Watchtower ONLINE LIBRARY
Ita Ne Thup
ONLINE LIBRARY
Drehu
  • TUSI HMITRÖTR
  • ITRE ITUS
  • ITRE ICASIKEU
  • Faipoipo—Ketre Ahnahna Qaathene La Akötresie Ka Ihnim
    “Thupë Nyipunieti Ju Kö Ngöne La Ihnimi Akötesie”
    • MEKENE 10

      Faipoipo—Ketre Ahnahna Qaathene La Akötresie Ka Ihnim

      “Tha canga xecie kö la eno ka köni wana eamo.”—ATE CAINÖJ 4:12.

      1, 2. (a) Ame la easa goeëne la itre ka xötrei faipoipo, nemene la hnying hne së hna xom e itre xaa ijin, nge pine nemen? (b) Nemene la itre hnying hne së hna troa ithanatane ngöne la mekene celë?

      KA MADRINE kö nyipunie ngöne la itre ijine faipoipo? Nyimutre la itre ka madrine ngöne la itre ijine faipoipo hnei angatre hna hane sin. Lue trefën a hetrëne la itre iheetr ka mingöming. Nge mama hi ngöne la lue iqëmeke i nyidroti laka, atraqatre la madrine i nyidro! Ame ngöne la drai cili, tre, kola elitrauje la madrine i nyidro, pine laka, nyidroti a lapa mejiune la nöjei ewekë ka troa traqa, nge nyimu ewekë ka lolo hna ithingehnaeanekeune me nyine mejiune kow thatraqane la itre drai elany.

      2 Ngo mama hnyawa ha enehila, laka, isazikeu catrë hë la itre aqane mekuna ne la itre atr göi faipoipo. Ngacama easa mejiune troa lolo elanyi la mele ne la lue ka xötrei faipoipo, ngo ame itre xaa ijin, hne së hna pane hnyinge ka hape: ‘Ka tro jë kö a mele madrin elanyi la lue ka faipoipo celë? Tro kö a cile huti la faipoipo i nyidro?’ Qanyine kö elanyi la aqane mejiune me aqane trongën hnei trahmanyi me föe la eamo hna hamën hnei Akötresie göi faipoipo. (Ite Edomë 3:5, 6) Nyipi ewekë tro angatr a ujë tune lai matre troa lapa qale catre kowe la ihnimi Akötresie. Tro pena së enehila a wange la aqane sa hnei Tusi Hmitrötr la foa lao hnyinge celë: Pine nemen matre kola faipoipo la atr? Maine epuni a troa faipoipo, drei la hnei epuni hna iën nyine föi epun? Tro epuni a hnëkëne tune kaa la faipoipo? Nge nemene la ka xatuane la lue trefën troa madrine pala hi e hnine la faipoipo?

      PINE NEMEN MATRE KOLA FAIPOIPO LA ATR?

      3. Pine nemen matre thaa ka inamacane kö la atr ka faipoipo pine la itre kepin ka tëtë?

      3 Hna mekune hnei itre xan ka hape, ma nyipi ewekë troa faipoipo matre troa manathith, ke, pëkö madrin me eloine la mele ne la atr ka pë föen. Thaa trenge nyipici kö lai! Iesu la ketre trahmanyi ka thaa faipoipo kö, hnei nyidrëti hna qaja la trahmanyi maine jajinyi qea, ceitune me ketre ahnahna, nge hnei nyidrëti hna ithuecatrene fe la itre ka ijije troa mele tune lai. (Mataio 19:11, 12) Hnei Paulo aposetolo hna hane qaja aloine fe la mele ne la itre ka thaa faipoipo kö. (1 Korinito 7:32-38) Ngo thaa Iesu kö lai me Paulo a ameköti ewekë ne la faipoipo ceitu me wathebo nyine tulu ne mele ne la nöjei atr; pëkö, wange pe, ke, ame la troa “shawa troa faipoipo” tre, celë fe ketre “ihaji ne la ite demoni.” (1 Timoteo 4:1-3) Nyimu ewekë catre hna atreine troa kuca hnene la itre trahmanyi, me jajinyi qea ka ajane troa atrune la aqane nyi hlue koi Iehova hnei angatr. Qa ngöne lai, thaa ka inamacane kö la atr ka faipoipo, pine la itre kepin ka thaa nyipi loi kö, tune la troa nue la itre enehmu troa iuku maine iajojezi.

      4. Nemene la trepen hna amë hnene la ketre faipoipo ka lolo, göi troa hetrune la itre nekönatr?

      4 Hetre itre nyipi kepine kö matre ajane jë së troa faipoipo? Eje hi. Ame la faipoipo, tre, ahnahna lai qaathene la Akötresie ka ihnim. (Genese 2:18) Haawe, hetre itre eloin me manathithi ka tru hne së hna troa kapa qa ngön. Hanawang la ketre ceitun, e ka loi la faipoipo, trepene ka sisitria ej thatraqane la mele ne la hnepe lapa. Nge troa nyipi ewekë koi itre keme me thin troa ce hiane la itre nekönatr ngöne la tingeting, matre troa hamë angatr la ihnim, nge troa haji angatr, me eatrongë angatr. (Salamo 127:3; Efeso 6:1-4) Ngo thaa tro kö a faipoipo göi tro hi a hiane la itre nekönatr, thaa celë hmekuje kö la kepine lai matre faipoipo jë.

      5, 6. (a) Tune la hna qaja ngöne Ate Cainöj 4:9-12, nemene la itre xaa thangane ka loi hne së hna kapa qa ngöne la hne së hna othe hnyawa la aqane imelekeu së itre treme enehmun? (b) Tune kaa la aqane aceitunëne la faipoipo memine la köni eno hna ele wanaeamon?

      5 Tro sa ce wai pengöne lo xötr hna xome nyine nyi trepene la mekene celë, nge troa ce wange memine la itre xaa xötre ka lapa xötreithe ej: “Loi la ala lue hune la ala caas, ke tro nyidoti a hete thupene ka loi ne la huliwa i nyido. Maine kei la kete qâne la kete troa ea la sine i angeic, nge ekölö hi ni la ate casi e kei hë, nge pëkö sine i angeice troa e angeic. Maine ce meköle la ala lu, tro nyidoti a keukawa ; nge troa keukawa tune ka la ala cas? Nge maine kete ate a shepëpi kowe la kete, tro nyidoti a ishi me nyën ; nge tha canga xecie kö la eno ka köni wana eamo.”—Ate Cainöj 4:9-12.

      6 Ame la hnapan, tre, kola amamane hnene la xötre celë la enyipiewekën la troa eköthe hnyawa la aqane imelekeune la itre treme enehmun. Ame hi lai faipoipo, tre, kolo hi lai a qaja la aqane iothekeune catrëne la mele ne la lue atr treme enehmun. Tune la hna amamane hnene la xötre celë, hnene la aqane caasi nyidro matre hetrenyi pi la ixatua, me keukawa, nge hna thupë nyidroti tune lai. Troa catre la faipoipo, e hetre ka nyi nyiköne la caas ne la lue trefën. Celë hi matre qaja jë hnene la xötre celë ka hape, ijije hi troa xecie la lue eno hna ele wanaeamon. Ngo maine tro sa xome la köni eno me ielekeune itre ej, haawe, thaa tro jë kö lai a canga xeci. Maine ame la pane aja ne la trahmanyi me föe, tre, troa amadrinë Iehova, haawe, kola ceitune la faipoipo i nyidro memine la köni eno hna ele wanaeamon. Ka nyipi ewekë catr tro la lue trefën a hni koi Iehova e hnine la faipoipo i nyidro, nge eje hi lai laka, tro ha catre hnyawa la caasi nyidro.

