Ọfọfọn Ọnọ Mbon Oro Ẹdude Ke Edidemede!
“Sese, ndidi nte inọ; ọfọfọn ọnọ owo eke esịnede edisịne-n̄kpọ etie ekpeme.”—EDIYARADE 16:15.
1. Sia usen Jehovah ekperede, nso ke nnyịn ikpodori enyịn iban̄a?
AKWA usen Jehovah emekpere, ndien oro ọwọrọ ekọn̄! Ke n̄kukụt, apostle John ama okụt “spirit mme demon” ẹbietde ikwọt ẹmi ẹwọn̄ọde ẹka ke ọtọ kpukpru “ndidem,” m̀mê mme andikara, isọn̄. Ndinam nso? Kamse, “nditan̄ mmọ mbok ọtọ kiet ẹdi ekọn̄ akwa usen Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ”! John ama adian ete: “[Mmọ] ẹtan̄ mmọ oro ẹkebok ke ebiet emi ẹkotde ke usem Hebrew, ẹte, Har–Magedon.”—Ediyarade 16:13-16.
2. Anie edi Gog eke Magog, ndien nso iditịbe ke ini enye adade en̄wan etiene ikọt Jehovah?
2 Idibịghike, Jehovah oyonụk ukara editịm n̄kpọ emi ndisobo Akwa Babylon, kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono. (Ediyarade 17:1-5, 15-17) Ekem Gog eke Magog, Satan kpa Devil emi ẹkọbide ke ikpehe isọn̄, eyetịm udịmekọn̄ esie onyụn̄ ọtọn̄ọ ọkpọsọn̄ en̄wan ye emem emem ikọt Jehovah, ẹmi ẹtiede nte inyeneke ukpeme. (Ezekiel 38:1-12) Edi Abasi ayanam n̄kpọ ndinyan̄a ikọt esie. Oro edidi ntọn̄ọ “akwa usen Jehovah emi enyenede ndịk.”—Joel 2:31; Ezekiel 38:18-20.
3. Didie ke afo ekpetịn̄ aban̄a mme n̄kpọntịbe oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a ke Ezekiel 38:21-23?
3 Ih, Jehovah ayanyan̄a ikọt esie onyụn̄ osobo kpukpru akpatre idiọn̄ọ editịm n̄kpọ Satan ke ini nnyịn isịmde idaha ererimbot oro ẹkotde Har–Magedon, m̀mê Armageddon. Kot mme ikọ prọfesi Ezekiel 38:21-23, nyụn̄ kụt idaha oro ke enyịn ikike. Jehovah ada odudu esie anam n̄kpọ ndida akwa edịm ukwọ, akama-nsobo edịmitiat, emịnen̄mịnen̄ ikan̄, udọn̄ọ n̄kpa ndi. N̄kpen̄enyen̄ omụm ofụri ererimbot nte ẹnamde udịmekọn̄ Gog odu ke ndutịme, ẹn̄wanade ye kiet eken. Ẹsobo asua Ata Ọkpọsọn̄ Abasi ekededi oro ọbọhọde nte Jehovah adade odudu oro akande eke owo anyan̄a mme asan̄autom esie. Ke ini “akwa ukụt” oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a okụrede, baba n̄kpọ kiet ke editịm n̄kpọ unana uten̄e Abasi eke Satan idisụhọke. (Matthew 24:21) Nte ededi, idem ke idaha ọkpọsọn̄ ubiak n̄kpa mmọ, ndiọi owo ẹyefiọk enyeemi edide ntak nsobo mmọ. Abasi nnyịn ke idemesie oro akande ọdọhọ ete: “Mmọ ẹyefiọk ẹte ke ami ndi Jehovah.” Mme n̄wọrọnda n̄kpọntịbe ẹmi ẹdida itie ke eyo nnyịn, ke ini edidu Jesus.
