Kpeme Idem ye Edinyene Ukwan̄ Ekikere

ỌWỌRỌISO ọkwọrọikọ television kiet ama etịn̄ ọkpọsọn̄ ikọ emiom aban̄a ekemmọ ọkwọrọikọ oro ekesịnde efịbe. Nte ededi, ke ufan̄ isua kiet, ẹma ẹmụm ọkwọrọikọ oro okodoride owo ikọ mi nte odude ye akpara.

Ke idaha efen, akwa odudu ukara ererimbot kiet ama osio mme isụn̄utom ọdọn̄ man ẹkenam mme otu oro ẹbaharede ẹda ẹn̄wana ekọn̄ ẹnam emem. Kan̄a kemi, kpasụk idụt oro ke ndịbe ama osio mme anyam n̄kpọekọn̄ esie ọnọ ẹka isen idụt man ẹkenyam mme n̄kpọekọn̄ oro ẹkpade ediwak biliọn dollar.

Sia ọkpọsọn̄ mbubịk ido ama akakabade edi ọsọ n̄kpọ ntre, nte n̄kpọ n̄kpaidem ekededi odu nte ke eyịghe ke akamba udomo ayada itie mbuọtidem? Ye ediwak owo, ndinyene eyịghe mban̄a mme uduak mbon en̄wen amakabade edi ido edinam.

Nte mme Christian, ana nnyịn idu ke ukpeme mbak idiyak mme utọ edu oro ẹtụk itie ebuana nnyịn ye mme anam-akpanikọ ekemmọ andinịm ke akpanikọ. Okposụkedi Jesus Christ eketemede nnyịn ete ‘inyene ibuot nte urụkikọt’ ke adan̄aemi idude ke otu mme asua, enye ikọdọhọke ite ke nnyịn ikpenyene ndinyene eyịghe mban̄a mme ata anditiene enye. (Matthew 10:16) Ntre, ndien, nso idi mme n̄kpọndịk oro ẹdude ke ndinyene ukwan̄ ekikere mban̄a mbon en̄wen? Ke mme ikpehe ewe ke ana nnyịn inọ ntịn̄enyịn akpan akpan man ifep utọ ntụhọ oro? Ndien didie ke nnyịn ikeme ndikpeme ọsọn̄urua itie ebuana oro nnyịn inyenede ye mme ekemmọ Christian?

Ukpepn̄kpọ Ibọde Ito Ini Edem

Ndinyene ukwan̄ ekikere mban̄a mbon en̄wen ye unana eti ntak ọwọrọ ndibiom mmọ ikpe. Etie nte n̄kpọ eke nnyịn isọpde isịm ubiere nte ke ikọ m̀mê edinam mmọ ẹdi ikpîkpu edinam oro edịpde se itiede abian̄a abian̄a ye ubi ubi. Ediwak ini ata ntak mfịna esidi ukwan̄ ekikere oro ẹnyenede ẹban̄a mme n̄kpọ, nte ẹkemede ndikụt nto mbụk Bible oro ẹkụtde ke Joshua ibuot 22.

Nditọ Israel ẹma ẹkụre edikan oro mmọ ẹkekande Isọn̄ Un̄wọn̄ọ ndien ndondo oro ke mmọ ẹkesụk ẹbọ udeme isọn̄ mmọ. Esien Reuben ye Gad ye ubak esien Manasseh ẹma ẹnam itieuwa emi “okponde ndise” ke mben Akpa Jordan. Esien eken ẹma ẹkere ke ukwan̄ usụn̄ nte ke emi ekedi edinam nsọn̄ibuot. Ẹkekere ẹte ke esien ita ẹmi ẹdida akwa ufọk emi ẹnam uwa utu ke ndika efe esop ke Shiloh, kpa ebiet oro ẹkemekde ẹnọ utuakibuot. Inikiet inikiet, esien ẹmi ẹkedoride enyeken ikọ do ẹma ẹtịm idem ẹben̄e ekọn̄.—Joshua 22:10-12.

Ẹma ẹtoro ẹte mmọ ẹnyene nneme ye nditọete mmọ ẹkedide nditọ Israel ebe ke ndinọ mme isụn̄utom oro Phinehas akadade iso ẹka. Ke ẹkopde nte ẹdoride mmọ ikọ unana edinam akpanikọ, nsọn̄ibuot, ye unana edisọn̄ọ nda ye Jehovah, mme esien oro ẹketiede nte mmọ ẹkedue do ẹma ẹnam an̄wan̄a ntak emi mmọ ẹkenamde akamba itieuwa oro. Utu ke ndidi itie ndifọp uwa, enye ekenyene ndidi “ntiense” nnọ edidiana oro mme esien Israel ẹkedianade kiet ke utuakibuot Jehovah. (Joshua 22:26, 27) Isụn̄utom oro ẹma ẹfiak ẹnyọn̄ ẹkopde uyụhọ nte ke n̄kpọ ikakwan̄ake ye nditọete mmọ. Ntem ẹma ẹkpan ekọn̄ mbio obio ye enyene-ndịk uduọkiyịp.

