Ibuot Edịp Ye Kiet
Uduak Jehovah Okụt Ubọn̄ Ubọn̄ Unen
1, 2. (a) Nso idi uduak Jehovah kaban̄a mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ esie? (b) Mmanie ẹkesịne ke ubon mme andituak ibuot nnọ Abasi emi adianade kiet?
IMA ima uduak Jehovah edi kpukpru enyene-ifiọk edibotn̄kpọ ndidiana kiet ke utuakibuot ata Abasi kierakiet, kpukpru mmọ ẹnyụn̄ ẹnyenede itie-eyenisọn̄ emi enyenede ubọn̄ nditọ Abasi. Enye n̄ko edi se mme andima edinen ido ẹyomde ifịk ifịk.
2 Jehovah ọkọtọn̄ọ ndiyọhọ akwa uduak emi ke ini enye ọkọtọn̄ọde mme utom edibotn̄kpọ esie. Akpa edibotn̄kpọ esie ekedi Eyen emi edide “uyama ubọn̄ Abasi, ye ata mbiet Idem Esie” ọtọn̄ọde ke ediset ke n̄kpa esie. (Mme Hebrew 1:1-3) Eyen emi ekedi n̄wọrọnda, sia Abasi okobotde enye ke idemesie. Ke etienede oro, ebede ke Eyen emi ke kpukpru mbon eken ẹkedi ẹdidu uwem: akpa, mme angel ke heaven, ekem mme owo ke isọn̄. (Job 38:7; Luke 3:38) Kpukpru mmọ emi ẹkenam ubon kiet eke ofụri ekondo. Jehovah ekedi Abasi ọnọ kpukpru mmọ, Andikara Ekondo, ye ima ima Ete mmọ.
3. (a) Nso ke kpukpru nnyịn ikada ito akpa ete ye eka nnyịn? (b) Nso ima ima ndutịm ke Jehovah akanam ọnọ nditọ Adam?
3 Ke ini ẹkebierede ikpe n̄kpa ẹnọ akpa ete ye eka nnyịn nte mme andikokoi nnam idiọk, ẹma ẹbịn mmọ ẹsion̄o ke Eden ndien Abasi ama esịn mmọ. Mmọ ẹma ẹtre ndidi ubak ubon esie eke ofụri ererimbot. (Genesis 3:22-24; Deuteronomy 32:4, 5) Kpukpru nnyịn idi mme andito ubon mmọ, ntre nnyịn ikamana ye mme ntụhọ unam idiọkn̄kpọ. Edi Jehovah ama ọfiọk ete ke ndusụk ke otu mme andito ubon Adam ye Eve ẹyema edinen ido. Ntre Enye ama anam ndutịm ke ima man otodo mmọ emi ẹkeme ndisịm “itie eyen-isọn̄ emi enyenede ubọn̄ eke nditọ Abasi.”—Rome 8:20, 21.
Israel Ataba Eti Idaha
4. Nso ifet ke Jehovah ọkọnọ Israel eset?
4 Ke n̄kpọ nte isua 2,500 ke ẹma ẹkebot Adam, Jehovah ama ọnọ ndusụk owo ifet ndinyene akpan itie ebuana ye Enye. Enye ama emek Israel eset ndidi ikọt esie onyụn̄ ọnọ mmọ Ibet esie. (Genesis 12:1, 2) Enye ama anam mmọ ẹkabade ẹdi idụt kiet onyụn̄ ada mmọ anam uduak esie. (Deuteronomy 14:1, 2; Isaiah 43:1) Nte ededi, mmọ ẹkesụk ẹdu ke ufụn idiọkn̄kpọ ye n̄kpa, ntre mmọ ikenyeneke itie-eyenisọn̄ emi enyenede ubọn̄ oro Adam ye Eve ẹkenyenede ke akpa.
5. Didie ke nditọ Israel ẹkeduọk akpan idaha mmọ ye Abasi?
5 Nte ededi, nditọ Israel ẹma ẹnyene eti idaha ye Abasi. Mmọ n̄ko ẹma ẹnyene mbiomo ndikpono Jehovah nte Ete mmọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye uduak esie. Jesus ama ọsọn̄ọ etịn̄ nte edide akpan n̄kpọ mmọ ndiyọhọ mbiomo oro. (Matthew 5:43-48) Nte ededi, idụt Israel ama okpu ndinam emi. Ke adan̄aemi mbon Jew oro ẹketan̄ade ẹte “nnyịn inyene ete kiet kpọt, kpa Abasi,” Jesus ama etịn̄ ete ke mme edinam ye edu mmọ ẹma ẹtuaha ye utọ ikọ oro. (John 8:41, 44, 47) Ke isua 33 E.N., Abasi ama abiat Ibet oro efep, ndien akpan itie ebuana oro Israel ekenyenede ye enye ama etre. Edi nte emi ọkọwọrọ ete ke tutu amama mme owo idikemeke ndinyene eti itie ebuana ye Abasi?
