Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 11 Okotropa Me Wiike Cili

Loi e Troa Thupëne La Sesepeneqë i Nyipunie Hnene La “Wathebo Ne Ihnim”

“Nyidoti a qaja inamacanën, nge eje ngöne la sesepeneqë i nyido la wathebo ne [“hni ne ihnim” MN].—ITE EDOMË 31:26.

1, 2. (a) Nemene la thiina nyine troa eëne hnene la itre hlue i Iehova? (b) Nemene la hna troa ce ithanatane ngöne la hna cinyihane celë?

AME ngöne la trenge ewekë hnei Lemuela joxu hna kapa qaathene la thine i nyidrë, tre, hetrenyi la ketre mekune ka sisitria ka qeje pengöne hnyawa la ketre föe ka lolo thiina. Hnei eahlo hna qaja koi nyidrë, ka hape: “Nyidoti a qaja inamacanën, nge eje ngöne la sesepeneqë i nyido la wathebo ne ihnima.” (Ite edomë 31:1, 10, 26) Ketre aja ka nyipi lolo la hni ne ihnim ngöne la sesepeneqë ne la ketre föe ka inamacan, nge ketre thiina ka eje mina fe thene la nöjei atr asë ka amadrinë Iehova Akötresie. (E jë la Ite Edomë 19:22.) Loi e troa mama hnyawa la hni ne ihnim ngöne la sesepeneqë ne la nöjei hlue i Iehova asë.

² Nemene la aliene la hni ne ihnim? Tro sa amamane koi drei la thiina cili? Nemene la ka troa xatua së troa eje ngöne la sesepeneqë së la “wathebo ne [“hni ne ihnim,” MN]”? Maine tro sa ujë tune lai, nemene hë la thangane lai ngöne la aqane ifekeune së la itre mekun memine la hnepe lapa së me itre sine hmi së?

Ngöne La Kola Ukune La Ketre Atr Ka Hni Ne Ihnim Hnene La Ihnimi Nyipici

3, 4. (a) Nemene la aliene la hni ne ihnim? (b) Nemene la eisapengönen la hni ne ihnim memine la thiina ka lolo?

³ Eje thene la atr ka hni ne ihnim la itre thiina celë, ene la ihnim me thiina ka lolo. Ame la kola hape, thiina ka lolo, tre, kolo lai a qaja la enyipiewekëne la troa wanga atrune la itre xaa atr, me amamane lai jëne la aqane ujë së me aqane ithanata së. Pine laka ka nyipi ewekë fe la ihnim, haawe, ame la troa hni ne ihnim, tre, kolo lai a hape, troa hane wanga atrune la itre xan pine laka hna hnimi angatr. Ngo kola mama ngöne la qaane la hnëewekë hna hape, hni ne ihnim, la ketre aliene ka sisitria kö hune la thiina ka lolo ka xulu qa ngöne la ihnim. Ame la atr ka hni ne ihnim, tre, ka thiina ka lolo angeic kowe la ketre atr, nge eje thei angeice la ajane troa eëne la thiina cili cememine la nyipici uti hë la kola eatrëne hnyawa la aja hna troa traqa kow göne lai atr.

⁴ Ngo hetrenyi la ketre götran ngöne laka, isapengöne kö la hni ne ihnim memine la thiina ka lolo. Ijije tro mina fe sa amamane la thiina ka lolo kowe la itre trehnyiwa. Hnei Paulo aposetolo memine lo ala 275 ka mele pe qa ngöne lo he hna thë hnei gejë, hna öhne la thiina cili thene lo angetre Mileta, itre atr hnei angatre hna thatre. (Ite hu. 27:37–28:2) Ame ngöne la ketre götran, ka ce tro la hni ne ihnim memine la ihnimi nyipici; kola mama hnyawa lai ngöne la aqane imelekeu ne la lue atr ka iatre hnyawa ha.b Celë hi thiina hna amamane hnene la angetre Keni kowe la “ite nekö i Isaraela asë ngöne lo hnei angate hna tro e kolemi qa Aigupito.”—1 Sam. 15:6.

