Mme Uyen—Nte Mbufo Ẹyebe Udomo Edinam Akpanikọ Christian?
“AFO ukereke uban̄a oburobụt ido nte unana edinam akpanikọ. Afo n̄kukụre adia uwem. Edi akpanikọ, afo ọmọfiọk ete ke edieke ete ye eka imọ m̀mê mbiowo ẹfiọkde ẹban̄a, enye akpada iduọesịt edi ye ekese afanikọn̄. Edi ke ini afo adiade uwem, afo akam ọkpọnọde kpukpru ekikere oro efep.”
Akparawa owo oro ẹsụk ẹkotde ẹto mi ama esịn idem ke ndedịbe edinam use. Enye okodu uwem esịt iba, abian̄ade ete ye eka esie ye esop Christian. Enye ikọfiọkke ke ini oro nte ke imọ ke ikokpu ndibe udomo edinam akpanikọ Christian.
Ediwak tọsịn mme uyen Christian ẹmekpu ndibe mme udomo edinam akpanikọ ukem ntre. Idịghe n̄kpọ n̄kpaidem ndien! Kamse, Satan kpa Devil ke ‘an̄wana ekọn̄’ ye ikọt Abasi, anamde ofụri se enye ekekeme ndiwụri nsọn̄ọnda mmọ. (Ediyarade 12:17) Enye akpan akpan anam mme uyen edi iso en̄wan “mme n̄kari n̄kari edinam” esie. (Ephesus 6:11, Kingdom Interlinear) Enye ke ntre oyom ata ukeme ye ubiere man ẹkaiso ẹnam akpanikọ.
Nso ikam idi edinam akpanikọ? Ke N̄wed Abasi usem Hebrew, akpasarade ikọ usem adade ọnọ “edinam akpanikọ” owụt ima ima edidian idem ye owo ye uduak ke ekikere. (Psalm 18:25) Enye itịn̄ke iban̄a ndusụk mmemmem mbọbọ ẹmi ẹkemede ndikịbe mmemmem mmemmem edi edidian idem oro ọsọn̄ọde odu tutu uduak esie ke ebuana ye owo oro osu. Ke N̄wed Abasi usem Greek, akpasarade ikọ usem adade ọnọ “edinam akpanikọ” akama ekikere edisana, edinen ido, m̀mê ediwụt ukpono.
Edinam akpanikọ ke ntre esịne nnennen itie ebuana ye Abasi. Ephesus 4:24 asian nnyịn “[ndi]men obufa owo [n]sịne, emi ẹbotde . . . ke edinen ido ye edisana ido akpanikọ.” Nte afo omoyom ndinam akpanikọ nnọ Jehovah? Do ana afo ọkọri ebuana akpanikọ ye enye, mbọbọ oro mîkemeke ndikịbe, ubiere ndinem enye esịt ke kpukpru usụn̄ fo. Ana afo ọsọn̄ọ eyịre ke ndinen idaha Jehovah—inamke n̄kpọ m̀mê edi idomo idomo adan̄a didie ndinam n̄kpọ ke usụn̄ efen!
Mfịghe Nditre Ndinam Akpanikọ
Ke odotde itoro, n̄wakn̄kan n̄kparawa owo ke otu Mme Ntiense Jehovah ke ẹdomo ndinam akpanikọ, ndien mmọ ẹdara edisana ubieresịt nte utịp. Edi apostle Paul ama etịn̄ prọfesi ete ke “ukperedem ini,” unana edinam akpanikọ eyedi edu mme owo ke ofụri ofụri. (2 Timothy 3:1, 2) Ke edide n̄kpọ mmọn̄eyet, ndusụk uyen Christian ẹmeyak ererimbot unana edinam akpanikọ ‘efịk mmọ ẹsịn ke usụn̄ esie.’ (Rome 12:2, Phillips) Didie ke Satan anam emi?
Mfịghe otode ubọkn̄ka edi n̄kpọutom Satan kiet oro okụtde unen. N̄wakn̄kan owo ẹyom mbon en̄wen ẹnọ mmimọ eti enyịn̄, ndien Satan ọfiọk nte anamde n̄kpọ ye ndammana udọn̄ emi. Ke ẹyomde ẹse mmimọ nte ido edide, ndusụk uyen Christian ẹma ẹbuana ke nneme oro mîsanake, oburobụt edu, un̄wọn̄ sika, ukpammịn—idem uda n̄kpọsọn̄ ibọk ke idiọk usụn̄—kpukpru emi ye udọn̄ ndidụk otu ubọkn̄ka mmọ.
