Watchtower LIBRARY EKE INTANET
Watchtower
LIBRARY EKE INTANET
Efịk
Ẹ,Ê,Ị,Ọ,Ụ,Û,N̄
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ê
  • ê
  • Ị
  • ị
  • Ọ
  • ọ
  • Ụ
  • ụ
  • Û
  • û
  • N̄
  • n̄
  • BIBLE
  • MME N̄WED
  • MBONO ESOP
  • su ib. 20 p. 152-159
  • Ufiop Ufiop Edidara Mbon Oro Ẹfiakde Ẹdi

Vidio ndomokiet idụhe mi.

Kûyat esịt, n̄kpọ anam vidio emi okûbre.

  • Ufiop Ufiop Edidara Mbon Oro Ẹfiakde Ẹdi
  • Edibọhọ Ndụk Obufa Isọn̄
  • N̄kpri Ibuotikọ
  • Ukem Ibuot Nneme
  • ‘EKPRI AMAKABADE EDI TỌSỊN’
  • UTOM ORO ẸNYENEDE NDINAM
  • Utuakibuot Akpanikọ Atara ke Ofụri Ererimbot
    Ntịn̄nnịm Ikọ Isaiah—Un̄wana Ofụri Ubonowo II
  • Jehovah Ada Un̄wana Abana Ikọt Esie
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—2002
  • “Ekpri” Amakabade Edi “Tọsịn”
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—2000
  • Ubọn̄ Jehovah Ayama ọnọ Ikọt Esie
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—2002
Se En̄wen En̄wen
Edibọhọ Ndụk Obufa Isọn̄
su ib. 20 p. 152-159

Ibuot 20

‘Esisịt Amakabade Edi Ọkpọsọn̄ Idụt’

1. (a) Kaban̄a udomo n̄kọri mme ata andituak ibuot, nso ke Jehovah ekebem iso etịn̄? (b) Anie enen̄ede ada emi edi, ndien didie?

KE ANYANINI mbon oro ẹdide mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹsidi esisịt ke ibat ke ẹmende ẹdomo ye ibatowo eke ofụri ubonowo. Edi ke eyo nnyịn ibat mmọ ke ọkọri ke usụn̄ oro aduaide ediwak mme ama-edinen ido idem. Kaban̄a udomo n̄kọri emi, Jehovah ke idemesie ama ebemiso etịn̄ ete: “Ekpri eyekabade edi tọsịn, esisịt eyenyụn̄ akabade edi ọkpọsọn̄ idụt: ami Jehovah nyenam enye awara ke ekemini esie.” (Isaiah 60:22) Nte itien̄wed oro ọdọhọde, Jehovah ke idemesie anam emi osu. Didie? Ebe ke enye ndinam idaha odu ke otu mme asan̄autom esie emi anamde mmọ ẹnen̄ede ẹkpụhọde ye mme idụt oro ẹkande mmọ ẹkụk, emi onyụn̄ enen̄erede odụri mbon esịt akpanikọ ada.

2. (a) Isaiah 60:​1, 2 etịn̄ aban̄a anie? (b) Ke nso usụn̄ ke ẹkenam “ubọn̄ Jehovah” asiaha ọnọ enye? (c) Didie ke nsụhọ ‘ẹyama’?

2 Ẹma ẹbemiso ẹtịn̄ emi ke Isaiah 60:​1, 2, emi Jehovah etịn̄de ikọ ye “n̄wan” esie, esop esie emi mme anam-akpanikọ edibotn̄kpọ eke spirit ọkọrọ ye nditọ ẹmi ẹbonde ke spirit ẹmi ẹdude ke isọn̄ ẹnamde, ọdọhọde ete: “Daha ke enyọn̄! [O n̄wan, NW ] yama! koro un̄wana fo emedi, ubọn̄ Jehovah omonyụn̄ asiaha ọnọ fi. Koro, sese, ekịm eyefụk ererimbot, ọkpọsọn̄ ekịm eyenyụn̄ ofụk mme idụt: edi Jehovah eyesiaha ọnọ fi.” Isọn̄ kaban̄a ukpụhọde emi edi emana Obio Ubọn̄ Messiah ke ubọk Jesus Christ ke 1914. Ini oro ke “ubọn̄ Jehovah” akayama ọnọ esop esie eke heaven, emi akamande Obio Ubọn̄ oro. Mmọ ẹma ẹnyene ntak ndinyene akwa idara. (Ediyarade 12:​1, 2, 5, 10-12) Ndien ke isọn̄ nsụhọ mme adiakpa Obio Ubọn̄ ẹmi ẹyetde aran ẹma ẹbuana ke idatesịt oro. Ọtọn̄ọde ke 1919, mmọ ẹma ‘ẹyama’ nte mmọ ẹketan̄ade Obio Ubọn̄ ke ofụri ererimbot nte ata ye n̄kukụre idotenyịn ubonowo.​—1 Peter 2:9; Matthew 5:​14-16.