Ndidi nte Inọ
4. Ke nso usụn̄ ke Jesus edidi ndisobo idiọk editịm n̄kpọ emi?
4 Ọbọn̄ Jesus Christ oro ẹnọde ubọn̄ ọkọdọhọ ete: “Sese, ndidi nte inọ.” Edidi oro ebietde eke inọ edidi ke mbuari, ke ini oro owo mîdorike enyịn, ke ini ata ediwak owo ẹdede idap. Ke ini Jesus edidide nte inọ ndisobo idiọk editịm n̄kpọ emi, enye ayanyan̄a mbon oro ẹnen̄erede ẹdu ke edidemede. Enye ọkọdọhọ John ete: “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịnede edisịne-n̄kpọ etie ekpeme; mbak enye edisan̄a iferi, owo ẹdinyụn̄ ẹkụt mbubiam esie.” (Ediyarade 16:15) Nso ke mme ikọ ẹmi ẹwọrọ? Ndien didie ke nnyịn ikeme ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
5. Nso ndutịm temple okodu ke ini Jesus okodude ke isọn̄?
5 Nte ido edide, owo isisioho owo ukpeme ọfọn̄ ke ini enye edede idap ke itieutom. Edi oro ama esitịbe ke temple ke Jerusalem ke ini Jesus okodude ke isọn̄ ndien otu mme oku ye mme Levite ẹkenamde utom ke temple ke Jerusalem. Edidem David eketịm mme oku Israel oro ẹkedide ediwak ikie ye ediwak tọsịn Levite mme andin̄wam ọdọn̄ ke otu esịnede ikpehe 24 ke ọyọhọ isua ikie 11 M.E.N. (1 Chronicles 24:1-18) Ikpehe kiet kiet oro ekesịnede se iwakde ikan mme anamutom tọsịn kiet oro ẹkenọde ukpep ama esise aban̄a mme ikpehe utom temple esie ke adiana ke adiana ke ofụri urua kiet ke nsụhọde n̄kaha ikaba ke isua. Nte ededi, ke ini Usọrọ Mme Ataya, kpukpru ikpehe 24 oro ẹma ẹsidu ndinam utom. Ẹma ẹsiyom un̄wam efen efen n̄ko ke mme usọrọ Passover.
6. Enyene ndidi nso ke Jesus eketịn̄ aban̄a ke ini enye ọkọdọhọde, “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịnede edisịne-n̄kpọ etie ekpeme”?
6 Ke ini Jesus ọkọdọhọde, “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịnede edisịne-n̄kpọ etie ekpeme,” ekeme ndidi enye eketịn̄ otụk ndutịm oro okodude adan̄aoro oro akabuanade utom ukpeme temple. Mishnah mme Jew ọdọhọ ete: “Mme oku ẹkesikpeme itie ita ke Temple: ke Ubet Abtinas, ke Ubet Edemeikan̄, ye ke Ubet Ubaraikan̄; ndien mme levite ke mme itie edịp-ye-kiet: ition ke inuaotop ition ke Obot Temple, inan̄ ke itụn̄ esie mbinan̄ ke esịt, ition ke inuaotop Okụre Temple mbition, inan̄ ke itụn̄ esie mbinan̄ ke an̄wa, ye kiet ke Ubet Uwa Enọ, ye kiet ke Ubet Ikpehe, ye kiet ke edem N̄kpọitie Mbọm [ke an̄wa ibibene edem Ata Edisana]. Isụn̄utom Obot Temple ama esisan̄a akanade ndise kpukpru mbon ukpeme ye utuenikan̄ ke ubọk esie, ndien edieke owo ukpeme ekededi mîdahake ida inyụn̄ idọhọ enye, ‘O isụn̄utom Obot Temple, emem odu ye afo!’ onyụn̄ anade in̄wan̄în̄wan̄ nte ke enye ama ede, enye ayamia enye ke esan̄ esie, ndien enye ama enyene unen ndifọp ọfọn̄ esie.”—Mishnah, Middoth (“Mme Udomon̄kpọ”), 1, ikpehe ekikere 1-2, emi Herbert Danby akabarede.
