Ukpepn̄kpọ Abasi Amakan
“Enyịn fo ẹyenyụn̄ ẹkụt mmọ eke ẹtemede fi: ndien utọn̄ fo ẹyekop uyo ke edemfo, ete, ‘Emi edi ọkpọusụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.’”—ISAIAH 30:20, 21.
1. Nte enende ntak emi ẹkemede ndikot item Jehovah ukpepn̄kpọ Abasi?
JEHOVAH ABASI edi Ebiet emi owo ekededi ekemede ndibọ mfọnn̄kan ukpepn̄kpọ. Edieke nnyịn ikpan̄de utọn̄ ke ini enye etịn̄de ikọ, akpan akpan ebe ke Edisana Ikọ esie, enye eyedi Akwa Anditeme nnyịn. (Isaiah 30:20) Uwetn̄kpọ Bible usem Hebrew n̄ko okot enye “Abasi Ibom.” (Psalm 50:1) Ntre, item Jehovah edi ukpepn̄kpọ Abasi.
2. Ke nso usụn̄ifiọk ke edi akpanikọ nte ke Abasi ikpọn̄îkpọn̄ edi ọniọn̄?
2 Ererimbot atan̄ idem aban̄a ediwak ufọkn̄wed esie, edi ndomokiet ke otu mmo inọhọ ukpepn̄kpọ Abasi. Kamse, kpukpru ifiọk oro ubonowo ọkọde ke ofụri mbụk ẹdi esisịt ke ẹmende ẹdomo ye item Abasi oro ọkọn̄ọde ke anana-utịt ọniọn̄ Jehovah. N̄wed Mbon Rome 16:27 ọdọhọ ke Abasi ikpọn̄îkpọn̄ edi ọniọn̄, ndien emi edi akpanikọ ke usụn̄ifiọk oro nte ke Jehovah ikpọn̄îkpọn̄ enyene ofụri ọniọn̄.
3. Ntak emi Jesus Christ edide akakan andikpep oro akanam odude ke isọn̄?
3 Eyen Abasi, kpa Jesus Christ, edi ọyọhọ mfọnmma uwụtn̄kpọ ọniọn̄ onyụn̄ edi akakan andikpep emi akanam odude ke isọn̄. Ndien eyịghe idụhe! Jehovah ekedi andikpep enye ke heaven ke ediwak isua. Ke akpanikọ, ukpepn̄kpọ Abasi ọkọtọn̄ọ ke ini Abasi ọkọtọn̄ọde nditeme akpa edibotn̄kpọ esie, kpa ikpọn̄îkpọn̄ edibon Eyen esie. Ke ntre Jesus ama ekeme ndidọhọ ete: “Kpa nte Ete ekekpepde Mi, kpa ntre ke ntetịn̄.” (John 8:28; Mme N̄ke 8:22, 30) Mme ikọ Christ oro ẹwetde ke Bible ẹdian ekese n̄kpọ ke ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a ukpepn̄kpọ Abasi. Ke ndikpep se Jesus ekekpepde, mme Christian oro ẹyetde aran ẹkop uyo Akwa Anditeme mmọ, emi uduak esie ekedide ndinam ẹfiọk “uwak uwak ọniọn̄ Abasi” ebe ke esop.—Ephesus 3:10, 11; 5:1; Luke 6:40.