      7, 8. (a) Nemene la eamo hna cinyihane hnei Paulo kowe la itre Keresiano ka thaa faipoipo petre kö nge ka cile kowe la itre aja ne troa ce meköle trefën? (b) Nemene la aqane waiewekë ka inamacan göi faipoipo hna hamën hnei Tusi Hmitrötr?

      7 Hna kapa hnyawa e hnine la faipoipo la itre aja ne troa ce meköle trefën. Ame la ce meköle trefën, tre, ketre ewekë ka lolo me ka thue madrinen la lue trefën. (Ite Edomë 5:18) E traqa ha la ketre atr ka thaa faipoipo petre kö ngöne lo ijin hna hëne hnei Tusi Hmitrötr ka hape, “ijine eng,” ene lo ijine kola mejë nyimenyim la aja ne troa ce meköle hnene la nekö trahmanyi me jajiny, kolo ijine tro nyidroti lai a isa catre isi memine lai itre aja ne la ngönetrei. E thaa hna xomehnöthe kö la itre aja cili, ijije hi troa kei kowe la ngazo. Hna aijijë Paulo hnei Uati Hmitrötr troa cinyihane la eamo kowe la itre ka thaa faipoipo petre kö, kola hape: “E tha ’teine kö angate xomi hni, ange faipoipo jë ; loi e troa faipoipo hune la hededei.”—1 Korinito 7:9, 36, MN; Iakobo 1:15.

      8 Ngacama isa hetre kepin matre kola pi faipoipo hnene la atr, ngo loi e troa inamacane la aqane wai ewekë. Öni Paulo lo göi itre ka faipoipo, “tro ha hete aköte i ngönetei la ite ka tune lai.” (1 Korinito 7:28) Hetre itre jol ka troa traqa koi itre ka faipoipo, ngo thaa ka hane kö ketr la itre ka thaa faipoipo kö. Nge maine epuni a mekune troa faipoipo, nemene la nyine tro epuni a kuca matre thaa tro kö la itre jol a thahe la madrin memine la mele ka loi e hnine la faipoipo? Ame ketre nyine troa kuca, tre, ene la troa iëne inamacanëne la hna troa faipoipo memin.

      NEMENE LA AQANE TROA IËNE HNYAWA LA HNA TROA FAIPOIPO MEMIN?

      9, 10. (a) Tune kaa la aqane amamane Paulo jëne la ketre ceitun, la engazon e troa iothekeu së memine la itre ka thaa ce hmi kö me easë? (b) Nemene la itre thangan e itre xaa ijin, la hna xele ma drenge la eamo qaathei Akötresie, ene laka thaa tro kö a faipoipo memine la ketre atr ka thaa ce hmi kö me easë?

      9 Jëne la uati hmitrötr matre Paulo a cinyihane ju la ketre trepene meköti ka nyipi ewekë catr, nge nyine troa mekune hnyawa e kola thele la atr nyine troa faipoipo memin; öni nyidrë: “The isile menune keu nyipunieti kö me angete tha lapaune kö.” (2 Korinito 6:14) Hnei nyidrëti hna eköthe la ceitune i nyidrë, hnene la hna öhne ekö ngöne la hna eënyi. Maine hna isilekeune la lue öni ka thaa ihmeku trenge catren, haawe lue ka tro asë hi nyidroti lai a xomi akötr. Ka ceitune hi lai e hna faipoipone la ketre ka hmi me atr ka thaa hmi kö, eje hi lai laka, tro nyidroti a isazikeu e hnine la faipoipo. E aja i ketre e nyidroti lue trefën, troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Iehova, nge xelene fe ketre la mele cili, haawe, itria ha la itre ewekë hnei nyidroti hna troa amë panën ngöne la mele i nyidro, ene pe cia jë hi la akötr e hnine la faipoipo. Celë hi matre Paulo a upe ju la itre Keresiano troa faipoipo “göi Joxu hmekuje hi.”—1 Korinito 7:39.

      10 Ame la itre xaa Keresiano ka thaa faipoipo petre kö, öni angatr ka hape, ka loi ju kö troa isilekeune atr ka hmi me ketre atr menu hi, hune la troa lapa caas. Celë hi matre thipetrije pi hi hnei itre xane la eamo qa hnine la Tusi Hmitrötr, troa faipoipo memine la ketre atr ka thaa nyi hlue i Iehova kö. Hleuhleu e itre xaa ijin, la thangane lai. Hetre ka faipoipo fe memine la ketre atr ka thaa hane kö ithanatane la itre ka nyipi ewekë ngöne la mel. Ame la pun, tre, ma loi hmaca ju kö ekö lo kola lapa caas qëmekene troa faipoipo. Eloine pe, ala nyimu la itre ka thaa faipoipo petre kö ka mejiun, me fedre catre kowe la eamo qaathei Akötresie göi faipoipo. (Salamo 32:8) Ngacama angatr a mekune troa hane faipoipo ngöne la ketre ijin, angatr a catr troa lapa caas uti hë la öhne angatr la hnei angatr hna troa faipoipo memin thene la itre ka nyi hlue i Iehova Akötresie.

      11. Nemene la ka troa xatua epuni troa iëne inamacanën la hnei epuni hna troa ikötresae memin? (Wange ju fe la itre mekune hna eköhagen, ngöne götrane 114.)

      11 Ame la ketre götran, thaa ijije kö e tro hi a mekune ka hape, e ka nyi hlue i Iehova la ketre atr, tre, ka loi hi troa faipoipo memin. Maine epuni a pi faipoipo, thele jë la ketre atr ka tui epun, ene la ka ihmeku la itre thiina i epun, me itre aja nyine troa ce eatrëne ngöne la götrane la ua, nge ka hnimi Akötresieti tui epun. Hna hamëne jëne la itre itus hnene la hlue ka nyipici me ka inamacan, la itre ini ka qeje pengöne la mekune cili, nge loi e tro epuni a wanga atrune la itre eamo qa hnine la Tusi Hmitrötre thatraqane lai ngöne la thith, me nue ej troa eköthe la mekune ka tru cili hnei epuni hna troa axeciën.a—Salamo 119:105.

      12. Nemene la hna majemine kuca ngöne la itre nöj ka nyimutre göi faipoipo, nge tulu i drei la hna hamën hnei Tusi Hmitrötr nyine troa eatrongë së ngöne la götrane cili?

      12 Ame ngöne la itre nöj ka nyimutre, hna majemine troa ihujë, tro la itre keme me thin a iëne la trahmany maine föe ne la nekö i nyidro. Celë hi ketre hna majemine lai ka hlemu la aqane kuca celë ngöne la itre xaa nöj, ke, qa ne la itre keme me thin troa qeje aja, pine laka, kola mekune ka hape, sisitria la inamacane i angatr nge itre ewekë lai hnei angatre hna melëne hë. Ame thene la itre xaa trefën hna ihujën, tre, ka lolo la mele i angatr, tune lo itre faipoipo ekö ngöne lo hneijine i Tusi Hmitrötr. Kola tune lo tulu i Aberahama ekö, hnei nyidrëti lo hna upe la hlue i nyidrë troa thele föi Isaaka; ketre ini lai nyine troa xomi tulun hnene la itre keme me thin ka mele tun enehila. Thaa manie kö me götrane qa la ka tru koi Aberahama. Hnei nyidrëti pe hna iupi troa thele föi Isaaka thene la itre ka hmi koi Iehova.b—Genese 24:3, 67.

      NEMENE LA HNENGE HNA THELE THENE LA KETRE?

      Trepene Meköt: “Nge tro nyidoti a ca ngönetei.”—Mataio 19:5.

      Itre xaa hnying

      • Pine nemen matre nyipi ewekë catr troa “shashaithe la ijine [“eng,” MN]” qëmekene troa hane mekune troa ikötresae?—1 Korinito 7:36; 13:11; Mataio 19:4, 5.

