Afo Ọmọsọn̄ Urua ke Enyịn Abasi!
“Mmama fi nsinsi ima: mmọdo mfọnde ido ye afo mbịghi.”—JEREMIAH 31:3.
1. Didie ke edu Jesus kaban̄a mme usụhọde owo eke eyo esie okokpụhọde ye eke mme Pharisee?
MMỌ ẹma ẹkeme ndikụt emi ke enyịn esie. Eren emi, Jesus, ikebietke mme adaiso ido ukpono mmọ; enye ama ekere aban̄a mme owo. Enye ama atua mme owo ẹmi mbọm koro mmọ “ẹdude ke nnanenyịn ẹnyụn̄ ẹsuanade, nte erọn̄ eke mînyeneke andikpeme.” (Matthew 9:36) Akpakana mme adaiso ido ukpono mmọ ẹdi mme ima ima ekpemerọn̄ ẹdade ke ibuot ima ima, Abasi mbọm. Utu ke oro, mmọ ẹkese mme usụhọde owo ke mbio—ye mbukpo owo!a (John 7:47-49; men Ezekiel 34:4 domo.) Nte an̄wan̄ade, utọ ukwan̄ ekikere oro mîkemke ye N̄wed Abasi mi ekedi ata isio ye nte Jehovah esede ikọt esie. Enye ama asian idụt esie, Israel, ete: “Mmama fi nsinsi ima.”—Jeremiah 31:3.
2. Didie ke mme ufan Job ita ẹkedomo ndinam enye onịm ke akpanikọ nte ke imọ idotke ke enyịn Abasi?
2 Nte ededi, ke akpanikọ idịghe mme Pharisee ẹkedi akpa mbon oro ẹkedomode ndinam ima ima erọn̄ Jehovah ẹnịm ke akpanikọ nte ke mmimọ idotke. Kere ban̄a uwụtn̄kpọ Job. Ye Jehovah enye ama enen onyụn̄ ọfọn ama, edi “mbon ndọn̄esịt” ita oro ẹkedọhọ ke Job edi oburobụt, obukpo owo nsọn̄ibuot emi edikpade ye unana n̄kpọ ndomokiet ndida nti enye. Mmọ ẹma ẹsọn̄ọ ẹtịn̄ nte ke Abasi idọn̄ke enyịn ke edinen ido ekededi oro Job ekenyenede, sia Abasi mîkakam ibuọtke idem ke mme angel esie onyụn̄ esede heaven ke idemesie nte n̄kpọ eke mîsanake!—Job 1:8; 4:18; 15:15, 16; 18:17-19; 22:3.
3. Mme usụn̄ ewe ke Satan ada mfịn ndidomo ndinam mme owo ẹnịm ke akpanikọ nte ke mmimọ idotke ye nte ke owo imaha mmimọ?
3 Mfịn, Satan ke osụk akama ‘n̄kari n̄kari usụn̄’ emi edide edidomo ndinam mme owo ẹnịm ke akpanikọ nte ke owo imaha mmimọ ye nte ke mmimọ idotke. (Ephesus 6:11, ikọ idakisọn̄, NW) Edi akpanikọ, enye esiwak ndikpek mme owo ebe ke ndisịn udọn̄ nnọ edu ntan̄idem mmọ. (2 Corinth 11:3) Edi enye n̄ko esikop idatesịt ke ndibiat ukpono emi mbon oro ẹsisọpde ẹnyene mfịna ẹsinyenede ẹnọ idemmọ. Emi edi ntre akpan akpan ke “ndiọkeyo” emi. Ediwak owo mfịn ẹkọri ẹwọrọ owo ke mme ubon oro “ima uduot owo” mîdụhe; ediwak ẹnyene ndiyọ mbon afai, ibụk, ye mbon nsọn̄ibuot kpukpru usen. (2 Timothy 3:1-5) Ediwak isua mfiomo, usua eke orụk, usua, m̀mê edinam owo n̄kpọ ke idiọk usụn̄ ekeme ndinam mme utọ owo oro ẹnịm ke akpanikọ nte ke mmimọ idotke owo inyụn̄ imaha mmimọ. Eren kiet ekewet ete: “Ami nnyeneke ima nnọ owo m̀mê owo ndima mi. Ọsọsọn̄ mi ndinịm ke akpanikọ nte ke Abasi ekere aban̄a mi.”