Nso ukpepn̄kpọ ke emi edi ntem ọnọ nnyịn nte nnyịn ikûdede isọp ndinyene ukwan̄ ekikere mban̄a mbon en̄wen! Ediwak ini se isitiede nte edi akpanikọ ke ẹsede enyọn̄ enyọn̄ esinen̄ede edi ata isio isio ke ẹtịmde ẹdụn̄ọde. Emi esidi akpanikọ ke ediwak ikpehe uwem Christian.

Nte Nnyịn Isede Mbiowo

Ke ndise mban̄a mbiomo mmọ ‘ndibọk mbon ufọk Abasi,’ ndusụk ini mbiowo ẹsikụt nte odotde ẹnọ nsio nsio owo item ke esop. (Utom 20:28) Ke uwụtn̄kpọ, didie ke nnyịn isinam n̄kpọ edieke ebiowo etịn̄de ikọ ye nnyịn aban̄a nditọ nnyịn ke mme utọ n̄kpọ nte idiọk nsan̄a m̀mê edu oro mîdotke ye owo isio uduot? Nte nnyịn imesikere ke enye enyene ukwan̄ ekikere inyụn̄ idọhọ ite, ‘Akananam enye imaha ubon nnyịn’? Edieke nnyịn iyakde utọ ekikere oro akara nnyịn, nnyịn imekeme ndiseme mban̄a oro ke ukperedem. Mfọnọn̄kpọ eke spirit nditọ nnyịn ekeme ndidu ke itiendịk, ndien nnyịn ikpenyene ndiwụt esịtekọm mban̄a item N̄wed Abasi oro ọnọde un̄wam.—Mme N̄ke 12:15.

Ke ini ebiowo esop ọnọde nnyịn item, ẹyak nnyịn ikûyom ndusụk ndedịbe ukwan̄ ekikere. Utu ke oro, ẹyak nnyịn ibụp idem nnyịn m̀mê usụn̄ ekededi odu oro nnyịn ikemede ndibọ ufọn nto item esie oro ọkọn̄ọde ke Bible. Apostle Paul ekewet ete: “Idahaemi kan̄a kpukpru ntụnọ itiehe inem inem, edi ababiak; edi ke ukperedem, enye on̄wụm mfri emem ọnọ mmọemi ẹkebede ke nsịn̄ede esie, kpa mfri edisana ido.” (Mme Hebrew 12:11) Ntre ẹyak nnyịn iwụt esịtekọm inyụn̄ itie ikere mme n̄kpọ ke eti usụn̄. Ẹti ẹte ke ediwak ini esisọn̄ mbiowo ndinọ nnyịn item kpa nte esisọn̄de nnyịn ndibọ item.

Ekikere Ẹnyenede Ẹban̄a Mme Ete ye Eka

Ke ini ẹsobode ndusụk ukpan ẹtode ete ye eka, ndusụk n̄kparawa owo ẹsinyene eyịghe ẹban̄a uduak oro mme ete ye eka mmọ ẹnyenede. Ndusụk uyen ẹkeme ndibụp ẹte: ‘Ntak emi ete ye eka mi ẹnịmde ata ediwak ibet? Anaedi mmọ iyomke mi ndara uwem.’ Utu ke ndisịm utọ ubiere oro, nte ededi, oyom n̄kpri owo ẹdụn̄ọde idaha oro odude ke eti usụn̄.

Mme ete ye eka ẹbiat ediwak isua ke ndise mban̄a nditọ mmọ. Ẹnam emi ye ekese ntakurua ke n̄kan̄ n̄kpọ obụkidem ye ke n̄kan̄ eken. Ndi ntak ekededi odu ndibiere nte ke mmọ idahaemi ẹduak ndinam uwem n̄kpri nditọ mmọ edi n̄kpọ mfụhọ? Nte iwụtke eti ibuot ikan ndikere nte ke ima onụk mme ete ye eka ẹmi ndikpeme nditọ mmọ nnyụn̄ nse mban̄a mmọ? Nte ukem ima emi idinụkke mmọ ndinịm ndusụk ukpan nnọ nditọ mmọ, ẹmi idahaemi ẹsakde iso ẹse n̄kpọ-ata ke uwem? Okpowụt unana mfọnido ye unana esịtekọm didie ntem ndinyene idiọk ekikere mban̄a mme ima ima ete ye eka ẹmi!—Ephesus 6:1-3.

