Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn
JULY 4-10
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 SAMUEL 18-19
“Barzillai Ama Osụhọde Idem”
Barzillai—Owo Oro Ọkọdiọn̄ọde Ukeme Esie
Nte eyịghe mîdụhe, David ama enen̄ede owụt esịtekọm aban̄a se Barzillai akanamde ọnọ enye. Itiehe nte edidem ọkọdọhọ enye etiene imọ man inọ enye mme n̄kpọ udu-uwem ke utịp mfọnido esie. Barzillai ekedi imọ owo, ntre enye ikoyomke utọ un̄wam oro. Akam etie nte David okoyom enye edidu ke okụre edidem ke ntak nti edu oro ọbọn̄ emi ekenyenede. Ndisịn Barzillai ke okụre edidem ekpekedi ata ukpono, koro emi akpakanam enye aka iso okụt mfọn ke iso edidem.
Barzillai—Owo Oro Ọkọdiọn̄ọde Ukeme Esie
Etie nte ntak kiet oro akanamde Barzillai esịn ikot emi ekedi koro enye ama ọsọn̄ onyụn̄ enyene mmeme oro esisan̄ade ye usọn̄. Ekeme ndidi Barzillai ekekere ke isua uwem imọ iwakke aba. (Psalm 90:10) Enye ama anam se enye ekekemede ndin̄wam David, edi enye n̄ko ama ọdiọn̄ọ ke enyene ediwak n̄kpọ oro imọ mîkemeke aba ndinam ke ntak usọn̄. Barzillai ikayakke uku ye uwọrọiso ẹnam enye efre ke imọsọn̄. Enye iketiehe nte Absalom emi okoyomde ikpọ n̄kpọ; enye ama osụk idem.—Mme N̄ke 11:2.
Barzillai—Owo Oro Ọkọdiọn̄ọde Ukeme Esie
Mbụk Barzillai owụt ke oyom inyene eti ibuot. Nnyịn ikpenyeneke ndisịn ifetutom m̀mê nditre ndinyanade mbịne ifetutom koro nnyịn mîyomke mfịna m̀mê ikerede ke nnyịn idikemeke ndikama ifetutom. Abasi ekeme ndisọn̄ọ nnyịn idem edieke iberide edem ke ukeme ye ọniọn̄ oro enye ọnọde.—Philippi 4:13; James 4:17; 1 Peter 4:11.
Edi, ana idiọn̄ọ ukeme nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ke Christian enyenyene ata ekese ndinam ke utom Abasi. Enye ọfiọk ke edieke ibọde ifetutom efen ke imọ idikemeke ndinam se N̄wed Abasi ọdọhọde imọ inam, utọ nte editịm n̄kpọ nnọ ubon imọ. Ke utọ idaha oro, nte ikpowụtke nsụhọdeidem ye eti ibuot edieke enye esịnde ifetutom efen efen?—Philippi 4:5; 1 Timothy 5:8.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Fehe Mbuba Fo Sịm Utịt
19 Mbụk Mephibosheth ekeme ndidọn̄ fi esịt ekpedi emenyene mfịna, afo onyụn̄ ekere ke idụhe eke mfịna fo an̄wan̄ade. (2 Sam. 4:4) Mephibosheth ekedi mbụn̄ọ, Edidem David ama onyụn̄ obiom enye ikpe ke se enye mîkeduehe. Idịghe Mephibosheth ekedi ntak kpukpru se ikọwọrọde enye. Edi enye ikayakke oro anam enye akabade owo iyatesịt; enye ama owụt ke imama nti n̄kpọ emi ẹketịbede ke uwem imọ. Enye ama ọkọm David ke ndikọfọn ido ye enye ke edem. (2 Sam. 9:6-10) Ntre ini David obiomde enye ikpe ke se enye mîkeduehe, enye ikayakke oro afịna enye, ikesịnke David ke esịt, ikonyụn̄ iyakke ndudue David anam enye ayat esịt. Mephibosheth ikọduọhọke Jehovah ke se David akanamde. Enye ekesịn esịt ke se enye ekekemede ndinam man owụt ke ida ye edidem emi Jehovah emekde. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Jehovah ama anam ẹwet mbụk Mephibosheth ke Bible man ikpep n̄kpọ ito enye.—Rome 15:4.
