Ita Ne Thup göi 11 Julai
Saqe Jë Troa Macaj Ke “Calemi Hë La Drai Atraqatre i Iehova”
“Tro shë kowe la hna tixenuë.”—HEB. 6:1.
1, 2. Nemene la ka aijijëne lo itre pane Keresiano ne Ierusalema me Iudra, troa ‘kötre kowe la itre wetr’?
AME lo Iesu e celë fen, hnene lo itretre dreng hna hnyingë nyidrë, ka hape: “Nemenëti la hatene la hlepëti hmaca enëtilai, meminëti la puatine la fewatin?” Hna pane eatre la hnei Iesu hna perofetane ngöne lo hneijine i nyidrë. Hnei Iesu hna qaja la ketre ewekë ka ketre pengöne kö ka troa traqa, nge ka troa nyihatrene laka calemi catre hë la pun. Ame ju hi la kola mama lai ewekë cili, tre, loi e “tro itete lapa e Iuda a köte kowe la ite wet.” (Mat. 24:1-3, 15-22) Hapeu, tro jë kö la itretre drei Iesu a atrehmekune lai hatrene cili, me ujë thenge la itre hna amekötine hnei nyidrë?
2 Ame ngöne lo macatre 61 M.K., kösë lo 30 lao macatre thupene lo kola hnying hnene la itretre dreng, hnei Paulo aposetolo hna cinyihane la ketre tus nyine ithuemacany me amekötine la aqane waiewekë ne la itre Keresiano ne Heberu ka mele e hnine me xötreith e Ierusalema. Thatre kö Paulo memine la itre sinetronge i angeic, laka, faifi lao macatre e thupen, tro ha mama la ewekë ka nyi hatrene la qaane la “aköte atraqat.” (Mat. 24:21) Ame ngöne lo macatre 66 M.K., hnei Cestius Gallus memine la trongene isi angeice hna isi memine la nöje i Ierusalema. Ngo thupene lai, canga mejë jë hi angeice me bëeke qa Ierusalema, nge e cili hi la ijine ka ijije kowe la itre Keresiano troa kötre mel.
3. Nemene la ithuecatre hnei Paulo hna hamëne kowe la itre Keresiano ne Heberu, nge pine nemen?
3 Mele kowe la itre Keresiano cili la tro angatr a atreine troa trotrohnine hnyawa me atreine waiewekë ngöne la götrane la ua, matre troa atrehmekune la aqane trongene la itre ewekë matre hane kötre mele fe. Ngo hnene la itre xane hna “xetie “[“troa”]” dreng.” Hna aceitunë angatr memine la itre medreng ka “iji thi.” (E jë la Heberu 5:11-13.) Ngacama nyimutre la itre macatre ne xötrëne hnene la itre xan la gojenyi ne la nyipici, ngo kola mama ngöne la aqane ujë i angatr, laka, “kola iananyi [ . . . ] me Akötesie ka shewengönie.” (Heb. 3:12) Ketre, hnene mina fe la itre xan hna xome la “thina” ne troa nue la itre icasikeu ne la itre Keresiano, ngöne lo ijine kola ‘easenyi lai drai’ cili ka ngazo. (Heb. 10:24, 25) Hnei Paulo hna hamë angatr la ithuecatre celë ka ijij, kola hape: “Eësha nue la wesi ula hnapane i Keriso, mate tro shë kowe la hna tixenuë.”—Heb. 6:1.
4. Pine nemene matre ka nyipi ewekë tro pala hi sa hmek ngöne la götrane la ua, nge nemene la ka troa xatua së troa ujë tune lai?
4 Easa melëne hnyawa la hneijine kola eatre asë la itre hna perofetane hnei Iesu. “Eashenyi hë la drai ka tru i Iehova,” ene la drai ne tro Nyidrëti a lepe apaatrene asë la fene i Satana. (Zef. 1:14) Ame enehila, tre, nyipi ewekë tro pala hi sa catr troa madrin ngöne la götrane la ua, me hmek. (1 Pet. 5:8) Hapeu, ka tune fe së lai? Troa hetre ixatua koi së e Keresiano së ka macaj, matre atreine së wanga atrune pala hi la pengöne la hneijin hne së hna melëne enehila.
Pengöne La Keresiano Ka Macaj
5, 6. (a) Nemene la aliene la troa macaj ngöne la götrane la ua? (b) Maine easa ajane troa macaj, tre, nemene la lue götrane ka nyipi ewekë tro sa catre ngön?
