Watchtower ONLINE LIBRARY
Ita Ne Thup
ONLINE LIBRARY
Drehu
  • TUSI HMITRÖTR
  • ITRE ITUS
  • ITRE ICASIKEU
  • fy mek. 4 götrane 39-50
  • Nemene La Aqane Tro Epuni a Xomiujine La Fami?

Aucune vidéo disponible pour cette sélection.

Désolé, il y a eu une erreur lors du chargement de la vidéo.

  • Nemene La Aqane Tro Epuni a Xomiujine La Fami?
  • Jëne Madrine Kowe La Fami
  • Sous-titres
  • Ka Ihmeku
  • TROA MELE THENGE LA ITRE HNEI EPUNI HNA HETRENY
  • LOI E TROA ITHEWE EHNEFË
  • PINE NEMENE MATRE NYIPI EWEKË TROA WIË?
  • IXATUA KA HAMË THANGANE KA LOI KOI SË
  • Akötresieti a Hnime La Itre Atr Ka Thiina Ka Wië
    “Thupë Nyipunieti Ju Kö Ngöne La Ihnimi Akötesie”
  • Aqane Tro Sa Amadrinëne La Fami Së
    Ini Tusi Hmitrötr
  • Thele Tingetinge Jë Kowe La Hnalapa i Epun
    Jëne Madrine Kowe La Fami
  • Ngöne La Kola Wezipo La Ketre Atrene La Fami
    Jëne Madrine Kowe La Fami
Itre Xaa Nyine Wang
Jëne Madrine Kowe La Fami
fy mek. 4 götrane 39-50

Mekene Foa

Nemene La Aqane Tro Epuni a Xomiujine La Fami?

1. Pine nemene matre jole e troa xomiujine la fami enehila?

“KOLA pate la pengöne la fen.” (1 Korinito 7:31) Drei la enyipicine la trenge ewekë celë, ngacama hna cinyihane hë itre eje ekö, a 1 900 hë lao macatre enehila! Kola saze la itre ewekë, hna hane e fe la mele hnine la fami. Ame la ewekë hna majemine melëne ngöne la nöje së ekö, ma 40 maine 50 hë lao macatre, ke thaa hna kapa hmaca kö itre eje enehila. Qa ngöne lai, thaa ewekë ka hmaloi kö la troa xomiujine hnyawa la mele ne la fami. Ngo eje hi laka, maine hnei epuni hna trongëne la itre ihaji qa hnine la Tusi Hmitrötr, ijije hi tro epuni a cile kowe la itre itupathi cili.

TROA MELE THENGE LA ITRE HNEI EPUNI HNA HETRENY

2. Nemene la itre ejolene göi aqane mele ka ahacene la fami?

2 Ame enehila ke, nyimutre la itre atr ka thele ejolene la mel, thatraqai angatre kö me fami i angatr. Qa ngöne laka, kola elë la etrune la nöjei pengöne mo ne la fen, nge pubilisite a majane itre eje matre troa amenune la ka alanyim, drei lai kepine matre itre milio la itre keme me thine ka huliwa i maseta a itre hawa ka nyimutre, matre ijije troa itöne la itre ewekë cili. Ame itre xane ke, angatre a isine ngöne la nöjei drai, troa hetre xeni hune la laulau. Angatre a troa huliwa meci koi maseta, ma angatre jë a ce xome la lue huliwa göi tro hi a itöne la itre hnepe aja ka nyipi ewekë thatraqane la mel. Nge itre xane a madrine troa öhnyi huliwa, pine laka, ketre jole ka tru catre lai enehila la pë huliwa. Nyipici laka, thaa ewekë ka hmaloi kö la mele kowe la itre fami ne la hnedrai së enehila, ngo jëne la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr, atreine hi tro angatre a thele troa catre huliwa matre utretre angatre qa ngöne la itre akötr.

3. Nemene la trepene meköti hna qeje pengöne hnei Paulo aposetolo, nge tuneka la aqane troa trongëne lai, matre troa xatuane la ketre atr matre tro loi la aqane troa xomiujine la hnalapa?