JULY 11-17
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 SAMUEL 20-21
“Jehovah Esikpe Unenikpe”
Mme Mbụme Oro Mme Andikot Ẹbụpde
Ediomi oro okosụk ododu ke ini Edidem Saul akakarade. Edi edidem oro ama odomo ndisọhi mbon Gibeon mfep idọn̄ke enyịn ke ediomi oro. N̄kpọ oro ama anam “Saul ye ufọk esie ẹnyene ubiomikpe iyịp.” (2 Sam. 21:1) David ama edidi edidem ke akpatre. Ndien mbon Gibeon emi ẹkeyọhọde ẹsụhọ ẹma ẹketịn̄ idiọkn̄kpọ Saul emi ẹnọ David. David ama obụp mmọ se mmọ ẹyomde ẹnam man ẹsio isop idiọkn̄kpọ oro, man Jehovah onyụn̄ ọdiọn̄ isọn̄ Israel. Mmọ ikoyomke okụk, ẹkedọhọ yak ẹnọ mmimọ nditọiren itiaba ke otu nditọ owo emi ‘akaduakde ndisọhi mmimọ mfep’ yak ikowot. David ama anam se mmọ ẹkedọhọde oro.—2 Sam. 21:2-6; Num. 35:30, 31.
Se iketịbede emi idịghe ikpîkpu mbụk. Ibet emi Abasi ọkọnọde ete “ẹkûwot . . . nditọ ẹban̄a idiọkn̄kpọ mme ete” ama an̄wan̄a kpukpru owo. (Deut. 24:16) Jehovah ikpekenyịmeke ẹwot nditọ Saul iba ye nditọ nditọ esie ition ekpedi mmọ ikenyeneke ubọk ke idiọkn̄kpọ Saul. Ibet oro afiak ọdọhọ ete: “Ẹdiwot owo kiet kiet ke idiọkn̄kpọ esiemmọ.” Etie nte mbon ubon Saul itiaba emi ẹkewotde ẹma ẹnyene ubọk ke se Saul akaduakde ndinam mbon Gibeon. Ndien oro akanam mmọ ẹbọ ufen idiọkn̄kpọ mmọ.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Mbiowo Ẹdi ‘Nsan̄autom Emi Ẹnamde Nnyịn Inyene Idatesịt’
14 Nnyịn mme asan̄autom Jehovah ke inam utom ukwọrọikọ ke ofụri ererimbot kpa ye mme afanikọn̄ oro Satan ye mme isụn̄utom esie ẹdade ẹtiene nnyịn. Ndusụk nnyịn imosobo ikpọ mfịna emi ẹtiede nte ndin̄wana ye Goliath, edi sia iberide edem ọyọhọ ọyọhọ ye Jehovah, nnyịn iman̄wana inyụn̄ ikan mme mfịna oro. Edi, ndusụk ini, ndin̄wana kpukpru ini ye mme mfịna ererimbot emi esinam idem emem nnyịn. Ke ini idem ememde nnyịn ntre, mfịna emi nnyịn ikpakande uforo uforo ẹkeme ndikan nnyịn ubọk. Nte ediwak owo ẹtịn̄de, un̄wam oro ebiowo ọnọde ke mme utọ ini oro ekeme ndin̄wam nnyịn ifiak ikop idatesịt onyụn̄ ọnọ nnyịn odudu. Asiakusụn̄ kiet emi ebede isua 60 ọkọdọhọ ete: “Isan̄ kiet, idem ikọsọn̄ke mi, ndien utom ukwọrọikọ ama anam mi n̄kpa mba. Ebiowo ama okụt nte idem ememde mi onyụn̄ edi ebịne mi. Ima ineme inem inem nneme emi otode Bible. Mma nda mme ekikere oro enye ọkọnọde mi nsịn ke edinam, ndien mma ndia ufọn.” Eyenete an̄wan oro adian do ete: “Ebiowo oro ama enyene ima tutu ndikụt nte idem ememde mi onyụn̄ ọnọ mi un̄wam!” Ke akpanikọ, idụhe se inemde nte ndifiọk ke imenyene mbiowo emi ẹkerede ẹban̄a nnyịn, emi ukem nte Abishai eset, ẹtiede-tie ẹbet ‘ndidi ndin̄wam nnyịn.’