Satan oyom nnyịn “idu uwem ke idiọkitọn̄ obụkidem nnyịn, inam se idọn̄ọde obụkidem.” (Ephesus 2:3) Enye otịm ọfiọk nte odudu udọn̄ idan̄ ekemede ndisọn̄ ubọk ke ini “nsehe uyen.” (1 Corinth 7:36, NW) Ndien enye oyom fi ayak idem ọnọ mme udọn̄ oro. Ndusụk uyen Christian ye unana ifiọk ẹduọ ẹdụk ubọk esie ke ndise n̄wed ndise idan̄, senima ye video m̀mê ndinam edifiọn̄ọ ndido idan̄ n̄kop uyụhọ. Mme n̄kpọ ẹmi, ke n̄kan̄ eken, esiwak ndida nsịm ata idiọk edinam unana edinam akpanikọ. Nte ererimbot Satan ‘efịk fi esịn ke usụn̄ esie’ ke ndusụk afan̄ ẹmi?
Ndidu Uwem Esịt Iba
Ke adan̄aemi edinam akwa idiọkn̄kpọ utọ nte use edide ata akwa idiọkn̄kpọ ke idemesie, ndusụk uyen ẹnam mfịna mmọ ẹtịm ẹsọn̄. Mmọ ẹtie nte “mbon nsu,” oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Psalm 26:4 (NW), “ẹmi ẹdịpde se mmọ ẹdide.” Mme utọ uyen oro ẹdu uwem esịt iba, ẹnamde n̄kpọ ke usụn̄ kiet ke adan̄aemi ẹdude ye ete ye eka mmọ m̀mê mme Christian oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ndien ke usụn̄ eken ke ini ẹdude ye ubọkn̄ka mmọ.
Ndidu uwem esịt iba, nte ededi, ada unan ọsọk idemowo onyụn̄ akama n̄kpọndịk. Ndioi edinam oro owo mîkpanke kpukpru ini esikpere ndida n̄kosịm ndiọi edinam efen. Ndien ke adan̄aemi ubieresịt owo ekemede ndifịna ke akpa, adan̄a nte owo ọkọbọde ke idiọk edinam, ntre ke ubieresịt owo oro etre ndinam n̄kpọ mban̄a idiọk edinam. Owo ekeme ke ata ata usụn̄ ‘nditre ndikop ubiak’ mban̄a edinam idiọk.—Ephesus 4:19, Kingdom Interlinear.
Ke nde emi enye akabade edi ata ọkpọsọn̄ n̄kpọ owo ndiyarade idiọk edinam nnyụn̄ mbọ un̄wam. Emi edi akpan akpan ntre edieke mme uyen Christian efen ẹbuanade ke idiọk edinam oro. Idiọk ekikere edinam akpanikọ esiwak ndida itie. Uyen oro ẹkekotde ẹto ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ama anam an̄wan̄a ete: “Ọmọfiọk se afo anamde, onyụn̄ ọfiọk ete ke enye akwan̄a. Man mme owo eken oro ẹbuanade ẹdidụk ke afanikọn̄, afo onyịme nditre nditịn̄ nnọ owo ekededi.”
Ke adan̄aemi owo ekemede ‘ndidịp’ ete ye eka esie m̀mê esop ‘se enye edide,’ enye ikemeke ndidịbe enyịn Jehovah. “Baba n̄kpọ kiet eke odịbede Enye ke enyịn inyụn̄ idụhe; edi kpukpru n̄kpọ ẹna iferi ye ata in̄wan̄în̄wan̄ ke enyịn Abasi, emi nnyịn isan̄ade n̄kpọ ye [“idinamde ibat inọ,” NW] Enye.” (Mme Hebrew 4:13) Bible ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Owo eke odịpde idiọkido esie idikwe unen.” (Mme N̄ke 28:13) Nte ini akade idiọkn̄kpọ oro eyeyarade. Owo ikam ikemeke ndisọp n̄kan Jehovah. Mme N̄ke 3:7 ọdọhọ ete: “Kûse idemfo ke ọfiọkn̄kpọ: ten̄e Jehovah, nyụn̄ kpọn̄ idiọk.” Ti, n̄ko, ete ke “enyịn Jehovah ẹdu ke kpukpru ebiet, ẹse mme idiọkowo ye nti.”—Mme N̄ke 15:3.
