Emana Eke 1914—Ntak Edide Akpan N̄kpọ-ọ?

“Mme andikot n̄wed nnyịn ẹdiọn̄ọ ẹte ke ediwak isua nnyịn ima idori enyịn ndikụt Emana emi osịmde utịt ke enyene-ndịk ini afanikọn̄, ndien nnyịn ima idori enyịn enye nditọn̄ọ ke mbuari ye odudu ke mîbịghike ke October, 1914 ebede.”—Oto The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, May 15, 1911.

TOTO ke 1879 magazine emi oro ẹkediọn̄ọde ini oro nte The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence (oro ẹdiọn̄ọde idahaemi nte Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah) ama esinyan ubọk ndien ndien owụt 1914 nte isua oro ẹnịmde idiọn̄ọ ke prọfesi Bible. Nte isua oro akasan̄ade ekpere, ẹma ẹti mme andikot ẹte ke ẹkeme ndidori enyịn ndikụt “enyene-ndịk ini afanikọn̄.”

Mme Christian ẹmi ẹma ẹsuan ntọt emi ntatara ntatara, ẹmi ẹkekọn̄de enye ke ifiọk oro mmọ ẹkenyenede ẹban̄a “ini itiaba” ye “ini mme Gentile” ẹmi ẹsiakde ke Bible.a Mmọ ẹma ẹdiọn̄ọ nte ke ini emi edi isua 2,520—ọtọn̄ọde ye edibiat obio ubọn̄ David eke eset ke Jerusalem mfep onyụn̄ etrede ke October 1914.b—Daniel 4:16, 17; Luke 21:24, King James Version.

Ke October 2, 1914, Charles Taze Russell, etieibuot Watch Tower Bible and Tract Society ini oro, ama ọtọt uko uko ete: “Ini mme Gentile etre; ndidem mmọ ẹma ẹnyene ini mmọ.” Mme ikọ esie ẹkedi akpanikọ didie ntem! Okposụkedi enyịn owo mîkekwe, ke October 1914 akpan n̄kpọntịbe oro enyen̄ede ererimbot ama ada itie ke heaven. Jesus Christ, kpa nsinsi Adiakpa “ebekpo David,” ama ọtọn̄ọ ukara esie nte Edidem ofụri ubonowo.—Luke 1:32, 33; Ediyarade 11:15.

‘Edi,’ afo emekeme ndibụp ete, ‘edieke Christ ọkọtọn̄ọde ndikara ke 1914, ntak emi mme idaha ke isọn̄ ẹdiọkde-diọk ẹkan?’ Koro Satan asua ubonowo oro enyịn mîkwe ke okosụk odu. Tutu ke 1914, Satan ama esinyene ifet ndibe ndụk heaven. Idaha oro ama okpụhọde ye ediwụk oro ẹkewụkde Obio Ubọn̄ Abasi ke 1914. “Ekọn̄ [ama] otịbe ke heaven.” (Ediyarade 12:7) Ẹma ẹkan Satan ye mme demon esie ẹnyụn̄ ẹsion̄o mmọ ẹduọn̄ọ ke isọn̄, ye utịp oro akamade nsobo ọnọ ubonowo. Bible ama ebemiso etịn̄ ete: “Mbọm isọn̄ ye inyan̄, koro andidori ikọt Abasi ikọ ama osụhọde etiene mbufo; enye asan̄a ye akwa ifụtesịt, sia enye ọdiọn̄ọde ete ini imọ edi ibio.”—Ediyarade 12:12.

Ke akpa isua ikie E.N., Jesus ama ọdọhọ ete ke edidu esie oro enyịn mîkwe nte obufa Edidem isọn̄ edidi se n̄kpọntịbe oro ẹkụtde ke enyịn onịmde idiọn̄ọ. Ẹma ẹbụp enye ẹte: “Nso idinyụn̄ idi idiọn̄ọ edidi [“edidu,” New World Translation] Fo, ye eke akpatre ini eyo emi?” Enye ọkọbọrọ nso? “Idụt eyedaha an̄wana ye idụt, obio edidem kiet eyenyụn̄ adaha an̄wana ye obio edidem efen: akan̄ ye unyekisọn̄ ẹyenyụn̄ ẹdu ke nsio nsio ebiet. Kpukpru n̄kpọ ẹmi ẹdi ntọn̄ọ ubiak uman.”—Matthew 24:3, 7, 8.

Nte ekemde, ekọn̄ oro akasiahade ke 1914 akasan̄a ye enyene-ndịk unana udia, sia ẹma ẹketịmede ndutịm unyene udia ke se ikande isua inan̄. Nso kaban̄a “unyekisọn̄ ke nsio nsio ebiet”? Ke isua duop ẹmi ẹketienede 1914, se mîsụhọkede ikan mme unyekisọn̄ nsobo duop ẹma ẹwot se ibede owo 350,000. (Se ekebe.) Ke akpanikọ, emana eke 1914 ama okụt “ntọn̄ọ ubiak uman.” Ndien toto ke ini oro, ubiak uman omomụm mme owo kpukpru ini ke uduot oto-obot afanikọn̄, akan̄, ye ediwak ekọn̄.