Ndidụn̄ọde Nyom Ọniọn̄
4. Nso ke ẹtịn̄ ẹban̄a ukeme mfre?
4 Ndinyene ọniọn̄ oro otode ukpepn̄kpọ Abasi oyom ifịk ifịk edida mme ukeme ukere n̄kpọ oro Abasi ọnọde nnyịn nsịn ke edinam. Ekeme ndinam emi koro mfre owo enyenede ata akamba ukeme. N̄wed oro, The Incredible Machine ọdọhọ ete: “Idem mme akakan awak n̄kukọhọ kọmputa ẹmi nnyịn ikemede ndikere mban̄a ẹdi usụhọde n̄kpọ ke ẹmende ẹdomo ye mfre owo oro ekperede ndidi inyeneke adan̄a ke nte awakde n̄kukọhọ onyụn̄ ekemede ndikpụhọde nda ekekem—oro ẹnamde ẹdu ebe ke awak n̄kukọhọ ndutịm unọ etop esie. . . . Ediwak miliọn etop oro ẹsibụn̄ọde ẹdụk mfre fo ke ini ekededi ẹsikama ntọt ẹmi ẹwakde etieti. Mmọ ẹsinọ mbụk ẹban̄ade se ikade iso ke esịtidem ye enyọn̄ enyọn̄ idemfo: ẹban̄a ubiak ke nnuenukot, m̀mê ufuọn̄ kọfi, m̀mê ikọ mbubru emi ufan etịn̄de. Nte mme usụn̄ ubọ etop eken ẹtịmde ẹnyụn̄ ẹdụn̄ọrede ntọt, mmọ ẹsision̄o ndusụk ntụk, ukeme uti n̄kpọ, ekikere, m̀mê mme uduak oro ẹdade ẹsịm ubiere ẹdi. Ke ekperede ndidi ke ebe oro, mme etop oro mfre fo ọnọde ẹsitịn̄ ẹnọ mbak idemfo eken se ẹnyenede ndinam: ndiwai nnuenukot fo, ndin̄wọn̄ kọfi, ndisak imam, mîdịghe iso-ọfọn ọnọ ibọrọ oro esịnede ifiọk. Mi kan̄a mfre fo n̄ko esidomo nte okotde ibifịk, iyịp, nte idemfo ofiopde m̀mê ebịtde, ye mme akpan edinam eken oro afo mûdiọn̄ọke. Enye ọnọ mme ntọt oro anamde idemfo enyene iwụk kpa ye mme n̄kaiso ukpụhọde ke n̄kann̄kụk fo. Enye n̄ko esitịm idem ọnọ mme udọn̄ ini iso.”—Page 326.
5. Ke usụn̄ifiọk eke N̄wed Abasi, nso idi ọniọn̄?
5 Okposụkedi mfre owo nte eyịghe mîdụhe enyenede utịbe utịbe ukeme, didie ke nnyịn ikeme ndida ikike emi nnam n̄kpọ ke mfọnn̄kan usụn̄? Idịghe ke ediyak idem nnyịn nsịn ke ọkpọsọn̄ edikpep usem, mbụkeset, ifiọk ntaifiọk, m̀mê mme ukpụhọde oro ẹdude ke ido ukpono. Nnyịn ikpenyene ndida ukeme ukere n̄kpọ nnyịn nnam n̄kpọ akpan akpan ke ndibọ ukpepn̄kpọ Abasi. Emi ikpọn̄îkpọn̄ osụn̄ọ ke ata ọniọn̄. Edi nso idi ata ọniọn̄? Ke ekikere N̄wed Abasi, ọniọn̄ odori nsọn̄uyo ke eti ubiere oro ọkọn̄ọde ke nnennen ifiọk ye ata mbufiọk. Ọniọn̄ an̄wam nnyịn ndida ifiọk ye mbufiọk nnam n̄kpọ uforo uforo ke ndikọk mme mfịna, ndifep m̀mê ndiwọn̄ọde n̄kpọn̄ mme n̄kpọndịk, ke ndin̄wam mbon en̄wen, nnyụn̄ nsịm mme utịtmbuba. Nte enemde, Bible owụt ukpụhọde oro odude ke ufọt ọniọn̄ ye ndisịme ye nditen̄—kpa mme edu oro nnyịn ke akpanikọ iyomde ndifep.—Deuteronomy 32:6; Mme N̄ke 11:29; Ecclesiastes 6:8.