Ẹma ẹyarade uyen oro ẹkesiakde ke mbemiso, ọkọrọ ye ekese eken oro ẹkebuanade ke ndedịbe idiọk edinam, ndien ẹma ẹsio enye ye mme nsan̄a esie ẹfep ke esop Christian. Mmọ ke ukperedem ẹma ẹkop nsọn̄ọidem ke n̄kan̄ eke spirit ẹma ẹnyụn ẹfiak ẹda mmọ. Edi, nso ọkpọsọn̄ usụn̄ ke emi edi ntem ndikpep se edinam akpanikọ ọwọrọde!
‘Ndinen̄ede Mme N̄kpọ Nnịm’ ye Abasi
Nso edieke owo ama eketetre ndinam akpanikọ ke ndusụk usụn̄, iso-ọfọn ke ndinam idiọkn̄kpọ? Edi mmemmem n̄kpọ ndibian̄a idem nnyụn̄ nsịn ufọn edinen̄ede mme n̄kpọ nnịm. Uyen kiet oro ke ndịbe akanamde use ọkọdọhọ ete: “Mma nnam n̄kọri utom an̄wautom mi, n̄kerede ke emi ke usụn̄ ekededi eyefụk idiọkn̄kpọ oro.” Ọsọn̄ibuot idụt Israel ukem ntre ama odomo ndinem Jehovah esịt ke mme uwa. Edi Jehovah ama esịn utọ ibụk ibụk utuakibuot oro. Enye ama akpak mmọ ete: “Mbufo ẹyet idem ẹnam ẹsana; ẹmen mme idiọkido mbufo ke enyịn mi ẹfep; ẹtre ndinam idiọk.” Jehovah okponyịme mme uwa mmọ n̄kukụre ke mmọ ‘ẹnen̄erede mme n̄kpọ ẹnịm ye enye.’ Ukem oro ke edi mfịn ọnọ owo ekededi oro ekemede ndidi ama abuana ke idiọk edinam.—Isaiah 1:11, 15-18.
Owo ikemeke ndinen̄ede mme n̄kpọ nnịm ye Jehovah n̄kukụre ke ndineme ye ubọkn̄ka. N̄kpọ kiet edi-o, mme ubọkn̄ka kpukpru ini isinọhọ mfọnn̄kan un̄wam oro ẹyomde, sia edide ekese ini mmọ ukem ntre ẹnyene adan̄a ke ifiọk n̄kpọn̄tịbe ke uwem. Ke edide akpan n̄kpọ akan, mmọ ikemeke ndifen idiọkn̄kpọ fo. Abasi ikpọn̄îkpọn̄ ekeme ndinam oro. Ntre ‘n̄wan̄a esịt fo’ nnọ enye ke ndiyarade idiọkn̄kpọ. (Psalm 62:8) Okposụkedi afo ekemede ndinen̄ede n̄kop bụt mban̄a edu uwem fo, nịm ke akpanikọ ete ke Jehovah “eyewak ndidahado.”—Isaiah 55:7.
Afo eyeyom udiana un̄wam. Uyen Christian kiet oro ọkọbọde ufọn oto utọ un̄wam oro eteme ete, “Yak ete ye eka fo ẹdiọn̄ọ ẹban̄a, yak mbiowo ẹdiọn̄ọ ẹban̄a ye unana ubiatini—toto ke n̄tọn̄ọ.” Ih, eyedi ete ye eka fo ẹdu ke eti idaha ndin̄wam fi. ‘Yak esịt fo nọ’ mmọ, anamde mmọ ẹdiọn̄ọ ofụri mfịna fo. (Mme N̄ke 23:26) Mmọ ẹkeme ndidiomi afo ndibọ n̄kaiso un̄wam nto mbiowo esop ke ini oro edide se ẹyomde.—James 5:14, 15.
Ndiwụt Ata Edinam Akpanikọ—Didie?
