Watchtower LIBRARY EKE INTANET
Watchtower
LIBRARY EKE INTANET
Efịk
Ẹ,Ê,Ị,Ọ,Ụ,Û,N̄
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ê
  • ê
  • Ị
  • ị
  • Ọ
  • ọ
  • Ụ
  • ụ
  • Û
  • û
  • N̄
  • n̄
  • BIBLE
  • MME N̄WED
  • MBONO ESOP
  • mwbr22 September p. 1-11
  • Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn

Vidio ndomokiet idụhe mi.

Kûyat esịt, n̄kpọ anam vidio emi okûbre.

  • Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn
  • Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn—2022
  • N̄kpri Ibuotikọ
  • SEPTEMBER 5-11
  • SEPTEMBER 12-18
  • SEPTEMBER 19-25
  • SEPTEMBER 26–OCTOBER 2
  • OCTOBER 3-9
  • OCTOBER 10-16
  • OCTOBER 17-23
  • OCTOBER 24-30
  • OCTOBER 31–NOVEMBER 6
Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn—2022
mwbr22 September p. 1-11

Mme N̄wed Emi Ẹsiakde ke N̄wed Mbono Esop Uwem ye Utom Nnyịn

SEPTEMBER 5-11

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 9-10

“Toro Jehovah Sia Enye Enyene Ọniọn̄”

w99 7/1 30 ¶6

Edika N̄kese Oro Ẹkenọde Utịp Akamba Akamba

Ke ama okosobo ye Solomon, ọbọn̄ an̄wan emi ama ọtọn̄ọ ndida “mme awak-n̄kukọhọ mbụme” ndomo enye. (1 Ndidem 10:1, NW) Ẹkeme n̄ko ndikabade ikọ Greek oro ẹdade mi nte “n̄ke.” Edi emi iwọrọke ite ke ọbọn̄ an̄wan akanam ikpîkpu mbubru ye Solomon. Nte enemde, ke Psalm 49:4, ukem ikọ Hebrew oro ke ẹda nditịn̄ mban̄a mme akpan mbụme ẹban̄ade idiọkn̄kpọ, n̄kpa, ye ufak. Do, eyedi ọbọn̄ an̄wan Sheba ekeneme mme ntotụn̄ọ n̄kpọ ye Solomon oro ẹkedomode udomo ọniọn̄ esie. Bible ọdọhọ ete ke enye “ekeneme nneme ye enye aban̄a kpukpru se idude enye ke esịt.” Solomon, n̄ko, “asiak kpukpru ikọ esie ọnọ enye: baba ikọ kiet eke enye mîsiakke inọ enye, idịbeke edidem.”​—1 Ndidem 10:2b, 3.

w99 11/1 20 ¶6

Ke Ini Ẹnen̄erede Ẹtat Ubọk

Ke idem akpade enye aban̄a se okokopde onyụn̄ okụtde, ọbọn̄ an̄wan ama ọbọrọ ke nsụhọdeidem ete: “Ọfọfọn ye mme asan̄utom fo ẹmi ẹdade fi ke iso kpukpru ini, ẹnyụn̄ ẹkopde eti ibuot fo.” (1 Ndidem 10:4-8) Enye ikọdọhọke ke ọfọfọn ọnọ mme asan̄autom Solomon koro uforo akakande mmọ okụk​—okposụkedi ekedide ntre. Utu koro, ẹma ẹdiọn̄ mme asan̄autom Solomon koro mmọ ẹma ẹkeme ndikop ọniọn̄ oro Abasi ọkọnọde Solomon kpukpru ini. Nso eti uwụtn̄kpọ ke ọbọn̄ an̄wan Sheba edi ntem ọnọ ikọt Jehovah mfịn, ẹmi ẹnyenede akpakịp ọniọn̄ Andibot ke idemesie ye eke Eyen esie, Jesus Christ!

