Nditi Se Ikanamde Ntọn̄ọ Ndima Jehovah Anam Nyọ Ofụri Se Iwọrọde Mi

KE UFỌT UFỌT 1970, n̄kodu ke Valley Forge General Hospital, Phoenixville, ke Pennsylvania, United States. Akparawa emi ekesede aban̄a mi ikenen̄ekede isọn̄ọ mi. Ekedi hour kiet ete ibe, enye odomo mi idem utịm ikaba ese m̀mê iyịp mi ọdọk m̀mê idọkke. N̄kedi isua 20 kpọt ini oro n̄konyụn̄ ndi owoekọn̄. Mma mmen ata idiọk udọn̄ọ emi ekemede ndibe mbon en̄wen. Se akparawa oro okokụtde mi ke idem ama anam idem enyek enye. Ke ini esịt mi mîkatuakke aba nte akpatuakde, mma mbụp enye nte, “Ndi akanam omokụt owo akpade?” Iso esie ama okpụhọde, enye ete mi, “Ihih, akanam n̄kwe!”

N̄kekere ke mmọn̄ n̄kpa. Edi nso ikada mi ika ufọkibọk? Bet ke mmọn̄ ntịn̄ nnọ fi.

NTE N̄KASAN̄ADE NDIỌN̄Ọ SE EKỌN̄ EDIDE

Mma ndọn̄ọ ke ini n̄kanamde utom ke ufọkibọk mbonekọn̄ ke Vietnam. Ekedi ini ekọn̄, ndien mma nsima ndise mban̄a mbon udọn̄ọ ye mbon emi ẹdade unan. N̄koyom ndidi abiausọbọ. Ke ini n̄kakade Vietnam ke July 1969, ẹma ẹyak nda akpa urua oro ndomo ndimehe ye obio oro sia ini n̄kanika mmọ idịghe ukem ye eke nnyịn, eyo onyụn̄ ofiop do etieti. Se ẹsinamde edi oro ẹnọ mbufa owo emi ẹdide do.

Ke mma n̄kọtọn̄ọ utom ke ufọkibọk mbonekọn̄ ke Mekong Delta ke Dong Tam, ẹma ẹbiom mbon emi ẹdade unan ye okpo owo ke ediwak ubomofụm ẹdin̄wan̄a do usen kiet. Mma mma idụt nnyịn etieti nnyụn̄ mma ndinam utom, ntre n̄kebetke-bet ẹteme mi se n̄kpanamde. Mma nsọsọp ntiene ntan̄ mbon emi ẹdade unan n̄ka n̄kpri ubet emi ẹsisọbọde owo idem. Abiausọbọ kiet ye nurse ita ẹma ẹfaha ke ekpri ubet kiet ẹnam ofụri se mmọ ẹkekeme man ẹnyan̄a mme owo. Mma n̄kụt ikpọ mbubịt ekpat ke mme ubomofụm emi ẹketan̄de mme owo ẹdi, nnyụn̄ mbụp m̀mê nso idọn̄ọ ke esịt. Ẹma ẹdọhọ mi ke mbak idem mbonekọn̄ ọdọn̄ọ ke mme ekpat oro. Ini oro ke n̄kọtọn̄ọ ndidiọn̄ọ se ẹkotde ekọn̄.

NTE N̄KASAN̄ADE NDIỌN̄Ọ ABASI

Mma ndiọn̄ọ Mme Ntiense Jehovah ekpri ke ini n̄kedide ekpri eyenọwọn̄. Mmọ ẹma ẹsidi ẹdikpep eka mi Bible, edi eka mi ikesịnke idem ikpep n̄kpọ ina baptism. Ama esinem mi nditie n̄kop se ẹkpepde enye. Ami ye ebe eka mi ima isan̄a ibe Ufọkmbono Obio Ubọn̄ usen kiet. Mma mbụp enye m̀mê nso ke ẹsinam do. Enye ọdọhọ mi ete: “Kûyak ibon oro ẹsan̄a ẹkpere fi usen ndomokiet!” Mma nnam se enye ọkọdọhọde mi sia mma mma enye etieti nnyụn̄ nnịm se ededi emi enye etịn̄de ọnọ mi. Emi ama anam ntre ndụk ye Mme Ntiense Jehovah.

