Watchtower LIBRARY EKE INTANET
Watchtower
LIBRARY EKE INTANET
Efịk
Ẹ,Ê,Ị,Ọ,Ụ,Û,N̄
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ê
  • ê
  • Ị
  • ị
  • Ọ
  • ọ
  • Ụ
  • ụ
  • Û
  • û
  • N̄
  • n̄
  • BIBLE
  • MME N̄WED
  • MBONO ESOP
  • w90 2/1 p. 15-20
  • Ubiereikpe Abasi ke Idem “Owo eke Edide Ata Abiatibet”

Vidio ndomokiet idụhe mi.

Kûyat esịt, n̄kpọ anam vidio emi okûbre.

  • Ubiereikpe Abasi ke Idem “Owo eke Edide Ata Abiatibet”
  • Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1990
  • N̄kpri Ibuotikọ
  • Ukem Ibuot Nneme
  • Eti Mfri Christian
  • Akwa Babylon oro Enyenede Ubiomikpe Iyịp
  • Mbụk oro Mînọhọ Abasi Ukpono
  • Ubiomikpe Iyịp ke Ọyọhọ Isua-20
  • Ẹkot Edinam Ibat
  • Ndiyarade “Owo eke Edide Ata Abiatibet”
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1990
  • Ndidiọn̄ọ “Owo eke Edide Ata Abiatibet”
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1990
  • Ndi Kpukpru Ido Ukpono Ẹnem Abasi Esịt?
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1996
  • Christendom Amanana Mbuọtidem ke Abasi ye Bible
    Nso Idi Uduak Uwem? Didie ke Afo Ekeme Ndikụt Enye
Se En̄wen En̄wen
Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1990
w90 2/1 p. 15-20

Ubiereikpe Abasi ke Idem “Owo eke Edide Ata Abiatibet”

“Ẹkpi kpukpru eto eke mîn̄wụmke eti mfri ẹduọk, ẹmen, ẹtop, ẹsịn ke ikan̄.”​—MATTHEW 7:19.

1, 2. Nso idi owo eke edide ata abiatibet, ndien didie ke enye ọkọtọn̄ọ?

KE INI Abasi ke ndausụn̄ odudu spirit akanamde apostle Paul ebemiso etịn̄ aban̄a “owo eke edide ata abiatibet,” Paul ọkọdọhọ ete ke enye ama ọtọtọn̄ọ ndiwụt idem ke eyo imọ. Nte mbemiso ibuotikọ akanamde an̄wan̄a, Paul eketịn̄ aban̄a otuowo ẹmi ẹdidade iso ke ndifiak edem n̄kpọn̄ ata Ido Ukpono Christ. Ediwọn̄ọde n̄kpọn̄ akpanikọ oro ọkọtọn̄ọ ke utịt utịt akpa isua ikie, akpan akpan ke mme akpatre apostle ẹma ẹkekpan̄a. Otu abiatibet oro ama ada mme ukpepn̄kpọ ye edinam ẹmi ẹdude ke ntuaha ye Ikọ Abasi ẹdi.​—2 Thessalonica 2:3, 7; Utom 20:29, 30; 2 Timothy 3:16, 17; 4:3, 4.

2 Nte ini akade, otu abiatibet emi ama ọkọri akabade edi mme ọkwọrọ ederi Christendom. Constantine, andikara Rome ama ọbọp odudu esie ọsọn̄ ke ọyọhọ isua ikie inan̄ ke ini ẹkediande mme ido ukpono mbon nsọn̄ibuot ye Ukara ukpono ndem oro. Nte Christendom akakade iso ndibahade ke ata ediwak n̄ka, mme ọkwọrọ ederi ẹma ẹkaiso ndimenede idemmọ nnịm ke enyọn̄ okon̄ akan mme usụhọde owo ndien ediwak ini okon̄ akan mme andikara ererimbot n̄ko.​—2 Thessalonica 2:4.

