Ntak Enịmde Mme Un̄wọn̄ọ fo?

“SỊN n̄wed nọ owo emi anamde esisịt un̄wọn̄ọ; enye edikpu esisịt,” ntre ke Bernard Baruch andinọ adaibuot ukara item oro ama akakpa eketịn̄. Ke ererimbot mfịn etie nte ke ẹnam mme un̄wọn̄ọ man ẹbiat. Mmọ ẹkeme ndidi mme un̄wọn̄ọ ndọ, mme ediomi mbubehe, m̀mê mme un̄wọn̄ọ ndibiat ini efen efen ye nditọ. Se ẹfụmide ntatara ntatara edi se ibuanade ke edumbet eke eset ọdọhọde, “Ẹda ikọ owo ẹfiọk se owo edide.”

Edi akpanikọ, ediwak owo akananam iduakke ndinịm mme un̄wọn̄ọ mmọ. Mbon eken ẹsinam mme ibụmede un̄wọn̄ọ oro mmọ mîkemeke ndinịm mîdịghe ẹtre ndinịm un̄wọn̄ọ mmọ n̄kukụre sia emi edide usụn̄ edinam oro ememde akan.

Nte ẹnyịmede, ekeme ndidi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndinịm un̄wọn̄ọ edieke mme n̄kpọntịbe unana idotenyịn ẹtịbede. Edi nte edibiat un̄wọn̄ọ enen̄ede ọnọ unan? Nte afo ekpenyene ndida un̄wọn̄ọ fo ke akpan n̄kpọ? Editop enyịn nse uwụtn̄kpọ Jehovah Abasi ayan̄wam nnyịn ndikụt ntak emi nnyịn ikpadade n̄kpọ emi ke akpan n̄kpọ.

Jehovah Esisu Mme Un̄wọn̄ọ Esie

Nnyịn ituak ibuot inọ Abasi emi enyịn̄ esie enyenede ntotụn̄ọ ebuana ye edisu mme un̄wọn̄ọ esie. Ke mme ini Bible, enyịn̄ ama esiwak nditịn̄ n̄kpọ mban̄a owo. Ukem oro ke edi n̄ko ye enyịn̄ Jehovah, emi ọwọrọde “Enye Anam Akabade Edi.” Ntem enyịn̄ Abasi esịne ekikere oro nte ke Abasi oyosu mme un̄wọn̄ọ esie onyụn̄ anam mme uduak esie.

Nte ekemde ye enyịn̄ esie, Jehovah ama enịm kpukpru un̄wọn̄ọ oro enye ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ idụt Israel eset. Kaban̄a mme un̄wọn̄ọ ẹmi, Edidem Solomon ama enyịme ete: “Ekọm Jehovah emi ọkọnọde ikọt esie nduọk-odudu, kpa nte kpukpru se enye ọkọdọhọde asan̄ade: baba ikọ kiet ke otu kpukpru nti ikọ oro enye akadade ubọk Moses owo esie ọdọhọ, ikpụhu.”—1 Ndidem 8:56.

Jehovah enen̄ede edi se ẹberide edem tutu apostle Paul ekekeme ndikọk ibuot ndọhọ: “Ke adan̄aemi Abasi ọkọn̄wọn̄ọde un̄wọn̄ọ ọnọ Abraham, sia Enye mîkemeke nditomo se ikponde ikan Idem Esie, Enye otomo Idem Esie.” (Mme Hebrew 6:13) Ih, enyịn̄ Jehovah ye owo emi enye edide ẹdi ubiọn̄ nte ke enye idikpụhọkede mme un̄wọn̄ọ esie, idem okposụkedi mmọ ẹkemede nditak enye ekese n̄kpọ. (Rome 8:32) Akpanikọ oro nte ke Jehovah osu mme un̄wọn̄ọ esie ọnọ idotenyịn nnyịn nsọn̄ọ oro ukpọn̄, m̀mê uwem nnyịn, ọkọn̄ọde ke esịt.—Mme Hebrew 6:19.

