Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 27 Semitrepa Me Wiike Cili
Aqane Atrune Iesu La Thiina Ka Meköti Akötresie
“Hnei Akötesie hna amamai [Keriso] nyine huje, thenge la lapaune kowe la madra i nyidë mate troa amamane la thina ka meköti nyidë.”—ROM. 3:25.
1, 2. (a) Nemene la ini hna hamën hnei Tusi Hmitrötr göne la pengöne la nöjei atr asë? (b) Nemene la itre hnying nyine tro sa ce wange ngöne la hna cinyihane celë?
ATRE hnyawa hi së lo hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, göne lo icilekeu ekö ngöne la hlapa e Edena. Kola mama ngöne la trenge ewekë celë, laka, hne së asë hi hna xeni pun qa ngöne la ngazo i Adamu, kola hape: “Traqa ha la ngazo kowe la fene hnengödrai hnene la ate ka cas, nge meci fe pine la ngazo; tune lai hna traqa la meci kowe la nöjei ate asë, ke ngazo asë hë.” (Rom. 5:12) Thele ju hë së troa kuca la ewekë ka meköt, ngo tro pala hi sa tria, celë hi kepin matre easa ajane catrëne tro Akötresieti a nue la itre ngazo së. Ketre, hace la hni Paulo ngöne la nyidrëti a hape: “Tha kuca kö ni la ewekë ka loi hnenge hna ajan, ngo ame la ngazo tha hnenge hna ajan, celë hi hnenge hna kuca. Ekölö, ngazo hë ni!”—Rom. 7:19, 24.
2 Hnene laka itre atr ka ngazo asë hi së, haawe, easa isa hnyinge ka hape: Pine nememe matre thaa hna ketri Iesu fe kö hnene la ngazo, nge pine nemene matre nyidrëti a hane xome la bapataiso? Hnei Iesu hna atrune tune kaa la thiina ka meköti Iehova? Ngo ame la ka sisitria catr, tre, nemene la hna eatrëne hnene la meci Iesu?
Hna Isenyine La Thiina Ka Meköti Akötresie
3. Hnei Satana hna iaö Eva tune kaa?
3 Hnene lo lue pane keme me thine së, ene Adamu me Eva, hna ujë qene hmo, qa ngöne laka hnei nyidro hna thipetrije la musi cile i Akötresie, matre tro pena lapa fene la musi ne lo “une ekö, ëjene Diabolo nge Satana.” (Hna ama. 12:9) Tro sa pane ce wange la aqane traqa la ewekë cili. Hnei Satana hna sili ithanata, matre cia jë la ketre aqane wai ewekë, ene la troa mekune, ka hape, meköti kö e tro Iehova Akötresieti a mus. Kola mama lai ngöne la angeic a hnyingë Eva, ka hape: “Hape u, ase hë ulatine hnei Akötesie, ka hape, The tro kö nyipoti a xeni qa ngöne la nöjei sinöe asëjëihë ne la hlapa?” Hnei eahlo hna amexeje hnyawa lo hna amekötine hnei Akötresie, ene laka thaa tro pi kö nyidroti a xeni wen lo sinöe wanga meci pi nyidro. Satana hi lai a jele thoi Akötresie. Öni Diabolo, ka hape: “Tha trojë kö nyipo a mec.” Ketre, hnei angeice hna thele troa iaö Eva matre tro eahlo a mekune laka, Akötresieti a cipane la loi koi nyidro, nge maine tro nyiidro a xeni wen la sinöe, tro hë nyiidro a tui Nyidrë, ene laka ijije hë tro eahlo a ketre sipu eköthe la itre wathebo thatraqai nyiidro.—Gen. 3:1-5.
