Nafa sɔrɔ bɛrɛbɛrɛ i ka Bibulu kalan na

1. Mun lo b’a yira ko Ala ka Kuma koo tun ka gwɛlɛ Yezu ma?

MIIRI k’a filɛ Yezu ka kalanw tun be min kɛ a lamɛnbagaw la. Tuma caaman, a tun be Ala ka Kuma yɔrɔ dɔw kofɔ a kunfɛ! Tiɲɛn na, Yezu ye Ala ka Kuma yɔrɔ dɔw kofɔ a ka kuma fɔlɔw la a batizenin kɔ ani a ka kuma labanw na sanni a ka sab (Deter. 8:3; Zab. 31:5; Luka 4:4; 23:46). Ani Yezu ye saan saba ni tilan minw kɛ a ka cidenya baara la, a tun ka teli ka Ala ka Kuma kalan wala k’a yɔrɔ dɔw kofɔ ani k’u ɲɛfɔ jama ye.—Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.

2. Yezu kɔrɔbayatɔ, mun lo y’a dɛmɛ a ye Ala ka Kuma faamu bɛrɛbɛrɛ? (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

² Saan caaman sanni Yezu k’a ka cidenya baara daminɛ, a tun be Ala ka Kuma kalan ani k’a kalan lamɛn tuma o tuma. Siga t’a la loon o loon, baro kɛtɔ u ka denbaya kɔnɔ, Yezu tun b’a ye ko Mariyamu ni Yusufu tun be Ala ka Kuma yɔrɔ dɔw kofɔc (Deter. 6:6, 7). An be se ka la a ko lafiɲɛlon bɛɛ, Yezu tun be to ka taga kalanso kɔnɔ n’a somɔgɔw ye (Luka 4:16). O yɔrɔ la, a tun be Ala ka Kuma kalan lamɛn koɲuman. A laban, Yezu sera ka sɛbɛ senumanw kalan a yɛrɛ ma. O y’a to a ye Ala ka Kuma lɔn koɲuman. Nka o dɔrɔn tɛ. O kumaw koo tun ka di a ye ani a tun be koow kɛ ka kɛɲɛ n’o ye. Misali la, i hakili to a la min kɛra Ala batosoba kɔnɔ tuma min na Yezu tun be ni saan 12 ye. Sariya karamɔgɔ minw tun be Musa ka sariya lɔn koɲuman, olu “kabakoyara a ka hakilitigiya n’a ka jaabili cogo la.”—Luka 2:46, 47, 52.

3. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

³ N’an fana be to ka Ala ka Kuma kalan loon o loon, an bena a faamu koɲuman ani a koo bena diya an ye. Nka, an be se ka nafa sɔrɔ bɛrɛbɛrɛ cogo di an ka kalan na? Minw tun be Musa ka sariya lɔn koɲuman, i n’a fɔ sariya karamɔgɔw, Fariziɲɛw ani Saduseɲɛw, Yezu ye min fɔ olu ye an be se ka kalan sɔrɔ o la. O diinan kuntigiw tun be Ala ka Kuma kalan tuma o tuma, nka u tun tɛ nafa sɔrɔ o la. Yezu y’a fɔ ko o cɛɛw tun ka ɲi ka koo saba kɛ walisa ka nafa sɔrɔ bɛrɛbɛrɛ Ala ka Kuma kalan na. A ye min fɔ u ye, o bena an dɛmɛ 1) ka Ala ka Kuma faamu 2) ka nafolofɛnw sɔrɔ a kɔnɔ ani 3) k’a to Ala ka Kuma k’an sɔɔn yɛlɛma.