      • Ngacama macatre ne tro hë ni a faipoipo, ngo tune kaa la aqane tro ni a kepe thangane la hnenge hna pane nue la ketre hnepe ijine troa treqene qëmekene troa hane ikötresae?—1 Korinito 7:32-34, 37, 38.

      • Maine eni a mekune troa faipoipo, pine nemen matre nyipi ewekë troa iën troa faipoipo memine la ketre atr ka amamane hë ngöne la ketre hnepe ijin la aqane huliwa nyipici angeice koi Iehova? —1 Korinito 7:39.

      • Tune kaa la aqane tro la itre xötre celë a xatuane la ketre trejine föe troa atrehmekune la itre thiina ka nyipi ewekë catr thene la trahmany?—Salamo 119:97; 1 Timoteo 3:1-7.

      • Tune kaa la aqane tro la Ite Edomë 31:10-31 a xatuane la ketre trejine trahmanyi troa iëne inamacanën la föe hnei angeic hna troa faipoipo memin?

      TRO EPUNI A HNËKË TUNE KAA MATRE TROA TRO LOI LA FAIPOIPO I EPUN?

      13-15. (a) Tune kaa la aqane tro la trepene meköti ngöne Ite Edomë 24:27 a xatuane la nekö trahmanyi ka mekune troa faipoipo? (b) Nemene la nyine troa kuca hnene la jajiny ka hnëkë troa faipoipo?

      13 Maine epuni ha mekune hnyawa laka tro hë epuni a faipoipo, loi e tro epuni a pane isa hnying ka hape, ‘Hapeu, ijijinge jë fe hë troa hane faipoipo?’ Thaa tro hmekuje kö la itre aliene hni së tune la ihnim, me pi ce meköle trefën, me ce elo, maine hia nekönatr pena, a uku së troa sa la hnyinge celë. Ngo hetrenyi kö la itre ewekë hna ajan ka sisitria nyine troa wanga atrune hnyawa hnene la trahmanyi maine föe.

      14 Loi e tro la nekö trahmanyi ka thele föe a mekune hnyawa la trepene meköti celë, hna hape: “Hnëkënejë la huliwa i ’ö e kuhu, me polepolëne ngöne la hnite la nöjei ewekë i ’ö ; nge thupene lai tro eö a xupe la uma i ’ö.” (Ite Edomë 24:27) Nemene la hna amamane hnyawa hnene la mekune celë? Ame ngöne la itre ijin enehila, tre, maine kola ajan hnene la ketre trahmanyi troa “xupe la uma i [angeic],” maine troa faipoipo me hnaho, nyipi ewekë tro angeic a ketre thele ka hape, ‘Ijijinge kö elanyi troa thupën me xatuane la föe me haa nekönatr, e traqa ju hetre nekö i nyiho elany?’ Ame la pane nyine tro angeic a kuca, tre, troa huliwa, ene la troa eëny. Thaa saze kö la aqane troa melëne la trepene meköti celë. Ame la nekö trahmanyi ka ajane troa faipoipo, tre, nyipi ewekë tro angeic a hnëkë hnyawa matre troa xome la hnëqa cili. Maine ka egöcatre angeic, tro angeic a huliwa. Kola amamane hnene la Wesi Ula i Akötresieti laka, ame la trahmanyi ka thaa thupëne kö la itre atrene la hnalapa i angeice ngöne la götrane la ngönetrei, me itre aja ne la hni, me itre nyine mele ne la hnepe lapa i angeic ngöne la götrane la ua , tre, atraqatre la ngazo i angeice hune la atre thaa lapaune kö!—1 Timoteo 5:8.

      15 Ame la föe ka mekune troa faipoipo, tre, kösë hetre aja i angeice troa kapa madrine la itre hnëqa ka tru e hnine la faipoipo. Kola qaja aloine hnei Tusi Hmitrötr la itre xaa hna atrein me itre thiina ka nyipi ewekë kowe la föe matre angeic a xatuane la trahmany me thupëne la itre atrene la hnepe lapa. (Ite Edomë 31:10-31) Ame la trahmanyi me föe ka canga sesë troa faipoipo nge thaa hna pane hnëkëne kö troa xome la itre hnëqa cili, eje hi lai laka, nyidroti hi a pane isa meku nyidro, nge sixane pë hë la itre nyine tro nyidro a ithawakeune elany. Manathithi hë la nöjei ka ajane troa faipoipo, e tro angatr a hnëkë hnyawa ngöne la götrane la ua.

      16, 17. Ame koi itre ka hnëkë troa faipoipo, nemene la itre trepene meköti nyine tro angatr a sine thel?

      16 Ame la troa hnëkë troa faipoipo, tre, kolo fe lai a hape, troa mekune hnyawa la itre hnëqa hnei Akötresie hna ahnithe kowe la trahmanyi memine la föe. Nyipi ewekë troa atre hnene la trahmanyi la aliene la hna hape, angeic la he ne la hnepe lapa Keresiano. Thaa hna hamëne kö la hnëqa cili koi angeice matre tro la aqane musi angeice a thahluë atr. Loi e tro pe angeic a xomi tulu qa ngöne la aqane cilëne Iesu la musi nyidrë. (Efeso 5:23) Ketre tune mina fe, nyipi ewekë troa trotrohnine hnene la föe Keresiano la hnëqa ka lolo ka eje thei nyiidro. Tro kö nyiidro a lapa fene la “wathebo ne trahmany qa kuhu hni nyiidro”? (Roma 7:2) Nyiidro hë fene la wathebo i Iehova me Keriso. (Galatia 6:2) Ngo ame la musi ne la trahmanyi nyiidro e hnine la hnalapa, tre, celë hi ketre wathebo lai. Ijije kö tro nyiidro a sajuën me kapa me drengethenge la musi ne la ketre atr ka ngazo? Maine thatreine pala kö nyidro troa kapa madrine la itre ewekë cili nyine tro nyiidro a kuca elany, haawe, ma ka loi pala kö troa pane itreqe.

      17 Ngacama isa hetre ewekë ka tru hna isa ajane hnene la lue trefën, ngo nyipi ewekë tro ketre e nyidro a atreine wanga atrune panëne la hna ajane hnei ketre. (Filipi 2:4) Hna cinyihane hnei Paulo, ka hape: “Ngo loi e tro nyipunie a isa hnime föene tui nyipunieti kö ; nge ame la föe kete troa metötëne la trahmany.” Jëne la uati hmitrötre i Akötresie, hnei Paulo hna atrehmekune laka, ka nyipi ewekë catr kowe la trahmany ngöne la angeic a drenge laka kola metrötrë angeice hnyawa hnene la föi angeic. Nge ketre nyipi ewekë mina fe tro föe a drenge e kuhu hni nyiidro la ihnimi ne la föi nyiidro.—Efeso 5:21-33.

      Ame ngöne la ijine kola iatre la jajinyi me nekö trahmany, ala nyimu e angatr angetre kapa la enyipi ewekëne la troa hetre ketre sinatrongene pala hi lai lue ka iatre, nge aqane ujë ne ka inamacane hi lai

      18. Pine nemene matre loi e tro la lue ka iatre a hetrenyi la xomihni?

      18 Ketre mina, ame la ijine iatre, tre, thaa kolo kö matre tro hi a ce elo me ce madrin. Ohea, ketre ijine lai ka aijijën la trahmanyi memine la föe troa inine troa ikucakeune la loi, me igoeë thiina matre isa xecie hnyawa pi koi nyidro ka hape, ijije kö maine thaa ijije pena troa faipoipo. Ketre ijine tro fe lai a xomihni! Maine jë troa catrehnine la ihnimi thene la lue ka iatre, nga tro hi sa trotrohnine lai, ke, pengöne hi la atr lai. Ngo eje hi lai laka, ame la lue atr ka ihnimi nyipicikeu, tre, tro nyidroti a neën wanga traqa pi la ngazo nge adrone pi la isa aqane imelekeu i nyidro me Akötresie. (1 Thesalonika 4:6) Haawe, maine epuni a iatre, nge epuni a catre eënyine la xomihni; troa hetre thangane lai kowe la mele i epun, ka faipoipo ju hë epun maine thaa ka ikötresae pena.