Akwa N̄wed Ukpepn̄kpọ Jehovah
6. Edieke anade nnyịn inyene ata ọniọn̄, nso ke ana ida inam n̄kpọ ke eti usụn̄?
6 Uwak ọniọn̄ ererimbot omodu akan nnyịn okụk. (1 Corinth 3:18, 19) Kamse, ererimbot emi ọyọhọ ye mme ufọkn̄wed ye mme itie ubonn̄wed ẹdọn̄ọde ediwak miliọn n̄wed! Ediwak ke otu ẹmi ẹdi mme n̄wed ukpepn̄kpọ ẹmi ẹnọde ukpep ke usem, ibat, ifiọk ntaifiọk, ye mme ikpehe ifiọk eken. Edi Akwa Anditeme ọmọnọ n̄wed oro akande kpukpru n̄wed eken—Ikọ esie eke odudu spirit, kpa Bible. (2 Timothy 3:16, 17) Enye inenke n̄kukụre ke ini asiakde mme n̄kpọ ẹnyenede ebuana ye mme utọ ibuotikọ nte mbụkeset, ukpepn̄kpọ aban̄ade isọn̄, ye ukpepn̄kpọ aban̄ade eto edi n̄ko ke ini ebemde iso etịn̄ aban̄a ini iso. Akan oro, enye an̄wam nnyịn ndidu uwem ata inemesịt onyụn̄ otịmde enyene se ọwọrọde idahaemi. Nte ededi, ukem nte nditọ ufọkn̄wed ke ufọkn̄wed ererimbot ẹnyenede ndida mme n̄wed mmọ nnam n̄kpọ, ana nnyịn itịm imehe inyụn̄ ida akwa N̄wed Ukpepn̄kpọ Abasi inam n̄kpọ edieke anade nnyịn inyene ata ọniọn̄ nte mmọ oro ‘Jehovah ọnọde ukpep.’—John 6:45.
7. Ntak emi afo ọkpọdọhọde ke ndinyene ifiọk ibuot ke se isịnede ke Bible ikemke?
7 Edi, ndinyene ifiọk ibuot aban̄ade Bible idịghe ukem n̄kpọ ye ata ọniọn̄ ye edinam n̄kpọ nte ekemde ye ukpepn̄kpọ Abasi. Ke ndinam an̄wan̄a: Ke ọyọhọ isua ikie-17 E.N., eren Catholic kiet oro ekekerede Cornelius van der Steen ama oyom ndikabade ndi owo n̄ka Jesuit edi ẹma ẹsịn enye koro okomụhọde akaha. Manfred Barthel ke n̄wed esie oro The Jesuits—History & Legend of the Society of Jesus ọdọhọ ete: “Kọmiti oro ama ọdọhọ van der Steen ete ke mmimọ imeben̄e idem nditre ndiyom adan̄a nte owo ọniọn̄de eketre, edi n̄kukụre ke enye eyekpep nditịn̄ ofụri Bible ke ibuot. Mbụk emi ikpodotke ndidi se ẹbụkde ke van der Steen mîkpekenyịmeke ye se ikakam itiede nte emiom eben̄e mi.” Nso ukeme ke akpada ntem ndimụm ofụri Bible ndọn̄ ke ibuot! Ke akpanikọ, nte ededi, ndifiọk Ikọ Abasi edi akpan n̄kpọ akan ndimụm enye ndọn̄ ke ibuot.
8. Nso idin̄wam nnyịn ndibọ ufọn nto ukpepn̄kpọ Abasi nnyụn̄ n̄wụt ata ọniọn̄?
8 Edieke anade nnyịn ibọ ufọn ọyọhọ ọyọhọ ito ukpepn̄kpọ Abasi, nnyịn imoyom nnennen ifiọk N̄wed Abasi. Ana edisana spirit, m̀mê anamutom odudu Jehovah n̄ko ada nnyịn usụn̄. Emi eyen̄wam nnyịn ndikpep ntotụn̄ọ akpanikọ, “kpa nditụn̄ọ n̄kpọ Abasi.” (1 Corinth 2:10) Ntre, ẹyak nnyịn ikpep akwa N̄wed Ukpepn̄kpọ Jehovah ifịk ifịk inyụn̄ ibọn̄ akam iyom ndausụn̄ esie ebe ke edisana spirit. Ke n̄kemuyo ye Mme N̄ke 2:1-6, ẹyak nnyịn ikpan̄ utọn̄ ke eti ibuot, isịn esịt ke mbufiọk, inyụn̄ ifiori ikot asian. Oyom nnyịn inam emi nte n̄kpọ eke nnyịn iyomde n̄kpọuto eke odịbede, koro adan̄aoro kpọt ke nnyịn ‘iditịm ifiọk uten̄e Jehovah, inyụn̄ isịme ifiọk Abasi.’ Ndidụn̄ọde ndusụk edikan ye mme ufọn ukpepn̄kpọ Abasi eyenam esịtekọm nnyịn kaban̄a ọniọn̄ oro Abasi ọnọde ọkọri.