Nditan̄ “N̄kpọ Eke Ẹdude ke Enyọn̄” Mbok
6. Nso idi uduak “Obio Ubọn̄” oro Paul eketịn̄de aban̄a ke Ephesus 1:9, 10?
6 Apostle Paul ama owụt ke ndusụk ke otu ubonowo ẹkeme ndinyene akpan itie ebuana ye Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, kaban̄a ndutịm Jehovah emi mbon oro ẹbuọtde idem ẹkemede ndikabade ndi mme andibuana ke ubon Esie, Paul ekewet ete: “[Abasi] edinọ nnyịn kpukpru ọniọn̄ ye asian, onyụn̄ anam nnyịn ifiọk n̄kpọ eke ekedịbede ke esịt Esie, kpa nte enemde Enye esịt ndiduak ke Christ; ete Imọ ikpatan̄ kpukpru n̄kpọ idọn̄ ke Christ, n̄kpọ eke ẹdude ke enyọn̄, ye n̄kpọ eke ẹdude ke isọn̄, man oto do Obio Ubọn̄ eke ekemde ye uyọhọ ini edidaha ada.” (Ephesus 1:9, 10) “Obio Ubọn̄” emi ọkọn̄ọ ke Jesus Christ. Ebede ke enye, ẹnam mme owo ẹnyene idaha oro ẹnyịmede ke iso Abasi. Ibat ibat mmọ ẹnyene idotenyịn edidu uwem ke heaven. Ata n̄wakn̄kan ibat ẹdidu uwem ke isọn̄ ke nsinsi.
7. Mmanie ẹdi “n̄kpọ eke ẹdude ke enyọn̄”?
7 Akpa, ọtọn̄ọde ke Pentecost isua 33 E.N., ẹma ẹnọ ntịn̄enyịn ke “mme n̄kpọ eke ẹdude ke enyọn̄,” oro edi, mbon emi ẹdidide nsan̄a mme ada udeme nnyene ye Christ ke Obio Ubọn̄ heaven. Ọkọn̄ọde ke mbuọtidem oro mmọ ẹnyenede ke ekọmurua uwa Jesus, Abasi ama abat mmọ nte ndinen owo. (Rome 5:1, 2) Nte ini akakade, ẹma ẹsịn mme Jew ye mme Gentile, ndien ibat “mme n̄kpọ eke ẹdude ke enyọn̄” edi 144,000. (Galatia 3:26-29; Ediyarade 14:1) Sụk nsụhọ mmọ kpọt ẹsụk ẹdu ke isọn̄.
Nditan̄ “N̄kpọ Eke Ẹdude ke Isọn̄” Mbok
8. Mmanie ẹdi “n̄kpọ eke ẹdude ke isọn̄,” ndien nso idi itie ebuana mmọ ye Jehovah?
8 Obio Ubọn̄ oro ke atan̄ n̄ko “n̄kpọ eke ẹdude ke isọn̄” obok. Ke ẹtan̄ ediwak miliọn owo ẹbok idahaemi ye idotenyịn ndidu uwem ke isọn̄ ke nsinsi. Ke ndidiana kiet ye nsụhọ mme adiakpa Obio Ubọn̄, mmọ ẹnọ enyịn̄ Jehovah ubọn̄ ẹnyụn̄ ẹmenede utuakibuot esie ke enyọn̄. (Isaiah 2:2, 3; Zephaniah 3:9) Mmọ n̄ko ẹkot Jehovah “Ete,” koro mmọ ẹdiọn̄ọde enye nte enye emi uwem otode. Ndien mmọ ẹnyene idaha oro ẹnyịmede ke iso esie, ọkọn̄ọde ke mbuọtidem oro mmọ ẹnyenede ke iyịp Jesus emi ẹkeduọkde. (Ediyarade 7:9, 14) Edi sia mmọ ẹsụk ẹdide mme anana-mfọnmma, ndidi se ẹnyịmede ọyọhọ ọyọhọ nte nditọ Abasi osụk odu ke ini iso.
