Ibuot 26

Didie ke N̄keme Ndimụm Idem N̄kama?

AFO ekere didie—ndi ikan̄ ọfọn m̀mê ifọnke? Emekeme ndidọhọ ke ibọrọ mbụme emi etiene idaha oro owo odude. Ke okoneyo emi tuep odude, ẹkeme ndibara ikan̄ n̄webe. Oro ọfọn. Edi edieke owo mîkpemeke, ikan̄ oro ekeme ndibụbede nta ofụri ufọk. Enye oro ifọnke.

Ukem oro ke edi ye iyatesịt ye mfụhọ. Ọyọbọ ufọn edieke mûyakke mmọ ẹkan fi ubọk, ndien emi ayanam enyene nti ufan. Edieke mûkemeke ndimụm idem n̄kama, emekeme ndibiat n̄kpọ nnọ idemfo ye mbon en̄wen.

Nte uyen, esịt ekeme ndinen̄ede nyat fi mîdịghe emekeme ndikop ọkpọsọn̄ mfụhọ ndusụk ini. Didie ke ekeme ndimụm idem n̄kama mbak mme n̄kpọ emi ẹdikan fi ubọk? Ẹyak ineme mmọ kiet kiet.

Nte Akpakarade Iyatesịt

Imemke utom ndimụm idem n̄kama ke ini owo anamde n̄kpọ ye afo ke idiọk usụn̄. Ndusụk owo isikemeke ndimụm idem n̄kama ke utọ idaha oro. Bible etịn̄ aban̄a owo oro “ọsọpde iyatesịt” ye owo “ifụtesịt.” (Mme N̄ke 22:24; 29:22) Emi idịghe n̄kpọ mbubru. Ọkpọsọn̄ iyatesịt ekeme ndinam anam n̄kpọ emi edituade n̄kpọfiọk. Ntre, didie ke ekeme ndimụm idem n̄kama ke ini ẹnamde n̄kpọ ye afo ke idiọk usụn̄?

Akpa kan̄a, nen̄ede kere se iketịbede, nyụn̄ se m̀mê emekeme ndibiere mfịna emi ke esịt fo.a (Psalm 4:4) Ti ete ke ndida ‘idiọk nsio owo usiene idiọk’ edikam ababiat n̄kpọ. (1 Thessalonica 5:15) Ke ama eketie ekere onyụn̄ ọbọn̄ akam aban̄a mfịna oro, emekeme ndikụt ke ọfọn efre aban̄a onyụn̄ ọkpọn̄ iyatesịt. Ama anam oro, iyatesịt idikanke fi ubọk.—Psalm 37:8.

Edi, nso ke akpanam edieke n̄kpọ oro osụk ayatde fi? Bible ọdọhọ ke odu “ini eke ẹdopde uyo ye ini eke ẹtịn̄de ikọ.” (Ecclesiastes 3:7) Ndi emekeme ndika n̄kosobo ye owo oro akanamde esịt ayat fi? Edieke mîdifọnke ndika, emekeme nditịn̄ se itịbede nnọ ete ye eka fo m̀mê akwa owo oro afo amade man an̄wam fi. Edieke owo okoide-koi afịna fi, domo ndinen̄ede mfọn ido ye enye. Chart oro odude ke page 221 ekeme ndin̄wam fi ekere n̄kpọ en̄wen oro akpanamde ke ini owo anamde se iyatde fi utu ke ndinam n̄kpọ ke ibụmede.

Nen̄ede bọn̄ akam ben̄e Jehovah an̄wam fi etre ndika iso nyat esịt ye owo emi anamde esịt ayat fi. Ti ete: Okposụkedi emi mûkemeke ndikpụhọde se itịbede, emekeme ndikpụhọde nte anamde n̄kpọ aban̄a se itịbede. Edieke ayakde iyatesịt akan fi ubọk, edibiet iyak emi uwam omụmde, emi mîkemeke ndibọhọ. Ọwọrọ amayak owo en̄wen akara ekikere ye esịt fo. Ndi ikpakam ifọnke fi akara ekikere ye esịt fo?—Rome 12:19.

Nte Ọkpọyọde Mfụhọ

Laura emi edide isua 16 ọdọhọ ete: “Ke usen ifan̄ emi, nsụk ntie mfụhọ mfụhọ, mmesinyụn̄ nduọhọ idem mi ediwak ini. Uwem odorode mi. Nsitatua tutu idap emen mi.” Ukem nte Laura, mfịghe uwem esikan ediwak uyen ubọk. Ndi esitie fi ntre n̄ko ke idem? Mme n̄kpọ oro ete ye eka fo ẹyomde anam; se mme ufan ye mme andikpep ẹyomde ẹto fi; mme ukpụhọde oro okụtde ke idemfo nte osụk okponde akabade akwa owo; m̀mê ndikere ke uwọrọke n̄kpọ ke ntak ndudue ifan̄ oro anamde—kpukpru emi ẹkeme ndinam ofụhọ.

Ndusụk uyen ẹsikam ẹnọ idemmọ unan man ẹsụhọde editịmede esịt oro mmọ ẹkopde.b Edieke orụk n̄kpọ emi ẹwọrọde fi, domo nditịm mfiọk ntak. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹsikere ke ndinọ idem unan oyosụhọde mfịghe oro mmimọ ikopde. Ndi odu n̄kpọ—yak idọhọ ke ubon mbufo m̀mê oro aban̄ade mme ufan fo—emi anamde ofụhọ?