4, 5. (a) Ntak emi ekikere oro nte ke owo idotke edide isio ye N̄wed Abasi? (b) Nso idi idiọk utịp kiet ke nnyịn ndinịm ke akpanikọ nte ke mme ukeme nnyịn iwọrọke n̄kpọ ndomokiet?
4 Ekikere oro nte ke owo idotke ikemke ye akpanikọ eke Ikọ Abasi, kpa ukpepn̄kpọ ufak. (John 3:16) Edieke Abasi ekekpede akamba ekọmurua ntre—ọsọn̄urua uwem Eyen esie—man edep ifet edidu uwem ke nsinsi ọnọ nnyịn, ke akpanikọ anaedi Enye ama nnyịn; ke akpanikọ anaedi nnyịn imodot ke enyịn esie!
5 N̄ko-n̄ko, ekpedi n̄kpọ mmemidem didie ntem ndikere ke Abasi inemke esịt ye nnyịn, nte ke ukeme ekededi oro nnyịn isịnde iwọrọke n̄kpọ ndomokiet! (Men Mme N̄ke 24:10 domo.) Ye etikwo etikwo ekikere emi, idem eti ikọ nsịnudọn̄, oro ẹnọde man an̄wam nnyịn ikaiso ke utom oro nnyịn inamde inọ Abasi ke ebiet ikemede, ekeme nditie nte ubiomikpe ọnọ ndusụk owo. Ekeme nditie nte ke ẹtịn̄ ekikere esịtidem nnyịn nte ke se ededi oro nnyịn inamde ikemke.
6. Nso idi mfọnn̄kan editịbe inọ mme ebeubọk etikwo ekikere ẹban̄ade idem nnyịn?
6 Edieke ọfiọkde ke emenyene utọ etikwo etikwo ekikere oro ke esịtidem fo, kûduọk idotenyịn. Ediwak nnyịn imesitịn̄ n̄kpọ ibiat idem nnyịn nte mîwụtke eti ibuot ke ini ke ini. N̄ko ti ete, ẹnọ Ikọ Abasi ‘ndinen̄ede se ikwan̄ade’ ye “ndiwụri n̄kpọsọn̄ ebiet.” (2 Timothy 3:16; 2 Corinth 10:4) Apostle John ekewet ete: “Nnyịn iyeda emi ifiọk ite ida ye akpanikọ, inyụn̄ isọn̄ọ esịt ke iso Esie ke n̄kpọ eke esịt obiomde nnyịn: koro Abasi okponde akan esịt nnyịn, onyụn̄ ọfiọkde kpukpru n̄kpọ.” (1 John 3:19, 20) Ẹyak nnyịn ikere, ndien, usụn̄ ita ẹmi Bible ekpepde nnyịn nte ke nnyịn imọsọn̄ urua inọ Jehovah.
Jehovah Ada Fi ke Ọsọn̄urua N̄kpọ
7. Didie ke Jesus ekekpep kpukpru mme Christian aban̄a nte mmọ ẹsọn̄de urua ke enyịn Abasi?
7 Akpa, Bible ekpep nnennen ete ke nnyịn owo kiet kiet imọsọn̄ urua ke enyịn Abasi. Jesus ọkọdọhọ ete: “Nte inyamke n̄kpri inuen ition ke obubịt okụk iba? Ndien Abasi ifreke ndomo mmọ kiet. Edi ẹmebat kpa idet kpukpru ke ibuot mbufo. Ẹkûfehe ndien: mbufo ẹmesọn̄ urua ẹkan ediwak n̄kpri inuen.” (Luke 12:6, 7) Ke ini oro, ekpri inuen ekemem urua akan ke otu mme inuen oro ẹkesinyamde nte n̄kpọ udia, edi idụhe ndomokiet ke otu mmọ oro Andibot enye mîkọfiọkke. Ntre ẹsịn itiat idakisọn̄ ẹnọ ukpụhọde oro akpade owo idem: Kaban̄a mme owo—oro ẹtịmde ẹsọn̄ urua ẹkan—Abasi ọfiọk kpukpru n̄kpọ ke nde ke nde. Etie nte n̄kpọ eke ẹbatde idet ibuot nnyịn kiet kiet!