9. Nso un̄wọn̄ọ ke Rome 8:21 akama ọnọ ubonowo?
9 Mmọ emi ẹnyenede idotenyịn eke isọn̄ ke ẹtie idahaemi ye ọkpọsọn̄ udọn̄ ẹbet ini emi ẹdinyan̄ade ekondo ubonowo ‘isio ke itie ufụn mbiara.’ (Rome 8:21) Uwọrọ-ufụn oro editọn̄ọ ke Christ ye mme udịmekọn̄ esie eke heaven ẹma ẹkeda akwa ukụt ẹsịm akpatre ke utịt Armageddon. Emi ediwọrọ nsobo ofụri idiọk editịm n̄kpọ Satan ndien mme edidiọn̄ Tọsịn Isua Ukara Christ ke odudu Obio Ubọn̄ ẹyetiene.—Ediyarade 19:17-21; 20:6.
10. Mme asan̄autom Jehovah ẹdikwọ ewe ikwọ itoro?
10 Edidi n̄kpọ idatesịt didie ntem ke ini mme asan̄autom Jehavah ke isọn̄ ẹdidianade kiet ndiwụt ekikere mme asan̄autom esie ke heaven, emi ẹtan̄ade idara idara ẹte: “Mme utom Fo ẹkponi ẹnyụn̄ ẹnyene ndyọ, O Ọbọn̄ Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ; Mme usụn̄ Fo ẹnen ẹnyụn̄ ẹdi akpanikọ, O Edidem mme obio. Anie editre nditen̄e Fi, O Ọbọn̄, ndinyụn̄ nnọ enyịn̄ Fo ubọn̄? Koro Afo ikpọn̄ edi edisana; kpukpru mme idụt ẹyenyụn̄ ẹdi ẹdituak ibuot ke iso Fo; koro ndinen ikpe Fo ẹma ẹyarade ẹwụt idem.” (Ediyarade 15:3, 4) Ih, kpukpru mme asan̄autom Jehovah ẹyediana kiet ke utuakibuot ata Abasi kierakiet. Ẹyekam ẹnam mme akpan̄kpa ẹset ẹnyụn̄ ẹnọ mmọ ifet ndidiana kiet ke ndimenede uyo mmọ ntoro Jehovah.—Utom 24:15.
Utịbe Utịbe Uwọrọ-Ufụn Ana ke Iso
11. Nso utịbe utịbe uwọrọ-ufụn ke mme andibọhọ akwa ukụt ẹdinyene?
11 Ke akwa ukụt ye Armageddon oro adade enye ekesịm utịt ẹnamde isọn̄ asana ọbọhọ idiọkido, Satan kpa Devil ididịghe aba “abasi eyo emi.” Mme andituak ibuot nnọ Jehovah idin̄wanake aba ye idiọk odudu Satan. (2 Corinth 4:4; Ediyarade 20:1, 2) Nsunsu ido ukpono idiwụtke Jehovah aba ke ukwan̄ usụn̄ inyụn̄ inam n̄kpọ nte odudu emi ọtọde ubahade ke n̄kaowo. Mme asan̄autom ata Abasi idisoboke aba ukwan̄ikpe ye n̄kanubọk ẹtode odudu ukara owo. Nso utịbe utịbe uwọrọ-ufụn ke ẹdinyene ntem!
12. Didie ke ẹdinam kpukpru owo ẹbọhọ idiọkn̄kpọ ye mme odudu esie?
12 Nte “Eyen-erọn̄ Abasi emi emende mme idiọkn̄kpọ ererimbot efep,” Jesus ayada ekọmurua uwa esie anam n̄kpọ man ọsọhi mme idiọkn̄kpọ ubonowo efep. (John 1:29) Ke ini Jesus okodude ke isọn̄ onyụn̄ efende mme idiọkn̄kpọ owo kiet, enye ama anam enye oro ẹkefende do okop nsọn̄idem man ọsọn̄ọ oro. (Matthew 9:1-7; 15:30, 31) Ntre, Christ Jesus, nte Edidem Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven, ke utịbe utịbe usụn̄ ọyọkọk mme nnan, imụm, inan, mbon oro ẹbiomode ndo ke ikpọkidem, mbon oro ẹdọn̄ọde mbeibuot, ye mbon oro ẹnyenede orụk udọn̄ọ efen ekededi. (Ediyarade 21:3, 4) Kpukpru mbon oro ẹkopde item ẹyekụt nte ẹbiatde “ibet idiọkn̄kpọ” ẹfep man mme ekikere ye edinam mmọ ẹkpenem mmọ ye Abasi esịt. (Rome 7:21-23) Ke utịt Tọsịn Isua oro, ẹyeda mmọ ẹkesịm mfọnmma eke owo, ke “mbiet, . . . ẹtie nte” ata Abasi kierakiet.—Genesis 1:26.