JULY 18-24
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 SAMUEL 22
“Nịm ke Jehovah Ayan̄wam Fi”
Nte Afo Emekeme Ndinen̄ede ‘Nsan̄a N̄kpere Abasi’?
11 Edi n̄kpọ kiet ndikot nte ke Abasi “ọsọn̄ odudu.” (Isaiah 40:26) Ndien edi n̄kpọ efen ndikot nte enye akanyan̄ade Israel ebe Ididuot Inyan̄ ndien ekem ese aban̄a mmọ ke wilderness ke isua 40. Afo emekeme ndida enyịn ikike n̄kụt mbufụt mmọn̄ adahade ada ke n̄kan̄ emi ye ke n̄kan̄ eken. Afo emekeme ndikụt idụt oro—etiede nte ẹma ẹwak ẹsịm owo 3,000,000 ke ofụri ofụri—ẹsan̄ade ke nsatisọn̄ inyan̄ ẹbe, eboho mmọn̄ ẹnyụn̄ ẹdade nte ikpọ ibibene ke n̄kan̄ emi ye ke n̄kan̄ eken. (Exodus 14:21; 15:8) Afo emekeme ndikụt uyarade ukpeme Abasi ke wilderness. Mmọn̄ ama oto akwa itiat ewet ọwọrọ. Udia oro ebietde mfia n̄kpasịp ẹma ẹdep ẹduọn̄ọ ke isọn̄. (Exodus 16:31; Numbers 20:11) Jehovah mi ikowụtke n̄kukụre ite ke imọ imenyene odudu edi nte ke imọ ida enye inam n̄kpọ ke ufọn ikọt imọ. Nte isọn̄ọke nnyịn idem ndifiọk nte ke akam nnyịn aka ebịne okopodudu Abasi emi edide “ebiet-ubọhọ nnyịn ye odudu nnyịn, . . . andinyan̄a eke ekperede nnyịn eti-eti ke nnanenyịn”?—Psalm 46:1.
“Afo Ọyọsọn̄ọ Ada ye Owo Emi Ọsọn̄ọde Ada”
Ẹyak inen̄ede idụn̄ọde ikọ David oro. Ẹkeme n̄ko ndikabade ikọ Hebrew oro ẹkabarede “ọyọsọn̄ọ ada” nte “edinam ima-mfọnido.” Ima esinam owo enen̄erede ọsọn̄ọ ada. Ima esinam Jehovah ọsọn̄ọ ada ye mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ye enye.
Fiọk n̄ko ke nsọn̄ọnda idịghe ikpîkpu ekikere; enye ananam n̄kpọ kpukpru ini, itiehe ndebe ndebe. David ama okụt ke idem esiemmọ ke Jehovah esisọn̄ọ ada. Ke ini oro David okosobode afanikọn̄ akan, Jehovah ama an̄wam enye, ọsọn̄ọ ada ekpeme onyụn̄ ọnọ anam-akpanikọ edidem emi ndausụn̄. David ama owụt esịtekọm onyụn̄ otoro Jehovah ke ndinyan̄a enye ‘nsio ke ubọk mme asua esie.’—2 Samuel 22:1.
Nso ke ikọ David ọwọrọ ọnọ nnyịn? Jehovah iyokke nyok inyụn̄ ikpụhọkede. (James 1:17) Enye ikpụhọkede mme edumbet esie, inyụn̄ itreke ndisu mme un̄wọn̄ọ esie. David ekewet ntem ke psalm en̄wen ete: “Jehovah . . . ikpọn̄ke mbon-ima esie,” m̀mê mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ye enye.—Psalm 37:28.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Nịm Idemfo ke N̄kpri-N̄kan
7 Nsụhọdeidem Abasi ama enen̄ede otụk David andiwet psalm. Enye ama ọkwọ ikwọ ọnọ Jehovah ete: “Afo ọyọnọ mi otuekọn̄ edinyan̄a fo, nsụhọdeidem fo onyụn̄ anam mi n̄kpon.” (2 Sam. 22:36) David ọkọdọhọ ke Jehovah ndisụhọde idem nse owo nte imọ akan̄wam imọ inam ofụri ikpọ n̄kpọ emi imọ ikanamde ke Israel. (Ps. 113:5-7) Ukem oro ke edi ye nnyịn n̄ko. Ke ikerede iban̄a mme edu, ukeme, ye mme ifetutom nnyịn, ndi odu se owo nnyịn ndomokiet enyenede emi mîdịghe Jehovah ọkọnọ enye? (1 Cor. 4:7) Owo emi enịmde idem ke n̄kpri-n̄kan ‘okpon’ sia Jehovah ada enye nte ata ọsọn̄urua asan̄autom esie. (Luke 9:48) Ẹyak ise nte emi edide akpanikọ.
