“Eti Ibuot” Nte Utịt Asan̄ade Ekpere

“Utịt ofụri n̄kpọ ke ekpere. Mmọdo mbufo ẹnyene eti ibuot.” —1 PETER 4:7.

1. Nso ibuana ke ndinyene “eti ibuot”?

MME ikọ apostle Peter eke enyọn̄ emi ẹkpenyene nditụk usụn̄ oro mme Christian ẹdude uwem ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ. Nte ededi, Peter ikọdọhọke mme andikot n̄wed esie ẹsion̄o idem ẹkpọn̄ mme mbiomo eke usen ke usen ye mme mbubehe uwem emi; m̀mê enye ndikesịn udọn̄ nnọ edinyene ebeubọk ndịk mban̄a nsobo emi edide. Utu ke oro, enye eketeme ete: “Ẹnyene eti ibuot.” Ndinyene “eti ibuot” abuana edinyene eti ubiere, edinyene ifiọk, ọniọn̄, mbufiọk ke ikọ ye mme edinam nnyịn. Enye ọwọrọ ndiyak Ikọ Abasi akara ekikere ye mme edinam nnyịn. (Rome 12:2) Sia nnyịn idude uwem “ke ufọt n̄kwakwan̄a ye idiọk emana,” oyom eti ibuot man ibọhọ mme mfịna ye afanikọn̄.—Philippi 2:15.

2. Didie ke ime Jehovah enyene ufọn ọnọ mme Christian mfịn?

² “Eti ibuot” n̄ko ayan̄wam nnyịn ndisụhọde idem, nnyene nnennen ekikere mban̄a idem nnyịn. (Titus 2:12; Rome 12:3) Emi edi akpan n̄kpọ ke ikerede iban̄a mme ikọ oro ẹwetde ke 2 Peter 3:9: “Ọbọn̄ iduọnke ke edinam un̄wọn̄ọ Esie, ke ido nte ndusụk owo ẹkerede ẹte, Enye ọduọn; Enye akam enyene anyan ime ye mbufo, inyụn̄ iyomke baba owo kiet atak, edi oyom kpukpru owo ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt.” Tịm fiọk ete ke Jehovah enyene ime, idịghe sụk ye mbon oro mînịmke ke akpanikọ, edi n̄ko “ye mbufo”—mme andibuana ke esop Christian. Ntak-a? Koro enye “iyomke baba owo kiet atak.” Eyedi ndusụk owo ẹsụk ẹnyenyene mme ukpụhọde ye mme edinen̄ede ndinam man otodo ẹdot ndibọ enọ nsinsi uwem. Ẹyak nnyịn ke ntre ise mme ikpehe oro ẹkemede ndiyom inam mme edinen̄ede.

“Eti Ibuot” ke Mme Ọkpọkpọ Itie Ebuana Nnyịn

3. Mme mbụme ewe ke mme ete ye eka ẹkpebụp idemmọ ẹban̄a nditọ mmọ?

³ Ufọk ekpenyene ndidi itie emem. Edi ye ndusụk owo enye awak ndidi “ọyọhọ ufọk . . . utọk.” (Mme N̄ke 17:1) Nso kaban̄a ubon fo? Nte ufọk fo odu ke ifụre ọbọhọ “iyatesịt, ye utọk, ye isụn̄i”? (Ephesus 4:31) Nso kaban̄a nditọ fo? Ndi mmọ ẹkere ke ẹma ẹnyụn̄ ẹdara mmimọ? (Men Luke 3:22 domo.) Ndi afo amada ini nditeme nnyụn̄ nnọ mmọ ukpep? Ndi afo ‘ọmọnọ item ke edinen ido’ utu ke ndinọ ke ifụtesịt ye iyatesịt? (2 Timothy 3:16) Sia nditọ ẹdide “udeme Jehovah,” enye enyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ke nte ẹnamde n̄kpọ ye mmọ.—Psalm 127:3.

4. (a) Nso ikeme ndisụn̄ọ edieke ebe anamde n̄kpọ ye n̄wan esie ke nsọn̄ido? (b) Didie ke ibanndọ ẹkeme ndinam emem ẹnyenede ye Abasi ọkọri nnyụn̄ nnam inemesịt ọkọri ke ofụri ubon?