4. Hna tune kaa matre lapa jë la nöjei atr asë fene la musi ne la ithupëjia, ene Satana?
4 Kola amamane hnei Satana e celë, laka, lolo catre kö la mele ne la atr, e hna ketre sipu musi e trö i Akötresie. Thaa hnei Adamu kö hna sajuëne la emekötine la musi cile i Iehova, hnei angeice pe hna drenge la föi angeic me ce xeni me nyiidro la wene lo sinöe hna wathebon. Qa ngöne lai hnei Adamu hna nuetrije la mele i angeice ka pexej xajawa i Iehova, me ami së fene la ehnefe ka iaxösisi ne la ngazo me mec. Ketre, kolo ha lapa hnene la nöjei atr asë fene la musi ne la ithupëjia ene Satana, lo “haze ne la fen.”—2 Kor. 4:4; Rom. 7:14.
5. (a) Hnei Iehova hna nyipici tune kaa kowe lo trenge ewekë i Nyidrë? (b) Nemene la mejiune hnei Nyidrëti hna hamëne kowe la itre matra i Adamu me Eva?
5 Tune lo aqane ahnithe hë hnei Iehova, hnei Nyidrëti hna ahnëjinë Adamu me Eva. (Gen. 3:16-19) Ngo thaa kolo kö lai a hape, thaa hune ju kö lo aja i Nyidrë. Ohea! Ame la Iehova a ahnëjinë Adamu me Eva, tre, hnei Nyidrëti hna thue mejiune kowe la itre matra i nyidro. Kola mama hnyawa lai ngöne la Nyidrëti a qaja la aja i Nyidrë troa axulune la ketre “matran”; troa athe la tidröca i angeic hnei Satana. Ngo tro ha meu hmaca la tidröca ne la Matran hna thingehnaean, nge tro hë angeice a “athe la he i [Satana].” (Gen. 3:15) Tusi Hmitrötr a wanga atrune la mekune cili hnene la hna qeje Iesu Keriso, ka hape: “Nge mamapi la Hupuna i Akötesie, mate tro nyidëti a apatene la ite huliwa i diabolo.” (1 Ioane 3:8) Ngo hna atrune tune kaa la thiina ka meköti Akötresie hnene la aqane ujë i Iesu me meci nyidrë?
Aliene La Bapataiso i Iesu
6. Easa atre tune kaa laka, thaa hna hnaho Iesu kö ce memine la ngazo ka xulu qaathei Adamu?
6 Ame lo kola thupëtresij hnei Iesu, tre, ka ihmeku hnyawa la mele i nyidrë memine la mele i Adamu ekö lo pexeje petre kö angeic. (Rom. 5:14; 1 Kor. 15:45) Kolo lai a hape, ka pexeje Iesu qaane lo kola hnaho nyidrë. Hna tune kaa lai? Hanawange la aqane qeje pengöne hnyawa hnei Gaberiela, lo angela ka qaja koi Maria thine i Iesu, ka hape: “Tro ha traqa la Uati hmitöte koi ’ö, me hetë eö hnene la mene ne la Kasisitia. Qa ngöne lai tro ha qaja la ëjene la ka hmitöte la hna troa hnahon, Hupuna i Akötesie.” (Luka 1:35) Kola mama laka, ame lo nekönatre petre kö Iesu, hnei Maria hna qaja koi nyidrë la itre xaa ithuemacanyi ngöne lo kola hnaho nyidrë. Haawe, ame lo kola öhnyi Iesu hnei Maria me Iosefa keme i nyidrë, hnine la ēnē i Akötresie, tre, öni nekönatre jë hi e hnying, ka hape: “Tha ’te kö nyipo laka qânge troa lapane la uma i Kaka?” (Luka 2:49) Eje hi laka qaane lo nyidrëti a co, atre hnyawa hi Iesu laka, Hupuna i Akötresieti nyidrë. Qa ngöne lai, ka nyipiewekë catre koi nyidrë la troa atrune la thiina ka meköti Akötresie.