      TROA KUCA TUNE KAA MATRE TROA CILE HUTI LA FAIPOIPO?

      19, 20. Nemene la ka aisapengönëne la aqane goëne la itre Keresiano la faipoipo, memine la itre atr ka nyimutre ngöne la fene celë? Hamëne jë la ketre ceitun.

      19 Maine kola ajane hnene la lue atr troa cile huti la faipoipo i nyidro, haawe, nyipi ewekë tro nyidroti a mekune hnyawa la aliene la hna hape, troa saen troa faipoipo. Kola mama hnyawa ngöne la mele ne la atr, laka, ame la faipoipo, tre, thaa pune kö la ketre ewekë, ngo kolo pe a xötrei xejë la ketre ewekë hnei Iehova hna troa acile hutin. (Genese 2:24) Ngazo pe, thaa celë kö la aqane mekuna ne la fene enehila. Ame ngöne la itre xaa nöj, kola xome hnene la itre atr la faipoipo ceitune me “lue sine eno hna isilekeun.” Maine jë thaa nyipi trotrohnine kö angatr la aliene la ceitune celë ngöne la aqane wange la faipoipo hnene la itre atr ka ala nyimu. Tune kaa la aqane tro sa trotrohnine lai? Nyipici laka, troa catre la lue eno hna isilekeune hnyawa, ngo ame ngöne la ketre götran, tre, maine thaa jole kö troa sil, ketre thaa jole mina fe troa senge lue ej.

      20 Nyimutre la itre atr enehila ka xome la faipoipo ceitune me ketre ewekë ka tëtë. Thaa jole menu kö koi angatr troa lö hnine la faipoipo, ke, angatr a mekune ka hape, jëne tro hi lai a nyinyin la itre aja i angatr, ngo e traqa ha la itre xaa jole elany, canga saqe i angatre hmaca hi thupatën. Pane mekune jë lo ceitun hna xome hnei Tusi Hmitrötr, ngöne lo kola aceitunëne la otren la faipoipo me eno. Ame la itre eno nyine thatraqane la itre he ka tru, tre, hna kuca matre thaa tro kö a canga xeci, nge thaa tro jë kö itre ej a isa lapa maine ijolekeu pena, ngacama catrehnine ju hë la eny maine wene. Ketre, hna acile la faipoipo matre troa cile hut. Pane mekune ju së la hna qaja hnei Iesu, kola hape: “Ame la hnei Akötesie hna isilekeun, the tro kö a shenge hnei ate.” (Mataio 19:6) Maine epuni a ajane troa faipoipo, nyipi ewekë tro epuni a xome la aqane waiewekë cili. Hapeue la pengöne hnëqa cili, ka hace kö e troa thue? Ohea.

      21. Nemene aqane ujë ka nyipi ewekë nyine tro pala hi la trahmanyi me föe a ikucakeun, nge nemene la ka troa xatua nyidro troa mele tune lai?

      21 Nyipi ewekë tro la trahmanyi memine la föe a hetrenyi pala hi la aqane waiewekë ka loi ngöne la aqane tro nyidroti a imelekeu. Maine troa isa catre thele troa goeëne la itre thiina ka lolo memine la trenge catr hna kuca hnei ketre, haawe, tro hë la faipoipo a ketre jëne madrin me iakeukawany kowe la mele i nyidro. Hapeu, ka menu kö la troa pane isa goeëne la ketre götrane ka loi thene la ketre e nyidro lue trefën, lue atr ka ngazo? Ohea, ke, ame Iehova, tre, ka meköti la aqane waiewekë i Nyidrë, nge easa mejiune laka hlemu loi së xajawa i Nyidrë. Hna hnyinge hnene la atre cinyihane la Salamo, ka hape: “IA fe Joxu, maine tro cilieti a ati hatene la ite ngazo, dei la ate troa cil?” (Salamo 130:3) Nyipi ewekë tro la itre trahmany memine la itre föi angatr a xome la aqane waiewekë ka loi cili, me hane inuekeune la ngazo i ketre me ketre.—Kolose 3:13.

      22, 23. Tune kaa la aqane hamëne Aberahama me Sara la ketre tulu ka lolo kowe la itre atr ka faipoipo enehila?

      22 Ijije hi troa kapa jëne la faipoipo la itre manathithi me madrin atraqatr, nge tro ej a cile hut ngöne la itre macatre. Kola amamane koi së hnei Tusi Hmitrötr la pengöne la lue trefën, ene Aberahama me Sara, ngöne lo qatre hë nyidro. Thaa ka pëkö akötren me ejolen la mele ne trefëne i nyidro. Pane mekune jë së lo pengö i Sara, ketre föe ka 60 lao macatre; hnei eahlo hna tro trije la hnalapa i eahlo e Ure, ketre traon gaa mana hnene la mo, ngo hnei eahlo hna trotrije matre lapa hnine la itre uma maano ngöne la mele i eahlo ka pexej. Ngo hnei eahlo pala hi hna lapa fene la musi ne la föi eahlo. Lolo catre la aqane xatua Aberahama hnei eahlo, nge hnei eahlo hna metrötrë nyidrëti pala hi me thele matre troa tro loi la itre mekune e tro nyidrëti a axeciën. Nge thaa ka tëtë kö la aqane drengethenge i eahlo. Ke hnei eahlo mina fe hna qaja e kuhu “hni” eahlo, la trahmanyi eahlo me hë nyidrëti ka hape, joxu. (Genese 18:12; 1 Peteru 3:6) Ame la aqane metrötrë Aberahama hnei eahlo, tre, ka xulu qa kuhu hni.

      23 Nyipici laka, thaa kolo kö lai a hape, caasi pala hi la aqane goeëne nyidroti la nöjei pengöne ewekë, pëkö hna hane isazikeu la lue mekune i nyidro. Ame ngöne lo ketre ijin, hnei Sara hna fe la mekuna i nyiidro koi Aberahama, qa ngöne lai kola “aköte atraqate” hnei nyidrë. Ngo hnene la hni ne ipië thei Aberahama hna nue koi Iehova troa ameköti nyidrë, me drenge la nine ula ne la föi nyidrë; ene pe kola kepe thangane ka loi hnene la lapa i nyidrë. (Genese 21:9-13) Ame enehila, nyipi ewekë mina fe kowe la itre trahmanyi me föe, ngacama ka nyimu macatre ne faipoipo hë, troa hetrenyi pala hi thei angatr la tulu ne la lue trefën ka fedre catre koi Akötresie.

      24. Nemene la itre faipoipo ka atrunyi Iehova Akötresie, nge pine nemen?

      24 Ame hnine la ekalesia i Keresiano, nyimutre catre la itre trefën ka öhnyi madrine jëne la faipoipo i angatr. Nge e hnine la faipoipo cili laka atraqatre la metrötr ne la föe kowe la föi eahlo, nge trahmanyi a hnime me atrune la föi nyidrë, nge nyidroti a ce huliwa me catre thele troa amë panëne la aja i Iehova ngöne la mele i nyidro. Maine epuni a mekune troa faipoipo, loi e tro epuni a inamacan ngöne la aqane tro epuni a iëne hnyawa la hnei epuni hna troa faipoipo memin, nge troa hnëkë hnyawa kowe la faipoipo, me huliwa matre troa hetre tingetinge me ihnim e hnine la mele ne trefën ka troa atrunyi Iehova Akötresie. Eje hi lai laka, tro hë la faipoipo i epuni a xatua epuni hnyawa troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie.

      a Wange ju la mekene 2 ne la itus e Jëne Madrine Kowe La Fami, hna amamane hnene la Itretre Anyipici Iehova.

      b Ame la itre keme ne lapa ka nyi hlue i Iehova ekö, tre, thaa caa föi angatre kö. Ame la Iehova a eatrongëne ekö la itre keme ne la itre hnepe lapa, memine lo Isaraela ngöne la götrane la ngönetrei, hnei Nyidrëti hna nue la hna majemine kuca celë, ene la troa nyimu föe. Thaa hnei Nyidrëti kö hna amekötine la pengöne cili, ngo hnei Nyidrëti pë hë hna ami ifegon. Ngo ame pë hë itre Keresiano, atre hnyawa hi angatr, laka, thaa Iehova hmaca kö a nue la itre ka hmi koi Nyidrë troa nyimu föe.—Mataio 19:9; 1 Timoteo 3:2.