⁴ Nso kaban̄a nsan̄andọ nnyịn? “Mme ebe ẹkpama iban mmọ nte idemmọ. Owo eke amade n̄wan esie ama idemesie: koro akananam baba owo kiet isuaha obụkidem esie, edi ọbọbọk enye, onyụn̄ etịm ekpeme enye, kpa nte Christ anamde ye ufọk Abasi.” (Ephesus 5:28, 29) Idịghe sụk emem ufọk esie ke erenowo emi edide owo isụn̄i, etiede ufịk ufịk, m̀mê nsọn̄ido nsọn̄ido esịn ke itiendịk edi ada itie ebuana esie ye Abasi ke usụhọde. (1 Peter 3:7) Nso kaban̄a ibanndọ? Mmọ n̄ko ẹkpenyene ‘ndisụk idem nnọ mme ebe mmọ nte ẹnam ẹnọ Ọbọn̄.’ (Ephesus 5:22) Ndikere ndinem Abasi esịt ekeme ndin̄wam n̄wanndọ ofụmi mme ndudue ebe esie onyụn̄ osụk idem ọnọ enye ye unana ediyat esịt. Ndusụk ini, n̄wan ekeme ndikere ke akpana itịn̄ ekikere imọ. Mme N̄ke 31:26 etịn̄ aban̄a enyene-ido an̄wan ete: “Enye ada ifiọk atat inua esie; ewụhọ ima onyụn̄ odoro enye ke edeme.” Ebede ke ndinam n̄kpọ ye ebe esie ke usụn̄ mfọnido ye ukpono, enye omụm emem esie ye Abasi akama, onyụn̄ anam inemesịt ofụri ubon ọkọri.—Mme N̄ke 14:1.

5. Ntak emi mme uyen ẹkpetienede item Bible kaban̄a nte ẹnamde n̄kpọ ye mme ete ye eka mmọ?

⁵ N̄kpri owo, didie ke mbufo ẹnam n̄kpọ ye mme ete ye eka mbufo? Nte mbufo ẹmesida uyat uyat ikọ unana ukpono oro ẹwakde ndinyịme ke ererimbot ẹtịn̄ ikọ? Mîdịghe nte mbufo ẹmenam ewụhọ Bible emi: “Nditọ, ẹkop uyo mme ete ye mme eka mbufo ke Ọbọn̄; koro emi enende. Kpono usọ ye uka, emi edi akpa ibet eke asan̄ade ye un̄wọn̄ọ, man ọkpọfọn ye afo, afo okponyụn̄ odu uwem ebịghi ke isọn̄”?—Ephesus 6:1-3.

6. Didie ke nnyịn ikeme ndibịne emem ye mme ekemmọ andituak ibuot?

⁶ Nnyịn iwụt “eti ibuot” n̄ko ke ini ‘iyomde emem inyụn̄ ibịnede enye’ ye mme ekemmọ andituak ibuot. (1 Peter 3:11) Ndutan̄uyo ye mme mfịna ẹsidemede ke ini ke ini. (James 3:2) Edieke ẹyakde usua ọkọri, emem ofụri esop ekeme ndidu ke itiendịk. (Galatia 5:15) Ntre ẹbiere utọk usọp usọp; ẹkọk mme mfịna emem emem.—Matthew 5:23-25; Ephesus 4:26; Colossae 3:13, 14.

“Eti Ibuot” ye Mme Mbiomo Ubon

7. (a) Didie ke Paul ekesịn udọn̄ ọnọ ediwụt “eti ibuot” ke mme mbubehe eke usen ke usen? (b) Nso edu ke mme ebe ye ibanndọ ẹdide Christian ẹkpenyene kaban̄a mme mbiomo esịtufọk?