Mma mfiak nyom ndifiọk Abasi ke ini n̄kọnyọn̄de ekọn̄ Vietnam ndi. Afai ye uduọkiyịp emi n̄kokụtde do ikayakke n̄kpọ ọsọp afịna mi aba. Eketie mi nte mme owo ke United States idiọn̄ọke se ikade iso ke Vietnam. Mmeti nte mbio obio ẹkesan̄ade ẹbọn̄ n̄kpo ke efak usen kiet ẹte ke mbonekọn̄ United States ẹdi mme owot nseknditọ. Mmọ ẹkenam emi sia ẹma ẹkop ke ẹma ẹwot ediwak nditọwọn̄ ke ekọn̄ Vietnam.

Mma nnen̄ede nyom ndikpono Abasi tutu ntọn̄ọ ndika nsio nsio ufọkabasi. Kpa ye oro n̄kenen̄erede mma Abasi, n̄kamaha se n̄kokụtde ke mme ufọkabasi. Usen Sunday kiet ke February 1971, mma ndaha n̄ka Ufọkmbono Obio Ubọn̄ kiet ke Delray Beach ke Florida.

Ẹma ẹkpere ndikụre utịn̄ikọ ke ini n̄kesịmde do, ntre mma ntiene ndụk Ukpepn̄kpọ Enyọn̄-Ukpeme. Ntịghi aba se ẹkenemede usen oro, edi ke nteti nte nditọwọn̄ ẹkekubọrede Bible mmọ ẹtiene ẹyom ebiet emi ẹyomde ndikot. Ama eye mi tutu. Mma ntie sụn̄ n̄kop se ẹkpepde nnyụn̄ nse nte ẹnamde n̄kpọ. Ke ini n̄kọwọrọde nyom ndinyọn̄ ke ẹma ẹkesuana, akanieren kiet emi ekedide n̄kpọ nte isua 80 ama asan̄a ebịne mi. Enye ekekere Jim Gardner. Enye ama anyan n̄wed Akpanikö oro Adade osim Nsinsi Uwem ọnọ mi, onyụn̄ ọdọhọ ete, “Akpama ndikot n̄wed emi?” Mma mbọ enye nnyụn̄ ndọhọ enye editọn̄ọ ekpep mi usenubọk Thursday.

N̄kodu ke utom okoneyo Sunday oro. N̄kanam utom ini oro ke ufọkibọk owo ke Florida; n̄kodu ke ikpehe oro ẹsinịmde mbon oro oyomde ẹsọsọp ẹnọ usọbọ. Akana ntọn̄ọ utom usen oro ke n̄kanika 11 okoneyo nnyọn̄ itiaba usenubọk. Owo ikemenke owo ndomokiet idi, ntre mma nda okoneyo oro n̄kot n̄wed oro. Akwa owo nnyịn kiet ama ediwabade mi n̄wed oro ọbọ, ese edem, onyụn̄ ọdọhọ mi ete, “O! Onyụn̄ oyom ndisika enye emi idahaemi?” Mma mbọ enye n̄wed mi nnyụn̄ ndọhọ enye nte, “N̄kotke kan̄a mma, edi nte nsede, nyom ndidi Ntiense Jehovah!” Enye ama adaha ọkpọn̄ mi, ndien mma n̄kot n̄wed oro n̄kụre okoneyo oro.

Ke ini Brọda Gardner ekedide ndikpep mi n̄kpọ, mma mbụp enye nte, “Nso ke iyom ndikpep?” Enye ete mi, “N̄wed oro n̄kọnọde fi nan̄a.” Mma ndọhọ enye ke mmokot mma. Edi Brọda Gardner ama ọdọhọ mi ete, “Yak isụk ise akpa ibuot ise.” Idem ama akpa mi ndikụt ke n̄konyụn̄ n̄kokot n̄wed oro mbe ntre. Enye ama ọdọhọ mi n̄kụbọde King James Version mi n̄kot ediwak itie N̄wed Abasi emi ẹsiakde ke n̄wed oro. Se n̄kokotde ama anam mi ntọn̄ọ ndidiọn̄ọ ata Abasi, Jehovah. Mma mma Brọda Gardner etieti nnyụn̄ nsikot enye Jim. Enye ama ekpep mi n̄wed oro esịm ibuot ita usenubọk oro, onyụn̄ esidi kpukpru usenubọk Thursday edikpep mi ibuot ita ita. Ukpepn̄kpọ oro ama enem mi tutu. Brọda Gardner edi Christian oro ẹyetde aran, ndien enye ama ọdiọn̄ọ Charles T. Russell. Ekedi ata akwa n̄kpọ ọnọ mi enye ndikpep mi Bible.