  • “Loi e Troa Inyipi e Hnine La Mele Ne Trefën”
    “Thupë Nyipunieti Ju Kö Ngöne La Ihnimi Akötesie”
    • MEKENE 11

      ‘Loi e Troa Inyipi e Hnine La Mele Ne Trefën’

      “Ce madinejë memine la föe ne thupëtesiji ’ö.”—ITE EDOMË 5:18.

      1, 2. Nemene la hnying nyine tro sa ce wang, nge pine nemen?

      HAPEU, ka faipoipo fe hë nyipunie? Maine ka ikötresae hë epun, hapeu, hetre madrine i epone kö, maine itre jole ka tru pena ka eje thei epon lue trefën? Hapeue epon lue trefën, ka catre pala hi la faipoipo i epon, maine kolo ha nango nanazije trootro la aqane imelekeu i epon? Hapeu, tru hnei ejolene la mele ne trefëne i epon, nge pëkö madrine i epon? Maine celë hi la pengö i epone lai lue trefën, maine jë epon a hace qa ngöne laka, kolo ha nanazije lo otrene ihnimi ekö ka iothekeu epone hnyawa. Pine laka Keresiano nyipunie, haawe, aja i epuni tro la mele ne trefëne i epuni a atrunyi Iehova, lo Akötresie hnei epuni hna hnim. Qa ngöne lai, maine jë hnene la itre ewekë hnei epuni hna melën enehila, matre epuni a hnehengazo me hace hni. Ngo thaa tro pi kö nyipunieti a mekune ka hape, pë hmaca kö nyine troa kuca ka ijij, ma ka luuzi hë la faipoipo i epon.

      2 Ame enehila, hetrenyi la itre trefën Keresiano ka lolo, hnei angatr hna xomihni ahoean e hnine la faipoipo, ngacama thaa ka catrecatre kö la itre aqane imelekeu i angatr. Ngo hetre hnei angatre pe hna kuca matre troa acatrene la aqane imelekeu i angatr e hnine la faipoipo. Ketre tui epuni mina fe, laka, ijije hi tro epuni a madrin e hnine la faipoipo i epun. Nemene la nyine troa kuca?

      TROA FEDRE CATRE KOI AKÖTRESIE ME KOI FÖI EPUN

      3, 4. Pine nemene matre tro hë la lue trefën a easeny, e hnei nyidro hna easenyi koi Akötresie? Qeje pengöne jë.

      3 Ijije hi troa catrecatr la aqane ce mele i epon lue trefën, e hnei epon hna thele troa fedre catre koi Akötresie. Pine nemen? Tro sa xome la ketre ceitun: Pane mekune jë së la ketre wetr, laka, ka isaisa catre e kuhu ngöne iwaan, nge ame ngöne la hene la wetr, tre, ka ilitr. Kola cile la trahmanyi e kuhu fene la wetr ngöne la götrane ailopi, nge ame föe, tre, eahlo ngöne la götrane ailojë. Nyidroti a nyiqaane elëne la wetr. Ame petre kö lo nyidroti e kuhu fene la wetr, tre, iananyi catre nyidro. Ngo nyidroti a elë trootro kowe la hene la wetr, nge kolo pala hi a ieasenyi trootro hnei nyidro. Trotrohnine kö epuni la elolone la ini hna xome jëne la ceitune celë?

      4 Kola aceitunën la trenge catr hnei epone hna xome troa nyi hlue i Iehova hnyawa, memine la kola elëne la ketre wetr. Pine laka ka hnimi Iehova epon, haawe, ase hë epone catre thele troa elëne la wetr. Ngo epon a thaa iöhnyi lue trefën, hnene laka, isa götrane wetre kö hnei epone hna elë ngön. Matre nemene hë la ewekë ka traqa ngöne la epone a elë trootro? Maine jë ame ngöne la kola nyiqaane elë, tre, nango iananyi catr. Ngo ame la epone a nue la trenge catre i epon troa easenyi catre koi Akötresie, ene la kola elë draië trootro, ketre epone mina fe a ieasenyi catr. Troa ieasenyi catre la lue trefën, e hnei nyidro hna isa easenyi catre koi Akötresie. Ngo nemene la nyine troa kuca matre troa traqa kowe lai?

      Ame ngöne la epon a trongëne la atrehmekune qa hnine la Tusi Hmitrötr, tro hë la emenen ej a acatrene hnyawa la faipoipo i epon

      5. (a) Nemene la ketre aqane troa easenyi koi Iehova me kowe la föe hmunë? (b) Tune kaa la aqane goeëne Iehova la faipoipo?

      5 Ame la ketre aqane troa easenyi koi Iehova, tre, ene la troa xötrethenge la itre eamo thatraqane la faipoipo hna xome qa hnine la Wesi Ula i Akötresie. (Salamo 25:4; Isaia 48:17, 18) Qa ngöne lai, tro sa ce wange la ketre mekune ka eje ngöne la eamo hna hamëne hnei Paulo aposetolo. Hnei nyidrëti hna qaja ka hape: “Loi e tro nöjei ate asë a nyipine la troa luetefën.” (Heberu 13:4) Nemene la aliene la trenge ewekë cili? Ame la hnëewekë hna hape, “troa nyipine” tre, kola qaja la ketre ewekë hna wanga atrune catrën, me ka tru alameken. Nge celë hnyawa hi aqane waiewekë i Iehova lai, laka ame la faipoipo, tre, Nyidrëti a wanga atrune ej ceitune me ketre ewekë ka tru alameken.

      AJA KA EJE THE SË—IHNIMI SË KA PEXEJ KOI IEHOVA

      6. Nemene la hna amamane hnene la itre mekune ka meköle xötreithe la eamo i Paulo göi faipoipo, nge pine nemene matre nyipi ewekë tro sa lapa fë la mekune cili?

      6 Nyipici, pine laka lue hlue i Akötresie epon lue trefën, haawe, atre hë epone laka, ka nyipi ewekë catr la faipoipo, nge ka hetre ehmitrötren. Iehova lo atre acile la faipoipo. (Mataio 19:4-6) Ngo, maine kola traqa koi epon la itre hnepe jol e hnine la faipoipo, nyine amamane hi lai laka, ame la troa nyipiine la faipoipo matre kökötre jë la ajane troa ihnimikeu me imetrötrekeu, tre, ka hetre nyikön. Haawe nemene hö la ka troa tro xomi epon matre atreine jë epone cile kowe la itre jole ka traqa koi epon? Pane ce wange hnyawa jë së la mekune hna ithanatane hnei Paulo göi aqane troa inyipi. Thaa hnei nyidrëti kö hna qaja ka hape, “ka nyipi ewekë la faipoipo,” ngo hnei nyidrëti pe hna qaja ka hape, “loi e tro . . . a nyipine la troa luetefën.” Thaa Paulo hmekuje kö a qaja aloine la hnei nyidrëti hna öhn, ngo nyidrëti pe a hamëne la ketre ewekë nyine troa kuca, celë hi matre kola ithuecatre hnei nyidrë.a Maine tro epon a atrehmekune hnyawa la eisapengönene la lue mekune celë, haawe tro lai a cia catre thei epone la ajane troa akökötrene la inyipi e hnine la faipoipo. Pine nemen?