3 Hna hane melëne fe hë hnei Paulo aposetolo la itre ejolene göi mani. Hetre ini ka sisitria hnei nyidrë hna xome qa ngöne la hnei nyidrë hna melëne itre ej, nge nyidrëti a qeje pengöne lai hnine la tusi nyidrë koi Timoteo, enehmu i nyidrë. Paulo a cinyihane ka hape: “Ke tha hne shë kö hna xome kowe la fene la kete ewekë, nge tha’teine kö shë troa xome kete ewekë qa ngön; nge e hetenyi hë shë la xeni me ixete, ea mejihnineju hë lai.” (1 Timoteo 6:7, 8) Eje hi laka, thaa xeni hmekuje kö me ihetre la hna ajane hnene la fami, kolo fe a aja uma. Nyipi ewekë fe troa ini hnene la itre nekönatr. Nge hetrenyi fe la itre gufa thei droketre, me itre xane ju kö. Ngo eje hi laka, loi e troa trongëne la itre trenge ewekë i Paulo. Maine tro së a mejihnine hmekuje hi la itre ka nyipi ewekë thatraqane la mele së, nge nue ju pë hë lo itre xaa aja së, ke tro ha ahmaloeëne la mele së.

4, 5. Nemene la aqane troa canga hnëkëne la mani matre atreine troa xomiujine la fami?

4 Eje ngöne la ceitune i Iesu, la ketre trepene meköti nyine xomi meköt. Hnei nyidrëti hna qaja ka hape: “Ke dei e nyipunie, ate pi xupi ita, nge tha pane lapa kö troa e la thupen, hape u hetrenyi kö angeice la nyine umuth?” (Luka 14:28) Iesu lai a qaja ka hape, loi e troa canga tro pa i mekune me canga hnëkë. Ase hë së lo ce wange la mekune celë ngöne lo mekene hnapan, lo kola qaja la aqane ujë ka troa xatuane la nekö trahmanyi me jajinyi ka mekune troa faipoipo. Nge ketre ceitune mina fe thupene la hna ikötresai, ixatua ka tru lai matre atreine hnyawa troa xomiujine la mele ne fami. Ame la nyine troa pane mekune ngöne la götrane cili, ke, ene la troa hetrenyi la ketre sine kemeji ne la fami, nge troa canga waipengöne fe la aqane troa huliwane hnyawa la itre hna hetreny. Qa ngöne lai, atreine hi tro la fami a thupëne la aqane troa itö, me ami mani matre troa xome la ka ijije ngöne la drai maine ngöne la wiike pena, ngo thaa tro kö a itö menu nge co pë hë la hna hetreny.

5 Ngöne la itre xaa nöj, ame la troa ami mani, ke, kola hape, troa cile kowe la ajan, troa sipo mani ngöne baak göi troa itöne la itre mo ka thaa nyipi ewekë kö. Ame pena itre xaa götran, ke, ene la troa xomehnöthe troa huliwane la itre karte ne xomi gufa. (Ite Edomë 22:7) Kolo fe lai a hape, troa xomihnine la aja ne troa itö​—ene la troa canga sesë troa xome la itre ewekë, ngo thaa pane mekune hnyawa pe la ka ijije thatraqane la fami, memine la itre ethane la hna itö menu. Ketre, troa mama jëne la sine kemeji ne la fami, laka, ame la troa aluzi mani, maine elo mani, me ufi sixa, maine iji menu la kahaitr, celë hi itre ewekë lai ka angazone la mele ne la fami, ketre kolo lai a icilekeu memine la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr.​—Ite Edomë 23:20, 21, 29-35; Roma 6:19; Efeso 5:3-5.

