‘Yak N̄kọri Fo Ayarade’
“[Idahaemi] mma n̄kabade n̄kpon, mmokụre ye ido uyen.”—1 CORINTH 13:11.
1. Didie ke n̄kọri edi uyarade utịbe utịbe n̄kpọ obot?
ỌTỌN̄ỌDE ke nsen emi ekpride ata etieti tutu eyedi se ẹkụtde n̄kukụre ebe ke ukwak use n̄kpọ, isọnsi ekeme ndikọri n̄kabade unam oro akande ikpat ikie ke uniọn̄ onyụn̄ odobi ke tọn 80. Kpasụk ntre, ọtọn̄ọde ke kiet ke otu n̄kpri n̄kan n̄kpasịp, akamba eto sequoia ekeme ndikọri ọniọn̄ akan ikpat 300. Ke akpanikọ, n̄kọri edi kiet ke otu mme utịben̄kpọ ke uwem. Nte apostle Paul ekesịnde enye, nnyịn imekeme nditọ n̄kpọ inyụn̄ ibọk ke mmọn̄, edi ‘Abasi edi andinam enye ọkọri.’—1 Corinth 3:7.
2. Nso orụk n̄kọri ke ẹkebemiso ẹtịn̄ ẹban̄a ke Bible?
2 Nte ededi, odu orụk n̄kọri efen oro akam edide n̄kpọ n̄kpaidem. Enye edi kiet oro prọfet Isaiah ekebemde iso etịn̄ ete: “Ekpri eyekabade edi tọsịn, esisịt eyenyụn̄ akabade edi ọkpọsọn̄ idụt: ami Jehovah nyenam enye awara ke ekemini esie.” (Isaiah 60:22) Prọfesi emi enyene n̄kpọ ndinam ye n̄kọri ikọt Abasi, ndien enye ke enyene n̄wọrọnda eyo ke usen nnyịn.
3. Didie ke ibatutom isuautom eke 1991 okowụt ke Jehovah ke anam utom ikọt esie awara?
3 Ibatutom isuautom 1991 aban̄ade utom Mme Ntiense Jehovah ke ofụri ererimbot owụt ete ke ibat mme asuanetop Obio Ubọn̄ ama osịm obufa n̄wakn̄kan ibat 4,278,820, ndien ofụri ibat owo 300,945 ẹkena baptism ke isua oro. Ye ediwak mbufa owo ntre ẹdụkde ẹdi, ẹma ẹtọn̄ọ mbufa esop 3,191, ọkọrọ ye ibat circuit ye district oro ẹyomde. Oro awak akan mbufa esop itiaita ke usen kiet, ekperede ndidi obufa circuit kiet ke kpukpru usen iba. Nso utịbe n̄kọri! Nte an̄wan̄ade, Jehovah ke anam mme n̄kpọ ẹwara, ndien edidiọn̄ esie odu ye mme ukeme ikọt esie.—Psalm 127:1.
Ini Ndidụn̄ọde Idem
4. Nso mbụme ke ẹdineme ẹban̄a nte nnyịn isakde iso ise ini iso?
4 Okposụkedi edide n̄kpọ inemesịt ndikụt, edidiọn̄ emi asan̄a n̄ko ye ndusụk mbiomo. Nte mbon oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ẹnyụn̄ ẹnyịmede ẹyedu ndise mban̄a mme udọn̄ n̄kpọ eke spirit ofụri mbufa owo ẹmi? Nte nnyịn isakde iso ise ini iso, edi n̄kpọ n̄kpaidem ndikere mban̄a ibat mme asiakusụn̄, mme asan̄autom unamutom, mbiowo, ye mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a oro ẹdiyomde ndise mban̄a n̄kọri ye mbọpndian, ọkọrọ ye ibat mbonutom unyịmesịt oro ẹdiyomde ke n̄kọk itieutom ye ke mme Ufọkidụn̄ Bethel ke ofụri ererimbot ndin̄wam utom oro. M̀mọ̀n̄ ke uwak ibat owo emi ẹdito ẹdi? Eyịghe idụhe nte ke idọk okpon. Edi mmanie mfịn ẹdu ke idaha ndise mban̄a kpukpru mbonutom oro ẹyomde man ẹnam utom idọk oro?—Matthew 9:37, 38.