Nyipi Ewekë Tro Sa Sine Thel La Itre Mekun Me Thith

5. Nemene la ka troa xatua së troa amemene la thineme së?

⁵ Thaa ewekë ka hmaloi kö troa amamane la hni ne ihnim jëne la aqane ithanata së. Hnei Iakobo ketre atre drei Iesu, hna cinyihane göne la sesepeneqë, ka hape: “Tha ’teine kö kete ate troa amemene la thinem. Nyëne la ngazo ka tha idei, ka tiqa hnene la hna mecin.” (Iako. 3:8) Nemene la ka troa xatua së troa amemene lai igötranen la ngönetrei së ka jol troa xomehnöth? Kola aijijë së hnene la trenge ewekë i Iesu kowe la itre hene hmi, troa atreine wai mekun. Öni nyidrë, ka hape: “Kola ewekë la që qa kuhu hni ka tiqa.” (Mat. 12:34) Maine easa ajane troa thupëne la sesepeneqë së hnene la hni ne ihnim, haawe, nyipi ewekë troa akökötrene la thiina cili e kuhu hni së, kola qaja la atr ka eje e kuhu hni së. Loi e tro sa pane ce wange la aqane troa xatua së ngöne la götrane cili, hnene la aqane sine thele së la itre mekun memine la thith.

6. Pine nemene matre loi e tro sa sine thele cememine la hni ne ole, la aqane amamane Iehova la hni ne ihnim?

⁶ Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape, ame Iehova Akötresie, tre, eje thei Nyidrë la “hni ne ihnim”. (Eso. 34:6) Ketre, hna nyimane hnene la atre cinyihane la salamo, ka hape: “Iehova fe, tiqa ha la fene hnengödrai hnene la hni ne ihnim cilie.” (Sal. 119:64) Nyimutre la itre edromë qa hnine la Tusi Hmitrötr ka qaja la aqane amamane Iehova la hni ne ihnimi Nyidrë kowe la itre hlue i Nyidrë. Maine tro sa xomi ijine troa sine thele cememine la hni ne ole, la ‘itre hnei Iehova hna kuca,’ tre, tro hë lai a xatua së troa akökötrene e kuhu hni së la thiina i Akötresieti cili.—E jë la Salamo 77:12.

7, 8. (a) Nemene la aqane amamane Iehova la hni ne ihmini Nyidrë koi Lota me hnepe lapa i angeic? (b) Hna ketri Davita tune kaa hnene la hni ne ihnimi Akötresie?

⁷ Drei la ketre ceitun, pane mekune jë së la aqane amelene Iehova lo utha i Aberahama, Lota memine la hnepe lapa i angeic, ngöne lo ijine Nyidrëti a lepe apaatrenyi Sodoma, lo nöje hnei angatre hna mele ngön. Hnene laka calemi catre hë la ijine cili, ene pe hnene la itre angela hna iele Lota troa canga kötre fë la hnepe lapa i angeic qa ngöne la nöje cili. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape: “Nge hmite kö angeic, ame hnene la lue ate hna ea la ime i angeic, me ime ne la ifënekö i angeice, me ime ne la lue nekö i angeice jajiny; Iehova a hnimi angeic; nge nyidoti a tro sai angeice pi, me ami angeice töne lapa.” Hapeu, thaa kolo kö a ketr la itre hni së ngöne la easa mekune hmaca la aqane iamele cili, me hane upi së troa atrehmekune laka, celë hi lai ketre hatrene la hni ne ihnimi Akötresie?—Gen. 19:16, 19.

⁸ Tro mina fe sa ce wange la tulu hna amë pe hnei Davita Joxu ne Isaraela ekö, lo atre nyiman, ka hape: “[Iehova] lo ate nue tije la ite ngazo i ’ö asëjëihë; me ameune la ite meci ’ö asë.” Drei la etrune la hni ne ole i Davita koi Iehova, hnene laka hnei Nyidrëti hna nue trije la ngazo i angeic me Batheseba! Hnei angeice hna atrunyi Iehova, ka hape: “Atraqate la hni ne ihnimi nyidë koi angete qoue anganyidë, tune la edraië ne la ite hnengödrai hune la fene hnengödrai.” (Sal. 103:3, 11) Maine tro sa sine thele la itre edromë celë memine fe kö la itre xaa edromë qa hnine la Tusi Hmitrötr, tro ha atraqatre la hni ne ole së kowe la aqane hni ne ihnimi Iehova, nge tro hë lai a upi së troa atrunyi Nyidrë me olene koi Nyidrë. Maine tro pala hi a tiqa la itre hni së hnene la hni ne ole, haawe, tro hë sa catre xome la tulu ne la nyipi Akötresie.—Efe. 5:1.

9. Nemene la kepin ka tru ka upe la itre hlue i Iehova troa amamane la hni ne ihnim ngöne la nöjei drai ne la mele angatr?

