Ibuot 18

Nso ke N̄kpanam man Nnyene Okụk?

“Nyom okụk se ndade ndep ubomisọn̄.”​—Sergio.

“Mmesima ndidep n̄kpọ.”​—Laurie-Ann.

“Mmesikụt ata ndiye n̄kpọ oro n̄kpamade ndinyene, edi ete ye eka mi ikemeke ndidep.”​—Mike.

EKEME ndidi mme n̄kpọ ntem ẹsinam ọdọn̄ fi ndinyene okụk. Mîdịghe, ekeme ndidi oyom ndin̄wana okụk man ada an̄wam ubon mbufo. Idem ọkpọkọm utieneke udep n̄kpọ ke ufọk, afo ndidep ọfọn̄ fo ye mme n̄kpọ en̄wen oro oyomde ekeme ndinam efere ete ye eka fo ke idem ndise mban̄a mme n̄kpọ eken.

Ke idaha ekededi, oyom enyene okụk man ekeme ndidep n̄kpọ idemfo m̀mê eke ubon mbufo. Okposụkedi emi Jesus ọkọdọhọde ke Abasi ọyọnọ mbon oro ‘ẹbemde iso ẹyom obio ubọn̄ esie’ se mmọ ẹyomde, ana Christian osụk oyom se adade an̄wam idem. (Matthew 6:33; Utom 18:1-3; 2 Thessalonica 3:10) Ntre, nso ke akpanam man enyene okụk? Ndien ke akande oro, nso ke akpanam mbak udûyom okụk ufre Abasi?

Nte Akpasan̄ade Enyene Utom

Edieke enen̄erede oyom n̄kpọ emi ete ye eka fo mînyeneke okụk idep, emekeme ndiyom utom nnam man enyene okụk edep n̄kpọ oro. Neme ye ete ye eka fo ke imọn̄ iyom utom inam. Ekeme ndinem mmọ ndikop ke emenyene utọ ekikere oro. Edieke ete ye eka fo ẹnyịmede, ibet ukara idụt mbufo onyụn̄ ayakde anam utom, kop n̄kpọ inan̄ oro akpanamde mi man enyene utom.

Dọhọ mme owo ke imoyom utom. Sian mbọhọidụn̄ mbufo, mme andikpep, ye iman fo ke imoyom utom. Edieke bụt anamde fi ndidọhọ mmọ ke imoyom utom, emekeme ndibobụp mmọ m̀mê nso utom ke mmọ ẹkenam ke ini ẹkedade nte afo. Nte etịn̄de ọnọ mme owo, ntre ke editetịm ọfiọk mme itie emi ẹyomde mbonutom onyụn̄ ọsọp enyene utom.

Sịn n̄wed ke kpukpru itie emi utom odude. Sịn n̄wed ke mme itie emi ẹtọtde ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe, Intanet, mme obukpọk ntọt ufọkurua, ke ufọkn̄wed mbufo, ye ke mme itie eken ẹte ke ẹyom mbonutom. Uyen kiet emi ekerede Dave ọdọhọ ete: “Nte n̄kasan̄ade nnyene utom edi oro. Mma nse mme itie emi ẹyomde mbonutom ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe, nnọ n̄wed oro n̄wetde se n̄kemede ndinam ẹsọk mmọ, nnyụn̄ n̄kot mmọ ke fon.” Edieke anamde emi ndien usọpke unyene utom, emekeme ndisian owo oro enyenede itieutom ke odu utom emi imọ ikemede ndinam nnọ enye.