5 Thaa hnei Paulo hmekuje kö hna ithuecatre kowe la itre Keresiano ne Heberu troa catre troa macaj, ngo hnei angeice mina fe hna qaja la pengöne la ketre atr ka macaj ngöne la götrane la ua (E jë la Heberu 5:14.) Ame la “ite ka tru,” tre, thaa angatr hmaca kö a “iji thi,” ngo angatre ha “xen.” Qa ngöne lai, atre hi angatr la itre “thina hnapane” memine “la nöjei ewekë asë ga jui” ne la nyipici. (1 Kor. 2:10) Ketre, pine laka hnei angatre hna huliwane la aqane waiewekë i angatr hnene la hna trongëne la itre ini hna kapa, ene pe kola xatua angatr hnene la aqane waiewekë cili troa wanga atrehmekune la loi me ngazo. Qëmekene tro angatr a axecië mekun ngöne la ketre götran, tro lai ini cili a aijijë angatr troa atrehmekune la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr ka nyipi ewekë, memine fe la aqane troa trongëne itre ej.
6 Hnei Paulo hna cinyihan, ka hape: “Ijiji shë troa nyipine catëne la nöjei ewekë hne së hna deng, wanga uthi shë pi.” (Heb. 2:1) Thatre una ju hi së, laka, uthithi hë së qa ngöne la lapaun. Ngo ijiji së hi troa neëne lai ewekë cili, e hne së hna nyipine “catëne” la ijine easa isa ini Tusi Hmitrötr ngöne la hnalapa së me ngöne la itre icasikeu ne Keresiano. Haawe, nyipi ewekë tro së a isa hnying, ka hape: ‘Hapeu, eni pala kö a inine la itre ewekë hnapan? Hapeu, eni hi a kuca la itre ewekë hna upi ni troa kuca ngacama thaa ka pexeje kö la hning kowe la nyipici? Tune kaa la aqane tro ni a kökötre hnyawa ngöne la nyipici?’ Maine easa ajane troa macaj, tre, nyipi ewekë tro sa catre ngöne la lue götran. Nyipi ewekë tro sa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie. Nge ketre, nyipi ewekë mina fe tro sa inine troa drengethenge.
Loi e Tro Sa Atre Hnyawa La Wesi Ula
7. Tune kaa la aqane tro sa kepe thangane hnyawa qa ngöne la hna atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie?
7 Hnei Paulo hna cinyihan, ka hape: “Ame angat’ asëjëihë hna iji thi, te, tha inamacane kö ngöne la wesi ula ne la thina ka meköt; ke ite medenge angat.” (Heb. 5:13) Maine easa ajane troa macaj, tre, nyipi ewekë tro sa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie, ene la maca i Nyidrëti koi së. Pine laka hna amë la maca cili ngöne la Wesi Ula i Nyidrë ene la Tusi Hmitrötr, haawe, loi e tro sa inine hnyawa la itre Hna Cinyihan memine la itre itus hna hamëne hnene la “hlue ka nyipici me ka inamacan.” (Mat. 24:45-47) Maine tro pala hi sa ujë tun, haawe, tro hë sa hnehene la itre mekuna i Akötresie, nge tro hë itre ej a xatua së troa akökötrene la aqane waiewekë së. Tro sa pane ce wange la tulu ne la ketre Keresiano föe, Orkid la ëjen.a Öni eahlo, ka hape: “Ame la itre hnenge hna mekune hmaca nge ka hetre thangane ka loi kowe la melenge, tre, ene la itre mekune hnenge hna e lapaane hnine la Tusi Hmitrötr. Ngacama hnenge hna e apexejene la Tusi Hmitrötr thupene la lue macatre, ngo kola mama laka eni petre hi a atre hnyawa la Atre Xupi ni. Atre hë ni la itre jë i Nyidrë me itre ewekë hnei Nyidrë hna hnin me sisin, memine la etrun la men me ejuine la inamacane i Nyidrë. Qa ngöne laka hnenge hna e lapaane la Tusi Hmitrötr, ene pe hetre ixatua ha hnenge hna kapa ngöne la itre ijine eni a akötr.”
8. Nemene la emenene la Wesi Ula i Akötresie thë së?
8 Maine tro pala hi sa e la itre hnepe xötr ne la Wesi Ula i Akötresie, haawe, tro ha hetre ‘mene’ ne itre ej kowe la mele së. (E jë la Heberu 4:12.) Maine tro pala hi sa e tune lai la Tusi Hmitrötr, haawe, tro ha saze la mele së nge tro fe ha hane kepe së hnei Iehova. Hapeu, epuni kö a aja ixatua matre troa xomi ijine troa e la Tusi Hmitrötr me sine thele la aliene ej?
9, 10. Nemene la aliene la troa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie? Qaja jë la ketre ceitun.
