Idotenyịn Akan Unana Idotenyịn!
KE Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary, ẹkabade unana idotenyịn nte “ediduọk idotenyịn ofụri ofụri.” Nte an̄wan̄ade, ndien, man ẹkan unana idotenyịn, nnyịn imoyom idotenyịn!
Owo ndiọkiso oro idiọk idaha anamde odụn̄ ke mbenusụn̄ idinanake idotenyịn ofụri ofụri edieke enye enyenede idotenyịn. Idotenyịn ekeme ndinọ idem mbon oro ẹnyenede mfịna ukop mfụhọ uko ye ukeme ndiyọ. Edi ana idotenyịn oro edi se ẹkemede ndiberi edem! Nso ke emi ọwọrọ?
Isọn̄ Ndinyene Idotenyịn
Kere ban̄a se ikotịbede inọ Sarah, n̄wan ete-ekpụk oro, Abraham. Ke ekperede ndisịm isua 90 ke emana, enye okosụk edi ada ndien ama anana idotenyịn ke anyanini ete ke idimanke eyen tutu amama. Edi, ke ini ebe esie ekedide isua 99 ke emana, Jehovah ama afiak etịn̄ un̄wọn̄ọ oro enye akanamde ke ediwak isua ke mbemiso—Abraham ke akpanikọ eyenyene “mfri,” m̀mê adiakpa. Abraham ama ọfiọk ete ke emi ekedi un̄wọn̄ọ oro ẹkemede ndiberi edem. Kere nte Sarah okokopde inemesịt ke ini n̄kpọntịbe inemesịt emi okotịbede ke utịbe utịbe usụn̄, ndien enye aman Isaac! (Genesis 12:2, 3; 17:1-4, 19, New World Translation; 21:2) Mbuọtidem Abraham ke Abasi ikosopke usụn̄, kpa nte apostle Paul akanamde an̄wan̄a ete: “Mbuọtidem ibọhọke [Abraham]: enye owụk enyịn ese un̄wọn̄ọ Abasi, inyụn̄ iyịkke ke unana mbuọtidem, edi akabade enyene odudu oto ke mbuọtidem, ọnọ Abasi ubọn̄.”—Rome 4:20.
Ke ewetde n̄wed ọnọ ẹsọk mme Jew oro ẹkekabarede ẹdi mme Christian ke eyo esie, Paul ama ọkọk ibuot ete ke mmọ ẹma ẹkeme ndiberi edem ke un̄wọn̄ọ Abasi kaban̄a edinyan̄a ebe ke Jesus kaban̄a nti ntak iba. Ke etịn̄de otụk un̄wọn̄ọ oro Abasi ọkọwọn̄ọde ọnọ Abraham ye en̄wọn̄ọ Esie oro eketienede, apostle oro ama etịn̄ ete: “Mme owo [ẹsida] se ikponde ikan idem mmọ en̄wọn̄ọ un̄wọn̄ọ: ke kpukpru eneni eke ẹdude ke ufọt mmọ, un̄wọn̄ọ onyụn̄ edi akpatre n̄kpọ eke ẹdade ẹbiere ikọ. Ntre sia Abasi oyomde mmọemi ẹdidade un̄wọn̄ọ ẹnyene ẹtịm ẹkụt ẹte Enye idikpụhọkede uduak Esie, Enye ada un̄wọn̄ọ edisịn: man okpoto ke n̄kpọ iba ẹmi mîkemeke ndikpụhọde, emi Abasi mîkemeke ndisu nsu ke esịt, nnyịn ikpenyene akwa nsọn̄esịt, kpa nnyịn ẹmi ima ifehe iyom ubọhọ ke edimụm idotenyịn emi ẹnịmde nnyịn ke iso.” (Mme Hebrew 6:16-18) Ih, un̄wọn̄ọ Abasi ẹdi akpanikọ ye se ẹkemede ndiberi edem. Jehovah edi ata ọkpọsọn̄ onyụn̄ enyene ukeme ndinọ ubiọn̄ kaban̄a edisu ikọ esie ke anana-mbiet usụn̄.