N̄kaiso Mbufiọk
9, 10. Nso ke Abasi eketịn̄ ke Genesis 3:15, ndien nso idi nnennen ifiọk aban̄ade mme ikọ oro?
9 Ukpepn̄kpọ Abasi amakan ebe ke ndinọ ikọt Jehovah n̄kaiso mbufiọk N̄wed Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imekpep ite ke edi Satan kpa Devil eketịn̄ ikọ ebe ke urụkikọt ke Eden ndien ke nsu ọdọhọde ete ke Abasi okososu ke ini Enye ọkọdọhọde ete ke n̄kpa edidi ufen ọnọ edidia mfri oro ẹkekpande. Edi, nnyịn imokụt ke ntụtutọn̄ ye Jehovah Abasi ama ada n̄kpa ọsọk orụk ubonowo. (Genesis 3:1-6; Rome 5:12) Edi, Abasi ama ọnọ ubonowo idotenyịn ke ini enye ọkọdọhọde urụkikọt, onyụn̄ ebede osịm Satan ete: “Nyenyụn̄ nsịn usua ke ufọt fo ye n̄wan, ye ke ufọt ubon fo ye ubon esie: enye eyenuak fi ibuot, afo eyenyụn̄ anuak enye nditịn̄ ikpat.”—Genesis 3:15.
10 Mme ikọ oro ẹsịne ndịben̄kpọ oro ekekade-iso ndiyararede ebe ke ukpepn̄kpọ Abasi. Jehovah emekpep ikọt esie nte ke akpan ibuotikọ Bible edi ediwụt unen itie edikara esie ebe ke Mfri, andito ubon Abraham ye David emi enyenede unen itie edikara Obio Ubọn̄. (Genesis 22:15-18; 2 Samuel 7:12, 13; Ezekiel 21:25-27) Akwa Anditeme nnyịn emekpep nnyịn n̄ko nte ke Jesus Christ edi akpan Mfri “n̄wan,” oro kpa esop Abasi eke ofụri ererimbot. (Galatia 3:16) Kpa ye ofụri idomo oro Satan akadade etiene enye, Jesus ama omụm nsọn̄ọnda akama—idem tutu osịm n̄kpa, kpa edinuak Mfri oro nditịn̄ ikpat. Nnyịn imekpep n̄ko ite ke owo 144,000 mme anditiene nda udeme Obio Ubọn̄ nnyene emi ẹtode otu ubonowo ẹyebuana ye Christ ke ndinuak Satan ibuot, kpa “akani urụkikọt” oro. (Ediyarade 14:1-4; 20:2; Rome 16:20; Galatia 3:29; Ephesus 3:4-6) Nnyịn iwụt esịtekọm didie ntem inọ utọ ifiọk Ikọ Abasi oro!
Edida Nsịn ke Utịbe Un̄wana Abasi
11. Ntak emi ẹkemede ndidọhọ ke ukpepn̄kpọ Abasi amakan ke ndida mme owo ndisịn ke un̄wana eke spirit?
11 Ukpepn̄kpọ Abasi amakan ebe ke ndida mme owo ndisịn ke un̄wana eke spirit. Mme Christian oro ẹyetde aran ẹma ẹkụt oro ke ndisu 1 Peter 2:9: “Mbufo ẹdi ubon eke ẹmekde, ẹdi mme oku edidem, ẹdi edisana obio, ẹdi ikọt eke Abasi onịmde ọnọ Idemesie, man mbufo ẹka ẹketan̄a mme utịbe edinam Esie, emi okokotde mbufo osio ke ekịm, esịn ke utịbe un̄wana Esie.” Mfịn “akwa otuowo” n̄ko emi ẹdidude uwem ke nsinsi ke paradise isọn̄ ke ẹdara un̄wana oro Abasi ọnọde. (Ediyarade 7:9; Luke 23:43) Nte Abasi ekpepde ikọt esie n̄kpọ, Mme N̄ke 4:18 edi akpanikọ: “Usụn̄ nti owo ebiet un̄wana eke asiahade, akaiso ayama, tutu osịm ufọt uwemeyo.” N̄kaiso ndutịm ukpepn̄kpọ emi ọdiọn̄ ifiọk ukpepn̄kpọ Abasi nnyịn, kpa nte nditọ ufọkn̄wed ẹsinamde n̄kọri ke ntak eti un̄wam andikpep ke ini mmọ ẹkpepde usem, mbụkeset, m̀mê ndusụk ukpepn̄kpọ eken.