I BE MIN KALANNA, A ƝINI K’O FAAMU

4. Luka 10:25-29 b’an dɛmɛ ka mun lo faamu Ala ka Kuma kalan koo la?

⁴ An be min kalan Ala ka Kuma kɔnɔ, an b’a fɛ k’o faamu. N’o tɛ, an tɛna nafa sɔrɔ bɛrɛbɛrɛ o kalan na. Misali la, Yezu ye min fɔ “sariya karamɔgɔ” dɔ ye, an k’o lajɛ (Luka 10:25-29 kalan). O cɛɛ ye Yezu ɲininga ale ka ɲi ka min kɛ walisa ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ. Yezu y’a dɛmɛ k’o jaabili sɔrɔ Ala ka Kuma kɔnɔ. A y’a ɲininga ko: “Mun lo fɔra sariyasɛbɛ kɔnɔ? N’i b’a kalan, i b’o faamu cogo di?” O cɛɛ sera ka jaabili ɲuman di a kɛtɔ ka Ala ka Kuma yɔrɔ dɔw kofɔ. A ko ka Ala kanu ani k’i mɔgɔɲɔgɔn kanu (Lev. 19:18; Deter. 6:5). Nka, a kɔrɔsi a ye min fɔ o kɔ: “Jɔn le ye ne mɔgɔɲɔgɔn ye?” O cɛɛ y’a yira o fɛ ko a tun ye min kalan, a m’o kɔrɔ tigitigi faamu. O kama, a tun t’a lɔn a ka ɲi k’o sira tagama ka ɲɛ cogo min na.

5. N’an be delili kɛ ani ka kalan kɛ dɔɔni dɔɔni, o b’an dɛmɛ cogo di ka dɔ fara an ka faamuyali kan?

⁵ An be se ka Ala ka Kuma faamu bɛrɛbɛrɛ, an kɛtɔ ka kɛ ni kalan kɛcogo ɲuman ye. Ladili dɔw filɛ minw be se k’i dɛmɛ. Delili kɛ ka sɔrɔ ka kalan daminɛ. An mako be Jehova ka dɛmɛ na walisa k’a ka Kuma faamu. O kama, an ka hakili senu deli a fɛ walisa kalan kɛtɔ, an hakili siginin ka to. O kɔ, kalan kɛ dɔɔni dɔɔni. O bena a to i be min kalanna, i k’o faamu. N’a sɔrɔ i bena a ye ko nafa b’a la ka kalan kɛ ni kaanba ye wala ka tugu kalan kɔ Bibulu kalangwɛ lamɛntɔ. N’i be Bibulu kalangwɛ lamɛnna, i be min mɛnna n’i b’o yera papiye kan, o be se k’i dɛmɛ ka faamuyali kɛ, ka koow to i hakili la ani ka koo caaman faamu i ka Bibulu kalan na (Zozuwe 1:8). Kalan kɛnin kɔ, delili kɛ tugun ka Jehova fo a ka Kuma kosɔn. Ani a deli a k’i dɛmɛ i ye min kalan, i k’o sira tagama.

6. Kalan kɛtɔ, n’i b’i yɛrɛ ɲininga ani ka kunnafoni dɔw sɛbɛ, o b’i dɛmɛ cogo di? (Jaa lajɛ fana.)

⁶ Ladili fila wɛrɛ filɛ minw be se k’i dɛmɛ ka Bibulu faamu bɛrɛbɛrɛ. I be min kalanna, i yɛrɛ ɲininga o koo la. Maana dɔ kalantɔ, i yɛrɛ ɲininga ko: “Jɔnw lo koo be fɔra maana nin na? Jɔn lo be kumana? A be kumana jɔn lo fɛ ani mun na? O koo be kɛra yɔrɔ juman ani tuma juman?” O ɲiningaliw bena i dɛmɛ ka miiri ani k’i hakili lɔnin to miiriya jɔnjɔnw kan. Kunnafoni damanin sɛbɛ fana kalan kɛtɔ. I ye min kalan n’i b’o sɛbɛ, i bena miiri o kan koɲuman ani o bena i dɛmɛ k’o faamu ka ɲɛ. O bena i dɛmɛ fana ka i hakili to o kalan na. Ɲiningali dɔw sɛbɛ ani i ye min sɔrɔ sɛgɛsɛgɛri kɛtɔ o fana sɛbɛ. Hakilinata jɔnjɔnw sɛbɛ ka surunya ani i ye min kalan, a sɛbɛ i be se ka baara kɛ n’o ye cogo min na wala i dusukunnakow dɔrɔn sɛbɛ. N’i b’o kɛ, o bena i dɛmɛ k’a jati ko Ala ka Kuma sɛbɛra ele yɛrɛ lo kama.

