Ibuot 112

Akpatre Passover Jesus Amasan̄a Ekpere

NTE Tuesday, Nisan 11, asan̄ade ekpere utịt, Jesus omokụre edinọ mme apostle oro ukpep ke Obot Olive. Nso ukak ukak usen oro ọyọhọde ye utom ke emi edi ntem! Idahaemi, iso-ọfọn ke adan̄aemi afiakde ọnyọn̄ Bethany ke okoneyo oro, enye asian mme apostle esie ete: “Mbufo ẹfiọk ẹte, usen iba ẹma ẹbe, passover edi, ndien ẹma ẹda Eyen Owo ẹnọ, ẹwot Enye ke [eto].”

Ke ndan̄nsiere, Wednesday, Nisan 12, Jesus nte an̄wan̄ade ọduọk odudu ke ndobo ndobo ebiet ye mme apostle esie. Ke edem usen oro, enye ama asua ọnọ mme adaiso ido ukpono an̄wan̄wa, ndien enye ọmọfiọk ete ke mmọ ke ẹyom usụn̄ ndiwot imọ. Ntre ke Wednesday enye isioho idemesie iwụt an̄wan̄wa, sia enye mîyomke n̄kpọ ndomokiet otịmerede usọrọ Passover oro enye oyomde ndidia ye mme apostle esie ke mbubịteyo ndan̄nsiere oro.

Mi kan̄a, ikpọ oku ye mbiowo obio ẹbono ọtọkiet ke esịt okụre akwa oku, Caiaphas. Ke ẹyatde esịt ẹban̄a esuene oro Jesus ekesuenede mmọ edem usen oro, mmọ ke ẹnam ndutịm ndida n̄kari mmụm enye nnyụn̄ nnam ẹwot enye. Edi mmọ ẹkaiso ẹdọhọ ẹte: “Ikûnam ke ini usọrọ, mbak ndutịme editịbe ke otu mbio obio.” Mmọ ẹkop ndịk ẹban̄a mbio obio, sia mmọemi ẹmade Jesus.

Ke adan̄aemi mme adaiso ido ukpono oro ẹdụkde idiọk odu ndiwot Jesus, esenowo emen mmọ. Ke n̄kpaidem mmọ, enye edi kiet ke otu mme apostle Jesus, Judas Iscariot, kpa enyeemi Satan ekesịnde enye idiọk ekikere ke esịt ndida Eteufọk esie nnọ! Mmọ ẹkop inemesịt didie ntem ke ini Judas obụpde mmọ ete: “Mbufo ẹnyịme ndinọ mi nso, ndien nyeda Enye nyak nnọ mbufo?” Mmọ ke idatesịt ẹnyịme ndikpe enye mbak silver 30, kpa ekọmurua ofụn nte ekemde ye Ibet ediomi Moses. Ọtọn̄ọde ke ini oro kaiso, Judas oyom eti ifet ndida Jesus nnyak nnọ mmọ ke ini otuowo mîdụhe.

Nisan 13 ọtọn̄ọ ke Wednesday ke utịn ama okosop. Jesus ama oto Jericho edibehe ke Friday, ntre emi edi akpatre ye ọyọhọ okoneyo itiokiet oro enye odude ke Bethany. Ke ndan̄nsiere, Thursday, ẹyeyom ẹnam akpatre ntịmidem ẹnọ Passover, emi edidade itie ke utịn ama okosop. Oro edi ke ini ẹma ẹkewot eyenerọn̄ Passover ndien ekem ẹfọp enye ofụri. M̀mọ̀n̄ ke mmọ ẹdinịm usọrọ emi, ndien mmanie ẹdinam ntịmidem?

Jesus inọhọ ọyọhọ mbụk ntre, iso-ọfọn mbak Judas editịn̄ ọnọ ikpọ oku man ẹdimụm Jesus ke ini usọrọ Passover oro. Edi idahaemi, iso-ọfọn ke uwemeyo Thursday, Jesus etie ke Bethany osio Peter ye John ọdọn̄, ọdọhọde ete: “Ẹka ẹkenam passover ẹben̄e ẹnịm ẹnọ nnyịn, man nnyịn idia.”

Mmọ ẹbụp ẹte, “Ke m̀mọ̀n̄ ke oyom inam n̄kpọ iben̄e inịm?”

Jesus anam an̄wan̄a ete, “Ke ini mbufo ẹdidụkde ke obio, owo eke obiomde aban̄ mmọn̄ eyesobo ye mbufo; ẹtiene enye ẹdụk ke ufọk eke enye edidụkde. Ẹnyụn̄ ẹdọhọ enyeneufọk ẹte, Andikpep ọdọhọ fi ete, Ubet isen odu m̀mọ̀n̄, eke ndidiade passover ye mbet Mi? Ndien enye eyewụt mbufo akwa ubet enyọn̄, emi ẹma ẹkediọn̄ ẹma: ẹtịm n̄kpọ do ẹben̄e.”

Nte eyịghe mîdụhe enyeneufọk oro edi mbet Jesus emi iso-ọfọn ama akananam n̄kpọ aban̄a eben̄e Jesus ndida ufọk esie nnịm akpan edinam emi. Ke usụn̄ ekededi, ke ini Peter ye John ẹbehede ke Jerusalem, mmọ ẹkụt kpukpru n̄kpọ kpa nte Jesus ekebemde iso etịn̄. Ntre mmọ mbiba ẹkụt ẹte ke eyenerọn̄ odu ye nte ke ẹnam kpukpru ndutịm oro ẹyomde man ẹse ẹban̄a udọn̄ mme adia Passover ẹmi ẹdide owo 13, Jesus ye mme apostle esie 12. Matthew 26:​1-5, 14-19; Mark 14:​1, 2, 10-16; Luke 22:​1-13; Exodus 21:⁠32.

▪ Jesus nte an̄wan̄ade anam nso ke Wednesday, ndien ntak-a?

▪ Nso mbono ke ẹnịm ke okụre akwa oku, ndien ke nso ntak ke Judas aka ebịne mme adaiso ido ukpono?

▪ Mmanie ke Jesus ọdọn̄ ẹka Jerusalem ke Thursday, ndien kaban̄a nso uduak?

▪ Nso ke mbon oro ẹsiode ẹdọn̄ mi ẹkụt oro inikiet efen ayararede mme utịbe utịbe odudu Jesus owụt?

Ibuot 113

Nsụhọdeidem ke Akpatre Passover

PETER ye John, ke item oro Jesus ọkọnọde mmọ, ẹma ẹdedi ẹdibehe ke Jerusalem man ẹtịm n̄kpọ ẹben̄e Passover. Jesus, nte an̄wan̄ade asan̄ade ye mme apostle duop eken, ebehe ke uwemeyo oro. Utịn ke osụhọrede ke utịt enyọn̄ nte Jesus ye nsan̄a esie ẹsụhọrede ẹdi ke Obot Olive. Emi edi akpatre ini Jesus adade ke obot emi okụt obio oro ke uwemeyo ibọhọke tutu ke enye ama ekeset ke n̄kpa.

Ibịghike Jesus ye nsan̄a esie ẹbehe ke obio oro ẹnyụn̄ ẹnam isan̄ ẹka ufọk emi mmọ ẹdinịmde Passover oro. Mmọ ẹsan̄a ke udịghi-ukot ẹdọk akamba ubet enyọn̄, emi mmọ ẹkụtde nte ẹma ẹketetịm kpukpru n̄kpọ ẹben̄e ọkpọ ọkpọ usọrọ Passover mmọ. Jesus akakam etetie ebet edinam emi, nte enye ọdọhọde ete: “Ke ọkọdọn̄ Mi ọkpọsọn̄ ndidia passover emi ye mbufo, ndien ndikpa n̄kpa.”