Mme Un̄wọn̄ọ Jehovah ye Ini Iso Nnyịn

Idotenyịn nnyịn, mbuọtidem nnyịn, ye uwem nnyịn kpukpru ẹkọn̄ọ ke mme un̄wọn̄ọ Jehovah ndisu. Nso idotenyịn ke nnyịn ima? “Nnyịn itie ibet obufa enyọn̄ ye obufa isọn̄, nte un̄wọn̄ọ [Abasi] edide; ndien edi do ke edinen ido edidụn̄.” (2 Peter 3:13) N̄wed Abasi ọnọ nnyịn idotenyịn n̄ko ndinyene mbuọtidem nte ke “nti owo ye mme idiọk owo ẹyeset ke n̄kpa.” (Utom 24:15) Ndien nnyịn imekeme ndidori enyịn nte ke odu se ikande uwem idahaemi. Ke akpanikọ, se apostle John okotde “se Enye ọkọn̄wọn̄ọde” edi “nsinsi uwem.” (1 John 2:25) Edi mme un̄wọn̄ọ Jehovah ke Ikọ esie idịghe eke ini iso kpọt. Mmọ ẹnam uwem nnyịn eke usen ke usen enyene se ọwọrọde idem idahaemi.

Andiwet psalm ọkọkwọ ete: “Jehovah emekpere kpukpru mmọ eke ẹsemede ẹnọ enye, . . . onyụn̄ okop eseme mmọ.” (Psalm 145:18, 19) Abasi ọnọ nnyịn nsọn̄ọ n̄ko ete ke imọ ‘iyọnọ mbon mba odudu; inyụn̄ inam ukeme awak ọnọ mmọ eke mînyeneke nsọn̄idem.’ (Isaiah 40:29) Ndien nso n̄kpọ ndọn̄esịt ke edi ntem ndifiọk nte ke ‘Abasi idiyakke ẹdomo nnyịn ẹbe se ukeme nnyịn edide; edi Enye ayasiak usụn̄ ubọhọ ọnọ nnyịn ke ufọt idomo’! (1 Corinth 10:13) Edieke edide nnyịn ke idem nnyịn imokụt ekededi ke otu mme un̄wọn̄ọ ẹmi ẹsude, nnyịn imọfiọk ite ke ẹkeme ndiberi edem ọyọhọ ọyọhọ ke Jehovah. Ke ikerede iban̄a mme ufọn oro nnyịn ibọde ito ediwak un̄wọn̄ọ oro Abasi ọn̄wọn̄ọde onyụn̄ anamde, nnyịn ikpekere didie iban̄a mme un̄wọn̄ọ oro nnyịn inamde inọ enye?

Ndinịm Mme Un̄wọn̄ọ Inamde inọ Abasi

Nte eyịghe mîdụhe uyakidem nnyịn nnọ Abasi edi ata akpan un̄wọn̄ọ oro nnyịn ikemede ndinam. Ke ndinam usio-ukot emi, nnyịn iwụt ite ke nnyịn iyom ndinam n̄kpọ Jehovah ke nsinsi. Ke adan̄aemi mme ibet Abasi mîbiakke owo idem, ekeme nditre ndidi mmemmem kpukpru ini ndinam uduak esie, sia idude ke idiọk editịm n̄kpọ emi. (2 Timothy 3:12; 1 John 5:3) Edi ke ndondo oro ima ‘ikesịn ubọk nnyịn ke ufụn̄-isọn̄’ inyụn̄ ikabade idi mme asan̄autom Jehovah oro iyakde idem inọ ye mbet Eyen esie, Jesus Christ, nnyịn ikpedehede iwọn̄ọde enyịn ke edem ise mme n̄kpọ ererimbot oro ima ikọkpọn̄ ke edem.—Luke 9:62.

Ke ini nnyịn ibọn̄de akam inọ Jehovah, ekeme ndidemede nnyịn ke esịt ndin̄wọn̄ọ nnọ enye nte ke nnyịn iyan̄wana ndikan mmeme, ikọri edu Christian, m̀mê ifori ndusụk ikpehe ke utom ukara Abasi nnyịn. Nso idin̄wam nnyịn ndinịm mme un̄wọn̄ọ ẹmi?—Men Ecclesiastes 5:2-5 domo.

Mme un̄wọn̄ọ akpanikọ ẹto esịt ọkọrọ ye ekikere. Ke ntre, ẹyak nnyịn isọn̄ọ mme un̄wọn̄ọ oro inamde inọ Jehovah ebe ke ndiberede esịt nnyịn nnọ enye ke akam, itịn̄de ndịk oro ikopde, mme udọn̄, ye mme mmeme nnyịn ke esịt akpanikọ. Ndibọn̄ akam mban̄a un̄wọn̄ọ ọyọsọn̄ọ ubiere nnyịn ndinịm enye. Nnyịn imekeme ndida mme un̄wọn̄ọ oro inamde inọ Abasi nte isọn. Ke ini isọn okponde, ẹnyene ndikpe enye nsịt nsịt. Kpasụk ntre, ayada ini ndinịm ediwak un̄wọn̄ọ oro nnyịn inamde inọ Jehovah. Edi ebede ke ndinọ enye se nnyịn ikemede kpukpru ini, nnyịn iwụt ite ke nnyịn imanam se nnyịn itịn̄de, ndien enye ọyọdiọn̄ nnyịn ekekem ye oro.