7. Ntak emi mme oku ye mme Levite oro ẹkedude ke utom ukpeme ke temple ẹkenyenede nditaba idap-a?
7 Ediwak Levite ye mme oku ke ikpehe oro ẹnamde utom ẹma ẹsitaba idap ofụri okoneyo ndikpeme nnyụn̄ mbiọn̄ọ owo ekededi oro mîsanake ndidụk okụre temple. Sia “isụn̄utom Obot Temple,” m̀mê “etubom temple,” ekesisan̄ade akanade kpukpru ikpehe 24 ke ini ukpeme ke okoneyo, owo ukpeme kiet kiet ekenyene ndidu ke edidemede ke itieutom esie edieke enye mîkoyomke ẹmụm enye ke ndueidem.—Utom 4:1.
8. Nso idi ndamban̄a edisịnen̄kpọ Christian?
8 Oyom mme Christian oro ẹyetde aran ye ekemmọ mme asan̄autom mmọ ẹdu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit ẹnyụn̄ ẹka iso ẹsịne ndamban̄a edisịnen̄kpọ mmọ. Mmọemi ẹdi an̄wan̄wa uyarade edimek oro ẹmekde nnyịn ndinam utom ke temple Jehovah eke spirit. Nte uyarade kaban̄a emi, nnyịn imenyene edisana spirit, m̀mê anamutom odudu Abasi, man an̄wam nnyịn ndinam mme utom nnyịn nnyụn̄ n̄kaiso ke ifetutom nnyịn nte mme anditan̄a Obio Ubọn̄. Ndide idap ke itieutom nnyịn nte mme isụn̄utom Abasi ayanam nnyịn idu ke itiendịk eke edidi se Jesus Christ, kpa Etubom akwa temple eke spirit, omụmde. Edieke nnyịn ikpedede idap ke n̄kan̄ eke spirit ini oro, ẹkpesio nnyịn edisịnen̄kpọ ke ndamban̄a usụn̄ ẹnịm nnyịn iferi ẹkpenyụn̄ ẹfọp ndamban̄a edisịnen̄kpọ nnyịn. Ntre didie ke nnyịn ikeme ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
Nte Nnyịn Ikemede Ndidu ke Edidemede
9. Ntak emi edikpep Bible ye un̄wam n̄wed Christian edide akpan n̄kpọ ntre?
9 Edikpep N̄wed Abasi ifịk ifịk ye un̄wam mme n̄wed Christian edi n̄kpọ oro anamde ẹdu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. Utọ ukpepn̄kpọ oro eyetịm nnyịn idem ọnọ utom ukwọrọikọ, ayan̄wam nnyịn ndikan mme afanikọn̄, oyonyụn̄ owụt nnyịn usụn̄ adade esịm nsinsi inemesịt. (Mme N̄ke 8:34, 35; James 1:5-8) Ukpepn̄kpọ nnyịn ekpenyene ndidi ifịk ifịk nnyụn̄ nnyene n̄kọri. (Mme Hebrew 5:14–6:3) Eti udia oro idiade kpukpru ini ekeme ndin̄wam nnyịn ndidu ke edidemede nnyụn̄ ndu ke ukpeme. Enye ekeme ndikpan edikop ifem emi ekemede ndidi idiọn̄ọ unana udia oro ọnọde nsọn̄idem. Nnyịn inyeneke ntak ndomokiet ndidia udia oro mînọhọ nsọn̄idem ke n̄kan̄ eke spirit nnyụn̄ nyet idap, koro Abasi ke ọnọ ọkpọmiọk udia eke spirit ebe ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄.” (Matthew 24:45-47) Edidia udia eke spirit kpukpru ini ebe ke ukpepn̄kpọ idemowo ye ukpepn̄kpọ ubon edi usụn̄ kiet ndidu ke edidemede nnyụn̄ ‘nsọn̄ idem ke ikọ mbuọtidem.’—Titus 1:13.