6. Nemene la itre nyine anyipicine qa hnine la Tusi Hmitrötr, ka troa xatuane la itre atr ka pë ewekë?

6 Tuneka fe kowe la itre atr ka mele ngöne la itre nöje gaa jiin? Ame la ewekë hnapan, troa akeukawanyi angatre hnene la mejiune laka, ka troa paatre la jole ka tru celë. Easenyi catre hë tro Iehova a axulune la fene ka hnyipixe, tro Nyidrëti a apaatrene la jiin, memine la itre xaa akötr ka ajifelöne la mele ne la atr. (Salamo 72:1, 12-16) Ame koi itre nyipi keresiano, ke, ngacama itre pë ewekë angatr, ngo thaa pëkö mejiune i angatr, ngöne laka, angatre a lapaune kowe la hna thingehnaeane hnei Iehova hna hape: “Tha trojë kö ni a nue eö, nge tha tro jë kö ni a tiji’ö.” Qa ngöne lai, atreine hi tro la ketre atr ka lapaune a qaja cememine la mejiune ka hape: “Iehova la ate xatua ni, tha tro kö ni a qou.” (Heberu 13:5, 6) Ngöne la itre hneijine ka jole enehila, Iehova a xatuane la itretre nyihlue i Nyidrë ngöne la nöjei götrane la mel, maine angatre a trongëne la itre trepene meköti Nyidrë, me amë panëne la Baselaia i Nyidrë ngöne la mele i angatr. (Mataio 6:33) Alanyimu catre thei angatre la itre ka tupathe hë matre qaja ju fe lo itre trenge ewekë i Paulo aposetolo kola hape: “Ate kö ni la troa pë ewekë, nge ate kö ni la troa mana ewekë; hna ini ni troa meji me troa mecijin, me troa mana ewekë me troa pë ewekë, ngöne la nöjei ewekë asëjëihë. Atreine ni troa kuca la nöjei ewekë asëjëihë hnei nyidrëti ate aegöcatenyi ni.”​—Filipi 4:12, 13.

LOI E TROA ITHEWE EHNEFË

7. Nemene la itre trenge ewekë i Iesu ka troa ahmaloëne la aqane xomiujine la hnalapa, maine troa trongëne hnyawa itre ej?

7 Ngöne lo kola easenyi la pune la huliwa i nyidrë e celë fen, hnei Iesu hna qaja ka hape: “Tro eö a hnime la ate lapa easenyi’ö tui eö hi.” (Mataio 22:39) Maine troa trongëne la eamo celë ngöne la fami, ke, drei la ketre ixatua ka tru göi troa xomiujine la fami. Ngo hapeu, drei la itretre lapa easenyi së, thaa ene kö lo itre atrene la fami​—trahmanyi me föe, keme me thine me ha kuku? Nemene la aqane tro la itre atrene la fami a ifekeune la ihnimi angatr?

8. Nemene la aqane troa amamane la ihnimi e hnine la fami?

8 Ame la ketre aqane troa ihnimekeu hnine la fami, ke, ene laka, tro la itre atrene a isa kuca la itre hnepe huliwa hna isa athipe koi angatr, thenge la hna atrein, ngo thaa loi kö troa ië huliwa. Nyipi ewekë troa inine la itre nekönatre troa amë ngöne isa göhnen, la itre ihetre maine itre nyimo, thupene hna xom. Nge troa ketre ixatua ka tru kowe la ka xomiujine la fami, e hnene la itre atrene hna thele ijine pala hi troa pane kuca la itre ibetre i angatr e hmakany. Eje hi laka, ame ngöne la itre xaa hnepe ijine ke, dro la hnalapa, ngo loi e tro asë hi la itre atrene la fami a ce huliwa matre porope la uma, tune la troa nyihnyawane la hna xen. Ame la geny, me qene xel, memine la troa kuca huketöne la ketre huliwa, ke, itre thiina lai ka troa hamë pune ka ngazo kowe la nöjei atrene la fami. (Ite Edomë 26:14-16) Ngo maine hetrenyi la hni ka idrei, nge hetrenyi la hni ka ajan, tro ha hetre madrine e hnine la fami. “aja i Akötesie la ate hamëne madin.”​—2 Korinito 9:7.

9, 10. (a) Nemene la ehnefe ka eje thene la föe ngöne la uma, nge tuneka la aqane troa ahmaloeëne lai? (b) Nemene la itre ixatua hna hamën, göne la aqane troa waiewekëne la itre huliwa ngöne la hnalapa?