      7. (a) Nemene la itre hna amekötine qa hnine la Tusi Hmitrötr hne së hna troa trongën, nge pine nemen? (b) Nemene la itre thangane ka loi ka xulu qa ngöne la hne së hna drengethenge?

      7 Loi e tro epone a ce waipengöne la aqane melëne epone la itre hna amekötine e hnine la Tusi Hmitrötr, tune la hnëqa ne troa inine la itre atr maine ithuecatre göi troa ce traqa troa hmi koi Akötresie. (Mataio 28:19; Heberu 10:24, 25) Ame jë e itre xaa ijin, tre, ma thaa fene itupathi kö e troa eatrëne lai. Kola xele ma drei nyipunie hnene la itre atr hnei nyipunie hna cainöje kow, maine pena, epuni a kucakuca hnene la huliwa i epuni thei maseta, matre jole catre koi epuni troa hane sine la itre icasikeu i Keresiano. Ngo ngacama troa traqa koi epuni la itre jole cili, ame pe, epuni pala hi a catre cainöjëne la maca ne Baselaia, me hane sine lapaane la itre icasikeu i Keresiano. Pëkö ka atreine tro lai a sewe epun, goi thatreine fe Satana! Pine nemen? Pine laka atraqatre la ihnimi epuni koi Iehova, ewekë hi lai ka huli epuni troa drengethenge la itre hnei Nyidrëti hna amekötin. (1 Ioane 5:3) Nemene ju hë la itre thangan? Tingetinge la mele i epuni nge elitrauj la madrine i epun, hnene la hnei epuni hna catre nyipi ewekëne la huliwa ne cainöj nge thaa paatre kö ngöne la itre icasikeu; nge atre hi epuni laka epuni a kuca la aja i Akötresie. Ame la thangane koi epun, tre, kola ithuane la trenge catre i epun hnene la itre aliene hni celë ka hnyipixe. (Nehemia 8:10) Nemene la ini thatraqai së?

      8, 9. (a) Nemene la ka troa upi së troa drengethenge la ithuecatr göi troa atrune la faipoipo, nge pine nemen? (b) Nemene la lue mekune nyine tro sa wanga atrune enehila?

      8 Tune lo hne së hna ce wange hë, kola upi së hnene la etrune la ihnimi së koi Akötresie troa drengethenge la hna amekötin göi troa cainöj, me troa ce sine la itre icasikeu ngacama tru ju hë la itre jol; kolo mina fe a uku së hnene la ihnimi cili troa drengethenge la ithuecatr celë qa hnine la Tusi Hmitrötr la kola hape, “loi e tro [nyipunie] a nyipine la troa luetefën,” ngacama traqa ju hë la itre jol. (Heberu 13:4; Salamo 18:29; Ate Cainöj 5:4) Ketre, tune la aqane kepe thangane së qaathei Akötresie la hne së hna catr cainöj me ce sine la itre icasikeu, haawe, tro mina fe së a hane kapa la itre manathithi qaathei Nyidrë, e hne së hna catre atrune la faipoipo së.—1 Thesalonika 1:3; Heberu 6:10.

      9 Haawe, nemene la nyine tro sa kuca ka troa amamane ka hape, ka nyipine catre së la faipoipo? Nyipi ewekë troa neëne la itre aqane ujë ka troa iathixötrë e hnine la faipoipo së. Ketre, nyipi ewekë troa kuca la itre ewekë ka troa acatrene hnyawa la itre aqane imelekeu i lue trefën.

      TROA NEËNE LA TRENGE ITHANATA ME AQANE UJË KA THAIPIËNE LA FAIPOIPO

      10, 11. (a) Nemene la aqane ujë ka apui ngazone la faipoipo? (b) Nemene la hnying nyine tro sa ce wai pengöne hnyawa memine la föe së?

      10 Hna qaja hnene la ketre trejine föe Keresiano ngöne la ketre ijine ka hape: “Eni a thithi koi Iehova matre tro Nyidrëti a hamëne koi ni la ixatua troa xomihni ahoeany.” Nemene la hnei eahlo hna xomihnine ahoean? Öni eahlo ka hape: “Kola hna koi ni hnene la föi eni, la itre trenge ithanata ka akötr. Pëkö eatre ne la ngönetreing, ngo kola akötrëne la hning hnene la trenge ka akötr, tune la kola hape, ‘Eö hi la ketre ehnefe ka tru!’ maine ‘Eö hi la ketre föe jun!’ ” Kola qaja hnene la föe celë la ketre ewekë ka hace e troa thu, ene la ithanata akökötrenyi e hnine la faipoipo.

      11 Ame hi la ketre ka angazone la mel e hnine la ketre hnalapa ne la luetrefëne Keresiano, tre, ene la tro nyidro a icatrë me ihnakeune la itre trenge ithanata ka akötre catr; tune pi hi lo ketre eatre lai e kuhu hni ka hmitre troa meu! Eje hi lai laka, maine tro la ketre maine nyidroti asë pena lue trefën a iqajakeune la itre trenge ithanata ka akötr, haawe, nyidroti hi lai a jele thaa nyipi ewekëne la faipoipo. Tune kaa fe la faipoipo i epuni ngöne la götrane celë? Ame la pane nyine troa kuca hnene la lue trefën, tre, ene la troa hetre hni ka ipië me tro fe a qaja koi ketre, ka hape, “Nemene la thangane la itre trenge ewekë hnenge hna qaja koi eö?” Maine kola qaja hnei föi epuni ka hape, ka akötre catr la itre trenge ewekë hnei epuni hna lapaa qaja koi angeic, haawe, saze pi hë la aqane ujë matre tingetinge lolo la aqane melëne la faipoipo.—Galatia 5:15; Efeso 4:31.

      12. Troa gufa tune kaa la hmi ne la ketre atr xajawa i Akötresie?

      12 The tro kö sa thëthëhmine laka, tro lai a qaja amamane la aqane imelekeu së me Iehova, hnene la aqane ihamënekeune së itre trefën la itre trenge ithanata. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Maine hete ate thei nyipunie kola mekune angeic’ a hmi, ngo tha kolo kö a hnöthe la thineme i angeic, nge kola amenune hnei angeice la hni angeice kö hawe, ame la hmi ne la ate cili, te, gufa pë hë.” (Iakobo 1:26) Loi e tro pala hi a ihmeku hnyawa la aqane ithanata së memine la hmi së. Thaa mekuna i Tusi Hmitrötre kö lo hna lapaa qaja ka hape, pëkö troa hetre thangane kowe la faipoipo, la nöjei ewekë ka traqa e hnine la hnalapa e kola nyi hlue i Akötresie. Wange kö amenu së pi. Ketre ewekë lai ka ngazo catr. (1 Peteru 3:7) Maine jë nyimu hne së hna atreine kuca ngöne la huliwa i Akötresie, nge tru catre la huliwa hne së hna kuca ngöne la hna cainöj, ngo e ka majemine së hna la itre trenge ithanata ka akötr, eje hi lai laka, easa apuingazone la faipoipo, nge tro fe ha gufa la hmi së xajawa i Akötresie.

