Ndi Ama Ọfiọk?
Nso ke ikeme ndikpep nto apostle Peter ke enye ndikaka n̄kodu ye akwatikpa mbemiso ẹdọhọde enye aka edem Cornelius?
▪ Bible ọdọhọ ke Peter ama “odu ata ediwak usen ke Joppa ye owo kiet emi ekerede Simon, akwatikpa,” emi ‘ekenyenede ufọk ke mbeninyan̄.’ (Utom 9:43; 10:6) Mme Jew ẹkebat utom ukwatikpa nte ata ndedienede utom. Talmud onyụn̄ abat mme akwatikpa nte mme obiom. Utom ukwatikpa ama esinam Simon otụk okpo unam ke ubọk ke ubọk, ndien emi ọwọrọ ke enye ama esidehe kpukpru ini nte ibet ọkọdọhọde. (Leviticus 5:2; 11:39) Nsio nsio n̄wed emi ẹnemede n̄kpọ ẹban̄a akwatikpa emi ẹwụt ke etie nte Simon ekesida mmọn̄ inyan̄ anam utom esie, ndien ke itie ukwatikpa esie ikodụhe ke esịt obio sia ikpa esitebe etieti.
Kpa ye kpukpru emi, imekere ke ikafịnake Peter ndika n̄kodu ye Simon. Emi owụt ke etie nte enye ama ọtọn̄ọ ndikpebe Jesus, itieneke mme Jew ini oro isua mbon emi ẹdade ke edidehe.—Matthew 9:11; Luke 7:36-50.
Nso ke ikọ Jesus emi “afo ke idemfo ọdọhọ” ọwọrọ?
▪ Ke ini Caiaphas, akwa oku mme Jew, okowụkde Jesus ete etịn̄ m̀mê enye edi Christ, Eyen Abasi, Jesus ama ọbọrọ enye ete: “Afo ke idemfo ọdọhọ.” (Matthew 26:63, 64) Nso ke ikọ Jesus emi ọkọwọrọ?
Idịghe nte Jesus ekefefehe ndibọrọ mbụme Caiaphas. Etie nte ikọ oro ẹkabarede “afo ke idemfo ọdọhọ” ekedi ebetọ ikọ emi mme Jew ẹkesiwakde nditịn̄ nsọn̄ọ nte ke se owo etịn̄de edi akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, Talmud eke Jerusalem, emi mme Jew ẹkewetde ke n̄kpọ nte isua 1700 emi ẹkebede, etịn̄ aban̄a ete kiet emi ẹkebụpde enye m̀mê rabbi akpa, ndien enye ọbọrọ ete: “Afo ọdọhọ.” Ibọrọ esie emi okowụt ke enye enyịme ke rabbi akpa.
Jesus ama ọfiọk ke akwa oku emi enyene odudu ndiwụk imọ itịn̄ ikọ. Akan oro, edieke Jesus okpokodopde uyo, emi ọkpọkọwọrọ ke enye akan̄ ke imọ idịghe Christ. Ntre, Jesus ndikọdọhọ, “afo ke idemfo ọdọhọ” okowụt ke imenyịme ke imọ idi Christ. Ke nditịn̄ ke usụn̄ en̄wen, Mark ọdọhọ ke ini Caiaphas okobụpde Jesus m̀mê Enye edi Messiah, ke Jesus ama ọbọrọ uko uko ete: “Ndi enye.”—Mark 14:62; kot n̄ko Matthew 26:25 ye Mark 15:2.
[Ndise ke page 18]
Itie ukwatikpa ke Fez ke Morocco