5. Nso idaha ẹdu ke ndusụk itie ke ntak usọp usọp n̄kọri?
5 Ẹma ẹtọt, ke uwụtn̄kpọ, ẹte ke ndusụk ikpehe ke ererimbot, odu mme esop ẹmi ẹnyenede mme asuanetop Obio Ubọn̄ ẹmi ẹwakde ẹsịm ikie edi emi ebiowo kiet kpọt anamde utom ye asan̄autom unamutom kiet m̀mê iba. Ndusụk ini ebiowo kiet esinyene ndise mban̄a esop iba. Ke mme ebiet efen udọn̄ ndinyene mme asan̄autom Christian ẹmi ẹdotde ndinịm ukpepn̄kpọ Bible otịm okpon tutu eyedi se mbufa owo ẹtiede-tie ẹbet owo edikpep n̄kpọ ye mmọ. Ke mme ebiet efen n̄ko, ẹtọn̄ọ mbufa esop ke utọ usọp usọp n̄kọri oro anamde esop ita, inan̄, m̀mê idem esop ition ẹbuana Ufọkmbono Obio Ubọn̄ kiet. Ndusụk afo omokụt ukem n̄kọri emi ke n̄kann̄kụk mbufo.
6. Ntak emi edidụn̄ọde idem edide ekemini ke n̄kan̄ nnyịn?
6 Nso ke se ẹnemede emi asian nnyịn? Nte ke ikerede iban̄a ini emi nnyịn idude, oyom kpukpru nnyịn idụn̄ọde mme idaha nnyịn ise m̀mê nnyịn ke ida ini ye inyene nnyịn inam n̄kpọ ke mfọnn̄kan usụn̄ man otode inam n̄kpọ iban̄a udọn̄ oro. (Ephesus 5:15-17) Apostle Paul ekewet ọnọ mme Christian ẹdide mbon Hebrew ke akpa isua ikie ete: “Koro ke ini mbufo ẹkpedide mme anditeme owo efen adan̄aemi, mbufo ẹtọn̄ọ ntak ẹyom owo ekpep mbufo akpa editọn̄ọ ukpepn̄kpọ Abasi; ẹma ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mmọemi mmọn̄eba ọfọnde ye mmọ, mîdịghe ata udia.” (Mme Hebrew 5:12) Nte mme ikọ oro ẹwụtde, oyom n̄ko Christian kiet kiet ọkọri. Ndien akwa n̄kpọndịk odu nte ke owo ekeme ndibiat ini ke ini uyen eke spirit utu ke ndikọri nsịm uyọhọ idaha Christian. Ke n̄kemuyo ye emi, Paul akpak nnyịn ete: “Ẹdomo idem mbufo ẹse m̀mê mbufo ẹdu ke mbuọtidem: ẹtịm ẹdomo idem mbufo ẹfiọk.” (2 Corinth 13:5) Nte afo ama odụn̄ọde idemfo ese m̀mê afo ke ọkọri ke n̄kan̄ eke spirit tọn̄ọ nte afo akana baptism? Mîdịghe nte afo ke atuak ada ebiet kiet? Nte ededi, didie ke owo ekeme ndidiọn̄ọ?
“Ido Uyen”
7. Man n̄kọri eke spirit ayarade, nso ke ana nnyịn inam?
7 Apostle Paul ọkọdọhọ ete, “Ke ini n̄kedide eyenọwọn̄, ntịn̄ ikọ nte eyenọwọn̄, n̄kere ekikere nte eyenọwọn̄; nnyụn̄ nneni eneni nte eyenọwọn̄; edi mma n̄kabade n̄kpon, mmokụre ye ido uyen.” (1 Corinth 13:11) Ke se iban̄ade n̄kọri eke spirit, ini kiet ko kpukpru nnyịn iketie nte nditọwọn̄ ke ekikere ye edinam nnyịn. Nte ededi, man n̄kọri ayarade, ana nnyịn ikụre ye “ido uyen,” nte Paul ọkọdọhọde. Nso ẹdi ndusụk ke otu mme ido ẹmi?