13. Ke utịt Ukara Tọsịn Isua, nso ke Christ edinam, ndien ye nso utịp?
13 Ke ini Christ adade ubonowo esịm mfọnmma idaha, enye ọyọkpọn̄ ndien odudu oro ẹkenọde enye ada anam utom emi ọnọ Ete esie: ‘Enye ayak itie-ubọn̄ Esie ọnọ Abasi, kpa Ete Esie; ke Enye ama okosobo kpukpru edikara ye kpukpru nsọn̄-uyo ye odudu. Koro enye enyene ndida ubọn̄ tutu Enye onụk kpukpru mme asua Esie ke idak ikpat.’ (1 Corinth 15:24, 25) Ukara Obio Ubọn̄ Tọsịn Isua ayanam uduak esie ama ọyọhọ ọyọhọ; ntre owo idiyomke aba udiana ukara emi ndidu ke ufọt Jehovah ye ubonowo. Ndien sia ẹdisiode idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ẹfep ofụri ofụri ẹnyụn̄ ẹfak ubonowo, owo idiyomke aba Jesus nte Andifak. Bible anam an̄wan̄a ete: “Adan̄aoro ndien ke Eyen ke Idem Esie edisụhọ ọnọ enye emi akadade kpukpru n̄kpọ adak Enye ke ikpat; man ke usụn̄ ekededi Abasi ekpedi kpukpru n̄kpọ.”—1 Corinth 15:28.
14. Nso ke ẹdinam kpukpru mfọnmma owo ẹbe, ndien ntak-a?
14 Ke etienede emi, ẹyenọ mfọnmma ubonowo ifet ndiwụt nte ke mmimọ imek ndinam n̄kpọ nnọ ata Abasi kierakiet ke nsinsi. Ntem, mbemiso adade mmọ enyene ofụri ofụri nte nditọ esie, Jehovah ayanam kpukpru mfọnmma owo oro ẹbe akpatre udomo. Ẹyekpọhọde Satan ye mme demon esie ke editụn̄ọ ukpe ẹyak. Emi idinọhọ mbon oro ẹnen̄erede ẹma Jehovah nsinsi unan. Edi ẹyesobo mme owo oro ke unana edinam akpanikọ ẹdiyakde ẹda mmọ ẹsịn ke nsọn̄ibuot ye Jehovah ẹfep ke nsinsi, ọkọrọ ye akpa owo nsọn̄ibuot oro ye mme demon esie.—Ediyarade 20:7-10.
15. Nso idaha edifiak odu ke otu kpukpru mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ Jehovah?
15 Jehovah ndien ayada kpukpru mfọnmma owo oro ẹdade ẹnọ itie edikara Abasi ke ini akpatre udomo oro nte nditọ esie. Ọtọn̄ọde ke ini oro ka iso, mmọ ẹyebuana ọyọhọ ọyọhọ ke itie-eyenisọn̄ emi enyenede ubọn̄ eke nditọ Abasi nte ubak ubon Abasi eke ofụri ererimbot. Kpukpru enyene-ifiọk edibotn̄kpọ ke heaven ye ke isọn̄ ẹyefiak ẹdiana kiet ke ndituak ibuot nnọ enye nte ata Abasi kierakiet. Uduak Jehovah oyokụt ubọn̄ ubọn̄ unen! Nte afo omoyom ndidi ubak inem inem, nsinsi ubon eke ofụri ererimbot oro? Ke edide ntre, nnyịn imesịn udọn̄ inọ fi ndinam se Bible ọdọhọde ke 1 John 2:17: “Ererimbot ke ebebe efep, ye mbumek esie; edi owo eke anamde se Abasi amade ododu ke nsinsi.”
Nneme Ndụn̄ọde
• Mbemiso nsọn̄ibuot oro ke Eden, nso itie ebuana ke kpukpru mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹkenyene ye enye?
• Nso mbiomo ke mbon oro ẹdide mme asan̄autom Abasi ẹnyene?
• Mmanie ẹdibem iso ẹdi nditọ Abasi, ndien didie ke emi enyene ebuana ye uduak Jehovah kaban̄a utuakibuot emi adianade kiet?
[Ndise ke page 190]
Mbon n̄kopitem ẹyedara uwem ke paradise ofụri ekondo