8. Ntak edide ata idem n̄kpọ ndikere nte ke Jehovah ekeme ndibat idet ibuot nnyịn?
8 Ẹbat idet ibuot? Edieke afo ekerede ke ikpehe uwụtn̄kpọ Jesus emi idịghe akpanikọ, kere: Abasi eti mme anam-akpanikọ asan̄autom esie ata ofụri ofụri tutu enye ekeme ndinam mmọ ẹset—afiakde obot mmọ ata ofụri ofụri, esịnede awak n̄kukọhọ ibet ubon mmọ ye ofụri ibuot uti n̄kpọ ye ifiọk eyouwem oro mmọ ẹkenyenede ke ofụri eyouwem mmọ. Ndibat idet nnyịn (emi ukeuke ibuot otịbede n̄kpọ nte 100,000) ekpedi ekpri edinam ke ndimen ndomo!—Luke 20:37, 38.
Nso ke Jehovah Okụt ke Idem Nnyịn?
9. (a) Nso idi ndusụk nti edu ẹmi Jehovah adade ke ọsọn̄urua n̄kpọ? (b) Ntak emi afo ekerede ke mme utọ edu oro ẹdi ọsọn̄urua n̄kpọ ẹnọ enye?
9 Ọyọhọ iba, Bible ekpep nnyịn se Jehovah adade nte ọsọn̄urua n̄kpọ ke idem nnyịn. Ke nditịn̄ ibio ibio, enye enem esịt ke nti edu nnyịn ye ke mme ukeme nnyịn. Edidem David ama ọdọhọ eyen esie Solomon ete: “Jehovah odụn̄ọde kpukpru esịt owo, onyụn̄ otịm ọfiọk kpukpru se ekikere obotde.” (1 Chronicles 28:9) Nte Abasi odụn̄ọrede esịt ediwak biliọn owo ke afai afai, ererimbot oro ọyọhọde ye usua mi, didie ke anaedi enye okop inemesịt ntem ke ini enye okụtde esịt oro amade emem, akpanikọ, ye edinen ido! (Men John 1:47; 1 Peter 3:4 domo.) Nso isitịbe ke ini Abasi okụtde esịt oro ọyọhọde ye ima ẹnyenede ẹnọ enye, oro oyomde ndikpep mban̄a enye nnyụn̄ mbuana utọ ifiọk oro ye mbon en̄wen? Ke Malachi 3:16, Jehovah asian nnyịn ete ke imọ imesikpan̄ utọn̄ inọ mme owo oro ẹsinemede ẹban̄a imọ ye mbon en̄wen idem inyụn̄ inyene “n̄wed editi” inọ kpukpru “mme abak Jehovah ye mme ekere enyịn̄ esie.” Mme utọ edu oro ẹdi ọsọn̄urua n̄kpọ ẹnọ enye!
10, 11. (a) Didie ke ndusụk owo ẹkeme ndifụmi uyarade oro nte ke Jehovah ada mme edu mmọ ke ọsọn̄urua n̄kpọ? (b) Didie ke uwụtn̄kpọ Abijah owụt nte ke Jehovah ada eti edu ekededi ke ọsọn̄urua n̄kpọ ke kpukpru udomo?
10 Esịt oro obiomde idem ikpe, nte ededi, ekeme nditre ndikụt utọ uyarade oro aban̄ade nte nnyịn isọn̄de urua ke enyịn Abasi. Enye ekeme nditịn̄ kwa ini kwa ini ete, ‘Edi ata ediwak owo efen ẹdu ẹmi ẹtịmde ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ke mme edu ẹmi ẹkan mi. Didie ke Jehovah edikụt edikpu ntem edieke enye emende mi odomo ye mmọ!’ Jehovah imenke owo idomo ye owo, m̀mê enye ndidi ọsọn̄ ido, owo oro enyenede mme edumbet oro mîkemeke ndikpụhọde. (Galatia 6:4) Edi ye akwa ikike ke enye okot esịt, ndien enye ada nti edu ke ọsọn̄urua n̄kpọ ke ofụri udomo.
