Jehovah Ama An̄wam Nnyịn Isehe ke Mme Ebiet Emi Ẹketọde Nnyịn

Mats ye Ann-Catrin Kassholm ẹkeka Gilead ke 1979, ndien ke ediwak isua emi ebede, ẹnọ mmọ ẹkenam n̄kpọ Abasi ke Iran, Mauritius, Myanmar, Tanzania, Uganda, ye Zaire. Mmọ ndidu ke mme itie emi ẹnọde mmọ ẹka eketie nte n̄kpọ emi ẹdọhọde ke ẹtọ mmọ ke nsio nsio itie oro. Ini mmọ ẹdude ke Gilead, ke Jack Redford emi ekesitienede ekpep n̄wed do ọkọnọ item emi an̄wamde mmọ ofụri isua emi edide ẹma “ẹtọ” mmọ mi, “ẹwụbede” mmọ “ẹketọ ke ebiet en̄wen,” ẹfiak “ẹwụbede ẹketọ ke ebiet en̄wen.” Yak mmọ ẹda mbụk ẹdi.

Mbọk ẹbem iso ẹtịn̄ ẹnọ nnyịn nte ẹkesan̄ade ẹdiọn̄ọ Jehovah.

Mats: Ikodụn̄ ke Poland ke ini ọyọhọ ekọn̄ ererimbot iba. Mbubịk Ufọkabasi Catholic ama okpon tutu, ete mi ama onyụn̄ okụt kpukpru oro. Edi enye ama esiwak ndidọhọ ete, “Ana-edi enyene ido ukpono emi ẹkpepde akpanikọ!” Nte ini akakade, mma ndikụt ke enye eketịn̄ akpanikọ. Mma nsibọ mme owo ediwak n̄wed emi mmọ ẹkenyenede ndep. Kiet ke otu mmọ ekedi blu blu n̄wed kiet emi ekekerede Akpanikö oro Adade osim Nsinsi Uwem. Enyịn̄ n̄wed oro ama akpa mi idem, mma nnyụn̄ n̄kot enye n̄kụre okoneyo usen emi n̄kedepde enye. Eyo ete isiere, mma ndiọn̄ọ ke mmokụt akpanikọ!

Ọtọn̄ọde ke April 1972 ka iso iso, mma n̄kot ediwak n̄wed Mme Ntiense Jehovah nnyụn̄ n̄kụt mme ibọrọ mbụme emi n̄kobụpde mban̄a mme n̄kpọ emi ẹdude ke Bible. Eketie mi nte eketiede owo urua ke uwụtn̄kpọ Jesus emi ekedide okụt pearl kiet emi ekọmurua esie okponde, enye anyam kpukpru se enye ekenyenede man edep enye. N̄kaduak ndika ufọkn̄wed nta-ifiọk, ekem ndi dọktọ. Mma n̄kpọn̄ kpukpru oro man n̄keme ndidiọn̄ọ Jehovah. Eketie nte ‘nnyam’ ifet emi n̄kenyenede ndidi dọktọ n̄kabade nda ndep akpanikọ emi n̄kokụtde emi eketiede nte pearl. (Matt. 13:45, 46) Mma nna baptism ke December 10, 1972.

Ke ufan̄ isua kiet, ete mi, eka mi, ye udọ-eka mi ẹma ẹtiene ẹtọn̄ọ ndikpep Bible ẹnyụn̄ ẹna baptism. Ke July 1973, mma ndi asiakusụn̄ ofụri ini. Mme asiakusụn̄ emi ẹkesisịnde idem ẹkwọrọ ikọ ẹma ẹdu ke esop nnyịn, owo mmọ kiet ekedi Ann-Catrin. Sista oro ama eye uyai onyụn̄ enen̄ede ama Jehovah. Enye ama ama mi eti-eti, ami nnyụn̄ mma enye eti-eti. Ima inam ndọ ke 1975. Ima ikodu isua inan̄ ke Strömsund ke Sweden. Obio oro ama eye, ediwak owo do ẹma ẹnyụn̄ ẹyom ndidiọn̄ọ Bible.

Ann-Catrin: Ekpri ini mbemiso ete mi okokụrede ufọkn̄wed nta-ifiọk ke Stockholm ke enye okokụt akpanikọ. N̄kedi eyen ọfiọn̄ ita kpọt ini oro, edi enye ama esimen mi aka mbono esop ye ukwọrọ-ikọ. N̄kpọ oro ikenemke eka mi esịt, enye ama onyụn̄ odomo ndiwụt ke se Mme Ntiense Jehovah ẹkpepde edi nsu, edi enye ikekemeke. Ntre nte ini akakade enye n̄ko ama ana baptism. N̄kana baptism ini n̄kedide isua 13, nnyụn̄ ntọn̄ọ usiakusụn̄ ofụri ini ini ndide isua 16. Mma n̄kodu ke Umeå emi ẹkeyomde-yom mme ọkwọrọ-ikọ n̄kwọrọ ikọ. Do ke n̄kọtọn̄ọ utom akpan asiakusụn̄.