Nnyịn imekeme ndiwụt nte ke nnyịn imada mme un̄wọn̄ọ nnyịn ke akpan n̄kpọ ebe ke ndibọn̄ akam mban̄a mmọ ediwak ini, iso-ọfọn kpukpru usen. Emi oyowụt Ete nnyịn eke heaven nte ke nnyịn itịn̄ akpanikọ. Oro ayanam n̄kpọ n̄ko nte n̄kpọ editi ofụri ini. David ama enịm eti uwụtn̄kpọ ọnọ nnyịn ke afan̄ emi. Ke ikwọ, enye ekeben̄e Jehovah ete: “O Abasi, kop eseme mi; kpan̄ utọn̄ ke akam mi. . . . Ndikwọ enyịn̄ fo ke nsinsi, nnyụn̄ nnọ akan̄a mi kpukpru usen.”—Psalm 61:1, 8.

Ndinịm Mme Un̄wọn̄ọ Nnyịn Anam Ibetedem Ọkọri

Edieke mînaha ẹda mme un̄wọn̄ọ ẹnamde ẹnọ Abasi mfefere mfefere, ẹkeme nditịn̄ ukem oro mban̄a mbon oro inamde inọ mme ekemmọ Christian. Nnyịn ikpanamke n̄kpọ ye Jehovah ke usụn̄ kiet ndien inam ye nditọete nnyịn ke usụn̄ en̄wen. (Men 1 John 4:20 domo.) Ke Ukwọrọikọ esie oro ke Obot, Jesus ọkọdọhọ ete: “Edi yak ikọ mbufo edi Edi ntre, ye, Idịghe ntre: koro se ibede oro oto ke andidiọk.” (Matthew 5:37) Ndikụt nte ke ikọ nnyịn edi se ẹkemede ndiberi edem kpukpru ini edi usụn̄ ‘ndifọn ido ye mmọ ẹmi ẹtode ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ.’ (Galatia 6:10) Kpukpru un̄wọn̄ọ oro nnyịn inịmde anam ibetedem ọkọri.

Ẹsiwak ndinam unan oro ẹnọde okpon ke ini ẹbiatde un̄wọn̄ọ oro abuanade okụk. Edide edi ndikpe ebuọt, ndinam utom, m̀mê ndinịm ediomi unyamurua, Christian ekpenyene ndinịm un̄wọn̄ọ esie. Emi enem Abasi esịt onyụn̄ ọsọn̄ọ ibetedem edem mbiba oro edide akpan n̄kpọ edieke anade nditọete ‘ẹdụn̄ ọtọ kiet.’—Psalm 133:1.

Nte ededi, ndikpu ndinịm ediomi ekeme ndinọ esop unan ọkọrọ ye mme owo oro ẹbuanade nnennen nnennen. Esenyịn oro asan̄ade-san̄a ọkọdọhọ ete: “Mme ndutan̄uyo ke mbubehe—ẹmi kpukpru ini ẹsitode ke nsụhọde n̄kaha mme andibuana ndikere ke owo kiet inịmke ediomi—ẹsiwak ndidi n̄kpọ oro ẹdiọn̄ọde an̄wan̄wa. Nte utịp, nditọete ẹsida ye owo kiet m̀mê enye eken, ndien idaha oro odude ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ekeme ndikabade ntie eto eto.” Edi akpan n̄kpọ didie ntem ndikere mban̄a ediomi ekededi oro nnyịn inamde nnyụn̄ n̄wewet mbubehe oro!a

Ẹkpenyene ndiwụt ukpeme n̄ko ke ini ẹnyamde ọsọn̄urua n̄kpọ m̀mê ke ini ẹtorode mbubehe ẹnọ owo, akpan akpan edieke nnyịn idiade udori ọkpọkpọ ito mbubehe oro. Kpasụk ntre, oyom ẹkpeme mbak ẹdinam inua ẹban̄a mme ufọn oro ẹtode ndusụk n̄kpọurua m̀mê mme n̄kpọ usọbọidem m̀mê ndin̄wọn̄ọ ndikpe udori oro okponde akaha ke mbubehe. Ima ekpenyene ndinụk mme Christian nditịn̄ n̄kpọndịk ekededi oro abuanade ọyọhọ ọyọhọ. (Rome 12:10) Sia ata ediwak nditọete ẹnyenede esisịt ifiọk ẹban̄a mbubehe, mmọ ẹkeme ndiberi edem ke item nnyịn n̄kukụre sia nnyịn itode ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ ye mmọ. Nso n̄kpọ mmọn̄eyet ke ekpedi ntem edieke ẹkpebiatde ibetedem emi!