7. Kalan kɛtɔ, an mako be jogo juman lo la ani mun na do? (Matiyo 24:15).

⁷ An be min kalan Ala ka Kuma kɔnɔ, an mako be jogo kɔrɔtaninba dɔ la walisa k’o faamu. Yezu ko o jogo ye faamuyali hakili lo ye (Matiyo 24:15 kalan). Faamuyali hakili ye mun lo ye? O ye setigiya ye min be mɔgɔ dɛmɛ k’a faamu miiriyaw be taga ɲɔgɔn fɛ cogo min na, faranfasi min be u ni ɲɔgɔn cɛ ani min ma fɔ ka gwɛ k’o faamu. Yezu y’a yira fana ko an mako be faamuyali hakili la walisa k’a lɔn koo minw be Bibulu ka kiraya kumaw dafa. An be min o min kalan Bibulu kɔnɔ walisa ka nafa sɔrɔ o la bɛrɛbɛrɛ, fɔɔ an ka kɛ n’o jogo ye fana.

8. An be se ka kalan kɛ cogo di ni faamuyali hakili ye?

⁸ Jehova lo be faamuyali hakili di a sagokɛlaw ma. O la, a deli a k’i dɛmɛ ka kɛ n’o jogo ye (Talenw 2:6). I be se ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’i ka delili ye cogo di? I ye min kalan, jatiminɛ kɛ o kan koɲuman ani i be min lɔn, a filɛ jɛɛn min be o ni ɲɔgɔn cɛ. An ka sɛgɛsɛgɛrikɛ minanw i n’a fɔ Guide de recherche pour les Témoins de Jéhovah lajɛ. O minanw bena i dɛmɛ ka Bibulu yɔrɔ dɔw faamu ani k’a lɔn i be se k’u sira tagama cogo min na (Eburuw 5:14). N’i be kalan kɛ ni faamuyali hakili ye, i bena Ala ka Kuma faamu koɲuman.

A ƝINI KA NAFOLOFƐNW SƆRƆ

9. Saduseɲɛw tun sɔnnin tɛ tiɲɛnkalan jɔnjɔn juman lo ma Ala ka Kuma kɔnɔ?

⁹ Eburukan sɛbɛninw daminɛna ni kitabu duuru minw ye, Saduseɲɛw tun b’olu lɔn ka ɲɛ. Nka u tun sɔnnin tɛ tiɲɛnkalan jɔnjɔn dɔw ma minw be o kitabuw kɔnɔ. Misali la, an k’a filɛ Yezu ye Saduseɲɛw jaabi cogo min na tuma min na u y’a sɔsɔ sukununi koo la. A y’u ɲininga ko: “Tasuma tun wilila yiritunin min na, aw ma deli k’o koo kalan Musa ka kitabu la wa? Ala y’a fɔ Musa ye ko: ‘Ne ye Ibrayima ni Isiyaka ani Yakuba ka Ala ye.’ ” (Mariki 12:18, 26). Siga t’a la, Saduseɲɛw tun y’o kalan siɲɛ caaman. Nka, Yezu ka ɲiningali b’a yira ko u tun sɔnnin tɛ tiɲɛnkalan jɔnjɔn dɔ ma sukununi koo la Ala ka Kuma kɔnɔ.—Mariki 12:27; Luka 20:38.d

10. Kalan kɛtɔ, an ka ɲi k’an janto mun lo la?

¹⁰ An be kalan juman lo sɔrɔ o koo la? Kalan kɛtɔ, vɛrise dɔ wala maana dɔ b’an dɛmɛ ka koo minw bɛɛ faamu, an k’an janto o la. An t’a fɛ ka dan koo nɔgɔmanw dɔrɔn ma. Nka, an b’a fɛ k’an janto fana tiɲɛnkalanw ni sariyakolo nafaman wɛrɛw la. Olu be i ko nafolo dogonin min sɔrɔ man nɔgɔ.