Nte ido edide, mme andidụk usọrọ Passover ẹsin̄wọn̄ cup wine inan̄. Ke ama ọkọbọ cup ita nte an̄wan̄ade, Jesus ọnọ ekọm onyụn̄ ọdọhọ ete: “Ẹda emi ẹdeme ke otu idem mbufo: koro mmọdọhọ mbufo nte, Ọtọn̄ọde kemi ndin̄wọn̄ke aba mfri vine tutu Ubọn̄ Abasi edi.”

Ekem ke ini udia oro, Jesus adaha ke enyọn̄, osio ọfọn̄idem esie onịm n̄kan̄ kiet, ada ọfọn̄ ukwọhọdeidem, onyụn̄ esịn mmọn̄ ke besịn. Nte ido edide, enyeneufọk enyene ndikụt nte ke ẹyet isenowo ukot. Edi sia enyeneufọk mîdụhe ke edinam emi, Jesus ese aban̄a ọkpọ ọkpọ utom emi. Owo kiet ekededi ke otu mme apostle ẹmi akpakada ifet eberede mi ndinam emi; edi, nte an̄wan̄ade, sia ndusụk ndomoidem osụk odude ke otu mmọ, owo mmọ baba kiet inamke emi. Idahaemi bụt anam mmọ nte Jesus ọtọn̄ọde ndiyet mmọ ukot.

Ke ini Jesus osịmde enye, Peter afan̄a ete: “Uduyetke mi ukot.”

Jesus ọdọhọ ete, “Edieke mmenyetke fi, afo usan̄ake n̄kpọ ye Ami.”

Peter ọbọrọ ete, “Ọbọn̄, kûyet mi ukot ikpọn̄, edi yet mi ubọk ye ibuot kọrọ do.”

Jesus ọbọrọ ete, “Owo ama ekeyere mmọn̄, enye inyeneke nditọn̄ọ ntak nyere, ibọhọke ndiyet ukot esie, edi asana ofụri ofụri: ndien mbufo ẹmesana, edi idịghe kpukpru mbufo.” Enye etịn̄ emi sia enye ọfiọkde ete Judas Iscariot ke aduak ndida enye nnọ.

Ke Jesus ama ekeyet kpukpru owo 12 ukot okụre, esịnede ukot Judas, andida enye nnọ, enye afiak emen ọfọn̄idem esie esịne onyụn̄ osụhọde etie ke okpokoro. Ekem enye obụp ete: “Nte mbufo ẹ[me]fiọk se n̄kanamde mbufo? Mbufo ẹkot Mi Andikpep ye Ọbọn̄, ndien ẹmetịm ẹkot, koro ndide se ẹdọhọde. Edieke Ami ndien, emi ndide Ọbọn̄ ye Andikpep, n̄keyetde mbufo ukot, mbufo nde ẹkpeyet kiet eken ukot. Koro mmọnọ mbufo uwụtn̄kpọ nte, mbufo nde ẹnam kpa nte Ami n̄kanamde mbufo. Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo, asan̄autom ikponke ikan eteufọk, isụn̄utom inyụn̄ ikponke ikan andidọn̄ enye utom. Edieke mbufo ẹfiọkde mme n̄kpọ ẹmi, ọfọfọn ọnọ mbufo ke mbufo ẹnamde mmọ.”

Nso ediye ukpepn̄kpọ ke utom nsụkidem! Mme apostle ẹmi ikpenyeneke ndiyom akpa itie, ẹkerede ẹte ke mmimọ idi ata n̄wọrọnda, ke mmọ en̄wen kpukpru ini ẹkpenyene ndinanam n̄kpọ nnọ mmimọ. Oyom mmọ ẹtiene uwụtn̄kpọ oro Jesus onịmde. Emi idịghe ido edinam uyet-ukot. Baba, edi edi utom unyịmesịt ndisan̄a utom ye unana asari, ọkpọkọm utom oro ekpri didie mînyụn̄ inemke. Matthew 26:​20, 21; Mark 14:​17, 18; Luke 22:​14-18; 7:44; John 13:​1-17.

▪ Nso idi anana-mbiet n̄kpọ ke usụn̄ nte Jesus adade okụt Jerusalem nte enye odụkde obio oro ndinịm Passover?

▪ Ke ini Passover oro, nte an̄wan̄ade ewe cup Jesus ọnọ apostle 12 ke ama ọkọnọ ekọm?

▪ Nte ido edide, nso ọkpọ ọkpọ utom ke ẹkesinam ẹnọ isenowo ke ini Jesus okodude ke isọn̄, ndien ntak emi owo mîkanamke emi ke ini Jesus ye mme apostle ẹkenịmde Passover?

▪ Nso ikedi uduak Jesus ke ndinam usụhọde utom ediyet mme apostle esie ukot?

Ibuot 114

Udia Mbubịteyo Editi

KE JESUS eyetde mme apostle esie ukot okụre, enye okot oto n̄wed Abasi ke Psalm 41:9, ọdọhọde ete: “Adia udia Mi osio ukot atịgha Mi.” Ekem, ke spirit otịmerede enye, enye anam an̄wan̄a ete: “Owo kiet ke otu mbufo eyeda Mi ọnọ.”

Mme apostle ẹtọn̄ọ ndifụhọ, owo kiet kiet onyụn̄ ọdọhọ Jesus ete: “Ndi ami ke edi?” Idem Judas Iscariot etiene obụp. John, oro etiede ekpere Jesus ke okpokoro, ebere Jesus ke ikpanesịt onyụn̄ obụp ete: “Ọbọn̄ anie edi oro?”

Jesus ọbọrọ ete, “Edi owo kiet ke otu mbufo mboduopeba, owo emi edebịde udia ke usan ye Ami. Koro Eyen Owo ọmọn̄ ọnyọn̄ kpa nte ẹkewetde ẹban̄a Enye; edi eyedọdiọk ọnọ owo oro adade Eyen Owo ọnọ; ọkpọfọn ye owo oro nte enye mîkamanake.” Ke oro ebede, Satan afiak odụk Judas esịt, adade esịt esie emi ama akakabade ọdiọk anam n̄kpọ. Ke ukperedem ke okoneyo oro, Jesus nte odotde okot Judas “eyen nsobo.”

Jesus idahaemi ọdọhọ Judas ete: “Wara nam se aduakde ndinam.” Mme apostle eken ndomokiet idiọn̄ọke se ikọ Jesus ọwọrọde. Ndusụk mmọ ẹkere ẹte sia Judas edide akama ekpatokụk, ke Jesus asian enye ete: “Dep se iyomde inọ usọro,” mîdịghe yak enye aka ọkọnọ mme ubuene n̄kpọ.

Ke Judas ama ọkọwọrọ, Jesus ọtọn̄ọ ata obufa usọrọ, m̀mê editi, ye mme anam-akpanikọ apostle esie. Enye emen uyo, ọnọ ekọm, obụn̄, onyụn̄ ayak enye ọnọ mmọ, ọdọhọde ete: “Ẹbọ, ẹta.” Enye anam an̄wan̄a ete: “Emi edi ikpọkidem Mi eke ẹnọde kaban̄a mbufo: ẹnam emi nditi Mi.”

Ke owo kiet kiet ama akata uyo oro, Jesus emen cup wine, emi nte an̄wan̄ade edide ọyọhọ cup inan̄ oro ẹkekamade ke usọrọ Passover. Enye n̄ko ọnọ ekọm, ayak ọnọ mmọ, ete mmọ ẹn̄wọn̄, onyụn̄ ọdọhọ ete: “Cup emi edi Obufa Ediomi ke iyịp Mi, emi ẹduọkde kaban̄a mbufo.”