Kpa ye oro, mbụk oro aban̄ade ediwụk Obio Ubọn̄ Abasi ke 1914 edi eti mbụk koro Obio Ubọn̄ oro eyenyan̄a isọn̄ emi osio ke nsobo. Didie? Enye eyesio kpukpru nsunsu, ibụk ibụk ido ukpono, ndiọi ukara, ye idiọk odudu Satan efep. (Daniel 2:44; Rome 16:20; Ediyarade 11:18; 18:4-8, 24) Akan oro, enye eyeda obufa ererimbot edi emi “edinen ido edidụn̄[de].”—2 Peter 3:13.

Ibịghike ke Ekọn̄ Ererimbot I ebede, ifịk ifịk Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible, nte ẹkediọn̄ọde Mme Ntiense Jehovah ke ini oro, ẹma ẹtọn̄ọ ndidiọn̄ọ utom mmọ kaban̄a ikpehe efen oro aban̄ade idiọn̄ọ edidu Jesus nte edidem. Jesus Christ ama ebemiso etịn̄ ete: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel [“eti mbụk,” NW] Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.”—Matthew 24:14.

Ọtọn̄ọde ke ekpri ntọn̄ọ ke 1919, Mme Ntiense Jehovah ẹmeka iso ye unana edikpa mba ndisuan “eti mbụk” emi. Nte utịp, ke ẹtan̄ ediwak miliọn owo ẹmi ẹtode se iwakde ikan idụt 200 ẹbok kemi nte mme andidu ke idak Obio Ubọn̄ Abasi. Ndien mme edidiọn̄ ewe ẹna ntem ẹbet mme andidu ke idak ẹmi! Obio Ubọn̄ oro eyetre ekọn̄, akan̄, ubiatibet, ye ufịk. Enye eyekam etre udọn̄ọ ye n̄kpa!—Psalm 46:9; 72:7, 12-14, 16; Mme N̄ke 2:21, 22; Ediyarade 21:3, 4.

Mbemiso emana eke 1914 ebede efep, eyedi utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ama ọyọyọhọ uduak esie. “Ke ini oro,” Jesus ama ebemiso etịn̄ ete, “akwa ukụt eyedu, orụk eke akanam mîdụhe toto ke editọn̄ọ ererimbot tutu osịm emi, eke mîdinyụn̄ idụhe aba. Ndien ke mîkpesịbeke mme usen oro ẹmụhọ, baba owo kiet ikpọbọhọke; edi kaban̄a ndimek ikọt Abasi ẹyesịbe mme usen oro ẹmụhọ.”—Matthew 24:21, 22.

Kûnam utọ ndudue emi emana oro okodude mbemiso 1914 akanamde. Mme n̄kpọ idikaha iso idu nte mmọ ẹdude kemi. Ikpọ ukpụhọde ke ẹdi ke iso. Edi ye mbon oro ẹnamde n̄kpọ ọniọn̄ ọniọn̄, utịbe utịbe idotenyịn ẹdu.

Kpan̄ utọn̄, ndien, nnọ mme ikọ prọfet eke eset ẹmi: “Mbufo kpukpru sụn̄sụn̄ mbio isọn̄ . . . ẹyom Jehovah; mbufo ẹyom edinen ido, ẹyom sụn̄sụn̄ ido: m̀mê mbufo ẹyedịbe ke usen iyatesịt Jehovah.” (Zephaniah 2:3) Didie ke nnyịn ikeme ndida item emi nsịn ke edinam? Mme ibuotikọ ẹmi ẹtienede ẹyen̄wam ndibọrọ mbụme oro.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Chart ke page 7]

Mme Unyekisọn̄ ke Isua Duop Ẹmi Ẹketienede 1914

Usenọfiọn̄: Ebiet: Ibat N̄kpan̄a:

January 13, 1915 Avezzano, Italy 32,600

January 21, 1917 Bali, Indonesia 15,000

February 13, 1918 Mbahade Ikpehe Ukara Kwangtung, China 10,000

October 11, 1918 Puerto Rico (edem usoputịn) 116

January 3, 1920 Veracruz, Mexico 648

September 7, 1920 Reggio di Calabria, Italy 1,400

December 16, 1920 Mbahade Ikpehe Ukara Ningsia, China 200,000

March 24, 1923 Mbahade Ikpehe Ukara Szechwan, China 5,000

May 26, 1923 Iran (edem edere usiahautịn) 2,200

September 1, 1923 Tokyo-Yokohama, Japan 99,300

Oto ibat “Mme Akpan Unyekisọn̄ ke Ererimbot” ke n̄wed Terra Non Firma, emi James M. Gere ye Haresh C. Shah ẹwetde.