Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 27 Diseba Me Wiike Cili
Nyima 37 Me 57
Itre Thöthi Fe—Nue Pi Troa Eatrongë Epun Hnene La Wesi Ula i Akötresie
“Nyi inamacane jë, trotrohnine jë.”—ITE EDOMË 4:5.
1, 2. (a) Nemene la ka xatua Paulo troa elë hune la itre ewekë ka ajolëne la mele i nyidrë? (b) Tro epuni a kapa tune kaa la inamacan me trotrohnin?
“E ajange troa kuca la loi, ce me ini la ngazo.” Drei la ka qaja la trenge ewekë celë? Paulo aposetolo. Ngacama hnimi Iehova catre hnei Paulo, ngo ame e itre xaa ijin, nango jole koi nyidrëti troa kuca la ewekë ka meköt. Nemene la aqane goeëne nyidrë la jole cili ka eje e kuhu hni nyidrë? Hnei nyidrëti hna cinyihan, ka hape: “Ekölö, ngazo hë ni!” (Rom. 7:21-24) Hapeu, atreine kö epuni troa trotrohnine la ewekë celë hna melëne hnei Paulo? Epuni fe kö a hane mekune e itre xaa ijin, laka, thaa ka hmaloi kö troa kuca la ewekë ka meköt? Tui Paulo, kolo kö lai a akötrë epun? Maine eje hi, the kucakuca kö. Hnei Paulo hna elë hune la itre jol ka eje thei nyidrë; haawe, ijiji epuni fe troa hane ujë tune lai.
2 Hunë hë Paulo qa ngöne lo itre ewekë ka ajolëne la mele i nyidrë, pine laka hnei nyidrëti hna nue troa eatrongëne la mele i nyidrë hnene la “tenge ewekë ne mel.” (2 Tim. 1:13, 14) Ame la thangane lai, hnei nyidrëti hna kapa la inamacan me trotrohnin ka ijij, matre troa cile kowe la itre jol me atreine xomi mekune ka lolo. Ijije hi tro Iehova Akötresie a xatua epuni troa hetrenyi la inamacan me trotrohnin. (Ite edomë 4:5) Hnei Nyidrëti hna hamëne la itre eamo ka sisitria e hnine la Wesi Ula i Nyidrë, ene la Tusi Hmitrötr. (E jë la 2 Timoteo 3:16, 17.) Tro sa pane ce wange la aqane troa xatua epuni hnene la itre trepene meköti qa hnine la Itre Hna Cinyihan, ngöne la aqane imelekeu i epun memine la itre keme me thine i epun, me aqane huliwane epuni la manie i epun, me ngöne la epuni a lapa caas.
Hna Eatrongë Së Hnene La Wesi Ula i Akötresie Hnine La Hnepe Lapa
3, 4. Pine nemene matre jole koi epun troa drengethenge la itre wathebo hna acile hnene la keme me thine i epun, ngo hnauëne laka acile jë nyidro la itre wathebo cili?
3 Hapeu, jole kö koi epun troa mele thenge la itre wathebo hna acile hnene la keme me thine i epun? Pine nemene matre epuni a mekune tune lai? Ame la ketre kepin, tre, epuni ha pi sipu mus. Aqane kö pengöi atre hi lai. Ketre götrane lai ka amamane laka, epuni a tru trootro. Ngo pine laka epuni pala kö a mele thei keme me thine i epun, haawe, hnëqa i epun troa drengethenge angatr.—Efe. 6:1-3.
4 Maine eje hë thei epuni la aqane waiewekë ka loi thenge la itre wathebo me itre hna amekötine qaathene la itre keme me thin, tro hë lai a xatua epuni troa drengethenge angatr. Ma hnei epuni jë fe hë hna melëne la ewekë ka traqa koi Brielle,a ketre jajinyi ka eitriine lao macatre, kola qeje pengöi keme me thine i angeic, ka hape: “Thëthëhmine hnyawa ha nyidro, laka, ka qai nyidroti hi ekö hna hane thöth. Thaa ijijinge kö troa qeje mekun me axecië mekun, maine pena troa ujë qene ka tru.” Tui Brielle, maine jë epuni a mekune, ka hape, sasaithi tulu pala ha la aqane xome acone la mele i epun hnene la keme me thine i epun. Ngo ame la pane kepin matre acile jë la itre wathebo hnene la keme me thine i epun, tre, hnene hi laka, nyidroti a hnehengazone la mele i epun. Ketre, atre hnyawa hi la itre keme me thine Keresiano, laka tro angatr a isa qeje thiinan koi Iehova pine la aqane thupë epun hnei angatr.—1 Tim. 5:8.