Ke akpanikọ, ọkpọfọn akan nditre ndiduọ ndụk edu unana edinam akpanikọ ke akpa ifet. Psalm 18:25 asian nnyịn ete: “Afo [Jehovah] eyenyene ima ye mbonima fo; onyụn̄ ọfọn ama ye owo eke ọfọnde ama.” Jehovah esidiọn̄ mbon oro ke edinam akpanikọ ẹmụmde n̄kokon̄ edumbet ido uwem ẹkama uwak uwak.
Mme usụn̄ en̄wen ẹdu, okposụkedi, oro ẹkemede ndisịn edinam akpanikọ fo ke udomo. Ke uwụtn̄kpo, da nte ke ufan fo kiet emesịn idem ke usụn̄uwem nsọn̄ibuot. Nte afo eyeyak idiọk edinam akpanikọ nnọ ufan oro ofụk edinam akpanikọ fo nnọ Jehovah? Ima ima n̄kpọ ekpedi ndika mbịne ufan oro nnyụn̄ n̄kpak enye nditịn̄ n̄kpọ oro nnọ ete ye eka esie m̀mê mbiowo. Dọhọ ufan fo ete ke edieke enye mînamke ntre ke ufan̄ ini oro ekemde, imọ iyenam oro ke idem imọ. Mme N̄ke 27:5 ọdọhọ ete: “Atatai nduari ọfọn akan ndịbe ima.” Ke ndin̄wam ufan fo ke usụn̄ emi, afo uwụtke nte itie ufan fo edide akpanikọ ikpọn̄îkpọn̄ edi n̄ko nte edinam akpanikọ fo nnọ Jehovah otụn̄ọde.
Sededi udomo oro edide, ukeme ndiwụt edinam akpanikọ oto edinyene ọkpọsọn̄ ọkpọkpọ itie ebuana ye Jehovah. Akam oro enyenede se ọwọrọde ye ifịk ifịk ukpepn̄kpọ idemowo edi akpan n̄kpọ edieke anade nnyịn idara utọ itie ebuana oro. Nte enemde, kpukpru mme uyen oro ẹkenamde idiọkn̄kpọ ẹmi ikasiakde mbemiso ẹma ẹnyịme ẹte ke akam mmimọ ye edu ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ ama akabade edi edinam ofụri ini—ndien nte ini akade idịghe aba. Jehovah ama etre ndidi ata idem n̄kpọ nnọ mmọ, ndien ndedehe edu ama etiene ibịghike. Nte afo, ke akam ye ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ ke ọsọn̄ọ itie ebuana fo ye Jehovah man ọsọn̄ọ odu ke edinam akpanikọ?
Edi akpanikọ, ke ndusụk ini afo emekeme ndiyịk m̀mê afo amataba inem uwem. Akparawa an̄wan kiet ọkọdọhọ ete, “Ndusụk ini esitie nte n̄kpọ eke mbon ererimbot ẹdiade uwem. Edi ke afo esịnde idem ke n̄kpọ oro, afo emekeme ndikụt ete ke enye idịghe udia uwem ndomo esisịt.” Enye eketịn̄ oto ifiọk n̄kpọntịbe, ke ama ekesịn idem ke oburobụt ido idan̄, osụn̄ọde ke uyomo idịbi ye usion̄o idịbi. Enye idahaemi ọdọhọ ete, “ndidu ke akpanikọ edi ukpeme”—ukpepn̄kpọ oro enye ọbọde ke ọkpọsọn̄ usụn̄. Psalm 119:165 eti nnyịn ete ke “mmọ eke ẹmade ido [Abasi] ẹnyene ediwak ifụre.”
Ke ntre, nam ofụri ukeme fo ndisọn̄ọ ndu ke edinam akpanikọ. Nam n̄kpọ ndikọri itie ebuana oro ebịghide ye Jehovah. Sua se idiọkde nnyụn̄ yịre ke se ifọnde. (Rome 12:9) Psalm 97:10 asian nnyịn ete: “Mbufo emi ẹmade Jehovah, ẹsua idiọkido: enye onịm ukpọn̄ mbonima esie; eyesio mmọ mme idiọkowo ke ubọk.” Ih, nte uyen Christian, afo eyebọ ufọn oto ukpeme Jehovah onyụn̄ adara nsinsi uwem edieke afo ebede udomo edinam akpanikọ Christian.