7. Nemene la ewekë ka sisitria ka eje thei Iesu?
7 Hnei Iesu hna amamane la aqane wanga atrune nyidrë la itre ewekë ngöne la ua, hnene la hna catre sine la itre icasikeu thatraqane la hmi. Hnene laka ka pexeje la mekuna i nyidrë, ene pe canga hmaloi hi koi nyidrë troa inine me trotrohnine la itre ewekë hnei nyidrëti hna dreng me hna e qa hnine la itre Hna Cinyihan Qene Heberu. (Luka 4:16) Eje mina fe thei nyidrë la ketre ewekë ka sisitria, ene la ketre ngönetrei ka pexej hnei nyidrëti hna huujëne thatraqane la nöjei atr asë. Ame lo kola bapataiso Iesu, hnei nyidrëti hna thith me mekune lo trenge ewekë hna perofetane ngöne Salamo 40:6-8.—Luka 3:21; e jë la Heberu 10:5-10.a
8. Pine nemene matre hnei Ioane Bapataiso hna sewe Iesu troa xome la bapataiso?
8 Hnei Ioane Bapataiso hna sewe Iesu ngöne lo qaan troa xome la bapataiso. Pine nemen? Pine laka ame la Ioane a bapataisone la angetre Iudra, tre, nyine nyihatrene laka angatr a ietrane la itre ngazo i angatr, ene la hna ena la wathebo. Nge pine laka angeice la ketre sinee i Iesu, haawe, atre hnyawa hi angeice laka, ketre atr ka meköti Iesu, ene pe thaa nyipi ewekë kö tro nyidrëti a hane ietra. Ngo hnei Iesu hna akeukawane la hni Ioane me qaja koi angeic ka hape, ka nyipi ewekë catre koi nyidrë troa xome la bapataiso. Öni nyidrë, ka hape: “Ke cei tune koi shë troa xöte thenge la thina ka meköti asëjëihë.”—Mat. 3:15.
9. Nemene la hna nyihatrene hnene la bapataiso i Iesu?
9 Pine laka ketre atr ka pexeje Iesu, maine jë tro nyidrëti a mekune, ka hape, tui Adamu, ijije hi tro nyidrëti a keme ne la ketre xötr atr ka pexej. Ngo thaa hnei Iesu kö hna ajane la pengöne mele cili, ke, thaa celë kö la hna thele hnei Iehova thei nyidrë. Hnei Akötresieti hna upi Iesu a tro celë fen matre troa eatrëne hnyawa la hnëqa i nyidrë, ene la troa Matran hna thingehnaean maine Mesia pena. Kolo lai a hape, nyipi ewekë tro Iesu a huujëne la mele i nyidrë ka pexej. (E jë la Isaia 53:5, 6, 12.) Nyipici laka, isapengöne kö la aliene la bapataiso i Iesu memine la bapataiso hne së hna xom. Thaa kolo kö lai a hape Iesu a sa xepu koi Iehova, ke, hna hnaho nyidrë ngöne la nöje ka sa xepu hë koi Akötresie, ene la nöje Isaraela. Kolo pe a nyihatrene hnene la bapataiso i Iesu, la aqane nue nyidrëti la mele i nyidrë matre troa kuca la aja i Akötresie thenge lo hna qaja hnine la Itre Hna Cinyihan göne la Mesia.
10. Kola hapeue kowe la Mesia la troa kuca la aja i Akötresie, nge tune kaa la mekuna i Iesu ngöne la götrane cili?
10 Ame la aja i Iehova koi Iesu, tre, ene la troa cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie, me inine la nöjei atr me hnëkë angatre matre troa hane inine fe la itre atr elany. Ame la ketre aliene la nyidrëti a nue la mele i nyidrë koi Iehova, tre, kola hape aja i nyidrë troa xomihnine la iaxösisi memine la mec, matre troa sajuëne la musi cile i Iehova Akötresie ka meköt. Hnene laka atraqatre la ihnimi Iesu kowe la Tretretro i nyidrë e koho hnengödrai, ene pe eje thei nyidrë la madrine ka tru troa kuca la aja i Akötresie me huujëne la ngönetrei i nyidrë. (Ioane 14:31) Ketre, kolo mina fe a amadrinë nyidrë hnene la hna atre, laka, jëne la mele i nyidrë ka pexej, ijije tro Akötresieti a itö mele së qa ngöne la ngazo me mec. Hapeu, hnei Akötresieti kö hna kapa la mele hnei Iesu hna nue matre troa xome la itre hnëqa ka tru cili? Eje hi!