9 Nyipi ewekë la iwangatrunyi memine la ihnim, pine laka, jëne la itre thiina cili, atreine tro ha canga hmeke nge ijije troa neëne la ketre jole ka tru ka eje ngöne la itre hnalapa. Hna majemine qaja ka hape, hnëqa ne la föe la itre huliwa ne hnalapa. Angatre a thupëne la itre nekönatr, me nyidrawane la uma, me waasine la itre maano ne la fami, me itö me kuci xen. Ngöne la itre xaa götran, hna majemine hnene la itre föe troa eëny, me salemëne hmaca la itre xaa aliene la hlapa ngöne la hna maaketr, maine tro pena thele la itre xaa jëne matre alöne la mani thatraqane la fami. Ame fe ngöne la itre xaa nöje, ke, nyipi ewekë tro la itre föe ka faipoipo a thele huliwa e tröne la hnalapa, itre ewekë lai thaa hna majemine kö kuca ekö. Nyine haine la föe, ene la thin ka catre huliwa ngöne la nöjei götrane ka isa pengön. Tune la “föe loi thina” hna qeje pengöne hnei Tusi Hmitrötr, pexeje la itre drai i nyidro, pëkö hna mano ngöne la nöjei drai. “Tha ate xeni ehlehlei kö.” (Ite Edomë 31:10, 27) Ngo thaa kolo kö lai a hape, ame la föe ke, nyidroti hmekuje hi la trene huliwa me atrekë hnëqa ne la hnalapa. Ngöne la trahmanyi me föe a isa bëeke qa hna huliwa la drai ka pexeje e tröne la hnalapa, hapeu, tro caasi hi la föe a thue la nöjei nyine kuca ngöne la hnalapa, nge kolo pë hë sililueim la trahmanyi me ha kuku? Ohea. (Wange ju la 2 Korinito 8:13, 14.) Hanawange la ketre ceitun, maine ifëkuku a troa kuci xen, tro nyidro a madrine e tro la itre xaa atrene la fami a ixatua, maine troa ati peleitr, maine tro pena itö me komisio, maine troa hle pepa me nöjei ewekë ka adrone la hnalapa. Qa ngöne lai, loi e tro asë hi la itre atrene la fami a ixomexatuanekeune la itre hnëqa ngöne la hnalapa.​—Wange ju la Galatia 6:2.

10 Itre xane a qaja ka hape: “Ame ngöne la nöje hnenge hna mele ngön, ke, thaa qa i trahmanyi fe kö troa kuca la itre ewekë cili.” Ma eje lai, ngo hapeu matre thaa pane wange hnyawa kö la mekune cili? Ame ngöne la Iehova a acile la fami, thaa hnei Nyidrëti kö hna nyi huliwa thatraqane hmekuje hi la föe. Ngöne la ketre ijin, hnei Aberahama ketre trahmanyi ka lapaun, hna sikusikune troa hnëkë xeni me thuane la itre ka tro fë maca i Iehova. (Genese 18:1-8) Tusi Hmitrötre a qaja ka hape: “Tune la qa ne la nöjei trahmanyi troa inine la ite fö’ i angate tune la ite itei angate kö.” (Efeso 5:28) E traqa ha la trahmanyi e heji qa hna huliwa, aja i angeice troa pane nango mano, hapeue fe la föe, maine tru catre pala kö la kucakuca i nyidro, thaa celë fe kö la hnei nyidroti lai hna ajan? (1 Peteru 3:7) Haawe, eka la meköti me ihnimi e thaa tro kö la trahmanyi a hane ixatua ngöne la hnalapa?​— Filipo 2:3, 4.

11. Ngöne nemene götrane la Iesu a hamëne la ketre tulu ka loi, thatraqane la itre atrene la hnalapa?

11 Iesu la tulu ka sisitria ngöne la troa amadrinë Akötresie memine la troa ithuemadrinene la itretre ce tro me nyidrë. Ngacama thaa ka faipoipo kö nyidrë, ngo nyidrëti la ketre tulu ka lolo kowe la itre trahmany, ketre tune fe kowe la itre föe me kowe la itre nekönatr. Hnei nyidrëti hna qeje nyidrëti kö ka hape: “Ketre tune la nekö i ate tha traqa kö troa hete hlue i angeic, ngo tro pe a hlue,” göi troa nyihlue ne la itre xaa atr. (Mataio 20:28) Drei la madrine ka tru kowe la itre fami, e tro la itre atrene a xötrethenge la thiina cili!

