Mmokop Inemesịt Ndinam N̄kpọ Jehovah

Ke 1959, ẹma ẹdọhọ mbon Bethel ke Canada ke Bethel ke South Africa ẹnyene obufa masịn umịn̄n̄wed, ndien ke ẹyom mme owo emi ẹkpemade ndika do n̄kanam utom. Mma ndọhọ ke n̄kpama ndika, ẹma ẹnyụn̄ ẹmek mi ẹsịn; ama enem mi tutu. Ẹma ẹmek nditọete ita en̄wen ke Bethel ke Canada ẹsịn, mmọ ẹkedi Dennis Leech, Bill McLellan, ye Ken Nordin. Ẹma ẹdọhọ nnyịn ke iyokodu ke South Africa ibịghi!

Mma n̄kot eka mi ke fon ndọhọ ke mmọn̄ n̄ka South Africa. Eka mi ikesisọpke nditịn̄ ikọ, edi enye ama ọbuọt idem ye Jehovah ata etieti, onyụn̄ enen̄ede ekpere enye. Enye iketịn̄ke uwak ikọ, edi mma ndiọn̄ọ ke enye enyịme n̄ka. Kpa ye emi akafịnade enye ye ete mi ke mmọn̄ n̄ka oyom usụn̄ ntre, akananam mmọ ikọtọhọke nte n̄kemekde ndika South Africa.

MMA NDAHA SOUTH AFRICA!

Nnyịn mbinan̄ ikebem iso ikodu ke Bethel Brooklyn ke ọfiọn̄ ita man ẹkpep nnyịn obufa usụn̄ umịn̄n̄wed. Ekem ima idụk nsụn̄ikan̄ mbiomo idaha Cape Town ke South Africa. Ami ndikosụk nsịm isua 20 ekedi oro. Ima idụk tren ke Cape Town idaha Johannesburg; ama ọniọn̄ usụn̄ etieti, tren oro okonyụn̄ ọtọn̄ọ isan̄ mbubreyo. Akpa itie emi ikatuakde ida usenubọk ekedi ke ekpri obio kiet emi ekerede Karoo. Ndusụk itie ke obio oro ẹkebiet desat; obio oro eketie ntọn̄ ntọn̄ onyụn̄ ofiop. Nnyịn mbinan̄ ima isịn iso ke window inyụn̄ ikere m̀mê mme owo ẹdodu didie uwem ke utọ itie emi. Ima idọhọ m̀mê nso ke inyụn̄ imen idem nnyịn idisịn emi! Edi ke ima ikafiak ika n̄kan̄ oro nte ini akakade, ima ikụt ke uwem enem do etieti, mbon n̄kan̄ oro ẹnyụn̄ ẹdi mbon emem.

Utom emi n̄kanamde ke ufan̄ isua ifan̄ ekedi ndisida masịn emi ẹkotde Linotype ntịm nte mme ikọ ẹdiwọrọde ke Enyọn̄-Ukpeme ye Ẹdemede! ẹma ẹmịn̄ ẹma. N̄kọk itieutom South Africa ẹkesimịn̄ mme magazine ke ediwak usem emi ẹsemde ke South Africa ye ke ediwak idụt en̄wen ke Africa. Obufa itie umịn̄n̄wed emi akanamde nnyịn ito Canada ifop ididaha South Africa ama enyene ufọn etieti!

Ekem ko, mma n̄kanam utom ke ọfis emi ẹsede ẹban̄a ndikabade n̄wed, ndimịn̄, nnyụn̄ nnọ ẹka nsio nsio itie. Mma nsinyene ediwak n̄kpọ ndinam, uwem ama onyụn̄ enem mi.