Ẹma ẹnyịme nsan̄a ye esop n̄kwọrọ ikọ ke urua ifan̄ ama ekebe. Jim ama an̄wam mi nnam ediwak n̄kpọ; an̄wam mi n̄keme ndikwọrọ ikọ ke ufọk ke ufọk. (Utom 20:20) Nte n̄kasan̄ade ye Jim n̄kwọrọ ikọ, ntre ke ukwọrọikọ ọkọtọn̄ọ ndinem mi. Nsụk ndada utom ukwọrọikọ nte akakan utom. Nso inem nte ndidi nsan̄autom Abasi!—1 Cor. 3:9.

SE IKANAMDE NTỌN̄Ọ NDIMA JEHOVAH

Yak ntịn̄ nte n̄kasan̄ade ntọn̄ọ ndima Jehovah. (Edi. 2:4) Enyene mme ndisịme n̄kpọ emi n̄kokụtde ke ini ekọn̄ emi ẹsifịnade mi etieti ini ekededi oro ntide. Ima emi n̄kamade Jehovah ke ini n̄kọtọn̄ọde ndinam n̄kpọ esie esinam ndomo ndifre mme n̄kpọ emi, esinyụn̄ an̄wam mi nyọ nsio nsio n̄kpọ emi ọwọrọde mi.—Isa. 65:17.

Enyene ata ediye usen kiet ke 1971 emi mmendifreke tutu amama. Ikebịghike ebe eka mi ekebịn mi osio ke ufọk esie. Enye ọkọdọhọ ke imọ ikemeke-keme ndiyak Ntiense Jehovah odụn̄ ke ufọk imọ. Ẹtetịn̄ mi, eti okụk ikodụhe mi ke ubọk. Ẹkesikpe nnyịn okụk ikaba ke ọfiọn̄, ndien ikebịghike n̄kemen ekpri okụk emi n̄kenyenede n̄kedep ndiye ọfọn̄ man nsisịne n̄ka ukwọrọikọ. Ekpri se ikosụhọde okodu ke ban̄k ke Michigan, usụn̄ idaha mi. Ntem, n̄kodụn̄ ke moto mi ke ediwak usen, nsika itie uken̄idem ke itie unyam aranuwat kiet n̄kakwat ntan̄ebek nnyụn̄ nyere mmọn̄.

Ke utom ama akasuana usen kiet ke ini n̄kosụk ndụn̄de ke moto mi, mma n̄wat nto itieutom n̄ketie ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ mbet nditọete ẹdi iwọrọ an̄wautom. Mma mbet mmọ ke n̄kpọ nte hour iba. Nte n̄kosụk ntiede ke edem Ufọkmbono Obio Ubọn̄, mme n̄kpọ emi n̄kokụtde ke Vietnam ẹma ẹtọn̄ọ ndidụk mi ekikere; mma ntọn̄ọ ndikop utebe okpo owo emi ikan̄ atade nnyụn̄ n̄kụt iyịp ye mbon emi ẹdade unan. Mfiak n̄kụt n̄kparawa ẹtuan̄ade eyet ke ẹbụp mi, “Ndi mmọn̄ nsụk n̄kpa? Ndi mmọn̄ nsụk n̄kpa?” Mma ndiọn̄ọ ke mmọ ẹmọn̄ ẹkpan̄a, edi mma ndomo ndikama iso nte n̄kpọ itịbeke, nnyụn̄ ndọhọ mmọ ẹkûfịna ke n̄kpọ ndomokiet idinamke mmọ. Nte nsụk ntiede do n̄kere n̄kpọ emi, mbọribọ ama ofụk mi; eketie mi nte ndu ke an̄waekọn̄.

Nte mmọn̄eyet okosụk edepde mi ke enyịn, mma mbọn̄ akam nnọ Jehovah. (Ps. 56:8) Mma ntọn̄ọ ndikere nte enye edinamde mbon emi ẹkpan̄ade ẹset. Ini oro ke se Jehovah edinamde ke ini ediset ke n̄kpa ekenen̄ede an̄wan̄a mi: Enye ayanam mi mfre kpukpru ibak emi n̄kokụtde nte ẹnamde mme owo oyonyụn̄ anam nnyịn ifre kpukpru n̄kpọ emi ẹsidide ima iti enye abiak nnyịn. Abasi ayanam n̄kparawa oro ẹset ẹdikpep Ikọ esie. (Utom 24:15) N̄kpọ emi akanam ntọn̄ọ ndinen̄ede mma Jehovah. Ndifreke usen oro tutu amama. Ọtọn̄ọde ke ini oro, nyakke idomo m̀mê afanikọn̄ ndomokiet anam mi mfre se ikanamde ntọn̄ọ ndima Jehovah.