JULY 25-31
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 SAMUEL 23-24
“Ndi Ayayak N̄kpọ Atak Fi Man Anam N̄kpọ Jehovah?”
it-1 146
Araunah
Araunah apparently offered the place, along with cattle and wood implements for the sacrifice, without charge, but David insisted on paying a price. The record at 2 Samuel 24:24 shows that David purchased the threshing floor and the cattle for 50 silver shekels ($110). However, the account at 1 Chronicles 21:25 speaks of David’s paying 600 gold shekels (c. $77,000) for the site. The writer of Second Samuel deals only with the purchase as it relates to the altar location and the materials for the sacrifice then made, and it thus appears that the purchase price referred to by him was restricted to these things. On the other hand, the writer of First Chronicles discusses matters as relating to the temple later built on the site and associates the purchase with that construction. (1Ch 22:1-6; 2Ch 3:1) Since the entire temple area was very large, it appears that the sum of 600 gold shekels applies to the purchase of this large area rather than to the small portion needed for the altar first built by David.
Kpep N̄kpọ To ‘Mbiet Akpanikọ’
8 Edieke eyen Israel okpoyomde ndiwa uwa unyịmesịt man owụt esịtekọm ọnọ Jehovah m̀mê awade edifọp uwa man oyom unyịme Abasi, do ikpọsọn̄ke enye ndimek unam oro odotde. Esịt ekpenem andituak ibuot oro ndinọ Jehovah mfọnn̄kan unam. Mme Christian mfịn iwaha mme ata ata uwa oro Ibet Moses okoyomde ẹwa; edi mmọ ẹyak n̄kpọ atak mmọ ke ndida ini, odudu, ye inyene mmọ nnam n̄kpọ Jehovah. Apostle Paul ọkọdọhọ ke ‘editan̄a idotenyịn Christian an̄wan̄wa’ ye “ndinam eti n̄kpọ ndinyụn̄ mbuana n̄kpọ ye mbon en̄wen” ẹdi mme uwa oro ẹnemde Abasi esịt. (Heb. 13:15, 16) Edu emi ikọt Jehovah ẹdade ẹnam utọ utom oro ayarade nte mmọ ẹwụtde esịtekọm ẹnọ Abasi ke kpukpru se enye ọnọde mmọ. Ntem, edu ye se inamde mme Christian ẹnam n̄kpọ Abasi mfịn ẹdi ukem ye edu ye se ikanamde mbon eset ẹwa mme uwa unyịmesịt.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Mme Akpan N̄kpọ Ẹtode Udiana N̄wed Samuel
23:15-17. David ama enen̄ede owụt ukpono ọnọ ibet Abasi kaban̄a uwem ye iyịp tutu ke idaha enye emi enye ama esịn ndinam n̄kpọ oro etiede nte edibiat ibet oro. Ana nnyịn inyene ukem edu oro iban̄a ofụri ewụhọ Abasi.
AUGUST 1-7
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 1-2
“Ndi Emesikpep N̄kpọ Oto Ndudue Fo?”
it-2 987 ¶4
Solomon
On hearing the sound of the music at Gihon, not so very far away, and the shouting of the people: “Let King Solomon live,” Adonijah and his fellow conspirators fled in fear and confusion. Solomon gave a foregleam of the peace that would mark his rulership by refusing to mar his ascension to the throne by taking revenge. Had matters been reversed, Solomon would very likely have lost his life. Adonijah fled to the sanctuary for asylum, so Solomon sent word there and had Adonijah brought before him. Informing Adonijah that he would continue to live unless bad should be found in him, Solomon then dismissed him to his house.—1Ki 1:41-53.