Ke ami ye Mats ima ikanam ndọ, ima in̄wam mme owo ẹdidiọn̄ọ akpanikọ; ama enem nnyịn tutu. Owo kiet ntre emi ikan̄wamde edi eyenan̄wan emi mîkọyọhọke isua 20, emi ekekerede Maivor. Enyene mbre mbuba emi enye ekesibrede nte ubọkutom. Edi enye ama ọkpọn̄ mbre mbuba oro akabade asiakusụn̄ ofụri ini, onyụn̄ etiene udun̄wan eka mi anam utom usiakusụn̄. Mmọ mbiba ẹma ẹka Gilead ke 1984, mmọ ẹnyụn̄ ẹdi mme isụn̄utom idaha-emi ke Ecuador.

Ke ediwak itie emi ẹkedude ẹnam utom isụn̄utom, didie ke “ẹkesehe ke ebiet emi ẹketọde mbufo” kpa nte Brọda Redford ọkọdọhọde?

Mats: Ẹma ẹnọ nnyịn ika nsio nsio itie ikanam n̄kpọ Abasi. Eketie nte edi ẹma ẹwụbede nnyịn mi ẹketọ mi, ekem ẹwụbede ẹketọ ke ebiet en̄wen. Edi ima idomo ‘ndidọn̄ n̄kam’ ke mme itie oro, oro edi, idomo nte ikekeme ndikpebe Jesus, akpan akpan nte enye ekesisụhọrede idem. (Col. 2:6, 7) Se uwụtn̄kpọ mi. Utu ke ndikoyom nditọ-ete ke ebiet emi ikodude inam n̄kpọ Abasi ẹnam n̄kpọ ke usụn̄ emi ama ekememehe nnyịn, ima idomo ndidiọn̄ọ se inamde mmọ ẹnam n̄kpọ nte mmọ ẹkesinamde. Ikoyom nte mmọ ẹkerede n̄kpọ ye nte ẹsinamde n̄kpọ ke edem mmọ an̄wan̄a nnyịn. Adan̄a nte ikesịnde idem ikpebe Jesus, ntre ke ekenen̄ede etie nnyịn nte ẹtọ nnyịn ke “mben ediwak idịm,” nnyịn inyụn̄ ikeme ndisehe ke ebiet ekededi emi ẹkenọde nnyịn ikanam n̄kpọ Abasi.​—Ps. 1:2, 3.

Ann-Catrin: Man eto emi ẹkewụberede ẹketọ ke ebiet en̄wen afiak ọkọri, n̄kpọ kiet emi edin̄wamde enye edi un̄wana utịn. Jehovah owụt nnyịn kpukpru ini ke imọ idi “utịn” inọ nnyịn. (Ps. 84:11) Enye anam inyene nditọ-ete irenowo ye iban emi ẹmade nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, ke ekpri esop emi ikodude ke Tehran ke Iran, nditọ-ete do ẹma ẹfọn ido ye nnyịn ẹsinyụn̄ ẹnọ nnyịn se idade idu uwem. Nte mmọ ẹkekamade nnyịn ekebiet nte ẹkesikamade owo ke eyo Bible. Ikpakama ndidu ke Iran, edi ke July 1980, ukara ẹma ẹtre utom Mme Ntiense Jehovah do ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke inyene usen iba kpọt ndikpọn̄ do. Esop Abasi ẹma ẹdọhọ idikodu ke Zaire ke Africa inam n̄kpọ Abasi. Zaire ke ẹkot Congo idaha-emi.

Akpa ini emi n̄kokopde ke ẹnọ nnyịn ika Africa, mma ntua. Mbụk emi n̄kokopde mban̄a urụkikọt ye nsio nsio udọn̄ọ ke Africa ama anam mi ndịk eti-eti. Edi n̄kpet n̄kpet ufan nnyịn iba emi ẹma ẹkedu ke Africa anyan ini ẹnam n̄kpọ Abasi ẹma ẹdọhọ nnyịn: ‘Akananam mbufo itọhọ ikpat ke Africa! Ẹkam ẹkaka do kan̄a ke ẹyekụt ke eyenem mbufo.’ Ama onyụn̄ enem nnyịn nte ẹkedọhọde! Nditọ-ete irenowo ye iban do ẹtie ufan ufan, mbre mbre, ima ima. Nte fi, ke ima ikodu ke Zaire ke isua itiokiet ndien edi se ikpọn̄de ke ntak emi ẹketrede utom nnyịn do, ikọdọn̄ke mi ndikpọn̄. Mma mbọn̄ akam ndọhọ Jehovah, “Mbọk nam idu ke Africa.” Ama enem mi ndikụt nte ndịk mîkanamke mi aba iban̄a Africa.