      13. Tune kaa la aqane troa akötrën la ketre trefën hnene la ketre?

      13 Nyipi ewekë mina fe troa hmekën hnene la itre ka faipoipo matre thaa tro kö la ketre aqane ujë i ketre e nyidro lue trefëne a akötrëne la ketre. Tro sa ce wange la lue ceitun: Ame la hnapan, tre hna telefone lapaa hnene la ketre thin ka pë föen kowe la ketre Keresiano trahmanyi ne la ekalesia ka faipoipo hë troa sipo eamo. Nyimu hawa ne porotrike nyidro. Ame la hnaaluen, tre, hnene la ketre Keresiano trahmanyi ka pë föen hna cainöj e nöjei wiik memine la ketre trejine föe ka faipoipo hë. Tro jë la lue ka faipoipo a mekune ka hape, pëkö engazone lai; ngo nemene jë fe la mekune ne la lue föi nyidro? Hna qaja hnene la ketre föe ka öhnë hë la mele cili, ka hape: “Ame la eni a öhne laka sisitria ha la traeme i nyidrë thene lai trejine föe nge nyidrëti a epe catre koi angeic, ene pe kola akötrë ni me thaipië ni.”

      A happy married couple strolling arm in arm in a park

      14. (a) Nemene la hnëqa e hnine la faipoipo hna qaja atrune ngöne Genese 2:24? (b) Nemene la hnying nyine tro sa isa thel?

      14 Trotrohnine hi së la akötre ne la föe celë, tui itre xane ju kö angetre mele hnine la itre jole ka tune la e hnine la faipoipo. Thaa nyipine kö hnene lai lue ka faipoipo hë la ini qaathei Akötresie göi faipoipo, laka: “Tro la trahmanyi a nue la keme i angeice me thine i angeic, me fedre kowe la fö’ i angeic.” (Genese 2:24) Maine angatre pala hi a metrötrëne la itre keme me thine i angatr, ngo pane hnëqa i angatrë hë qaathei Akötresie la föi angatr. Ketre tune hi la itre Keresiano lai, hetre ihnimi angatre kowe la itre trejine ka lapaun; ngo ame la pane hnëqa i angatr, tre, föi angatr. Qa ngöne lai, maine Keresiano trahmanyi së, thaa tro kö sa ce tro lapaa me epe catre menu kowe la ketre trejine föe, maine föe pena kowe la trahmany, wanga traqa pi la itre ethane ka ngazo kowe lo itre otrene faipoipo. Hapeu, thaa ketre jëne isazikeu kö lai e hnine la faipoipo? Pane thele jë ka hape, ‘Ka ce mele hnyawa kö ni memine la föi eni, ene la troa wanga atrunyi angeic, me amamane ka hape, thaa ka geji gejë kö la ihniminge koi angeic?’

      15. Thenge la hna qaja ngöne Mataio 5:28, pine nemen matre kola neën hnene la itre Keresiano ka faipoipo troa wanga asisitriane la ketre trahmanyi maine ketre föe pena hune la föi angatr?

      15 Ame la itre Keresiano ka faipoipo a wang asisitriane la ketre föe maine ketre trahmanyi kö, tre, kösë kolo hi lai a thele ge maine mec. Pine laka tro hë lai a kökötre la ihnimi angatr, kowe la itre hnei angatr hna imajemikeu menu memin. (Mataio 5:28) Ame hë la pun, traqa pi hi koi angatr la aja me ihnimi hmo, ene pe kuca jë hi la ketre thiina ka troa apui ngazone la faipoipo. Ngo hetre ketre ewekë hmaca kö. Hanawange la aqane qejepengöne Paulo la mekune cili.

      LOI E TRO LA FAIPOIPO A KETRE “GÖHNË KA PË ETHAN”

      16. Nemene la hna amekötine hnei Paulo hna hamëne göi faipoipo?

      16 Ame ju fe kö lo thupene la hnei Paulo hna ithuecatre ka hape, “troa nyipine la troa luetefën,” öni nyidrëti fe e hmekë së ka hape: “Loi e [troa] nyipine . . . la ketre göhnë ka pë ethan ; ke tro Akötesieti a ahnëjinë angete nyi xetë me angete kuci ngazo.” (Heberu 13:4) Hnei Paulo hna xome la trenge ewekë hna hape, “göhnë [ne luetrefën]” matre troa qaja la kola ce meköle trefën. Ame la aqane ce meköle trefëne cili, tre, “ka pë ethan,” nge thiina ka wië pena, e hna kuca e hnine hmekuje hi la faipoipo, ke meköti xajawa i Akötresie. Qa ngöne lai, ame la itre Keresiano, tre, angatr a xötrethenge la itre trenge ewekë hna hape: “Ce madinejë memine la föe ne thupëtesiji ’ö.”—Ite Edomë 5:18.

      17. (a) Pine nemen matre thaa tro pi kö a ajojezine la itre Keresiano hnene la aqane mekune i fen göi nyi xetë? (b) Tune kaa la aqane tro sa xötrethenge la tulu i Iobu?

      17 Ame la atre ce meköle trefën memine la itre ifekë föen, trahmanyi maine föe pena, tre, thaa metrötrëne kö angeic la wathebo hna hamëne hnei Akötresie matre mele ka loi. Nyipici, ame enehila ala nyimu la angetre xome ahmaloeëne la nyi xetë ceitune me pëkö. Ngo thaa tro pi kö la aqane mekune ne la itre xaa atr göi nyi xetë, a amenune la aqane waiewekë ne la itre Keresiano. Ke thaa atr kö, ngo “tro Akötesieti a ahnëjinë angete nyi xetë me angete kuci ngazo.” (Heberu 10:31; 12:29) Celë hi matre nyipi ewekë tro la itre nyipi Keresiano a trongëne hnyawa la aqane waiewekë i Iehova ngöne la götrane cili. (Roma 12:9) Loi e tro sa mekune pala hi lo hna qaja hnei Iobu qatr, kola hape: “Hnenge hna isisinyikeu me lue mekeng.” (Iobu 31:1) Nyipici, loi e tro la itre nyipi Keresiano a neën la pane ewekë me pane jëne troa kei kowe la nyi xetë; ene la troa thupëne la itre lue meke i angatr, nge thaa tro pi kö a goeëtiline la itre ifekë föen me ifekë trahmanyin, maine ketre nekö trahmanyi pena maine ketre jajiny.—Wange ju la Itre Xaa Mekun, götrane 219-21.

      18. (a) Tune kaa la aqane amamane hnei Iehova laka ka sisi xajawa i Nyidrë la nyi xetë? (b) Nemene la eceitunene la nyi xetë memine la kuci idrola?

      18 Tune kaa la aqane amamane hnei Iehova laka, ka sisi xajawa i Nyidrë la nyi xetë? Kola xatua së hnene la Trenge Wathebo i Mose, troa atrehmekune hnyawa la itre aliene hni Iehova ngöne la götrane cili. Ame ekö e Isaraela, tre, ame angetre nyi xetë me ka kuci idrola, tre, troa humuth. (Levitiko 20:2, 10) Nemene la eceitunene la lue ewekë cili? Ame la atre Isaraela ka thili kowe la ketre idrola, tre, angeice hi lai a ena me triane lo hnei angeic hna isisinyikeu me Iehova. Ketre ceitune fe memine la atre Isaraela ka nyi xetë, ase hë angeice lai ena me triane lo hnei angeic hna isisinyikeu memine la föi angeic. Lue thiina ka ngazo asë hi, ka iaö. (Esodo 19:5, 6; Deuteronomi 5:9; Malaki 2:14) Haawe, lue huliwa ka sisi asë hi xajawa i Iehova, Tretretro ka nyipici nge hne së hna troa mejiune kow.—Salamo 33:4.