JEHOVAH ỌFỌN YE AMI ETIETI

Mme owo ẹsinam ibak etieti ke ini ekọn̄. Mma ntiene nnam n̄ko. Edi ndisitie n̄kere itie N̄wed Abasi iba emi mmade n̄kan esinen̄ede an̄wam mi. Akpa edi Ediyarade 12:10, 11, emi ọdọhọde ke ẹda iyịp Eyenerọn̄ ye ikọ ntiense nnyịn ẹkan Devil. Udiana edi Galatia 2:20. Itien̄wed enye emi ọdọhọ ke Christ Jesus akakpa ọnọ “mi.” Iyịp Jesus anam Jehovah ada mi nte edisana owo, onyụn̄ efen mme idiọkn̄kpọ mi. Mme itien̄wed Abasi emi ẹsinam esịt okûfịna mi ẹnyụn̄ ẹnam ndomo ofụri ukeme mi ndin̄wam mbon en̄wen n̄ko ẹtiene ẹdifiọk utọ Abasi emi Jehovah edide.—Heb. 9:14.

Ke ini ntiede n̄kere nte n̄kpọ etiede ye ami, mmokụt adan̄a nte Jehovah an̄wamde mi. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Jim okokopde ke ndụn̄ ke moto mi, enye ama ọsọsọp anam eyenete an̄wan kiet ọnọ mi ufọk. Mmenen̄ede nnịm ke Jehovah akanam Jim ye eyenete oro ẹnọ mi ufọk ndụn̄. Jehovah ọfọn ye ami etieti. Enye esise aban̄a ikọt esie emi ẹnamde akpanikọ ẹnọ enye.

MMA N̄KPEP NDISIKPEKPEK OWO

Enyene n̄kpọ emi akanade n̄ka Michigan n̄kanam ke May 1971. Mbemiso n̄kpọn̄de Delray Beach Congregation ke Florida, mma ndọn̄ n̄wed nyọhọ edem moto mi n̄kịbi. Edi n̄kekpetke-kpet ndisịm Michigan, mma ndeme n̄wed oro mma. Mma nsịn ifịk n̄kwọrọ ikọ ke nsio nsio itie, n̄ka nsio nsio ufọk-n̄kpọkọbi ye idem itie uken̄idem irenowo n̄kedeme n̄wed. Mmesikere ndusụk ini m̀mê mbon oro n̄kọnọde n̄wed oro ẹma ẹnam n̄kpọ ẹban̄a se mmọ ẹkekotde.—1 Cor. 3:6, 7.

Ntịn̄ akpanikọ, ke ini n̄kọtọn̄ọde-tọn̄ọ ndikpep akpanikọ, n̄kesikwọrọ ikọ odudu odudu nnọ mme owo, akpan akpan mbon mi. Sia n̄kọtọn̄ọde-tọn̄ọ ndima Abasi, mma nsikwọrọ ikọ nnọ mme owo uko uko, n̄kpekke owo ndomokiet. Mma mma John akpan eka mi ye Ron udọ eka mi etieti nnyụn̄ ndomo ndinyịk mmọ ẹdụk esop Abasi. Mma ndikpe mmọ ubọk nte ini akakade. Edi nsụk mbeben̄e Abasi nte an̄wam mmọ ẹdụk esop esie. Jehovah ekpep mi ediwak n̄kpọ toto ke ini oro. Mmọdiọn̄ọ ndien ndikpek owo ke ini n̄kwọrọde ikọ ye ke ini n̄kpepde owo n̄kpọ.—Col. 4:6.

