NDI AMA ỌFIỌK?

Nso ke mme Jew eset ẹkesinam mbemiso ẹbụkde owo mmọ?

Mme Jew ẹma ẹsisọsọp ẹbụk owo mmọ ndondo oro enye akpade, ndusụk ẹkesibụk kpa usen oro. Odu n̄kpọ iba emi ẹkenamde mmọ ẹsinam emi. Akpa, okpo owo ama esisọp ndibiara sia eyo ekesifiopde etieti ke Judea ini oro. Ọyọhọ iba, mme owo ẹkesikere ke ndinịm okpo mbịghi edi ndisuene akpan̄kpa ye ufọk esie.

N̄wed Matthew esịm Utom asiak n̄kpọ nte owo inan̄ emi ẹkebụkde kpa usen emi mmọ ẹkekpade. (Matthew 27:57-60; Utom 5:5-10; 7:60–8:2) Ata ediwak isua ke eset, Rachel edima an̄wan Jacob ama akpa ke ini mmọ ẹkekade isan̄. Utu ke ndimen okpo esie nnyọn̄ obio mmọ, Jacob ama obụk enye “ke usụn̄ emi akade . . . Bethlehem.”—Genesis 35:19, 20, 27-29.

Se Bible etịn̄de aban̄a nte mme Jew ẹkesibụkde owo owụt ke mmọ ẹma ẹsinen̄ede ẹtịm akpan̄kpa idem mbemiso ẹbụk. Mme enyene-owo ye mme ufan ẹma ẹsiyet akpan̄kpa mmọn̄, ẹfiọn̄ọ enye aran ye mme ufuọn̄n̄kpọ eken, ekem ẹwan̄ enye ke ọfọn̄. (John 19:39, 40; Utom 9:36-41) Mme mbọhọidụn̄ ye mbon en̄wen ẹkeme ndidi nditua ye mme enyene-owo nnyụn̄ ndọn̄ mmọ esịt.—Mark 5:38, 39.

Ndi ẹkebụk Jesus nte ẹkesibụkde mme Jew eken?

Ediwak mme Jew ẹkesibụk mbon mmọ ke abaitiat ye ke mme udi emi ẹkapde ke itiat emi ẹkedude ke nsio nsio itie ke Israel. Mmọ ẹkenam se mme ete ete mmọ ẹkesinamde. Ẹkebụk Abraham, Sarah, Isaac, Jacob, ye mbon eken ke abaitiat ke Machpelah, ẹkpere Hebron.—Genesis 23:19; 25:8, 9; 49:29-31; 50:13.

Ẹkebụk Jesus ke udi emi ẹtụn̄de ke akamba itiat. (Mark 15:46) Ẹma ẹsisịn inua ke utọ udi oro. Ẹma ẹsinyụn̄ ẹnam mme ikpehe emi ẹtiede nte utan̄ ke esịt udi emi man ẹkeme ndibụk mbon en̄wen emi ẹtode ubon oro do n̄ko. Ke okpo ama akasat ama, ẹma ẹsitan̄ ẹdọn̄ ke ekebe nte ẹkesinamde ke eyo Jesus. Emi ama anam ẹkeme ndibụk owo en̄wen ke udi oro.

Ibet Moses ọkọdọhọ ẹsiduọk odudu ke Sabbath, ntre mme Jew ikesikemeke ndinam kpukpru emi mbemiso ẹbụkde owo ke usen oro. Sia Jesus akakpade n̄kpọ nte hour ita mbemiso Sabbath ọtọn̄ọ, Joseph owo Arimathea ye mbon eken ẹkebụk enye ntre, inamke kpukpru se ẹkpenamde mbemiso ẹbụkde enye. (Luke 23:50-56) Emi akanam ndusụk ufan Jesus ẹka udi esie ke Sabbath ama okokụre man ẹkenam se ẹkenamde ẹsụhọ.—Mark 16:1; Luke 24:1.