Idotenyịn—‘Akpanikọ emi Ọsọn̄ọde’
Paul ama ewet ete ke idotenyịn Christian edi ‘akpanikọ onyụn̄ ọsọn̄ọ.’ (Mme Hebrew 6:19) Paul ama ọdiọn̄ọ ebiet emi idotenyịn esie ekesịnde orụn̄. Enye anam an̄wan̄a ete: “[Idotenyịn ebe] odụk ekeyịre ke se idude ke esịt ukara.” Nso ke emi ọwọrọ? Paul nte an̄wan̄ade eketịn̄ otụk temple eset ke Jerusalem. Ata Edisana ubet ama odu ke esịt, emi ukara akabaharede ọkpọn̄ ubet eken. (Exodus 26:31, 33; Matthew 27:51) Nte ededi, ẹma ẹsobo ata temple oro ẹfep ke Jerusalem ke anyanini. Ntre, mfịn, Ata Edisana oro asan̄a ekekem ye nso?
Asan̄a ekekem ye heaven, emi Abasi ke idemesie etiede ke ebekpo! Paul ama anam emi an̄wan̄a ke ini enye ọkọdọhọde ete ke Jesus ama ọkọdọk ke enyọn̄ “ikebehe idụk ke edisana ebiet emi ẹdade ubọk ẹnam, emi onyụn̄ edide mbiet ata Edisana Ebiet; edi ebe odụk ke ata heaven, man Enye ada ke iso Abasi ke emi kaban̄a nnyịn.” (Mme Hebrew 9:24) Ntre idotenyịn Christian, emi an̄wamde nnyịn ndin̄wana mbiọn̄ọ unana idotenyịn, ikọn̄ọke ke mbon mbre ukara ẹdide owo edi ọkọn̄ọ ke ndutịm eke heaven. Enye ọkọn̄ọ ke Enyeemi Abasi ekemekde onịm, kpa Jesus Christ, oro ọkọnọde uwem esie nte ufak idiọkn̄kpọ nnyịn onyụn̄ adade ke iso Abasi ke ibuot nnyịn idahaemi. (1 John 2:1, 2) N̄ko-n̄ko, nte ẹsiwụtde ndien ndien ke mme ibuotikọ magazine emi, kpa Jesus emi edi enyeemi Abasi emekde onịm ndikara nte Edidem Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven ndien amanam ntre ọtọn̄ọde ke 1914. Obio Ubọn̄ eke heaven emi ke mîbịghike eyesio mme n̄kpọ oro ẹnụkde ata ediwak owo ẹsịn ke unana idotenyịn ẹfep.
Idotenyịn—“Ukwak Ubom Ukpọn̄”
Man anam mme andikot n̄wed esie ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke idotenyịn edinyan̄a mmimọ ebe ke Jesus ọkọkọn̄ọ ke eti isọn̄, Paul ama ada mbiet n̄kpọ etịn̄ ikọ. Enye ama anam an̄wan̄a ete, “Idotenyịn oro ke nnyịn inyene nte ukwak ubom ukpọn̄ nnyịn.”—Mme Hebrew 6:19.
Mbonisan̄ nte Paul ẹma ẹtịm ẹdiọn̄ọ ukwak ubom. Mme ukwak ubom eset ẹkedi ata ukem ukem ye eke eyomfịn, ẹwakde ndida ukwak oro enyenede mbuot iba oro ebietde edet ẹnam man okpowụhọ ke isọn̄ mmọn̄. Ke akade Rome ke n̄kpọ nte isua 58 E.N., ubom oro Paul okodụkde okodu ke itiendịk edibak ke utan. Edi nte ubom oro akasan̄ade odụk mmọn̄ oro mîtụn̄ọke, mme awat ubom ẹma “ẹduọn̄ọ ukwak inan̄ ke etak ubom.” Ke ntak mme ukwak ubom oro, ubom oro ama ọbọhọ oyobio oro.—Utom 27:29, 39, 40, 44.