PINE NEMENE MATRE NYIPI EWEKË TROA WIË?

12. Nemene la hnei Iehova hna thele thene la itre atr ka nyihlue i Nyidrë?

12 Eje ngöne 2 Korinito 7: 1, la ketre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr, nyine ixatua matre atreine troa xomiujine la fami. Easë a e ka hape: “loi e tro sha nyihnyawa shë kö qa ngöne la nöjei ka sisi asë ne la ngönetei memine la [ua NW].” Kola kapa hnei Iehova, la itre atr ka drengethenge la itre trenge ewekë celë hna hamëne jëne la ua i Nyidrë, nge Nyidrëti fe a ajane thei angatre “la hmi ka wië, me pë ethane.” (Iakobo 1:27) Nge kola ce kapa hnene la itre atrene la fami la itre manathith.

13. Pine nemene matre, nyipi ewekë la troa pë ethane ngöne la ngönetrei me ngöne la ua, e kola xomiujine la fami?

13 Ketre ceitun, Tusi Hmitrötre a qaja axeciëne laka, tro ha traqa la drai ne troa paatre la itre kucakuca me itre mec. Ngöne la ijine cili, “tha tro kö a qaja hnene la ate lapan’eje, ka hape, ‘Ini a mec.’ ” (Isaia 33:24; Hna Amamane 21:4, 5) Ngo ame petre kö enehila, hna tithe asë hi la nöjei fami hnei mec. Thaa trianyi Paulo fe kö me Timoteo hnene la mec, hnei nyidroti fe hna hane wezipo. (Galatia 4:13; 1 Timoteo 5:23) Ngo eje hi laka, itre droketre a qaja ka hape, ijije hi troa neëne la itre mec ka nyimutre. Maine tro la itre fami ka inamacane a nyihnyawane la itre götrane la mele i angatr, maine ngöne la ngönetrei me ngöne la ua, ke atreine hi troa trianyi angatre hnene la itre xaa mec. Tro së a ce wange la aqane troa neëne itre ej.​—Wange ju la Ite Edomë 22:3.

14. Tro la aqane mele ka pë gelene a thupëne tuneka la fami qa ngöne la itre mec?

14 Ame la troa thiina ka wië ngöne la ua ke, ene fe la troa hetrenyi la thiina ka loi. Tune la hne së hna atre, Tusi Hmitrötre a hamëne la itre trenge wathebo ka nyipi ewekë catre thatraqane la thiina së, nge kola qaja fe laka, troa hnëjine la angetre kuca la nöjei aqane ce meköle trefëne e tröne la faipoipo. “Ame angete nyi xetë, . . . angete kuci ngazo, angete hni koi fö, me itete qene sodoma . . . tha tro kö angate a hane sine la baselaia i Akötesie.” (1 Korinito 6:9, 10) Nyipi ewekë catre tro la itre keresiano ka mele ngöne la fene ka ngazo enehila, a xötrethenge hnyawa la itre trenge wathebo celë. Maine tro la itre atrene la fami a kuca thenge lai, tro hë angatre a amadrinë Iehova, nge ketre ixatua ka tru lai koi angatre matre, troa thupëne la fami qa ngöne la itre meci ka xulu qa ngöne la kuci ngazo, ene lo SIDA, me sifilis, me pokes, itre meci hna hape, Clamydia.​—Ite Edomë 7:10-23.