3. Nso iditịbe inọ owo eke edide ata abiatibet?

3 Nso ina ibet owo eke edide ata abiatibet mi? Paul ama ebemiso etịn̄ ete: “Ẹyeyarade abiatibet oro, emi Ọbọn̄ Jesus [ediwotde].. . , onyụn̄ ada ediyarade edidi Esie osobo enye.” (2 Thessalonica 2:8) Emi ọwọrọ nte ke nsobo mme ọkwọrọ ederi edida itie ke ini Abasi edidade utịt ọsọk ofụri editịm n̄kpọ Satan. Abasi ada Edidem esie eke heaven, Christ Jesus, ke ndida udịmekọn̄ ẹdide mme angel usụn̄. (2 Thessalonica 1:6-9; Ediyarade 19:11-21) Emi ana ebet mme ọkwọrọ ederi koro mmọ ẹsuenede Abasi ye Christ ẹnyụn̄ ẹwọn̄ọrede ediwak million owo ẹkpọn̄ utuakibuot akpanikọ.

4. Ewe edumbet ke ẹdida ẹbiere ikpe ẹnọ owo eke edide ata abiatibet?

4 Jesus ama ọnọ edumbet emi ẹdidade ẹbiere ikpe ẹnọ owo eke edide ata abiatibet, ọdọhọde ete: “Ẹkpeme idem ẹbak prọfet abian̄a ẹmi ẹfọrọde ikpaerọn̄ ẹdi ke ọtọ mbufo, kpa ke ini mmọ ẹdide anawụri-ekpe ke esịt mmọ. Mbufo ẹyeda mfri mmọ ẹfiọk mmọ. Nte owo etet grape ke n̄kûkịm, m̀mê etet fig ke mbaraekpe? Ntre ke kpukpru eti eto ẹn̄wụm eti mfri, edi mbiara eto on̄wụm idiọk mfri. Eti eto ikemeke ndin̄wụm idiọk mfri, mbiara eto inyụn̄ ikemeke ndin̄wụm eti mfri. Ekpi kpukpru eto eke mîn̄wụmke eti mfri ẹduọk, ẹmen, ẹtop, ẹsịn ke ikan̄. . . . Idịghe kpukpru owo ẹmi ẹkotde Mi ẹte, Ọbọn̄, Ọbọn̄, edidụk ke Obio Ubọn̄ Heaven; edi owo eke anamde uyo Ete Mi emi odude ke heaven.”​—Matthew 7:15-21; se n̄ko Titus 1:16; 1 John 2:17.

Eti Mfri Christian

5. Nso idi itiat idakisọn̄ inọ eti mfri Christian, ndien nso idi akpan ibet?

5 Ẹwụt itiat idakisọn̄ eti mfri Christian ke 1 John 5:3, emi ọdọhọde ete: “Ndima Abasi edi emi, ete, nnyịn inịm mbet Esie.” Ndien n̄wọrọnda mbet edi emi: “Ma mbọhọidụn̄ fo nte idemfo.” (Matthew 22:39) Ntem,” ana mme ata asan̄autom Abasi ẹnyene ima ẹnọ mbọhọidụn̄ mmọ, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹto ewe orụk m̀mê idụt.​—Matthew 5:43-48; Rome 12:17-21.

6. Ye mmanie akpan akpan ke ana ẹwụt ima Christian?

6 Ana mme asan̄autom Abasi ẹnyene ima akpan akpan ẹnọ mbon oro ẹdide nditọete mmọ ke spirit. “Edieke owo ọdọhọde ete, Mmama Abasi, ndien enye asua eyenete esie, enye edi osu nsu; koro owo emi mîmaha eyenete esie emi enye okokụtde ke enyịn ikemeke ndima Abasi emi enye mîkekwe. Ndien item emi ke nnyịn ikọbọ ke ubọk Esie, ete, owo emi amade Abasi edima eyenete esie n̄ko.” (1 John 4:20, 21) Jesus ọkọdọhọ ke ima oro edinịm mme Christian akpanikọ idiọn̄ọ: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.”​—John 13:35; se n̄ko Rome 14:19; Galatia 6:10; 1 John 3:10-12.

7. Didie ke mme Christian akpanikọ ẹdiana kiet ke ofụri ererimbot?

7 Ima nditọete edi “itai” oro adiande mme asan̄autom Abasi kiet: “Ẹsịne ima, emi edide se ibọpde uwem adiana inam ọfọn ama.” (Colossae 3:14) Ndien ana mme Christian akpanikọ ẹdiana kiet ye nditọete mmọ ke ofụri ererimbot, koro Ikọ Abasi ọnọde uyo ete: “Mbufo kpukpru ẹnyene ikọinua kiet, ubahade okûnyụn̄ odu ke otu mbufo . . . Ẹtọn̄ọ ntak ẹkabade ẹfọn ẹma ke edinyene esịt kiet ye ekikere kiet.” (1 Corinth 1:10) Man ẹmụm ima ye edidianakiet ẹmi ẹkama ke ofụri ererimbot, ana mme asan̄autom Abasi ẹda san̄asan̄a ke mme mbubehe ukaraidem eke ererimbot emi. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mmọ idịghe eke ererimbot, kpa nte Ami mmendịghe eke ererimbot.”​—John 17:16.