3. (a) Ntak emi ‘ekịm ofụkde ererimbot,’ akpan akpan ọtọn̄ọde ke 1914? (b) Nso idi n̄kukụre ata usọbọ?

3 Ke edide isio ye oro, ke 1914 mme idụt ererimbot, ẹmi ẹken̄wanade man ẹsọn̄ọ ẹmụm itie edikara mmọ ẹkama, ẹma ẹdụk emana afai ye unana ifụre emi mmọ mîkemeke aba ndiwọrọ. Unana iwụk ọtọn̄ọde ke ini oro amanam ediwak owo ẹfiọk ẹte ke, kpa ye “n̄kọri ifiọk ntaifiọk,” mmimọ inyeneke ifụre ifụre ini iso emi ikemede ndiberi edem. Ke akpanikọ, ‘ekịm omofụk ereri­mbot.’ Ntak emi mmọ mîkemeke ndikụt usụn̄ ubọhọ? Koro mme idụt ẹmesịn Jehovah nte Andikara. Ke nnam-n̄kaha, ibat ibat mme andikara ẹkpono “Abasi” ke n̄kpọkinua emi akananam mmọ mîdaha enyịn̄ esie. Mmọ ẹbiere ndinam mme n̄kpọ ke idemmọ, edi mme mfịna oro mmọ ẹsobode ẹkan ukeme owo ndikọk. (Jeremiah 8:9; Psalm 146:​3-6) Ererimbot emi odude kemi, ye idiọkitọn̄ ye mbiara esie, omodụk “ukperedem ini” esie. Usụn̄ idụhe emi enye ekemede ndifep nsobo oro anade ebet enye. Sụk mme owo oro ẹkọn̄de ọyọhọ mbuọtidem mmọ ke Obio Ubọn̄ Abasi ẹkeme ndidori enyịn ke ini iso ye uko. Ke ibat oro ọkọride-kọri, mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹfiọk emi ndien mmọ ke ẹbuana ifịk ifịk ye Mme Ntiense Jehovah, ẹmi mîtịn̄ke-tịn̄ iban̄a Obio Ubọn̄ kpọt edi ẹdomode ke ofụri esịt ndidu uwem ke n̄kemuyo ye se mmọ ẹkwọrọde.

‘EKPRI AMAKABADE EDI TỌSỊN’

4. Ke ndisu Isaiah 60:4, nso utom editan̄ mbok ke ẹkenọ akpa ntịn̄enyịn?

4 Ke ini Ekọn̄ Ererimbot I okokụrede, owo ikokụreke kan̄a nditan̄ mme adiakpa Obio Ubọn̄ mbok. Ẹkesụk ẹyeyom “nditọiren” ye ‘nditọiban’ Jerusalem eke heaven efen efen man ẹyọhọ 144,000 oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹmi ẹdikarade ye Christ ke heaven. Nte ededi, Jehovah ama ebemiso etịn̄ ke utom emi eyesịm utịt, ọdọhọde ete: “Menede enyịn fo kabade kụk, nyụn̄ se; kpukpru mmọ ẹbono ẹdi ke ọtọ fo: nditọiren fo ẹyeto ke anyan ebiet ẹdi, ẹyenyụn̄ ẹbiom nditọ fo iban ke n̄kan̄.” (Isaiah 60:4) Nte utịp editan̄a oro ẹketan̄ade Obio Ubọn̄ ọtọn̄ọde ke 1919 ye ke oro ebede, ediwak tọsịn owo efen ẹma ẹyak idemmọ ẹnọ Jehovah, ẹna baptism, ẹnyụn̄ ẹyet mmọ aran ke edisana spirit. Nte ededi, ke ẹtan̄de kpukpru ẹdian, Jesus ọkọdọhọ ke ofụri otu mme adiakpa Obio Ubọn̄ edi “ekpri otuerọn̄” kpọt. (Luke 12:32) Man ẹsu se ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Isaiah 60:22, ke akpanikọ mme owo efen efen ẹyedu ẹmi ẹditan̄de ẹbok ke utuakibuot akpanikọ. Ke akpanikọ oro omotịbe!