10. Didie ke mme mbonoesop, n̄kpri mbono, ye ikpọ mbono Christian ẹn̄wam nnyịn ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
10 Mme mbonoesop Christian, n̄kpri mbono, ye ikpọ mbono ẹn̄wam ndinam nnyịn idu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. Mmọ ẹnọ nsịnudọn̄ ye mme ifet ‘ndidemede kiet eken nnọ ima ye nti utom.’ Nnyịn ikpenyene ndisop idem ọtọkiet akpan akpan nte nnyịn ‘ikụtde ite usen oro ke asan̄a ekpere.’ Ke akpanikọ usen oro ekpere idahaemi. Enye edi “usen Jehovah,” emi enye ediwụtde unen itie edikara esie. Edieke usen oro enen̄erede edi akpan n̄kpọ ọnọ nnyịn—ndien akpana enye edi—nnyịn ‘idisịnke ndisop idem ọtọkiet.’—Mme Hebrew 10:24, 25; 2 Peter 3:10.
11. Ntak emi ẹkemede ndidọhọ ke utom ukwọrọikọ Christian edi akpan n̄kpọ ọnọ edidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
11 Ndibuana ke ofụri esịt ke utom ukwọrọikọ Christian edi akpan n̄kpọ ọnọ edidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. Ndibuana ifịk ifịk ye kpukpru ini ke ndikwọrọ eti mbụk anam idu ke ukpeme. Utom ukwọrọikọ nnyịn ọnọ nnyịn ediwak ifet nditịn̄ nnọ mme owo mban̄a Ikọ Abasi, Obio Ubọn̄ esie, ye mme uduak esie. Edi n̄kpọ ọnọde uyụhọ ndinọ ikọ ntiense ke ufọk ke ufọk, ndinam mme mfiakn̄ka, nnyụn̄ nnịm mme ukpepn̄kpọ Bible ke mme utọ n̄wed nte Ifiọk Oro Adade Osịm Nsinsi Uwem. Mbiowo ke Ephesus eset ẹma ẹkeme ndinọ uyarade nte ke Paul ama ekpep mmọ n̄kpọ ‘an̄wan̄wa ye ke ufọk ke ufọk.’ (Utom 20:20, 21) Nte ededi, ndusụk mme anam-akpanikọ Ntiense Jehovah ẹnyene akamba mfịna unana nsọn̄idem oro ọbiọn̄ọde utom ukwọrọikọ mmọ ke ndusụk usụn̄, edi mmọ ẹyom mme usụn̄ nditịn̄ nnọ mme owo mban̄a Jehovah ye itie edikara esie ẹnyụn̄ ẹnyene akwa idatesịt ke ndinam ntre.—Psalm 145:10-14.
12, 13. Kaban̄a nso ntak ke nnyịn ikpefep idem ke ebeubọk udia ye edin̄wọn̄ mmịn?
12 Ndifep edinam n̄kpọ mbe ubọk ayan̄wam nnyịn ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. Ke ini eketịn̄de aban̄a edidu esie, Jesus ama akpak mme apostle esie ete: “Ẹkpeme idem mbufo, mbak uyụhọ udia ye mmịn ye ekikere uwem emi ẹdinam esịt mbufo odobi, ndien usen oro edibuat mbufo nte ekpọ; koro usen oro eyesịm kpukpru mmọ ẹmi ẹdụn̄de ke iso isọn̄.” (Luke 21:7, 34, 35) Ebeubọk udia ye ukpammịn ikemke ye mme edumbet Bible. (Deuteronomy 21:18-21) Mme N̄ke 23:20, 21 ọdọhọ ete: “Kûda ke otu mme ofobo wine, ẹmi ẹtade unam ke en̄weme: koro mbon mmịn ye mbon udia ẹyekabade ẹdi ubuene: ifem oyonyụn̄ esịne owo ntaha ọfọn̄idem.”—Mme N̄ke 28:7.