8. Nte ikọ Paul ẹwụtde ke Mme Hebrew 5:13, 14, nso idi kiet ke otu ido uyen eke spirit?
8 Akpa, tịmfiọk mme ikọ Paul oro ke Mme Hebrew 5:13, 14: “Koro owo ekededi eke awapde eba anana ifiọk aban̄a ikọ edinen ido, koro enye edide kan̄a eyen nsek. Edi ọkpọsọn̄ udia enyene mmọemi ẹma ẹkokon̄ ẹwọrọ idaha, kpa mmọemi otode ke nnam mmehe mmọ ẹma ẹkọ ifiọk ndidiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde.” Nte afo ‘ememehe ye ikọ edinen ido’? Nte afo ọmọdiọn̄ọ Ikọ Abasi, kpa Bible, otịm ọfọn ekem man edikeme ndikama enye “ndidiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde”? Paul ọkọdọhọ ete ke mbon oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ẹkeme ndinam ntre koro mmọ ẹsidiade “ọkpọsọn̄ udia” kpukpru ini. Ntem, uduak m̀mê udọn̄ owo kaban̄a ọkpọsọn̄ udia eke spirit edi eti n̄kpọ ndida mfiọk m̀mê owo ọmọkọri ke n̄kan̄ eke spirit m̀mê osụk edi uyen ke n̄kan̄ eke spirit.
9. Didie ke udọn̄ n̄kpọ eke spirit owo edi idiọn̄ọ n̄kọri eke spirit owo?
9 Udọn̄ udia eke spirit fo etie didie ndien? Didie ke afo esise akpakịp enọ udia eke spirit oro Jehovah ọnọde kpukpru ini ebe ke mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible ye mme mbonoesop Christian ye mme mbono? (Isaiah 65:13) Nte eyịghe mîdụhe afo emesidara akamba akamba edieke ẹsiode mbufa n̄wed ke mme mbono district eke isua ke isua. Edi nso ke afo esinam ye mmọ ndondo oro afo osịmde ufọk? Nso ke afo esinam ke ini mbufa nsiondi magazine Enyọn̄-Ukpeme m̀mê Awake! ẹdide ẹdisịm? Nte afo emesida ini okot mme n̄wed ẹmi, mîdịghe nte afo esikûbọde mmọ usọp usọp ese mme akpan n̄kpọ ndien ekem ọdọn̄ mmọ ye mme n̄wed eken ke itie ubonn̄wed fo? Ẹkeme ndibụp ukem mbụme oro mban̄a mme mbonoesop Christian. Nte afo emesidụk kpukpru mbonoesop kpukpru ini? Nte afo emesinam ntịmidem onyụn̄ etiene abuana ke mmọ? Nte an̄wan̄ade ndusụk owo ẹma ẹduọ ẹdụk idiọk edu udia udia eke spirit, yak idọhọ, ẹkotde enyọn̄ enyọn̄ ẹnyụn̄ ẹdiade enye itọk itọk. Emi okpụhọde didie ntem ye andiwet psalm, emi ọkọdọhọde ete: “Mmama ido fo didie! enye ke ntie n̄kere ofụri usen.” N̄ko-n̄ko, Edidem David ama ọdọhọ ete: “Nyekọm fi ke akwa esop: nyetoro fi ke otu ediwak otuowo.” (Psalm 35:18; 119:97) Nte an̄wan̄ade, udomo nte nnyịn iwụtde esịtekọm inọ mme udia eke spirit edi uyarade n̄kọri eke spirit nnyịn.
10. Ewe ido uyen eke spirit ke ẹwụt ke N̄wed Mbon Ephesus 4:14?
10 Paul ama osio ido uyen eke spirit efen owụt ke ini enye ọkọnọde item ete: “Nnyịn ikûdi aba nditọwọn̄, emi ukpepn̄kpọ ẹtode ke nsio nsio edem ẹbara nte ofụm emen ẹtop ẹduọk, ẹda nnyịn ediyo ke n̄kari owo eke ẹfiọkde nditịbi usụn̄ abian̄a.” (Ephesus 4:14) Nte mme ete ye eka ẹtịmde ẹfiọk, nditọwọn̄ ẹsinyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ẹban̄a kpukpru n̄kpọ. Nte ededi emi edi in̄wan̄în̄wan̄ ido koro enye an̄wamde mmọ ndidụn̄ọde nnyụn̄ n̄kpep n̄kpọ ndien ẹkọri sụn̄sụn̄ ẹkabade ẹdi mbon oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha. Nte ededi, n̄kpọndịk odu ke mmọ ndidi se n̄kpọ kiet m̀mê eken ọsọpde ọwọn̄ọde ntịn̄enyịn. Ndiọkn̄kan n̄kpọ edi, sia mmọ mînyeneke ifiọk ke uwem, ọkpọsọn̄ udọn̄ emi esiwak ndida mmọ n̄kesịn ke enyene-ndịk afanikọn̄, idem ẹsịnde idemmọ ye mbon en̄wen ke itiendịk. Emi edi kpasụk ntre ye mme uyen ke n̄kan̄ eke spirit.