9 Maine easa ajane troa atre la Tusi Hmitrötr, tre, hetre nyine tro pala kö sa kuca, hune la troa imajemikeu memine la itre alien ej. Ame lo itre Keresiano ngöne lo hneijine i Paulo ekö, tre maine nyipici laka thaa ka macaje kö angatr ngöne la götrane la ua, ngo ame pe, tre hetre hnepe hnei angatre hna atrehmekune ngöne la hna qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie. Ngo thaa hnei angatre kö hna trongëne la hnei angatre hna inin, matre troa kapa la itre thangane ka loi. Thaa hnei angatre kö hna thele troa atre hnyawa la maca me nue ej troa wenë amekötine la mele i angatr, matre maca angatr me inamacan e troa axecië mekun.
10 Ame la troa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie, tre, ene la troa atre la aliene ej nge troa trongëne mina fe. Kola amamane la aqane troa kuca lai hnene la hna melëne hnei Kyle ketre Keresiano föe. Hnei Kyle hna iwesitrë memine la ketre sine huliwa i eahlo. Nemene la hnei eahlo hna kuca matre troa nyinyine lai jole cili? Öni eahlo, ka hape: “Canga mama pi hi ngöne la mekunang lo tusi Roma 12:18, kola hape: ‘E ateine nyipunie, lapa loi ju me nöjei ate asë.’ Ene pe hnenge hna isa pui memine lai sine huliwa i eni, thupene la kola ase huliwa.” Hnene laka hnei Kyle hna ithanata hnyawa, ene pe hna ketr la hni ne la sine huliwa i eahlo hnene la aqane nyinyine eahlo lai jol. Öni Kyle, ka hape: “Hnenge hna atrehmekune laka, tro pala hi a tro loi la mele së e hne së hna trongëne la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr.”
Loi e Tro Sa Inine Troa Idrei
11. Kola mama tune kaa laka, ketre jol la troa idrei ngöne la itre ijine akötr?
11 Thaa ka hmaloi kö koi së troa trongëne la hne së hna inin qa hnine la itre Hna Cinyihan, ngöne la kola traqa la itre jole kowe la mele së. Drei la ketre ceitun, thaa qea ju kö thupene lo Iehova a thapa lo itre nekö i Isaraela qa ngöne la hna ithahluë e Aigupito, nge angatre fe hë a “wesitë Mose” me “tupathi Iehova.” Pine nemen? Pine laka pëkö tim nyine tro angatr a ij. (Eso. 17:1-4) Thaa pexeje ju kö lo lue treu, thupene lo hnei angatre hna isisinyikeu me Akötresie me kapa troa kuca “la nöjei wesi ula asë hnei Iehova hna ulatin,” nge kolo fe hë a ena la wathebo i Nyidrë hnene la kuci idrola. (Eso. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Hapeu, hna traqa la ewekë cili pine laka hnei angatre hna xou, ke, paatre pala ha Mose qaa hna ini hune la Wetre Horeba? Hapeu, hnei angatre jë pena hna mekune ka hape, tro hmaca la angetre Amaleka a isi me angatr, nge troa pë ixatua koi angatr, ke, paatre kö Mose, ene lo ka eatrongë angatr ekö troa hun? (Eso. 17:8-16) Maine itre kepine jë hi lai, ngo ame pe, tre, hnene la angetre Isaraela hna “xele ma deng.” (Ite hu. 7:39-41) Hnei Paulo hna upe la itre Keresiano troa ‘catre’ matre neëne troa ‘kei ngöne la tulu ne thaa idrei’, lo hna amamane hnene la angetre Isaraela ngöne lo angatre a xou troa lö kowe la Nöje Hna Thingehnaean.—Heb. 4:3, 11.
12. Hnei Iesu hna inine tune kaa troa idrei, nge nemene la thangane lai?
12 Maine easa ajan troa macaj, tre, nyipi ewekë tro sa catre troa drengethenge Iehova. Hnene la tulu i Iesu hna amamane laka, ame itre xaa ijin, tre, easa inine troa idrei ngöne la easa akötr. (E jë la Heberu 5:8, 9.) Qëmekene tro Iesu a traqa e celë fen, hnei nyidrëti pala hi hna drengethenge la Tretretro i nyidrë. Ngo ame la Iesu a kuca la aja ne la Tretretro i nyidrë e celë fen, tre, hnei nyidrëti hna akötr ngöne la götrane la ngönetrei me mekun. Pine laka hnei Iesu hna idrei mina fe ngöne la itre itupath ka tru catr, ene pe “hna apexejenyi nyidë” kowe la göhnë ka hnyipixe hnei Akötresie hna mekun troa hamën, ene la troa Joxu me Atre Huuj Ka Sisitria.
