Kpeme Ifiọk Oro Enyenede Aban̄a Nte Ini Edide Usọp Usọp
NSO idi ataata usụn̄ kiet, emi Abasi onyịmede ẹkaiso ẹnam n̄kpọ Jehovah ke ofụri ukpọn̄? Enye edi edinyene ata ifiọk oro aban̄ade nte ini edide usọp usọp ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ ke esịt nnyịn. Ndinam n̄kpọ Abasi ke usụn̄ ofụri ukpọn̄ ọwọrọ ndinam n̄kpọ nnọ enye ye ofụri idem nnyịn, ndien emi oyom ata, ọyọhọ nsụkibuot ke kpukpru n̄kpọ oro enye oyomde nnyịn inam.
Prọfet Moses ama ọsọn̄ọ etịn̄ aban̄a udọn̄ emi ke ini enye ọkọnọde idụt Israel item ete: “Ma ndien Abasi fo ke ofụri esịt fo, ye ke ofụri ukpọn̄ fo, ye ke ofụri odudu fo.” (Deuteronomy 6:5) Christ Jesus ama afiak ọnọ ukem item oro ediwak isua ikie ke ukperedem ete: “Ma Jehovah Abasi fo ke ofụri esịt fo, ye ke ofụri ukpọn̄ fo, ye ke ofụri ekikere fo.” (Matthew 22:37) Apostle Paul ama etịn̄ aban̄a kpa ukem n̄kpọ ẹyomde mi ke ini enye ọkọdọhọde mbon Ephesus ẹnam “se Abasi amade ye esịt kiet,” ye ke ini enye akakpakde mbon Colossae ete: “Sededi eke mbufo ẹnamde, ẹnam ke ofụri esịt, nte n̄kpọ eke ẹnamde ẹnọ Ọbọn̄, mînamke inọ owo.”—Ephesus 6:6; Colossae 3:23.
Nte ededi, edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndisịn esịt ye ukpọn̄ nnyịn ke utom oro inamde inọ Abasi edieke nnyịn mînyeneke ekikere ke nte ini edide usọp usọp ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ ke esịtidem nnyịn m̀mê edieke ifiọk oro ikenyenede ini kiet ko iban̄a nte ini edide usọp usọp akabarede okịm idahaemi—ndusụk osopde ofụri ofụri. Mfịn, nnyịn idu uwem ke ini oro edide usọp usọp emi mîbietke ini en̄wen ekededi ke mbụk owo.
Mme Akpan Ini Ẹmi Ẹkedide Usọp Usọp
Ekese ini oro ẹkedide usọp usọp ẹma ẹdu mbemiso eyo mme Christian. Eyo Noah ye ini oro akadade okosịm nsobo Sodom ye Gomorrah ke akpanikọ ẹkedi mme ini ẹmi ẹkedide ata usọp usọp. (2 Peter 2:5, 6; Jude 7) Nte eyịghe mîdụhe mme isua ẹkedude mbemsio Ukwọ ẹkeyọhọ ye usọp usọp edinam. Idem okposụkedi Noah ye ubon esie mîkọfiọkke nnennen ini emi Ukwọ oro editọn̄ọde, “uten̄e Abasi” mmọ ama anam mmọ ẹkụt ẹte mmimọ inamke efen.—Mme Hebrew 11:7.
Ukem ntre, mbemiso ẹkesobode Sodom ye Gomorrah, mme angel oro ẹma “ẹnyịk Lot” ẹnyụn̄ ẹdọhọ enye ete: “Bọhọ ye uwem fo.” (Genesis 19:15, 17) Ih, ke idaha enyeoro n̄ko, edinam n̄kpọ usọp usọp ama anyan̄a uwem ndinen owo. Ediwak isua ikie ke ukperedem ẹma ẹnọ mme Jew ẹkedide mbon ntan̄mfep ke Babylon item ẹte: “Mbufo ẹdan̄a! ẹdan̄a! ẹwọn̄ọ ke esịt! ẹkûtụk n̄kpọ ndek: ẹwọn̄ọ enye ke ufọt.” (Isaiah 52:11) Ke 537 M.E.N., n̄kpọ nte mbon ntan̄mfep 200,000 ẹma ẹsọsọp ẹwọn̄ọ ke Babylon ke ndinam ewụhọ prọfesi oro ekedide usọp usọp.
Ifiọk aban̄ade nte ini ekedide usọp usọp ke mme idaha kiet kiet oro ama osụn̄ọ ke mbon oro ẹkefiọkde ẹnyụn̄ ẹnịmde ke akpanikọ ẹte ke mmimọ idu uwem ke mme ini ẹmi ẹkedide usọp usọp ndinam utom ofụri ukpọn̄.