Didie ke Jehovah ọdiọn̄ mbufo ofụri isua emi?

Mats: Imedi itai ye aban̄ ye isụn̄utom emi ẹtode nsio nsio idụt. N̄kpọ en̄wen edi ke ndusụk itie emi idude inam n̄kpọ Abasi, ndusụk ini mma nsinyene n̄kpọ nte owo 20 emi n̄kesikpepde Bible, n̄wan mi onyụn̄ enyene ukem oro. N̄kpọ en̄wen emi mmendifreke edi ima emi nditọ-ete irenowo ye iban ke Africa ẹkemade nnyịn ye utọ ukama emi mmọ ẹkesikamade nnyịn. Ini ikanamde utom circuit ke Tanzania, isinyụn̄ isan̄a ise nsio nsio esop, ikesinịm moto nnyịn emi okonyụn̄ edide ufọk nnyịn ikpere ufọk mmọ. Moto oro ekekere Volkswagen Kombi. Ediwak mme ufan nnyịn oro ẹma ẹkama nnyịn eti-eti kpa ye emi mmọ ẹkebuenede. Mmọ ẹma “ẹnam ẹbe ukeme mmọ.” (2 Cor. 8:3) N̄kpọ kiet emi ekenen̄erede enem nnyịn ekedi ini emi ikesisụhọrede itie kpukpru mbubreyo ineme nneme. Ami ye Ann-Catrin ima isitie itịn̄ nte usen oro eketiede ye kpukpru se iketịbede, inyụn̄ ikọm Jehovah nte enye okodude ye nnyịn.

Ann-Catrin: Okịmmọ se ikenen̄erede idat mi esịt ekedi nte ikodụn̄de ye nditọ-ete emi etode nsio nsio itie ke ererimbot. Ima ikpep mbufa usem utọ nte Farsi, French, Luganda, Swahili, ye mme usem en̄wen ntre, inyụn̄ ikpep nte ẹnamde n̄kpọ ke edem nsio nsio owo emi ikosobode. Ima in̄wam mbon emi ẹkedụkde esop Abasi obufa, inyene ata ufan, inyụn̄ idiana ye mmọ inam n̄kpọ inọ Jehovah “ke esịt kiet.”​—Zeph. 3:9.

Ima ikụt n̄ko ediwak nsio nsio n̄kpọ emi Jehovah obotde. Kpukpru ini emi ikenyịmede ndika obufa itie ikodu inam n̄kpọ inọ Jehovah, ekesitie nnyịn nte ika isan̄, ndien Jehovah edi enye emi adade nnyịn usụn̄ ke isan̄ oro. Jehovah ekpep nnyịn ediwak n̄kpọ emi nnyịn mîkpekemeke ndikpep ke idem nnyịn.

Mme mfịna ewe ke mbufo ẹnyene? Nso inyụn̄ in̄wam mbufo ẹyọ?

Mats: Ke mme isua emi ebede, imọdọn̄ọ mme udọn̄ọ emi ẹsidude ke mme ebiet emi ofiopde, utọ nte uto-enyịn. Ke eke Ann-Catrin, ama edi se ẹkesiakde enye idem ikafan̄ ke ini owo mîkodorike enyịn. N̄kpọ en̄wen emi akafịnade nnyịn ekedi nte ekedide eyo esiere, ete ye eka nnyịn ke ẹkpon owo; imonyụn̄ ikọm nditọ-eka nnyịn emi ẹkesede mmọ enyịn ẹnọ nnyịn ini nnyịn mîkodụhe. Mmọ ẹma ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam utom oro, ẹnyene ime ẹnam ke idatesịt ye esịt ima. (1 Tim. 5:4) Kpa ye oro ndusụk ini ima isikere ite, “Ubaha ekpedide imodu ikpere man itiene idian ubọk in̄wam mmọ, idịghe ndinọnọ okụk kpọt ẹda ẹse ẹban̄a mmọ.”