⁷ Apostle Paul ama ọnọ mme Christian item ete ‘ẹdu uwem ke eti ibuot.’ (Titus 2:12) Edi n̄kpọ udọn̄ nte, ke udọn̄ikọ oro, Paul eteme iban ete “ẹma [mme] ebe mmọ, ẹma nditọ mmọ, ẹnyene eti ibuot, ẹnyene bụt, ẹtie ke ufọk ẹnam n̄kpọ.” (Titus 2:4, 5) Paul ekewet oro ke isua 61-64 E.N., isua ifan̄ mbemiso utịt editịm n̄kpọ mme Jew. Edi, mme edinam eke usen ke usen, utọ nte utomufọk, ẹkesụk ẹdedi akpan n̄kpọ. Mme ebe ye ibanndọ ke ntre ẹkpenyene ndinyene nnennen, in̄wan̄în̄wan̄ ekikere mban̄a mme mbiomo esịtufọk mmọ mbak “ikọ Abasi edidia esuene.” Ibuot ufọk kiet ama ekpe esenowo ubọk aban̄a esuene esuene idaha oro enye okokụtde ke ufọk esie. Enye ama anam an̄wan̄a ete ke itre ndidiọn̄ enye “ke ntak oro imọ idide asiakusụn̄.” Edi n̄kpọ odotde itoro ke ini nnyịn inamde n̄waidem ke ntak Obio Ubọn̄, edi ana nte ibem iso inọ ubon nnyịn ntịn̄enyịn.

8. Didie ke mme ibuot ubon ẹkeme ndise mban̄a mme udọn̄ ubon mmọ ke usụn̄ oro adade ukem ukem?

⁸ Bible akpak mme ete ndinọ mme ubon mmọ akpa ntịn̄enyịn, ọdọhọde ke owo eke okpude nditịm n̄kpọ nnọ ubon esie “esịn̄e nsa ye mbuọtidem, onyụn̄ ọdiọk akan owo eke mînịmke ke akpanikọ.” (1 Timothy 5:8) Mme idaha uduuwem ẹkpụhọde ke ofụri ererimbot, ndien ọfọn ẹnyene ukeuke idotenyịn ẹban̄a mme n̄kpọ obụkidem. Andiwet Mme N̄ke 30:8 ọkọbọn̄ akam ete: “Kûnọ mi ubuene, kûnyụn̄ unọ mi inyene.” Nte ededi, mme ete ye eka ikpenyeneke ndifụmi mme n̄kpọ obụkidem oro nditọ mmọ ẹyomde. Nte okpowụt eti ibuot, ke uwụtn̄kpọ, owo ndikokoi ntre ndinọ ubon esie mme akpan n̄kpọ oro ẹyomde ke uwem man ebịne mme ifetutom ukara Abasi? Nte emi ikpanamke nditọ ẹkop iyatesịt? Ke n̄kan̄ eken, Mme N̄ke 24:27 ọdọhọ ete: “Tịm nam utom fo ke ebresien, nyụn̄ nam n̄kpọ ma ke in̄wan̄; ndien ke ini oro okụrede, bọp ufọk fo.” Ih, ke adan̄aemi edikere mban̄a mme n̄kpọ obụkidem enyenede itie esie, owo ‘ndibọp ufọk’ esie—ke n̄kan̄ eke spirit ye eke ntụk—edi akpan n̄kpọ.

9. Ntak emi owụtde eti ibuot mme ibuot ubon ndikere mban̄a n̄kpa m̀mê udọn̄ọ mmọ oro ekemede nditịbe?

⁹ Nte afo amanam ndutịm ọnọ edise mban̄a ubon fo ndusụk afo akpa mbabuat n̄kpa? Mme N̄ke 13:22 ọdọhọ ete: “Eti owo ada akpa ọnọ nditọ nditọ.” Ke adianade ye n̄kpọ akpa edide ifiọk Jehovah ye eti itie ebuana ye enye, mme ete ye eka ẹyenyene udọn̄ nditịm n̄kpọ nnọ nditọ mmọ ke n̄kan̄ obụkidem. Ke ediwak idụt nti ibuot ubon ẹyedomo ndinyene okụk ẹtịmde ẹnịm, n̄wetnnịm uduak, ye insurance. Kamse, ikọt Abasi idịghe se “ini ye unọmọ” mîkemeke ndisịm. (Ecclesiastes 9:11) Okụk edi “se ikpemede,” ndien editịn̄ enyịn nnam ndutịm ekeme ndikpan nsọn̄ọn̄kpọ. (Ecclesiastes 7:12) Ke mme idụt oro mîdịghe ukara ekpe okụk ibọkusọbọ, ndusụk owo ẹkeme ndimek ndinịm okụk nnọ usọbọ m̀mê ndinam orụk ndutịm efen nnọ edibọ usọbọ.a