15. Hamëne jë la ketre ceitune ka amamane laka, troa tithe la ketre atr hnei mec, e hna sipu adrone la ngönetrei.

15 ‘Ame la troa nyihnyawa së kö qa ngöne la nöjei ka sisi asë ne la ngönetrei,’ ke, celë hi ketre jëne troa thupëne la fami, qa ngöne la itre xaa mec. Nyimutre la itre meci ka fetra qa ngöne laka, hna angazone la ngönetrei. Ame la pane ceitun, ke, ene la ufi sixa lapa. Thaa kolo kö a angazone hmekuje hnene la so ne sixa la itre idrefitr, me itre iheetr, me enyi ne mano, ngo kolo fe a hamë meci ne la itre atr. Itre milio pala hi la etrune la itre atr ka meci ngöne la nöjei macatre, hnene la hna ufi sixa. Pane mekune hnyawa jë; maine hnei angatre ju hna neëne la ewekë celë ‘ka sisi kowe la ngönetrei,’ thaa tro jë kö a wezipo me meci ija la itre atr, a itre milio pala hi la etrune e nöjei macatre!

16, 17. (a) Nemene la wathebo hna hamëne hnei Iehova koi angetre Isaraela, nyine troa thupë angatre qa ngöne la itre xaa mec? (b) Nemene la trepene mekune ka eje hnine la Deuteronomi 23:12, 13 hna troa xötrethenge ngöne la itre hnalapa asë?

16 Tro së a xome la ketre ceitun. Hetre 3 500 lao macatre enehila thupene la hnei Akötresieti hna hamëne la Trenge Wathebo i Nyidrë kowe la nöje Isaraela, nyine tro angatre a nyitrepene la hmi i angatr, uti fe hë la tro angatre a hane xome matre eköthe la mele i angatre ngöne la nöjei drai. Hna thupëne la nöje hnene la Trenge Wathebo cili, matre thaa tro kö a tithe la itre atrene eje hnene la itre mec; celë hi matre hna acile hë la itre hna amekötine thatraqane la ngönetrei me aqane nyidrawane la nöj. Hetrenyi la itre wathebo hna athipe göi kötrengönë, laka, troa keleme hnyawa eje ananyine la lapa, matre thaa tro kö a apuingazone la hnë mele hnene la nöj. (Deuteronomi 23:12, 13) Eamo ka hetre thangane ka loi pala hi ngöne la hnedrai së, la wathebo cili ka hekö hë. Ketre ame fe enehila ke, alanyimu catre la itre atr ka wezipo me mec, pine laka, thaa hnei angatre kö hna trongëne ej.a

17 Ka ihmeku hi la hna amekötine göi hnë sie me hnë kabine ne la fami, hnine la trepene mekötine la wathebo hna hamëne koi isaraela​—ekoho ju hnin, maine tröne pena la uma​—ngo loi e troa nyihnyawane pala hi me ami porodui. Maine thaa hna nyihnyawane kö me keleme la hna kötrengönë, ke tro la itre neng a të hune ej, me sesë xome la itre mikorobe kowe la itre xaa götrane ne la uma​—maine ngöne la xeni hne së hna troa xome! qa ngöne lai, loi e tro la itre nekönatre memine fe la itre katru, a waasi wanakoime thupene la hna troagö maine hna tro koi kabine. E thaa kalaime kö, ke, tro angatre a lö fë la itre mikorobe ngöne la itre ikupeine i angatr. Celë hi hna anyipicine lai hnene la ketre droketre föe atre faras, kola qaja ka hape, ame la troa waasi wanakoime ke, “ketre nyin lai ka sisitria hna troa nyipi ewekën, matre troa neëne la meci ne trengenan, maine hmanono, maine itre meci ne ikupein.”

18, 19. Nemene la itre ixatua hna hamën, matre porope pala hi la uma, ngöne fe la itre götrane gaa puafala?

18 Nyipici, thaa ka hmaloi kö la troa nyidrawane la itre götrane hna mele ngön, hnene la itre ka pë mo. Hna qaja hnene la ketre atr ka atrepengöne hnyawa la itre götrane cili, ka hape: “Ketre huliwa ka hace catre la troa nyihnyawa hnalapa, ngöne la itre götrane gaa qaqacile hnei jö. Kola so la dro kösë iaw, matre kola nyialiene la itre gaa thönine la uma, me adrone ej. . . . Pine laka, kola elë trootro enehila la etrune la itre atrene la itre traon, memine la itre xaa hunahmi, haawe, kola fetra fe la nöjei pengöne mec. Ngöne la itre götrane cili, kola lapa axöxö la itre kanivo, itre hnatraxawa thaa hna trije kö, dro la itre kabine thatraqai nöjei atr, itre aji a ihamënekeune la itre mec, tru itre kafar, nge kola iwalawio la nengetreij.”