ẸMA ẸNỌ MI OBUFA UTOM KE MMA N̄KỌDỌ N̄WAN

Ke 1968, mma ndọ asiakusụn̄ kiet emi ekekerede Laura Bowen. Enye okodụn̄ ekpere Bethel, ama esinyụn̄ an̄wam Itieutom Ukabade N̄wed a-taip n̄kpọ. Ini oro, owo ikesiyakke mbon emi ẹdọde ndọ obufa ẹdu ke Bethel, ntre ẹma ẹmek nnyịn mme akpan asiakusụn̄. Idem ama enyek mi ekpri. Mma ndu ke Bethel isua duop, ẹtetem udia ẹnọ mi, ufọk ndụn̄ ke mfọn; ntre idem ama enyek mi m̀mê ekpri okụk emi ẹsinọde mme akpan asiakusụn̄ eyekem nnyịn. Kpukpru ọfiọn̄, ẹdisinọ mi rand 25 (emi ekedide dollar 35 ini oro) ẹnyụn̄ ẹnọ n̄wan mi ukem oro n̄ko edieke ibat hour, mfiakn̄ka, ye mme n̄wed emi inọde ke ọfiọn̄ ẹkemde se ẹdọhọde ẹnọ. Okụk oro ke idida ikpe okụk ufọk, idep udia, ikpe usụn̄, isọbọ idem, inyụn̄ inam mme n̄kpọ eken.

Itie emi ẹkenọde nnyịn ika ekekpere obio Durban emi odude ke Inyan̄ibom India. Mbon India ẹma ẹwak do etieti, ndien ediwak mmọ mme ete ete mmọ ẹkedi South Africa ke n̄kpọ nte 1875 ẹdinam utom ke in̄wan̄ mbọkọk. Idahaemi mmọ ẹnam nsio nsio utom en̄wen, kpa ye oro mmọ ifreke ido edem mmọ ye udia n̄kan̄ mmọ ye nsio nsio kọri mmọ emi ẹsinamde udia enem. Ikesisọn̄ke nnyịn ndikwọrọ ikọ nnọ mmọ sia mmọ ẹma ẹsisem Ikọmbakara.

Mme akpan asiakusụn̄ ẹkesinọ hour 150 ke ọfiọn̄ ini oro, ntre ami ye Laura ikaduak ndinyene hour itiokiet akpa usen oro. Eyo ama ofiop etieti. Nnyịn ikenyeneke mfiakn̄ka, inyeneke ukpepn̄kpọ Bible, idikwọrọ ikọ ke ufọk ke ufọk ke ofụri hour itiokiet oro. Ikọkwọrọ ika ko, mmenede enyịn nse n̄kanika itọn̄ubọk mi n̄kụt ke ikwọrọ ke minit 40 kpọt! Mma n̄kere nte idisan̄ade ikwọrọ udomo hour emi mme akpan asiakusụn̄ ẹsikwọrọde.

Ke esisịt ini ebede, ima ididiọn̄ọ se ikpanamde. Ima isikama udia ye kọfi ika ukwọrọikọ kpukpru usen. Ima iyom ndiduọk odudu, iyawat ekpri moto nnyịn ikada ke idak eto kiet. Ndusụk ini ndiye nditọ India ẹma ẹsidikan nnyịn ẹkụk ẹse nnyịn sia ikpọkidem nnyịn ekedi ata isio isio ye eke mmọ! Ke ima ikọkwọrọ ikọ ke ufan̄ usen ifan̄, ima idikụt ke ama ọkwọkwọrọ ikọ n̄kpọ nte hour iba m̀mê ita, ke edikwọkwọrọ ntem eyo ọsọn̄ udiọn̄ọke.

Mbon n̄kan̄ oro ẹma ẹsikama owo esen tutu, ama esinem nnyịn ndikwọrọ ikọ nnọ mmọ etieti! Ima idikụt ke mbon India ẹsikpono owo, ẹnem itie, ẹnyụn̄ ẹma Abasi. Ediwak mbon ido ukpono Hindu ẹma ẹsikpan̄ utọn̄ ẹkop ukwọrọikọ nnyịn. Ama esinem mmọ ndikpep mban̄a Jehovah, Jesus, Bible, nte emem edidude ke ofụri isọn̄ ke obufa ererimbot, ye se Jehovah aduakde ndinam nnọ mme akpan̄kpa. Ke isua kiet ama ekebe, ima inyene owo 20 emi ikesikpepde Bible. Kpukpru usen, ikesidia udia uwemeyo ye mme ubon emi ikesikpepde Bible—ima idia ye ubon enye emi mfịn, idia n̄kpọn̄ ye ubon enye oko. Ama esinem nnyịn tutu.