10. Didie ke mme ete ye eka Christian “ẹkpenịm n̄kpọ ẹnọ”’ nditọ mmọ?

¹⁰ N̄wed Abasi ọdọhọ n̄ko ete: “Idịghe nditọ ẹkpenịm n̄kpọ ẹnọ ete ye eka, edi ete ye eka ẹnọ nditọ.” (2 Corinth 12:14) Ke ererimbot edi ọsọ n̄kpọ mme ete ye eka ndinịm okụk nnọ ufọkn̄wed ye ndọ nditọ mmọ ke ini iso man otodo ẹnọ mmọ eti ntọn̄ọ ke uwem. Ndi afo ama ekere aban̄a editịm n̄kpọ nnịm nnọ ini iso eke spirit eyen fo? Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ke eyen fo oro ama ọkọkọri ọwọrọ owo anam utom ukwọrọikọ uyọhọ ini. Ke adan̄aemi mme asan̄autom uyọhọ ini mîkpobụpke m̀mê ndidori enyịn ke un̄wam oro otode an̄wa, mme ima ima ete ye eka ẹkeme ndimek ‘ndinọ enye se inanade enye’ man ẹn̄wam enye aka iso odu ke utom uyọhọ ini.—Rome 12:13; 1 Samuel 2:18, 19; Philippi 4:14-18.

11. Nte edinyene nnennen ekikere mban̄a okụk owụt unana mbuọtidem? Nam an̄wan̄a.

¹¹ Ndinyene nnennen ekikere mban̄a okụk iwụtke unana mbuọtidem nte ke idiọk editịm n̄kpọ Satan emi ke ekpere utịt esie. Emi n̄kukụre edi ediwụt “ata ọniọn̄” ye eti ubiere. (Mme N̄ke 2:7; 3:21, NW) Jesus ama etịn̄ ini kiet ete ke “mbon eyo emi ẹdi ọniọn̄ . . . ẹkan nte nditọ un̄wana ẹdide” ke nte mmọ ẹdade okụk ẹnam n̄kpọ. (Luke 16:8) Eyịghe idụhe, ndien, nte ke ndusụk owo ẹkụt nte oyomde mmọ ẹnam mme ukpụhọde ke usụn̄ oro mmọ ẹdade inyene mmọ ẹnam n̄kpọ, man otodo mmọ ẹkeme nditịm nse mban̄a mme udọn̄ ubon mmọ.

“Eti Ibuot” ke nte Nnyịn Isede Ubọ Ukpep

12. Didie ke Jesus ekekpep mme mbet esie ndikpụhọde ntiene mbufa idaha?

¹² “Idaha ererimbot emi ke okpụhọde,” ndien mme ntatara ukpụhọde ke ndutịm uforo ye n̄kọri ke ifiọk ubotn̄kpọ ke ẹda itie usọp usọp. (1 Corinth 7:31, NW) Nte ededi, Jesus ama ekpep mme mbet esie ndikpụhọde ntiene mme idaha. Ke ini enye okosiode mmọ ọdọn̄ ke akpa isan̄ ukwọrọikọ mmọ enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Ẹkûkama gold, m̀mê silver, m̀mê okpoho okụk ke ekpatokụk mbufo; ẹkûnyụn̄ ẹkama ekpatisan̄, m̀mê ọfọn̄idem iba, m̀mê ikpaukot, m̀mê esan̄: koro eyenutom odot udia esie.” (Matthew 10:9, 10) Nte ededi, ke ukperedem Jesus ama ọdọhọ ete: “Owo eke enyenede ekpatokụk emen, onyụn̄ ada ekpat udia n̄ko.” (Luke 22:36) Nso ikokpụhọde? Mme idaha. Usua ido ukpono ama enen̄ede okpon ke n̄kann̄kụk oro, ndien idahaemi mmọ ẹkenyene ndinọ idemmọ se mmọ ẹyomde.