11. (a) Nso ke Paul ekenyene ke ekikere ke ndida ikọ oro, ‘kpukpru ofụm ukpepn̄kpọ’? (b) Nso “ofụm” ke nnyịn isobo mfịn?
11 Nso, nte ededi, ke Paul ekenyene ke ekikere ke ini enye ọkọdọhọde ke nditọwọn̄ ke n̄kan̄ eke spirit ẹdi se ‘kpukpru ofụm ukpepn̄kpọ’ ẹtode kpukpru edem abara emen aka mi ye ko? Mi, ẹkabade “ofụm” ẹto ikọ Greek oro, aʹne·mos, emi International Critical Commentary etịn̄de aban̄a enye ete ke etie nte “emek nte odotde ye ekikere edikpụhọde.” Mme udiana ikọ Paul ẹnam emi an̄wan̄a nte ọfọnde, “ke n̄kari owo.” Ikọ oro, “n̄kari” ke akpasarade usem enen̄ede ọwọrọ “nsa” m̀mê “ubre-nsa,” oro edi, mbre mfọniso. Akpan n̄kpọ edi nte ke nnyịn kpukpru ini imesisobo ye mbufa ekikere ye mme edinam oro ẹkemede nditie nte inọhọ unan, idomo idomo, idem ẹdotde. Mme ikọ Paul akpan akpan ẹban̄a mme n̄kpọ oro ẹbuanade mbuọtidem nnyịn—mme ukeme ndimenede edidianakiet ofụri ererimbot ke otu mme ufọkederi, n̄kaowo ye ukaraidem, ye mme mbiet n̄kpọ ntre. (Men 1 John 4:1 domo.) Edi edumbet oro n̄ko edi akpanikọ ke se iban̄ade se ẹmade ye mme ido ererimbot—n̄kon̄ine, unọ idem inemesịt, udia, nsọn̄idem m̀mê edisịn̄ede idem, ndutịm unam n̄kpọ, ye ntre ntre eken. Ke ntak unana ifiọk eyouwem ye eti ubiere, mme utọ n̄kpọ oro ẹkeme ndiwọn̄ọde ntịn̄enyịn uyen ke n̄kan̄ eke spirit nte mîdotke onyụn̄ ekeme ke ntre ndikpan enye ndinam n̄kọri eke spirit nnyụn̄ nyọhọ ata akpan mbiomo Christian esie.—Matthew 6:22-25.
12. Didie ke nditọwọn̄ ẹkpụhọde ye ikpọ owo ke se iban̄ade edibiom mbiomo?
12 Ido efen oro n̄kpri nditọ ẹnyenede edi mmọ ndiyom un̄wam ye ntịn̄enyịn kpukpru ini. Mmọ ifiọkke inyụn̄ idọn̄ke enyịn iban̄a mme mbiomo; ini uyen edi ini ke uwem emi kpukpru n̄kpọ ẹkperede nditie inem inem ye mbre mbre. Nte Paul ekesịnde enye, mmọ ‘ẹtịn̄ ikọ nte eyenọwọn̄, ẹkere ekikere nte eyenọwọn̄, ẹneni eneni nte eyenọwọn̄.’ Mmọ ẹkere ẹte ke mmọ en̄wen ẹyese ẹban̄a mmimọ. Ẹkeme nditịn̄ ukem ntre mban̄a uyen ke n̄kan̄ eke spirit. Ke ini obufa owo ọnọde akpa utịn̄ikọ Bible esie m̀mê ọwọrọde an̄wautom ke akpa ini, ete m̀mê eka eke spirit eyekop inemesịt ndinam kpukpru n̄kpọ ndin̄wam enye. Nso isitịbe edieke obufa owo oro akade iso ndiberi edem ke utọ un̄wam oro onyụn̄ owụtde ke imọ ikemeke ndibiom mbiomo edise mban̄a idem imọ? Nte an̄wan̄ade oro ekpedi uyarade unana edinam n̄kpọ ke idemesie.
