.”—FIL. 3:14.
1. Nemene la thupene hna hamëne koi Paulo aposetolo?
AME Paulo aposetolo, lo hna hëne mina fe ka hape, Saulo atre Taraso, tre, ka xulu nyidrë qa ngöne la ketre fami ka hlemu. Hna ini nyidrë hnei Gamaliela, ketre atre inine la Trenge Wathebo ka hlemu ngöne la hmi ne la itre xötrapane i nyidrë. (Ite Hu. 22:3) Kola mama hnyawa laka ijije hi tro Paulo a hetrenyi la ketre huliwa ka lolo catr, ngo hnei nyidrëti hna nuetrije la hmi nyidrë matre tro pena ha ketre Keresiano. Thupene lai, Paulo pë hë a nue la mele i nyidrë matre troa hane kapa la thupen hna hamëne koi nyidrë, ene la mele ka thaa ase palua kö, memine la troa ketre joxu me atre huuj ngöne la Baselaia i Akötresie e koho hnengödrai. Tro la Baselaia cili a musinëne elany la paradraiso e celë fen.—Mat. 6:10; Hna ama. 7:4; 20:6.
2, 3. Tune kaa la aqane wanga atrune Paulo la enyipiewekëne la thupen, ene la troa mele e koho hnengödrai?
2 Hnei Paulo hna amamane hnyawa la enyipiewekëne la thupene cili, ngöne la nyidrëti a qaja, ka hape: “Ame la ite ewekë ka nyipi koi ni, celë hi hnenge hna tha nyipi ewekëne göi Keriso. The qaja kö lai ngo ini a tha nyipi ewekëne la nöjei ewekë asëjëihë qa ngöne la esisitia ne la wangate hmekunyi Keriso Iesu Joxung; göi nyidëti hnenge hna tha nyipi ewekëne la nöjei ewekë asëjëihë, nge mekune ni laka ite ka sisi it’ ej.” (Fil. 3:7, 8) Hetrenyi la itre ewekë ka tru kowe la itre atr, ene la troa cilëne la ketre göhnë, me troa egöcatre la mel, me troa hetrenyi la ketre huliwa memine la troa hlemu; celë hi itre ewekë lai hnei Paulo hna sisine thupene la hnei nyidrëti hna atre la nyipici göne la aja i Iehova kowe la nöjei atr asë.
3 Nyipici, ame la ewekë ka sisitria catr koi Paulo, tre, ene la nyipi atrehmekun göi Iehova me Keriso; ewekë lai ka ihmeku memine la hnei Iesu hna thithi fë koi Akötresie, kola hape: “Nge dei lola mele ka tha ase palua kö, laka tro angat’ a ate hmekua cilie la nyipi Akötesieti ka cas, me Iesu Keriso la hnei cilieti hna upengëtin.” (Ioane 17:3) Ame lai aja i Paulo troa hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö, tre, ej a mama hnyawa ngöne la itre trenge ewekë i nyidrë ngöne Filipi 3:14: “[Ini a] nyenyape kowe la hatene troa hete thupene la hna hë ni kowe qa koho hnei Akötesie göi Keriso Iesu.” Nyipici, hnei nyidrëti pala hi hna goeëne la thupen, ene la troa hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö e koho hnengödrai, memine la troa ketre atrene la Baselaia i Akötresie.
Troa Mele Palua e Celë Fen
4, 5. Nemene la thupen hna ahnithe kowe la itre milio lao atr ka kuca la aja i Akötresie enehila?
4 Ame la thupen hna catre thele troa kapa hnene la itre ka iëne troa kuca la aja i Akötresie, tre, ene la troa mele epine palua ngöne la fene ka hnyipixe i Nyidrë. (Sal. 37:11, 29) Thaa sihngödri kö koi Iesu la enyipicine la mejiune cili. Hnei nyidrëti hna qaja, ka hape: “Manathithi la ite ka menyik, ke tro angat’ a hetenyi la nöj.” (Mat. 5:5) Tune la hna qaja hnei Salamo 2:8, Iesu la ka troa pane hetrenyi la nöj, nge tro nyidrëti a ce musi memine la ala 144 000 e koho hnengödrai. (Dan. 7:13, 14, 22, 27) Ame la itre xaa atr hna aceitunëne me itre mamoe ka troa mele elany e celë fen, tre, tro hë angatr a ‘hetrenyi’ la ketre götrane ne la Baselaia ‘hna hnëkëne thatraqai angatr qane la hna ami trepene la fen.’ (Mat. 25:34, 46) Nge xecie hnyawa e kuhu hni së, laka, tro Akötresieti a eatrëne la hnei Nyidrëti hna thingehnaean, ke, “ka tha’teine thoi” Nyidrë. (Tito 1:2) Ijije tro sa mejiune kowe la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean, tui Iosua ngöne lo angeic a qaja koi angetre Isaraela, ka hape: “Tha tia kö la kete ewekë ne la nöjei ewekë ka loi asë hnei Iehova Akötesi nyipunie hna ulatine koi nyipunie; eate asë hë koi nyipunie, ngo tha tia kö la kete ewekë ka cas.”—Ios. 23:14.