13. Nemene la ka troa amamane laka, hne së hna inine troa drengethenge?
13 Hapeu, tune kaa fe së? Easë kö a hane catre troa drengethenge Iehova, ngacama easa cile kowe la itre jol? (E jë la 1 Peteru 1:6, 7.) Ka nualai hnyawa la itre eamo i Akötresie göne la itre thiina me göne la troa nyipici me göne la aqane troa huliwane la thinem, me göne la troa isa e me inine la itre Hna Cinyihan, me göne la troa sine la itre icasikeu ne la itre Keresiano me göne mina fe la troa catre cainöj. (Ios. 1:8; Mat. 28:19, 20; Efe. 4:25, 28, 29; 5:3-5; Heb. 10:24, 25) Hapeu, easë kö a drengethenge Iehova ngöne la itre götrane cili, ngacama easa cile kowe la itre itupath? Kola amamane hnene la aqane idrei së laka, easa macaje trootro.
Pine Nemene Matre Hetre Eloin Kowe La Keresiano Troa Macaj?
14. Amamane jë jëne la ketre ceitun, la aqane troa thupë së hnene la hna catre thele troa macaj.
14 Tingeting la Keresiano e hetrenyi angeic la aqane waiewekë ka loi, lo hna inine troa atrehmekune la loi me ngazo, ke, “tha hmahma hmaca kö” la itre atr ngöne la fen celë.” (Efe. 4:19) Drei la ketre ceitun, hna kapa la ketre huliwa hnene la ketre trejine trahmany, James la ëjen, ka e lapaane me anyipiewekëne la itre itus hna nyitrepene qa hnine la Tusi Hmitrötr; angeice hmekuje hi la trahmanyi ngo itre föe asë hi la itre sine huliwa i angeic. Öni James, ka hape: “Maine nyipici laka itro ka inagala asë hi angatre me pë metrötr, ngo caasi kö thene la itre föe cili la ketre ka lolo thiinan nge ka hetre hni ne ajan kowe la nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr. Ngo ame ju hi la nyiho a lapa caasi ngöne la ketre hnahag, ene pe hnei eahlo hna nyiqaane sipo ni troa kuci ngazo me eahlo. Ame e cili öninge pena ha ka hape, eahlo a qenehnyima, ngo qea ha nge mama trootro hë laka, thaa eahlo hmaca kö a elo, the sasaithi tulu catre hë. Loi pe mekune jë hi ni la ketre Ita Ne Thup ka qeje pengöne la aqane ujë ne la ketre trejine trahmanyi ngöne la kola traqa koi angeice la itupathi ka tune la ngöne la hnei angeice hna huliwa. Kola qaja ngöne la hna cinyihane cili hna xome la tulu i Iosefa memine lo ifënekö i Potifara.b Celë hi matre hnenge hna ukune ananyine lai föe, ene pe canga kötre pi hi eahlo.” (Gen. 39:7-12) Atraqatre la hni ne ole i James, ke, pë ju kö ewekë ka ngazo ka traqa nge ka lolo pala hi la mekuthethewe i angeic.—1 Tim. 1:5.
15. Kola acatrene tune kaa la hni së hnene la hna catre thele troa traqa kowe la macaj?
15 Ketre, ka nyipi ewekë tro sa traqa kowe la macaj, ke kolo lai a acatrene la hni së me thupë së qa ngöne la troa “xome agö [së] hnene la tenge ihaji ka nyimute me isa pengöne kö.” (E jë la Heberu 13:9.) Maine tro sa catre troa kökötr, haawe, tro hë la mekuna së a wanga atrune pala hi la “nöjei ewekë [“ka nyipi ewekë catr”MN].” (Fil. 1:9, 10) Qa ngöne lai, tro hë a amamane la hni ne ole së koi Akötresie me kowe la nöjei hna amekötine hnei Nyidrë, nyine loi koi së. (Rom. 3:24) Kola kökötre thene la ketre Keresiano ka “hni ne nyipi ate ngöne la mekun” lai hni ne ole cili memine la madrin troa hetrenyi la ketre aqane imelekeu ka lolo me Iehova.—1 Kor. 14:20.