Ntre emi, ke nditịm ntịn̄, edi editi n̄kpa Jesus. Isua kiet kiet ke Nisan 14 ẹnyene ndifiak nnịm enye, nte Jesus ọdọhọde, ke nditi imọ. Enye eyeti mme andidia usọrọ emi se Jesus ye Ete esie eke heaven ẹkenamde ke ndisio usụn̄ ubọhọ ubiomikpe n̄kpa nnọ ubonowo. Ye mme Jew oro ẹkabarede ẹdi mme anditiene Christ, usọrọ emi eyeda itie Passover.

Obufa ediomi, emi ẹdade iyịp Jesus oro ẹduọkde ẹsọn̄ọ, ada itie akani Ibet ediomi. Jesus Christ edi esịne-ufọt ke ufọt otu iba-ke n̄kan̄ kiet, Jehovah Abasi, ndien ke n̄kan̄ eken, mme Christian 144,000 ẹmi ẹbonde ke spirit. Ke ẹsiode edinam ufan̄ nnọ edifen mme idiọkn̄kpọ ẹfep, ediomi emi anam ẹtọn̄ọ idụt ndidem–oku ke heaven. Matthew 26:​21-​29; Mark 14:​18-25; Luke 22:​19-23; John 13:​18-30; 17:12; 1 Corinth 5:⁠7.

▪ Prọfesi Bible ewe ke Jesus okot oto kaban̄a nsan̄a, ndien enye ada emi abuan ye nso?

▪ Ntak emi mme apostle ẹnen̄erede ẹfụhọ, ndien nso ke owo mmọ kiet kiet obụp?

▪ Nso ke Jesus ọdọhọ Judas ete anam, edi didie ke mme apostle eken ẹkabade ntọt ẹmi?

▪ Nso usọrọ ke Jesus ọtọn̄ọ ke Judas ama ọkọwọrọ, ndien nso uduak ke enye ọyọhọ?

▪ Mmanie ẹdu ke obufa ediomi, ndien nso ke ediomi oro ọyọhọ?

Ibuot 115

Eneni Asiaha

MBEMISO ke mbubịteyo oro, Jesus ama ekpep eti ukpepn̄kpọ ke utom nsụhọdeidem ke ndiyet mme apostle esie ukot. Ekem, enye ama ọtọn̄ọ usọrọ Editi n̄kpa esie oro asan̄ade ekpere. Idahaemi, akpan akpan ke ẹkerede ẹdan̄a se ikosụk idade itie, n̄kpọ n̄kpaidem otịbe. Mme apostle esie ẹma ẹsịn idem ke ọkpọsọn̄ eneni kaban̄a m̀mê anie ke otu mmimọ edi n̄kpon n̄kan! Nte an̄wan̄ade, emi edi ubak mfan̄a oro osụk akade iso.

Ti ete ke ẹma ẹkekpụhọde mbiet Jesus ke obot, mme apostle ẹma ẹneni ẹte m̀mê anie ke otu mmimọ edi n̄kpon n̄kan. Akande oro, James ye John ẹma ẹben̄e ikpọ itie ke Obio Ubọn̄, osụn̄ọde ke utọk efen efen ke otu mme apostle. Idahaemi, ke akpatre okoneyo oro enye odude ye mmọ, anaedi Jesus okop mfụhọ didie ntem ndikụt mmọ ẹfiakde ẹtọn̄ọ eneni! Nso ke enye anam?

Utu ke nditọk mme apostle ẹmi ke ntak edu mmọ, Jesus ke ime afiak ọkọk ibuot ye mmọ ini kiet efen ete: “Ndidem mme Gentile ẹkara mmọ; ẹnyụn̄ ẹkot mmọemi ẹnyenede odudu ndikara mmọ, ẹte Mme anam-ufọn. Edi inyeneke ndidi ntre ye mbufo: . . . Koro anie owo edi andikpon n̄kan? Ndi enyeemi etiede ke itieudia, m̀mê enyeemi adade mbet? Nte idịghe enyeemi etiede ke itieudia okpon akan?” Ekem, ke etide mmọ aban̄a uwụtn̄kpọ esie, enye ọdọhọ ete: “Edi Ami ndu ke otu mbufo nte enyeemi adade mbet.”

Kpa ye unana mfọnmma mmọ, mme apostle ẹmi ẹma ẹsọn̄ọ ẹda ye Jesus ke mme ini idomo esie. Ntre enye ọdọhọ ete: “Kpa nte Ete Mi okonịmde Obio Ubọn̄ ọnọ Mi, kpasụk ntre ke Ami nnyụn̄ nnịm nnọ mbufo.” Ọkpọ ọkpọ ediomi emi ke ufọt Jesus ye mme anam-akpanikọ anditiene enye adian mmọ ye enye ndibuana ubọn̄ ubọn̄ ukara esie. Ibat ibat owo 144,000 kpọt ke ẹda ke akpatre ẹsịn ke obufa ediomi Obio Ubọn̄ emi.

Okposụkedi ẹnọde mme apostle utịbe utịbe idotenyịn edibuana ye Christ ke ukara Obio Ubọn̄, mmọ kemi isụk isọn̄ke idem ke n̄kan̄ eke spirit. Jesus ọdọhọ ete, “Kpukpru mbufo ẹyeduọn̄ọ ke idomo kaban̄a Mi ke okoneyo emi.” Nte ededi, ke asiande Peter ete ke Imọ ima ibọn̄ akam ke ibout esie, Jesus akpak ete: “Ke ini editọn̄ọde ntak akabade, sọn̄ọ nditọete fo idem.”

“N̄kpri nditọ,” Jesus anam an̄wan̄a, “nnyene ndidu ye mbufo kan̄a ke ekpri ini. Mbufo ẹyeyom Mi: ndien, kpa nte n̄kọdọhọde mme Jew nte, Mbufo ikemeke ndisịm ọtọ nte n̄kade, ndọhọ mbufo sụk ntre kemi. Mmọnọ mbufo obufa ibet nte, Mbufo ẹma kiet eken; nte, mbufo nde ẹma kiet eken kpa nte n̄kamade mbufo. Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.”

Peter obụp ete, “Ọbọn̄, Afo akaka m̀mọ̀n̄?”

Jesus ọbọrọ ete, “Ukemeke nditiene Mi n̄ka ọtọ nte n̄kade kemi; edi eyetiene Mi usụk usụk [“ke oro ebede,” NW].”

“Ọbọn̄, nsidi ntak eke mmendikemeke nditiene Fi ke idem idahaemi?” Peter oyom ndidiọn̄ọ. “Nyeyak uwem mi nduọk kaban̄a Fi.”

Jesus obụp ete, “Nte eyeyak uwem fo ọduọk kaban̄a Mi?” “Ke akpanikọ ke ndọhọ fi nte, Mfịn emi, kpa ke okoneyo emi, ke ini ekikọ mîkpọkke kan̄a utịm ikaba, afo eyekan̄ Mi utịm ikata.”

Peter afan̄a ete, “Akpanana nte n̄kpa ye Afo, ndikan̄ke Fi.” Ndien ke adan̄aemi mme apostle eken ẹdiande uyo ẹdọhọ kpa ntre, Peter anam inua ete: “Kpukpru owo ẹkpeduọn̄ọ kaban̄a Fi, ami ndiduọhọ tutu amama.”