5. Ebiet emi n̄kaiso n̄kọri otode etie didie nte ẹbụkde ke Isaiah 55:5?

5 Ẹtịn̄ ẹban̄a mmọ ke Isaiah 55:5 ke usụn̄ emi: “Sese, afo eyekot idụt eke mûfiọkke, ndien idụt eke mîfiọkke fi eyefehe ebịne fi, aban̄a Jehovah ye Edisana Abasi Israel: koro enye ọnọde fi ubọn̄.” Mmọemi ẹdi mbon oro mîsịneke ke Israel eke spirit. Mmọ ẹto ediwak idụt edi mmọ ẹkabade ẹdi ikọt ẹmi ẹdianade kiet, kpukpru mmọ ẹnọde Obio Ubọn̄ Abasi ibetedem akpanikọ. Mmọ ẹdi “idụt” emi nsụhọ Israel eke spirit ‘mîkọfiọkke’ adan̄aoro nte asan̄ade ekekem ye ifiọk N̄wed Abasi mmọ, ikọt ẹmi n̄ko ikonyụn̄ ifiọkke mme asan̄autom Abasi. Edi nte utịp edikwọrọ eti mbụk, ẹmedụri mmọ ẹda koro mmọ ẹmefiọk ẹte ke nditọ Israel eke spirit ẹmi ẹtuak ibuot ẹnọ ata Abasi ye koro mmọ ẹkụtde uyai eke spirit ke idem mmọ emi ekemede ndito edidiọn̄ Abasi kpọt.

6. Ẹsuan etop Obio Ubọn̄ atara adan̄a didie, ndien ye nso aduai-owo-idem utịp?

6 Kpa ye ofụri se Satan anamde man etre edikwọrọ etop Obio Ubọn̄ man onyụn̄ ọwọn̄ọde ntịn̄enyịn mme owo ọnọ mme n̄kpọ en̄wen, un̄wana akpanikọ akaiso nditara nsịm idem mme nsannsan ikpehe isọn̄. Utịp edi nte Abasi ko ke anyanini eketịn̄de ke prọfesi ọnọ “n̄wan” esie ete: “Ndien afo eyekụt, onyụn̄ atara idem, esịt eyenyun̄ ebre, onyụn̄ an̄wan̄a fi: koro inyene inyan̄ ẹyekabade ẹtiene fi, odudu mme idụt eyedi ke ọtọ fo. . . . Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ itoro Jehovah.” (Isaiah 60:​5, 6) Ih, “akwa otuowo” eke mme owo ẹmi inikiet ko ẹkedide ubak “inyan̄” ubonowo emi adianarede ọkpọn̄ Abasi, mme owo ẹmi “ọkpọsọn̄ ekịm” oro ofụkde mme idụt okokịmde uwem mmọ, ẹmedian idem ye Israel eke spirit. Ke enyịn Abasi, mmọemi ẹnen̄ede ẹdi mme ọsọn̄urua n̄kpọ ẹmi ẹtode kpukpru idụt.

7. Ebede ke usụn̄ emi ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a n̄kọri, didie ke Jehovah owụt se inen̄erede idi ọsọn̄urua n̄kpọ ke enyịn esie?