12, 13. Ewe n̄kpọndịk eke ukpepn̄kpọ ido ukpono ke ukpepn̄kpọ Abasi ekpeme ikọt Jehovah osio?
12 Edikan efen oro ukpepn̄kpọ Abasi akande edi nte ke enye ekpeme mbon nsụkidem oro ẹbọde enye osio ke “ukpepn̄kpọ mme demon.” (1 Timothy 4:1) Ke n̄kan̄ eken, sese Christendom! Ko ke edem ke 1878, oku Roman Catholic John Henry Newman ama ewet ete: “Ke ẹnyenede mbuọtidem ke odudu Ido Ukpono Christ adan̄aoro ndibiọn̄ọ idiọkn̄kpọ ndidụk ndi, ndinyụn̄ n̄kpụhọde mme n̄kpọ ye edinam oro ẹnyenede ebuana ye utuakibuot nnọ mme demon nsịn ke utom ukwọrọikọ, . . . mme andikara Ufọkabasi ọtọn̄ọde ke ini edem ẹma edu ke mben̄e idem, edieke idaha edemerede, ndida nsịn, m̀mê ndikpebe, m̀mê ndinyịme mme edinam ye mme ido mbon obio oro ẹdude, ọkọrọ ye ukpepn̄kpọ akwaifiọk owo eke otu mme ọfiọkn̄wed.” Newman ama adian do ete mme utọ n̄kpọ nte edisana mmọn̄, ọfọn̄idem mme oku, ye mme mbiet “kpukpru ẹnyene ntọn̄ọ ẹto ukpono ndem, ẹnyụn̄ ẹnam mmo ẹsana ebe ke ndida mmọ ndisịn ke Ufọkabasi.” Ikọt Abasi ẹkop inemesịt ke akpanikọ nte ke ukpepn̄kpọ Abasi ekpeme mmọ osio ke utọ nsọn̄ibuot oro. Enye akan kpukpru orụk utuakibuot nnọ mme demon.—Utom 19:20.
13 Ukpepn̄kpọ Abasi amakan ndudue ido ukpono ke kpukpru usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, nte mmọemi Abasi ọnọde ukpep, nnyịn inịmke Abasi-Ita-ke-Kiet ke akpanikọ edi inyịme ke Jehovah edi Ata Edikon̄, Jesus edi Eyen esie, ndien edisana spirit edi anamutom odudu Abasi. Nnyịn ikopke ndịk hell ikan̄, koro nnyịn imọfiọk ite ke hell eke Bible edi ikpîkpu udi ubonowo. Ndien ke adan̄aemi mbon nsunsu ido ukpono ẹdọhọde ẹte ke ukpọn̄ owo ikemeke ndikpa, nnyịn imọfiọk ite ke mme akpan̄kpa ifiọkke baba n̄kpọ kiet. Nnyịn imekeme ndibat ata ekese akpanikọ oro inyenede ito ukpepn̄kpọ Abasi. Nso edidiọn̄ ke edi ntem ndibọhọ ufụn eke spirit eke Akwa Babylon, kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono!—John 8:31, 32; Ediyarade 18:2, 4, 5.