Edu Nnyịn Kaban̄a Mme Ekemmọ Christian

Ediwak owo ẹsima ndibiere ikpe nnọ mmọ en̄wen nnyụn̄ nnyene idiọk ekikere mban̄a mmọ. Nso edieke nnyịn ke idem nnyịn inyenede utọ edu oro inyụn̄ isinyene eyịghe iban̄a ndusụk owo? Nte ekeme ndidi mme edu ererimbot ẹkara nnyịn ke afan̄ emi?

Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ite ke kiet ke otu nditọete nnyịn eke spirit enyene ediye ufọkidụn̄ ye ọsọn̄urua moto. Nte nnyịn iyọsọsọp ibiere ite ke enye edi ama-inyene obụkidem emi mînịmke mme udọn̄ n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ke uwem esie? Ndusụk mme Christian ẹkeme ndinyene nti n̄kpọ, edi oro iwọrọke ite ke mmọ ẹnyene idiọk uduak m̀mê ke ‘ibemke iso iyom obio ubọn̄.’ Mmọ ẹkeme ndiyọhọ ye mme edinam eke spirit, ẹtatde ubọk ẹda mme inyene obụkidem mmọ ẹnam n̄kpọ ndimenede mme udọn̄ n̄kpọ Obio Ubọn̄, ndusụk ke usụn̄ oro n̄kpọ mîbiọn̄ọke.—Matthew 6:1-4, 33.

Kpukpru orụk owo—imọ ye ubuene—ẹkenam esop Christian eke akpa isua ikie. (Utom 17:34; 1 Timothy 2:3, 4; 6:17; James 2:5) Abasi isehe owo ke nte enye enyenede okụk, nnyịn ikponyụn̄ isehe n̄ko. Nnyịn ikpenyene ndima nti ye mme anam-akpanikọ ekemmọ andinịm ke akpanikọ nnyịn, ‘inamke baba n̄kpọ kiet ke uma.’—1 Timothy 5:21.

Ke ererimbot emi odude ke idak odudu Satan mi, edinyene idiọk ekikere ye eyịghe owụt idem ke nsio nsio usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkeme ndise owo nte edide owo afai m̀mê ama inyene obụkidem n̄kukụre ke ntak idaha esie ke uwem. Nte ededi, nte mme Christian, inaha nnyịn inyene mme utọ edu ẹmi. Esop Jehovah idịghe itie usua ye eyịghe. Oyom kpukpru mme ata Christian ẹkpebe Jehovah Abasi, emi ‘mînamke ukwan̄n̄kpọ mînyụn̄ iten̄eke owo enyịn.’—2 Chronicles 19:7; Utom 10:34, 35.

Ẹyak Ima Onụk Mbufo

N̄wed Abasi etịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ete ke “kpukpru owo ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹtaba ubọn̄ Abasi.” (Rome 3:23) Ntre oyom nnyịn ida mme ekemmọ andituak ibuot nte mbon oro ẹdianade ye nnyịn ke ndidomo ndinam n̄kpọ Jehovah ke usụn̄ oro ẹnyịmede. Edieke nnyịn iyakde eyịghe m̀mê etikwo etikwo ekikere otụk itie ebuana nnyịn ye nditọete nnyịn iren ye iban eke spirit, ẹyak nnyịn ibọn̄ akam inọ Abasi iyom un̄wam ndin̄wana ye utọ edu oro man nnyịn ikûduọ idụk ubọk Satan. (Matthew 6:13) Enye ama anam Eve enịm ke akpanikọ nte ke Jehovah ekenyene idiọk uduak, ikekereke iban̄a mfọnọn̄kpọ imọ, okonyụn̄ esịn ndinọ ifụre oro akpanamde enye enen̄ede okop inemesịt. (Genesis 3:1-5) Nnyịn ndinyene ukwan̄ ekikere mban̄a nditọete nnyịn osu uduak esie.—2 Corinth 2:11; 1 Peter 5:8.

Edieke nnyịn ikụtde ite ke imesinyene ntụhọ edinyene ukwan̄ ekikere mban̄a mmọ en̄wen, kere ban̄a uwụtn̄kpọ Jesus Christ. Idem okposụkedi enye ekedide mfọnmma Eyen Abasi, enye ikodụn̄ọkede man okụt idiọk uduak ke idem mme mbet esie. Utu ke oro, Jesus okoyom eti n̄kpọ ke idem mmọ. Ke ini mme mbet esie ẹkenyan̄ade ẹyom akamba itie, enye ikadaha nte ke mmọ ẹnyene idiọk uduak ndien ke ntre okpụhọ mmọ ye mbufa apostle 12. (Mark 9:34, 35) Ke ẹdide mme anana mfọnmma, ekeme ndidi ido edinam ọsọn̄ibuot Ido Ukpono Mme Jew ama otụk mmọ ke ndusụk udomo, ye nsọn̄uyo ẹdoride ke ntan̄idem ye ubahade. Jesus ama ọfiọk ete ke akpan n̄kpọ oro okonụkde mme anditiene enye ekedi ima oro mmọ ẹkenyenede ẹnọ Jehovah. Ke ndikowụt utọ ima ye nsọn̄ọnda oro ke Jesus, ẹma ẹnọ mmọ utịp akamba akamba.—Luke 22:28-30.