13. Nso idi akpan uduak ubọ ukpep, ndien didie ke mme ete ye eka ẹkeme ndinọ nditọ mmọ ibetedem ke afan̄ emi?

¹³ Kpasụk ntre mfịn, ekeme ndiyom mme ete ye eka ẹkere ẹban̄a nte idaha ndutịm uforo enen̄erede etie mfịn. Ke uwụtn̄kpọ, nte mbufo ẹmanam ndutịm man ẹkụt ẹte ke nditọ mbufo ẹbọ ukpep oro odotde? Akpan uduak ubọ ukpep ekpenyene ndidi man etịm uyen idem ndidi asan̄autom Jehovah oro enyenede uforo. Ndien ata akpan ukpepn̄kpọ ke ofụri ofụri edi eke spirit. (Isaiah 54:13) Mme ete ye eka n̄ko ẹnyene udọn̄ ẹban̄a ukeme nditọ mmọ ndise mban̄a idemmọ ke n̄kan̄ okụk. Ntre ẹnọ nditọ mbufo ndausụn̄, ẹn̄wam mmọ ẹmek mme ukpepn̄kpọ ufọkn̄wed oro ẹdotde, ẹnyụn̄ ẹneme ye mmọ m̀mê owụt eti ibuot ndibọ ukpep efen efen m̀mê idotke. Mme utọ ubiere oro ẹdi mbiomo ubon, ndien mbon efen ikpenyeneke ndikụt ndudue nnọ se ẹmekde ndinam. (Mme N̄ke 22:6) Nso kaban̄a mbon oro ẹmekde ndinọ nditọ mmọ ukpep ke ufọk?b Ke adan̄aemi ediwak owo ẹnamde utom oro odotde itoro, ndusụk owo ẹkụt nte utom emi ọsọn̄de akan nte mmọ ẹkekerede, ndien nditọ mmọ ẹbọ ufen. Ntre edieke afo ekerede aban̄a unọ ukpep ke ufọk, kụt ete ke imabat se iditakde, etịmde odụn̄ọde m̀mê afo emenyene usọ ye ifiọk oro ẹyomde ndinam emi mma.—Luke 14:28.

‘Kûyom Ikpọ N̄kpọ’

14, 15. (a) Didie ke Baruch ọkọduọk edida ukem ukem esie ke n̄kan̄ eke spirit? (b) Ntak emi ekedide ndisịme enye ‘ndiyom ikpọ n̄kpọ’?

¹⁴ Sia utịt editịm n̄kpọ emi mîdịghe kan̄a, ndusụk owo ẹkeme ndinyene ntụhọ ediyom se ererimbot ekemede ndinọ—ubọkọkọ oro ọwọrọde etop, utom emi udori okponde, ye uforo. Kere ban̄a Baruch, ewetn̄wed Jeremiah. Enye ekeseme ete: “Ọdọdiọk ye ami ndien! koro Jehovah ọmọkọrọ ndutụhọ ke ubiak mi; mmakpa mba ke eseme mi, ndien n̄kwe nduọkodudu.” (Jeremiah 45:3) Baruch ama akpa mba. Ndinam utom nte ewetn̄wed Jeremiah ekedi ọkpọsọn̄ utom oro akakamade mfịghe. (Jeremiah 36:14-26) Ndien eketie nte mfịghe oro idinyeneke utịt. Isua 18 ẹkenyene ndibe mbemiso ẹsobode Jerusalem.

