Nyene Jehovah Ke Ebiet Ubọhọ
“Ke afo, O Jehovah, ke nnyene ebiet ubọhọ.”—PSALM 31:1, NW.
1. Didie ke Psalm 31 owụt mbuọtidem ke ukeme Jehovah ndinọ ubọhọ?
INEM inem uyo ikwọ ọkwọ aban̄a owo emi, okposụkedi akpade mba ke ekikere ye ke ikpọkidem, ayakde idemesie ọnọ Jehovah. Mme ikọ edisana ikwọ oro ọdọhọ ete, mbuọtidem amakan. Ke ubọk ukpeme Ata Ọkpọsọn̄, owo emi enyene ukpeme ọbọhọ mme andikọbọ ẹmi ẹbịnede enye. Psalm esie akaiso ete, “Ke afo, O Jehovah, ke nnyene ebiet ubọhọ. O kûyak bụt anam mi ke nsinsi. Nam mi mbọhọ ke edinen ido fo.”—Psalm 31:1, NW.
2. (a) Nnyịn ikeme ndikọn̄ mbuọtidem ke Jehovah nte ọkpọsọn̄ ebiet nnyịn ọkọn̄ọde ke ewe adaha iba? (b) Nso orụk Abasi ke Jehovah edi?
2 Andiwet psalm enyene ebiet ubọhọ kiet—kpa mfọnn̄kan! Ẹkpeyeyịk mme n̄kpọ eken, akpanikọ emi osụk ododu: Jehovah edi ọkpọsọn̄ ebiet esie, ebiet odudu esie. Uko oro enye ekenyenede ọkọn̄ọ ke adaha iba ẹmi ẹnyenede iwụk. Kiet edi mbuọtidem esie, emi Jehovah mîdiyakke okụt bụt, ndien ọyọhọ iba, edinen ido Jehovah, emi ọwọrọde ete ke Enye idikpọn̄ke mme asan̄autom Esie ke nsinsi. Jehovah idịghe Abasi emi ayakde bụt anam mme anam-akpanikọ asan̄autom esie; enye idịghe abiat un̄wọn̄ọ. Utu ke oro, enye edi Abasi akpanikọ ye andinọ mbon oro ke ofụri esịt ẹkọn̄de mbuọtidem mmọ ke enye utịp. Ke akpatre, ẹyenọ mbuọtidem utịp! Ubọhọ eyedi!—Psalm 31:5, 6.
3. Didie ke andiwet psalm otoro Jehovah?
3 Ke otịmde ikwọ esie ke usụn̄ oro uyo edide ọdọdọk ososụhọde emi ọtọn̄ọde ke ata sụn̄sụn̄ uyo mfụhọ ye nnama tutu osịm ọkpọsọn̄ uyo oro owụtde mbuọtidem, andiwet psalm enyene ukeme esịtidem. Enye otoro Jehovah kaban̄a ima akpanikọ Esie. Enye ọkwọ ete, “Yak ekọm Jehovah, koro enye owụtde mi utịbe ima-mfọnido esie ke obio oro odude ke ukụt.”—Psalm 31:21, NW.
Akwa Otu Mbon Ikwọ eke Mme Ọkwọrọ Obio Ubọn̄
4, 5. (a) Ewe akwa otu mbon ikwọ ẹtoro Jehovah mfịn, ndien didie ke mmọ ẹkenam oro ke isua utom emi ekebede? (Se chart ke page 12-15.) (b) Ke ewe usụn̄ ke ibat mme andidụk Editi owụt nte ke odu mme owo efen efen oro ẹnyịmede nditiene mbuana ke akwa otu mbon ikwọ eke mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄? (Se chart.) (c) Ewe otu ke esop mbufo ikeme ndidu ke idaha nditiene mbuana ke otu mbon ikwọ emi?