MBON EN̄WEN EMI MMADE

Mfreke ini emi n̄kọtọn̄ọde ndima Jehovah. Mmonyụn̄ nnyene mbon en̄wen emi mmade n̄ko. Idụhe owo mi mmade nte Susan an̄wan mi. N̄koyom ndidọ n̄wan emi edin̄wamde mi nnam n̄kpọ Abasi. Susan ama Abasi etieti. Mmeti usen kiet emi n̄kakade n̄kan̄ mmọ ke ini nnyịn mîkanamke ndọ kan̄a. Mmọ ẹkedụn̄ ini oro ke Cranston ke Rhode Island. Enye eketie ke etehe ufọk mmọ okot Enyọn̄-Ukpeme ye Bible ke ubọk. N̄kpọ emi ekeyede mi akan edi ke ibuotikọ oro enye okokotde ke Enyọn̄-Ukpeme oro ikedịghe ibuotikọ ukpepn̄kpọ. Ama eye mi n̄ko ndikụt enye okụbọrede Bible ese mme itie N̄wed Abasi oro ẹsiakde ẹsịn. Mma ntịn̄ ke esịt mi nte, ‘Eyenan̄wan emi ama Abasi!’ Ima inam ndọ ke December 1971. Tutu esịm usen emana nte mfịn, n̄wan mi an̄wam mi etieti, ikpọn̄ke mi ikpat kiet. N̄kpọ en̄wen emi enen̄erede anam mma enye edi ke enye ama Jehovah akan mi.

Imenyene nditọ iba, Jesse ye Paul. Mmọ ẹketọn̄ọ ke n̄kpri ẹma Jehovah. (1 Sam. 3:19) Mmọ ẹma ẹbiere nditiene nnyịn nnam n̄kpọ Abasi, ndien emi anam esịt enem nnyịn etieti. Mmọ n̄ko ifreke akpa ima emi mmọ ẹkenyenede ẹnọ Jehovah, ke ẹnyụn̄ ẹsịn idem ẹnam n̄kpọ esie. Mmọ kiet kiet ẹnam utom uyọhọ ini ẹbe isua 20 idahaemi. Mmenen̄ede mma ndiye iban nditọ mi Stephanie ye Racquel n̄ko; nda mmọ nte adiaha ye udun̄wan mi. Iban nditọ mi ẹma Jehovah Abasi ke ofụri esịt ye ofụri ukpọn̄ mmọ.—Eph. 6:6.

Ke mma n̄kana baptism, mma ndu ke Rhode Island n̄kwọrọ ikọ ke n̄kpọ nte isua 16, nnyụn̄ nnyene ediwak ufan do. Ke nteti ndima mbiowo emi n̄kanamde utom kiet. Mfreke n̄ko mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a emi ẹken̄wamde mi nsịn idem nnam n̄kpọ Abasi. Nditọete emi ifreke ima emi mmọ ẹkenyenede ẹnọ Jehovah ke ntọn̄ọ. Ama enen̄ede enem mi ndidiana kiet ye mmọ nnam n̄kpọ Abasi! Ke 1987, ima ikpọn̄ Rhode Island ika ikodụn̄ ke ebiet emi ẹnen̄erede ẹyom mme ọkwọrọikọ ke North Carolina, ima inyụn̄ inyene ediwak ufan do n̄ko.a

Ke August 2002, ẹma ẹkot mi ye n̄wan mi idinam utom ke Bethel Patterson ke United States. N̄kanam utom ke Service Department, n̄wan mi anam ke itie uyetọfọn̄. N̄wan mi ama ama utom esie etieti. Edi ke August 2005, ẹma ẹmek mi ẹsịn ke Otu Emi Ẹsede Ẹban̄a Utom Mme Ntiense Jehovah. Idem ama akpa mi etieti, n̄kenịmke ke ẹkpemek mi ẹsịn ke otu emi. N̄wan mi ama ekere nte idisan̄ade inam utom emi sia idịghe ekpri utom; esiyom owo aka isan̄ etieti. Enye ikesimaha ndidụk ubomofụm n̄ka n̄kpọ, edi ubomofụm ke isidụk idahaemi ika isan̄. N̄wan mi ọdọhọ ke iban nditọete eken emi ẹsịnede ke Otu Emi Ẹsede Ẹban̄a Utom Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹtịn̄ ikọ ye imọ ke ima ima usụn̄, ndien ke ami akanam imọ ibiere ndin̄wam mi adan̄a nte imọ ikekeme. Enye an̄wam mi, oro anam nnen̄ede mma enye.

Ndiye ndise emi mmade etieti ẹyọyọhọ ọfis mi. Mmọ ẹsinam nti mme n̄kpọ emi ẹkenemde mi esịt. Jehovah ọdiọn̄ mi etieti ke ntak emi mmemfreke akpa ima emi n̄kamade enye!