Ann-Catrin: Ke 1983 ini isụk idude ke Zaire, mma ndọn̄ọ ata idiọk utọrọ. Dọktọ ama ọdọhọ Mats ete: “Men enye kpọn̄ idụt emi mfịn emi!” Edem usen ima idụk ubomofụm emi esimende mbiomo kpọt ika Sweden. N̄kukụre ubomofụm emi okodude se idụkke ekedi oro.

Mats: Ikekere ke utịt utom isụn̄utom nnyịn edi oro, ntre ima itua ikopke ndọn̄esịt. Dọktọ oro ekekere ke Ann-Catrin idibọhọke utọrọ oro. Edi enye ama ọbọhọ. Ke n̄kpọ nte isua kiet ama ekebe, ima ifiak inyọn̄ idi Zaire, edi isan̄ enye emi ikedidu ke ekpri esop usem Swahili ke Lubumbashi.

Ann-Catrin: Ini ikodude ke Lubumbashi, idịbi ama obụn̄ọ mi. Kpa ye edide nnyịn ikaduakke ndinyene nditọ, n̄kpa eyen nnyịn oro ama abiak mi ebe nde. Ini n̄kosụk mfụhọde do, enyene nte Jehovah akanamde ọdọn̄ nnyịn esịt ke usụn̄ emi nnyịn mîkodorike enyịn. Ibat mme owo emi ikekpepde Bible ini oro ama awak akan se ekedide akpa. Ikọyọhọke ukpọk isua kiet, ibat mme asuanetop ke esop nnyịn ama oto 35 ọdọk ekesịm 70, ibat mbon emi ẹdụkde mbono esop oto 40 ọdọk ekesịm 220. Ima inen̄ede isịn idem ikwọrọ ikọ, ndien edidiọn̄ Jehovah ama ọdọn̄ mi esịt eti-eti. Kpa ye oro, ima isiwak ndikere nnyụn̄ ntịn̄ mban̄a edima eyen nnyịn emi akakpade do. Ke ibet ndikụt nte Jehovah edidọn̄de nnyịn esịt ofụri ofụri ke Paradise.

Mats: Enyene ini emi idem ekesimemde Ann-Catrin onyụn̄ akak enye ke idem tutu. Okịm ẹma ẹdikụt ke mmenyene kansa ke akpan nsia, ke kansa oro ama atara aka anyan, ke onyụn̄ edi se nsiakde idem. Ikedịghe ekpri usiakidem. Edi mfịn emi-e? Ami ndi emi n̄kpọ inamke mi, Ann-Catrin ke onyụn̄ anam ofụri se enye ekemede.

Ima idikụt ke idịghe nnyịn ikpọn̄ iyọ nsio nsio mfịna. Ke 1994, enyene ekpụk emi ẹkesobode ke Rwanda. Ke afanikọn̄ oro ama ekefịt ebe, ima ikese ediwak mme ufan nnyịn ke itie itọkekọn̄ emi mmọ ẹkefehede ẹka. Ke ima ikokụt utọ mbuọtidem emi mmọ ẹkenyenede, nte mmọ ẹkeyọde se ikọwọrọde mmọ oro inyụn̄ itreke nditat ubọk, ima ikpep ke Jehovah enyene odudu ndin̄wam ikọt esie ẹyọ mfịna ekededi emi esịmde mmọ.​—Ps. 55:22.

Ann-Catrin: Mfịna en̄wen emi ikenyenede ekedi ini ikakade ndidụk edinam emi ẹkenamde ẹyak n̄kọk itie-utom ẹnọ Abasi ke Uganda ke 2007. Ke edinam oro ama okokụre, ima isan̄a ye n̄kpọ nte isụn̄utom ye mbonubon Bethel 25 ika Nairobi ke Kenya. Mbemiso isịmde adan̄a Kenya, akamba moto mbiomo kiet emi ekedide ke iso nnyịn ama ọkpọn̄ ubọk esie ebe odụk n̄kan̄ nnyịn editọ nnyịn. Draiva ye ufan nnyịn ition ẹkekpa ke ebe oro; sista kiet akakakpa ke ufọkibọk. Ọdọn̄ nnyịn eti-eti ndifiak n̄kụt mme ufan nnyịn oro!​—Job 14:13-15.