Ke etịn̄de aban̄a ini oro enye okosiode mme apostle oro ọdọn̄ isan̄ ukwọrọikọ ke Galilee ye unana ekpatokụk ye ekpatudia, Jesus obụp ete: “Nte n̄kpọ ama anana mbufo?”

Mmọ ẹbọrọ ete, “N̄kpọ inanake.”

Enye ọdọhọ ete, “Edi kemi, owo eke enyenede ekpatokụk emen, onyụn̄ ada ekpatudia n̄ko; owo eke mînyụn̄ inyeneke ofụt, yak enye anyam ekụra edep. Koro ndọhọ mbufo nte, Se ẹkewetde ẹte, Ẹbat Enye ẹsịn ke otu mme abiatibet, enyene ndiwọrọ nnọ Mi: koro mme n̄kpọ eke ẹketịn̄de ẹban̄a Mi ẹnyene ndisu.”

Jesus anyan ubọk owụt ini oro ẹdiwotde enye ke eto ye mme idiọkowo, m̀mê mme abiatibet. Enye n̄ko owụt ete ke mme anditiene imọ ẹysobo ọkpọsọn̄ ukọbọ ke oro ebede. Mmọ ẹdọhọ ẹte, “Ọbọn̄, sese, ofụt iba mi.”

Enye ọbọrọ ete, “Ekem adan̄aoro.” Nte nnyịn idikụtde, ofụt oro ndidu ye mmọ eyenam Jesus ọsọsọp ekpep mmọ akpan ukpepn̄kpọ efen. Matthew 26:​31-35; Mark 14:​27-31; Luke 22:​24-38; John 13:​31-38; Ediyarade 14:​1-3.

▪ Ntak emi eneni mme apostle akpade owo idem ntre-e?

▪ Didie ke Jesus ese aban̄a eneni oro?

▪ Nso ke ediomi oro Jesus anamde ye mbet esie ọyọhọ?

▪ Obufa ibet ewe ke Jesus ọnọ, ndien enye edi akpan n̄kpọ adan̄a didie?

▪ Nso n̄kohodeidem ke Peter owụt, ndien nso ke Jesus etịn̄?

▪ Ntak item Jesus ẹmi aban̄ade edikama ekpatokụk ye ekpatudia ẹkpụhọrede ye mmọemi enye ọkọnọde ke mbemiso?

Ibuot 116

Nditịm Mme Apostle Idem nnọ Unyọn̄ Esie

USỌRỌ editi okụre, edi Jesus ye mme apostle esie ẹsụk ẹdu ke ubet enyọn̄. Okposụkedi Jesus edisọpde ndidaha, enye osụk enyenyene ediwak n̄kpọ nditịn̄. Enye ọdọn̄ mmọ esịt ete, “Ẹkûyak esịt otịmede mbufo: ẹbuọt idem ye Abasi.” Edi enye adian do ete: “Ẹnyụn̄ ẹbuọt idem ye Ami.”

Jesus akaiso ete, “Ediwak ufọk ẹdu ke ebiet ete Mi . . . mmọn̄ n̄ka n̄kotịm itie nnọ mbufo . . . man mbufo ẹnyụn̄ ẹdu ke ebiet eke Ami ndude. Mbufo ẹmenyụn̄ ẹfiọk usụn̄ ebiet eke Ami n̄kade.” In̄wan̄ake mme apostle nte ke Jesus etịn̄ aban̄a edidaha n̄ka heaven, ntre Thomas obụp ete: “Ọbọn̄, nnyịn ifiọkke ebiet eke akade; nnyịn idinyụn̄ [inam] didie ifiọk usụn̄?”

Jesus ọbọrọ ete, “Ami ndi usụn̄ ye akpanikọ ye uwem.” Ih, ibọhọke ke ndinyịme enye nnyụn̄ n̄kpebe usụn̄uwem esie ke owo ekededi ekeme niddụk ufọk heaven eke Ete koro, nte Jesus ọdọhọde: “Owo baba kiet itieneke Ete, ibọhọke ebe ke Ami.”

Philip eben̄e ete, “Ọbọn̄, wụt nnyịn Ete, ndien oro eyesụk nnyịn esịt.” Philip nte an̄wan̄ade oyom Jesus ọnọ uyarade Abasi oro ẹkụtde ke enyịn, nte utọ oro ẹkenọde ke ini eset ke mme n̄kukụt ẹkenọde Moses, Elijah, ye Isaiah. Edi, ke akpanikọ, mme apostle ẹmi ẹnyene n̄kpọ oro otịmde ọfọn akan mme orụk n̄kukụt oro, nte Jesus ọdọhọde ete: “Nte mmodu ye mbufo adan̄a anyanini emi, ndien udiọn̄ọke Mi, Philip? Owo eke okokụtde Mi okokụt Ete.”

Jesus ke mfọnmma usụn̄ enen̄ede owụt edu Ete esie nte ke owo ndidụn̄ ye imọ nnyụn̄ nse se imọ inamde, ke nditịm ntịn̄, etie nte edinen̄ede n̄kụt Ete. Kpa ye oro, Ete omokpon akan Eyen, nte Jesus onyịmede ete: “Mme ikọ eke ntịn̄de nnọ mbufo, ntịn̄ke ke uyo Idem Mi” Jesus nte odotde amayak ofụri itoro ke ntak unọ ukpep esie ọnọ Ete esie eke heaven.

Edi n̄kpọ nsịnudọn̄ didie ntem ọnọ mme apostle ndikop Jesus ọdọhọde mmọ idahaemi ete: “Owo eke ọbuọtde idem ye Ami eyenyụn̄ anam utom eke Ami nnamde; enye eyenyụn̄ anam utom eke okponde akan oro”! Ikọ Jesus iwọrọke ite ke mme anditiene enye ẹyenam mme utịbe utom odudu oro okponde akan se enye akanamde. Baba, edi ikọ esie ọwọrọ ete ke mmọ ẹyenam utom ukwọrọikọ ke udomo ini oro ebịghide akan, ke ebiet oro okponde akan, ẹnyụn̄ ẹkwọrọ ẹnọ mme owo ẹwakde ẹkan.

Jesus iditopke mme mbet esie iduọk ke enye ama ọnyọn̄. Enye ọn̄wọn̄ọ ete, “Nyenyụn̄ nnam n̄kpọ ekededi eke mbufo ẹdiben̄ede ke enyịn̄ Mi.” Adianade do, enye ọdọhọ ete: “Nyenyụn̄ mben̄e Ete, Ndien Enye eyenọ mbufo ibetedem efen, man enye edidu ye mbufo ke nsinsi; kpa spirit akpanikọ.” Ke ukperedem, ke ọdọkde aka heaven, Jesus an̄wan̄a edisana spirit, kpa ibetedem efen emi, ofụk mme mbet esie.

Unyọn̄ Jesus asan̄a ekpere, nte enye ọdọhọde ete: “Osụk esisịt, ndien ererimbot idikwe Mi aba.” Jesus edidi edibotn̄kpọ eke spirit oro baba owo kiet mîdikemeke ndikụt. Edi Jesus ọtọn̄ọ ntak ọn̄wọn̄ọ ọnọ mme anam-akpanikọ apostle esie ete: “Mbufo ke ẹkụt Mi: sia Ami ndude uwem, mbufo ẹyedu uwem n̄ko.” Ih, ikụreke ke Jesus ndiwụt mmọ idem ke uduot eke owo ke enye ama ekeset ke n̄kpa edi ke edikem ini enye eyenam mmọ ẹset ke n̄kpa ẹkedu uwem ye enye ke heaven nte mme edibotn̄kpọ eke spirit.