7 Ke ini edifiak mbọp temple Jehovah ke Jerusalem, enye ama onụk prọfet esie Haggai ọtọt ete: “Nyenyụn̄ nnyen̄e kpukpru mme idụt, ndien se mme idụt ẹyomde ẹyedi: ndien nyesịn ubọn̄ ke ufọk emi nyọhọ, Jehovah mme udịm ọdọhọ ntem.” (Haggai 2:7) Edinyen̄e oro ẹnyen̄ede mme idụt ke akpatre edida ikosịm nsobo mmọ, edi mbemiso oro adade itie ana ẹtan̄ “se mme idụt ẹyomde” ke otu mmọ ẹnyụn̄ ẹda ẹdidọn̄ ke akwa temple Jehovah eke spirit, kpa ufọk utuakibuot esie eke ofụri ekondo. Mmọ ẹyenyene ubọhọ mi ke ini ererimbot ediwụrede ke nsobo. Utọ mme oduuwem andituak ibuot oro ẹdi ọsọn̄urua n̄kpọ ẹnọ Jehovah. Idịghe inyene obụkidem mmọ ke enye oyom. (Micah 6:​6-8) Akakan ọsọn̄urua n̄kpọ oro mmọ ẹkemede ndinọ Jehovah edi utuakibuot ofụri ukpọn̄ mmọ. Mmọ ẹda enọ utuakibuot otode esịt ye ifịk ifịk utom ẹdi, kpukpru mmọ ‘ẹkwọrọde itoro Jehovah.’ Nso idatesịt ke mmọ ndiwọrọ ndi ada ọsọk mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah ke heaven ye ke isọn̄ ntem!

8. Mme uyarade ewe ke Bible ọnọ kaban̄a udomo editan̄ oro ẹtan̄de mbon ẹmi ẹdidide mme adiakpa Obio Ubọn̄ eke isọn̄ ẹbok?

8 Mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹmi ẹnyenede idotenyịn uwem ke Paradise isọn̄ ẹdidi owo ifan̄? Bible isiakke ibat. Ẹnịm ẹnọ adan̄a ediwak owo nte ededi ẹmi ẹtode kpukpru idụt ẹmi ẹdimade mme ima ima ndutịm Jehovah. Nte ededi, ẹkụt n̄kpọ anamde ẹfiọk se ẹkpedoride enyịn ẹban̄a ke Isaiah 60:8, emi ọdọhọde ke mmọ ẹbiet ibiom “ẹmi ẹfede ẹdi nte obubịt enyọn̄”​—kpa obubịt enyọn̄ emi esinamde isọn̄ okịm ke ukeuke udomo. Emi anyan ubọk owụt ediwak owo ndiwọrọ ndi ke esisịt ini. Ye emi mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹbụn̄ọde ẹdụk mi, ẹma ẹbem iso ẹtịn̄ ẹte, “ekpri” Israel eke spirit “eyekabade edi tọsịn, esisịt eyenyụn̄ akabade edi ọkpọsọn̄ idụt,” Jehovah ama onyụn̄ ọdọhọ ete ke imọ “[iyenam] enye awara ke ekemini esie.” (Isaiah 60:22) Ndi oro odot ye se inen̄erede ida itie?

9. Ke nso udomo ke utọ n̄kọri oro ada itie ọtọn̄ọde ke 1935?

9 Ke akpa ekọn̄ ererimbot ama okokụre tọsịn owo ifan̄ kpọt ẹkebuana ifịk ifịk ke ndinọ an̄wan̄wa ikọ ntiense mban̄a Obio Ubọn̄. Ke 1935 ofụri ibat mmọ ikọyọhọke 60,000 ke ofụri ererimbot. Ke 1941 ibat mme anditan̄a Obio Ubọn̄ ama ebe 100,000. Etisịm 1953, ẹma ẹbe 500,000. Isua duop ke ukperedem mmọ ẹma ẹsịm miliọn kiet. Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ 1996, mmọ ẹkedi 5,199,895. Ke ẹbaharede ukem ukem, mmọ ẹma ẹsịn se itịmde iwak ikan biliọn hour kiet ke usen kiet kiet ndiwụt mmọ en̄wen ntak emi Obio Ubọn̄ Abasi ikpọn̄îkpọn̄ ọnọde ata idotenyịn kaban̄a ini iso. Ke ndimen ndomo ye ibat mmọemi, nte Mme Ntiense Jehovah, ẹnọde uyarade nte ke mmimọ idi mme andidu ke idak Obio Ubọn̄ Messiah Jehovah, odot ẹtịm ẹfiọk ẹte ke n̄kpọ nte idụt 80 ke ererimbot ẹnyene ibatowo oro ẹdude ke idụt mmọ kiet kiet ẹmi ẹkpride ke ibat ẹkan “idụt” emi akade-kaiso ndikọri mi. Nte ededi, n̄wọrọnda “idụt” emi inyeneke ubọk ndomokiet ke mbre ukara ererimbot edi ayak idem esịn ofụri ofụri ke utom ata Abasi.