Ikebịghike, ẹma ẹmek mi esenyịn circuit yak nsisan̄a nse mme esop emi ẹdude ke mben Inyan̄ibom India. Ikesika nsio nsio esop kwa urua kwa urua ikasan̄a ye nditọete man isọn̄ọ mmọ idem. Ikesidụn̄ ye ubon kiet ke esop kiet kiet emi ikade. Ekesitie nte idi mbon ubon mmọ. Ama esinem nnyịn ndidu ye nditọ mmọ ye mme unam emi mmọ ẹkebọkde ke ufọk ẹsida ẹbre mbre. Ke isua iba ama ekebe, itise n̄kọk itieutom ẹma ẹkot nnyịn ke fon ẹdọhọ yak idi Bethel. Mma ndọhọ mmọ ke utom emi inamde mi enem nnyịn tutu. Edi ima iben̄e idem ndika ebiet ekededi emi ẹdọhọde ika.

IMA IFIAK IKA BETHEL

Ini mfiakde n̄ka Bethel, n̄kakanam utom ke Itieutom Utịmutom ye ediwak nditọete emi ẹnen̄erede ẹdiọn̄ọ n̄kpọ. Ini oro ekesidi esenyịn circuit ama ekese esop ọnyọn̄, enye eyewet se enye okụtde ọnọ n̄kọk itieutom. Ekem n̄kọk itieutom ẹyewet leta n̄ko ẹsọn̄ọ esop oro idem ẹnyụn̄ ẹtịn̄ se mmọ ẹkpenamde. Ikedịghe ekpri utom inọ mme ewetn̄wed ke Itieutom Utịmutom sia akana mmọ ẹkabade se mme esenyịn circuit ẹwetde ke usem Xhosa, Zulu, ye ke mme usem eken ẹsịn ke Ikọmbakara, ekem ẹfiak ẹkabade ke Ikọmbakara ẹdọn̄ ke mme usem Africa oro. Mma mma nditọete oro etieti sia utom mmọ ama anam n̄kụt mme mfịna emi nditọete nnyịn emi ẹdide mbubịt owo ke Africa ẹnyenede.

Ini oro ukara South Africa ikenyịmeke mbubịt owo ye mfia ẹbuaha kiet. Mbubịt owo ẹkedụn̄ ikpehe isio, mfia ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ikpehe isio. Ntre ikpehe iba emi ikesiwakke ndidiana kiet nnam n̄kpọ. Nditọete nnyịn emi ẹkedide mbubịt owo ẹkesisem usem mmọ, ẹkwọrọ ikọ ke usem mmọ, ẹnyụn̄ ẹdụk mbono esop ke usem mmọ.

Nditọete nnyịn emi ẹdide mbubịt owo emi n̄kọdiọn̄ọde ikawakke sia mme esop emi n̄kesisan̄ade nse ẹkesidi Ikọmbakara. Edi ami ndidu ke Bethel ama anam ndiọn̄ọ n̄kpọ mban̄a mmọ ye nte ẹsinamde n̄kpọ ke n̄kan̄ mmọ. Mma ndidiọn̄ọ mme mfịna emi mmọ ẹnyenede ke ntak mme n̄kpọ emi ido ukpono ẹkpepde ye ke ntak emi mmọ mîsịnke idem ke mme n̄kpọ obio. Mmọ ẹma ẹnyene uko etieti, inyịmeke ndisịn idem ke n̄kpọ obio emi mîkemke ye se Bible ekpepde inyụn̄ itieneke inam n̄kpọ mme demon kpa ye emi ubon mmọ ye obio ẹkekọbọde mmọ n̄kpa n̄kpa! Mbon emi ẹkedụn̄de ke esịt obio ẹma ẹbuene etieti. Ediwak mmọ ikakaha n̄wed iniọn̄ usụn̄, edi mmọ ikadaha Bible ibre mbre.