5 Ame la mele ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie, tre, thaa tro kö ej a tune la mele enehila, laka, easa hleuhleu me akötr. Ka ketre pengöne kö la mele elany: thaa tro hmaca kö a hetre isi me ihumuth, me puafala me thiina ka thaa meköti kö me wezipo, me mec. Ketre, tro hë la itre atr a pexej ngöne la götrane la ngönetrei, nge tro hë angatr a mele ngöne la ketre fene hna aparadraison. Ame la mele cili ka pexeje hnyawa, tre, thaa traqa kö kowe la hne së hna atreine troa mekun. Nyipici, tro hë sa madrin ngöne la nöjei drai. Drei la ketre thupen ka lolo catr!
6, 7. (a) Tune kaa la aqane amamane Iesu la itre ewekë hnei nyidrëti hna troa kuca elany ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie? (b) Troa aijijëne tune kaa la itre ka mec troa hane nyiqaane hnyawa la mele i angatr?
6 Ame ngöne lo Iesu e celë fen, hnei Akötresieti hna hamë trenge catre i nyidrë jëne la uati hmitrötr, matre troa amamane la nöjei ewekë ka loi, hna troa kuca elany ngöne la fene ka hnyipixe. Drei la ketre ceitun, hnei Iesu hna upe troa tro la ketre trahmanyi ka genyi ca, a 38 hë lao macatre ne thaa drenge la lue ca. Ene pe, kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape, hnene la trahmanyi hna tro. (E jë la Ioane 5:5-9.) Ame ngöne la ketre götran, hnei Iesu hna ixelë memine la ketre atr ka “timeke, qān’ e hna hnahon” me aloinyi angeic. Thupene lai, hna hnyingëne kowe lai atr ka timek ekö la pengöne la Atre aloinyi angeic; öni angeice jë hi e sa, ka hape: “Pa pala kö hna denge ekö, ka hape, hnei kete ate hna fē la lue meke ne la ate hna hnahone ka timek. Maine tha qa thei Akötesieti kö nyidë, te, tha’teine kö nyidëti kuca la kete ewekë.” (Ioane 9:1, 6, 7, 32, 33) Ijiji Iesu troa kuca la nöjei ewekë cili, ke, hnei Akötresieti hna hamë nyidrë la men. Ame ngöne la nöjei jëne tro i Iesu, tre, hnei nyidrëti hna “amele ange tene mec.”—Luka 9:11.
7 Thaa hnei Iesu hmekuje kö hna aloine la itre ka wezipo me itre ka genyi ca, ngo hnei nyidrëti mina fe hna amelene hmaca la itre ka mec. Drei la ketre ceitun, kola hleuhleu la mele ne la keme me thin pine la meci ne la neköi nyidroti jajinyi ka truelof lao macatre. Ngo hnei Iesu hna qaja, ka hape: “Jajinyi fe, ini a qaja koi’ ö, cilejë!” Ene pe, cile jë hi nyën! Hapeu, ijiji nyipunieti kö troa pane mekune la aqane madrine la keme me thine i nyën? (E jë la Mareko 5:38-42.) Ame ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie, tro ha “haine atraqat” ngöne la kola mele hmaca la itre atr, ke, “tro ha mele hmaca la nöjei ka meköt, me ka tha meköti kö.” (Ite Hu. 24:15; Ioane 5:28, 29) Tro hë angatr a xejë la ketre mele ka hnyipixe, cememine la mejiune ka tru, ene la troa mele qaane ju hi la ijine cili uti hë epine palua.
8, 9. (a) Ame ngöne la Musi Keriso Ka Caa Thauzane Macatre, nemene la ewekë ka troa traqa kowe la itre atr ka xeni pun la ngazo i Adamu? (b) Kola amekötine tune kaa la itre ka mec?