10. (a) Mme idaha ewe ẹnam n̄kọri emi edi ata utịbe utịbe ke enyịn nnyịn? (b) Nso iwụt ke efen efen ke edi?

10 Ndi emi edi ọyọhọ udomo oro prọfesi emi edisude? Se ima ikadada itie awak ekem ndidot ye se Bible obụkde. Ndien enyene ndyọ, n̄ko, ke ini ikerede iban̄a mme idaha ẹmi ẹdade ẹnam utom emi​—mme n̄kpọ ubiọn̄ọ oro ẹkande, uyarade ndausụn̄ Abasi ndinam ẹkụt unen, nte mbon ẹmi ẹbuanade ke enye ẹyakde idem ẹsịn. Mme ukpụhọde oro enye anamde ke uwem mme owo ẹdi utịben̄kpọ n̄ko. Edi n̄kọri ke ibat mbon oro ẹwụtde an̄wan̄wa ke mmimọ ida ke n̄kan̄ Jehovah ituakke-tuak ida, inyụn̄ isụhọkede ubọk. Ke mme isua ndondo emi, ke ẹbaharede ukem ukem, se ikande owo 25,000 ke ọfiọn̄ kiet kiet ẹsinọ idemmọ ndibụhọ ke mmọn̄, ndien ofụri ibat esidọk ke isua kiet kiet. Ofụri mmọemi, ebede ke ndidu uwem ekekem ye se baptism mmọ adade aban̄a, ẹkeme ndinyene idotenyịn oro enyenede nsọn̄ọ ndibọhọ ndụk “obufa isọn̄.”

11. (a) Didie ke Bible owụt ke ediwak miliọn ẹmi ẹkabade ẹdi ubak esop kiet? (b) Nso idi akpan uduak esop oro?

11 Ediwak miliọn owo ẹmi idịghe nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹmi ẹdade ke idem, owo kiet kiet anamde n̄kpọ Abasi ke usụn̄ esiemmọ. Mmọ ẹdi mme owo ẹmi ke nsụhọdeidem ẹkabarede ẹdi ubak esop Jehovah oro ẹkụtde ke enyịn. Nte nnyịn ima ikokụt, akpa ẹma ẹtan̄ mme adiakpa Obio Ubọn̄ ‘ẹbon.’ Idahaemi mbon en̄wen ẹtode mme idụt, ẹmi ẹnyenede idotenyịn uwem eke isọn̄, ke ‘ẹdi ke ọtọ mmọ.’ (Isaiah 60:​4, 5) Mmọ ẹmekabade ẹdiana kiet ke “otuerọn̄ kiet” ke idak “Ekpemerọn̄ kiet,” kpa Jesus Christ. (John 10:16) Apostle Peter ọkọdọhọ ke mme ata Christian ofụri ererimbot ẹdi ‘ebuana nditọete,’ ndien Paul ama akpak mmọ ete ẹkûdu nsannsan edi ‘ẹsop idem ọtọkiet,’ akpan akpan nte usen ubiereikpe Abasi asan̄ade ekpere. (1 Peter 5:9; Mme Hebrew 10:​23-25) Ke usụn̄ emi ke ẹsọn̄ọ mmọ idem ẹnyụn̄ ẹtịm mmọ idem ndibuana ke akwa uduak emi anamde esop emi odu. Ndien nso idi oro? Man ẹnọ enyịn̄ Jehovah ubọn̄.​—1 Peter 2:9; Isaiah 12:​4, 5.

UTOM ORO ẸNYENEDE NDINAM

12. (a) Didie ke Jesus okowụt utom oro akpanade kpukpru nnyịn ibuana? (b) Enye edi akpan n̄kpọ adan̄a didie, ndien ntak-a?