w99 7/1 30-31

Edika N̄kese Oro Ẹkenọde Utịp Akamba Akamba

Ọniọn̄ Solomon ye uforo obio ubọn̄ esie ẹma ẹnen̄ede ẹtụk ọbọn̄ an̄wan Sheba tutu “idem akpa enye.” (1 Ndidem 10:4, 5) Ndusụk owo ẹda ke ubak udịmikọ emi ọwọrọ nte ke “ibifịk ama ọbọhọ” ọbọn̄ an̄wan emi. Eyen ukpepn̄kpọ kiet akam ọnọ ekikere ete ke enye ama osụhọ! Se ededi oro eketịbede, idem ama akpa ọbọn̄ an̄wan oro aban̄a se enye okokụtde onyụn̄ okopde. Enye ama ọdọhọ ke ọfọfọn ọnọ mme asan̄autom Solomon ke ndikeme ndikop ọniọn̄ edidem emi, enye ama onyụn̄ otoro Jehovah ke ndikodori Solomon ke ebekpo. Ekem enye ama ọnọ edidem ọsọn̄urua enọ, ke ekọmurua eyomfịn, gold ikpọn̄ edide n̄kpọ nte $40,000,000. Solomon n̄ko ama ọnọ enọ, ọnọde ọbọn̄ an̄wan oro “kpukpru se inemde enye esịt.”​—1 Ndidem 10:6- 13.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w08 11/1 22 ¶4-6

Ndi Ama Ọfiọk?

Gold Edidem Solomon akawak didie?

N̄wed Abasi ọdọhọ ke Hiram emi ekedide edidem Tyre ama ọnọ gold emi okodobide nte ekpat simen 80 ẹsọk Solomon, ọbọn̄ an̄wan Sheba ama ọnọ enye ukem udomo gold emi, ndien nsụn̄ikan̄ Solomon ama ada gold emi okodobide ebe ekpat simen 300 oto Ophir edi. N̄wed Abasi ọdọhọ ete: “Ndien udobi gold emi esịmde Solomon ke isua kiet edi talent gold ikie itiokiet ye talent ata ye itiokiet,” m̀mê odobi akan ekpat simen 500. (1 Ndidem 9:14, 28; 10:10, 14) Ndi emi edi akpanikọ? Gold oro mbọn̄ ẹkenyenede ẹkewak didie ini oro?

Se ẹkewetde ke eset, emi mme ekpepn̄kpọ mban̄a ido eset ẹdọhọde ke enen, owụt ke Pharaoh Thutmose III (emi okodude uwem ke n̄kpọ nte isua 3,500 oro ẹkebede) ama ọnọ gold emi okodobide n̄kpọ nte ekpat simen 270 ẹka temple Amun-Ra ke Karnak. Ke ọyọhọ isua ikie itiaita M.E.N., obio Tyre ẹma ẹnọ gold oro okodobide ebe ekpat simen 80 ẹsọk edidem Assyria emi ekekerede Tiglath-pileser III, ndien Sargon II ama ọnọ mme abasi Babylon ukem udomo gold oro nte enọ. Ẹdọhọ ke Edidem Philip II emi akakarade Macedonia (ọtọn̄ọde ke isua 359 esịm 336 M.E.N.) ama esidọk gold oro okodobide ebe ekpat simen 560 kpukpru isua ke itie udọk gold Pangaeum ke Thrace.

Ke ini Akwa Alexander eyen Philip (emi akakarade ke isua 336 esịm 323 M.E.N.) akakande Susa emi odude ke Persia, ẹdọhọ ke enye ama emen gold oro okodobide nte ekpat simen 23,600 ke obio emi, onyụn̄ emen gold oro okodobide n̄kpọ nte ekpat simen 140,000 ke ofụri Persia. Ntre, ke imende gold oro Solomon ekenyenede idomo ye eke mbon emi, nnyịn imokụt do ke Bible inamke inua.

SEPTEMBER 12-18

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 11-12

“Da Eti Ibuot Mek Owo Emi Edidọde”

w18.07 18 ¶7

“Mmanie Ẹda ye Jehovah?”

Imekeme ndikpep n̄kpọ nto Edidem Solomon. Solomon ama eberi edem ke Jehovah ini enye ekedide akparawa. Jehovah ama ọnọ enye ọniọn̄ onyụn̄ anam enye ọbọp akwa temple ke Jerusalem. Edi Solomon ama anam se Jehovah asuade. (1 Ndi. 3:12; 11:1, 2) Ibet oro Jehovah ọkọnọde nditọ Israel ọkọdọhọ yak edidem okûdọ “ediwak iban, mbak esịt esie ediwaha ọkpọn̄ usụn̄.” (Deut. 17:17) Edi Solomon ama ọsọn̄ ibuot ọdọ iban 700, afiak enyene iban esa 300. (1 Ndi. 11:3) Ediwak ke otu iban emi enye ọkọdọde ikotoho Israel, ẹkenyụn̄ ẹkpono nsunsu abasi. Solomon ikonyụn̄ idọn̄ke enyịn ke ibet emi Jehovah ọkọdọhọde mmọ ẹkûdọ iban emi mîtoho Israel.​—Deut. 7:3, 4.

w19.01 15 ¶6

Didie ke Afo Ekeme Ndikpeme Esịt Fo?