11 Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Jehovah ọkọnọde ewụhọ ete ke ẹnyene ndisobo ofụri ọsọn̄ibuot udịm ubọn̄ Edidem Jeroboam, ẹkpọride ẹfep nte “ifụm,” Enye ama ọnọ uyo ete ẹbụk kiet kpọt ke otu nditọ edidem oro, Abijah, ukpono ukpono. Ntak-a? “Se Jehovah Abasi Israel esede ke eti n̄kpọ odu enye ke esịt.” (1 Ndidem 14:10, 13) Ndi emi ọkọwọrọ nte ke Abijah ekedi anam-akpanikọ andituak ibuot nnọ Jehovah? Idịghe ntre, sia enye akakpade, nte mbon eken ke idiọk ubon esie. (Deuteronomy 24:16) Kpa ye oro, Jehovah ama ada “eti n̄kpọ” oro enye okokụtde ke esịt Abijah ke ọsọn̄urua n̄kpọ onyụn̄ anam n̄kpọ nte ekemde. Matthew Henry’s Commentary on the Whole Bible ọdọhọ ete: “Ke ebiet emi ndusụk utọ orụk eti n̄kpọ oro odude, ẹyekụt enye: Abasi oro oyomde enye, okụt enye, idem ekpedi ata ekpri, onyụn̄ okop inemesịt aban̄a oro.” Ndien kûfre ete edieke Abasi okụtde idem ndusụk ekpri udomo nti edu ke idemfo, enye ekeme ndinam oro ọkọri adan̄a nte afo odomode ndinam n̄kpọ nnọ enye ke edinam akpanikọ.
12, 13. (a) Didie ke Psalm 139:3 owụt nte ke Jehovah ada mme ukeme nnyịn ke ọsọn̄urua n̄kpọ? (b) Ke nso usụn̄ifiọk ke ẹkeme ndidọhọ ke Jehovah eken̄ mme edinam nnyịn?
12 Jehovah ada mme ukeme oro nnyịn isịnde ke ọsọn̄urua n̄kpọ ke ukem usụn̄ oro. Ke Psalm 139:1-3, nnyịn ikot ite: “O Jehovah, afo omodụn̄ọ mi, omonyụn̄ ọfiọk. Afo ọmọfiọk nte nsụhọrede ntie, ye nte ndahade nda; afo omotịm ọfiọk ekikere mi nsannsan. Afo otịm onyụn̄ọ isan̄ mi ye ebiet eke nnade, onyụn̄ ọfiọk kpukpru usụn̄ mi.” Ntre Jehovah ọfiọk kpukpru edinam nnyịn. Edi enye aka anyan akan ikpîkpu edifiọk. Ke usem Hebrew ubak udịmikọ oro “onyụn̄ ọfiọk kpukpru usụn̄ mi” ekeme n̄ko ndiwọrọ “afo ada kpukpru usụn̄ mi ke n̄kpọuto” m̀mê “afo amama kpukpru usụn̄ mi.” (Men Matthew 6:19, 20 domo.) Didie, ndien, ke Jehovah ekeme ndima mme usụn̄ nnyịn kemi nnyịn idide mme anana mfọnmma ye mme idiọkowo ntre?
13 Nte enemde, nte ndusụk nditọ ukpepn̄kpọ ẹdọhọde, ke ini David ekewetde ete ke Jehovah “onyụn̄ọ” isan̄ ye mme ini nduọkodudu imọ, ikọ Hebrew ke ataata usụn̄ ọkọwọrọ “ken̄” m̀mê “sak.” N̄wed ndụn̄ọde kiet ọdọhọ ete: “Enye ọwọrọ . . . ndisak kpukpru mbio nsion̄o, nnyụn̄ nsụhọ kpukpru idem ibokpot—nditịm kpukpru se inyenede ufọn mbon. Ntre mi enye ọwọrọ ke Abasi, ke ndamban̄a usụn̄, ama eken̄ enye. . . . Enye ama asuan kpukpru se ikedide mbio, m̀mê kpukpru se mîkenyeneke ufọn, ama onyụn̄ okụt se isụhọde oro ekedide ataata n̄kpọ ye akpan n̄kpọ.” Esịt oro obiomde idem ikpe ekeme ndiken̄ mme edinam nnyịn ke isio isio usụn̄, obiomde nnyịn ikpe idiọk idiọk aban̄a n̄kani ndudue onyụn̄ abiatde nti utom nnyịn nte se mînyeneke ufọn. Edi Jehovah esifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn edieke nnyịn ke esịt akpanikọ ituade n̄kpọfiọk inyụn̄ isịnde ọkpọsọn̄ ukeme man ikûfiak inam mme ndudue nnyịn. (Psalm 103:10-14; Utom 3:19) Enye eken̄ osion̄o onyụn̄ eti nti utom nnyịn. Ke akpanikọ, enye eti mmọ ke nsinsi adan̄a nte nnyịn ikade iso ndinam akpanikọ nnọ enye. Enye akpada edifre mmọ nte edide ukwan̄ido, ndien akananam enye ikwan̄ake!—Mme Hebrew 6:10.