8 Ijije hi tro la itre ka mele hmaca a hane hetrenyi la mel. Thaa tro kö a ameköti angatr thenge la itre ngazo hnei angatre hna kuca qëmekene troa mec. (Rom. 6:7) Ame ngöne la Musi Keriso Ka Caa Thauzane Macatre, pine laka tro hë la itre atr a kepe thangane qa ngöne la thupene mel, haawe, ame kowe la itre jini ne la Baselaia ka drengethenge, tre, tro hë angatr a pexeje trootro uti hë la troa paatre hnyawa qaathei angatr la itre ethane la ngazo i Adamu. (Rom. 8:21) “Tro [Iehova] a cengöne apatene la mec, nge tro Joxu Iehova a köle tije la ite tenge timida qa ngöne la nöjei qëmek’ asëjëihë.” (Is. 25:8) Ketre, kola qaja mina fe hnene la Wesi Ula i Akötresie, ka hape “[tro ha] sheluthe la ite tus,” nyine amamane laka, ame la itre ka mele ngöne la ijine cili, tre, tro hë angatr a kapa la itre ithuemacanyi ka hnyipixe. (Hna ama. 20:12) Pine laka ketre paradraiso hë la fene celë, haawe, tro hë la “[itre ka] lapane la fen’ a inine la thina ka meköt.”—Is. 26:9.
9 Tro ha amekötine la itre ka mele hmaca, thaa thenge kö la ngazo hnei angatre hna xeni pun qaathei Adamu, ngo thenge pe la hnei angatre hna iëne troa kuca. Kola qaja ngöne Hna Amamane 20:12, ka hape: “Ame hna hnyingëne la nöjei ka meci la nöjei ewekë hna cinyihane ngöne la ite tusi thenge la nöjei huliwa i angat,” ene la itre huliwa hnei angatre hna kuca pë hë thupene la hna mele hmaca. Drei la ketre tulu ka lolo ne la meköt me utipin memine la ihnimi Iehova! Ketre, “tha tro hmaca kö a mekune la hnapan, me xulu e kuhu hni at” la itre ewekë ka akötr hnei angeic hna melëne enehila ngöne la fene celë. (Is. 65:17) Pine laka hetrenyi hë angatr la itre ithuemacanyi ka hnyipixe me ka ixatua cememine fe la ketre mele ka lolo, haawe, thaa tro hë angatr a luelu me akötr pine la itre ewekë ka ngazo ekö. Tro hë angatr a thëthëhmine la itre ewekë ka ngazo hnei angatre hna melëne ekö. (Hna ama. 21:4) Nge tro mina fe a eje lai kowe “la ka ala nyimu atraqat,” ene la itre ka troa mele pe e Amagedo.—Hna ama. 7:9, 10, 14.
10. (a) Troa tune kaa la mele elany ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie? (b) Nemene la ka troa xatua së troa goeëne pala hi la thupen?
10 Ame ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie, tre, thaa tro hmaca kö la itre atr a wezipo me mec. “Tha tro kö a qaja hnene la ate lapan’ eje, ka hape, Ini a mec. ” (Is. 33:24) Eje hi laka, tro pala hi a egöcatr la itre atrene la ihnadro ka hnyipixe ngöne la angatr a hlë e nöjei hmakany, me madrine troa melëne la ketre drai ka lolo. Tro hë angatr a kuca la ketre huliwa ka lolo, me ce mele memine la itre xaa atr ka hnehengazo angatr. Drei la ketre thupen ka lolo catr, ene la troa hetrenyi la mele cili! Epi catre pi së troa e la tusi hmitrötr me sine thel la itre hna perofetan ngöne Isaia 33:24 me 35:5-7. Pane mekune jë nyipunie laka, nyipunieti a hane melëne la itre ewekë cili. Celë hi ka troa xatua nyipunie troa lapa mekune la thupen.
Hnene La Itre Xane Hna Thëthëhmine La Thupen
11. Qeje pengöne jë la elolone la aqane nyiqaane la musi Solomona.
11 Pine laka atre hë së la thupen, nyipi ewekë tro së enehila a goeëne pala hi lai, ke, ijije hi tro eje a paatr qa ngöne la mekuna së. Drei la ketre ceitun, ame ngöne lo kola acilë Solomona troa joxu ne la nöje Isaraela ekö, tre, hnei angeice hna sipo Akötresie cememine la hni ka ipië, la atrehmekun memine la atreine waiewekë matre troa amekötine hnyawa la nöje i Nyidrë. (E jë la 1 Ite joxu 3:6-12.) Thupene lai, kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape, “Hnei Akötesie hna hamë Solomona la inamacane me wangate hmekune nyipi atraqat.” Nyipici, “ame la inamacane i Solomona, te, atraqate hune la inamacane ne la nöjei ate asëjëihë ne kohië, memine la inamacane asë e Aigupito.”—1 Ite jo. 4:29-32.