8. Didie ke Jesus okowụt se anade mme Christian ẹnam?

8 Jesus ama anam an̄wan̄a adan̄a nte enye ekenyenede n̄kpọ emi ke ekikere ke ini Peter akadade ofụt osịbe utọn̄ owo kiet ke otu irenowo oro ẹkedide ndimụm Jesus. Nte Jesus ama esịn udọn̄ ọnọ edida utọ odudu ntre nnam n̄kpọ idem ke ndikpeme Eyen Abasi mbak mme andibiọn̄ọ? Baba, edi enye ọkọdọhọ Peter ete: “Sịn ofụt fo ke efọk.” (Matthew 26:52) Ntem, mme Christian akpanikọ isibuanake ke ekọn̄ oro mme idụt ẹn̄wanade m̀mê ke ediduọk iyịp owo efen ekededi ọkpọkọm edisịn ndinam ntre osụn̄ọde ke owo ndiwot mmọ ke ntak edida san̄asan̄a mmọ, nte ẹkewotde ediwak mmọ ke ediwak isua ikie ẹmi ẹkebede ye idem ke eyo nnyịn. Mmọ ẹdiọn̄ọ ẹte ke edi Obio Ubọn̄ Abasi ikpọn̄îkpọn̄ ke ubọk Christ edisio ekọn̄ ye uduọkiyịp efep ke nsinsi.​—Psalm 46:9; Matthew 6:9, 10; 2 Peter 3:11-13.

9. (a) Nso ke mbụk etịn̄ ọnọ nnyịn aban̄a mme akpa Christian? (b) Didie ke emi okpụhọde ye mme ido ukpono Christendom?

9 Mbụk eset ọsọn̄ọ ete ke mme Christian akpa isua ikie ikọduọkke iyịp owo. Akani ekpep ukpepn̄kpọ ido ukpono otode England, Peter De Rosa, ewet ete: “Ediduọk iyịp ekedi akwa idiọkn̄kpọ. Emi ekedi ntak mme Christian ẹkekpande en̄wan afai. . . . Ke adan̄aemi ekọn̄ ye edinam n̄kpọ ke odudu ẹkedide se ẹyomde man ẹkpeme Rome, mme Christian ikekemeke nditiene mbuana. . . . Ukem nte Jesus, mme Christian ẹkeda idemmọ nte mme isụn̄utom emem; mmọ ikekemeke ke baba usụn̄ ndomokiet ndidi mme asan̄autom n̄kpa.” Ke n̄kan̄ eken, mme ido ukpono Christendom oro mîdianake kiet ẹmebiat ibet ima ẹnyụn̄ ẹduọk akpakịp iyịp. Mmọ idịghe mme isụn̄utom emem edi kpukpru ini ẹsidi mme asan̄autom n̄kpa.

Akwa Babylon oro Enyenede Ubiomikpe Iyịp

10. Nso idi Akwa Babylon, ndien ntak emi ẹkotde enye ntre?

10 Satan edi “ọbọn̄ ererimbot emi,” “abasi eyo emi.” (John 12:31; 2 Corinth 4:4) Ubak ererimbot Satan edi ndutịm nsunsu ido ukpono eke ofụri-isọn̄ oro enye akadade ediwak isua ikie ọbọp, esịnede Christendom ye mme ọkwọrọ ederi esie. Bible okot ndutịm nsunsu ido ukpono eke ofụri ererimbot emi “Akwa Babylon! Eka mme akpara [eke spirit] ye mbubiam ido eke ẹdude ke isọn̄.” (Ediyarade 17:5) Mme ntọn̄ọ nsunsu ido ukpono eke mfịn afiak edem ẹkesịm obio Babylon eset, emi ekesịnde idem ke nsunsu ido ukpono ye ke mme ukpepn̄kpọ ye edinam oro mînọhọ Abasi ukpono. Oro edi ntak ẹkotde ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono oro ebietde Babylon eset, Akwa Babylon.