⁹ Kola mama jëne la itre tulu hna amë e hnine la itre Hna Cinyihan, laka, Iehova a amamane la hni ne ihnimi Nyidrë maine ihnimi nyipici, kowe la itre atr ka eköthe hë la ketre aqane imelekeu ka lolo me Nyidrë. Nge tune kaa fe kowe la itre atr ka pë imelekeu memine la Akötresie ka mel? Hapeu, Iehova kö a akötrë angatr maine pena thaa thiina ka lolo kö koi angatr? Ohea. Kola qaja ngöne Luka 6:35, ka hape: “Ka menyike [Akötresie] koi angete tha ole kö, me ite ka ngazo.” Ketre hnei “Anganyidëti a axulune la jö i anganyidë hune la nöjei ka ngazo me ka loi, me upe la manie kowe la nöjei ka meköti me ka tha meköti kö.” (Mat. 5:45) Qëmekene tro sa atre la nyipici me trongëne ej, tre, hnei Akötresieti hë hna amamane koi së la thiina ka lolo i Nyidrë. Ngo pine laka itre hlue i Nyidrëti hë së, haawe, Nyidrëti hi lai a amamane la ihnimi nyipici Nyidrë, ene la hni ne ihnimi Nyidrë koi së. (E jë la Isaia 54:10.) Drei la hni ne ole së kowe la hni ne ihnimi Nyidrë! Nge celë hi ketre kepine ka tru ka upi së troa amamane la hni ne ihnim ngöne la aqane ithanata së, me ngöne fe la itre xaa götrane o drai ne la mele së!

10. Pine nemene matre ka sisitria la thith, ngöne la easa thele troa eëne la hni ne ihnim ngöne la mele së?

¹⁰ Hetrenyi la ketre ewekë ka sisitria ka troa xatua së troa eëne la hni ne ihnim, ene la thith. Ijije hi tro sa akökötrene e kuhu hni së la hni ne ihnim, hnene la hna nue la uati hmitrötre i Iehova troa eatrongëne la mele së. Nge ame la ketre aqane tro sa kapa la uati hmitrötre i Iehova, tre, ene la troa sipone lai jëne la thith. (Luka 11:13) Loi e tro pala hi sa sipone o drai la uati hmitrötre i Akötresie, me kapa la ixatua qaathene ej. Nyipici, maine easa ajane troa eje la wathebo ne la hni ne ihnim ngöne la sesepeneqë së, haawe, nyipi ewekë tro pala hi sa sine thele la itre mekun me catre troa thith.

Loi e Troa Eje La Hni Ne Ihnim Ngöne La Sesepeneqë Ne La Itre Trefën

11. (a) Easa atre tune kaa laka, aja i Iehova tro la itre trahmanyi a amamane la hni ne ihnim kowe la itre föi angatr? (b) Tune kaa la aqane tro la wathebo ne la hni ne ihnim a xatuane la trahmany troa thupëne la sesepeneqë i angeic?

¹¹ Kola ithuecatre hnei Paulo aposetolo kowe la itre trahmany, ka hape: “Hnimeju la ite fö’ i nyipunie, tune lo hnei Keriso hna hnime la ekalesia, me hamë nyidëti kö thatraqan’ ej.” (Efe. 5:25) Paulo mina fe a amekunë angatr la hnei Iehova hna qaja koi Adamu me Eva. Kola cinyihane hnene la aposetolo, ka hape: “Tro la trahmanyi a nue la keme me thine i angeic, me fede kowe la fö’ i angeic, mate tro nyidoti a ca ngönetei.” (Efe. 5:31) Kola mama e celë, laka, aja i Iehova tro la itre trahmanyi a mele nyipici kowe la itre föi angatr, me amamane pala hi koi angatr la hni ne ihnim. Ame la trahmanyi ka thele troa eje ngöne la sesepeneqë i angeic la ihnimi nyipici, tre, thaa tro hë angeic a qaja amamane la itre hnepe ngazo ne la föi angeic qëmekene la itre atr, maine thaipië eahlo pena. Angeice pe a madrine troa atrunyi eahlo. (Ite edomë 31:28) Maine nyidroti a cile kowe la itre xaa jol, tro la hni ne ihnim a upe la trahmanyi troa xomehnöthe la thineme i angeic, me sewe angeic troa thaipiëne la föi angeic.