12. Nemene la ithuemacany hnei Iehova hna hamëne kowe la itre ka troa joxu e Isaraela?
12 Ngo ase hë Iehova hmekëne ekö la atr ka troa joxu, ka hape, “the tro kö angeice a amamane la ite hose i angeic” nge ketre, “the tro kö angeic’ a anyimune la ite fö’ i angeic, wanga ujëne la hni angeic.” (Deu. 17:14-17) Ame la angeic a xome atrune la itre hoose i angeic, tre, kolo lai a amamane laka angeic a mejiune kowe la mene ne la trongene isi angeic troa thupëne la nöj, nge trije pë hë la mejiune koi Iehova, ene la Atre Thup. Nge ketre, ngazo troa nyimu föe, ke, hetre itre xan hna xome qa ngöne la nöjei ethen nge ka sine la hmi ka thoi; ketre, canga tro hi la itre föe cili a ujëne la hni ne la joxu qaathene la nyipi hmi i Iehova.
13. Hnei Solomona hna thëthëhmine tune kaa la itre ewekë hna hamëne koi angeic?
13 Thaa hnei Solomona kö hna drengethenge la itre trenge ewekë cili nyine troa hmekë angeic. Ngo hnei angeice pe hna kuca la itre ewekë hnei Iehova hna wathebone kowe la itre joxu. Hnei angeice hna anyimune la itre hoose i angeic memine la itre ka ti hoos; traqa koi itre thauzan la etrun. (1 Ite jo. 4:26) Ketre, hetrenyi mina fe angeic la itre föe, ala 700 nge 300 lao palake, nyimutre e angatr ka xulu qa ngöne la nöjei ethen. Hnei angatre “hna aukene la hni nyidë troa xöte thenge la ite haze menu, nge tha meköti kö la hni nyidë koi Iehova.” Hna uku Solomona hnene la itre föe i angeic trehnyiwa, troa lö hnine la hmi ka thoi ne la nöjei ethen. Thupene lai, hnei Iehova hna qaja, ka hape, tro Nyidrëti a “thapa qa thei [Solomona] la baselaia.”—1 Ite jo. 11:1-6, 11.
14. Nemene la itre thangane la hna thaa idrei hnei Solomona memine la nöje Isaraela?
14 Hnei Solomona hna thëthëhmine la manathithi ka tru hna hamë angeic, ene la troa nyi trenge ewekëne la nyipi Akötresie. Hna löthe hnyawa ha la mele i angeic hnene la hmi ka thoi. Ame fe hë e thupen, tre, kola hane lö hnine la hmi ka thoi hnene la nöje Isaraela asë, matre ase hë löthi angatr asë hnene la iamenumenu; ame hë la pune lai, hna lepe apaatrenyi eje ngöne lo macatre 607 M.P.K. Ngacama hnene la angetre Iudra hna acile hmaca la nyipi hmi, ngo itre thauzane macatre e thupen, hnei Iesu hna qaja axeciëne, ka hape: “Tro ha xome qa thei nyipunie la baselaia i Akötesie, me hamëne kowe la nöje ate wa wen’ ej.” Celë hi ewekë ka traqa koi angatr. Hnei Iesu hna ulatine, ka hape: “Hana wang, ase hë nue tije la uma i nyipunie nge pë hë alien.” (Mat. 21:43; 23:37, 38) Pine laka thaa hnene kö la angetre Isaraela hna mele nyipici, haawe, ase hë thapa qaathei angatr la manathithi ka tru, ene la troa nyi trenge ewekëne la nyipi Akötresie. Ame ngöne lo macatre 70 M.K., hnene la trongene isi angetre Roma hna lepe apaatrenyi Ierusalema memine la ēnē, nge nyimutre la itre thelene la angetre Iudra hna thahluën.
