Atre Fe Hi Nyipunie?

Aqane jelenyipicine la Tusi Hmitrötr hnene la ketre hna cinyihan ka hekö

AME ngöne la ketre uma ne la Tusi Hmitrötr e Ierusalema, hetrenyi la ketre sine etë hna sija ngöne lo macatre 700-600 M.P.K. Hna öhne la etë cili ngöne la hnaop hnë kelem la itre wezipo e Hébron (Israël). Hna sija la etë ka hape: “Epi troa eji Hagaf nekö i Hagav hnei Yahweh Sabaot.” Tune kaa la aqane jelenyipicine la Tusi Hmitrötr hnene la hna cinyihan celë? Ej a amamane la aqane cinyanyine la ëje i Akötresie, Iehova. Ame ngöne la qene Heberu, hna cinyihane la ëje i Nyidrë memine la foa lao mataitus YHWH, nge alanyimu la ka atre la ëje cili ekö. Kolo fe a amamane ngöne la itre xaa hnaop hnë kele wezipo laka, hnene la itre ka zae e cili hna cinyihane la ëje i Akötresie me itre xaa ëj ka ceitu memine la ëje i Nyidrë.

Öni Rachel Nabulsi, ketre porofesör ngöne la ketre uma ne ini ka tru ne Géorgie: “Hetre kepin matre hna anyimua cinyanyine la ëje hna hape, YHWH. . . . Thenge la Tusi Hmitrötr memine la hna cinyihane celë, ka sisitria catre YHWH ngöne la mele i angetre Isaraela me Iudra.” Eje hi, traqa koi itre thauzane lao mama la ëje i Akötresie e hnine la Tusi Hmitrötr. Nge ame kowe la itre atr ekö, celë hi nyipi ëje i Akötresie.

Ame la aliene lo hna hape, “Yahweh Sabaot,” tre, “Iehova joxu ne la itre trongene isi.” Kolo lai a amamane laka, ame ekö, majemine la itre atr troa qaja la ëje i Akötresie memine la trengewekë hna hape, “Iehova joxu ne la itre trongene isi.” Celë hi matre, traqa koi 283 lao mama la trengewekë cili ngöne la Itre Hna Cinyihan Qene Heberu, ngöne fe la tusi hna cinyihan hnei Isaia, Ieremia, me Zakaria.