Nso, ndien, ke ana afo anam man anam idotenyịn fo ọsọn̄ọ ada nte ukwak ubom man otodo afo ekeme ndibọhọ nsọn̄ọn̄kpọ ndutịm uforo, udọn̄ọ ikpọkidem m̀mê eke ntụk, m̀mê “oyobio” efen ekededi oro ekemede ndisịm fi? Akpa, nịm ke akpanikọ nte ke mme un̄wọn̄ọ Bible ẹdot se ẹberide edem. “Ẹdomo kpukpru n̄kpọ ẹse.” (1 Thessalonica 5:21) Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹtịn̄de ikọ ẹnọ fi ini efen, kpan̄ utọn̄ ke se mmọ ẹtịn̄de. Edieke mmọ mîsiwakke ndiwaha ebiet emi afo odụn̄de, yom mmọ kụt ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ oro ekperede akan. Mmọ idinyịkke fi ndibuana ye mmọ, edi mmọ ẹyenọ fi ikot ndinyịme ukpepn̄kpọ Bible mfọn, oro ẹdidiomide ndinịm ke ebiet ye ini ekededi oro eferede fi ke idem.
Utọ ukpepn̄kpọ oro eyenam fi onịm ke akpanikọ ete ke Abasi “edi Andinọ mmọemi ẹyomde Enye utịp.” (Mme Hebrew 11:6) Afo eyekpep ete ke mîbịghike Obio Ubọn̄ Abasi ke ubọk Edidem oro, Christ Jesus, eyesio mbiara ye unana edidi ukem oro anamde ata ediwak owo ẹnana idotenyịn mfịn. Ke idak Obio Ubọn̄ oro, ẹyefiak ẹnam isọn̄ emi edi paradise, ndien Abasi eyenọ mbon oro ẹmade enye nsinsi uwem. (Psalm 37:29; Ediyarade 21:4) Nso ubọn̄ ubọn̄ idotenyịn!
Kot Bible ye ntịn̄enyịn man okụt ke idotenyịn emi edi akpanikọ. Ekem nam n̄kpọ ndikọri n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Abasi, ndikabade ndi ufan esie ukem nte Abraham ekedide. (James 2:23) Sia Jehovah edide ‘Andikop akam,’ sian enye mme udọn̄ fo. Ke ini afo asan̄ade ekpere ke esịt akpanikọ, akam fo eyen̄wam fi ndibiomode mme mbiomo fo nnyụn̄ n̄kan unana idotenyịn fo. Spirit Abasi ekeme idem ndiberede usụn̄ ndikpụhọde idaha oro anamde fi okop mfụhọ.—Psalm 55:22; 65:2; 1 John 5:14, 15.
‘Ẹmụm Ẹkama’!
Ke ama okotoro ete ekemmọ mbet esie “ẹdomo kpukpru n̄kpọ ẹse,” Paul ama adian do ete: “Ẹmụm se ifọnde ẹkama.” (1 Thessalonica 5:21) Usụn̄ kiet ndinam emi edi ndibuana ye mme owo oro ẹmụmde idotenyịn Christian ẹkama n̄ko. Enyene-ọniọn̄ edidem Solomon okodụri owo utọn̄ ete: “Owo eke asan̄ade ye mme enyene-ibuot eyenyene ibuot: edi nsan̄a mbon ndisịme eyediọn̄ ọdiọk.” (Mme N̄ke 13:20) Kûyak asari m̀mê etikwo etikwo ekikere akpan fi ndiyom nti nsan̄a. Ke uwụtn̄kpọ, mme owo oro mîkenyeneke idotenyịn ke ini edem ẹdu ke otu Mme Ntiense Jehovah. Edi mmọ ndikpep Bible, adianade ye inem inem ebuana ye ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ, ọsọn̄ọ itie ebuana mmọ ye Jehovah onyụn̄ ọnọ mmọ idotenyịn oro ẹkemede ndiberi edem, emi ebietde ukwak ubom. Nte emi ke akpanikọ akan unana idotenyịn? Enye ke akpanikọ akan.