11. Nso ke Bible etịn̄ aban̄a Akwa Babylon, ndien ntak-a?

11 Kaban̄a ido ukpono Babylon, Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Ke obio emi ẹma ẹkụt iyịp mme prọfet ye nti ikọt Abasi, ye iyịp kpukpru mmọemi owo ẹkewotde ke isọn̄.” (Ediyarade 18:24) Didie ke mme ido ukpono ererimbot emi ẹdi ntak iyịp kpukpru mmọemi ẹkeduọkde? Koro kpukpru ido ukpono ẹmi​—mme ufọkederi Christendom ye mme ido ukpono oro mîdịghe eke Christian ukem ukem​—ẹma ẹnọ un̄wam, ẹnyịme ẹnọ, m̀mê idem ẹdade iso ke ekọn̄ oro mme idụt ẹn̄wanade; mmọ n̄ko ẹsikọbọ ẹnyụn̄ ẹwot mbon uten̄e Abasi oro mînyịmeke inọ mmọ.

Mbụk oro Mînọhọ Abasi Ukpono

12. Ntak emi ẹduọhọde mme ọkwọrọ ederi Christendom ẹkan mme adaiso ido ukpono eken-e?

12 Enen̄ede ẹduọhọ mme ọkwọrọ ederi Christendom ke ndiduọk iyịp akan nte ẹduọhọde mme adaiso ido ukpono eken. Ntak-a? Koro ke adianade ye mmọ ndida enyịn̄ Abasi n̄kot idemmọ, mmọ ẹmeda enyịn̄ Christ n̄ko. Mmọ ke ntre ẹmenyene mbiomo editiene mme ukpepn̄kpọ Jesus. (John 15:10-14) Edi mmọ itieneke mme ukpepn̄kpọ oro, ntem ẹdade akwa esuene ẹsọk Abasi ye Christ. Ubiomikpe iyịp oro mme ọkwọrọ ederi ẹnyenede owụt idem an̄wan̄wa ke mme Crusade, en̄wan ido ukpono eken, ukara ufịk, ye ke mme ukọbọ, onyụn̄ owụt idem ndịbe ndịbe, ke ndinyịme ekọn̄ ẹmi mbon ido ukpono ẹwotde ekemmọ owo ke mme idụt en̄wen.

13. Mme ọkwọrọ ederi ẹkedi ntak nso ọtọn̄ọde ke ọyọhọ isua ikie-11 osịm ọyọhọ 13?

13 Ke uwụtn̄kpọ, ọtọn̄ọde ke ọyọhọ isua ikie-11 osịm ọyọhọ 13, mme ọkwọrọ ederi Christendom ẹma ẹda mme Crusade ẹdi. Emi ama osụn̄ọ ke enyene-ndịk uduọkiyịp ye ubụme mbụme ke enyịn̄ Abasi ye Christ. Ẹma ẹwot ediwak tọsịn owo ke mme itie ikie. Mme Crusade ẹmi ẹma ẹsịne ibak ibak uwot ediwak tọsịn nditọn̄wọn̄ oro ẹkekpakde man ẹbuana ke Crusade Nditọn̄wọn̄ ke isua 1212.

14, 15. Didie ke ewetn̄wed kiet edide owo Catholic etịn̄ aban̄a se Ufọkederi Catholic akadade edi ke ọyọhọ isua ikie-13?

14 Ke ọyọhọ isua ikie-13, Ufọkederi Roman Catholic ama onyịme enyene-ndịk edinam efen oro mînọhọ Abasi ubọn̄.​—kpa Ukara ufịk. Enye ọkọtọn̄ọ ke Europe onyụn̄ atara osịm America, ebịghide ke se iwakde ibe isua ikie itiokiet. Ọtọn̄ọde onyụn̄ ọbọde ibetedem oto ukara pope, enye ekedi afai afai edinam editụhọde nnyụn̄ n̄wot kpukpru owo ẹmi ẹfan̄ade mfan̄a ye ufọkederi. Ke adan̄aemi ufọkederi ke mbemiso ọkọkọbọde mbon oro mîdịghe mbon Catholic, Ukara ufịk ama enen̄ede atara ke udomo akan oro.