Mme Akpan N̄kpọ Ẹtode Akpa N̄wed Ndidem
1:49-53; 2:13-25—Ntak emi Solomon okowotde Adonijah ke ama ekefen enye? Okposụkedi Bath-sheba mîkọfiọkke, Solomon ama ọfiọk ata ntak oro Adonijah ọkọdọhọde Bath-sheba ọdọhọ edidem ọnọ imọ Abishag idọ. Okposụkedi David mîkenyeneke ebuana idan̄ ye Abishag, ẹkeda ediye eyenan̄wan emi nte n̄wanesa David. Nte ido ini oro ekedide, enye ekenyene ndikabade ndi n̄wan ata owo emi adade itie David. Ekeme ndidi Adonijah ekekere ke edieke imọ idọde Abishag, ke emi ekeme ndinam imọ ida ebekpo ubọn̄ inyene. Sia Solomon ọkọfiọkde ke eben̄e Adonijah okowụt ke enye oyom ndibọ itie ubọn̄, enye ikefenke aba inọ Adonijah.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Mme Akpan N̄kpọ Ẹtode Akpa N̄wed Ndidem
2:37, 41-46. Edi ata enyene-ndịk n̄kpọ ndikere ke owo ekeme ndibiat ibet Abasi ye unana edibọ ufen. Mbon oro ẹkoide-koi ẹwọrọ ẹkpọn̄ ‘mfafaha usụn̄ oro adade esịm uwem’ ẹyebọ utịp idiọk ubiere mmọ.—Matthew 7:14.
AUGUST 8-14
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 3-4
“Ọfọn Owo Enyene Ọniọn̄”
Ndi Enye Edi Eti Uwụtn̄kpọ m̀mê Edi Ntọt Ọnọ Fi?
4 Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ini emi Solomon ekedide edidem, Abasi ama owụt enye idem ke ndap onyụn̄ ọdọhọ enye eben̄e imọ n̄kpọ. Sia Solomon ọkọdiọn̄ọde ke imọ itịmke inyene ifiọk, enye ama eben̄e ọniọn̄. (Kot 1 Ndidem 3:5-9.) Solomon ndikeben̄e ọniọn̄ utu ke ndiben̄e inyene ye ubọn̄ ama enem Abasi esịt, ndien Abasi ama ọnọ edidem emi “esịt ọniọn̄ ye ifiọk”—onyụn̄ anam enye oforo. (1 Ndi. 3:10-14) Nte Jesus eketịn̄de, ọniọn̄ Solomon ama ọwọrọ etop tutu ọbọn̄ an̄wan Sheba etie okop mbụk onyụn̄ emen ata anyan isan̄ edi man edikop ke utọn̄ esiemmọ.—1 Ndi. 10:1, 4-9.
5 Nnyịn ke idem nnyịn idorike enyịn ndinyene ọniọn̄ ke utịbe utịbe usụn̄. Solomon ọkọdọhọ ke “Jehovah [ọnọ] ọniọn̄,” edi enye ama ewet n̄ko ete ke ana nnyịn isịn ukeme man inyene edu Abasi oro, ete: “[Ana] afo akpan̄ utọn̄ ke ọniọn̄, onyụn̄ esịn esịt fo ke mbufiọk.” Ke adianade ye oro, enye ama etịn̄ utọ ikọ nte ‘fiori kot,’ ‘ka iso yom,’ ye ‘ka iso dụn̄ọde yom’ ọniọn̄. (N̄ke 2:1-6) Nte an̄wan̄ade, nnyịn imekeme ndinyene ọniọn̄.