¹⁵ Jehovah ama asian Baruch ete: “Sese, ami mmọn̄ n̄wụri se n̄kọbọpde, nnyụn̄ ndịbede se n̄kọtọde, kpasụk ofụri isọn̄ oro. Ndien afo osụk oyom ikpọ n̄kpọ ke idemfo. Kûyom.” Baruch ama etre ndida ukem ukem. Enye ama ọtọn̄ọ ‘ndiyom ikpọ n̄kpọ nnọ idemesie,’ ekeme ndidi ekedi inyene, uwọrọiso, m̀mê n̄kpọ obụkidem oro ọnọde ukpeme. Sia ekedide nte ke Jehovah ọmọn̄ ‘edịbede ofụri isọn̄ oro,’ nso ifiọk ikesịne ke ndiyom mme utọ n̄kpọ oro? Jehovah ke ntre ama ọnọ Baruch n̄kpọ editi emi ke sụn̄sụn̄ ido: “Koro sese, ami nyada idiọk ntiene kpukpru owo . . . edi nyọnọ fi uwem fo ke n̄kpọ mbụme, ke kpukpru ebiet eke afo akade do.” Inyene obụkidem ikọbọhọke nsobo Jerusalem! Jehovah ọkọn̄wọn̄ọ ndinọ sụk ‘uwem esie nte n̄kpọ mbụme.’—Jeremiah 45:4, 5.

16. Nso ukpepn̄kpọ ke ikọt Jehovah mfịn ẹkeme ndikpep nto ifiọk n̄kpọntịbe Baruch?

¹⁶ Baruch ama etiene ndausụn̄ Jehovah oro, ndien, nte Jehovah ọkọn̄wọn̄ọde, Baruch ama ọbọhọ ye uwem esie. (Jeremiah 43:6, 7) Nso akwa ukpepn̄kpọ ke emi edi ntem ọnọ ikọt Jehovah mfịn! Idịghe ini ‘ndiyom ikpọ n̄kpọ nnọ idem nnyịn’ edi emi. Ntak-a? Koro “ererimbot ke ebebe efep, ye mbumek esie.”—1 John 2:17.

Mfọnn̄kan Usụn̄ Ndida Ini emi Osụhọde Nnam N̄kpọ

17, 18. (a) Didie ke Jonah akanam n̄kpọ ke ini mbon Nineveh ẹkekabarede esịt? (b) Nso ukpepn̄kpọ ke Jehovah ekekpep Jonah?

¹⁷ Didie, ndien, ke nnyịn ikeme ndida ini emi osụhọde nnam n̄kpọ ke mfọnn̄kan usụn̄? Kpep n̄kpọ to ifiọk n̄kpọntịbe prọfet Jonah. Enye ama “aka ke Nineveh . . . ; ndien enye ọkwọrọ onyụn̄ ọdọhọ, ete, Osụk kan̄a usen aba, ndien Nineveh ayabiara.” Ke n̄kpaidem Jonah, mbon Nineveh ẹma ẹnam n̄kpọ ẹban̄a etop esie ẹnyụn̄ ẹkabade esịt! Jehovah ama etre ndisobo obio oro. Nso ke Jonah akanam? “O Jehovah, mbọk, ndien, bọ mi uwem mi: koro n̄kpa mi ọfọnde akan uwem mi.”—Jonah 3:3, 4; 4:3.

¹⁸ Jehovah ndien ama ekpep Jonah akpan ukpepn̄kpọ. Enye ama “enịm eto kiet, onyụn̄ anam enye ofụk Jonah, man anam mfụt ke enyọn̄ ibuot esie . . . ndien Jonah adara akamba idatesịt aban̄a eto oro.” Nte ededi, idatesịt Jonah ikebịghike koro ke mîbịghike eto oro ama asat. Jonah ama ‘ayat esịt’ aban̄a nnanenyịn esie. Jehovah ama anam akpan n̄kpọ Esie ọwọrọ ada, ọdọhọde ete: “Afo emenyene mbọm aban̄a eto oro . . . Nte ami ndien n̄kpenyeneke mbọm ye Nineveh, akwa obio emi tọsịn owo itie ikie ye edịp ye udori, ẹmi mîdiọn̄ọke ubọk nnasia mmọ ye ufien mmọ, ye ediwak ufene n̄ko, ẹdude ke esịt?”—Jonah 4:6, 7, 9-11.