11. Hnei Iehova hna amamane tune kaa, laka, hnei Nyidrëti hna kepe Iesu ceitu me Mesia lo hna thingehnaean, maine Keriso pena?
11 Kola anyipicine hnene lo foa lao atre cinyihane la Evangelia, la aqane kepe Iesu hnei Iehova Akötresie ngöne lo itre timi ne la Hneopegejë Ioridrano. Kola qaja hnei Ioane Atre Bapataiso, ka hape: “Hnenge hna goeëne la Ua kola sheshëpi qa hnengödrai kösë piny, me traqa hui [Iesu] . . . Hnenge hna goeëne me anyipicin, laka celë hi Hupuna i Akötesie.” (Ioane 1:32-34) Ketre, ame ngöne la ijine cili, hnei Iehova hna qaja, ka hape: “Dei la Nekönge hniminang; ini a madi nyidë.”—Mat. 3:17; Mar. 1:11; Luka 3:22.
Hna Nyipici Uti Hë La Mec
12. Nemene la hnei Iesu hna kuca ngöne lo köni macatre nge sin thupene la bapataiso i nyidrë?
12 Ame ngöne lo köni macatre nge sin thupene la bapataiso i Iesu, hnei nyidrëti hna nue asë la mele i nyidrë matre troa inine la itre atr la pengöne la Tretretro i nyidrë, memine la emeköti Akötresie troa Atre musi cil. Maine nyipici laka kucakuca nyidrë e itre xaa ijin troa trongëne la nöjei götrane asë ne la Lapa Hna Thingehnaean, ngo pëkö ketre ewekë ka sewe nyidrë troa cainöjëne la nyipici. (Ioane 4:6, 34; 18:37) Hnei Iesu fe hna inine la Baselaia i Akötresie kowe la itre xan. Jëne la itre iamamanyikeu hnei nyidrëti hna kuca, tune la troa aloine la itre trene sine mec, me ithuane la ka ala nyim, me amelene hmaca la itre ka mec, tre, nyidrëti hi lai a amamane la hna troa kuca elany hnene la Baselaia thatraqane la nöjei atr asë.—Mat. 11:4, 5.
13. Nemene la ini hnei Iesu hna hamëne göi troa thith?
13 Thaa hnei Iesu kö hna thele iatruny ngöne la nyidrëti a hamë ini me aloine la itre mec, ngo hnei nyidrëti pe hna amamai tulu ka lolo hnene la hna thele pala hi cememine la hni ka ipië troa atrunyi Iehova. (Ioane 5:19; 11:41-44) Ketre, hnei Iesu hna amexeje la itre mekune ka tru nyine tro sa thithi fë. Loi e troa mama ngöne la itre thithi së, la aja së troa ‘ahmitrötrëne’ la atresiwa i Akötresie, ene Iehova; ketre, tro mina fe sa amexeje la musi cile i Nyidrë ka meköt, musi ka troa nyihnane la musi Satana, ene pe tro ha hane eatre fe ‘la aja i Iehova e celë fen tune e koho hnengödrai.” (Mat. 6:9, 10.) Nge hnei Iesu hna ithuecatre koi së troa ujë thenge la itre thithi cili, hnene la hna “pane thele la baselaia i Akötresie, me thina ka meköti anganyidë.”—Mat. 6:33.
14. Ngacama ketre atr ka pexeje Iesu, ngo pine nemene matre tro nyidrëti a catre xome la hnëqa i nyidrë me eatrëne la aja i Akötresie?