5. Tro epuni a kepe thangane tune kaa la hna drengethenge pala hi la keme me thine i epun?
5 Eje hi laka, ame la troa drengethenge la itre wathebo hna acile hnene la keme me thine i epun, tre, kola troa ceitu memine la epuni a të la itre gufa i epun kowe la ketre baak; maine tro pala hi epuni a kuiëne hnyawa la thupen, tro ha hmalahnin hnene lai baak troa hamëne elanyi la itre manie ka tru hnei epuni hna troa sipon. Ketre tune mina fe, hetre gufa së kowe la itre keme me thine së, ene la troa metrötrë angatre me idrengethenge. (E jë la Ite Edomë 1:8.) Maine tro pala hi epuni a drengethenge nyidro, haawe, tro ha hmalahnin hnei nyidro troa nango nue epuni trootro. (Luka 16:10) Eje hi laka, maine tro pala hi epuni a eni wathebo, haawe, the sesëkötre kö e tro la keme me thine i epun a xele ma pi kapa la itre xaa sipo i epun, maine apëne pena.
6. Tune kaa la aqane tro la itre keme me thine a xatuane la itre nekö i angatr troa drengethenge?
6 Ame la ketre aqane tro la itre keme me thine a xatuane la itre nekö i angatr troa drengethenge la itre hna amekötine thatraqai angatr, tre, ene la troa amamai tulu. Qa ngöne lai, mama pi hi la aja ka eje thei angatr troa drengethenge la itre hna amekötine hnei Iehova, nge thaa ka sasaithi tulu kö la itre wathebo i Akötresie. Ixatua kowe la itre thöth troa trotrohnine laka, aqane ujë ka lolo me ka inamacan la troa drengethenge la itre wathebo hna hamën hnene la itre keme me thin. (1 Ioane 5:3) Ketre, kola mama ngöne la Tusi Hmitrötr laka, hnei Iehova fe hna hane nue la itre hlue i Nyidrë troa isa qeje mekun ngöne la kola cile kowe la itre xaa jol. (Gen. 18:22-32; 1 Ite jo. 22:19-22) Haawe, ijije kö tro la itre keme me thine a nue e itre xaa ijin kowe la itre nekö i angatr troa hane isa qeje mekun ngöne la itre ijin kola ithanatane la itre mekune ka nyimutre?
7, 8. (a) Nemene la jole hna cile kowe hnene la itre thöth? (b) Nemene la mekun ka troa xatua epuni troa kepe eloin la ihaji hna hamën?
7 Ketre, maine jë jole kowe la itre thöthi troa cile kowe la itre aqane wai engazonyi angatr hnene la itre keme me thin. Ame itre xaa ijin, ma ceitune jë hi la mekuna i epuni me Craig, ka qaja, ka hape, “Ame la thineng, kösë pi lo ketre polis, kolo pe hi a öhne thenge la itre götrane hnenge hna thatrein.”