4 Mfịn, mme ikọ eke psalm oro ẹmefiak ẹnyene se ẹwọrọde. Ibak ibak andibiọn̄ọ ekededi, oto-obot afanikọn̄ ekededi, m̀mê nnama ndutịm uforo ekededi ikemeke ndibiọn̄ọ ikwọ oro ẹkwọde ẹnọ Jehovah; ke akpanikọ, ima-mfọnido Jehovah amakabade edi utịben̄kpọ ọnọ ikọt esie. Ke ofụri ererimbot ke isua utom emi ekebede, akwa otu mbon ikwọ, emi n̄wakn̄kan ibat edide 4,709,889 ke idụt 231, ẹma ẹkwọ etop Obio Ubọn̄ Abasi. Ukara Jehovah eke heaven ebe ke Christ Jesus edi ebiet ubọhọ oro mîdikpụho mmọ. Isua oko, mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄ ẹmi ẹtode esop 73,070 ẹma ẹsịn ofụri hour edide 1,057,341,972 ke utom ukwọrọikọ. Emi ama osụn̄ọ ke owo 296,004 ndiyarade uyakidem mmọ nnọ Abasi ebe ke mmọn̄ baptism. Ndien nso akpa-owo idem utịben̄kpọ ke kpukpru mme andidụk Mbono District Ukpepn̄kpọ Abasi eke Ofụri Ererimbot ke Kiev, Ukraine, ke August emi ekebede, ẹkedara ntem. Mmọ ẹma ẹkụt n̄wọrọnda n̄kpọntịbe ke mbụk, ẹkụtde n̄wakn̄kan ibat otu mme ata Christian oro akanam ẹnyenede ẹnade baptism! Nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Isaiah 54:2, 3, ikọt Abasi ke ẹtọt ke ibat oro akanam mîtịbeke.
5 Nte ededi, mbon efen oro ẹnyịmede ndidu ke idak Obio Ubọn̄ Abasi ke ẹbet ini mmọ nditiene mbuana ke akwa otu mbon ikwọ emi. Isua oko, n̄wọrọnda ibatowo 11,865,765 ẹkedụk Editi n̄kpa Jesus. Idotenyịn odu, nte ke ediwak ke otu mmọemi ẹyedot ndikwọ ikwọ Obio Ubọn̄ to ke enyịnusụn̄ sịm enyịnusụn̄ ke isua utom emi. Didie ke anaedi idotenyịn oro anam asua akpanikọ, Satan kpa Devil, okop iyatesịt ntem!—Ediyarade 12:12, 17.
6, 7. Nam an̄wan̄a nte eren kiet oro ekenyenede udọn̄ akakande mfiomo otode demon ebe ke un̄wam Jehovah.
6 Satan eyedomo ndibiọn̄ọ mbon efen ndidian uyo mmọ ye eke akwa otu mbon ikwọ oro. Ke uwụtn̄kpọ, mme asuanetop ke Thailand ẹkụt mme owo oro ẹkọride-kọri ke ibat ẹbọde unọmọ ẹto mfiomo demon. Ediwak mbon esịt akpanikọ, nte ededi, ẹma ẹbọhọ ye un̄wam Jehovah. Ke ama okosobo abiaifọt ke ntak ọkpọsọn̄ udọn̄, eren kiet ama odu ke idak odudu mme demon ke isua duop. Enye ama odomo ndikịbe mbọhọ odudu mmọ ye un̄wam ọkwọrọ ederi, edi ikekwe ata ufọn. Asan̄autom uyọhọ-ini eke Mme Ntiense Jehovah ama ọtọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible ye eren emi onyụn̄ ada Bible ekpep enye n̄kukụre usụn̄ ndibọhọ odudu demon—ndinyene nnennen ifiọk akpanikọ, n̄kọn̄ mbuọtidem ke Jehovah Abasi, nnyụn̄ n̄kpe enye ubọk ke akam.—1 Corinth 2:5; Philippi 4:6, 7; 1 Timothy 2:3, 4.