19. Ewe ibụk ibụk usụn̄ ukere n̄kpọ ke nnyịn ikpefep?

¹⁹ Ekikere Jonah ekedi ibụk ibụk didie ntem! Enye ama okop mbọm aban̄a eto, edi ikokopke ndomo esisịt mbọm iban̄a mbon Nineveh—mme owo ẹmi, ke nditịn̄ ke usụn̄ifiọk eke spirit, ‘mîkọdiọn̄ọke ubọk nnasia mmọ ye ufien.’ Nnyịn kpasụk ntre imekeme ndinyene udọn̄ nte enende ite ẹsobo idiọk ererimbot emi ẹfep! (2 Thessalonica 1:8) Nte ededi, ke adan̄aemi ibetde, nnyịn imenyene mbiomo ndin̄wam mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹmi, ke nditịn̄ ke usụn̄ifiọk eke spirit, ‘mîdiọn̄ọke ubọk nnasia mmọ ye ufien mmọ.’ (Matthew 9:36; Rome 10:13-15) Nte afo ayada ibio ini emi osụhọde an̄wam adan̄a ediwak owo nte ekekeme man ẹnyene ọsọn̄urua ifiọk Jehovah? Ewe utom ekpemen udomo ye idatesịt otode edin̄wam owo enyene uwem?

Ka Iso Ndidu Uwem ye “Eti Ibuot”

20, 21. (a) Ewe idi ndusụk usụn̄ oro nnyịn ikemede ndiwụt “eti ibuot” ke mme usen ẹmi ẹdide ke iso? (b) Mme edidiọn̄ ewe ẹdisụn̄ọ ẹto edidu uwem ye “eti ibuot”?

²⁰ Nte editịm n̄kpọ Satan akade iso nditen̄ n̄ka nsobo, nnyịn iditreke ndisobo mbufa n̄kpọ-ata. Udiana Timothy 3:13 ama ebem iso etịn̄ ete: “Ndiọi owo ye mbon abian̄a ẹyedọdiọn̄ ẹdiọk ẹka iso.” Edi ‘ẹkûkpa mba, ẹkop mmemidem ke ukpọn̄.’ (Mme Hebrew 12:3) Beri edem ke Jehovah kaban̄a odudu. (Philippi 4:13) Kpep ndida n̄kekem ye idaha, ndinam mme ukpụhọde ntiene mme idiọk idaha ẹmi, utu ke ndiwụk ekikere ke ini edem. (Ecclesiastes 7:10) Da ata ọniọn̄ nam n̄kpọ, etienede ndausụn̄ emi “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọde.—Matthew 24:45-47.

²¹ Nnyịn ifiọkke m̀mê ini emi osụhọde ọniọn̄ adan̄a didie. Kpa ye oro, nnyịn imekeme nditịn̄ ye uko nte ke “utịt kpukpru n̄kpọ ke ekpere.” Tutu utịt oro edi, ẹyak nnyịn idu uwem ye “eti ibuot” ke mme edinam nnyịn ye kiet eken, ke usụn̄ oro nnyịn isede iban̄a mme ubon nnyịn, ye ke mme mbiomo utom idịbi udia nnyịn. Ke ndinam ntre, kpukpru nnyịn imekeme ndinyene mbuọtidem nte ke akpatre ẹyekụt nnyịn nte ‘itiede ke emem, inana ntọi, inyụn̄ inana ndo’!—2 Peter 3:14.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Mme Akpan N̄kpọ Ndụn̄ọde

◻ Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt “eti ibuot” ke mme ọkpọkpọ itie ebuana nnyịn?

◻ Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt edida ukem ukem ke ndise mban̄a mme mbiomo ubon nnyịn?

◻ Ntak anade mme ete ye eka ẹnyene udọn̄ ke ubọ ukpep nditọ mmọ?

◻ Mme ukpepn̄kpọ ewe ke nnyịn ikpep ito Baruch ye Jonah?

[Ndise ke page 18]

Ke ini ebe ye n̄wanndọ ẹnamde n̄kpọ ye kiet eken ke idiọk usụn̄, mmọ ẹfụmi itie ebuana mmọ ye Jehovah

[Ndise ke page 20]

Mme ete ye eka ẹkpenyene ndinyene udọn̄ ke ubọ ukpep nditọ mmọ