6 Ọkpọfọn ibụp ite, ‘Ndi ami ke n̄kpebe uwụtn̄kpọ Solomon ke ndima ọniọn̄ Abasi?’ Mfịna okụk amanam ediwak owo ẹwụk esịt ye ekikere ke utom ye okụk mmọ mîdịghe anam mmọ ẹbiere orụk ye udomo n̄wed oro mmọ ẹkade. Nso kaban̄a fi ye ubon fo? Ndi mme ubiere oro ẹnamde ẹwụt ke mbufo ẹmema ẹnyụn̄ ẹyom ọniọn̄ Abasi? Ndi mbufo ndinam ukpụhọde ke se ẹwụkde ekikere m̀mê ke mme utịtmbuba mbufo ayayak mbufo ẹnen̄ede ẹyom ọniọn̄? Ke akpanikọ, ndinyene nnyụn̄ ndu uwem ke ọniọn̄ eyenyene nsinsi ufọn ọnọ fi. Solomon ekewet ete: “Ndien afo ọyọfiọk edinen ido ye edinen ikpe ye se inende, kpa ofụri se ifọnde.”—N̄ke 2:9.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Jehovah Edi Abasi Ediomi
15 Ke etịmde mme andito ubon Abraham nte idụt ke idak Ibet, Jehovah ama ọdiọn̄ mmọ nte ekemde ye un̄wọn̄ọ esie emi enye akanamde ọnọ ete ekpụk oro. Ke 1473 M.E.N., Joshua, andida itie Moses, ama ada Israel odụk Canaan. Edibahade isọn̄ oro akadade itie ke otu mme esien ama osu un̄wọn̄ọ Jehovah ndinọ mfri Abraham isọn̄ oro. Ke ini Israel akanamde akpanikọ, Jehovah ama osu un̄wọn̄ọ esie ndinam mmọ ẹkan mme asua mmọ. Emi ekenen̄ede edi akpanikọ ke ini ukara Edidem David. Ke ini Solomon eyen David, ọyọhọ ikpehe ita ke un̄wọn̄ọ oro ẹkenamde ẹnọ Abraham ama osu. “Judah ye Israel ẹkewak, nte ntan emi odude ke mben inyan̄ ke uwak, ke ẹdia n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄, ẹnyụn̄ ẹdat esịt.”—1 Ndidem 4:20.
AUGUST 15-21
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 5-6
“Mmọ Ẹkenam Utom ke Ofụri Esịt”
Ndi Ama Ọfiọk?
Cedar Lebanon ama esinen̄ede ọsọn̄ idem ebịghi, eye, onyụn̄ enem utebe; ufiak ikesinyụn̄ ikemeke ndidụk nta. Emi owụt ke Solomon akada mfọnn̄kan eto ọbọp temple Jehovah. Mfịn, akai Lebanon emi ekesidide cedar cedar edidi ọtọwọk ikọt.
it-1 424
Cedar
Such extensive use of cedarwood required the labor of thousands of workers in cutting the trees, transporting them to Tyre or Sidon on the Mediterranean seacoast, forming them into rafts, and floating them down the coast, probably to Joppa. They were then hauled overland to Jerusalem. This was worked out by a contract between Solomon and Hiram. (1Ki 5:6-18; 2Ch 2:3-10) Thereafter the flow of lumber continued so that it could be said that Solomon made ‘cedarwood like the sycamore tree for quantity’ during his reign.—1Ki 10:27; compare Isa 9:9, 10.
it-2 1077 ¶1
Temple
In organizing the work, Solomon conscripted 30,000 men out of Israel, sending them to Lebanon in shifts of 10,000 for a month, with a two-month stay at home between shifts. (1Ki 5:13, 14) As burden bearers, he conscripted 70,000 from among the “alien residents” in the land, and as cutters, 80,000. (1Ki 5:15; 9:20, 21; 2Ch 2:2) As foremen over the work, Solomon appointed 550 men and apparently 3,300 as assistants. (1Ki 5:16; 9:22, 23) It appears that, of these, 250 were Israelites and 3,600 were “alien residents” in Israel.—2Ch 2:17, 18.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
g 5/12 17, ekebe
The Bible—A Book of Accurate Prophecy, Part 1
PRECISE TIMEKEEPING
An example of the value of the Bible’s precise timekeeping is demonstrated at 1 Kings 6:1, which points to the time when King Solomon commenced work on the temple in Jerusalem. We read: “It came about in the four hundred and eightieth year [479 full years] after the sons of Israel came out from the land of Egypt, in the fourth year [of Solomon’s reign], in the month of Ziv, that is, the second month, after Solomon became king over Israel, that he proceeded to build the house to Jehovah.”
Bible chronology places the fourth year of Solomon’s reign at 1034 B.C.E. Counting back from that date 479 full years brings us to 1513 B.C.E. as the year of Israel’s Exodus.