Mma nsitiene n̄n̄wam ke ndusụk ikpe emi aban̄ade nditọete nnyịn ndinyene ifụre n̄kpono Abasi ye nditre ndisịn idem ke n̄kpọ ukara. Ami ndikụt nte nditọ Ntiense Jehovah emi ẹkebịnde ke ufọkn̄wed ke ntak emi mmọ mîkamaha nditiene n̄kwọ ikwọ ido ukpono nnyụn̄ mbọn̄ akam mmọ ẹkenyenede uko ẹsọn̄ọ ẹda ye Jehovah ama anam nnen̄ede mbuọt idem ye Jehovah.

Enyene mfịna en̄wen emi nditọete nnyịn ke ekpri idụt kiet ke Africa emi ẹkesikotde Swaziland ẹkenyenede. Ini Edidem Sobhuza II akakpade, ẹma ẹdọhọ kpukpru owo ke idụt oro ẹnam ndusụk n̄kpọ emi ẹsinamde ke n̄kan̄ oro owo ama akpa. Akana irenowo ẹkwat kpukpru idet ke ibuot, iban ẹdodon̄ode. Utọ edinam oro akasan̄a n̄kpọ ye ndituak ibuot nnọ mme ete ete emi ẹkekpan̄ade. Ẹma ẹkọbọ ediwak nditọete nnyịn sia mmọ ikamaha nditiene nnam utọ n̄kpọ oro. Ama enem nnyịn tutu nte mmọ ẹkesọn̄ọde ẹda ye Jehovah! Mmọ ẹma ẹnam ikụt nte owo ekemede ndisọn̄ọ nda ye Jehovah nnyụn̄ nnyene ime. Oro ama anam inen̄ede ibuọt idem ye Jehovah.

MMA MFIAK N̄KANAM UTOM KE ITIE UMỊN̄N̄WED

Ke 1981, mma mfiak n̄kanam utom ke itie umịn̄n̄wed, n̄kan̄wam yak ẹsida kọmputa ẹmịn̄ n̄wed. Utom oro ama enem tutu sia owo ikemịn̄ke n̄wed aba nte ẹkesimịn̄de! Owo kiet emi esinamde utom ọnọ kọmpeni emi ẹsinyamde nsio nsio n̄kpọ umịn̄n̄wed ama ọnọ n̄kọk itieutom obufa masịn ke mfọn ọdọhọ ẹkama ẹnam utom ẹse nte editiede. Ekem ima idep utọ masịn esie oro ition, inyam n̄kani usụkkiet emi ikenyenede. Ima inyụn̄ idep obufa masịn umịn̄n̄wed. Ima imịn̄ n̄wed awak akan nte ikesimịn̄de akpa!

Ndida kọmputa mmịn̄ n̄wed ama anam isio obufa usụn̄ ndida ntịm nte mme ikọ ẹdiwọrọde ke n̄wed ẹma ẹmịn̄ ẹma.a Ini nnyịn mbinan̄ ikotode Canada idi South Africa, utom umịn̄n̄wed ama esisọn̄ etieti onyụn̄ ada ini, edi mbufa n̄kpọ emi ẹkesion̄ode ẹdi ama anam yak emem utom. (Isa. 60:17) Etisịm ini oro, nnyịn mbinan̄ ima idọ mme asiakusụn̄ ofụri ini emi ẹkemade Jehovah etieti. Ami ye Bill ikosụk idu ke Bethel, edi Ken ye Dennis ẹma ẹnyene nditọ; mmọ ikodụn̄ke oyom usụn̄ ọkpọn̄ Bethel.

Utom ama ọtọn̄ọ ndinen̄ede n̄wak ke n̄kọk itieutom South Africa. Ekedi eyo esiere, ibat usem emi ikabarede n̄wed nnyịn isịn inyụn̄ imịn̄de awak akan nte ekedide. Ima isinyụn̄ imịn̄ n̄wed inọ mme n̄kọk itieutom en̄wen. Ntre ima iyom obufa Bethel. Ẹma ẹbọp obufa Bethel ke ediye itie en̄wen ke Johannesburg ke 1987. Ama enem mi nditiene n̄n̄wam ke kpukpru oro nnyụn̄ ndu ke Kọmiti N̄kọk Itieutom South Africa ke ediwak isua.