14. Ntak emi mme asan̄autom Abasi ẹkemede ndikaiso nsan̄a ke un̄wana eke spirit?
14 Sia ukpepn̄kpọ Abasi akande ndudue ido ukpono, emi anam mme asan̄autom Abasi ẹkaiso ndisan̄a ke un̄wana eke spirit. Nte utịp, mmọ ẹkop ikọ eke otode ke edem mmọ ọdọhọde ete: “Emi edi ọkpọusụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.” (Isaiah 30:21) Ukpepn̄kpọ Abasi n̄ko ekpeme mme asan̄autom esie osio ke nsunsu ekikere. Ke ini “mme apostle abian̄a” ẹketọde ubahade ke esop ke Corinth, apostle Paul ama ewet ete: “N̄kpọekọn̄, eke idade in̄wana ekọn̄, idịghe n̄kpọekọn̄ obụkidem, edi se ikopde idem ke enyịn Abasi ndiwụri n̄kpọsọn̄ ebiet; nnyịn iwụri ekikere esịt owo, ye kpukpru edikon̄ n̄kpọ eke ẹmenerede idem ke enyọn̄ ẹn̄wana ye ifiọk Abasi; inyụn̄ imụm kpukpru ekikere nte mbuotekọn̄, inam mmọ ẹsụk ibuot ẹnọ Christ.” (2 Corinth 10:4, 5; 11:13-15) Ẹsibiat mme ekikere oro ẹtuahade ye ukpepn̄kpọ Abasi ebe ke item oro ẹnọde ke sụn̄sụn̄ ido ke esop ye ke nnyịn ndikwọrọ eti mbụk nnọ mmọ oro ẹdude ke an̄wa.—2 Timothy 2:24-26.
Ẹtuak Ibuot ke Spirit ye ke Akpanikọ
15, 16. Nso ke ọwọrọ ndituak ibuot nnọ Jehovah ke spirit ye ke akpanikọ?
15 Nte utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄ akade iso, ukpepn̄kpọ Abasi amakan ke ndiwụt mbon nsụkidem nte ẹkpetuakde ibuot ẹnọ Abasi “ke spirit ye ke akpanikọ.” Ke obube mmọn̄ Jacob ekperede akwa obio Sychar, Jesus ama ọdọhọ n̄wan Samaria kiet ete ke imọ imekeme ndinọ mmọn̄ oro ọnọde nsinsi uwem. Ke etịn̄de aban̄a mbon Samaria, enye ama adian do ete: “Mbufo ẹtuak ibuot ẹnọ se mbufo mîfiọkke . . . Ini ke edi, omonyụn̄ ededi ama, eke ata mme andituak ibuot ẹdituakde ibuot ẹnọ Ete ke spirit ye ke akpanikọ: koro edi mmọ eke ẹtiede ntem ke Ete oyom ete ẹtuak ibuot ẹnọ Imọ.” (John 4:7-15, 21-23) Ekem Jesus ama owụt idemesie nte Messiah.
16 Edi didie ke nnyịn ikeme ndituak ibuot nnọ Abasi ke spirit? Ebe ke utuakibuot oro asanade emi otode esịt idatesịt oro ọyọhọde ye ima Abasi ọkọn̄ọde ke nnennen ifiọk Ikọ esie. Nnyịn imekeme ndituak ibuot nnọ enye ke akpanikọ ebe ke ndisịn mme nsu ido ukpono ye ke ndinam uduak Abasi, nte ẹyararede ke akwa N̄wed Ukpepn̄kpọ Jehovah.
Ndikan mme Idomo ye Ererimbot
17. Didie ke afo ekeme ndiwụt nte ke ukpepn̄kpọ Abasi aman̄wam mme asan̄autom Jehovah ndikan mme idomo?
17 Ke ini ikọt Abasi ẹsobode mme idomo, ukpepn̄kpọ Abasi esikan afiak akan. Kere ban̄a emi: Ke ntọn̄ọ Ekọn̄ Ererimbot II, ke September 1939, mme asan̄autom Jehovah ẹma ẹyom akpan ikike ẹto akwa N̄wed Ukpepn̄kpọ esie. Ibuotikọ kiet ke Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) eke November 1, 1939, ekedi akamba n̄kpọ un̄wam, emi okowụtde ukpepn̄kpọ Abasi in̄wan̄în̄wan̄ ke n̄kpọ aban̄ade edida san̄asan̄a eke Christian. (John 17:16) Ukem ntre, ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọkisua 1960, mme ibuotikọ Enyọn̄-Ukpeme oro ẹbuanade ukeuke nsụkidem nnọ “mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade” ke ukara ẹma ẹn̄wam mme asan̄autom Abasi ndinam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye ukpepn̄kpọ Abasi ke ini ẹsobode ndutịme ke n̄kaowo.—Rome 13:1-7; Utom 5:29.