13 Idem ọkpọkọm uyụhọ udia ye mmịn isịmke udomo oro, nte ededi, mmọ ẹkeme ndinam owo eyet idap, idem okop ifu onyụn̄ ofụmi ndinam uduak Abasi. Nte ido edide, mme editịmede esịt ẹban̄ade uwem ubon, nsọn̄idem, ye ntre ntre eken ẹyedu. Kpa ye oro, nnyịn iyokop inemesịt edieke nnyịn inịmde mme udọn̄ n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ke uwem inyụn̄ inyenede mbuọtidem nte ke Ete nnyịn eke heaven ọyọnọ nnyịn mme n̄kpọ. (Matthew 6:25-34) Mîdịghe ntre, “usen oro” ayabuat nnyịn “nte ekpọ,” ndusụk nte ndedịbe afia oro edimụmde nnyịn ke ndueidem m̀mê nte afia oro ẹsịnde udia, utọ nte mbon oro ẹsitapde ẹnyụn̄ ẹmụmde mme unam ke iduenyịn. Emi iditịbeke edieke nnyịn idude ke edidemede, ifiọkde ọyọhọ ọyọhọ ite ke nnyịn idu uwem ke “utịt ini.”—Daniel 12:4.
14. Ntak emi nnyịn ikpesịnde idem ọkpọsọn̄ ke edibọn̄ akam?
14 Ọkpọsọn̄ akam edi un̄wam efen ọnọ edidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. Ke akwa prọfesi esie, Jesus ama aka iso akpak ete: “Mbufo ẹtaba idap kpukpru ini, ẹnyụn̄ ẹkpe ubọk, man mbufo ẹkpekeme ndibọhọ kpukpru n̄kpọ oro ẹdiwọrọde, nnyụn̄ nda ke iso Eyen Owo.” (Luke 21:36) Ih, ẹyak nnyịn ibọn̄ akam nte nnyịn ikpakam idu ke n̄kan̄ Jehovah kpukpru ini inyụn̄ inyene eti idaha ke ini Jesus, kpa Eyen owo, edidide ndisobo idiọk editịm n̄kpọ emi. Ke ufọn nnyịn ye ke ufọn ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹmi nnyịn ibọn̄de akam iban̄a, oyom nnyịn ‘itịn̄ enyịn ibọn̄ akam.’—Colossae 4:2; Ephesus 6:18-20.
Ini ke Ebe
15. Nso ke utom nnyịn nte mme ọkwọrọ edinen ido ọyọhọ?
15 Nte nnyịn ibetde akwa usen Jehovah, nte eyịghe mîdụhe ọdọn̄ nnyịn ndinam kpukpru se ikemede ke utom esie. Edieke nnyịn ibọn̄de akam ọkpọsọn̄ inọ enye iban̄a emi, ‘akamba usụn̄ ndinam akwa utom’ ekeme ndiberede nnọ nnyịn. (1 Corinth 16:8, 9) Ke edikem ini Abasi, Jesus eyebiere ikpe onyụn̄ abahade ndinen “erọn̄” ẹmi ẹdotde ndinyene nsinsi uwem osio ke otu mme “ebot” anana-uten̄e Abasi ẹmi ẹdotde nsinsi nsobo. (John 5:22) Idịghe nnyịn idi mbon oro ẹbaharede erọn̄ ye ebot. Edi utom nnyịn nte mme ọkwọrọ edinen ido idahaemi edi ndinọ mme owo ifet ndimek uwem edinam utom nnọ Abasi ndien ke ntre ẹnyenede idotenyịn ndidi se ẹbaharede ẹnọ uwem ke ini Jesus “edidide ke ubọn̄ esie.” Nte ini oro osụhọde ọnọ editịm n̄kpọ emi omụhọde anam udọn̄ etetịm okpon kaban̄a utom ofụri esịt nte nnyịn idụn̄ọrede iyom mbon oro “ẹkenịmde ẹnọ nsinsi uwem.”—Matthew 25:31-46; Utom 13:48.