Satan edi ibụk. Enye ọsọn̄ ibuot ye Jehovah, imaha ndinam n̄kpọ nte Jehovah ọdọhọde ẹnam. Enye oyom nnyịn itie nte enye. Satan ikemeke ndinyịk nnyịn inam n̄kpọ nte enye, oro anam enye osio nsio nsio usụn̄ efen edi man anam nnyịn ibiet enye. Ke uwụtn̄kpọ, enye abiat mbon ererimbot emi ẹkande nnyịn ẹkụk. (1 John 5:19) Enye ekere ke iyodụk ndụk ye mmọ, kpa ye emi idiọn̄ọde ke ndiọi nsan̄a ẹyenam nnyịn ikere n̄kpọ inyụn̄ inam n̄kpọ nte mmọ. (1 Cor. 15:33) Se enye akadade akan Edidem Solomon ubọk edi oro. Solomon ama ọdọ ediwak iban emi mîkokponoke Jehovah. Nte ini akakade, iban emi ẹma ẹnam enye anam se mîkpakanamke. Sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄, mmọ ẹma “ẹwọn̄ọde enye esịt” ẹkpọn̄ Jehovah.​—1 Ndi. 11:3.

w18.07 19 ¶9

“Mmanie Ẹda ye Jehovah?”

Jehovah isibọpke enyịn iyak owo aka iso anam idiọkn̄kpọ. Bible ọdọhọ ete: “Jehovah ayat esịt ye Solomon, koro esịt esie ọkọwọn̄ọrede ọkpọn̄ Jehovah . . . , kpa enye emi okowụtde enye idem utịm ikaba. Enye ama onyụn̄ ọnọ enye ewụhọ aban̄a n̄kpọ emi ete enye okûtiene mme abasi efen; edi enye inịmke ewụhọ Jehovah.” Jehovah ama esịn Solomon, inyụn̄ in̄wamke enye aba. Nditọ Solomon ẹkedikara esien iba kpọt ke otu esien Israel 12. Mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹnyene ediwak afanikọn̄ ke ata ediwak isua.​—1 Ndi. 11:9-13.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w18.06 14 ¶1-4

Se Ikpakanamde Abasi Ama Enye

Se Rehoboam akanamde ama anam nditọ Israel ẹsọn̄ ibuot ye enye. Ntre enye ama osop mbonekọn̄ esie oyom ndikan̄wana ye mmọ. Edi Jehovah ama ọdọn̄ prọfet Shemaiah ọkọdọhọ enye ete: “Mbufo ẹkûdọk ẹken̄wana ye nditọete mbufo kpa nditọ Israel. Mbufo ẹfiak ẹnyọn̄ọ ufọk mbufo, koro edi ami nnam n̄kpọ emi etịbe.”​—1 Ndi. 12:21-24.

Ndi Rehoboam idisụk inamke n̄kpọ ndomokiet? Akpana an̄wan̄a fi nte utọ n̄kpọ emi akafịnade enye! Mme owo ẹdida enye didie? Enye ọkọdọhọ ke idikama “ikpa n̄kukịm” imia mme owo, edi idahaemi-e, enye ikemeke ndinam mbon oro ẹsọn̄de ibuot ye enye n̄kpọ ndomokiet. (Men 2 Chronicle 13:7 domo.) Kpa ye oro, Rehoboam ye mbonekọn̄ esie ẹma “ẹkop uyo Jehovah, ẹnyụn̄ ẹfiak ẹnyọn̄ọ ufọk mmọ.”

Nso ke emi ekpep nnyịn? Ọfọn ikop uyo Jehovah ekpededi oro ayanam mme owo ẹsak nnyịn. Jehovah ayama nnyịn onyụn̄ ọdiọn̄ nnyịn edieke ikopde uyo esie.​—Deut. 28:2.