12 Kpukpru mbon oro ẹdide ẹdinyene ebuana ye esop Jehovah ẹsisọp ẹfiọk ẹte ke mbon oro ẹdude ke enye ẹdi mme anamutom. Ke ndikpebe Jesus Christ kpukpru mmọ ẹdi ifịk ifịk mme andikwọrọ Obio Ubọn̄ Abasi, emi edide usụn̄ ẹdidade ẹnam enyịn̄ Jehovah asana. Jesus ke idemesie ọkọdọhọ ete: “Mmenyene ndikwọrọ eti mbụk Ubọn̄ Abasi nnọ mme obio en̄wen n̄ko: koro ẹkedọn̄ Mi ẹte ndinam oro.” (Luke 4:43) Enye ama etịn̄ ke esịt akpanikọ aban̄a ediyom oro oyomde mbon en̄wen ẹbọp uwem mmọ ẹkanade edinam uduak Abasi. Enye ama ekpep mme anditiene enye ete ẹnam ukem utom oro imọ inamde. Kaban̄a ini oro nnyịn idude uwem, enye ama ebemiso etịn̄ ete ke ẹyenyụn̄ “ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt.” (Matthew 24:14) Emi edi ata akpan utom emi owo nnyịn ekededi ekemede ndinam mfịn. Ntak edide ntre? Koro ebede ke enye ke nnyịn isọn̄ọ imụm unen itie edikara Jehovah Abasi ikama, emi mfọnọn̄kpọ ofụri edibotn̄kpọ ọkọn̄ọde. Ebede ke ndibuana ke ofụri esịt ke utom emi, nnyịn iwụt esịtekọm oro inyenede ke akpakịp mfọnido Jehovah oro owo mîdotke. Nnyịn n̄ko in̄wam ekemmọ owo ndibọ ufọn nto n̄kukụre usụn̄ emi mmọ ẹkemede ndibọhọ akwa ukụt oro ekperede.​—Men 1 Timothy 4:​15, 16 domo.

13. (a) Ke Isaiah 60:17, nso idaha ke ẹkebem iso ẹtịn̄ kaban̄a esop Jehovah? (b) Nso ke ana nnyịn inam man inyene enye ọyọhọ ọyọhọ? (c) Nso idotenyịn ina ibet mbon oro ẹnamde?

13 Mme idaha oro mmọ ẹkụtde ke esịt esop Jehovah adat mmọ esịt. Nte Jehovah ekebemde iso etịn̄ ebe ke Isaiah: “Nyenam mbọn̄ fo ẹdi emem, nyenyụn̄ nnam mme andikara fi ẹdi edinen ido.” (Isaiah 60:17) Emem oro akarade idịghe ikpîkpu ikọ oro ẹtịn̄de-tịn̄ edi edi ata idem n̄kpọ, kpa mbun̄wụm edisana spirit Abasi. Emi iwọrọke ite ke owo enyene emem emi ke ọyọhọ udomo n̄kukụre koro enye abuanade ye esop. Ana enye ke idemesie ekpep “[ndibịne] ido eke anamde emem odu, ye ido eke nnyịn ikemede ndida nnam kiet eken ọkọri ke uwem Abasi.” (Rome 14:19) Oyom enye ekpep ndiwụt eti ibuot otode Abasi ke ndiyọ mme unana mfọnmma mbon en̄wen, ndinọ uyarade anyanime ye mfara ke idem, ndifen nnọ mbon en̄wen kpa nte enye oyomde Abasi efen ọnọ imọ. Ih, ana enye n̄ko ‘anam emem.’ (James 3:​17, 18; Galatia 5:​22, 23; Colossae 3:​12-14) Mbon oro ẹnamde ntre ẹnyene akwa idatesịt ke ndidi ubak “ọkpọsọn̄ idụt” oro ọwọrọde ada idahaemi oro onyụn̄ esịnde idem ke utom Jehovah, kpa “Abasi inemesịt.” (1 Timothy 1:11, NW ) Mme andibuana ke “idụt” emi ke ẹdinịm uwem ke ini Jehovah edibierede ikpe ọnọ ofụri ererimbot oro osụkde ibuot ọnọ Satan nte andikara enye.

    Mme N̄wed Ikọ Efịk (1982-2025)
    Wọrọ
    Dụk
    • Efịk
    • Share
    • Mek nte amade
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nte Ẹkpedade Ikpehe Intanet Emi Ẹnam N̄kpọ
    • Ediomi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dụk
    Share