13. Ntak anade owo kiet kiet ekpep ndibiom mbiomo idemesie?
13 Kaban̄a emi ti item apostle Paul oro nte ke okposụkedi oro nnyịn inyenede “[ndi]biom mbiomo kiet eken,” kpa ye oro “owo kiet kiet enyene ndibiom mbiomo idemesie.” (Galatia 6:2, 5) Ke akpanikọ, esida ini ye ukeme man owo ekpep ndibiom mbiomo Christian esie, ndien enye ekeme ndiwọrọ ndiyak n̄kpọ ẹtak ke ndusụk idaha. Nte ededi, ekpedi ata akamba ndudue ndisịn idem ntre ke mbre ye mbubru uwem, edide mmọ ẹdi unọ idem nduọkodudu, ukaisan̄, n̄kpri edinam, m̀mê idem edibịne utom idịbi udia oro mîdotke, emi anamde owo edidi yak idọhọ, sụk andida nse, ye unana udọn̄ ndikọri udeme esie ke utom unam-mbet m̀mê ndinyanade mbịne n̄kọri ye mbiomo eke spirit. Mbet James akakpak ete, “Mbufo ẹdi mme anam-ikọ, ẹkûdi mme andikokop ikpọn̄îkpọn̄, ẹbian̄a idem.”—James 1:22; 1 Corinth 16:13.
14. Ntak emi nnyịn mîkpokopke uyụhọ ye ediwụt ido uyen eke spirit?
14 Ih, odu ediwak ido oro ẹkemede ndisọsọp ndiọn̄ọ oro anamde akamba owo okpụhọde ye eyenọwọn̄. Nte ededi, akpan n̄kpọ nte Paul ekesịnde, edi nnyịn ndikụre ye mme ido uyen sụn̄sụn̄ nnyụn̄ n̄kọri n̄wọrọ owo. (1 Corinth 13:11; 14:20) Mîdịghe ntre, nnyịn imekeme ndituak nda ke usụn̄ifiọk eke spirit. Edi didie ke owo anam n̄kọri? Nso ibuana ke ndikaiso nnyene n̄kọri eke spirit nsịm ọyọhọ idaha?
Nte N̄kọri Ayararede
15. Nso ẹdi mme akpan usio-ukot ke edinam n̄kọri?
15 Ọfọn, didie ke n̄kọri esida itie ke ataata ererimbot emi? The World Book Encyclopedia anam an̄wan̄a ete, “Owo kiet kiet esitọn̄ọ uwem nte nsen kiet. Nsen oro ada mme n̄kpọ onyụn̄ okpụhọde mmọ esịn ke mme n̄kpọ uwem oro enye oyomde man ọkọri. Ntem, nsen kiet emi esikọri ke esịt. Nsen emi ekeme nditọt onyụn̄ abahade idem man anam mme nsen efen. Ndutịm edibọp, editọt, ye edibahade emi edi n̄kọri.” N̄kpọ oro otịmde odot ẹfiọk mi edi nte ke n̄kọri ada itie ke esịt. Ke ini ẹdiade nnennen udia oro ọnọde owo nsọn̄idem, enye asuanade ke idem, onyụn̄ anamde utom, utịp edi n̄kọri. Ẹkụt emi in̄wan̄în̄wan̄ ke n̄kpọ aban̄ade obufa nsekeyen oro amanade. Nte nnyịn ifiọkde, nsekeyen esidia san̄asan̄a udia, mmọn̄eba, emi esịnede isek ye n̄kpọ oro anamde obụk idemowo ọkọri, kpa mme n̄kpọ ẹyomde kaban̄a n̄kọri. Utịp-e? Udomo n̄kọri oro nsekeyen ọkọride nte ido edide ke udobi ye ke uniọn̄-idaha ke nsụhọ ini uwem esie eken isimenke udomo ye eke akpa isua esie oro.
16. Nso utọ n̄kọri ke ẹkụt ke idem ata ediwak mbufa nditọ ukpepn̄kpọ Bible, ndien didie ke oro ekeme ndida itie?
16 Ekese odu oro nnyịn ikpepde ito oto obot ndutịm n̄kọri emi tutu nnyịn ikeme ndida ntịn̄ mban̄a n̄kọri eke spirit nnyịn ọtọn̄ọde ke ntọn̄ọ tutu osịm uyọhọ idaha. Akpa kan̄a, ndutịm udia ofụri ini edi akpan n̄kpọ. Kere fiak edem kosịm akpa ini emi afo ọkọtọn̄ọde ndikpep Bible. Edieke afo eketiede nte ekese mbon eken, anaedi afo ukọfiọkke n̄kpọ ndomokiet uban̄a Ikọ Abasi. Edi ke urua ke urua afo ama anam ntịmidem ọnọ ukpepn̄kpọ fo onyụn̄ enyene ukpepn̄kpọ Bible, ndien ke ekpri ini, afo ama edi edidiọn̄ọ kpukpru mme ntọn̄ọ ukpepn̄kpọ N̄wed Abasi. Oro, nte afo ekemede ndinyịme, ekedi n̄wọrọnda n̄kọri, ndien kpukpru ẹmi nte utịp edibọk idem ke Ikọ Abasi kpukpru ini!