Ndi Jehovah ama ọdiọn̄ Rehoboam? Rehoboam ama okop uyo Jehovah, ikonyụn̄ ikaha ikan̄wana ye nditọ Israel. Enye ama aka iso akara Judah ye Benjamin onyụn̄ ọbọp mbufa obio do. Enye ama anam ndusụk obio oro “ẹnen̄ede ẹsọn̄ idem.” (2 Chron. 11:5-12) Ata akpan n̄kpọ edi ke enye ama enịm ibet Jehovah ke ndusụk ini. Ke ini esien Israel duop oro Jeroboam akakarade ẹketọn̄ọde ndikpono nsunsu abasi, ediwak nditọ Israel ẹma “ẹbere ye Rehoboam.” Mmọ ẹma ẹsika Jerusalem ẹketuak ibuot ẹnọ Jehovah. (2 Chron. 11:16, 17) Omokụt do nte Rehoboam ndikokop uyo Jehovah akanamde ediwak owo ẹda ye enye.

SEPTEMBER 19-25

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 13-14

“Ntak Ọfọnde Iyak Se Inyenede Ekem Nnyịn Inyụn̄ Isụhọde Idem?”

w08 8/15 8 ¶4

Sọn̄ọ Da ke Ofụri Esịt

Ekem Jeroboam ọdọhọ owo Abasi oro ete: “Tiene mi di ke ufọk, sọn̄ idem, nyọnọ fi enọ.” (1 Ndi. 13:7) Nso ke prọfet oro edinam idahaemi? Ndi enye ekpenyịme ndibọ enọ edidem emi ke ama okotobo enye etop ubiomikpe? (Ps. 119:113) Mîdịghe, ndi enye ekpenyene ndisịn ikot edidem, idem okposụkedi emi etiede nte edidem atua n̄kpọfiọk? Jeroboam enen̄ede enyene n̄kpọ, onyụn̄ ekeme ndinọ mme ufan esie ọsọn̄urua enọ. Edieke prọfet Abasi oro enyenede udọn̄ n̄kpọ obụkidem ke esịt esie, ọwọrọ ke se edidem edinọde enye ekeme ndidi ata akamba n̄kpọ etabi. Nte ededi, Jehovah owụk prọfet oro ete: “Kûdia n̄kpọ, kûnyụn̄ un̄wọn̄ mmọn̄, kûnyụn̄ ufiak ke usụn̄ emi afo asan̄ade aka.” Ntem, prọfet oro ọbọrọ edidem in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Afo ọkpọnọnọ mi ubak ufọk fo, ndikaha ye afo, ndinyụn̄ ndiaha n̄kpọ, nnyụn̄ n̄n̄wọn̄ke mmọn̄ ke ebiet emi.” Ekem enye asan̄a usụn̄ efen ọnyọn̄ Bethel. (1 Ndi. 13:8-10) Ubiere prọfet emi ekpep nnyịn nso aban̄a edisọn̄ọ nda ke ofụri esịt?​—Rome 15:4.

w08 8/15 11 ¶15

Sọn̄ọ Da ke Ofụri Esịt

Nso n̄kpọ en̄wen ke ikeme ndikpep nto ndudue oro prọfet oro okotode Judah akanamde? Mme N̄ke 3:5 ọdọhọ ete: “Buọt idem fo ye Jehovah ke ofụri esịt fo; ndien kûberi edem ke asian fo.” Utu ke prọfet oro otode Judah ndikaka iso mberi edem ke Jehovah nte enye akanamde ke akpa, isan̄ enye emi, enye ọkọbuọt idem ke ubiere idemesie. Ndudue oro enye akanamde ama anam enye ataba uwem esie, onyụn̄ abiat eti enyịn̄ oro enye akanamde ye Abasi. Se ikọwọrọde enye anam inen̄ede ikụt ufọn edisụhọde idem nnyụn̄ nsọn̄ọ nda nnam n̄kpọ Jehovah.

w08 8/15 9 ¶10

Sọn̄ọ Da ke Ofụri Esịt

Prọfet oro okotode Judah ekpekekeme ndifiọk n̄kari akani prọfet oro. Enye okpokobụp idemesie ete, ‘Ntak emi Jehovah ọkpọkọdọhọde angel okotobo owo en̄wen editobo mi obufa etop?’ Prọfet oro okpokobụp Jehovah aban̄a n̄kpọ emi, edi N̄wed Abasi idọhọke ke enye ama obụp. Utu ke oro, “enye etiene [akanieren oro] afiak, aka akadia n̄kpọ ke ufọk esie, onyụn̄ ọn̄wọn̄ mmọn̄.” Jehovah ikenemke esịt. Ke ini prọfet oro ẹkebian̄ade akafiakde ọnyọn̄ Judah, lion kiet ama esịm enye onyụn̄ owot enye. Nte enye eketrede utom esie nte prọfet ama enyene mbọm ọsọn̄!​—1 Ndi. 13:19- 25.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w10 7/1 29 ¶5