7 Okoneyo oro eketienede nneme emi, eren oro ama adaba ndap emi ete esie ekesịnde enye ndịk ke idem ete ke iyenọ enye unan edieke enye mîfiakke ikedi obụp ekpo. Ubon esie ama ọtọn̄ọ ndibọ ufen. Sia mînyịmeke ẹda imọ ẹtụn usụn̄, eren oro ama akaiso ke ukpepn̄kpọ Bible esie onyụn̄ ọtọn̄ọ ndidụk mme mbonoesop. Ke ini kiet ke ukpepn̄kpọ oro, asiakusụn̄ oro ama anam an̄wan̄a nte ke ndusụk ini mme n̄kpọ oro ẹkekamade ke mme edinam ubụpekpo ẹkeme ndiberede usụn̄ nnọ mme demon ndifiomo mme owo emi ẹdomode ndibọhọ odudu mmọ. Eren oro ama eti ete ke imọ ima inyene ndusụk aran oro imọ ikesikamade nte n̄kpọ n̄kpemeidem. Enye kemi ama edifiọk ete ke ana imọ itop enye iduọk. Toto nte enye ọkọduọk aran oro, mme idiọk spirit ifịnake enye aba. (Men Ephesus 6:13; James 4:7, 8 domo.) Enye ye n̄wan esie ke ẹnam n̄kọri nte ọfọnde ke ukpepn̄kpọ mmọ ke ẹnyụn̄ ẹdụk mme mbonoesop kpukpru ini man ẹbọ item Bible.
8, 9. Nso n̄kpọ ubiọn̄ọ efen ke ndusụk mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄ ẹkekan?
8 Mme ubiọn̄ọ efen ẹkeme ndisụhọde uyo eti mbụk. Ke ntak ọkpọsọn̄ idiọk idaha ndutịm uforo ke Ghana, ẹma ẹsion̄o mme owo ke utom. N̄kpọ udu uwem ama ọdọk, emi akanamde edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndinyene mme usụhọde n̄kpọ oro uwem oyomde. Didie ke ikọt Jehovah ẹkeyọ? Ebe ke ndibuọt idem, idịghe ke idemmọ, edi ke Jehovah. Ke uwụtn̄kpọ, usen kiet eren kiet ama ọkpọn̄ efọkn̄wed kiet ke okpokoro itie mbehe isenowo ke ọfis n̄kọk itieutom. Se ikesịnede ke efọkn̄wed oro ekedi $200, m̀mê okụk utom ọfiọn̄ ita. Efọkn̄wed oro okoto andinọ enọ oro mîkewetke enyịn̄ esie, edi ke babru oro ẹkedade ẹbọp ẹma ẹwet se idude mi: “Ami mma ntaba utom mi, edi Jehovah ama ọnọ mi utom efen. Mmọkọm enye ye Eyen esie, Christ Jesus. Man n̄n̄wam ke edisuan eti mbụk Obio Ubọn̄ mbemiso utịt edi, mmọnọ ekpri etịbe emi edi.”—Men 2 Corinth 9:11 domo.
9 Edidụk mbonoesop aman̄wam ke ndinọ mbon oro ẹtienede ẹbuana ke akwa otu mbon ikwọ itoro Jehovah, ukpep. (Men Psalm 22:22 domo.) Ntem, ke ikpehe n̄kan̄ edem usụk Honduras, esop kiet odu ẹkotde El Jordán. Nso idi akpan n̄kpọ aban̄ade ekpri otu emi? Edi mmọ ndidụk mbonoesop kpukpru ini. Ke otu asuanetop 19, owo 12 ẹsinyene ndibe akwa akpa man ẹkedụk mme mbonoesop kpukpru urua. Emi isidịghe akamba mfịna ke ndaeyo, sia mmọ ẹsikeme ndibe akpa oro ke ndisan̄a ke enyọn̄ ikpọ itiat oro ẹdude nte utọukot. Nte ededi, ke ukwọ edịm, mme idaha ẹsikpụhọde. Se mîkesidịghe akwa ntatara mmọn̄ inikiet ko akabade edi nsọsọp mmọn̄ oro emende kpukpru n̄kpọ oro ẹdude ke usụn̄ esie. Man ẹkan ubiọn̄ọ emi, nditọete iren ye iban ẹnyene ndidi nti mme ọwọk ewọk. Mbemiso ẹbede, mmọ ẹyedọn̄ ọfọn̄ ukpepn̄kpọ mmọ ke tina (ekebe atian) ndien ekem ẹda ekpat ọkpọ ẹwan̄ enye. Ọwọk ewọk oro ọsọn̄de idem akan eyekama tina emi nte n̄kpọ ndida mfiọrọ onyụn̄ ada otu oro usụn̄ ebe. Ke ẹbede ẹda ke n̄kan̄ eken ke ifụre, mmọ ẹyekwọhọde idem, ẹsịne ọfọn̄, ẹnyụn̄ ẹkesịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye idatesịt ẹnyụn̄ ẹsanade idem!—Psalm 40:9.
Ọkpọsọn̄ Ebiet Emi Nnyịn Ikemede Ndidụn̄
10. Ntak emi nnyịn ikemede ndiwọn̄ọde mbịne Jehovah ke mme ini mfịghe?
10 Edide afo odu ke idak odudu demon nnennen nnennen mîdịghe okop mfịghe oto mme ebiet en̄wen, Jehovah ekeme ndidi ọkpọsọn̄ ebiet fo. Seme kot enye ke akam. Enye esitịm akpan̄ utọn̄ ọnọ idem ata sụn̄sụn̄ n̄kụni ikọt esie. Andiwet psalm ama okụt nte oro edide akpanikọ onyụn̄ ewet ete: “Kpan̄ utọn̄ fo nọ mi; wara dinyan̄a mi: di ọkpọsọn̄ itiat mi, ye edikon̄ ufọk eke ekpemede mi. Koro afo edide akwa itiat mi ye edikon̄ ufọk mi; teme mi nsan̄a ke usụn̄, ndien, ban̄a enyịn̄ fo. Sio mi ke iyịre emi mmọ ẹdịpde ẹnọ mi: koro afo edide odudu mi.”—Psalm 31:2-4.
11. Nam an̄wan̄a ntak emi odudu Jehovah mîdịghe ebiet ubọhọ ibio ini.
11 Jehovah inọhọ ubọhọ ibio ini kpọt edi ọnọ ọkpọsọn̄ ebiet oro owo mîkemeke ndida ekọn̄ ndụk emi nnyịn ikemede ndidụn̄ ke ifụre. Ndausụn̄ ye ukpeme esie akanam ikpụhe ikọt esie. Odudu Abasi eyenam kpukpru n̄kari n̄kari edinam Satan ye ikọt esie ẹkpu. (Ephesus 6:10, 11) Nte nnyịn ibuọtde idem ye Jehovah ke ofụri esịt, enye eyedụri nnyịn osio ke mme afia Satan. (2 Peter 2:9) Ke ufan̄ isua inan̄ ẹmi ẹkebede, usụn̄ emeberede ọnọ utom ukwọrọikọ Mme Ntiense Jehovah ke n̄kpọ nte idụt 35. N̄ko, ke mme ikpehe ererimbot emi mme idaha n̄kaowo, ndutịm uforo, m̀mê ukaraidem ẹbiọn̄ọde edikwọrọ eti mbụk, ndusụk mbon mbieterọn̄ ẹma ẹwọrọ ẹkedụn̄ ke ebiet emi ẹkemede ndisịm mmọ ifụre ifụre. Japan edi kiet ke otu utọ ebiet oro.
12. Didie ke asiakusụn̄ kiet ke Japan akanam Jehovah edi ọkpọsọn̄ ebiet esie?
12 Ke Japan ediwak mbonutom ibio ini oro ẹdide isenowo ẹmi ẹtode esenidụt ẹma ẹbụn̄ọ ẹka do, ndien ẹma ẹtọn̄ọ ediwak esop usem esenidụt. Ifiọkutom eyenete eren kiet ke esop kiet esemde usem Japan anam an̄wan̄a nte efakutom usem esenidụt emi on̄wụmde mfri. Enye okoyom ndika n̄kanam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde akan. Nte ededi, enye ke okonịm ukpepn̄kpọ Bible duop ke ebiet emi enye okodude. Kiet ke otu mme ufan esie ke mbubru ama ọdọhọ ete: “Edieke afo akade ebiet emi udọn̄ okponde akan, afo edinyene ndinịm ukpepn̄kpọ Bible 20 do!” Enye ama ọbọ itieutom onyụn̄ adaha aka Hiroshima. Nte ededi, ke ọfiọn̄ inan̄ ẹbede, enye ekenyene ukpepn̄kpọ Bible kiet kpọt. Usen kiet enye ama osobo eren kiet okotode Brazil emi ekesemde usem Portugal kpọt. Sia eyenete emi mîkekemeke ndinyene nneme ye eren emi, enye ama edep edikot n̄wed ke usem Portugal. Ke ama ekekpep ndusụk mmemmem usụn̄ unyene nneme, enye ama afiak okosobo ye eren oro. Ke ini eyenete oro ọkọkọmde enye ke usem Portugal, eren oro ama odu ke n̄kpaidem, ye akamba inua imam, eberede usụn̄ onyụn̄ okot enye odụk edi. Ukpepn̄kpọ Bible ama ọtọn̄ọ. Ikebịghike enyenete oro ama onịm ukpepn̄kpọ 22, 14 ke usem Portugal, 6 ke usem Spain, ndien 2 ke usem Japan!
Ndikwọrọ Ikọ ye Uko
13. Ntak owo ndomokiet mîkpodomoke ndinam bụt anam nnyịn ke ndinam n̄kpọ Jehovah?
13 Ikọt Jehovah ye uko ẹkwọ ikwọ Obio Ubọn̄ ye ọyọhọ mbuọtidem nte ke Jehovah edi ebiet ubọhọ mmọ. (Psalm 31:14) Mmọ idikopke bụt—Jehovah idisueneke mmọ, koro enye eyesu ikọ esie. (Psalm 31:17) Devil ye udịm mme demon esie eyedia bụt. Sia ẹnọde ikọt Jehovah utom ndikwọrọ etop oro mîsan̄ake ye bụt, mbon en̄wen inamke mmọ ẹkop bụt ke ndikwọrọ ikọ. Idịghe usụn̄ oro ke Jehovah, m̀mê Eyen esie, edemede ikọt esie ndituak ibuot nnọ Enye. Ke ini esịt owo ọyọhọde ye mbuọtidem ye esịtekọm oro ẹnyenede ẹnọ eti ido ye ima-mfọnido Jehovah, edi eti idaha eke esịt mmọ onụk inua mmọ nditịn̄ ikọ. (Luke 6:45) Ntem, sededi ini oro nnyịn isịnde ke utom ke ọfiọn̄ kiet kiet, akpan akpan edieke ini oro adade ọnọ mfọnn̄kan n̄kpọ oro nnyịn ikemede ndinam, edi se ifọnde, idịghe n̄kpọ bụt. Nte Jesus ye Ete esie ikadarake ekpri okụk oro ebeakpa oro ekesịnde ọyọhọ ọyọhọ?—Luke 21:1-4.
14. Nso ke afo ekeme nditịn̄ mban̄a utom usiakusụn̄? (Se chart n̄ko.)
14 Kaban̄a ibat mme asuanetop oro akade-kaiso nditọt, ndinam n̄kpọ ke ofụri esịt ke utuakibuot mmọ esịne edinam utom nte mme asiakusụn̄ ofụri ini—890,231 edide n̄wakn̄kan ibat eke isua oko! Edieke n̄kọri eke isua oro ekebede osụk akade iso, osụk etie nte ibat oro eyebe 1,000,000. Ifiọkutom etienede mi owụt nte eyenete an̄wan kiet ke Nigeria okodụkde udịm mme asiakusụn̄. Enye ewet ete: “Ke ini n̄koyomde ndikụre ufọkn̄wed sekọndri, mma n̄ka ndin̄wam ke nditem udia nnọ mbon oro ẹkedụkde ufọkn̄wed usiakusụn̄ eke Mme Ntiense Jehovah. Mma nsobo ye nditọete iban iba do ẹmi ẹkesọn̄de ke emana ẹkan ekaeka mi. Ke ini n̄kọfiọkde nte ke mmọ ẹkedi mme asiakusụn̄ oro ẹkedụkde ufọkn̄wed oro, mma n̄kere ke idemmi nte, ‘Edieke owo iba oro ẹkemede ndisiak usụn̄, ntak emi ami mmen̄kemeke-e?’ Ntre ke mma n̄kokụre ufọkn̄wed, ami n̄ko mma n̄kabade ndi asiakusụn̄ ofụri ini.”
15. Ke nso usụn̄ ke ikọ ntiense ido nneme ekeme ndiberede usụn̄ nnọ mbon efen ndinyene Jehovah ke ebiet ubọhọ?
15 Idịghe kpukpru owo ẹkeme ndisiak usụn̄, edi mmọ ẹkeme ndinọ ikọ ntiense. Ke Belgium eyenete an̄wan emi ọsọn̄de ke isua 82 ama aka ndidep unam. Enye ama okụt ete ke n̄wan anyamunam oro ama enen̄ede okop editịmede esịt aban̄a ndutịme ukaraidem eke ndondo oro. Ntre eyenete an̄wan oro ama esịn tract oro Nso ke Mme Ntiense Jehovah Ẹnịm ke Akpanikọ? ke otu okụk ke ini enye ekekpede okụk udep esie. Ke ini eyenete an̄wan oro akafiakde aka ufọkurua oro, n̄wan anyamunam oro, ye unana mmen̄e, ama obụp se Bible etịn̄de aban̄a ọyọhọ ekọn̄ ererimbot ita oro ekemede nditịbe. Eyenete an̄wan oro ama osio n̄wed True Peace and Security—How Can You Find It? ọnọ enye. Usen ifan̄ ke ukperedem, nte eyenete an̄wan oro ọsọn̄de mi okosụk odụkde ufọkurua oro, n̄wan anyamunam oro ama enyene ekese mbụme ndibụp enye. Eyenete an̄wan oro ama okop mbọm aban̄a n̄wan emi; enye n̄kukụre ekenyene ndineme mban̄a ukpepn̄kpọ Bible ye enye, ndien ama onyịme emi. Idahaemi, n̄wan anyamunam oro oyom ndina baptism. Nso kaban̄a anyamunam oro? Enye ama okot tract oro ndien ke ekpep Bible idahaemi n̄ko.
‘Ufọn Oro Ẹnịmde’
16. Didie ke Jehovah onịm ediwak n̄kpọ mfọn ọnọ ikọt esie?
16 Ke mme akama mfịghe ukperedem usen emi, nte Jehovah ‘iwụtke utịbe ima’ inọ mbon oro ẹnyenede enye ke ebiet ubọhọ? Nte ima ima ete oro ọnọde ukpeme, Jehovah omonịm ediwak n̄kpọ mfọn ọnọ nditọ esie eke isọn̄. Enye ke an̄wan̄a inemesịt ofụk mmọ ke iso mme andida nse, kpa nte andiwet psalm ọdọhọde ete: “Ufọn fo okpon didie, emi afo onịmde ọnọ mmọ eke ẹbakde fi, onyụn̄ anamde ọnọ mmọ eke [ẹnyenede fi ke ebiet ubọhọ, NW] ke iso nditọ owo.”—Psalm 31:19, 21.
17-19. Ke Ghana, nso eti n̄kpọ ikosụn̄ọ ito akanieren kiet ndisịn ndọ esie ke n̄wed ukara nte ekemde ye ibet?
17 Ke ntre, mbon ererimbot ẹkabade ẹdi ntiense ẹban̄a edinam akpanikọ eke mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah, ẹnyụn̄ ẹdu ke n̄kpaidem. Ke uwụtn̄kpọ, ke Ghana akanieren isua 96 ama aka ọfis usịn ndọ ke n̄wed ukara onyụn̄ ọkọdọhọ ete ẹsịn ndọ imọ oro edide isua 70 idahaemi oro ọkọdọde ke ido obio ke n̄wed ukara. Esịn ndọ ke n̄wed ukara oro ama okop n̄kpaidem onyụn̄ obụp ete: “Omotịm ọfiọk ke se afo oyomde ndinam edi oro? Ke idaha isua emana fo emi?”
18 Eren oro ama anam an̄wan̄a ete: “Ami nyom ndidi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah nnyụn̄ mbuana ke utom oro edide akpan n̄kpọ akan mbemiso utịt ererimbot—kpa utom edikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi. Utom emi ada okosịm nsinsi uwem. Mme Ntiense Jehovah ẹnam ibet obio, esịnede ibet aban̄ade edisịn ndọ ke n̄wed ukara. Ntre mbọk sịn enye ke n̄wed ukara nọ mi.” Akwa owo oro ikekemeke ndisioro uyo ke itọn̄. Enye ama akaiso ndisịn ndọ oro ke n̄wed ukara, ndien akanieren emi ama ọnyọn̄ okopde inemesịt nte ke idahaemi imọdọ ndọ oro ekemde ye ibet.—Men Rome 12:2 domo.
19 Ke oro ebede, esịn ndọ ke n̄wed oro ama etie ekere aban̄a mme n̄kpọ oro enye okokopde. “Mme Ntiense Jehovah . . . utom oro edide akpan n̄kpọ akan . . . utịt ererimbot . . . Obio Ubọn̄ Abasi . . . nsinsi uwem.” Ke odude ke n̄kpaidem aban̄a se kpukpru emi ọkpọwọrọde ke uwem akanieren isua 96 oro, enye ama ebiere ndiyom Mme Ntiense man anam ndụn̄ọde efen efen aban̄a n̄kpọ oro. Enye ama onyịme ukpepn̄kpọ Bible onyụn̄ anam usọp usọp n̄kọri. Mfịn, esịn ndọ ke n̄wed ukara oro edi Ntiense oro ama akana baptism. Ntem, ke ini nnyịn ikopde uyo Jehovah idem ke se mbon en̄wen ẹkemede ndikere ke edi ekpri n̄kpọ, emi ekeme ndisụn̄ọ ke ediwak nti ufọn ọnọ nnyịn ye mbon oro ẹkụtde eduuwem nnyịn.—Men 1 Peter 2:12 domo.
20. Ke Myanmar, didie ke edinam akpanikọ ekpri eyenete an̄wan kiet akada okosịm eti ikọ ntiense?
20 N̄kani owo oro ẹma ẹkeyak akpanikọ anam mmọ ẹkabade ẹdi mbon oro ẹnamde akpanikọ ẹnịm nti uwụtn̄kpọ ẹnọ n̄kpri owo ke ererimbot unana edinam akpanikọ emi. Utọ ekpri eyenete an̄wan oro odu ke Myanmar. Enye oto usụhọde ubon oro mînyeneke n̄kpọ emi nditọ duop ẹdude. Ete esie, owo emi ama ọkọkpọn̄ utom, edi asiakusụn̄ ofụri ini. Usen kiet ke ufọkn̄wed, eyenete an̄wan emi ama okụt n̄kpanuen ẹdade daimọn ẹnam, emi enye ye unana ubiatini ekemende ada ọsọk andikpep esie. Ke ndan̄nsiere ke n̄wed ama okodụk, andikpep oro ama asian nditọ ubet ukpepn̄kpọ oro nte ẹkesan̄ade ẹkụt n̄kpanuen oro ẹnyụn̄ ẹdade ẹdi man ẹkpọn̄ ẹnọ andinyene. Ekem n̄wan oro ama ọdọhọ ekpri eyenete an̄wan oro adaha ada ke iso ofụri nditọ ubet ukpepn̄kpọ oro onyụn̄ anam an̄wan̄a ntak emi enye akanamde ntem, ọfiọkde ete ke nditọwọn̄ eken ẹkpekemek ndimen enye nda. Eyenete an̄wan emi ama anam an̄wan̄a ete ke imọ ikedi owo Ntiense Jehovah ye nte ke Abasi imọ imaha uyịpinọ m̀mê orụk unana edinam akpanikọ ekededi. Ofụri ufọkn̄wed ama okop aban̄a oro, ọnọde ekpri eyenete nnyịn an̄wan ifet ndinọ mme andikpep ye nditọ ufọkn̄wed nde ikọ ntiense.
21. Nte n̄kpri owo ẹbuọtde idem ke Jehovah, didie ke eduuwem mmọ ada ukpono ọsọk enye?
21 Ke Belgium andikpep kiet ama etịn̄ inem inem ikọ ke ubet ukpepn̄kpọ aban̄a Mme Ntiense Jehovah. Enye ama esikụt eduuwem eyen ufọkn̄wed esie kiet, emi n̄ko edide ekpri eyenete an̄wan, onyụn̄ ọdọhọ ete: “Ami idahaemi mmenyene isio isio ekikere mban̄a Mme Ntiense Jehovah. Usua ama anam mi nsikere nte ke mmọ ẹkedi mbon oro mînyeneke ime. Mmọ ẹdi mbon oro ẹnyenede ime ẹkan, ke adan̄aemi mîbiatke mme edumbet mmọ.” Kpukpru isua mme andikpep ẹsinọ nditọ ufọkn̄wed mmọ oro ẹnamde ọfọn akan enọ. Adianade ye mmọ eken esidi enọ oro ẹnọde ke ndidu eti uwem. Ke isua ita ke adiana ke adiana, andikpep emi ọkọnọ nditọ Mme Ntiense Jehovah enọ oro ẹsinọde owo ita oro ẹnamde ọfọn akan. Ntre ke esidi ye mbon oro mbuọtidem akpanikọ mmọ edide ke Jehovah.—Psalm 31:23.
22. Nso idi idara idara utịt oro odude ke Psalm 31, ndien didie ke oro an̄wam nnyịn ke mme utịt usen eke akani editịm n̄kpọ emi?
22 Psalm 31 amia nte n̄kanika ye idara idara utịt emi: “Mbufo ẹkop uko, ndien enye eyesọn̄ mbufo esịt, kpukpru mbufo ẹmi ẹdoride Jehovah enyịn.” (Psalm 31:24) Ke ntre, nte nnyịn isakde iso ise mme utịt usen eke idiọk editịm n̄kpọ Satan emi, utu ke ndikpọn̄ nnyịn, Jehovah eyetịm esịk ekpere nnyịn onyụn̄ esịn nnyịn odudu esie ke idem. Jehovah edi akpanikọ idinyụn̄ ikpụho. Enye edi ebiet ubọhọ nnyịn; enye edi tọwa nnyịn.—Mme N̄ke 18:10.
Nte Afo Emeti?
◻ Ntak emi nnyịn ye uko ikemede ndinam Jehovah edi ebiet ubọhọ nnyịn?
◻ Nso uyarade idu nte ke akwa otu mbon ikwọ ke ẹkwọ itoro Obio Ubọn̄ ye uko?
◻ Ntak emi nnyịn ikemede ndinyene mbuọtidem nte ke iyịre Satan idimụmke ikọt Jehovah?
◻ Nso n̄kpọuto ke Jehovah onịm ọnọ mbon oro ẹnyenede enye ke ebiet ubọhọ?
[Chart ke page 12-15]
IBATUTOM ISUA UTOM 1993 EKE MME NTIENSE JEHOVAH KE OFỤRI ERERIMBOT
(Se magazine)
[Mme ndise ke page 16, 17]
Mbon oro ẹnyenede Jehovah ke ebiet ubọhọ ẹnam akwa otu mbon ikwọ eke mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄—mme okopodudu owo 4,709,889!
1. Senegal
2. Brazil
3. Chile
4. Bolivia