12. Kola mama tune kaa laka, hna musinëne la sesepeneqë ne la föe hnene la wathebo ne la hni ne ihnim?

¹² Loi e tro mina fe a xomehnöthe la sesepeneqë ne la föe hnene la wathebo ne la hni ne ihnim. Thaa tro pi kö a löthe la itre trenge ewekë i eahlo hnene la ua ne la fen. Maine eahlo a “metötëne la trahmany,” tre, tro hë lai a mama ngöne la aqane qaja aloinyi angeice hnei eahlo qëmekene la itre atr, me aqane thele eahlo troa akökötrene la metrötre cili thene la itre xan. (Efe. 5:33) Maine eahlo a ajane tro pala hi la itre nekönatr a metrötrëne la keme i nyudren, loi e tro eahlo a neëne troa icilekeu me angeic, maine lueluëne la mekuna i angeic qëmeke i nyudren. Loi e tro eahlo a nyinyine la itre jole cili ngöne la gaa sihngödr. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape: “Ite föe ka inamacan a isa nyihnyawane la ite lapa i angat.” (Ite edomë 14:1) Ame e hnine la hnalapa i eahlo, tre, kola madrine me keukawa la mele ne la hnepe lapa i eahlo.

13. Ekaa la hnë troa mus hnene la hni ne ihnim, nge troa mama tune kaa lai?

¹³ Nyipi ewekë tro pala hi la lue trefën a amamane hnyawa jëne la itre trenge ewekë i nyidro, laka, nyidroti a imetrötrë, thaa ngöne gaa tru atr hmekuje kö ngo ngöne mina fe la gaa sihngödri ne la hnepe lapa. Hnei Paulo hna cinyihan, ka hape: “Tijepi qa thei nyipunie la nöjei ewekë celë, ene la elëhni, me iwesitë, me iangazo, me nyi tru, me ewekë iethi qa ngöne la ite ukeineqe i nyipunie.” Nge nyidrëti a sisedrën, ka hape: “Xetëneju nyipunie la ihnimi ka tru, me utipin, me thina ka loi, me hni ka ipië, me thina ka menyik, me xomi hni ahoeany . . . Nge ihnimi e hune la nöjei ewekë celë asë, celë hi otene ka nyipi loi.” (Kol. 3:8, 12-14) Ame la itre nekönatre ka thaa majemine kö öhne la hni ne ihnim thene la lue keme me thine i nyudren jëne la itre trenge ewekë i nyidro, tre, tro hë nyudreni a tru me hane nyitipune la aqane ithanata i nyidro.

14. Tune kaa la aqane tro la itre hene ne fami a aupune la hnepe lapa i angatr hnene la itre trenge ewekë i angatr?

¹⁴ Hnene la atre cinyihane la salamo hna qeje Iehova, ka hape: “Epi aupunyi ni hnene la [hni ne ihnimi] cilie, thenge la wesi ula i cilie kowe la hlue i cilie.” (Sal. 119:76) Ame la ketre aqane aupune Iehova la nöje i Nyidrë, tre, ene la troa hamë ithuecatre me ixatua koi angatr. (Sal. 119:105) Tune kaa la aqane troa kepe thangane hnene la itre hene fami la tulu ne la Tretretro së e koho hnengödrai, me hane aupune la hnepe lapa i angatr hnene la itre trenge ewekë i angatr? Ijije tro angatr a ujë tune lai hnene la hna hamëne la ixatua me ithuecatr ka ijij thatraqane la hnepe lapa i angatr. Drei la ketre ijine ka sisitria hna aijijëne hnene la heji ne Hmi Ne La Hnepe Lapa, troa kapa la nyipi atrehmekune qa hnine la Tusi Hmitrötr!—Ite edomë 24:4.

Loi e Tro Sa Amamane La Ihnimi Nyipici Kowe La Itre Sine Hmi Së

15. Tro la itre qatre thup memine la itre xaa trejin ka macaj ngöne la götrane la ua, a huliwane tune kaa la sesepeneqë i angatr matre troa thupëne la itre xaa atrene la ekalesia?

¹⁵ Hnei Davita Joxu hna thith, ka hape: “Tro pala hi a thupë ni hnene la [hni ne ihnimi] cilie me nyipici cilie.” (Sal. 40:11) Ame ngöne la götrane cili, tune kaa la aqane troa nyitipu Iehova hnene la itre qatre thup Keresiano memine la itre xaa trejin ka macaj ngöne la götrane la ua? Maine easa huliwane hnyawa la sesepeneqë së matre troa wanga atrune la itre ithuemacanyi qa hnine la Tusi Hmitrötr, haawe, easë hi lai a ujë cememine la hni ne ihnim.—Ite edomë 17:17.

16, 17. Nemene la itre xaa aqane tro sa amaman, laka, eje ngöne la sesepeneqë së la wathebo ne la hni ne ihnim?