8 Ame itre xaa ijin, thaa kolo hmaca kö a ameköti epuni maine haji epuni ngo kolo pena ha jelengazone menu epun. Kola qaja hnyawa hnene la Tusi Hmitrötr laka, jole catre koi së troa kapa la ihaji ngacama meköti la kola haji së. (Heb. 12:11) Nemene la ka troa xatua epuni troa öhnyi eloine la ihaji hna hamën? Nyipi ewekë tro epuni a hnehen, laka ihnimi ne la keme me thine i epun la ka upi nyidro troa haji epun. (Ite edomë 3:12) Aja i nyidro troa thupë epun wanga ajolë epuni hnene la itre hna majemine kuca ka ngazo, ngo tro pe a xatua epuni troa eëne la itre hna majemine kuca ka loi. Atrehmekune hnyawa hi la itre keme me thin, laka, e thaa haji epuni kö hnei angatr, tre, kösë angatre hi lai a methinë epun! (E jë la Ite Edomë 13:24.) Ketre, loi e tro epuni a trotrohnine laka, ame la kola tria, tre, jëne tro fe hi së lai a kapa la ini. Haawe, maine kola ameköti epun, hapeue matre troa thele la eloine lai trenge ewekë koi epun? “Tru la thangan [la inamacan] hune la thangane la sileva, memine la tropan’ eje hune la gol.”—Ite edomë 3:13, 14.
9. Nemene la nyine troa kuca hnene la itre thöth, hune la troa wanga atrune pala hi la ewekë ka thaa meköti kö?
9 Eje hi laka, tro fe hi a hane tria hnene la itre keme me thin. (Iako. 3:2) Ame ngöne la nyidro a haji epun, tre, maine jë catre la itre aqane ithanata i nyidro. (Ite edomë 12:18) Hnei nemene matre traqa pi la aqane ujë cili koi nyidro? Maine jë nyimutre la itre jole ka traqa koi nyidro, maine pena nyidroti a goeëne la tria i epun ceitu me ketre ewekë hna thatreine kuca. Hapeu matre tro pe a hetre hni ne ole kowe la aja i nyidro troa ixatua, hune la troa lapa mekune lai aqane ujë i nyidro? Tro ha xatua epuni elany ngöne la kola thupëtresij, hnene la aqane kapa hnyawa epuni enehila la ihaji.
10. Tune kaa la aqane tro epuni a kepe thangane la hna kapa la itre wathebo me ihaji hna hamëne hnene la keme me thine i epun?
10 Hapeu, pi tro fe kö epuni a hane kepe thangane la itre wathebo me itre hna amekötine hna hamëne hnene la keme me thine i epun? Maine eje hi, nyipi ewekë tro epuni a thele troa ifekeune hnyawa la itre mekun. Tune kaa la aqane tro epuni a eatrëne lai? Ame la ewekë hnapan, tre, ene la troa dreng. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape: “Loi e [troa] canga deng, me hnöthe troa ewekë, me hmite troa elëhni.” (Iako. 1:19) The saqe kö troa thele kepin, ngo loi pe troa thele troa xomehnöthe la aliene hni epun, me drenge hnyawa la hna troa qaja koi epuni hnene la keme me thine i epun. Wanga atrune jë la aliene la trenge ewekë i nyidro, ngo the drenge akötrëne kö la aqane qaja i nyidro. Thupene lai, ketre sipu qaja hmaca jë la itre mekune hnei nyidro hna qaja, nge amexeje jë qëmeke i nyidro. Maine tro epuni a ujë tune lai, tro ha keukawa la hni nyidro hnene laka hnei epuni hna drei nyidro hnyawa. Nemene la nyine tro epuni a kuca, maine epuni a ajane troa qaja la kepine la trenge ewekë maine huliwa i epun? Aqane ujë ka inamacan e troa ‘xome hnöthe la ukeineqë i epun’ uti hë la ase hë epuni kuca la itre aja ne la keme me thine i epun. (Ite edomë 10:19) Thupene la kola öhne hnei nyidro laka hnei epuni hna drei nyidro hnyawa, haawe, tro hë lai a upi nyidro troa hane drei epuni fe. Kola mama jëne la aqane ujë ka lolo cili, laka, epuni a nue troa eatrongëne la mele i epun hnene la Wesi Ula i Akötresie.
Hna Eatrongëne Hnene La Wesi Ula i Akötresie Ngöne La Kola Huliwane La Mani
11, 12. (a) Ame göi mani, nemene la hna ithuecatre koi së troa kuca hnene la Wesi Ula i Akötresie,nge pine nemen? (b) Tune kaa la aqane troa xatua epuni hnene la keme me thine i epun, troa huliwane hnyawa la manie i epun?