16. Nemene la ka xatuane la ketre trejine föe troa ‘cile huti la hni’ eahlo?
16 Hnene la ketre trejine föe, Luiza la ëjen, hna jele nyipicine ka hape thupene la hna bapataiso eahlo, caasi hi la aja ka tru ka eje thei eahlo, tre, ene la troa qaja aloinyi eahlo hnene la itre xan. Öni eahlo, ka hape: “Pëkö ewekë ka ngazo hnenge hna kuca, ngo ame pe, tre, paatre kö e kuhu hning la aja troa nyi hlue i Iehova. Atrehmekune hnyawa hi ni laka, maine eni a ajane troa hamëne koi Iehova la hnenge hna atrein, haawe, nyipi ewekë tro ni a saze. Nge ame la ewekë ka tru nyine tro ni a saze, tre, ene la troa hmi koi Iehova cememine la hni ka pexej.” ‘Cile huti hë la hni’ Luiza ke hnei eahlo hna catr, nge eje hi laka ketre ixatua ka tru koi eahlo ngöne la kola tithi eahlo hnene la ketre meci ka ngazo. (Iako. 5:8) Hnei Luiza hna qaja, ka hape, “ngacama ketre isi ka tru koi ni, ngo eni pala hi a easenyi catre koi Iehova.”
Loi e Troa ‘Drengethenge Qa Kuhu Hni’
17. Pine nemene matre nyipi ewekë catre troa drengethenge la itre Keresiano ne la hneijine i Iesu?
17 Kola mama laka nyine mele kowe la itre Keresiano ne la hneijine i Iesu ka lapa e Ierusalema me Iudra, la eamo hna hamëne hnei Paulo, ene la troa “tro [ . . . ] kowe la hna tixenuë.” Ame lo itre ka drenge lai, tre, hetrenyi angatr la atreine waiewekë ngöne la götrane la ua, haawe atreine angatre troa atrehmekune la hatrene hnei Iesu hna hamën, laka, ijine tro hë lai a “köte kowe la ite wet.” Ame la angatr a öhne “la ewekë ka sis . . . kola cile ngöne la ga hmitöt,” ene lo trongene isi Roma a kola lapa xötreith me lö e Ierusalema, tre, angatre hi lai a atrehmekune laka, ijine tro hë lai a wai gojenyine kötr. (Mat. 24:15, 16) Pine laka hnene la itre Keresiano hna hnehene la ithuemacany hna thingehnaeane hnei Iesu, ene pe hnei angatre hna canga kötr qëmekene troa lepe apaatrenyi Ierusalema, nge thenge la hna qaja hnene la ketre hene ne hmi ka inine la aqane trongene la mele ne la atr, Eusebius la ëjen; hnei angatre hna lapa e Pela, ketre traon hna acile ngöne la wetre Gileada. Celë hi aqane neëne angatre la ketre hulö ka tru, ka traqa ngöne la nöje Ierusalema.
18, 19. (a) Pine nemene matre ka nyipi ewekë catre tro sa drengethenge ngöne la hneijine së? (b) Nemene la hne së hna troa ce wange ngöne la hna cinyihane ka troa xulu?
18 Tro la idrengethenge ka xulu qa ngöne la hni ka macaj a amele së, ngöne la ijine kola troa eatre hnyawa la itre hna perofetane hnei Iesu, lo hna hape, “tro ha aköte atraqate” ngöne la fen asë. (Mat. 24:21) Hapeu, tro kö sa drengethenge elany la ketre hna amekötine hnene la “ate thupe nyipici,” nge ka nyipi ewekë catre kowe la mele së? (Luka 12:42) Drei la enyipiewekëne tro sa inine troa ‘drengethenge qa kuhu hni’!—Rom. 6:17.
19 Maine easa ajane troa macaj, nyipi ewekë tro sa catre huliwane la itre aqane tro sa atreine waiewekë. Tro sa traqa kowe lai, e hne së hna catr troa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie me inine troa drengethenge. Eje hi laka, jole catre kowe la itre thöthi troa macaj. Celë hi matre kola ithanatane hnene la hna cinyihane ka troa xulu, la aqane troa cile kowe la itre jole cili.
[Ithueamacany]
a Hna saze la itre xaa ëj.
b Wange ju la hna cinyihane hna hape, “Fortifiés pour dire non au mal (Hna ithuecatren matre troa thipetrije la ngazo),” ngöne la La Tour de Garde ne 1 Okotropa 1999.
Nemene La Hnei Nyipunieti Hna Inin?
• Nemene la pengöne la atr ka macaj ngöne la götrane la ua, nge tro sa hane traqa tune ka kowe la macaj ?
• Nemene la enyipiewekëne la troa atre hnyawa la Wesi Ula i Akötresie, ngöne la easa thele troa macaj?
• Nemene la aqane tro sa inine troa drengethenge?
• Nemene la itre götran hne së hna troa kepe thangane qa ngöne la hne së hna macaj?