Nte Ini Ekedide Usọp Usọp ke Eyo Mme Christian
Ẹkeme n̄ko ndikop mme mfiori aban̄ade nte ini edide usọp usọp ke ofụri N̄wed Abasi Christian Usem Greek. “Ẹtịn̄ enyịn ẹse,” “ẹkpeme,” “ẹtie ẹkpeme,” “mbufo . . . ẹben̄e idem”—kpukpru ẹmi ẹdi mme ikọ oro Jesus akadade ndinam mme anditiene enye ẹnyene nnennen ifiọk ẹban̄a nte ini edide usọp usọp. (Matthew 24:42-44; Mark 13:32-37) Adianade do, n̄ke esie ẹban̄ade nditọiban duop, idiọk asan̄autom, talent, ye edibahade erọn̄ ye ebot kpukpru ẹma ẹdemede idotenyịn ẹnyụn̄ ẹnam ẹnyene ekikere ẹban̄a nte ini edide usọp usọp.—Matthew 25:1, 14, 15, 32, 33.
Ikokụreke ke Jesus ndiketịn̄ mban̄a nte ini edide usọp usọp edi enye n̄ko ama ọsọn̄ọ mme ikọ esie nte ẹdide ata idem n̄kpọ ebe ke ndinam n̄kpọ usọp usọp. Ke idaha kiet ke ini ẹkedomode ndinam enye odu ebịghi enye ama asian otuowo ete: “Mmenyene ndikwọrọ eti mbụk Ubọn̄ Abasi nnọ mme obio en̄wen n̄ko: koro ẹkedọn̄ mi ẹte ndinam oro.” (Luke 4:42, 43) N̄ko-n̄ko, enye ama esịn udọn̄ ọnọ mme mbet esie ẹte ẹben̄e Enyene-idọk osio mme anamutom ọdọn̄ edi ke idọk Esie koro “idọk okpon, edi mme anamutom iwakke.” (Matthew 9:37, 38) Utọ eben̄e oro ẹnamde do ẹnọ Abasi ẹbe ke akam ke akpanikọ owụt edu oro aban̄ade nte ini edide usọp usọp.
Nte Utọ Edinam N̄kpọ Usọp Usọp Oro Ama Akwan̄a?
Ndusụk owo ẹkeme ndibụp mbụme oro esịnede ifiọk ete, Ntak emi okoyomde ẹnyene ifiọk ẹban̄a nte ini edide usọp usọp adan̄aoro edieke edide “akwa ukụt” emi ẹkebemde iso ẹtịn̄ ekenyene ndida itie ediwak isua ikie ke iso?—Matthew 24:21.
Nnyịn imekeme ndinịm ke akpanikọ nte enye ikakam idịghe n̄kari ke Jesus akada ndinam mme anditiene enye ẹsịn idem ke utom edikwọrọ ye edinọ ukpep. Baba, ekedi ima oro Christ ekenyenede ọnọ mme mbet esie, ọkọrọ ye ifiọk oro enye okotịmde enyene aban̄a nte Jehovah esede ini, ekedi isọn̄ kaban̄a item esie nte yak ẹnam n̄kpọ usọp usọp. Ih, Christ Jesus ama ọfiọk ete ke ẹma ẹyom edu unam n̄kpọ usọp usọp man ẹnam se Jehovah amade nte ekemde ye uduak Abasi. N̄ko-n̄ko, enye ama ọfiọk ete ke mme mbet esie ẹyebọ ufọn ke n̄kan̄ eke spirit ebe ke ndikaiso nnyene ifiọk oro aban̄ade nte ini edide usọp usọp tutu enye afiak edi.
Jesus Christ ama owụt in̄wan̄în̄wan̄ nte ke utom unọ ikọ ntiense ofụri ererimbot odu emi ẹdinamde ke esisịt ini. (Matthew 24:14; Mark 13:10) Ẹkeyarade mme n̄kaiso ikpehe oro ẹban̄ade utom emi n̄kukụre nte utom emi akatarade. Edi ẹma ẹyom ẹnam n̄kpọ usọp usọp man ẹsu kpukpru ikpehe. Jesus ama owụt n̄kọri utom emi ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Mbufo ẹyenyụn̄ ẹdi mme ntiense Mi ke Jerusalem, ye ke ofụri Judea ye Samaria, tutu osịm utịt ererimbot.” (Utom 1:8) Ndien oro edi nte utom oro atarade tutu osịm emi. Emi ada ndusụk n̄kpọ n̄kpaidem ọsọk mme asan̄autom Abasi nte ini akade, oyomde ẹnam mme ukpụhọde ndusụk ini ke ifiọk oro ẹnyenede.