14. Nso iwụt nte ke Jehovah ada utom ukwọrọikọ Christian nnyịn ke ọsọn̄urua n̄kpọ?
14 Nso idi ndusụk nti utom oro Abasi adade ke ọsọn̄urua n̄kpọ? Ekpere ndidi n̄kpọ ekededi oro nnyịn inamde ke ndikpebe Eyen esie, Jesus Christ. (1 Peter 2:21) Ke akpanikọ ata akpan utom kiet, do, edi edisuan eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi. Ke N̄wed Mbon Rome 10:15 (NW), nnyịn ikot ite: “Ikpat mbon oro ẹtan̄ade eti mbụk nti n̄kpọ ẹye adan̄a didie!” Ke adan̄aemi ekemede ndidi nnyịn isiwakke ndikere mban̄a usụhọde ikpat nnyịn nte ‘ẹyede,’ ikọ oro Paul adade mi ekedi ukem ye enyeoro ẹkedade ke edikabade eke Greek Septuagint nditịn̄ mban̄a Rebekah, Rachel, ye Joseph—ẹma ẹdiọn̄ọ ẹban̄a mbita ẹmi kaban̄a uyai mmọ. (Genesis 26:7; 29:17; 39:6) Ntre nnyịn ndibuana ke utom Abasi nnyịn, Jehovah, edi ata ediye ye ọsọn̄urua n̄kpọ ke enyịn esie.—Matthew 24:14; 28:19, 20.
15, 16. Ntak emi Jehovah adade ediyọ oro nnyịn iyọde ke ọsọn̄urua n̄kpọ, ndien didie ke mme ikọ Edidem David ke Psalm 56:8 ẹsọn̄ọ akpanikọ emi?
15 Edu efen oro Abasi adade ke ọsọn̄urua n̄kpọ edi ediyọ oro nnyịn iyọde. (Matthew 24:13) Ti ete, Satan oyom fi akpa edem owụt Jehovah. Usen kiet kiet oro afo ọsọn̄ọde ada anam akpanikọ ọnọ Jehovah edi usen efen oro afo an̄wamde ke ndinọ ibọrọ ke isụn̄i Satan. (Mme N̄ke 27:11) Ndusụk ini ediyọ isidịghe mmemmem n̄kpọ. Mfịna nsọn̄idem, mfịna okụk, mfụhọ eke ntụk, ye mme n̄kpọ ubiọn̄ọ eken ẹkeme ndinam usen kiet kiet oro ebede etie idomo idomo. Ndiyọ ke isobode mme utọ idomo oro enen̄ede edi ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ Jehovah. Ntak edi oro Edidem David ọkọdọhọde Jehovah ete esịn mmọn̄eyet imọ ke ndamban̄a “ekpeme,” obụpde uko uko ete, “Nte mmọ idụhe ke n̄wed fo?” (Psalm 56:8) Ih, Jehovah esiti onyụn̄ ada kpukpru mmọn̄eyet ye ndutụhọ oro nnyịn iyọde ke ndimụm edinam akpanikọ nnyịn nnọ enye ke ọsọn̄urua n̄kpọ. Mmọ n̄ko ẹdi ọsọn̄urua n̄kpọ ke enyịn esie.
16 Ke ikerede iban̄a nti edu nnyịn ye mme ukeme nnyịn, ana in̄wan̄în̄wan̄ didie ntem nte ke Jehovah okụt ekese n̄kpọ ndibat nte ọsọn̄urua n̄kpọ ke idem nnyịn! Inamke n̄kpọ adan̄a nte ererimbot Satan anamde n̄kpọ ye nnyịn, Jehovah ada nnyịn nte ọsọn̄urua n̄kpọ ye ubak “ndiye n̄kpọ kpukpru mme idụt.”—Haggai 2:7, NW.