      19. Nemene la ka troa acatrene la aja ne la ketre atr troa thipetrije la nyi xetë, nge pine nemen?

      19 Nyipici, thaa itre Keresiano hmaca kö fene la Trenge Wathebo i Mose. Ngo maine tro la itre Keresiano a mekune ekö la aqane sisine la nyixetë e Isaraela, haawe, tro ha hetre trenge catre i angatr troa hmekëne la aqane ujë cili. Pine nemen? Tro sa pane xome la ketre ceitun: Tro kö epuni a hane lö hnine la ketre uma ne hmi, me kei qe ipië me sa iwatingöne ca, me thithi kowe la ketre iatr maine hna saatr? Maine jë tro epuni a sa ka hape, ‘Ohea!’ Ngo tune kaa e hamëne ju koi epuni la ketre trenge manie ka tru catr? Maine jë öni epuni hmaca jë hi ka hape, ‘Thatreine kö tro ni a kuca la ewekë cili!’ Eje hi lai laka, ka sisi catre kowe la nyipi Keresiano, la troa adronyi Iehova e thili jë angatre kowe la ketre idrola. Ketre tune mina fe, loi e troa sisine hnene la itre Keresiano la mekun, ene la troa adrone la Akötresi angatr, Iehova; ketre tune mina fe la trahmanyi maine föe laka kola iadronyi hnene la hna nyi xetë, ngacama isa hetre kepine matre kei pi kowe la ngazo cili. (Salamo 51:1, 4; Kolose 3:5) Epi the tro kö sa kuca la ketre ewekë nyine troa amadrinë Satana, nge kolo pena ha thaipië Iehova memine la hnei Nyidrëti hna amekötin, ene la faipoipo ka hmitrötr.

      AQANE TRO SA ACATRENE LA OTREN NE FAIPOIPO

      An older married couple holding hands

      20. Nemene la ka traqa e hnine la itre xaa faipoipo? Qeje pengöne jë.

      20 Maine hne së hë hna neëne hë la ketre aqane ujë ka apui ngazone la faipoipo, nemene hmaca la itre nyine tro sa kuca matre akökötrene hmaca la metrötre së kowe la hne së faipoipo memin? Tro sa aceitunëne la faipoipo me ketre uma. Mekune ju hi së la itre trenge ewekë ka menyik, me itre huliwa ka lolo, me itre xaa aqane imelekeu göi troa atrune la faipoipo, hna ce thawa hnene la lue trefën; ceitune hi la itre aqane imelekeu cili memine la itre ewekë ka amingömingöne la ketre uma. Maine ka lolo la aqane imelekeu i epon lue trefën, kola ceitune la faipoipo i epon memine la ketre uma hna thaipin, hna thue elolone nge keukawa e hnine la uma cili. E ae trootro hë la ihnimi epon, ketre tro fe ha paatre trootro la itre ewekë ka thaipine la faipoipo së, ene pe nanazije hnine la mele i epon, a ceitune pë hë memine la ketre uma thaa hna thaipine kö, laka pë hë emingömingön. Pine laka epon a ajane troa drengethenge la trenge wathebo i Akötresie, hna hape, “loi e [troa] nyipine la troa luetrefën,” haawe, tro ha uku epon troa thele jëne troa thele loi kowe la mele i epon. E atre hë së laka, ame la ketre ewekë, ke, ka tru alameken, haawe, thaa tro kö së lai a trij ngo tro pe sa thele troa nyihnyawane ej me kuca hnyawane hmaca. Nemene la nyine troa kuca? Kola qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie ka hape: “Kola xupi uma ngöne la inamacan, nge kola acaten’ eje ngöne la trotrohnin. Nge ate hmekun’ a atiqane la ite hnahage hnei nöjei nyipi mo me ite ka sheming.” (Ite Edomë 24:3, 4) Tro sa ce wange la aqane troa trongëne la itre trenge ewekë celë e hnine la faipoipo.

      21. Tune kaa la aqane tro sa acatrene trongëne la faipoipo së? (Wange ju fe la itre mekune hna eköhagen, ngöne götrane 131.)

      21 Ame ngöne la ‘itre ewekë ka sisitria’ ka hamë madrine kowe la hnalapa, tre, kola e la itre thiina, tune la nyipi ihnim, me xoue Akötresie, me lapaune ka catr. (Ite Edomë 15:16, 17; 1 Peteru 1:7) Itre ej a acatrene la faipoipo. Ngo epuni kö a hane öhne la aqane atiqane la itre hnahage hnei nöjei nyipi mo? Kola qaja la “ate hmekun.” Eje hi lai laka, maine tro la lue trefën a trongëne la atrehmekun qa hnine la Tusi Hmitrötr, tro hë la emenene ej a saze la aqane mekune i nyidro, me upi nyidro troa hane akökötrene hmaca la aqane ihnimikeu i nyidro. (Roma 12:2; Filipi 1:9) Haawe, loi e tro epon lue trefën a ami traeme ne porotrik, me ce wange la itre xaa xötr ne la Tusi Hmitrötr, tune la topik ne la drai, maine itre mekune pena e hnine la zonal La Tour de Garde, maine Réveillez-vous ! nyine troa xome thatraqane la faipoipo; ka tune hi lo epone lai a xome la ketre nyine thaip matre troa nyi emingömingöne la uma i epon. Ame la kola upi epon hnene la ihnimi epone koi Iehova, troa trongëne e hnine la faipoipo la eamo hnei epone hna goeëne hë, epone hi lai a thaipine “la ite hnahage” i epon. Ene pe kolo hmaca ha hetre elolone me keukawa e hnine la faipoipo i epon.

      22. Nemene la madrine ka tru ka eje the së, e hne së hna thele troa acatrene hnyawa pala hi la faipoipo së?

      22 Eje hi laka, thaa ewekë ka hmaloi kö la troa xomi traem me trenge catr matre troa amingömingöne hmaca la faipoipo tune ngöne lo xötrei. Ngo maine tro epone lue trefën a thele troa isa huliwa tune lai, haawe, tro ha eje e kuhu hni epone la madrin atraqatr, qa ngöne laka atre hi epone laka, epon a drengethenge la hna amekötine hnei Tusi Hmitrötr, hna hape: “Pi [tro] pa troa atrune la kete.” (Roma 12:10; Salamo 147:11) Ngo ame la ka sisitria catr, tre, ene la troa catre atrune la faipoipo i epon, matre tro pala hi epone a isa thupë epone kö ngöne la ihnimi Akötresie.

      a Kola mama ngöne la itre mekune ka meköle xötreithe la itre eamo qaathei Paulo göi faipoipo, laka, celë hi ketre igötranene la itre ithuecatr hnei nyidrëti hna hamën.—Heberu 13:1-5.

      NEMENE LA NYINE TRO NI A KUCA MATRE KÖKÖTRE LOLO LA FAIPOIPONG?

      A husband showing appreciation for his wife by bringing her tea

      Trepene Meköt: “Loi e tro nyipunie a isa hnime föene tui nyipunieti kö ; nge ame la föe kete troa metötëne la trahmany.”—Efeso 5:33.

      Itre xaa hnying

      • Nemene la itre thiina ka lolo i föi eni, nge tune kaa la aqane tro ni a amamane la hni ne oleng koi nyidrë maine nyiidro?—Ite Edomë 14:1; 31:29; 1 Peteru 3:1, 6; 4:8.

      • Eni kö a atrune la föi eni hnene la hnenge hna thele troa trotrohnine la itre mekune me itre aliene hni nyidrë maine nyiidro?—Filipo 2:4.

      • Eni kö a saqe nuetrije la itre thiina ka ngazo ne la föi eni?—Mataio 6:14, 15.

      • Eue hi lo ijine eni mina a amamane la ihniminge kowe la föi eni?—Nyima i Solomona 2:9-14.

      • Nemene itre aja ngöne la götrane la ua hne së hna huliwa kow?—Mataio 6:33, 34; 1 Korinito 9:24-27.

      • Nemene la nyine tro ni a kuca matre troa ithuecatre kowe la föi eni, troa hane e la Tusi Hmitrötr me ce goeëne me eni la topik ne la drai?

Itre Itus Qene Drehu (1997-2025)
Tha Connecter
Connecter
  • Drehu
  • Iupi fë
  • Hna ajan
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Itre Hna Amekötin
  • Pengöne La Ka Thele Ithuemacany
  • Hna amekötin
  • JW.ORG
  • Connecter
Iupi fë