Enye Oyom Eti N̄kpọ ke Esịt Nnyịn

Se ikam idide akpan n̄kpọ ikan edi ke 1 Ndidem 14:13 ekpep nnyịn ata eti n̄kpọ aban̄a Jehovah ye se enye oyomde ke esịt nnyịn. Ti ete ke se Jehovah esede ke eti ama “odu” Abijah “ke esịt.” Etie nte Jehovah okododụn̄ọde esịt Abijah tutu Enye okụt eti n̄kpọ do. Ke ẹmende Abijah ẹdomo ye mbon ubon esie, enye ekedi se eyen ukpepn̄kpọ kiet okotde ọsọn̄urua itiat “ke otu n̄kwaitiat.” Jehovah ama enen̄ede ama eti n̄kpọ oro onyụn̄ ọnọ enye utịp, atua owo kiet emi okotode idiọk ufọk emi mbọm.

SEPTEMBER 26–OCTOBER 2

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 15-16

“Ndi Afo Emenyene Uko Nte Asa?”

w12 8/15 8 ¶4

“Ẹyebọ Utịp Utom Mbufo”

Ke isua 20 oro ẹketienede ke ẹma ẹkebahade obio ubọn̄ Israel ke itie iba, Judah ama ọduọ enyịne ke ukpono ndem. Ke ini Asa ọkọtọn̄ọde ukara ke 977 M.E.N., idem ikpọ owo ukara ẹma ẹsikpono abasi mbun̄wụm Canaan. Edi mbụk Bible emi aban̄ade ukara Asa ọdọhọ ke enye ama “anam se ifọnde ye se inende ke enyịn Jehovah Abasi esie.” Asa ama “osion̄o mme esen itieuwa ye mme edikon̄ ebiet efep onyụn̄ obom mme adaha utuakibuot onyụn̄ okpok mme eto utuakibuot ọduọn̄ọ.” (2 Chron. 14:2, 3) Asa ama ebịn n̄ko “iren akpara temple” osion̄o ke obio ubọn̄ Judah ke ntak emi mmọ ẹkedan̄de ye ekemmọ irenowo ke enyịn̄ ido ukpono. Idịghe n̄kukụre se Asa akanamde edi emi. Enye ama esịn udọn̄ ọnọ mme owo ete “ẹyom Jehovah Abasi mme ete ete mmọ ẹnyụn̄ ẹnịm ibet ye mme ewụhọ esie.”​—1 Ndi. 15:12, 13; 2 Chron. 14: 4. 

w17.03 19 ¶7

Nam N̄kpọ Jehovah ke Ofụri Esịt!

Ọfọn kpukpru nnyịn idụn̄ọde esịt nnyịn ise m̀mê inam n̄kpọ Abasi ke ofụri esịt. Bụp idem fo ete: ‘Ndi mmebiere ndinam se inemde Jehovah esịt, ndisọn̄ọ nda nnam n̄kpọ esie, nnyụn̄ nnam esop esie asana?’ Kûfre ke edieke Asa mîkpekenyeneke uko, enye ikpekekemeke ndidorode Maacah, eka ete esie, mfep ke “itie ọbọn̄ an̄wan.” Ekeme ndidi ufiọkke owo ndomokiet emi anamde n̄kpọ nte Maacah, edi n̄kpọ ekeme nditịbe emi anade anam n̄kpọ uko uko nte Asa. Ke uwụtn̄kpọ, nso ke edinam edieke owo ke ufọk mbufo m̀mê ata ufan fo anamde idiọkn̄kpọ inyụn̄ imaha ndikabade esịt, ndien oro anam ẹsio enye ẹfep ke esop? Ndi eyetre ndidụk ndụk ye enye? Nso ke esịt fo edidọhọ fi anam?

it-1 184-185

Asa

Despite the lack of wisdom and spiritual insight he manifested at times, Asa’s good qualities and freedom from apostasy evidently outweighed his errors, and he is viewed as one of the faithful kings of the line of Judah. (2Ch 15:17) The 41-year reign of Asa touched or covered the reigns of eight kings of Israel: Jeroboam, Nadab, Baasha, Elah, Zimri, Omri, Tibni (who ruled a segment of Israel in opposition to Omri), and Ahab. (1Ki 15:9, 25, 33; 16:8, 15, 16, 21, 23, 29) Upon Asa’s death his son Jehoshaphat became king.​—1Ki 15:24.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w98 9/15 21-22

Nte Abasi Edi Ata Owo Ọnọ Fi?

Ke uwụtn̄kpọ, kot prọfesi aban̄ade ufen eke edifiak mbọp Jericho ndien ekem kere ban̄a edisu esie. Joshua 6:26 ọdọhọ ete: “Joshua owụk ke ini oro, ete, Osụk ọdọdiọk ke iso Jehovah ọnọ owo eke edidahade ada ọbọp obio Jericho emi: enye ayada akpan esiemọ ọtọn̄ọ ndibọp, onyụn̄ ada ekperedem eyen esiemọ ọkọn̄ mme itịm esie.” Edisu esie ekedi ke n̄kpọ nte isua 500 ke ukperedem, koro nnyịn ikot ke 1 Ndidem 16:34 ite: “Hiel a-Bethel ọbọp Jericho ke eyo [Edidem Ahab]: ọtọn̄ọ ndibọp ke Abiram akpan esie, onyụn̄ ọkọn̄ itịm esie ke Segub ekpri eyen esie, ekem ke [uyo] Jehovah oro enye ọkọdọhọde ke inua Joshua eyen Nun.” Ata Abasi kpọt ekeme ndinọ odudu ẹtịn̄ utọ prọfesi oro onyụn̄ okụt ete ke mmọ ẹsu.

OCTOBER 3-9

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 17-18

“Adan̄a Didie ke Mbufo Ẹdisọk Ukot Edem Iba?”

w17.03 14 ¶6

Buọt Idem ye Jehovah Man Ekeme Ndibiere N̄kpọ Ọfọn!

Ke nditọ Israel ẹma ẹkesịm Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, ama enyene ata akpan n̄kpọ emi akanade mmọ ẹbiere. Akana mmọ ẹbiere m̀mê idikpono Jehovah m̀mê idikpono abasi mme idụt. (Kot Joshua 24:15.) Emekeme ndikere ke isọn̄ke ndibiere n̄kpọ enye emi. Edi emi ekedi n̄kpọ n̄kpa ye uwem. Ke eyo mme Ebiereikpe, nditọ Israel ikesibiereke n̄kpọ ọfọn. Mmọ ẹma ẹsikpọn̄ Jehovah ẹketuak ibuot ẹnọ nsunsu abasi. (Judg. 2:3, 11-23) Ke eyo Elijah n̄ko, nditọ Israel ẹma ẹnyene n̄kpọ emi akanade mmọ ẹbiere. Prọfet Elijah ama ọdọhọ mmọ ẹmek m̀mê mmọ ẹdituak ibuot inọ Jehovah, m̀mê ẹdituak ẹnọ Baal. (1 Ndi. 18:21) Elijah ikamaha nte mmọ ẹsọkde ukot edem iba. Emekeme ndikere ke ikpanaha ọsọn̄ owo ndomokiet ndimek ndikpono Jehovah, sia idụhe se ifọnde nte ndinam n̄kpọ Abasi. Emekeme ndikere n̄ko ke ikpanaha ọdiọn̄ọ-idem-owo ndomokiet ọkpọn̄ Jehovah okokpono Baal. Edi n̄kpọ emi ama ọsọn̄ nditọ Israel, sia Bible ọdọhọ ke mmọ ‘ẹkesọk ukot edem iba.’ Elijah ama ọdọhọ mmọ ke akpakam ọfọn mmọ ẹmek ndikpono ata Abasi.