Wet se ekemede ndinam nọ ẹsọk nsio nsio itieutom. Da n̄wed wet mme n̄kpọ emi ekemede ndinam ye nte ẹkemede ndinyene fi. Ndi ekere ke unyeneke se ekpewetde? Fiak kere ise. Ndi akanam emese nditọeka fo enyịn ke ini ete ye eka fo ẹwọrọde mîdịghe ese eyen owo en̄wen enyịn ke ini mme andinyene mîdụhe? Ọwọrọ ẹkeme ndinyene mbuọtidem ke idem fo. Ndi akanam emetiene ete fo ọdiọn̄ ubomisọn̄ esie? Ekeme ndidi emi owụt ke ekpekeme ndidiọn̄ n̄kpọ. Ndi ọmọdiọn̄ọ nditaip m̀mê ndida kọmputa nnam n̄kpọ? Mîdịghe, ndi ẹma ẹnọ fi akamba mak ke ufọkn̄wed ke ntak n̄kpọ oro akadade ifiọk ibuot fo etịbi anam? Mbon emi ẹyomde owo utom ẹsima mme utọ owo ntre. Wet mme n̄kpọ emi sịn ke otu se ekemede ndinam. Da enye sọk mbon emi ẹkemede ndida fi ke utom, nyụn̄ nọ mme ufan fo ndusụk man ẹnọ mbon emi ẹyomde mbonutom.

Nam utom idemfo. Se ebiet emi odụn̄de. Ndi odu n̄kpọ oro mme owo ẹsiyomde edi idụhe eke anyamde m̀mê anamde utọ n̄kpọ oro? Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ke emesima mme ufene. Emekeme ndidep unen mbọk, ekem anyam ke mmọ ẹma ẹkekponi. Mîdịghe ekeme ndidi ọmọfiọk ndibre ndido ikwọ. Ndi emekeme ndikpep mbon en̄wen? Mîdịghe eyedi emekeme ndinam utom oro mbon en̄wen mîsimaha ndinam, utọ nte ndikịm ikpaukot. Christian isikopke bụt ndida ubọk esie nnam n̄kpọ. (Ephesus 4:28) Edi man ekeme ndinam utom idemfo, oyom ọtọn̄ọ n̄kpọ ke idemfo, otụnọ idemfo, onyụn̄ eben̄e idem ndinam utom ekededi.

Se anade ekpeme: Kûfefehe ukọtọn̄ọ mbubehe ke ini mûbemke iso utie ubat se iditakde. (Luke 14:28-30) Bem iso neme se oyomde ndinam ye ete ye eka fo. Neme n̄ko ye mbon emi ẹma ẹkenanam ukem utom oro. Ndi oyoyom esikpe tax? Ndi oyoyom ọbọ ukara n̄wed unyịme? Bụp mbon ukara ke edem mbufo se ẹsiyomde.—Rome 13:1.

Kûyak Utom Adia Fi Idem

Kere nte ọkpọkọhọde n̄kpọ, utọ nte ekpat ufọkn̄wed, bọl, ye mme ekpat n̄ken̄e n̄kpọ eken, ke ini oyomde ndiwat enan̄ukwak. Nte mme n̄kpọ oro ọkọhọde ẹwakde, ntre ke edisọn̄ fi ndiwat enan̄ukwak oro! Nte editiede edi oro edieke oyomde ndinam utom emi edinen̄erede adia fi idem. Edieke abiatde ini, esịnde odudu, onyụn̄ owụkde ekikere akaha ke utom fo ke ama ọkọnyọn̄ ufọkn̄wed, oro ekeme ndinam fi ọdọn̄ọ inyụn̄ iyakke ebe udomo. Se idiọkde ikan edi ke utom emi adiade fi idem ekeme ndinam ọsọn̄ fi ndisidụk mme mbono esop, n̄kpep Bible, nnyụn̄ ntiene n̄wọrọ an̄wautom. N̄kaiferi emi ekerede Michèle ọdọhọ ete: “Mmesifiak mbono esop ke ntak emi idem esimemde mi ke mma n̄kọnyọn̄ ufọkn̄wed ye utom ndi.”

Kûyak un̄wana okụk akabade edi akakan n̄kpọ ọnọ fi! Jesus ọkọdọhọ ke mbon oro “ẹkerede ẹban̄a unana mmọ ke n̄kan̄ eke spirit” ẹdikop ata inemesịt. (Matthew 5:3) Enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi enye enyenede.” (Luke 12:15) Uyen Christian kiet emi ekerede Maureen ama anam item emi. Enye ọdọhọ ete: “Nyomke ndiyak ekikere uyom inyene adia mi idem. Mmọfiọk ke ndisịn idem n̄n̄wana okụk idiyakke mi nnam n̄kpọ Abasi.”