16. Ntak emi nnyịn ikpedide ifịk ifịk mme anditan̄a Obio Ubọn̄?
16 Ini ama ebe ọkpọn̄ ererimbot eyo Noah, ndien enye ọmọn̄ ebe ọkpọn̄ editịm n̄kpọ emi. Eyak nnyịn ke ntre idi ifịk ifịk mme anditan̄a Obio Ubọn̄. Utom ukwọrọikọ nnyịn ke enyene n̄kọri, koro kpukpru isua ediwak tọsịn owo ke mme itie ikie ke ẹna baptism ke idiọn̄ọ uyakidem mmọ nnọ Abasi. Mmọ ke ẹkabarede ẹdi ubak esop Jehovah oro ẹdiọn̄de—“ikọt esie, ye ufene ẹmi enye ọbọkde.” (Psalm 100:3) Nso n̄kpọ idatesịt ke edi ntem nditiene mbuana ke utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ oro anamde ata ediwak owo ẹnyene idotenyịn mbemiso “akwa usen Jehovah oro enyenede ndịk”!
17, 18. (a) Nte nnyịn ikwọrọde ikọ, nso ke nnyịn ikpodori enyịn ndusụk owo ndinam? (b) Nso mîditreke ndibuat mbon nsahi?
17 Ukem nte Noah, nnyịn imenyene ibetedem ye ukpeme Abasi. Ih, anaedi mme owo, mme angel oro ẹkemende idem eke obụk ẹsịne, ye mme Nephilim ẹma ẹsak nsahi ẹban̄a etop Noah, edi oro ikanamke enye etre. Mfịn, ndusụk owo ẹsisak nsahi ke ini nnyịn inyande ubọk iwụt akpakịp uyarade nte ke nnyịn idu uwem ke “ukperedem ini.” (2 Timothy 3:1-5) Utọ nsahi oro edi edisu prọfesi Bible aban̄ade edidu Christ, koro Peter ekewet ete: ‘Ke ukperedem ini mbon nsahi ẹyeda nsahi ẹdi; mmọ ẹyesan̄a ke mme idiọk itọn̄ mmọ, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ẹte, Edidi eke Enye ọkọn̄wọn̄ọde ete iyedi enye? Koro tọn̄ọ nte mme ete ẹkede idap, kpukpru n̄kpọ ẹtie kpasụk nte ẹketiede toto ke editọn̄ọ ererimbot.’—2 Peter 1:16; 3:3, 4.
18 Mme asak nsahi eyomfịn ẹkeme ndikere ẹte: ‘N̄kpọ ndomokiet ikpụhọkede tọn̄ọ nte ẹkebot n̄kpọ. Uwem ke aka iso, mme owo ke ẹdia n̄kpọ, ẹn̄wọn̄ n̄kpọ, ẹdọ ndọ, ẹnyụn̄ ẹsiak mme ubon. Idem edieke edide Jesus odu, enye idisoboke ke ini mi.’ Mmọ ẹnam ndudue didie ntem! Edieke mme n̄kpọ efen mîwotke mmọ kan̄a kemi, enyene-ndịk usen Jehovah iditreke-tre ndibuat mmọ, kpa nte mbabuat nsobo ke Ukwọ akadade utịt ọsọk idiọk emana ke eyo Noah.—Matthew 24:34.
Ke Kpukpru Usụn̄, Du ke Edidemede!
19. Didie ke nnyịn ikpese utom unam mbet nnyịn?
19 Edieke edide nnyịn imayak idem inọ Jehovah, akpakam ukwan̄ ekikere idehedei inam nnyịn iyet idap. Ini edi emi ndidu ke edidemede, ndinyene mbuọtidem ke prọfesi Abasi, ndinyụn̄ n̄kaiso ke utom nnyịn ‘ndinam kpukpru mme idụt ẹdi mbet.’ (Matthew 28:19, 20) Nte editịm n̄kpọ emi asakde iso ese ata utịt esie, idụhe ifet efen oro nnyịn ikemede ndinyene okpon akan eke edinam n̄kpọ Jehovah Abasi ke idak ndausụn̄ Jesus Christ ye editiene mbuana ke utom edikwọrọ “gospel Ubọn̄ Abasi emi” ke ofụri ererimbot mbemiso utịt edide.—Matthew 24:14; Mark 13:10.