ia 88 ¶15

Enye Ama Ọsọn̄ọ Ada ye Ata Abasi

Emi ama anam mme oku Baal ẹnen̄ede ẹdama idat, “mmọ [ẹma] ẹfiori ẹkot enye ke ọkpọsọn̄ uyo ẹnyụn̄ ẹda ikwa ye eduat ẹkpi ẹnyụn̄ ẹkịm idemmọ nte ido mmọ edide, tutu iyịp ọwọrọ.” Edi ufọn ikodụhe! ‘Owo ikokopke baba uyo kiet, owo baba kiet ikeyereke, ikonyụn̄ idụhe owo eke akpan̄de utọn̄ ọnọ mmọ.’ (1 Ndi. 18:28, 29) Ke akpanikọ, Baal ikodụhe. Satan akanam mme owo ẹkere ke Baal edi ata Abasi man adian̄ade mme owo ọkpọn̄ Jehovah. Se idude edi, ndimek eteufọk efen ke mîbọhọke Jehovah esida ntakurua ye bụt edi.​—Kot Psalm 25:3; 115:4-8.

ia 90 ¶18

Enye Ama Ọsọn̄ọ Ada ye Ata Abasi

Mbemiso Elijah ọkọbọn̄de akam, anaedi otuowo ẹma ẹkere m̀mê Jehovah eyetre ndibọrọ akam Elijah nte Baal eketrede ndibọrọ akam ikọt esie. Edi ke Elijah ama ọkọbọn̄ akam ama, ibọrọ ama ana in̄wan̄-in̄wan̄. Bible ọdọhọ ete: “Ndien ikan̄ Jehovah osụhọde edita edifọp uwa oro ye mme ifia ye mme itiat ye ntan, onyụn̄ anam mmọn̄ emi okodude ke ukpe oro asat.” (1 Ndi. 18:38) Jehovah ama enen̄ede ọbọrọ akam Elijah! Mme owo ẹkenam n̄kpọ didie?

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w08 4/1 19, ekebe

Enye Ama Etie Ese Onyụn̄ Ebet ke Ime

Ini Oro Edịm Mîkedepke ke Eyo Elijah Ekebịghi Adan̄a Didie?

Elijah, prọfet Jehovah ama ọdọhọ Edidem Ahab ete ke edịm oro mîkedepke ke anyan ini ọmọn̄ ọsọp edep. Enye eketịn̄ ikọ emi “ke ọyọhọ isua ita”​—etie nte ẹketọn̄ọ ke usen emi Elijah ọkọtọtde ke edịm ididepke, ẹbat. (1 Ndidem 18:1) Jehovah ama anam edịm edep esisịt ini ke Elijah ama akasian Ahab ke edịm ọmọn̄ edep. Ntre, ndusụk owo ẹkeme ndidọhọ ke edịm oro ekedep ke ọyọhọ isua ita, n̄ko ke ini oro edịm mîkedepke ikọyọhọke isua ita. Nte ededi, Jesus ye James ẹnam nnyịn ifiọk ke edịm ikedepke ke “isua ita ye ọfiọn̄ itiokiet.” (Luke 4:25; James 5:17) Ndi emi ọwọrọ ke Bible atuaha ye idemesie?

Baba-o. Ke Israel eset, ndaeyo ama esisịm ọfiọn̄ itiokiet. Nte eyịghe mîdụhe, ekedi ke ndaeyo ama ekebịghi akan nte esidide, okonyụn̄ enen̄erede ofiop ke Elijah akaka ọkọtọt Ahab ke edịm ididepke. Emi ọwọrọ ke edịm ama etetre ndidep ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ itiokiet oro ẹkebede. Mmọdo, ke n̄kpọ nte “isua ita” ẹma ẹkebe tọn̄ọ Elijah akaka akasian Ahab ke edịm ididepde, enye afiak edisian Ahab ke edịm ọmọn̄ edep do ndien. Etisịm ini emi, edịm ama etetre ndidep ke n̄kpọ nte isua ita ye ubak. Ọwọrọ ke “isua ita ye ọfiọn̄ itiokiet” ẹma ẹbe ke ini nditọ Israel ẹkesopde idem ke Obot Carmel man ẹse m̀mê anie edi ata Abasi.

Kere n̄ko ban̄a akpa ini emi Elijah akakade ebịne Ahab. Mme owo ẹkekere ke Baal “esisan̄a ke obubịt enyọn̄,” kpa abasi oro esinamde edịm edep ke ndaeyo ama okokụre. Edieke ndaeyo ekebịghide akan nte esibịghide, mme owo ẹma ẹsikere m̀mê Baal odu m̀mọ̀n̄? m̀mê ini ewe ke enye edinam edịm edep? Etie nte Elijah ndikọdọhọ ke mbara ye edịm ididụhe ke mîtoho ke uyo imọ, ama enen̄ede afịna mme okpono Baal.​—1 Ndidem 17:1.