AUGUST 22-28
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 7
“Se Ikemede Ndikpep Nto Adaha Iba”
‘Mbufo Ẹyedọk Okpoho Ke Obot’
Edidem Solomon ama ada ata akpakịp okpoho abana temple Jehovah ke Jerusalem. David ete esie akatan̄ okpoho emi ke ini enye akakade ekọn̄ ye mbon Syria. (1 Chronicle 18:6-8) “N̄kpọ udọn̄ mmọn̄” emi ẹkedade okpoho ẹnam ke temple oro, emi mme oku ẹkesiyerede mmọn̄, ama okpon ekem ndidụk aban̄ mmọn̄ 2,000, ndien enye ama enen̄ede odobi. (1 Ndidem 7:23-26, 44-46) N̄kpọ en̄wen emi ẹkedade okpoho ẹnam ẹkedi ikpọ nnyan adaha iba emi ẹkewụkde ke enyịnusụn̄ temple. Ẹma ẹnam ikpọ mbuot iba ẹdori ke enyọn̄ adaha oro. (1 Ndidem 7:15, 16; 2 Chronicle 4:17) Okpoho emi ẹkedade ẹnam kpukpru emi ama awak etieti!
it-1 348
Boaz, II
The northernmost of the two huge copper pillars erected before the porch of Solomon’s glorious temple was named Boaz, possibly meaning “In Strength.” The southern pillar was called Jachin, meaning “May [Jehovah] Firmly Establish.” So, putting the two together and reading from right to left as one faced the E would convey the thought ‘May [Jehovah] firmly establish [the temple] in strength.’—1Ki 7:15-21; see CAPITAL.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Mmọn̄ Emi Otopde Ọwọrọ Ndinọ Nsinsi Uwem
Idụhe idụt en̄wen oro ẹkesanade idem nte nditọ Israel sia mmọ ẹkesiyerede mmọn̄ ke ubọk ke ubọk ẹnyụn̄ ẹyetde ọfọn̄ mmọ kpukpru ini. Ekesidi ido mmọ ndiyere ukot ke ini ẹdụkde ufọk ẹka ndidia udia. (Luke 7:44) Ke adianade ye ediyere mmọn̄ nnyụn̄ nyet inyene mmọ, nditọ Israel ẹma ẹsinyụn̄ ẹyere mmọn̄ ke ini n̄kpọ anamde mmọ ẹdehe. Akana mme oku oro ẹkedude ke ataya ẹsiyere mmọn̄ ẹnyụn̄ ẹyet edisịnen̄kpọ mmọ kpukpru ini. (Exodus 30:18-21) Nte ini akakade, Solomon ama ada okpoho anam “n̄kpọdiọhọ-mmọn̄” emi ẹkesisịnde galọn mmọn̄ 11,500. Mmọn̄ emi ama awak ekem se mme oku ẹkeyerede ẹnyụn̄ ẹyetde edisịnen̄kpọ mmọ nte Ibet Abasi eketemede. (2 Chronicles 4:2, 6) Didie ke emi ebehe mme Christian mfịn?
Apostle Paul ọkọdọhọ ke Jesus ama eyet esop Christian “ke mmọn̄ anam asana oto ke ikọ.” Kpa nte mmọn̄ esinamde owo asana, akpanikọ emi odude ke Bible enyene odudu ndinam nnyịn idu edisana uwem inyụn̄ isana ke enyịn Abasi. Emi anam mbet Christ ‘ẹsana ẹnyụn̄ ẹnana ndo.’ (Ephesus 5:25-27) Ke ntre, ana kpukpru mbon oro ẹyomde ndinyene mfọn Abasi ẹnen̄ede ẹsịn ukeme ẹdu eti uwem ẹnyụn̄ ‘ẹnana ntọi ye ndo’ ke enyịn Abasi. (2 Peter 3:11, 14) Didie ke Ikọ Abasi ekeme ndin̄wam mmọ ẹnam emi?
AUGUST 29–SEPTEMBER 4
MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 8
“Solomon Ọbọn̄ Akam ke Ofụri Esịt Ọnọ Jehovah”
Kpep Bible Man Akam Fo Enyene Se Ọwọrọde
9 Ana ọbọn̄ akam ke ofụri esịt edieke oyomde Abasi ọbọrọ akam fo. Solomon ama ọbọn̄ akam ke ofụri esịt ke usen emi ẹkeyakde temple ẹnọ Jehovah ke isua 1026 M.E.N. Edikụt akam emi ke 1 Ndidem ibuot 8. Enye ama otoro Jehovah ke ini ẹkemende ekebe ediomo ẹkesịn ke Ata Edisana, ndien ntọn̄enyọn̄ oro owụtde ke Jehovah do ama ofụk temple oro.