15 Peter De Rosa, emi ọdọhọde ete ke imọ idi “anam-akpanikọ owo Catholic,” etịn̄ ke n̄wed esie eke ndondo emi, Vicars of Christ —The Dark Side of the Papacy ete: “Ufọkederi ekedi ntak ukọbọ mme Jew, Ukara ufịk, ediwot oro ẹkewotde mbon nsọn̄ibuot ke ediwak tọsịn, ye editọn̄ọ ntak ntụhọde mme owo ke Europe nte ubak edinam ubiereikpe. . . . Mme pope ẹma ẹsikam ẹmek ẹnyụn̄ ẹdorode mme ndidem ẹfep, ẹdọhọ ẹte yak mmọ ẹnyịk Ido Ukpono Christ ẹdori ke idem mme andidu ke idak ukara mmọ ke idak ndutụhọ ye n̄kpa. . . . Ntakurua oro etop Gospel okokụtde ama enyene ndịk.” N̄kukụre “ubiatibet” ndusụk owo oro ẹkewotde ekedi nte ke mmọ ẹma ẹnyene Bible.

16, 17. Nso ke ẹtịn̄ ẹban̄a Ukara ufịk?

16 Kaban̄a Pope Innocent III eke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ọyọhọ isua ikie-13, De Rosa ọdọhọ ete: “Ẹkere ẹte ke akpatre ye ata afai afai ukọbọ oro okotode ubọk Diocletian, Andikara [Rome ke ọyọhọ isua ikie ita] ke n̄kpọ nte mme Christian tọsịn iba ẹma ẹkpan̄a, ke ofụri ererimbot. Ke akpa mbuka mbuka Crusade eke Pope Innocent [ye “mbon nsọn̄ibuot” ke France] ẹma ẹwot mme owo ẹwakde ke ibat ntre utịm ikoduop. . . . Ẹkedi n̄kpọ n̄kpaidem ndidiọn̄ọ nte ke ubọk en̄wan kiet, ke pope ama owot ata ediwak Christian akan nte Diocletian okowotde. . . . [Innocent] ikenyeneke ndịk ndomokiet iban̄a edikama enyịn̄ Christ nnam kpukpru n̄kpọ oro Christ akpande.”

17 De Rosa ọdọhọ ete “ke enyịn̄ pope, [mbon ukara ufịk] ẹma ẹdi ntak ekese afai ye mbiara edu uwem ke mbụk ubonowo.” Kaban̄a akara ukara ufịk eke N̄ka Dominic oro, Torquemada ke Spain, enye ọdọhọ ete: “Ke ẹmekde ke 1483, enye ama akara nsọn̄ido nsọn̄ido ke isua efụt. Mbon oro enye okowotde ẹma ẹwak ẹbe owo 114,000, ẹfọpde-fọp owo 10,220 ke: otu oro ẹwot.”

18. Didie ke ewetn̄wed kiet etịn̄ aban̄a Ukara ufịk, ndien nso ntak ke enye ọnọ aban̄a n̄kpọ emi ndikaiso ke se iwakde ibe isua ikie itiokiet?

18 Ewetn̄wed emi eberi ete: “Mbụk Ukara ufịk ekpedi n̄kpọ esuene ọnọ n̄ka ekededi; ye ufọkederi Catholic, enye edi nsobo. . . . Se mbụk owụtde edi nte, ke se ibede isua ikie itiokiet ye unana nduọkodudu, ukara pope ekedi ata asua unenikpe. Ye pope anan̄ oro ẹkedude ọtọn̄ọde ke ọyọhọ isua ikie duopeta kaiso, idụhe ndomo owo mmọ kiet oro eketrede ukpepn̄kpọ ye edinam Ukara ufịk. Ke edide isio isio, owo mmọ kiet kiet ama adian ufen ke ufen n̄kpa emi. N̄kpọ ọsọn̄de ndifiọk edi: mme pope ẹsan̄a didie ẹkaiso ke orụk idiọk edinam emi ke ediwak emana? Mmọ ẹsan̄a didie ẹkan̄ Gospel Christ ke kpukpru nde?” Enye ọbọrọ ete: “Mme pope ẹma ẹmek ndiyụrọde Gospel utu ke ‘anana ndudue owo’ oro ekebemde iso odu, koro edinam ntre okposụhọrede ukara pope ke idemesie itie.”

19. Nso edinam ubiatibet efen ke ediwak mme ọkwọrọ ederi ẹkenyịme?

19 Se ikedide ubiatibet n̄ko ekedi udeme oro mme ọkwọrọ ederi ẹkenyenede ke afai afai mbubehe unyam ifụn. Mme idụt Christendom ẹma ẹyịp ediwak tọsịn mbon Africa, ẹda mmọ ẹkpọn̄ idụt mmọ ẹka nnyan ebiet, ndien ke ediwak isua ikie ẹtụhọrede mmọ ke ikpọkidem ye ke ekikere nte mme ifụn. Ata esisịt ibat mme ọkwọrọ ederi ẹkenen̄erede ẹdori ukpan. Ndusụk mmọ ẹkekam ẹdọhọ ẹte ke emi edi uduak Abasi.​—Se Matthew 7:12.

Ubiomikpe Iyịp ke Ọyọhọ Isua-20

20. Didie ke ubiomikpe iyịp oro ẹbiomde owo eke edide ata abiatibet okon̄ osịm ata akpatre ke isua ikie emi?

20 Ubiomikpe iyịp oro ẹbiomde owo eke edide ata abiatibet omokon̄ osịm ata akpatre ke isua ikie nnyịn. Mme ọkwọrọ ederi ẹmenọ ekọn̄ ẹmi ẹkedade uwem ediwak million owo ke itie duop ibetedem, kpa ndiọk n̄kan ekọn̄ ke ofụri mbụk. Mmọ ẹma ẹnọ n̄kan̄ mbiba un̄wam ke ekọn̄ ererimbot iba oro, emi mme owo ke ukem ido ukpono, kpa “nditọete,” ẹkewotde kiet eken. Ke uwụtn̄kpọ, ke Ekọn̄ Ererimbot II, mbon Catholic ẹtode France ye America ẹma ẹwot mbon Catholic ẹtode Germany ye Italy; Mbon Protestant ẹtode Britain ye America ẹma ẹwot mbon Protestant ẹtode Germany. Ke ndusụk ini, mmọ ikowotke mbon ido ukpono mmọ ikpọn̄îkpọn̄ edi n̄ko mbon oro ẹtode ukem idụt. Ekọn̄ ererimbot iba oro akasiaha ke mme obio Christendom ndien emi ikpakadaha itie ke ekpedide mme ọkwọrọ ederi ẹma ẹnịm ibet ima, ẹnyụn̄ ẹkpep mme anditiene mmọ ndinam ntre.

21. Nso ke mme n̄wedmbụk ererimbot ẹtịn̄ ẹban̄a ebuana oro mme ọkwọrọ ederi ẹkenyenede ke ekọn̄?

21 The New York Times ọsọn̄ọ ete: “Ke ini edem, ekpere ndidi mme adaiso Catholic ke n̄kann̄kụk kpukpru ini ẹma ẹsiwak ndinọ ekọn̄ oro ẹn̄wanade ke idụt mmọ ibetedem, ẹdiọn̄de mme udịmekọn̄ ẹnyụn̄ ẹbọn̄de akam ẹyom edikan, ke adan̄aemi otu bishop efen ke n̄kan̄ eken ẹbọn̄de akam an̄wan̄wa ẹyom utịp edide isio isio. . . . Etie nte ntuaha oro odude ke ufọt edu Christian ye ido ekọn̄ . . . ke ototịm an̄wan̄a ediwak owo, nte afai afai n̄kpọekọn̄ ọdiọkde.” Ndien U.S.News & World Report ọkọdọhọ ete: “Udomo oro mme idụt Christian inua-inua ẹdade afai ẹnam n̄kpọ amabiat eti enyịn̄ Ido Ukpono Christ ke ererimbot idiọk idiọk.”

22. Nso n̄kpọ efen ke mme ọkwọrọ ederi ẹdi ntak ke ini nnyịn?

22 N̄ko, ke adan̄aemi Ukara ufịk mîdụhe mfịn an̄wan̄wa, mme ọkwọrọ ederi ẹmeda odudu Ukara ndikọbọ “mme prọfet” ye “nti ikọt Abasi” oro mîbietke mmọ. Mmọ ẹmenyịk mme akara ukaraidem ‘ndibot ibak ke ewụhọ.’ Ke usụn̄ emi, mmọ ẹma ẹdi ntak mîdịghe ẹnyịme ẹte ẹdori ukpan, ẹsịn ke ufọk-n̄kpọkọbi, ẹmia, ẹtụhọde, ẹnyụn̄ ẹkam ẹwot mbon uten̄e Abasi ke isua ikie nnyịn.​—Ediyarade 17:6; Psalm 94:20, The New English Bible.