17. Ntak emi ndutịm udia eke spirit ofụri ini edide ata akpan n̄kpọ?
17 Nte ededi, nso kaban̄a idahaemi? Nte afo ke osụk etiene ndutịm udia ofụri ini? Owo ikpedehede ikere ite ke sia ima ikakam ina baptism, ufọn ndomokiet idụhe aba kaban̄a ndutịm ukpepn̄kpọ ofụri ini ndidia udia eke spirit oro ọnọde owo nsọn̄idem. Idem ekpedi oro Timothy ekedide Christian esenyịn oro ọkọride osịm ọyọhọ idaha, Paul ama akpak enye ete: “Tịn̄ enyịn nam mme n̄kpọ ẹmi; sịn idem ke esịt ofụri ofụri; man kpukpru owo ẹkụt n̄kọri fo.” (1 Timothy 4:15) Adan̄a didie akan oro ke nnyịn owo kiet kiet ikpanam ntre! Edieke afo enyenede udọn̄ ke ndinam n̄kọri eke spirit fo ayarade, mme utọ ukeme oro ẹdi ata akpan n̄kpọ.
18. Didie ke n̄kọri eke spirit owo esiyarade?
18 Owo ndiyak n̄kọri esie ayarade iwọrọke ndisịn san̄asan̄a ukeme man owụt se enye ọdiọn̄ọde m̀mê ndidomo ndinem mbon en̄wen esịt. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹdi un̄wana ererimbot. Obio eke ẹbọpde ke enyọn̄ obot ikemeke ndidịbe” ndien, “oto ke uyọhọ esịt ke inua osio etịn̄.” (Matthew 5:14; 12:34) Ke ini esịt ye ekikere nnyịn ẹyọhọde ye nti n̄kpọ ẹtode Ikọ Abasi, nnyịn iditreke-tre ndiwụt emi ke se nnyịn inamde inyụn̄ itịn̄de.
19. Nso ke nnyịn ikpebiere ndinam kaban̄a n̄kọri eke spirit nnyịn, ndien ye nso utịp ke ekikere?
19 Ntre, mbụme edi: “Nte afo emesikpep Bible onyụn̄ odụk mme mbonoesop Christian kpukpru ini man adia n̄kpọ oro ọnọde nsọn̄idem oro ekemede ndidemede n̄kọri eke spirit esịtidem fo? Kûkop uyụhọ ke ndidi ndebe ndebe andida nse ke ini edide edisịm n̄kọri eke spirit. Nam akpan usio-ukot man okụt ete ke afo ke ada akpakịp udia eke spirit oro Jehovah ọnọde anam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ. Edieke afo edide owo oro ‘mbet Jehovah enemde esịt, emi onyụn̄ osụk ekerede mbet esie ke uwemeyo ye okoneyo,’ do ẹkeme n̄ko ndidọhọ mban̄a fi ẹte: “Enye ebiet eto eke ẹtọde ke mben akpa mmọn̄, eke osion̄ode mfri esie ke ekemini; ikọn̄ esie inyụn̄ iken̄eke; ndien kpukpru se enye anamde ọwọrọ usụn̄.” (Psalm 1:2, 3) Nte ededi, nso ke ekeme ndinam man okụt ete ke imọ iyekaiso ndinam n̄kọri eke spirit? Nnyịn iyeneme emi ke udiana ibuotikọ.
Nte Afo Emekeme Ndibọrọ?
◻ Ntak emi edide ekemini ndidụn̄ọde n̄kọri eke spirit nnyịn?
◻ Didie ke n̄kọri eke spirit enyene ebuana ye udọn̄ udia eke spirit?
◻ Nso ke ‘kpukpru ofụm ukpepn̄kpọ’ ọwọrọ?
◻ Ntak anade owo kiet kiet obiom mbiomo idemesie?
◻ Didie ke enyene n̄kọri eke spirit?
[Ndise ke page 1]
Nte afo emesida ini okot mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible?