“Kpep Nnyịn Ndibọn̄ Akam”

“ỌBỌN̄, kpep nnyịn ndibọn̄ akam.” Kiet ke otu mme mbet Jesus Christ ekesịn eben̄e oro. (Luke 11:1) Mbet oro owo mîsiakke enyịn̄ mi nte an̄wan̄ade ekedi owo oro enyenede ntotụn̄ọ esịtekọm aban̄a akam. Mme ata andituak ibuot mfịn ẹfiọk nte enye edide akpan n̄kpọ. Kamse, akam edi usụn̄ oro N̄kponn̄kan Owo ke ekondo adade okop se nnyin inyenede nditịn̄! Ndien kam kere! ‘Enyeemi okopde akam’ esinọ ọkpọkpọ ntịn̄enyịn ke mme mfịna ye mme editịmede esịt nnyịn. (Psalm 65:2) Ke edide akpan n̄kpọ akan, ebede ke akam, nnyịn inọ Abasi ekọm ye itoro.—Philippi 4:6.

Kpa ye oro, mme ikọ oro “kpep nnyịn ndibọn̄ akam” ẹdemede ndusụk akpan mbụme. Ke ofụri ererimbot nsio nsio ido ukpono ẹda ediwak usụn̄ ndisan̄a n̄kpere Abasi. Edi nte usụn̄ oro enende ye enyeoro akwan̄ade ẹdu ndida mbọn̄ akam? Ke ndibọrọ, ẹyak nnyịn ibem iso idụn̄ọde ndusụk ọsọ ido eke ido ukpono oro ẹbuanade ubọn̄ akam. Nnyịn idiwụk ntịn̄enyịn ke mbon oro ẹnamde ke Latin America.

Ndisọi Mbiet ye “Ndisan̄a Owo Ẹdide Mme Andinọ Ukpeme”

Ke ofụri ofụri, mme idụt Latin America ẹdi mme idụt oro ẹnen̄erede ẹsịn idem ke ido ukpono. Ke uwụtn̄kpọ, ke ofụri Mexico owo ekeme ndikụt ọwọrọetop edinam edibọn̄ akam nnọ “ndisana owo ẹdide mme andinọ ukpeme.” Ke akpanikọ, edi ido mme obio ke Mexico ndinyene “ndisana owo ẹdide mme andinọ ukpeme” ẹmi ẹsinamde mme usọrọ ẹnọ ke nsio nsio usen. Mbon Catholic ke Mexico n̄ko ẹsibọn̄ akam ẹnọ ata ediwak nsio nsio ndisọi mbiet. Nte ededi, ndibiere orụk “edisana owo” oro ẹkotde ọkọn̄ọ ke orụk eben̄e oro andituak ibuot oyomde ndinam. Edieke owo oyomde owo ndidọ, enye ekeme ndidomo tiande nnọ “Edisana” Anthony. Owo emi oyomde ndisan̄a ke moto n̄ka isan̄ ekeme ndiyak idemesie nsịn “Edisana” Christopher ke ubọk, kpa andinọ mme akaisan̄ ukpeme, akpan akpan mme andiwat ke moto.

Nte ededi, mme utọ ido oro ẹketọn̄ọ ẹto m̀mọ̀n̄? Mbụk owụt ete ke ini mbon Spain ẹma ẹkesịm Mexico, mmọ ẹma ẹkụt mbio obio oro ẹkesịnde idem ke utuakibuot nnọ mme abasi ndem. Ke n̄wed esie oro Los Aztecas, Hombre y Tribu (Aztecs, Owo oro ye Ekpụk oro), Victor Wolfgang von Hagen ọdọhọ ete: “Mme owo ẹma ẹnyene mme abasi idemmọ, eto kiet kiet ama enyene abasi esie, edinam kiet kiet ama enyene abasi m̀mê abasi-an̄wan esie, uwotidem ama akam enyene kiet. Yacatecuhtli ekedi abasi mme anam mbubehe. Ke ererimbot ukpono uwak abasi emi, kpukpru mme abasi oro ẹma ẹnyene san̄asan̄a edu ye mme utom.”

Mme abasi ẹmi ẹbietde “ndisana owo” Catholic ẹkedi ata n̄wọrọnda tutu ke ini mbon Spain oro ẹkekande ke ekọn̄ ẹkedomode ndinam nditọisọn̄ “ẹkabade ẹdi mme Christian,” mbon oro n̄kukụre ẹkewọn̄ọde utuakibuot oro mmọ ẹkenọde ndisọi n̄kpọ mmọ ẹnọ “ndisana owo” ufọkabasi. Ibuotikọ kiet ke The World Street Journal onyịme ete ke Ido Ukpono Catholic oro ẹnamde ke ndusụk ikpehe ke Mexico ekenyene ntọn̄ọ oto ukpono ndem. Enye etịn̄ ete ke ikpehe kiet, ata ediwak ke otu “ndisana owo” 64 oro mbio obio ẹkponode ẹbiet “mme n̄wọrọnda abasi mbon Maya.”

New Catholic Encyclopedia etịn̄ ete ke “n̄kpet n̄kpet mbọbọ mbuọtidem odu ke ufọt edisana owo ye mbon oro ẹdude ke isọn̄, . . . mbọbọ oro edide, utu ke ndidianade owo n̄kpọn̄ itie ebuana esie ye Christ ye Abasi, ọsọsọn̄ onyụn̄ anam enye otụn̄ọ akan.” Edi didie ke mbọbọ oro edide an̄wan̄wa idiọn̄ọ ukpono ndem akpanam itie ebuana owo ye Abasi otụn̄ọ akan? Nte mme akam oro ẹbọn̄de ẹnọ mme utọ “ndisana owo” oro ẹkeme ndinen̄ede nnem Abasi esịt?

Ntọn̄ọ N̄kwa Akam

Ọwọrọetop ido edinam efen abuana edikama n̄kwa akam. Diccionario Enciclopédico Hispano-Americano (N̄wed Ukabadeikọ Ofụri Orụk Ifiọk Usem Spain ye America) etịn̄ aban̄a n̄kwa akam nte “urụk oro ẹtoride idem n̄kwa aba-ye-duop m̀mê ikie ye aba-ye-duop ẹmi ẹdade mbon oro ẹkponide ẹbahade idem duop duop ẹnyụn̄ ẹdade cross oro ẹkọn̄de Christ, emi ẹtoride n̄kwa ita mbemiso ẹtebe ẹdian ke utịt.”

Ke anamde an̄wan̄a nte ẹdade n̄kwa akam ẹnam n̄kpọ, n̄wed Catholic kiet ọdọhọ ete: “Edisana N̄kwa Akam edi orụk akam oro ẹbọn̄de ke uyo ye ke ekikere ẹban̄a mme Ndịben̄kpọ edinyan̄a nnyịn. Ẹbahade enye ẹsịn ke ikpehe efụt. Ikpehe kiet kiet esịne editịn̄ Akam Ọbọn̄, Itoro Mary utịm ikoduop, ye Gloria Patri (Itoro Enyene Ete) ini kiet. Ẹsitie ẹkere ndịben̄kpọ kiet ke ikpehe kiet kiet.” Mme ndịben̄kpọ ẹdi se ẹnịmde ke akpanikọ, m̀mê mme ukpepn̄kpọ, oro mbon Catholic ẹnyenede ndifiọk, ke itie enyeemi etịn̄de aban̄a uwem, ndutụhọ, ye n̄kpa Christ Jesus.

The World Book Encyclopedia ọdọhọ ete: “Akpa edida n̄kwa akam mbọn̄ akam ọkọtọn̄ọ ke Ido Ukpono Christ ke Ntọn̄ọ Ntọn̄ọ Eyo Ntatenyịn, edi akatara asuana n̄kukụre ke mme iduọk isua 1400 ye 1500.” Ndi Ido Ukpono Catholic kpọt akama n̄kwa akam? Baba. Diccionario Enciclopédico Hispano-Americano ọdọhọ ete: “Ẹkama mme ukem n̄kwa oro ke utuakibuot Islam, Lama, ye Buddha.” Ke akpanikọ, Encyclopedia of Religion and Religions ọdọhọ ete: “Ẹnọ ekikere ẹte ke mme anditiene Mohammed ẹkebọ N̄kwa Akam ẹto mbon Buddha, ndien mme Christian ẹkebọ ẹto mme anditiene Mohammed ke mme ini Ekọn̄ Ido Ukpono.”

Ndusụk owo ẹdọhọ ẹte ke n̄kwa akam edi sụk n̄kpọ un̄wam editi ke ini oyomde ẹtịn̄ ẹfiak ẹtịn̄ ediwak akam. Edi nte Abasi ama ẹkama enye?

Iyomke nnyịn itetie ikere m̀mê ineni iban̄a nte mme utọ ido oro ẹnende m̀mê ẹdotde. Jesus ama ọnọ ibọrọ oro enyenede iwụk ke eben̄e oro ẹkesịnde ndikpep mme anditiene enye nte ẹbọn̄de akam. Se enye eketịn̄de eyesịn un̄wana ndien iso-ọfọn akpa ndusụk mme andikot idem.

[Mme Ndise ke page 3]

Mbon Catholic ẹsiwak ndikama mme n̄kwa akam. Nso idi ntọn̄ọ mmọ?