15. Qaja jë la itre tulu ne la atr ka thaa mekune hmaca kö la ewekë ka sisitria catr?
15 Iudra Isakariota lo ketre aposetolo i Iesu. Hnei angeice hna drenge la itre ini ka lolo i Iesu, me öhne la itre iamamanyikeu hnei nyidrëti hna kuca, jëne la uati hmitrötre i Akötresie. Ngo thaa hnei Iudra kö hna thupëne la hni angeic. Angeic la ka thupëne la manie i Iesu memine la itre aposetolo i nyidrë ka ala truelof. Ngo “ngöne laka ate kë’ nö angeic, nge thei angeice la wateng, nge angeic’ a xome trongëne la nöjei ewekë hna qateng.” (Ioane 12:6) Pine laka ketre atr ka meciu mani catr, ene pe hnei angeice hna thelejën memine la itre hene ne hmi ka thoi, troa wanaxoeë Iesu koi 30 lao hnepe sileva. (Mat. 26:14-16) Ame la ketre atre ka thëthëhmine la thupen, tre, Dema lo ketre sine tronge i Paulo. Thaa hnei Dema kö hna thupëne la hni angeic. Hnei Paulo hna qaja, ka hape: “Ase hë nue tiji ni hnei Dema, angeic’ a hnine la fen.”—2 Tim. 4:10; E jë la Ite Edomë 4:23.
Ketre Ini Koi Së Isa Ala Caas
16, 17. (a) Kola icilekeu me easë tune kaa hnene la ua ka trene men? (b) Nemene la ka troa aijijë së troa cile catre koi Satana?
16 Loi e tro asë hi la itre hlue i Akötresie a wanga atrune hnyawa la itre tulu hna amë e hnine la Tusi Hmitrötr, ke, hna qaja koi së, ka hape: “Traqa ha la nöjei ewekë cili koi angate, nyine haten; nge hna cinyihan’ it’ eje nyine eamo shë, lo hna traqa la ite pune la fene hnengödrai kow.” (1 Kor. 10:11) Ame enehila, easa melëne la itre drai tixenuë ne la fene ka ngazo celë.—2 Tim. 3:1, 13.
17 Atre hi Satana Diabolo, ene “la haze ne la fen” laka, “xoxopate pe hi la ijine i nyën”. (2 Kor. 4:4; Hna ama. 12:12) Tro hë angeice a nue asë la trenge catre i angeic, matre troa ukune la itre hlue i Iehova troa sasaithe la itre trepene meköti ne la itre Keresiano. Satana la ka musinëne la fene celë, memine fe la itre mekune ne ej. Ngo hetrenyi la nöje i Iehova la ketre ewekë ka hetre menene catr, ene la “etrune la men [qa thei Akötesie].” (2 Kor. 4:7) Ijije tro sa mejiune kowe la mene cili qaathei Akötresie, matre troa xatua së troa cile catre koi Satana. Qa ngöne lai, catre pi së troa thith me mejiune laka, tro Iehova a “hamëne la Uati Hmitöte koi angete sipo anganyidë.”—Luka 11:13.
18. Tune kaa la aqane tro sa ujë kowe la fene celë?
18 Ketre, kola hamë trenge catre së hnene la hna atre, laka, easenyi hë troa apaatrenyi Satana memine la fene i angeic, ngo tro pë hë a cile huti la itre nyipi Keresiano. “Kola pate la fene hnengödrai, memine la hna aja kow, ngo troa cile huti epine palua la ate kuca la aja i Akötesie.” (1 Ioane 2:17) Celë hi matre, ka pë inamacane la hlue i Akötresie ka mekune, ka hape, hetrenyi ngöne la fene celë la ketre ewekë ka tru alamekene catre kö hune la aqane imelekeu i angeic me Iehova! Ame la fene celë hna musinëne hnei Satana, tre, kösë ketre he ka troa lö. Hnei Iehova hna amë la ekalesia i Keresiano kowe la itre hlue i Nyidrë ka mele nyipici, ceitu me ketre “bootr” hna hnëkëne nyine amelene la itre atr. Pine laka angatr a lapa mekune la fene ka hnyipixe, haawe, ijije tro angatr a mejiune kowe la hna thingehnaeane celë, kola hape: “Ke tro ha thupa tiji angete kuca la ngazo; ngo tro ha hetenyi la nöje hnei angete teqe Iehova.” (Sal. 37:9) Qa ngöne lai, catre pi së troa goeëne pala hi la thupen ka lolo celë!
The Thëthëhmine Kö Nyipunie?
• Tune kaa la aqane goeëne Paulo la thupen hna hamëne koi nyidrë?
• Nemene la trepene la iameköti elany kowe la itre atr ka troa mele palua e celë fen?
• Ame koi nyipunie, nemene la aqane ujë ka inamacane enehila?