20. Nso uwụtn̄kpọ ke Caleb ye Joshua ẹkenịm, ndien nso ke edinam mmọ owụt nnyịn?
20 Ndusụk ikọt Jehovah ẹnam n̄kpọ esie ke ediwak isua, ndusụk ke ofụri eyouwem. Ndien idem ọkpọkọm nnyịn idụk utuakibuot akpanikọ ata ndondo emi, nnyịn ikpakam itie nte Caleb eyen Israel, emi ‘eketịmde etiene Jehovah.’ (Deuteronomy 1:34-36) Enye ye Joshua ẹma ẹnen̄ede ẹben̄e idem ndidụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ esisịt ini ke ẹma ẹkenyan̄a Israel ẹsio ke ufụn Egypt. Nte ededi, nditọ Israel oro ẹma ẹkekponi ke ofụri ofụri ẹma ẹnana mbuọtidem ndien ẹkenyene ndibiat isua 40 ke wilderness, emi mmọ ẹkekpan̄ade. Caleb ye Joshua ẹma ẹyọ nsọn̄ọn̄kpọ ye mmọ ke ofụri ini oro, edi ke akpatre irenowo iba oro ẹma ẹdụk isọn̄ oro ẹken̄wọn̄ọde. (Numbers 14:30-34; Joshua 14:6-15) Edieke nnyịn ‘itịmde itiene Jehovah’ inyụn̄ idude ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit, nnyịn iyenyene idatesịt otode edidụk obufa ererimbot emi Abasi ọn̄wọn̄ọde.
21. Nso ifiọk n̄kpọntịbe ke nnyịn idinyene edieke nnyịn idude ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
21 Mme uyarade ẹwụt in̄wan̄în̄wan̄ nte ke nnyịn idu uwem ke utịt ini ye nte ke akwa usen Jehovah emekpere. Idịghe ini ndiyet idap nnyụn̄ ntek ubọk ke ndinam uduak Abasi edi emi. Nnyịn idibọ edidiọn̄ n̄kukụre edieke nnyịn idude ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit inyụn̄ isịnede edisịnen̄kpọ oro ẹdade ẹdiọn̄ọ nnyịn nte mme Christian isụn̄utom ye mme asan̄autom Jehovah. Nnyịn ikpakam ibiere ‘ndidu ke ukpeme, nsọn̄ọ nda ke mbuọtidem, nnam n̄kpọ nte irenowo, n̄kop odudu.’ (1 Corinth 16:13) Nte mme asan̄autom Jehovah, nnyịn owo kiet kiet ikpakam isọn̄ọ ida inyụn̄ inyene uko. Ndien nnyịn iyodu ke otu mbon ẹmi ẹben̄ede idem ke ini akwa usen Jehovah ọtọn̄ọde, inamde utom ke edinam akpanikọ ke otu mbon idatesịt ẹmi ẹdude ke edidemede.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Afo ọkpọdọhọ ke ndamban̄a edisịnen̄kpọ nnyịn edi nso, ndien didie ke nnyịn ikeme ndika iso nsịne mmọ?
◻ Nso idi ndusụk usụn̄ ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit?
◻ Ntak nnyịn ikpodoride enyịn ndikụt mbon nsahi, ndien nnyịn ikpese mmọ didie?
◻ Didie ke nnyịn ikpese utom unam mbet nnyịn ke mme akpatre usen ẹmi?
[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 16]
Mme Christian ẹnyene edisana spirit Abasi ndin̄wam mmọ ẹdu ke edidemede ẹnyụn̄ ẹnam utom mmọ
[Ndise ke page 15]
Nte afo emebiere ndidu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit nnyụn̄ n̄kaiso nsịne ndamban̄a edisịnen̄kpọ fo?