Nte mme Christian, nnyịn ikemeke ndinam mbubehe ke mme usụn̄ oro ẹwụtde unana edinam akpanikọ m̀mê oro ẹfụmide mme ufọn oro mbon en̄wen ẹdotde ndibọ. (Ephesus 2:2, 3; Mme Hebrew 13:18) Man inyene mfọn Jehovah nte ‘mbon ẹmi ẹdidụn̄de ke tent esie,’ ana nnyịn idi se ẹkemede ndiberi edem. ‘Idem edieke nnyịn in̄wọn̄ọde n̄kpọ itụk idem nnyịn, nnyịn idikpụhọkede.’—Psalm 15:1, 4.

Ebiereikpe Jephthah eke Israel ama ọn̄wọn̄ọ ete ke edieke Abasi edinamde imọ ikan nditọ Ammon, imọ iyada akpa owo oro ediwọrọde idisobo ye imọ ke ini inyọn̄de ekọn̄ idi inọ Jehovah nte edifọp uwa. Owo oro ekedi ikpọn̄îkpọn̄ eyen Jephthah, edi enye iketreke ndinịm un̄wọn̄ọ esie. Ye unyịme ofụri esịt adiaha esie, enye ama ayak enye ọnọ ndinam utom taktak ke edisana ebiet Abasi—uwa oro nte eyịghe mîdụhe akabiakde onyụn̄ atakde n̄kpọ ke nsio nsio usụn̄.—Judges 11:30-40.

Mme esenyịn ke esop ẹnen̄ede ẹnyene mbiomo ndinịm ediomi mmọ. Nte ẹtịn̄de ke 1 Timothy 3:2, esenyịn ekpenyene ndidi owo emi “owo mîkemeke ndidori enye ikọ.” Emi edi ikọ Greek emi ọwọrọde “idịghe se ẹkemede ndimụm, anana nduduọhọ, ebe se ẹsuenede.” Enye “iwọrọke owo oro ndinyene eti etop kpọt, edi nte ke enye odot ye oro.” (A Linguistic Key to the Greek New Testament) Sia anade esenyịn edi owo emi owo mîkemeke ndidori enye ikọ, mme un̄wọn̄ọ esie kpukpru ini ẹkpenyene ndidi se ẹkemede ndiberi edem.

Mme Usụn̄ En̄wen Ndinịm Mme Un̄wọn̄ọ Nnyịn

Didie ke nnyịn ikpese mme un̄wọn̄ọ oro inamde inọ mbon oro mîdịghe mme ekemmọ Christian? Jesus ọkọdọhọ ete: “Yak un̄wana mbufo ayama ke iso owo, man mmọ ẹkụt nti utom mbufo, ẹnyụn̄ ẹtoro Ete mbufo emi odude ke heaven.” (Matthew 5:16) Ebede ke ndiwụt nte ke nnyịn imesinịm un̄wọn̄ọ nnyịn, nnyịn imekeme ndidụri mbon en̄wen nnọ etop Christian nnyịn. Kpa ye oro edinam akpanikọ osụhọrede ke ofụri ererimbot, ediwak owo ẹsụk ẹdada nsọn̄ọnda ke akpan n̄kpọ. Ndinịm mme un̄wọn̄ọ nnyịn edi usụn̄ kiet ndiwụt ima oro inyenede inọ Abasi ye mbọhọidụn̄ nnyụn̄ ndemede udọn̄ mbon oro ẹmade edinen ido.—Matthew 22:36-39; Rome 15:2.

Ke isua utom 1998, Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹbiat se ibede biliọn hour kiet nditan̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi an̄wan̄wa. (Matthew 24:14) Eyedi ndusụk owo ẹma ẹfụmi ukwọrọikọ emi edieke nnyịn mîkenịmke un̄wọn̄ọ nnyịn ke mme mbubehe m̀mê mme n̄kpọ en̄wen. Sia nnyịn idade ke ibuot Abasi akpanikọ, mme owo nte odotde ẹdori enyịn nnyịn ndinam akpanikọ. Ebede ke ndidi se ẹkemede ndiberi edem nnyụn̄ nnam akpanikọ, nnyịn ‘inam ukpep-n̄kpọ Abasi Andinyan̄a nnyịn enyene uku ke kpukpru usụn̄.’—Titus 2:10.