11 Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr, ka hape: “Nyine titaxapo la mani.” Ngo önine fe la xötre celë, ka hape, ka sisitria catre kö la inamacan hune la mani. (Ate cai. 7:12) Kola ithuecatre koi së hnene la Wesi Ula i Akötresie troa tuluthe la aqane tro sa thele mani, ngo thaa tro pi kö sa ajane ej. Pine nemen matre thaa tro kö a kökötre e kuhu hni epun la aja mani? Hanawange la ketre ceitun: Nyipici laka ketre jia ne huliwa ka sisitria la hele ka idrei ngöne la ihnatrapaime la ketre atr ka atreine kuci xen. Ngo e eje e hnine la ihnatrapaime ne la atre huliwane menun, eje hi lai laka, troa hetre ethanyine ej. Ketre tune mina fe, tro ha hetre thangane ka loi la manie kowe la mele së e hne së hna huliwane eje hnyawa. Ngo ame la itre atr ka “ajane troa tena mo,” tre, angatr a angazone la aqane imelekeu i angatr memine la itre sinee i angatr me hnepe lapa i angatr, memine mina fe la aqane imelekeu i angatr me Akötresie. Ame hë la pune lai, tre, hna “umajo angate hnei angate kö hnene la ite aköte ka kösau.”—E jë la 1 Timoteo 6:9, 10.
12 Tro epuni a inine tune kaa troa huliwane hnyawa la manie i epun? Hnauëne laka thaa sipo ixatua kö thene la keme me thine i epun matre amamai epuni la aqane troa huliwane hnyawa la manie? Hnei Solomona hna cinyihan, ka hape: “Tro ate ka inamacan’ a denge me nyi xane la inamacane i angeic; nge tro la ate trotrohnin’ a hete inamacane nyine mus.” (Ite edomë 1:5) Hnene la ketre jajiny, Ana la ëjen, hna sipo ixatua thene la keme me thine i angeic. Öni angeic, ka hape, “Hnene la keme i eni hna ini ni la aqane troa huliwane hnyawa la manieng, me amamane koi ni la enyipiewekëne la troa eköthe hnyawa la itre ewekë matre thaa tro kö a aluzi manie menu.” Hnei Ana mina fe hna kapa la itre ini ka lolo qaathene la thine i angeic. Öni Anna, ka hape: “Hnei eahlo hna amamai ni la enyipiewekëne la troa pane goeëne la itre thupene la itre ewekë qëmekene troa itöne itre ej.” Hna kepe thangane lai tune kaa hnei Anna? Angeic a sa, ka hape: “Atreine hnyawa ha ni enehila huliwane la manieng. Hnene laka atreine hë ni thupëne hnyawa la aqane tro ni a huliwane la manieng, haawe, lolo me tingetinge la mekunang, ke, pëkö gufang.”
13. Tro epuni a xomehnöthe tune kaa la itre aja i epun ngöne la epuni a troa huliwane la manie i epun?
13 Maine jë tro hi a canga elë la itre gufa i epun, e ka majemine epuni itö ewekë menu maine aluzi manie menu göi troa amadrinëne la itre sinee i epun. Nemene la ka troa xatua epun troa neëne la itre hnö celë? Ame ngöne la epuni a troa huliwane la manie i epun, nyipi ewekë tro epuni a pane inine troa xomehnöthe la itre aja i epun. Celë hi ewekë hna kuca hnei Elena, ketre thöth ka truedre lao macatre. Öni angeic: “Ame la eni a ce tro memine la itre sineeng, tre, hnenge hna pane eköthe amë me hnëkëne la etrune manie nyine tro ni a itö. . . . Ketre, eni mina fe a öhne laka, ka lolo catre troa ce tro troa itö memine la itre sinee së ka huliwane hnyawa la manie i angatr; tro ha sewe së troa canga sesë troa itö menu nge thaa hna pane goeëne hnyawa kö la itre thupene mo.”