14 Hnene laka easenyi catre hë la ijine tro Iesu a huujëne la mele i nyidrë, ene pe kola hlohlo la hni nyidrë, ke, atraqatre la hnëqa i nyidrë. Tro ha eatre la aja ne la Tretretro i nyidrë me qaja aloinyi Nyidrë, e hnei Iesu hna xomihnine la ketre itupathi ka thaa meköti kö me ketre meci ka ngazo. Ame ngöne lo faifi lao drai qëmekene tro Iesu a mec, tre, hnei nyidrëti hna thith, ka hape: “Hlohlo hë la hninge enehila; nge tro ni a qeje nemen? Angakaka, da amele ni qa ngöne la ijine celë. Ngo ngöne pe lai laka traqa ha ni kowe la ijine celë.” Thupene la hnei Iesu hna fe la itre sipu aliene hni nyidrë, hnei nyidrëti hna wanga atrune catrëne la ketre ewekë ka sisitria, me qaja ngöne la thith, ka hape: “Angakaka, atrunejë la atesiwa i cilie.” Ene pe hnei Iehova hna canga sa, ka hape: “Ase hë ni atrun, nge tro hmaca ni a atrun.” (Ioane 12:27, 28) Eje hi laka, eje thei Iesu la hni ka ajan troa cile kowe la itupath celë ka tru, ene la troa pë ethan la mele i nyidrë; nge pë fe kö atr e celë fen ka hane cile kowe la itupathi cili. Ngo eje hi laka hna acatrene la mejiune i Iesu hnene la hna drenge la trenge ewekë cili hna qaja hnene la Tretretro i nyidrë e koho hnengödrai, laka, tro hë nyidrëti a eatrëne la hnëqa i nyidrë, ene la troa atrune me sajuëne la musi cile i Iehova. Nge eje hi laka hnei Iesu hna eatrëne la hnëqa cili!
Itre Ewekë Hna Aejëne Hnene La Meci Iesu
15. Qëmekene tro Iesu a mec, pine nemene matre hnei nyidrëti hna qaja, ka hape: “Ase hë”?
15 Ame ngöne la kola thipi hnei Iesu hune la sinöe, nge itre hna mano tixenuë pe hi, öni nyidrëti e hape: “Ase hë!” (Ioane 19:30) Drei la itre ewekë ka tru hnei Iesu hna kuca cememine la ixatua qaathei Iehova ngöne la köni macatre nge sin, qaane lo bapataiso i nyidrë uti hë la nyidrëti a mec! Ame la kola meci hnei Iesu, tre, hna enijëne la ihnadro hnene la ketre sa ka tru, ene pe önine la atrekë hnëqane la troa humuthi Iesu, ka hape: “Nyipici Hupuna i Akötesie anganyidëti la.” (Mat. 27:54) Kola mama hnyawa, laka, öhne hi la keneturio la kola hnyima sai Iesu pine nyidrëti uun, ka hape, nyidrëti la Hupuna i Akötresie. Ngacama hnei Iesu hna melëne la nöjei ewekë ka akötr, ngo hnei nyidrëti pala hi hna catre troa pë ethan la mele i nyidrë, me anyipicine laka ketre atr ka iakötrë nge ka thoi lae Satana. Ame kowe la nöjei atr ka sajuëne la musi cile i Akötresie, drei la itupathi Satana koi angatr: “Ite ewekë asë hna hetenyi hnene la ate tro angeic’ a hamëne hnane la mele i angeic.” (Iobu 2:4) Hnei Iesu hna amamane jëne la aqane mele nyipici nyidrë, laka, hmaloi hi ekö tro Adamu me Eva a nyipici ngöne lo kola tupathi nyidro. Ngo ame la ewekë ka sisitria catr, tre, ene laka hnei Iesu hna sajuëne me atrune la musi cile i Iehova ka meköt, jëne la mele me meci nyidrë. (E jë la Ite Edomë 27:11.) Hapeu, hetrenyi kö la ketre ewekë hna eatrëne hnene la meci Iesu? Eje hi!