Edieke nnyịn inyenede ndise mme ekemmọ anam-akpanikọ ye eyịghe, emi ekpetie nte edise mme n̄kpọ ke ukụtiso oro mîwụtke n̄kpọ ọfọn. Ndomo n̄kpọ kiet ikpọwọrọke ida nte enye etiede. Ẹyak nnyịn ke ntre ida ukụtiso ima ise n̄kpọ. Ediwak uyarade ẹdu nte ke mme enyene-nsọn̄ọnda Christian ẹma nnyịn ẹnyụn̄ ẹdot ima ima edikere mban̄a nnyịn. (1 Corinth 13:4-8) Ntre nnyịn ikpakam iwụt mmọ ima inyụn̄ ikpeme idem ye edinyene ukwan̄ ekikere.

[Ndise ke page 26]

Didie ke afo esise mbon en̄wen ẹmi ẹtuakde ibuot ẹnọ Abasi ke edinam akpanikọ?

[Ndise ke page 27]

Mbuọtidem ye ukpono ẹnam Mme Ntiense Jehovah ẹdi ubon oro okopde inemesịt

‘Mmọ Ẹsọn̄ọ Ẹyịre ke Ukpepn̄kpọ Ido Ukpono Mmọ’

N̄WAN kiet otode Miami, Florida, U.S.A., ọkọnọ leta etienede mi ẹsọk n̄wedmbụk n̄kpọntịbe n̄kann̄kụk: “Ke Dec. 10 ẹma ẹsio eyeneren mi ekpri ekpatokụk ke ekpatọfọn̄ esie ke urua unyam n̄kani n̄kpọ. Enye ama esịne n̄wed uwat moto esie, kad Ubọ Ufọn, ye ntre ntre eken, ọkọrọ ye $260.

“Ke ama eketịn̄ ọnọ etubom utom aban̄a se isopde, enye ama ọnyọn̄ edi ufọk. Ke mfụn̄mfụn̄ mbubịteyo enye ama enyene ikot urụk ukopikọ oto n̄wan emi esemde Spanish emi, ye anamutom [urụk ukopikọ] anamde n̄kpọ nte akabadeikọ, akasiande enye ke imọ ima ikụt ekpri ekpatokụk esie.

“N̄wan oro ama ọnọ enye adres esie. . . . N̄wan oro ama ọnọ enye ekpri ekpatokụk esie, emi ekesịnede kpukpru n̄kpọ, ọkọrọ ye $260 oro.

“N̄wan oro ama okụt ini inọ oro osiode ekpri ekpatokụk oro onyụn̄ ofiori n̄kpo. Inọ oro ama otop ekpri ekpatokụk oro enịm onyụn̄ efehe. Etisịm ini oro n̄wan oro ikekwe eyeneren mi aba, ntre enye ama emen ekpri ekpatokụk oro ọnyọn̄ ufọk onyụn̄ edinọ enye ikot.

“N̄wan emi ye ubon esie ẹdi Mme Ntiense Jehovah. Mmọ nte an̄wan̄ade ẹsọn̄ọ ẹyịre ke ukpepn̄kpọ ido ukpono mmọ.”

Mme Ntiense Jehovah inamke akpanikọ man ẹbọ itoro ẹto owo. (Ephesus 6:7) Utu ke oro mmọ ẹnyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ndida itoro nsọk Ete mmọ eke heaven, Jehovah. (1 Corinth 10:31) Ima emi mmọ ẹnyenede ẹnọ Abasi ye mbọhọidụn̄ onụk mmọ nditan̄a ‘eti mbụk’ aban̄ade Obio Ubọn̄ Abasi. (Matthew 24:14) Ebede ke Obio Ubọn̄ emi, Abasi ọn̄wọn̄ọ ndinam isọn̄ akabade edi ediye paradise. Adan̄aoro isọn̄ ayakabade eye idịghe ataata uyai ikpọn̄ edi n̄ko eke eti ido uwem emi edinam akpanikọ edidude ke nsinsi.—Mme Hebrew 13:18; 2 Peter 3:13.