Ifiọk Christian kaban̄a nte ini edide usọp usọp ọmọyọhọ uduak Jehovah. Enye aman̄wam mme mbet Christ ndinam n̄kaiso utom mmọ nte ekemde ye ndutịm Jehovah oro mînyeneke ndudue. Ndien ke ntre mfịn, ke ifiakde ise edem ke se ikperede ndisịm isua 2,000, nnyịn imotịm ifiọk ndutịm Abasi oro ọyọhọ ọyọhọ ikan.
Ekikere usọp usọp ini eke Christian ama an̄wam mme mbet ndinọ ikọ ntiense mfọn mfọn ke Jerusalem, Judea, Samaria, nnyụn̄ nnọ mme Jew ẹmi ẹkesuanade mbemiso 36 E.N. ke ini oro san̄asan̄a mfọn oro ẹkefọnde Israel okosịmde utịt. (Daniel 9:27; Utom 2:46, 47) Ukem ntre, ekikere usọp usọp ini eke Christian ama an̄wam akpa esop ndinọ kpukpru mme Jew in̄wan̄în̄wan̄ ntọt nte ke ibịghike editịm n̄kpọ mmọ ọmọn̄ osịm utịt. (Luke 19:43, 44; Colossae 1:5, 6, 23) Ndien ke ama okosịm utịt ke owo mîkodorike enyịn ke 70 E.N., ekikere usọp usọp ini ama an̄wam mme ntiense Christ eke akpa isua ikie nditan̄a idotenyịn eke heaven nnọ ediwak owo mbemiso nsọn̄ibuot oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ akatatde akama-n̄kpa ekịm esie ofụk. (2 Thessalonica 2:3; 2 Timothy 4:2) Ekem, ke ofụri ediwak isua ikie eke Ntọn̄ọ Ntọn̄ọ Eyo Ntatenyịn oro, ibat ibat mme Christian mbiet ibokpot ẹma ẹsụk ẹkaiso ndinyene idotenyịn Obio Ubọn̄, nte Christ Jesus ekebemde iso etịn̄. (Matthew 13:28-30) Ke akpatre, ke edikem ini esie, Jehovah ama anam okopodudu, esop eke eyomfịn adaha ada, emi ọbọde odudu oto usọp usọp etop ubiereikpe esie oro enyenede mbon ẹmi ẹdude uwem ke utịt emana emi.—Matthew 24:34.
Nte Daniel eke usen edem, mme anam-akpanikọ Ntiense Abasi eke eyomfịn ididehede ifan̄a n̄kpọ ye Jehovah, ndibụp enye: “Afo a[n]anam nso?” (Daniel 4:35) Mmọ ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke Jehovah ọfiọk nnennen se ẹyomde man ẹnam utom esie ke nnennen ini. Ntre utu ke ndibụp mbụme mban̄a usụn̄ oro Jehovah otịmde mme n̄kpọ, mmọ ẹkop inemesịt nte ke Abasi ọnọ mmọ ifet ndinam utom ye enye ke mme akpan ini ẹmi.—1 Corinth 3:9.
N̄kaiso Nsịnudọn̄ ke Nte Ini Edide Usọp Usọp
Ntak en̄wen ndinam n̄kpọ usọp usọp edi unana ukeme nnyịn ndifiọk nnennen usen ye hour oro akwa ukụt edibuatde. Christ Jesus ama otịm owụt ke owo ndomokiet ke isọn̄ ifiọkke mbiere-nnịm usen ye hour oro akpan n̄kpọntibe emi editọn̄ọde. (Matthew 24:36) Ke idaha en̄wen enye ama etịn̄ ọnọ mme apostle esie ẹmi ẹkenyenede udọn̄ ete: “Inaha inọ mbufo ndifiọk ini m̀mê eyo, eke Ete okonịmde akama ke ubọk Esiemọ.” (Utom 1:7) Ih, se idiwọrọde ana in̄wan̄în̄wan̄, edi ikam inaha inọ nnyịn ndifiọk ofụri ọyọhọ ntọt.
Apostle Paul ama enyene nnennen edu kaban̄a nte ini edide usọp usọp. Eyedi enye ama enyene mme ikọ Jesus ke ekikere ke ini enye ekewetde mbon Thessalonica aban̄a edidu Christ ete: “Nditọete, inaha nte ewet baba n̄kpọ kiet ẹnọ mbufo ẹban̄a mme ini ye mme eyo.” (1 Thessalonica 5:1) Enye ekewet n̄wed esie ke n̄kpọ nte isua 17 ke Jesus ama ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹyenyụn̄ ẹdi mme ntiense Mi . . . tutu osịm utịt ererimbot.” (Utom 1:8) Ke ini oro owo ikekemeke ndiwet n̄kpọ efen aba sia owo mîkayarakede n̄kpọ aba. Kpa ye oro mmọ ẹma ẹkeme ndinyene mbuọtidem nte ke usen Jehovah ke akpanikọ ọmọn̄ edi nte “inọ ke okoneyo” ke ini mme Christian ẹdisụk ẹkwọrọde ikọ ye usọp.—1 Thessalonica 5:2.