Unan emi n̄kadade ama akpa nte ini akakade. Edi enyene-ndik n̄kpọ emi eketịbede do ama esisụk etịmede mi ye Mats ye ndusụk mbon emi ikasan̄ade ntre ika isan̄ oro esịt. Okịmmọ ekesiwak ndidi okoneyo, esịt eyetịmede mi ntem, ami ndemede ke idap, enye onyụn̄ anam mi nte owo emi ọdọn̄ọde ifehesịt. Ama esinam mi ndịk eti-eti. Edi se in̄wamde nnyịn iyọ edi akam ofụri esịt emi isibọn̄de inọ Jehovah ye ndusụk itie Bible emi imade, emi ẹsidọn̄de nnyịn esịt. N̄kpọ en̄wen emi ikanamde ekedi ndikokụt dọktọ emi esisọbọde mbon emi ẹsitịmerede esịt ẹkaha. Enye oro n̄ko an̄wam nnyịn eti-eti. Idaha-emi, inen̄ekede idiọk enyịn ntre aba, imesinyụn̄ idọhọ Jehovah an̄wam nnyịn idọn̄ mbon emi ẹnyenede ukem mfịna oro esịt.

Ini ẹsụk ẹtịn̄de se ikan̄wamde mbufo ẹkeme ndiyọ nsio nsio mfịna, ẹkedọhọ ke Jehovah akakama mbufo nte “nsenunen.” Nso ke ikọ mbufọ okọwọrọ?

Mats: N̄ke Swahili kiet emi etịn̄de aban̄a nte ẹkamade owo nte nsenunen akanam itịn̄ ikọ oro. Ukem nte owo esikamade ndisi nsenunen dek-dek-dek man idibomo, Jehovah akama nnyịn dek-dek-dek ke nsio nsio itie emi ẹkenọde nnyịn ikodu inam n̄kpọ inọ enye. Inyeneke ini emi ikananade se idade idu uwem, ndusụk ini imesikam inyene n̄kpọ enye awak akan se iyomde. Usụn̄ kiet emi ikụtde ima Jehovah ye un̄wam esie edi nte Otu Emi Ẹsede Ẹban̄a Utom Nnyịn ẹkerede ẹban̄a nnyịn.

Ann-Catrin: N̄kpama ndinọ uwụtn̄kpọ kiet ndiwụt nte Jehovah akamade nnyịn dek-dek-dek. Usen kiet ẹma ẹkot mi ke fon ẹdọhọ ke ete mi emi odude ke Sweden ọdọn̄ọ eti-eti, ke mmọdo ke ufọkibọk. Uto-enyịn ndikosụk n̄kụre Mats ekedi oro. Nnyịn ikenyeneke okụk ndidụk ubomofụm n̄ka Sweden, ntre ima ibiere ndinyam moto nnyịn. Edi ẹma ẹfiak ẹkot nnyịn ke fon ikaba efen; akpa ekedi ebe ye n̄wan emi ẹkekopde se ikọwọrọde nnyịn ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke imọn̄ ikpe okụk ubomofụm inọ owo kiet. Owo enye eken emi okokotde ekedi akamba sista kiet emi ekesifamde okụk enịm ke ekebe. Enye akaduak ndinọ owo emi oyomde un̄wam okụk oro. Ke ufan̄ minit ifan̄, Jehovah ama anam inyene okụk ikpe ubomofụm ika ufọk!​—Heb. 13:6.

Ke ẹma ẹkekere kpukpru se itịbede ke ofụri isua 50 emi ẹnamde utom ofụri ini ẹnọ Abasi, nso ke ẹkpep?

Ann-Catrin: Mmedikụt ke nnyịn “nditie sụn̄ nnyụn̄ nnyene mbuọtidem” anam ikop odudu. Ima ibuọt idem ye Jehovah, enye esin̄wana ekọn̄ ibuot nnyịn. (Isa. 30:15; 2 Chron. 20:15, 17) Nnyịn ndinam ofụri se ikekeme ke utom kiet kiet emi Jehovah ọnọde nnyịn anam edidiọn̄ emi inyenede akan enye emi nnyịn ikpenyenede ekpedi ikada uwem nnyịn inam n̄kpọ en̄wen.

Mats: Akpan n̄kpọ emi n̄kpepde edi ami ndiberi edem ke Jehovah ke se ededi emi etịbede nnyụn̄ n̄kụt nte enye an̄wamde mi. (Ps. 37:5) Akananam Jehovah itreke ndin̄wam mi nte enye ọkọn̄wọn̄ọde. Nnyịn ke inyụn̄ ikụt nte enye anamde oro ke Bethel emi idude mi ke Myanmar inam n̄kpọ inọ enye.

Akam nnyịn edi yak ediwak uyen emi ẹyomde ndinen̄ede nsịn idem nnam n̄kpọ nnọ Jehovah ẹkụt utọ ima emi Jehovah amade nnyịn. Imenen̄ede inịm ke mmọ ẹkpeyak Jehovah an̄wam mmọ ẹsehe ke ebiet ekededi emi Jehovah ọtọde mmọ, ke mmọ ẹyekụt ima oro.