Kiet ke otu mfọnn̄kan n̄kpọ oro akpanamde ke ini esịt etịmerede fi edi ndinyene nneme ye ete m̀mê eka fo m̀mê akwa owo en̄wen ke esop Christian emi ekemede nditie nte eyeneka “emi amanade ọnọ ini nnanenyịn.” (Mme N̄ke 17:17) Liliana emi edide isua 16 ama emen mfịna esie eketịn̄ ọnọ ikpọ nditọete iban ke esop. Enye ọdọhọ ete: “Mmọ ẹsọn̄ọ mi ndien item mmọ onyụn̄ ọfọn ye ami. Mmọ ẹdidi mme ufan mi.”c Dana emi edide isua 15 ọdọhọ ke ama enen̄ede enem imọ ke idem ke ini ikesịnde idem inam utom ukwọrọikọ. Enye ọdọhọ ete: “Ata eti n̄kpọ ke n̄kanam oro. Ke nditịm ntịn̄, akanam n̄kpọ inemke mi esịt ntre!”

Ke akande kpukpru, edieke esịt ayatde fi m̀mê okopde mfụhọ, kûtre ndibọn̄ akam. David, andiwet psalm, emi okosobode ediwak afanikọn̄, ekewet ete: “Top mbiomo fo nọ Jehovah, ndien enye ọyọsọn̄ọ fi idem.” (Psalm 55:22) Jehovah ọfiọk ufen oro afo ọbọde. Akan oro, ‘enye ekere aban̄a fi.’ (1 Peter 5:7) Edieke esịt obiomde fi, ti ete ke ‘Abasi okpon akan esịt fo onyụn̄ ọfiọk kpukpru n̄kpọ.’ (1 John 3:20) Enye akam ọfiọk ntak emi afo ofụhọde akan nte afo ọfiọkde, onyụn̄ ekeme ndikan n̄kpọ oro anamde fi ofụhọ do.

Edieke osụk akade iso okop mfụhọ, anaedi emenyene udọn̄ọ oro esinamde owo ofụhọ.d Edieke enyenede orụk udọn̄ọ emi, ọkpọfọn aka ufọkibọk ekese idem. Nditre ndika n̄kese idem ke ufọkibọk etie nte owo ndimenede uyo radio ke moto oro engine abiarade man ẹkûkop uyom engine oro. Ekpenen̄ede ọfọn ẹdiọn̄ engine moto oro. Ufọn idụhe ndikop bụt mban̄a se itịbede inọ fi. Ẹsisọbọ ediwak uyen oro ẹnyenede mfịna ibuot ye orụk mfịna ntre ke ufọkibọk.

Ti ete ke iyatesịt ye mfụhọ fo etie nte ikan̄. Ọyọbọ ufọn edieke mûyakke iyatesịt ye mfụhọ ẹkan fi ubọk; edi edieke mûkpemeke, mmọ ẹkeme ndida mfịna nsọk fi. Nam ofụri se ekekeme ndimụm idem n̄kama. Edi akpanikọ ke eyetịn̄ mîdịghe anam n̄kpọ emi edituade n̄kpọfiọk ke ukperedem. Edi nyene ime. Nte ini akade, eyekeme ndikara esịt fo mbak iyatesịt m̀mê mfụhọ edimen fi emen.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Ẹkûyak idiọk akan mbufo, edi ẹka iso ẹda nti edinam ẹkan idiọk ubọk.”​—Rome 12:21.

ITEM

Kpukpru usen, sian ete m̀mê eka fo eti n̄kpọ kiet emi eketịbede ọnọ fi​—ọkpọkọm edi ekpri n̄kpọ. Ndien edieke akamba mfịna esịmde fi, idisọn̄ke ndisian mmọ. Mmọ ẹyenyụn̄ ẹnen̄ede ẹma ndikpan̄ utọn̄ nnọ fi.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Edieke mûduọkke odudu mûnyụn̄ udiaha nti udia, udûkemeke ndimụm idem n̄kama ke ini esịt ayatde fi m̀mê ke ini ofụhọde.

SE NDINAMDE

N̄kpọ oro esifịnade mi akan edi

Man nse mban̄a mfịna emi, se ndinamde edi

Se ndibụpde ete m̀mê eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi

AFO EKERE DIDIE?

● Ntak emi Abasi mîmaha ibụmede ibụmede iyatesịt?

● Didie ke ọkpọsọn̄ iyatesịt ekeme ndinọmọ fi?

● Nso ye nso ke akpanam ke ini mfụhọ?

[Se ẹwetde ke abisi ke page 223]

“Se ikenen̄erede inem mi ekedi ndifiọk ke odu owo emi enen̄erede ama mi, emi n̄kemede nditịn̄ mfịna mi nnọ ke ini mfụhọ.”​—Jennifer

[Chart/​Mme ndise ke page 221]

Utomufọk

Mụm Idem Kama Wet n̄kpọ yọhọ chart emi

Se Itịbede Ibụmede edinam Nnennen edinam

[Ndise ke page 220]

Owo iyatesịt ebiet iyak emi uwam omụmde—owo en̄wen akara mmọ mbiba