Edi akpanikọ ke ndusụk idụt, owo ikemeke ndinyan̄a, ana mme uyen ẹnam utom ediwak hour man ẹn̄wam ubon mmọ. Edi edieke mûdụhe ke utọ idaha oro, ufọn idụhe afo ndisịn ibuot nsịn itọn̄ nyom okụk. Ndusụk mme anam ndụn̄ọde ẹdọhọ ke ifọnke owo anam utom ebe hour 20 ke urua ke ini enye osụk odude ke ufọkn̄wed. Ndusụk mmọ ẹdọhọ ke ikpọfọnke eyen ufọkn̄wed anam utom ebe hour duop ke urua. Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ọkọdọhọ ke “esisịt nduọkodudu ọfọn akan ekese ọkpọsọn̄ utom ye edifehe mbịne ofụm.”—Ecclesiastes 4:6.

Ti ke “abian̄a odudu inyene” ekeme ndinam owo etre ndika iso nnam n̄kpọ Abasi. (Mark 4:19) Ntem, edieke edide aka n̄wed anam utom man enyene okụk, diomi ini fo man n̄kpọ Abasi ẹdi akpa ọnọ fi. Bọn̄ akam nọ Jehovah Abasi ban̄a n̄kpọ emi. Enye ekeme ndisọn̄ọ fi idem man ese aban̄a mfịna emi osobode, onyụn̄ ekeme ndin̄wam fi ebiere ndika iso ndi ufan esie.

KOT N̄KPỌ EFEN EFEN BAN̄A IBUOTIKỌ EMI KE IBUOT 21 KE EBOHO 1

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“N̄kpọ ọkpọdọn̄ ifu nte ọdọdọn̄, enye idinyeneke. Owo oro esịnde ifịk anam utom eyenyene kpukpru se enye oyomde.”​—Mme N̄ke 13:4, Today’s English Version.

ITEM

Wet se ekemede ndinam nọ mme usiakifia; kûbebet mmọ ẹtọt ke imoyom mbonutom.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Ke ndusụk itie, ke otu kpukpru utom 100 emi ẹyomde mme owo, 15 kpọt ke ẹsitọt.

SE NDINAMDE

Man nsọp nnyene utom, se ndinamde edi ․․․․․

Ndinamke utom aba nsịm hour ․․․․․ kpukpru urua.

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ntak emi oyomde okụk?

● Mme mfịna ewe ke edisobo edieke enyenede utom?

● Nso ke akpanam mbak okụk edidi akakan n̄kpọ ke uwem fo?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 153]

“Edieke edide inyene kpọt esinam fi okop inemesịt, ọwọrọ udûkopke inemesịt tutu amama. Idụhe ini emi afo mûduyomke mbufa n̄kpọ. Ana ekpep ndiyụhọ ye se enyenede.”​—Jonathan

[Ekebe ke page 155]

Fiọk ke Okụk Enyene Ufọn, Edi Kûma Enye

Ikwa emi ọsọpde esinen̄ede ọfọn se ẹdade ẹsịbe n̄kpọ. Edi owo emi mîfiọkke nte ẹkamade ikwa m̀mê emi mîsitịn̄ke enyịn ekeme ndida enye nnọ idemesie akamba unan. Okụk etie nte ikwa emi ọsọpde. Enye eyenyene ufọn edieke ọfiọkde nte akamade enye. Edi edieke mûkpemeke, enye ekeme ndinọ fi unan! Ke uwụtn̄kpọ, apostle Paul ama odụri owo utọn̄ ete ẹkûma okụk. Ke ntak okụk, ndusụk owo ẹsikpọn̄ mme ufan, ubon mmọ, ẹnyụn̄ ẹkpọn̄ Abasi. Ndien emi esinam mmọ “ẹda ediwak ubiak ẹnọmọ idemmọ.” (1 Timothy 6:9, 10) Nso ke emi ekpep fi? Kpeme nte adade okụk anam n̄kpọ. Fiọk ke okụk enyene ufọn, edi kûma enye!

[Ndise ke page 153]

Ndidi anam emi anam oko ekeme ndinam n̄kpọ ọsọn̄ ye afo ukem nte ọsọn̄de ye owo emi ọkọhọde n̄kpọ ndiwat enan̄ukwak