14. Pine nemene matre loi e tro epuni a thupë epuni hnyawa qa ngöne “la iaö ne la tenga mo”?
14 Nyipici laka ketre götrane ka sisitria catre ne la mele së la troa kepe manie me huliwane eje hnyawa. Ngo hnei Iesu hna qaja, ka hape, tro ha kapa la nyipi manathithi hnene la itre atr ka “pë ewekë ngöne la [“ua,” MN].” (Mat. 5:3) Hnei nyidrëti hna hmekëne laka, ijije hi tro la itre ewekë cili tune “la iaö ne la tenga mo” a amenune la ketre atr qa ngöne la itre ewekë ngöne la ua.” (Mar. 4:19) Haawe, drei la enyipiewekëne la troa nue la Wesi Ula i Akötresie troa eatrongëne la mele i epun, me xatua epun troa atreine tulu ewekë göi mani!
Hna Eatrongëne Hnene La Wesi Ula i Akötresie Ngöne La Kola Lapa Caas
15. Eue la kola tupathe hnyawa la aqane mele nyipici epun koi Akötresie?
15 Ame koi epun, eue la kola tupathe la aqane mele nyipici i epun koi Akötresie: ngöne la epuni a ce caa lapa memine la itre xaa atr, maine pena ngöne la epuni a lapa caas? Eje hi laka, ame ngöne la hna ini maine hna huliwa i maseta pena, tre, troa thupëne hnyawa wanga angazone pi la aqane imelekeu i epuni me Akötresie. Canga tro hi a tupathe la aqane melëne epuni la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr, ngöne la ijine epuni a mano maine thaa hmeke pena.
16. Pine nemene matre loi e troa hetrenyi thei epun la ajan troa drengethenge Iehova, memine fe lo epuni a lapa caas?
16 Pine nemene matre loi e tro epuni a drengethenge Iehova, memine fe lo epuni a lapa caas? The thëthëhmine kö laka, ijije hi tro epuni a akötrë Iehova maine amadrinëne pena la hni Nyidrë. (Gen. 6:5, 6; Ite edomë 27:11) Nyipici laka kola ketri Iehova hnene la itre huliwa i epun, ke, “Nyidëti a meku [epun].” (1 Pet. 5:7) Nyidrëti a ajane tro epuni a drei Nyidrëti hnyawa, matre troa hetre thangane ka loi kowe la mele i epun. (Is. 48:17, 18) Ame lo kola tro trije la itre eamo i Iehova hnene la itre xaa hlue i Nyidrëti ekö, tre, hnei angatre hna akötrë Nyidrë. (Sal. 78:40, 41) Ngo ame ngöne la ketre götran, atraqatre catre la ihnimi Nyidrë koi Daniela perofeta, ke, hnene la ketre angela hna hë angeic, ka hape, “ate hna hanyin.” (Dan. 10:11) Pine nemene lai? Pine laka hnei Daniela hna mele nyipici pala hi koi Akötresie, thaa ene hmekuje kö ngöne la gaa tru atr, ngo ene mina fe ngöne la angeic a lapa caas.—E jë la Daniela 6:10.
17. Nemene la mekune ka loi koi epun ngöne la epuni a troa iëne la ketre nyine iamadrinë?
17 Maine epuni a ajane troa mele nyipici koi Akötresie ngöne la epuni caas, haawe, nyipi ewekë tro epuni a akökötrene la aqane tro epuni a waiewekë matre troa atreine “wangate hmekune la loi me ngazo” me “majemine huliwane” itre ej hnene la hna ujë thenge la ewekë ka meköti koi epun. (Heb. 5:14) Drei la ketre ceitun, ame ngöne la epuni a troa iëne la ketre miuzik maine ketre film, maine goeëne pena la ketre hna amamai ewekë ngöne ëternet, tre, tro ha xatua epun hnene la itre hnyinge celë troa iëne la ewekë ka meköt me thipetrije la ewekë ka thaa meköti kö. Isa hnyinge jë, ka hape, ‘Hapeu, tro kö la ewekë celë a ithuecatre koi ni troa hetre utipin kowe la ketre atr, maine pena tro ej a uku ni troa “madine la iangazo”?’ (Ite edomë 17:5) ‘Tro kö ej a xatua ni troa “hnine la loi” maine pena troa ajolë ni troa “methinëne la ngazo”?’ (Amosa 5:15) Kola mama jëne la itre ewekë hnei epuni hna kuca ngöne la gaa co, la itre ewekë ka tru koi epun.—Luka 6:45.