19 Eje hi laka, thaa ewekë ka hmaloi kö la troa pë ethan, maine kola mele e hnine la itre ewekë cili. Ngo loi e troa catr. Thaa ka tru thupene kö la sine soop, me tim, me itre xaa hnepe huliwa, hune la itre drosinöe me itre thupene pital. Maine epuni a mele ngöne la ketre götrane ka tune lai, isine jë troa nyihnyawane la sipu uma i epun, me nyidrawane la hnapapa, me hleme la itre agetrine ne la itre öni. Maine kola si trëtre ngöne la itre ijine mani la hmene gojenyi ne tro kowe la hnalapa i epun, hapeu matre kukuië wanahmahnyaje ne ej, maine sikori matre thaa tro kö a lö fë dro ka hmuhmu e hnine la uma? Maine kola xötrë ibutre maine isavat, ke, hapeu matre una pe itre ej, qëmekene troa lö hnine uma? Ketre, loi e troa thupëne matre thaa tro kö a adrone la sima i epun. Hna öhne laka, hetrenyi la 2 milio lao ka meci ngöne la macatre, hna tithe hnene la itre meci ka fetra qa ngöne la hna iji la timi ka hetre emecin, memine la hna thaa hane nyihnyawane la mele ngöne la nöjei götran.

20. Drei la atrekë hnëqane la troa aporopene la uma?

20 Qa ne la nöjei atrene la fami, la troa nyihnyawane hnyawa la hnalapa​—thin, kem, nekönatr, me itre ka iwai. Hna qaja hnene la ketre föe ne Kenia, ka eitre lao nekönatre ka hape: “Hna ini angatre asë hi troa ixatuanekeune la itre gööqa.” Kola mama la elolone me eporopene la hnalapa, qa ngöne laka, egöcatre la mele ne la fami. Önine la ketre edromë ne Sepania: “Thaa tro kö a nyiahnaane la dro hnene laka ka pë ewekë.” Ngacama kola mele hnine la ketre uma etë ka tru, maine ketre hnahag, me ketre uma tol, maine uma jezi pena, ngo loi e troa atre hnyawa laka, troa egocatre fe la fami, e hna porope ngöne la nöjei götrane la mel.

IXATUA KA HAMË THANGANE KA LOI KOI SË

21. Thenge la Ite Edomë 31:28, nemene la ixatua ka troa hamë manathithi kowe la fami?

21 Ngöne la kola ithahnatane la föe ka loi thiina, kola qaja hnene la tusi Ite Edomë ka hape: “Ite nekö i nyidro a cile me qaja aloinyi nyidro, nge fö’ i nyido mina a atrunyi nyido.” (Ite Edomë 31:28) Eu lo epuni a qaja aloine la ketre atrene la fami i epun? Eje hi, ceitu së memine la itre feja ngöne lo ijine cia hlöeë hmaca itre ej, nge kola aja keukawa me hnepe lepanyi matre thithë pi la itre engen. Ketre tui së fe, easë a hane ajane la ihaji ka keukawa. Jëne ixatua lai kowe la föe, matre tro angeice a atre laka, kola madrine hnene la fö i angeice la aqane catre huliwa i nyidro, me ihnimi nyidro, nge thaa tro kö a wange hnei angeice la ifënekö i angeice kösë ixatua hmekuj. (Ite Edomë 15: 23; 25:11) Ketre nyine madrine fe la föe a qaja aloine la huliwa ne la fö i nyidro pine la huliwa i angeice e tröne me ngöne la hnalapa. Kolo fe a hane madrine la itre nekönatre ngöne la itre keme me thine i angatre a qaja aloine la aqane catre huliwa angatre ngöne la hnalapa, me ngöne la hna ini, me ngöne la ekalesia i keresiano. Nge drei la eloine la troa ole, ngacama co hi! Hapeu, jole catre e troa qaja ka hape: “Oleti”? Ma co hi la hnepe hnaewekë celë, ngo troa atraqatre la thangane eje ngöne la aqane mele ne la fami.