Jesus kemi ọnọ mmemmem ewụhọ ete: “Owo eke enyenede mbet Mi, onyụn̄ onịmde mmọ, enye edi owo eke amade Mi: ndien owo eke amade Mi, Ete Mi eyema enye, Ami nyenyụn̄ mma enye, nnyụn̄ nyarade Idem Mi nnọ enye.”

Ke ebiet emi apostle Judas, kpa enyeemi ẹkotde n̄ko Thaddaeus, esịn uyo ete, “Ọbọn̄, nsitịbe Afo ediyararede Idem Fo ọnọ nnyịn edi mûduyarakede unọ ererimbot?”

Jesus ọbọrọ ete, “Edieke owo amade Mi, eyenịm uyo Mi; ndien Ete Mi eyema enye . . . Owo eke mîmaha Mi inịmke se ntịn̄de.” Utu ke ndibiet mme okopitem mbet esie, ererimbot ofofụmi mme ukpepn̄kpọ Christ. Ntre enye iyarakede idemesie inọ mmọ.

Ke ini utom ukwọrọikọ esie eke isọn̄, Jesus emekpep mme apostle esie ediwak n̄kpọ. Didie ke mmọ ẹditi kpukpru n̄kpọ ẹmi, akpan akpan sia mmọ ẹkpude ndimụm ata ekese n̄kpọ, idem tutu mi kan̄a? Ke idara, Jesus ọn̄wọn̄ọ ete: “Ibetedem, kpa edisana spirit, emi Ete edinọde edi ke enyịn̄ Mi, enye eyekpep mbufo kpukpru n̄kpọ, onyụn̄ anam mbufo ẹti kpukpru se Ami n̄ketịn̄de nnọ mbufo.”

Ke afiakde ọdọn̄ mmọ esịt, Jesus ọdọhọ ete: “N̄kpọn̄ emem ye mbufo; nyak emem Mi nnọ mbufo . . . Ẹkûyak esịt ẹtịmede mbufo.” Edi akpanikọ, Jesus ọmọn̄ ọnyọn̄, edi enye anam an̄wan̄a ete: “Edieke mbufo ẹmade Mi, mbufo ẹkpedara, sia nnyọn̄de ntiene Ete: koro Ete omokpon akan Mi.”

Ini oro osụhọde ọnọ Jesus ndidu ye mmọ omụhọ. Enye ọdọhọ ete, “Nditịn̄ke aba n̄kpọ n̄kaha ye mbufo, koro ọbọn̄ ererimbot emi ke edi, enye inyụn̄ inyeneke baba n̄kpọ kiet ke esịt Mi.” Satan kpa Devil, enyeemi ekekemede ndidụk Judas esịt nnyụn̄ mmụm enye, edi ọbọn̄ ererimbot emi. Edi mmemme idiọkn̄kpọ ndomokiet idụhe Jesus ke idem oro Satan ekpekemede ndida nnam n̄kpọ man ọwọn̄ọde enye ọkpọn̄ ndinam n̄kpọ Abasi.

Ndikop Inem N̄kpet N̄kpet Ebuana

Ke usọrọ editi okụrede, Jesus ke ekesịn udọn̄ ọnọ mme apostle esie ye ata nneme esịt-akpanikọ. Ekeme ndidi ebe ufọt okoneyo. Ntre Jesus ọdọhọ ete: “Ẹdaha ke enyọn̄, ẹdi iwọn̄ọ.” Nte ededi, mbemiso mmọ ẹdahade, Jesus, sia ima oro enye amade mmọ onụkde enye, akaiso nditịn̄ ikọ, ọnọde uwụtn̄kpọ oro edemerede owo esịt.

“Ami ndi ata vine, Ete Mi onyụn̄ edi ọdiọn̄-in̄wan̄,” ntre ke enye ọtọn̄ọ. Akwa Ọdiọn̄-in̄wan̄, Jehovah Abasi, ọkọtọ ndamban̄a vine emi ini enye ekeyetde Jesus aran ke edisana spirit ke baptism esie ke ini ndaeyo eke 29 C.E. Edi Jesus akaiso ndiwụt nte ke idịghe imọ ikpọn̄ ke vine oro ada aban̄a, ọdọhọde ete: “Kpukpru n̄kọk ke idem Mi eke mîn̄wụmke mfri, Enye osịbe efep; ndien kpukpru n̄kọk eke on̄wụmde mfri, Enye ọdiọn̄, man on̄wụm mfri awak akan. . . . Nte n̄kọk mîkemeke ndin̄wụm mfri ke idemesie, ibọhọke enye odụn̄ ke vine, kpasụk ntre ke mbufo ikemeke ndin̄wụm mfri, ibọhọke mbufo ẹdụn̄ Mi ke idem. Ami ndi vine, mbufo ẹdi mme n̄kọk.”

Ke Pentecost, usen 51 ke ukperedem, mme apostle ye mmọ eken ẹkabade ẹdi mme n̄kọk vine oro ke ini ẹn̄wan̄ade edisana spirit ẹduọk mmọ ke idem. Ke akpatre, owo 144,000 ẹkabade edi mme n̄kọk ndamban̄a vine emi. Adianade ye eto vine oro, Jesus Christ, mmọemi ẹnam ndamban̄a vine oro on̄wụmde mme mfri Obio Ubọn̄ Abasi.

Jesus anam akpan n̄kpọ oro adade edin̄wụm mfri emi edi an̄wan̄a ete: “Owo eke odụn̄de Mi ke idem, Ami nnyụn̄ ndụn̄de enye ke idem, kpa enye on̄wụm mfri ekese: koro [ke] ẹsiode Mi ẹfep, mbufo ikemeke ndinam baba n̄kpọ kiet.” Nte ededi, edieke owo okpude ndin̄wụm mfri, Jesus ọdọhọ ete, “ẹsio enye ẹfep nte n̄kọk, enye onyụn̄ akabade asat; ndien ẹtan̄ mme n̄kọk oro ẹsịn ke ikan̄, ẹnyụn̄ ẹfọp mmọ.” Ke n̄ken̄ ekan, Jesus ọn̄wọn̄ọ ete: “Edieke mbufo ẹdụn̄de Mi ke idem, ikọ Mi onyụn̄ odụn̄de mbufo ke esịt, ẹben̄e se ẹyomde, ndien ẹyenam ẹnọ mbufo.”

Akande oro, Jesus ọdọhọ mme apostle esie ete: “Ete Mi ada ubọn̄ ke edin̄wụm emi mbufo ẹn̄wụmde mfri ekese; ntem ke mbufo ẹdidi mbet Mi.” Mfri oro Abasi oyomde oto n̄kọk ẹmi edi mmọ ndiwụt mme edu ẹbietde eke Christ, akpan akpan ima. Akande oro, sia Christ ekedide anditan̄a Obio Ubọn̄ Abasi, mfri oro ẹyomde mi esịne n̄ko utom mmọ ke ndinam mme mbet nte enye akanamde.

Jesus akpak mmọ idahaemi ete, “Ẹsụk ẹdụn̄ ke ima Mi.” Edi, didie ke mme apostle esie ẹkeme ndinam ntre? Enye ọdọhọ ete, “Edieke mbufo ẹnịmde mbet Mi, mbufo ẹyedụn̄ ke ima Mi.” Ke akade iso, Jesus anam an̄wan̄a ete: “Ibet Mi edi ntem, ete, mbufo ẹma kiet eken, kpa nte n̄kamade mbufo. Baba owo kiet inyeneke ima eke okponde akan enyeemi, owo ndikpayak uwem esie nduọk kaban̄a mme ufan esie.”