ẸMA ẸNỌ NNYỊN OBUFA UTOM EN̄WEN!

Bethel United States ẹma ẹtọn̄ọ ndinyene Kọmiti N̄kọk Itieutom, ndien ke 2001 ẹma ẹkot mi n̄ketiene nsịne ke obufa kọmiti oro. Idem ama akpa nnyịn tutu. Kpa ye emi akafịnade nnyịn ndinyọn̄ n̄kpọn̄ utom nnyịn ye mme ufan nnyịn ke South Africa, ama enem nnyịn ndinyụn̄ n̄kodu ye mbon Bethel United States.

Ama afịna nnyịn nte idikade oyom usụn̄ ntre ọkpọn̄ eka Laura sia enye ama okpon owo. Ọyọsọn̄ nnyịn nditie ke New York nse enye enyịn nte akpanade ise. Edi nditọeka Laura iban mbita ẹma ẹnyịme ndin̄wam nse enye enyịn. Mmọ ẹkedọhọ ẹte, “Nnyịn ikemeke ndinam utom ofụri ini nnọ Abasi. Edi edieke in̄wamde ise mama enyịn, mbufo ẹyekeme ndika iso nnam utom mbufo.” Imenen̄ede ima se mmọ ẹkenamde oro.

Eyeneka mi ye n̄wan esie emi ẹkedụn̄de ke Toronto ke Canada ẹma ẹn̄wam ẹse eka mi emi ekedide ebeakpa enyịn n̄ko. Enye ama odụn̄ ye mmọ ebe isua 20 ini ikakade New York. Edi enye ama akpa esisịt ini ke ima ikesịm do. Enem nnyịn esịt etieti nte mmọ ẹkesede enye enyịn ke adan̄a ediwak isua oro. Edi ata n̄kpọ inemesịt ndinyene mbon ubon emi ẹnyịmede ndikpụhọde ndusụk n̄kpọ ke uwem mmọ man ẹse ẹban̄a ete ye eka emi ẹma ẹkesọn̄, sia isimemke utom ndusụk ini.

Akpa itie emi n̄kanamde utom ke United States ekedi ke itie umịn̄n̄wed. Nte ẹmịn̄de n̄wed idahaemi enen̄ede okpụhọde akan ini oko onyụn̄ enen̄ede emem utom. Ke ufan̄ isua ifan̄ emi, nnam utom ke Itieutom Udep N̄kpọ. Enem mi ndidu mi ke isua 20 idahaemi. N̄kọk itieutom United States okpon etieti. N̄kpọ nte mbon Bethel 5,000 ẹdu, ndien n̄kpọ nte owo 2,000 ẹsito ufọk mmọ ẹdinam utom!

Isua 60 emi ekebede, n̄kpekekereke ke n̄kpodu ke utọ itie emi. Laura enen̄ede an̄wam mi ke ofụri isua emi, uwem onyụn̄ enen̄ede enem mi! Enem nnyịn ndikanam nsio nsio utom emi ẹkenọde nnyịn inam, enem nnyịn n̄ko ndidiana ye nsio nsio nditọete nnam utom emi. Mbon emi ikosobode ke nsio nsio n̄kọk itieutom emi ẹkenọde nnyịn ikese ẹsịne do n̄ko. Sia mma n̄kebe isua 80 idahaemi, utom emi ẹnọde mi ikponke aba sia ẹma ẹkpep ediwak n̄kparawa ndinam mme utom oro.

Owo kiet emi eketienede ewet Psalm ọkọdọhọ ete: “Idụt emi Abasi mmọ edide Jehovah . . . ẹkop inemesịt.” (Ps. 33:12) Ata akpanikọ edi oro! Ikọt Jehovah ẹdi mbon inemesịt. Enem mi ata etieti ndidiana ye mmọ n̄kpono Jehovah.