Se Jehovah Anamde Ndiwụt Ima Esie
17. Ntak emi uwa ufak Christ akpanamde nnyịn inịm ite ke Jehovah ye Jesus ẹma nnyịn nte owo kiet kiet?
17 Ọyọhọ ita, Jehovah anam ekese ndiyarade ima oro enye amade nnyịn. Ke akpanikọ, uwa ufak Christ edi ata okopodudu ibọrọ ọnọ nsu Satan oro nte ke nnyịn idotke m̀mê nte ke owo imaha nnyịn. Nnyịn ikpedehede ifre ite ke ubiak ubiak n̄kpa oro Jesus akakpade ke eto ndutụhọ ye idem ọkpọsọn̄ ubiak oro Jehovah ọkọyọde ke ndikụt n̄kpa edima Eyen esie ẹkedi uyarade ima oro mmọ ẹnyenede ẹnọ nnyịn. Akan oro, ima oro ebehe nnyịn ọkpọkpọ. Oro edi nte apostle Paul ekesede emi, koro enye ekewet ete: “Eyen Abasi . . . [ama] mi, okonyụn̄ [ayak] Idemesie ọnọ aban̄a mi.”—Galatia 2:20.
18. Ke nso usụn̄ifiọk ke Jehovah odụri nnyịn ọsọk Christ?
18 Jehovah amayarade ima oro enye amade nnyịn ke ndin̄wam nnyịn owo kiet kiet ibọ ufọn ito mme ufọn uwa Christ. Jesus ọkọdọhọ ke John 6:44 ete: “Baba owo kiet ikemeke nditiene Mi, ibọhọke Ete emi ọkọdọn̄de Mi odụri enye edi.” Ebede ke utom ukwọrọikọ, emi osịmde nnyịn owo kiet kiet, onyụn̄ ebede ke edisana spirit esie, emi Jehovah adade ndin̄wam nnyịn ifiọk inyụn̄ ida mme akpanikọ eke spirit isịn ke edinam kpa ye oro mme ukeme nnyịn ẹnyenede-nyene adan̄a ye mme unana mfọnmma nnyịn, Jehovah ke idemesie odụri nnyịn ọsọk Eyen esie ye idotenyịn nsinsi uwem. Jehovah ke ntre ekeme nditịn̄ mban̄a nnyịn nte enye eketịn̄de aban̄a Israel ete: “Mmama fi nsinsi ima: mmọdo mfọnde ido ye afo mbịghi.”—Jeremiah 31:3.
19. Ntak emi ifet edibọn̄ akam akpanamde nnyịn inịm san̄asan̄a ima oro Jehovah enyenede ọnọ nnyịn ke akpanikọ?
19 Ndusụk ebede ke ifet edibọn̄ akam, nte ededi, ke nnyịn ikụt ima Jehovah ke ata ntotụn̄ọ usụn̄. Enye ọmọnọ nnyịn owo kiet kiet ikot ete ‘ibọn̄ akam kpukpru ini’ inọ imọ. (1 Thessalonica 5:17) Enye esikpan̄ utọn̄! Ẹkam ẹkot enye ‘Andikop akam.’ (Psalm 65:2) Enye iyakke utom emi inọ owo efen ekededi, iyakke inọ idem Eyen esie. Kam kere: Andibot ekondo akpak nnyịn ete isan̄a ikpere imọ ke akam, ye ifụre utịn̄ikọ. N̄kpeubọk fo ekeme idem ndinụk Jehovah ndinam se enye ke usụn̄ efen mîkpanamke.—Mme Hebrew 4:16; James 5:16; se Isaiah 38:1-16.
20. Ntak emi ima oro Abasi enyenede ọnọ nnyịn mîkpedịghe ntak inọ nnyịn ndida idem ke akpan n̄kpọ m̀mê ndikohode idem?
20 Idụhe Christian oro adade ukem ukem emi akpadade utọ uyarade ima Abasi emi ye ọsọn̄urua idaha oro nte ntak ndida idemesie ke akpan n̄kpọ n̄kan se enye enen̄erede edi. Paul ekewet ete: “Nda mfọn eke ẹkenọde mi ndọhọ kpukpru owo ke otu mbufo, nte enye okûkere ete idi n̄kpọ ikan nte ekpekerede: edi yak enye ekere aban̄a idemesie nte enyene ibuot owo ekpekerede, nte ekemde ye idomo mbuọtidem eke Abasi ọkọnọde owo kiet kiet.” (Rome 12:3) Ntre ke adan̄aemi nnyịn ibọde ufọn ito ufiop ufiop ima Ete nnyịn eke heaven, ẹyak nnyịn inyene eti ibuot inyụn̄ iti ite ke ima-mfọnido Abasi edi se owo mîdotke.—Men Luke 17:10 domo.