Ke hour ifan̄, Jesus eyewụt akakan ima emi ke ndinọ uwem esie ke ibuot mme apostle esie, ye kpukpru mbon eken oro ẹdinyenede mbuọtidem ke enye. Uwụtn̄kpọ esie ekpenyene ndinụk mme anditiene enye ndiwụt kiet eken ukem ima uwaidem oro. Ima emi eyenam ẹdiọn̄ọ mmọ, nte Jesus ekebemde iso etịn̄ ete: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.”

Ke anamde ẹdiọn̄ọ mme ufan esie, Jesus ọdọhọ ete: “Mbufo ẹdi mme ufan Mi edieke mbufo ẹnamde n̄kpọ eke ntemede mbufo. N̄kotke aba mbufo mme asan̄autom, koro asan̄autom mîfiọkke se eteufọk esie anamde; edi n̄kot mbufo mme ufan, koro mma mmen kpukpru se n̄kokopde ke inua Ete Mi nyarade nnọ mbufo.”

Nso ọsọn̄urua itie ebuana ke edi ntem ndinyene—ndidi mme ata ufan Jesus! Edi man ẹkaiso ẹkop inem ebuana emi, ana mme mbet esie “ẹka ẹken̄wụm mfri.” Jesus ọdọhọ ete, edieke mmọ ẹn̄wụmde, “Ete [eyenọ] mbufo n̄kpọ ekededi eke ẹdiben̄ede Enye ke enyịn̄ Mi.” Ke akpanikọ, oro edi akwa utịp ke ndin̄wụm mfri Obio Ubọn̄! Ke ama ọkọtọn̄ọ ntak akpak mme apostle ete “ẹma kiet eken,” Jesus anam an̄wan̄a ete ke ererimbot eyesua mmọ. Edi, enye ọdọn̄ mmọ esịt ete: “Edieke ererimbot asuade mbufo, mbufo ẹmefiọk ẹte, enye ama ebemiso asua Mi, ndien edisua mbufo.” Ekem Jesus ayarade ntak emi ererimbot asuade mme mbet esie, ọdọhọde ete: “Sia mbufo mîdịghe mbon ererimbot, edi Ami n̄kemekde mbufo nsio ke ererimbot, ke ntak oro ererimbot asua mbufo.”

Ke akade iso anam ntak usua ererimbot emi an̄wan̄a, Jesus akaiso ete: “Mmọ ẹyenam mbufo kpukpru n̄kpọ ẹmi ke ntak enyịn̄ Mi, koro mmọ mîfiọkke [Jehovah Abasi] Andidọn̄ Mi.” Mme utịbe utịbe utom Jesus, nte utịp, obiom mbon oro ẹsuade enye ikpe, nte enye ọdọhọde ete: “Edieke mmen̄kpesịneke ke ufọt mmọ nnam mme utom eke akanam owo efen mînamke, mmọ ikpenyeneke idiọkn̄kpọ: edi kemi mmọ ẹkokụt ẹnyụn̄ ẹsua Mi ye Ete Mi.” Ntre, nte Jesus ọdọhọde, n̄wed Abasi osu: “Mmọ ẹkesua Mi ke unana ntak.”

Nte enye akanamde ke mbemiso, Jesus afiak ọdọn̄ mmọ esịt ke ndin̄wọn̄ọ ndinọ ibetedem ẹsọk mmọ, kpa edisana spirit, emi edide ata okopodudu anamutom Abasi. “Enye eyedi ntiense ọnọ Mi: mbufo ẹyenyụn̄ ẹtiene ẹdi ntiense ẹnọ Mi.”

Item Unyọn̄ Efen Efen

Jesus ye mme apostle esie ẹtịm idem ndikpọn̄ ubet enyọn̄. Enye akaiso ete: “Ntịn̄ mme ikọ ẹmi nnọ mbufo, mbak oro ẹdisịn mbufo ẹduọ.” Ekem enye otịm odụri mmọ utọn̄ ete: “Mmọ ẹyebịn mbufo ẹsio ke mme synagogue; ini ke onyụn̄ edi eke owo ekededi eke ediwotde mbufo eyese ete imọ inam n̄kpọ inọ Abasi.”

Ntọt emi enen̄ede otịmede mme apostle ekikere. Okposụkedi Jesus ke mbemiso ọkọdọhọde ke ererimbot eyesua mmọ, enye ikayarakede ata nnennen nnennen ite ke ẹyewot mmọ. Jesus anam an̄wan̄a ete, “N̄kasianke mbufo mme n̄kpọ ẹmi ke editọn̄ọ, sia nsụk ndodu ye mbufo.” Edi, eye didie ntem ndibemiso ntịm mmọ idem ye ntọt emi mbemiso enye ọnyọn̄de!

Jesus akaiso ete, “Edi mmọn̄ ndinyọn̄ ke emi ntiene Enyeemi ọkọdọn̄de Mi; mbufo baba owo kiet inyụn̄ ibụpke Mi ite, Aka m̀mọ̀n̄?” Mbemiso ke mbubịteyo oro, mmọ ẹma ẹbụp ẹban̄a ebiet eke enye akade, edi idahaemi se enye asiande mmọ otịm enyek mmọ idem tutu mmọ ibụpke aba iban̄a emi. Nte Jesus ọdọhọde ete, “Mfụhọ ọyọhọ mbufo ke esịt koro nnemede mme n̄kpọ emi nnọ mbufo.” Mme apostle ẹkop mfụhọ idịghe n̄kukụre koro mmọ ẹfiọkde ẹte ke mmimọ iyekụt ọkpọsọn̄ ukọbọ ẹnyụn̄ ẹwot mmimọ edi koro Eteufọk mmọ ọkpọn̄de mmọ.

Ntre Jesus anam an̄wan̄a ete: “Edinyọn̄ Mi eyefọn ye mbufo: koro edieke mmenyọn̄ke, ibetedem iditieneke mbufo; edi mma nnyọn̄, nyedọn̄ enye etiene mbufo.” Nte owo, Jesus ekeme ndidu n̄kukụre ke ebiet kiet ke ini kiet, edi ini enye odude ke heaven, enye ekeme ndidnọ ibetedem, kpa edisana spirit Abasi, ẹsọk mme anditiene enye ke ebiet ekededi oro mmọ ẹkemede ndidu ke isọn̄. Ntre Jesus ndinyọn̄ eyeda ufọn edi.

Jesus ọdọhọ ete ke edisana spirit “eyemen ifiọk aban̄a idiọkn̄kpọ, ye edinen ido, ye ikpe, otụk ererimbot esịt.” Ẹyeyarade idiọkn̄kpọ ererimbot, enye ndikpu ndinyene mbuọtidem ke Eyen Abasi. Adianade do, ẹyewụt uyarade oro oyụhọde owo kaban̄a edinen ido Jesus ke enye ndidọk mbịne Ete esie. Ndien edikpu oro Satan ye idiọk ererimbot esie ẹkpude ndiwụri nsọn̄ọnda Jesus edi uyarade oro oyụhọde owo nte ke ẹma ẹbiom ọbọn̄ ererimbot emi ikpe idiọk idiọk.

Jesus akaiso ete, “Mmenyene ediwak n̄kpọ kan̄a ndineme ye mbufo, edi mbufo ikemeke ndiyọ mmọ kemi.” Ntre Jesus ọn̄wọn̄ọ ete ke ini imọ idin̄wan̄ade esidana spirit iduọk, emi edide anamutom odudu Abasi, enye eyeda mmọ usụn̄ ndifiọk mme n̄kpọ ẹmi nte ekemde ye ukeme mmọ ndimụm mmọ.