18. Nemene la nyine tro epuni a kuca, e hnei epuni hna xome la ketre aqane ujë ka ngazo ngöne la gaa sihngödr, nge pine nemen?
18 Nemene la nyine tro epuni a kuca, e traqa ju epuni kuca la ketre ewekë ka ngazo ngöne la gaa sihngödr? Mekune ju epuni laka, “ame la ate juetëne la ite hnei nyëne hna shashaith, te, tha tro kö a manathith; ngo troa hnime la ate amamane me tij’ it’ ej.” (Ite edomë 28:13) Thaa aqane ujë ka inamacane kö la troa kuca pala hi la ewekë ka ngazo cili, me “akötëne . . . la Uati Hmitöte i Akötesie”. (Efe. 4:30) Hnëqa i epuni troa qaja amamane la ngazo i epuni koi Akötresie, me koi keme me thine i epun, me koi epuni kö. Ame ngöne la götrane cili, tro ha xatua epuni hnyawa hnene la “ite qate ne la ekalesia.” Kola qaja hnei Iakobo ketre atre drei Iesu, ka hape: “Tro angate a thithi [thatraqane la atre kuca la ngazo] me sië wakacu angeice ngöne la atesieti Iehova. Nge ame la thithi lapaun, te, tro ha amelene la wezipo, nge tro Iehova a acilë angeice jë. Nge maine hnei angeice hna kuca la nöjei ngazo, tro ha shenge tije pi.” (Iako. 5:14, 15) Eje hi laka, hna hmahmane lai, maine tro pena epuni a kepe ethane la aqane ujë cili. Ngo maine tro epuni a catre troa sipo ixatua, tro hë epuni a triane la itre xaa hulö ka tru catr, nge tro ha keukawa la hni epun, ke, lolo hmaca ha la mekuthethewe i epun.—Sal. 32:1-5.
Amadrinëne Jë La Hni Iehova
19, 20. Nemene la hnei Iehova hna ajane koi epun, ngo nemene la nyine tro epuni a kuca?
19 Iehova la “Akötesie tene manathith,” nge aja i Nyidrëti tro epuni a madrin. (1 Tim. 1:11) Nyidrëti a hnehengazo epuni hnyawa. Ngacama sihngödri la trenge catre i epuni troa kuca la ewekë ka meköt, ngo ame Nyidrë, tre, öhn asë hi Nyidrë. Eje hi, pëkö ketre ewekë ka sihngödri xajawa i Iehova. Ame la Nyidrëti a goeë epun, tre, thaa göi tro kö a wai gele i epun, ngo göi troa xatua epuni troa catre kuca la loi. “Kola nyenyape agöne la ite nöj’ asë hnene la lue xajawa i [Akötresie] troa xomexatuane la ite ka meköti hni koi nyidë.”—2 A. l. ite jo. 16:9.
20 Qa ngöne lai, nue pi la Wesi Ula i Akötresie troa eatrongëne la mele i epun, nge catre pi troa trongëne la itre hna eamo hnene ej. Eje hi lai laka, tro hë epuni a kapa la inamacan me trotrohnine ka ijij, matre troa cile kowe la itre jol me atreine troa axeciëne la itre mekun ka tru ngöne la mele i epun. Ketre, tro hë epuni a amadrinë Iehova memine la keme me thine i epun, nge tro fe hë epuni a mele ka loi me madrin.
[Ithueamacany]
a Hna saze la itre ëj.
Tro Nyipunieti a Sa Tune Kaa?
• Tune kaa la aqane tro la itre thöth a kepe eloin la itre wathebo me ihaji ne la keme me thine i angatr?
• Pine nemene matre nyipi ewekë troa atreine tulu ewekë göi mani?
• Tro epuni a mele nyipici tune kaa koi Iehova, ene mina fe ngöne la epuni a lapa caas?