10 Kot akam emi nyụn̄ se nte Solomon akasiakde esịt afiak asiak. Enye ọkọdọhọ ke Jehovah kpọt ọfiọk ekikere esịt owo. (1 Ndi. 8:38, 39) Akam emi owụt n̄ko ke Abasi eyefen anamidiọk oro ‘afiakde etiene enye ke ofụri esịt.’ N̄ko ke edieke mme asua ẹtan̄de ikọt Abasi nte mbuotekọn̄, ke enye iditreke ndikop eseme mmọ edieke mmọ ẹkenamde n̄kpọ esie ke ofụri esịt. (1 Ndi. 8:48, 58, 61) Ntre, sibọn̄ akam ke ofụri esịt.
Ẹmenede Ndisana Ubọk ke Enyọn̄ Ẹbọn̄ Akam
7 Edide nnyịn ibọn̄ akam an̄wan̄wa m̀mê ọkpọkpọ, akpan edumbet N̄wed Abasi ndinyene ke ekikere edi nte ke nnyịn ikpenyene ndiwụt edu nsụhọdeidem ke mme akam nnyịn. (2 Chronicles 7:13, 14) Edidem Solomon ama owụt nsụhọdeidem ke an̄wan̄wa akam esie ke ini ediyak temple Jehovah ke Jerusalem nnọ. Solomon ndikosụk n̄kụre kiet ke otu n̄kponn̄kan ufọk oro akanam ẹbọpde ke isọn̄ ekedi oro. Kpa ye oro, enye ama ọbọn̄ akam ke nsụhọdeidem ete: “Nte Abasi oyodụn̄ ke isọn̄ ndien ke akpanikọ? Sese, enyọn̄ ye ata enyọn̄ ikemke fi, kpan̄ ọfiọk ufọk emi n̄kọbọpde.”—1 Ndidem 8:27.
8 Ukem nte Solomon, nnyịn ikpenyene ndisụhọde idem ke ini ibọn̄de akam an̄wan̄wa ke ibuot mmọ efen. Okposụkedi nnyịn ikpenyenede ndifep nditịn̄ ikọ mbubịk mbubịk, nnyịn imekeme ndiwụt nsụhọdeidem ke uyo ikọ nnyịn. Mme akam nsụhọdeidem itiehe n̄wụtidem n̄wụtidem m̀mê enyọn̄ enyọn̄. Mmọ idụrike ntịn̄enyịn iwụt owo emi ọbọn̄de akam, edi Enye Emi ẹbọn̄de ẹnọ. (Matthew 6:5) Nnyịn iwụt nsụhọdeidem n̄ko ebe ke se nnyịn itịn̄de ke akam. Edieke nnyịn ibọn̄de akam ke nsụhọdeidem, nnyịn iditịn̄ke ikọ nte n̄kpọ eke iyomde Abasi anam ndusụk n̄kpọ nte nnyịn iyomde. Utu ke oro, nnyịn idiben̄e Jehovah anam n̄kpọ ke usụn̄ oro ekemde ye edisana uduak esie. Andiwet psalm ama owụt nnennen edu ke ini enye ekeben̄ede ete: “Mbọk, O Jehovah, mbọk, nyan̄a: mbọk, O Jehovah, mbọk, nam nnyịn ikụt unen.”—Psalm 118:25; Luke 18:9-14.
Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi
Yak Ifịk Ufọk Jehovah Adia Fi Idem!
4 Ke Israel eset, Ufọk Abasi ekedi temple ke Jerusalem. Edi Jehovah ikodụn̄ke do. Enye ọkọdọhọ ete: “Enyọn̄ edi ebekpo mi, isọn̄ onyụn̄ edi udoriukot mi: nso ufọk ke mbufo ẹdibọp ẹnọ mi? nso ebiet ke mbufo ẹdinịm ke nduọk-odudu mi n̄ko?” (Isa. 66:1) Nte ededi, temple oro Solomon ọkọbọpde ke ini ukara esie ekedi akpan ebiet oro ẹkesituakde ibuot ẹnọ Jehovah, ẹnyụn̄ ẹsibọn̄de akam ẹnọ enye.—1 Ndi. 8:27-30.