Ẹkot Edinam Ibat

23. Ntak emi Abasi edikotde owo eke edide ata abiatibet edinam ibat-a?

23 Edi akpanikọ, ke nsunsu ido ukpono, ẹkụt iyịp mme prọfet, nti ikọt Abasi, ye eke kpukpru mmọemi ẹkewotde ke isọn̄. (Ediyarade 18:24) Sia ndiọk n̄kan uduọkiyịp ọkọtọn̄ọde ke Christendom, ubiomikpe mme ọkwọrọ ederi okpon akan. Bible enen didie ntem ke ndikot mmọ “owo eke edide ata abiatibet”! Edi Ikọ Abasi n̄ko ọdọhọ ete: “Ẹkûyak ẹbian̄a mbufo; owo ikemeke ndibian̄a Abasi: se ededi owo ọtọde, oro ke enye edinyụn̄ ọdọk.” (Galatia 6:7) Ntem Abasi eyekot mme abiatibet ọkwọrọ ederi oro ete edinam ibat.

24. Mme n̄kpọntịbe ewe oro ẹdinyen̄ede ererimbot ẹdida itie ibịghike?

24 Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹdianade Mi, mbufo mme anam ukwan̄n̄kpọ.” (Matthew 7:23) Ndien enye ama etịn̄ ete: “Ẹkpi kpukpru eto eke mîn̄wụmke eti mfri ẹduọk, ẹmen, ẹtop, ẹsịn ke ikan̄.” (Matthew 7:19) Ini oro ikan̄ ikan̄ utịt edisịmde owo eke edide ata abiatibet, ọkọrọ ye kpukpru nsunsu ido ukpono ke asan̄a ekpere usọp usọp, kpa ini emi ukara ukaraidem emi asan̄ade akpara ye mmọ ediwọn̄ọrede enyịn ese mmọ: “[Mmọemi] ẹyesua akpara oro, ẹnyụn̄ ẹbiat enye, ẹnyụn̄ ẹnịm enye iferi, ẹnyụn̄ ẹta enye ikpọkidem, ẹnyụn̄ ẹfọp enye ke ikan̄ ẹwot. (Ediyarade 17:16) Sia mme n̄kpọ oro ẹdinyen̄ede ererimbot ntem ẹdidade itie ibịghike, ana mme asan̄autom Abasi ẹnam mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ ẹban̄a. Ibuotikọ efen eyedụn̄ọde nte mmọ ẹnamde emi.

Mme Mbụme Ndụn̄ọde

◻ Nso idi owo eke edide ata abiatibet, ndien didie ke enye ọkọtọn̄ọ?

◻ Nso eti mfri ke ana mme Christian akpanikọ ẹsion̄o?

◻ Anie edi Akwa Babylon, ndien ubiomikpe iyịp esie okpon adan̄a didie?

◻Nso mbụk oro mînọhọ Abasi ukpono ke owo eke edide ata abiatibet onịm?

◻ Didie ke Abasi edikot owo eke edide ata abiatibet man edinam ibat?

[Ndise ke page 18]

Mme Crusade ẹma ẹsụn̄ọ ke enyene-ndịk uduọkiyịp ke enyịn̄ Abasi ye Christ

[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]

Ẹbọ ẹto Itie-ubon-n̄wed British

[Ndise ke page 19]

“Ekpere ndidi mme adaiso Catholic ke n̄kann̄kụk ẹma ẹsiwak ndinọ ekọn̄ oro ẹn̄wanade ke idụt mmọ ibetedem”

[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]

Ndise Mbonekọn̄ U.S.

    Mme N̄wed Ikọ Efịk (1982-2025)
    Wọrọ
    Dụk
    • Efịk
    • Share
    • Mek nte amade
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nte Ẹkpedade Ikpehe Intanet Emi Ẹnam N̄kpọ
    • Ediomi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dụk
    Share