Ye mme ikọ ẹmi ke ekikere, itiehe nte ke mme Christian akpa isua ikie ẹma ẹkere ke usen Jehovah ekedi ke ediwak isua ikie ke iso. Edi akpanikọ, mmọ ẹma ẹfiọk mme n̄ke Jesus ẹban̄ade ọbọn̄ emi akakade anyan idụt ye owo emi akakade idụt efen. Mmọ, n̄ko, ẹma ẹfiọk nte ke n̄ke oro okowụt nte ke ọbọn̄ oro eyefiak edi ke ‘edikem ini’ ndien akaisan̄ oro “ke anyanini ama ekebe.” Edi nte eyịghe mîdụhe mmọ ẹma ẹnyene eyịghe ẹban̄a mme utọ mbụme nte, Ini ewe edi ‘edikem ini’? Ndien nso “ke anyanini ama ekebe” ọwọrọ? Isua duop? Isua 20? Isua 50? Mîdịghe ọniọn̄de akan oro? (Luke 19:12, 15; Matthew 25:14, 19) Mmọ ẹma ẹkaiso nditi mme ikọ Jesus oro: “Mbufo nde ẹben̄e idem: koro Eyen Owo eyedi ke ini eke mbufo mîdorike enyịn.”—Luke 12:40.
Eti Utịp ke Ndinam N̄kpọ ye Usọp Usọp Ini ke Ekikere
Ih, ifiọk aban̄ade nte ini edide usọp usọp emi Abasi akanamde ẹnyene ama enyene utịbe utịbe akama-nsịnudọn̄ utịp ke idem mme Christian akpa isua ikie, an̄wamde mmọ ndikaiso nsịn idem ke n̄kponn̄kan utom edikwọrọ ikọ ye edinọ ukpep. Enye akaiso ndisịn udọn̄ nnọ nnyịn mfịn ke ediwak usụn̄. Enye akpan nnyịn nditie efen efen m̀mê ‘ndikpa mba ke eti utom.’ (Galatia 6:9, King James Version) Enye ekpeme nnyịn osio ke edisịn idem ke ererimbot n̄kaha ye akama etabi uma-inyene esie. Enye anam nnyịn iwụk ekikere ke “ata uwem.” (1 Timothy 6:19) Ọbọn̄ Jesus ọkọdọhọ ete ke mme mbet imọ ẹditie nte “mme erọn̄ ke ufọt mme ekpe ikọt,” enye ama onyụn̄ ọfiọk ufọn oro odude ke nnyịn ndibiere ndinyene ekikere oro enyenede iwụk man in̄wana ye ererimbot. Ih, ifiọk Christian nnyịn kaban̄a nte ini edide usọp usọp ekpeme nnyịn.—Matthew 10:16.
Jehovah Abasi ke akakan ọniọn̄ esie esinọ mme asan̄autom esie ntọt oro ekemde man mmọ ẹkaiso ndinyene ifiọk aban̄ade nte ini edide usọp usọp. Enye ke mfọnido ọsọn̄ọ etịn̄ ọnọ nnyịn ete ke idu ke “ukperedem ini” eke mbiara editịm n̄kpọ emi. (2 Timothy 3:1) Ẹkaiso nditi nnyịn nte ke ana nnyịn iyama nte ntantaọfiọn̄ tutu emana emi nnyịn idude uwem ebe efep ke akwa ukụt, emi ata utịt esie edide ke Har–Magedon.—Philippi 2:15; Ediyarade 7:14; 16:14, 16.
Ih, ifiọk aban̄ade nte ini edide usọp usọp emi Abasi ọnọde edi akpan ubak utom ofụri ukpọn̄ oro ẹnamde ẹnọ Jehovah. Enye ekpeme owo onyụn̄ abiat mme ukeme oro Devil esịnde ndinam mme asan̄autom Abasi ‘ẹkpa mba, ẹkop mmemidem ke ukpọn̄ mmọ.’ (Mme Hebrew 12:3) Ke nsinsi nsinsi, utuakibuot ofụri ukpọn̄ eyenam mme asan̄autom Jehovah ẹsụk ibuot ẹnọ enye, edi idahaemi, ke mme usen ẹmi ẹbemde Armageddon iso mi, ntotụn̄ọ, ata ifiọk ke nte ini edide usọp usọp edi akpan ubak utuakibuot ofụri ukpọn̄.
Jehovah Abasi nnyịn akpakam an̄wam kpukpru nnyịn ndikpeme ifiọk nnyịn oro aban̄ade nte ini edide usọp usọp ke adan̄aemi ikade iso nditịn̄ mme ikọ apostle John ẹmi ite: “Amen. Di, Ọbọn̄ Jesus.”—Ediyarade 22:20.