Mme apostle ẹkpu akpan akpan ndifiọk nte ke Jesus eyekpa ndien ekem owụt mmọ idem ke enye ama ekeset. Ntre mmọ ẹbụp kiet eken ẹte: “Nso ke Enye ọdọhọ nnyịn ẹmi ntem, ete, Ke ekpri ibio ini mbufo idikwe Mi; ke ekpri ibio ini n̄ko mbufo ẹyekụt Mi: n̄ko, Koro nnyọn̄de ntiene Ete?”

Jesus ọfiọk ete ke mmọ ẹyom ndibụp imọ mbụme, ntre, enye anam an̄wan̄a ete: “Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo nte, mbufo ẹyetuan̄a ẹnyụn̄ ẹseme, edi ererimbot eyedara: mbufo ẹyefụhọ, edi mfụhọ mbufo eyekabade edi idara.” Edikem ke usen oro, ke uwemeyo, ke ini ẹwotde Jesus, mme adaiso ido ukpono ererimbot ẹdara, edi mme mbet ẹfụhọ. Mfụhọ mmọ akabade idara, nte ededi, ke ini Jesus esetde! Ndien idara mmọ akaiso ke ini enye ọnọde mmọ odudu ke Pentecost ndidi mme ntiense esie ke ndin̄wan̄a edisana spirit Abasi nduọk mmọ ke idem!

Ke emende idaha mme apostle odomo ye eke n̄wan ke ini ubiak uman esie, Jesus ọdọhọ ete: “Ke ini uman otụkde n̄wan, enye odu ke mfụhọ koro ekemde ini esie.” Edi Jesus ọdọhọ ete ke enye itịghi aba ukụt esie inikiet oro eyen esie amanade, enye onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ mme apostle esie ete: “Mmọdo mbufo ẹdude ke mfụhọ kemi; edi nyetọn̄ọ ntak n̄kụt mbufo [ke ini nsetde], esịt eyenyụn̄ adat mbufo, ndien baba owo kiet idibọhọ mbufo idatesịt mbufo.”

Tutu osịm ini emi, mme apostle akananam iben̄eke n̄kpọ ke enyịn̄ Jesus. Edi enye kemi ọdọhọ ete: “N̄kpọ ekededi eke ẹdiben̄ede Ete, Enye eyenọ mbufo ke enyịn̄ Mi. . . . Koro Ete ke Idem Esie amama mbufo, sia mbufo ẹkemade Mi, ẹnyụn̄ ẹnịmde ke akpanikọ ẹte Ami n̄koto ke ọtọ Ete ndi. N̄koto ke ọto Ete ndi ke ererimbot: nnyụn̄ mmọn̄ n̄kpọn̄ ererimbot nnyọn̄ ntiene Ete.”

Mme ikọ Jesus ẹdi akwa n̄kpọ nsịnudọn̄ ẹnọ mme apostle. Mmọ ẹdọhọ ete, “Imada emi inịm ke akpanikọ ite Afo oto Abasi edi.” “Nte mbufo ẹmenịm ndien ke akpanikọ?” ntre ke Jesus obụp. “Sese, ini ke edi, onyụn̄ ededi ama, eke mbufo ẹdisuanade, kpukpru mbufo ẹdinyụn̄ ẹnyọn̄de ke ebiet mbufo, ẹdinyụn̄ ẹkpọn̄de Mi ikpọn̄.” Ọkpọkọm enye etie nte se owo mîkponịmke ke akpanikọ, emi otịbe mbemiso eyo esierede!

“Ntịn̄ mme n̄kpọ ẹmi nnọ mbufo, man mbufo ẹnyene emem ke Idem Mi.” Jesus eberi ete: “Mbufo ẹyekụt ukụt ke ererimbot: edi ẹsọn̄ esịt; Ami n̄kakan ererimbot.” Jesus ama akan ererimbot ke ndinam uduak Abasi mma ke edinam akpanikọ kpa ye kpukpru se Satan ye ererimbot esie ẹkedomode ndinam man ẹwụri nsọn̄ọnda Jesus.

Akam Ediberi ke Ubet Enyọn̄

Ke ntak ntotụn̄ọ ima oro enye amade mme apostle esie, Jesus ke okotịm mmọ idem ọnọ unyọn̄ esie oro asan̄ade ekpere. Idahaemi, ke ama ọkọnọ mmọ item ye ndọn̄esịt ke anyanini, enye emenede enyịn esie ese heaven onyụn̄ eben̄e Ete esie ete: “Nọ Eyen Fo ubọn̄, man Eyen Fo ọnọ Fi ubọn̄; kpa nte ama ọkọnọ Enye odudu ndikara kpukpru obụkidem, ete akpada nsinsi uwem ọnọ owo ekededi eke Afo ayakde ọnọ Enye.”

Nso edemede udọn̄ ibuotikọ ke Jesus osio edi ntem—nsinsi uwem! Ke ẹma ẹkenọ enye “odudu ndikara kpukpru obụkidem” Jesus ekem ndiyak mme ufọn uwa ufak esie nnọ kpukpru ubonowo oro ẹkpan̄ade. Edi, enye ayak “nsinsi uwem” ọnọ sụk mbon oro Ete onyịmede. Ke etịn̄de ikọ etiene ibuotikọ nsinsi uwem emi, Jesus akaiso ke akam esie ete:

“Ndien nsinsi uwem oro edi ndifiọk Fi, ata Abasi kierakiet, ye Enyeemi Afo ọkọdọn̄de, kpa Jesus Christ.” Ih, edinyan̄a ọkọn̄ọ ke nnyịn ndinyene ifiọk mban̄a Abasi ye Eyen esie. Edi oyom ekese n̄kpọ akan sụk ifiọk ibuot.

Ana owo edi edidiọn̄ọ mmọ ata edidọdiọn̄ọ, ọkọride eti itie ufan ye mmọ. Ana owo ekere n̄kpọ nte mmọ ẹkerede onyụn̄ ese n̄kpọ nte mmọ ẹsede. Ndien akande kpukpru, ana owo an̄wana ndikpebe mme anana-mbiet edu mmọ ke ndinam n̄kpọ ye mbon en̄wen.

Jesus ndien ọbọn̄ akam ete: “Ami mma nnọ Fi ubọn̄ ke isọn̄, kemi n̄kanamde utom eke Afo ọkọnọde Mi nnam.” Ke ama akada utom esie ke ntre ọkọyọhọ ke nde emi onyụn̄ enyene mbuọtidem aban̄a enye ndikụt unen ke ini iso, enye eben̄e ete: “Ete, da ubọn̄, eke n̄kenyenede ye Afo ndien ererimbot edidu, nọ Mi.” Ih, enye idahaemi ọdọhọ yak ẹfiak ẹmen imọ ẹkenịm ke ubọn̄ eke heaven oro ikenyenede mbemiso ebe ke ediset ke n̄kpa.

Ke etịn̄de ibio ibio aban̄a akpan utom esie ke ison̄, Jesus ọdọhọ ete: “Mma nyarade enyịn̄ Fo nnọ mme owo ẹmi okosiode ke ererimbot ọnọ Mi; mmọ ẹkedi Okwo, Afo okonyụn̄ ayak mmọ ọnọ Mi, mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹnịm mme ikọ Fo.” Jesus ama ada enyịn̄ Abasi, Jehovah, ke utom ukwọrọikọ esie onyụn̄ owụt nnennen usụn̄ oro ẹkotde enyịn̄ oro, edi enye ama anam se ikande oro man ayarade enyịn̄ Abasi ọnọ mme apostle esie. Enye n̄ko ama atat ifiọk ye esitekọm oro mmọ ẹnyenede ẹban̄a Jehovah, edu esie, ye mme uduak esie.