¹⁶ Nemene la nyine tro sa kuca ngöne la easa öhne la ketre Keresiano a xome la ketre aqane mele ka thaa ihmeku kö memine la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr? Hapeu, thaa tro jë kö la hni ne ihnim a upi së troa huliwane la sesepeneqë së, me thele troa ameköti angeic? (Sal. 141:5) Maine easa atre, ka hape, hnene la ketre sine hmi së hna kuca la ngazo, haawe, tro la ihnimi nyipici the së a upi së troa ithuecatre koi angeic troa “thenge la ite qate ne la ekalesia” matre tro angatr a “thithi thatraqai angeic, me sië wakacu angeice ngöne la atesieti Iehova.” (Iako. 5:14) Maine xele kö la atre kuca la ngazo troa wange la itre qatre thup, nge ketre thaa qejeqeje angeice kö hne së, haawe, kolo hi lai a amamane, ka hape, pëkö hni ne ihnimi the së. Ala nyimu the së la itre xaa trejin ka kucakuca, me ka lapa caas, me ka mekune laka, thaa ka nyipi ewekë kö angatr, maine thaa madrine kö angatr hnene la itre jole ka traqa koi angatr. Ame la jëne ka lolo koi së troa amamane laka, eje ngöne la sesepeneqë së la wathebo ne la hni ne ihnim, tre, ene la troa “haji [“itre u”] ka ewë.”—1 Thes. 5:14.

¹⁷ Tune kaa la aqane tro sa ujë ngöne la kola qaja angazone la itre sine hmi së hnene la itre ithupëjia me Akötresie? Thaa tro pi kö sa mekuhnine la aqane mele nyipici ne la itre trejine me easë, ngo tro pe sa dreisimine la itre ithanata cili, maine pena troa hnyingëne kowe lai atre iqej, maine hnei angeice kö hna thele la enyipicine la itre trenge ewekë i angeic. Maine kola thele hnene la itre ithupëjia memine la nöje i Akötresie, troa atre la götrane hna mele ngön hnene la itre trejine me easë göi troa akötrë angatr, tro la ihnimi nyipici së kowe la itre trejine me easë a sewe së troa thuemacanyi angatr.—Ite edomë 18:24.

Ame La Atre “[Hni Ne Ihnim], Te, Tro Angeic’ A Öhne La Mel”

18, 19. Pine nemen matre ame ngöne la aqane imelekeu së memine la itre sine hmi së, loi e troa eje pala hi la wathebo ne la hni ne ihnim ngöne la sesepeneqë së?

¹⁸ Loi e troa mama la ihnimi nyipici ngöne la aqane imelekeu së memine la itre hlue i Iehova, ene lo itre sine hmi së. Ngacama traqa ju hë la itre jol, ngo loi e eje pala hi la wathebo ne la hni ne ihnim ngöne la sesepeneqë së. “Tune la lepanyi ka saqe hi pate” ene la hni ne ihnimi ne la itre neköi Isaraela, ene pe thaa hna madrine kö hnei Iehova. (Hos. 6:4, 6) Ame ngöne la ketre götran, atraqatre la madrine i Iehova troa goeëne la atr ka amamane pala hi la hni ne ihnim. Tro sa pane ce wange la aqane amanathithine Nyidrë la itre atr ka xome pala hi la thiina cili.

¹⁹ Kola qaja ngöne Ite Edomë 21:21, ka hape: “Ame la ate xöte thenge la meköti me [hni ne ihnim], te, tro angeic’ a öhne la mel, me meköt, me atrun.” Ame la ketre manathithi ka sisitria hna troa kapa hnene la atr cili, tre, ene laka, tro angeic a öhne la mel, thaa ene kö la mele ka xoxopatre hi, ngo mele ka pë pun. Iehova a xatua angeic troa “xölehuje la nyipi mel.” (1 Tim. 6:12, 19) Haawe, epi tro sa catre troa “[hni ne ihnimikeu].”—Zeka. 7:9.

[Ithueamacany]

Ijije Kö Tro Nyipunieti a Qeje Pengön?

• Tro nyipunieti a qeje pengöne tune kaa la hni ne ihnim?

• Nemene la ka troa xatua së troa eje ngöne la sesepeneqë së la wathebo ne la hni ne ihnim?

• Troa amamane tune kaa hnene la lue trefën, laka, eje ngöne la aqane ithanata i nyidro la ihnimi nyipici?

• Nemene la ka amamane ka hape, ame la wathebo ne la hni ne ihnim, tre, eje ngöne la sesepeneqë së ngöne lo easa ce mele memine la itre sine hmi së?