11. Ka kɛɲɛ ni 2 Timote 3:16, 17 ye, an be se ka nafolofɛnw sɔrɔ cogo di Bibulu kɔnɔ?

¹¹ Bibulu kalantɔ, i be se ka nafolofɛnw sɔrɔ cogo di? A lajɛ 2 Timote 3:16, 17 be min fɔ (a kalan). A kɔrɔsi ko “Ala ka kuma bɛɛ sɛbɛnna . . . Nafaba b’o la” 1) ka mɔgɔ kalan, 2) ka mɔgɔ bila sira ɲuman kan, 3) ka ngalon ban ani 4) ka mɔgɔ tilen, o kɔrɔ k’a kolo. Hali i man teli ka Bibulu ka kitabu minw kalan, i be se k’o nafa naani bɛɛ sɔrɔ o la. A sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ o maana be i kalan min na Jehova, a sagonata wala Ala ka sariyakolow koo la. A kɔrɔsi a b’i bila sira ɲuman kan cogo min na. A filɛ cogo minw na o vɛrisew be se k’i dɛmɛ ka ŋaniya juguw ni delinanko juguw lɔn ani ka u dabila wala k’i yɛrɛ tanga u ma walisa ka to kantigiya la Jehova ye. A filɛ cogo min na i be se ka tɛmɛ o vɛrisew fɛ ka ngalon ban, o kɔrɔ ka miiriya bɛnbali dɔ latilen. A be se ka kɛ ko i y’o mɛn waajuli la. A kɔrɔsi o vɛrisew be se k’i tilen, o kɔrɔ k’i kolo cogo min na walisa k’i dɛmɛ i ka koow jati i ko Jehova b’u jati cogo min na. N’i b’o nafa naani nunu to i hakili la, o bena i dɛmɛ ka nafolofɛnw sɔrɔ i ka Bibulu kalan na.

A TO KALAN K’I SƆƆN YƐLƐMA

12. Mun na Yezu ye Fariziɲɛw ɲininga ko: “Aw m’o kalan ka ye wa?”

¹² Yezu ye ɲiningali kɛ fana ko: “Aw m’o kalan ka ye wa?” A y’o kɛ walisa k’a yira ko Fariziɲɛw tɛ ni miiriya ɲuman ye Ala ka Kuma koo la (Mat. 12:1-7).e U tun ko Yezu ka kalandenw ma lafiɲɛlon sariya labato. Yezu ye u jaabi a kɛtɔ ka ɲɛyirali fila kofɔ minw be sɔrɔ Ala ka Kuma kɔnɔ. O kɔ, a ye vɛrise dɔ kofɔ Oze ka kitabu kɔnɔ walisa k’a yira ko Fariziɲɛw ma lafiɲɛlon sariya kuun faamu ani ko u tɛ makari. Mun na o cɛɛw m’a to Ala ka Kuma k’u sɔɔn yɛlɛma? Sabu u tun tɛ a kalan ni miiriya ɲuman ye ani u tun ye kuncɛbaw ye. O tun be u bali ka Ala ka Kuma faamu ka ɲɛ.—Mat. 23:23; Zan 5:39, 40.

13. N’an be Bibulu kalanna, an ka ɲi ka kɛ ni miiriya juman lo ye ani mun na?

¹³ Yezu ka kumaw b’a yira ko an ka ɲi ka Bibulu kalan ni miiriya ɲuman ye. An man ɲi k’a kalan i ko Fariziɲɛw. Nka Bibulu kalantɔ, an ka ɲi k’an yɛrɛ majigi ani ka sɔn kalan ma. An be min kalan Bibulu kɔnɔ, an ka ɲi “ka sɔn o ma ni yɛrɛmajigi ye.” (Zaki 1:21). N’an majiginin lo, an bena a to Ala ka Kuma k’an sɔɔn yɛlɛma. Bibulu kalantɔ, an kana kɛ ni miiriya jugu ye ani ka kuncɛbaya kɛ. O la, an be min kalan Bibulu kɔnɔ makari, hinɛ ani kanuya koo la, o bena nɔɔ to an kan.