22. Nemene la nyine troa kuca matre “cile huti” pala hi la fami, nge nemene la aqane troa eënyine la itre thiina cili?

22 Nyimutre la itre kepine ka amamane laka, thaa huliwa ka hmaloi kö la troa xomiujine la fami. Ngo atreine hi troa kuca hnyawa la hnëqa cili. Kola qaja hnene la ketre edromë i Tusi Hmitrötre ka hape: “Kola xupi uma ngöne la inamacane nge kola acatren’eje ngöne la trotrohnin.” (Ite Edomë 24: 3) Troa hetrenyi la inamacane memine la trotrohnine thene la itre atrene la fami, e hnei angatre asë hna inine la aja i Akötresie me trothenge eje ngöne la mele i angatr. Nyipi ewekë troa catre ngöne la itre götrane cili, maine kola ajane troa hetrenyi la madrine e hnine la fami!

[Ithueamacany]

a Ngöne la ketre itusi ka hamë eamo göi troa neëne lo meci trohni—ketre meci ka thupatëne la mele ne la itre nekönatre ka alanyim—Hna qaja hnei Organisation mondiale de la santé ka hape: “Maine pëkö kabine: loi e tro ananyine pi la hnalapa, memine la itre hnë elo me hnë nyimo i hanekönatr, nge 10 m qa ngöne la sima; matre keleme ju hë lai hna kötrengönë hnei dro.”

NEMENE LA AQANE TRO LA ITRE TREPENE MEKÖTI CELË QA HNINE LA TUSI HMITRÖTRE A XATUANE . . . LA FAMI TROA XOMIUJINE LA HNALAPA I ANGATR?

Loi e troa mejihnine ju hi la itre aja ka nyipi ewekë thatraqane la mel.​—1 Timoteo 6:7, 8.

Thaa tro jë kö Iehova a nuetrije la itre atr ka nyihlue i Nyidrë.​—Heberu 13:5, 6.

Ame la troa hnime la itre xan, ke, ketre thiina ne keresiano ka mama catr.​—Mataio 22:39.

Loi e tro la itre keresiano a pë ethane ngöne la ngönetrei me ngöne la ua.​—2 Korinito 7:1.

[Hna eköhagen götran 45]

TIM KA POROP, EGÖCATR

Kola hamëne hnei Organisation mondiale de la santé la itre ixatua ka ijij kowe la itre atr ka mele ngöne la itre nöj, laka jole e troa hetre timi ka porop, nge itre aqane mele hnapan.

“Nyialiene jë hnei timi nyine ij, la itre trengene timi ka porop. Loi e troa hetrëne la itre trengene hna ami timine ngön, nge the nue kö la itre nekönatre me itre öni troa iji qa ngön. . . . Troa jöe la timi hnene la ketre sipune ka tru nge hna hnëkëne hmekuje kowe lai. Troa nenge trije me wasine hnyawa la trengene timi ngöne la nöjei drai.”

“Boelëne jë la tim, maine kola mekune troa kuci ane me nyine iji ne la itre nekönatr. . . . Thaa caa menetre ne tro ju kö a aboelene la tim.”

[Iatr ne la götran 42]

Ketre aja lai nyine wangatrune la troa thupëne la fami

[Iatr ne la götran 47]

Thaa ka tru thupene kö la troa aporopene la itre ewekë, hune la troa itö drösinöe

    Itre Itus Qene Drehu (1997-2025)
    Tha Connecter
    Connecter
    • Drehu
    • Iupi fë
    • Hna ajan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Itre Hna Amekötin
    • Pengöne La Ka Thele Ithuemacany
    • Hna amekötin
    • JW.ORG
    • Connecter
    Iupi fë