Da ke uwụtn̄kpọ Annmarie, oro ibak ibak edinam ebe esie akanamde enye anana idotenyịn. Enye anam an̄wan̄a ete: “Ami mma mbiere ndiwot idem, edi ke ndusụk ntak mma mbiere ndibemiso mbọn̄ akam nnọ Abasi. Mmeti ndọhọde nte, ‘Ntak emi afo mûkemeke ndin̄wam mi-e? Ke ata anyanini mma ndori enyịn ke afo, edi ufọn idụhe.’ Mma mbiere akam mi n̄kerede nte ke uduak idụhe ke uwem, ntre ke ọkpọfọn ndikpa. Ke ebe oro ẹma ẹkọn̄ usụn̄. Mma mbiere ndifụmi oro, ndoride enyịn nte ke owo ekededi oro okodude do eyenyọn̄ ke akpatre.
“Ema ẹyịre ẹkọn̄, ndien ama otịmede mi. Mma n̄kwọhọde mmọn̄eyet mi mfep nnyụn̄ n̄ka man n̄kese m̀mê anie okodu ke enyịnusụn̄, ndoride enyịn ndifiak edem usọp usọp man n̄kanam se n̄kaduakde. Edi,” Annmarie ọdọhọ ete, “ekọm enyene Jehovah, enye ikotịbeke ke usụn̄ oro, koro ke ini n̄kebederede usụn̄, mma n̄kụt iban iba ẹdade do. Ke akpanikọ, ibuot ama oyon̄ mi etieti, ndien ami n̄kenen̄ekede mfiọk se mmọ ẹketịn̄de. Edi mmọ ẹma ẹnọ mi n̄wed oro akanamde an̄wan̄a nte ke uwem enyene uduak. Enye ekedi se ami n̄kakam nyomde man mfiak ndemede udọn̄ mi kaban̄a uwem.” Isenowo esie ẹma ẹdiomi ukpepn̄kpọ Bible ofụri ini ye enye. Annmarie ama ekpep ndikabade ndi ufan Abasi. Emi, nte utịp, ama ọnọ enye uduak ke uwem. Idahaemi enye ke an̄wam mbon efen ndikọri mbuọtidem ke Abasi.
Eyedi afo omodori enyịn aban̄a utịt unana idotenyịn ye unana edifiọk kpukpru se ikabuanade. Edi edieke edide afo akanam ọmọbọn̄ akam ete: “Yak Ubọn̄ Fo edi; yak inam uduak Fo; nte ẹnamde ke heaven, yak inam ke isọn̄ kpasụk ntre,” do afo ọmọbọn̄ akam oyom edidi Obio Ubọn̄ Abasi ke ubọk Jesus Christ, emi edibiatde mme n̄kpọ oro onụkde mbon nti esịt esịn ke unana idotenyịn efep. (Matthew 6:10) Ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible fo ye edibuana kpukpru ini ye mbon efen oro ẹnyenede ukem mbuọtidem oro eyenam idotenyịn fo ọsọn̄ọ eyịre ke Obio Ubọn̄ Jehovah emi edide oro edinyụn̄ adade Paradise ọsọk isọn̄ nnyịn. (1 Timothy 6:12, 19) Emi edi ubọn̄ ubọn̄ idotenyịn oro magazine emi ọtọtde ke kpukpru nsiondi. Mụm idotenyịn oro kama ke ofụri esịt man an̄wana ọbiọn̄ọ unana idotenyịn. Ke akpanikọ, ‘idotenyịn emi iyakke ikụt bụt.’—Rome 5:5.
[Ndise ke page 7]
Ndikpep Bible ọnọ nnyịn idotenyịn oro anamde n̄kpọ nte “ukwak ubom ukpọn̄”