Ke utom ukwọrọikọ nnyịn, nnyịn imenyene mme ifet ndinịm un̄wọn̄ọ nnyịn ke ini ifiakde ika ibịne mbon oro ẹwụtde udọn̄ ke etop Obio Ubọn̄. Edieke nnyịn idọhọde ke iyafiak ika, nnyịn ikpenyene ndinam ntre. Ndifiak n̄ka nte nnyịn ikọn̄wọn̄ọde edi usụn̄ ‘ndida eti n̄kpọ nnọ mmọ eke ẹkpenyenede enye.’ (Mme N̄ke 3:27) Eyenete nnyịn an̄wan kiet akanam n̄kpọ emi an̄wan̄a ke usụn̄ emi: “Ke ediwak idaha, mmesisobo mme owo oro ẹnyenede udọn̄ ẹmi ẹdọhọde ke Ntiense ama ọn̄wọn̄ọ ke iyafiak ika edi ikafiakke ika. Edi akpanikọ, mmọfiọk nte ke ekeme ndidi enyeneufọk ikodụhe ke ufọk mîdịghe ekeme ndidi mme idaha en̄wen ẹma ẹnam owo ikemeke ndifiak n̄ka. Edi n̄kpamaha owo ndomokiet etịn̄ oro aban̄a mi, ntre mmesisịn ifịk man mfiak n̄kokụt owo oro. Nnịm nte ke edieke n̄kpude owo, enye iditịn̄ke eti n̄kpọ iban̄a Jehovah ye ofụri otu nditọete mi.”

Ke ndusụk idaha, nnyịn imekeme ndinana udọn̄ ndifiak n̄ka ke ntak ibierede nte ke owo oro inen̄ekede inyene udọn̄. Kpasụk eyenete an̄wan oro anam an̄wan̄a ete: “Nsidomoke ndibiere adan̄a nte ẹnyenede udọn̄. Ifiọkutom mi ekpep mi nte ke mme akpa edinam isiwakke ndidi nnennen. Ntre mmesidomo ndinam n̄kpọ in̄wan̄în̄wan̄, nsede owo kiet kiet nte eyenete ini iso.”

Ke utom ukwọrọikọ Christian ye ke mme ikpehe eken, oyom nnyịn iwụt ite ke ẹkeme ndiberi edem ke un̄wọn̄ọ nnyịn. Edi akpanikọ, edi mmemmem nditetịn̄ ndusụk n̄kpọ akan ndinanam. Owo ọniọn̄ oro ọkọdọhọ ete: “Ediwak owo ke idem mmọ ẹkwọrọ mfọnido mmọ: edi anie edikụt owo akpanikọ?” (Mme N̄ke 20:6) Ye ubiere, nnyịn imekeme ndinam akpanikọ nnyụn̄ nnịm un̄wọn̄ọ nnyịn.

Uwak Edidiọn̄ Ẹtode Abasi

Ndikokoi nnam ikpîkpu un̄wọn̄ọ edi unana edinam akpanikọ ndien ẹkeme ndimen enye ndomo ye ediwet n̄wed usio okụk ye unana edinyene okụk awakde ekem ke ban̄k. Edi nnyịn ibọ utịp ye mme edidiọn̄ didie ntem ito ndinịm mme un̄wọn̄ọ nnyịn! Eti ubieresịt edi edidiọn̄ kiet otode edidi se ẹkemede ndiberi edem. (Men Utom 24:16 domo.) Utu ke ndinyene uyịre uyịre, mfụhọ mfụhọ ekikere, nnyịn iyokop uyụhọ inyụn̄ idu ke emem. Akan oro, ebede ke ndinịm un̄wọn̄ọ nnyịn, nnyịn imetịp n̄kpọ isịn ke esop ndinyene emem, emi ọkọn̄ọde ke ibetedem edem mbiba. “Ikọ akpanikọ” nnyịn owụt nnyịn n̄ko nte mme asan̄autom Abasi akpanikọ.—2 Corinth 6:3, 4, 6.

Jehovah esinịm un̄wọn̄ọ esie, ndien enye asua “edeme nsu.” (Mme N̄ke 6:16, 17) Ebede ke ndikpebe Ete nnyịn eke heaven, nnyịn iyenen̄ede isan̄a ikpere enye. Ke akpanikọ, do, nnyịn imenyene eti ntak ndinịm mme un̄wọn̄ọ nnyịn.

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme ndise ke page 10]

Jephthah ama enịm un̄wọn̄ọ esie, idem okposụkedi ndinam ntre akakamade ubiak

[Mme ndise ke page 11]

Edieke ọkọn̄wọn̄ọde ndifiak n̄ka, tịm idem ọfọn ndinam ntre