16, 17. (a) Pine nemene matre ijiji Iehova troa jele mekötine lo itre pane Keresiano ka anyipici Nyidrë? (b) Hnei Iehova hna amanathithine tune kaa la aqane mele nyipici ne la Hupuna i Nyidrë, nge nemene la huliwa hna kuca pala hi hnei Iesu Keriso Joxu?
16 Nyimutre la itre hlue i Iehova ka mele qëmekene tro Iesu a traqa e celë fen. Hna jele meköti angatr xajawa i Akötresie nge hetrenyi angatre la mejiune troa mele hmaca. (Is. 25:8; Dan. 12:13) Ngo nemene la trepene ka aijijëne la Akötresieti ka hmitrötr ene Iehova, troa amanathithin tune lai la itre atr ka ngazo? Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape: “Hnei Akötesie hna amamai [Iesu Keriso] nyine huje, thenge la lapaune kowe la madra i nyidë, mate troa amamane la thina ka meköti nyidë, qa ngöne la hna pune shengepi la nöjei ngazo hna kuca ekö, ngöne la xomi hni ahoeanyi i Akötesie. Mate amamane fe ngöne la ijine celë la thina ka meköti nyidë; mate meköti nyidëti, nge ate jele mekötine la ate lapaune koi Iesu.”—Rom. 3:25, 26. b
17 Hnei Iehova hna nyijune koi Iesu hnene la hna amele nyidrëti hmaca me acili nyidrë ngöne la ketre hnëqa ka tru hune lo hnëqa i nyidrëti ekö qëmekene troa traqa e celë fen. Atraqatre la madrine i Iesu enehila, ke, ketre angela ka sisitria nyidrë nge ka thaa tro hmaca kö a mec. (Heb. 1:3) Pine laka Iesu Keriso la Atre Huuje Ka Sisitria me Joxu, ene pe nyidrëti pala hi a xatuane la itre hlue i nyidrë troa atrune la thiina ka meköti Akötresie. Nge drei la hni ne ole së kowe la Tretretro së e koho hnengödrai ene Iehova, lo Atre Nyijune kowe la nöjei atr ka ujë tune lai nge ka catre troa nyitipune la Hupuna i Nyidrë, ene la troa nyihlue i Akötresie cememine la nyipici!—E jë la Salamo 34:3; Heberu 11:6.
18. Nemene la mekune hna troa ithanatane ngöne la hna cinyihane ka troa xulu?
18 Eje thene la nöjei atr ka mele nyipici qaane Abela, la ketre aqane imelekeu ka lolo me Iehova, ke, hnei angatre hna lapaune me mejiune kowe la Matran hna thingehnaean. Atre hnyawa hi Iehova laka tro la Hupuna i Nyidrëti a thele troa pë ethan la mele i nyidrë, nge tro la meci nyidrëti a he la “ngazo ne la fene hnengödrai.” (Ioane 1:29) Ketre, kola kepe eloine fe hnene la itre atr ka mele enehila, la meci Iesu. (Rom. 3:26) Qa ngöne lai, nemene la itre manathithi hnei epuni hna kapa qa ngöne la thupene mele i Keriso? Celë hi la mekune hna troa ithanatane ngöne la hna cinyihane ka troa xulu.
[Ithueamacany]
a Ame e celë, Paulo aposetolo a qaja la Salamo 40:6-8 thenge la aqane ujëne qene Heleni la Itre Hna Cinyihan qene Heberu, lo hna hape, Septante, tune la xötrehnëewekë celë, hna hape, “hnei cilieti hna hnëkëne la ngönetei thatraqai ni.” Paatre kö la xötrehnëewekë cili ngöne la itre Tusi Hmitrötr hna ujëne ngöne la qene Heberu.
b Wange ju la “Questions des lecteurs” ngöne la götrane 6 me 7.
Tro Nyipunieti a Sa Tune Kaa?
• Hna tupath tune kaa la thiina ka meköti Akötresie?
• Nemene la hna nyihatrene hnene la bapataiso i Iesu?
• Nemene la hna eatrëne hnene la meci Iesu?