14. An be se k’a lɔn cogo di n’an b’a tora Bibulu k’an sɔɔn yɛlɛma? (Jaa lajɛ fana.)

¹⁴ An be tɔɔw minɛ cogo min na, o be se k’a yira n’an b’a tora Bibulu k’an sɔɔn yɛlɛma. Fariziɲɛw m’a to Ala ka Kuma ka u dusukun sɔrɔ. N’o tɛ, “mɔgɔ minw ma kojugu kɛ, [u] tun tena sariya boli olu kɔɔ kan.” (Mat. 12:7). An fana be min miiri tɔɔw koo la ani an b’u minɛ cogo min na, o b’a yira n’an b’a to wala n’an t’a to Ala ka Kuma k’an sɔɔn yɛlɛma. Misali la, yala an ka teli ka tɔɔw ka jogo ɲumanw kofɔ wala an ka teli ka sinsin u ka filiw lo kan? N’u y’an hakɛ ta, yala an be makari ani an be sɔn ka yafa u ma wala an be to ka u kɔrɔfɔ ani ka dimi mara u kɔrɔ wa? O ɲiningaliw jaabiliw bena an dɛmɛ k’a lɔn n’an b’a tora an ka Bibulu kalan ka nɔɔ to an ka miiriya, an dusukunnakow n’an ka kɛwalew kan.—1 Tim. 4:12, 15; Eburuw 4:12.

ALA KA KUMA KALAN B’A TO AN BE NINSƆNDIYA SƆRƆ

15. Yezu tun be mun lo miiri Ala ka Kuma koo la?

¹⁵ Ala ka Kuma koo tun ka di Yezu ye. O tun fɔra Zaburuw 40:9 ka kiraya kuma kɔnɔ ko: “K’i sago kɛ, o le ka di ne ye. Ne be n hakili to i ka sariyaw la tuma bɛɛ.” O lo kama, Yezu ninsɔndiyanin tun lo ani a tora ka Jehova sago kɛ kantigiya la. N’an be to ka Bibulu kalan ani k’an jija walisa a koo ka diya an ye, an fana bena ninsɔndiya sɔrɔ ani an bena to kantigiya la Jehova ye.—Zab. 1:1-3.

16. I bena mun lo kɛ walisa ka nafa sɔrɔ bɛrɛbɛrɛ i ka Bibulu kalan na? (Koorilen nin lajɛ: “I be min kalan, Yezu ka kumaw be se k’i dɛmɛ k’o faamu.”)

¹⁶ An k’a to Yezu ka kumaw n’a ka ɲɛyirali k’an dɛmɛ ka an ka Bibulu kalancogo fisaya. An be se ka Bibulu faamu bɛrɛbɛrɛ an kɛtɔ ka delili kɛ, ka kalan kɛ dɔɔni dɔɔni, ka ɲiningaliw kɛ ani ka hakilinata jɔnjɔn damanin sɛbɛ. An be min kalan, an be se ka tɛmɛ faamuyali hakili fɛ k’o sɛgɛsɛgɛ koɲuman an kɛtɔ ka baara kɛ n’an ka gafew ye. An be se k’a ɲini ka baara kɛ ni Bibulu ye koɲuman cogo di do? Hali an man teli ka Bibulu yɔrɔ minw kalan, an be se ka nafolofɛnw ɲini o kɔnɔ. Ani n’an be to ka Bibulu kalan ni miiriya ɲuman ye, an bena a to a k’an sɔɔn yɛlɛma. N’an b’an jija ten, an be min kalan Bibulu kɔnɔ, o bena an nafa bɛrɛbɛrɛ ani an bena an magwɛrɛ kosɔbɛ Jehova la.—Zab. 119:17, 18; Zaki 4:8.