21. Ewe nsu oro Satan okosude ke ana nnyịn ikaiso ibiọn̄ọ, ndien ewe akpanikọ Abasi ke ana nnyịn ikaiso ikere iban̄a?
21 Ẹyak nnyịn owo kiet kiet isịn ukeme nte ikekeme ndibiọn̄ọ kpukpru ekikere oro Satan esịnde udọn̄ ọnọ ke n̄kpakpa akani ererimbot emi. Oro esịne edisịn ekikere oro nte ke nnyịn idotke ye nte ke owo imaha nnyịn. Edieke uwem ke editịm n̄kpọ emi ekpepde fi ndise idemfo nte n̄kpọ ubiọn̄ọ oro enyenede ndịk akan idem se akwa ima Abasi akande ubọk, m̀mê ke nti utom fo ẹkpri ẹkan idem se enyịn esie ẹmi ẹkụtde kpukpru n̄kpọ ẹkemede ndikụt, m̀mê ke mme idiọkn̄kpọ fo ẹkponi ẹkan se n̄kpa ọsọn̄urua Eyen esie ekemede ndifụk, ẹkpep fi nsu. Sịn mme utọ nsu oro ye kpukpru itekesịt oro mmọ ẹdotde! Ẹyak nnyịn kpukpru ini inyene ke ekikere mme ikọ odudu spirit apostle Paul ke N̄wed Mbon Rome 8:38, 39: “Mmotịm mbụre mfiọk nte, n̄kpa ye uwem, ye mme angel ye mbọn̄, ye n̄kpọ eke ẹdude kemi, ye n̄kpọ eke ẹdidide, ye mme odudu, ye ukon̄ ye utụn̄ọ, ye n̄kpọ efen ekededi eke ẹbotde, idikemeke ndidianade nnyịn ke ima Abasi, emi odude ke Christ Jesus Ọbọn̄ nnyịn.”
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Ke akpanikọ, mmọ ẹma ẹfụmi mme ubuene ye esuene esuene ikọ emi “ʽam-ha·ʼaʹrets,” m̀mê “mbon idụt.” Nte eyen ukpepn̄kpọ kiet ọdọhọde, mme Pharisee ẹma ẹkpep ẹte ke owo ikpenyeneke ndinọ mmọemi mme ọsọn̄urua n̄kpọ, m̀mê ndinịm se mmọ ẹtịn̄de ke akpanikọ, m̀mê ndikama mmọ isen, m̀mê ndika isen nnọ mmọ, m̀mê idem ndibọ mmọ n̄kpọ ndep. Mme adaiso ido ukpono ẹkedọhọ ke owo ndiyak eyenan̄wan esie ọdọ kiet ke otu mme owo ẹmi ekpetie nte owo ndisio owo emi mînyeneke un̄wam nnyan nnọ idiọk unam.
Nso ke Afo Ekere?
◻ Ntak emi Satan odomode ndinam nnyịn inịm ke akpanikọ nte ke nnyịn idotke ye nte ke owo imaha nnyịn?
◻ Didie ke Jesus ekekpep nte ke Jehovah ada nnyịn owo kiet kiet ke ọsọn̄urua n̄kpọ?
◻ Didie ke nnyịn ifiọk ite ke Jehovah ada nti edu nnyịn ke ọsọn̄urua n̄kpọ?
◻ Didie ke nnyịn ikeme nditịm mfiọk nte ke Jehovah ada mme ukeme nnyịn ke akpan n̄kpọ?
◻ Didie ke Jehovah ayarade ima esie ọnọ nnyịn nte owo kiet kiet?
[Ndise ke page 13]
Jehovah okụt onyụn̄ eti kpukpru mbon oro ẹkerede enyịn̄ esie