18. Didie ke mmọ oro ẹkedọhọde nte idide mme Christian ke ọyọhọ isua ikie iba ye ita E.N. ẹkese edinọ idem inemesịt oro asabarede owo, ndien nso un̄wam ke ukpepn̄kpọ Abasi ọnọ ke afan̄ oro mfịn?
18 Ukpepn̄kpọ Abasi an̄wam nnyịn ndikan mme idomo, utọ nte mme n̄kpọ ẹtabi ediyom unọ idem inemesịt oro asabarede owo. Tịmfiọk se mmọ oro ẹkedọhọde nte idide mme Christian ke ọyọhọ isua ikie iba ye ita eke Eyo Nnyịn ẹketịn̄de. Tertullian ekewet ete: “Nnyịn inyeneke n̄kpọ ndomokiet ndinam, ke ikọ, edise n̄kpọ m̀mê edikop n̄kpọ, ye idat idat edinam itie unọ idem inemesịt, edinam unana iso o-bụt ufọkmbre, edinam obom an̄wambre.” Ewetn̄wed efen eke ini oro ama obụp ete: “Nso ke Christian oro anamde akpanikọ oyom ke otu n̄kpọ ẹmi, sia enye mîdikam ikereke-kere iban̄a idiọkn̄kpọ? Ntak emi enye okpokopde inemesịt ke mme n̄kpọ ẹmi ẹdade ẹnọ idiọkitọn̄?” Okposụkedi mme ewetn̄wed ẹmi ẹkedude uwem ediwak isua ke mme Christian akpa isua ikie ẹma ẹkekpan̄a, mmọ ẹma ẹfep unọ idem inemesịt oro asabarede owo. Mfịn, ukpepn̄kpọ Abasi ọnọ nnyịn ọniọn̄ ndisịn ndek ndek, oburobụt, ye afai afai unọ idem inemesịt.
19. Didie ke ukpepn̄kpọ Abasi an̄wam nnyịn ndikan ererimbot?
19 Ndinam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye ukpepn̄kpọ Abasi an̄wam nnyịn ndikan ererimbot ke idemesie. Ih, ndida ukpepn̄kpọ Akwa Anditeme nnyịn nsịn ke edinam anam nnyịn ikan ndiọi odudu ererimbot emi, emi esịnede ke ubọk Satan. (2 Corinth 4:4; 1 John 5:19) N̄wed Mbon Ephesus 2:1-3 ọdọhọ ete ke Abasi amanam nnyịn idu uwem okposụkedi nnyịn ima ikakpan̄a ke ndudue ye idiọkn̄kpọ ke ini nnyịn ikodude uwem nte ekemde ye ọbọn̄ emi akarade edem ikpaenyọn̄. Nnyịn imọkọm Jehovah nte ke ukpepn̄kpọ Abasi an̄wam nnyịn ndikan mme udọn̄ ererimbot ye edu emi otode asua esie ye asua nnyịn—akwa andibian̄a, Satan kpa Devil!
20. Ewe mbụme ẹdot n̄kaiso edikere mban̄a?
20 Nte an̄wan̄ade, ndien, ukpepn̄kpọ Abasi amakan ke ediwak usụn̄. Ke akpanikọ, etie nte ke owo idikemeke ndisiak kpukpru edikan esie. Enye omotụk mme owo ke ofụri ererimbot. Edi nso ke enye anam ọnọ fi? Didie ke ukpepn̄kpọ Abasi otụk uwem fo?
Nso ke Afo Ekpep?
◻ Didie ke ẹkeme nditịn̄ se ata ọniọn̄ ọwọrọde?
◻ Nso ke Abasi akakaiso ndiyarade kaban̄a Genesis 3:15?
◻ Didie ke ukpepn̄kpọ Abasi akan ke mme n̄kpọ eke spirit?
◻ Nso ke ọwọrọ ndituak ibuot nnọ Abasi ke spirit ye ke akpanikọ?
◻ Didie ke ukpepn̄kpọ Abasi an̄wam mme asan̄autom Jehovah ndikan mme idomo ye ererimbot?
[Mme ndise ke page 10]
Jesus ama omụm nsọn̄ọnda akama tutu osịm n̄kpa—kpa edinuak Mfri nditịn̄ ikpat