Ke otorode Jehovah nte Andikpon n̄kan enye, kpa Owo emi enye anamde utom ke idak, Jesus ke nsụhọdeidem ọdọhọ ete: “Mmayak mme ikọ ẹmi ọkọnọde Mi nnọ mmọ: mmọ ẹkebọ mme ikọ oro, ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹfiọk ẹte n̄koto ke ọtọ Fo n̄wọrọ, ẹnyụn̄ ẹnịm ke akpanikọ ẹte edi Afo ọkọdọn̄ Mi.”

Ke anamde ukpụhọde odu ke ufọt mme anditiene enye ye ubonowo eken, Jesus ndien ọbọn̄ akam ete: “Mben̄eke mban̄a ererimbot, edi mben̄e mban̄a mmọ oro ọkọnọde Mi . . . Ke adan̄aemi n̄kodude ye mmọ, Ami mma nda enyịn̄ Fo n̄kama mmọ . . . ; mma nnyụn̄ n̄kpeme mmọ, ndien baba owo mmọ kiet ikatakke, ke mîbọhọke eyen nsobo,” oro edi, Judas Iscariot. Ke ata ini emi, Judas odu ke utom emiom esie ndida Jesus nnọ. Ntre, ye unana edidiọn̄ọ, Judas ke anam N̄wed Abasi osu.

Jesus akaiso ọbọn̄ akam ete, “Ererimbot asasua mmọ . . . Mben̄eke nte Afo osio mmọ ke ererimbot efep, edi mmeben̄e nte ekpeme mmọ ke idiọk esie. Mmọ idịghe eke ererimbot, kpa nte Ami mmendịghe eke ererimbot.” Mme anditiene Jesus ẹdu ke ererimbot, kpa ndutịm n̄kaowo emi Satan akarade mi, edi ana mmọ kpukpru ini ẹda san̄asan̄a ẹkpọn̄ ererimbot ye idiọkido esie.

Jesus akaiso ete, “Da kpanikọ Fo dianade mmọ nịm nọ Idem Fo: ikọ Fo edi akpanikọ.” Mi Jesus okot N̄wed Abasi eke usem Hebrew eke odudu spirit, emi enye ndien ndien osiode ikọ oro, “akpanikọ.” Edi se enye ekekpepde mme mbet esie ye se mmọ ẹkedide ẹdiwet ke ukperedem ke ndausụn̄ odudu spirit nte N̄wed Abasi eke Christian usem Greek, edi “akpanikọ” n̄ko. Akpanikọ emi ekeme ndinam owo asana, okpụhọde uwem esie ofụri ofụri, onyụn̄ anam enye edi owo oro adade san̄asan̄a ọkpọn̄ ererimbot.

Jesus kemi ọbọn̄ akam ete, “Mben̄eke mban̄a mmọemi ikpọn̄, edi mben̄e mban̄a mmọ nde eke ẹbuọtde idem ye Ami oto ke ikọ mmọ.” Ntre Jesus ọbọn̄ akam aban̄a mbon oro ẹdidide mme anditiene enye oro ẹyetde aran ye mme mbet eken ke ini iso ẹmi ẹditan̄de ẹbok ke “otuerọn̄ kiet.” Nso ke enye eben̄e ọnọ kpukpru mmọemi?

“Man mmọ kpukpru ẹkpekam ẹdi kiet, nte Afo, Ete, odude Mi ke idem, Ami nnyụn̄ ndude ke Afo; . . . man mmọ ẹdi kiet, kpa nte nnyịn idide kiet.” Jesus ye Ete esie idịghe owo kiet ke ata ata usụn̄, edi mmọ ẹdu ke edinyịme ke kpukpru n̄kpọ. Jesus ọbọn̄ akam ete mme anditiene imọ ẹnyene ukem edidianakiet emi man “ererimbot ẹfiọk ẹte edi Afo okosio Mi ọdọn̄, omonyụn̄ ama mmọ, kpa nte akamade Mi.”

Ke ibuot mbon oro ẹdidide mme mbet esie oro ẹyetde aran, Jesus idahaemi eben̄e Ete esie eke heaven n̄kpọ. Eben̄e nso? “Mmoyom nte mmọemi Afo ọkọnọde Mi ẹdidu ye Ami ke ebiet eke ndude; man mmọ ẹkụt ubọn̄ Mi emi Afo ọkọnọde Mi: koro Afo akamama Mi, ndien ẹdiwụk adaha ererimbot,” oro edi, mbemiso Adam ye Eve ẹkenyenede nditọ. Anyanini mbemiso oro, Abasi ama ama edima Eyen esie kierakiet, emi akakabarede edi Jesus Christ.

Ke eberide akam esie, Jesus afiak ọsọn̄ọ etịn̄ ete: “Mmayarade enyịn̄ Fo nnọ mmọ, nyenyụn̄ nyarade: man ima emi Afo akamade Mi odu mmọ ke esịt, Ami nnyụn̄ ndu mmọ ke esịt.” Ye mme apostle oro, ndifiọk enyịn̄ Abasi ama abuana owo kiet kiet ndidi ndidiọn̄ọ ima Abasi. John 14:​1–17:26; 13:⁠27, 35, 36; 10:16; Luke 22:​3, 4; Exodus 24:10; 1 Ndidem 19:​9-13; Isaiah 6:​1-5; Galatia 6:16; Psalm 35:19; 69:⁠4; Mme N̄ke 8:​22, 30.

▪ M̀mọ̀n̄ ke Jesus aka, ndien nso ibọrọ ke Thomas ọbọ kaban̄a usụn̄ do?

▪ Ke eben̄e esie, nso ke Philip nte an̄wan̄ade oyom Jesus ọnọ?

▪ Ntak emi owo eke okụtde Jesus okụtde Ete n̄ko-o?

▪ Didie ke mme anditiene Jesus ẹnam utom oro okponde akan se enye akanamde?

▪ Ke nso usụn̄ ke Satan mînyeneke baba n̄kpọ kiet ke esịt Jesus?

▪ Ini ewe ke Jehovah ọkọtọ ndamban̄a vine oro, ndien ini ewe, n̄ko didie ke mmọ eken ẹkabade ẹdi ubak vine oro?

▪ Ke akpatre, n̄kọk ifan̄ ke ndamban̄a vine oro enyene?

▪ Nso mfri ke Abasi oyom oto mme n̄kọk oro?

▪ Didie ke nnyịn ikeme ndidi mme ufan Jesus?

▪ Ntak emi ererimbot asuade mme anditiene Jesus?

▪ Nso ntọt Jesus itịmerede mme apostle esie ekikere?

▪ Ntak emi mme apostle mîbụpke Jesus ebiet emi enye akade?

▪ Nso akpan akpan mîn̄wan̄ake mme apostle?

▪ Didie ke Jesus anam an̄wan̄a nte ke mfụhọ mfụhọ idaha mme apostle eyekabade edi idara?

▪ Nso ke Jesus ọdọhọ ke mme apostle ẹyenam ke mîbịghike?

▪ Didie ke Jesus akan ererimbot?

▪ Ke nso usụn̄ ke ẹkenọ Jesus “odudu ndikara kpukpru obụkidem”?

▪ Ndifiọk Abasi ye Eyen esie ọwọrọ nso?

▪ Ke mme usụn̄ ewe ke Jesus ayararede enyịn̄ Abasi?

▪ Nso idi “akpanikọ,” ndien didie ke enye anam Chrisitian ‘asana’?

▪ Didie ke Abasi, Eyen esie, ye kpukpru mme andituak ibout ke akpanikọ ẹdi kiet?

▪ Ini ewe ke “ẹ[ke]wụk adaha ererimbot”?