OCTOBER 10-16

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 19-20

“Yak Jehovah Ọsọn̄ọ Fi Idem”

w19.06 15 ¶5

Beri Edem ke Jehovah ke Ini Esịt Etịmerede Fi

Kot 1 Ndidem 19:1-4. Edi ndịk ama anam Elijah ini Jezebel Ọbọn̄ An̄wan ọkọdọhọde ke imọn̄ iwot enye. Enye ama efehe aka Beer-sheba. N̄kpọ oro ama etịmede enye tutu enye eben̄e Abasi ete ayak imọ ikpa. Nso ikanam etie enye ntre ke idem? Elijah ikọfọnke ima, enye okonyụn̄ edi “owo emi n̄kpọ esitụkde nte nnyịn.” (Jas. 5:17) Ekeme ndinyụn̄ ndi editịmede esịt ye ekaha isan̄ akanam. Etie nte Elijah ekekere ke ofụri se imọ inamde man in̄wam mme owo ẹkpono Jehovah akatatak, ke n̄kpọ ndomokiet ikpụhọkede ke Israel, ke imọ kpọt isụk ika iso inam n̄kpọ Jehovah. (1 Ndi. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Ekeme ndikpa nnyịn idem nte prọfet Abasi oro ekekerede n̄kpọ ntre. Edi ama an̄wan̄a Jehovah se ikanamde etie Elijah ntre ke idem.

ia 103 ¶13

Enye Ama Ada Abasi Esie Ọdọn̄ Idem Esịt

Afo ekere ke eketie Jehovah didie ke idem nditie ke heaven n̄kụt nte edima prọfet esie anade ke idak eto ke wilderness oyom n̄kpa? Imọfiọk ke ikenemke enye. Ke idap ama ekemen Elijah, Jehovah ama ọdọn̄ angel ebịne enye. Angel oro ama otụk enye sụn̄sụn̄, edemede enye onyụn̄ ọdọhọ enye ete: “Daha da, dia udia.” Enye ama anam ntre. Angel oro ama ọnọ enye ufiop ufiop uyo ye mmọn̄. Ndi Elijah ama akam eti ndikọm angel oro? N̄kukụre se Bible ọdọhọde edi ke enye ama ata uyo oro, ọn̄wọn̄ mmọn̄, onyụn̄ afiak ede. Ndi nnanenyịn ama ọbọ enye uyo? Nnyịn ifiọkke. Se idiọn̄ọde edi ke angel oro ama afiak edemede enye, ndien etie nte ekedi ke eyo ama ekesiere. Ekem angel emi ama afiak ọdọhọ Elijah ete: “Daha da, dia udia,” onyụn̄ etịn̄ ntak ete, “koro usụn̄ isan̄ emi oyomde akan fi.”​—1 Ndi. 19:5-7.

ia 106 ¶21

Enye Ama Ada Abasi Esie Ọdọn̄ Idem Esịt

Mme n̄kpọ-obot emi ẹkenen̄ede ẹwụt odudu Jehovah, edi Bible ọdọhọ ke Jehovah ikodụhe ke mme n̄kpọ emi. Elijah ama ọfiọk ke Jehovah itiehe nte Baal emi mme andituak ibuot nnọ enye ẹkedade nte abasi edịm, emi esisan̄ade ke obubịt enyọn̄. Jehovah okobot kpukpru mme enyene-odudu n̄kpọ-obot ke ererimbot, edi enye enyene odudu akan kpukpru se enye okobotde. Heaven ikam ikemke enye! (1 Ndi. 8:27) Didie ke mme n̄kpọ oro Elijah okokụtde do ẹkenyene ufọn ẹnọ enye? N̄kọ emeti se ikanamde enye okop ndịk? Elijah ndikokụt adan̄a odudu emi Jehovah Abasi esie enyenede ama anam enye okụt ke ufọn idụhe ndifehe utọ owo nte Ahab ye Jezebel.​—Kot Psalm 118:6.

ia 106 ¶22

Enye Ama Ada Abasi Esie Ọdọn̄ Idem Esịt

Kpukpru ebiet ama odobo ke ikan̄ oro ama ekebe, ndien Elijah ama okop “sụn̄sụn̄ ekpri uyo.” Uyo oro ọkọdọhọ Elijah afiak etịn̄ mfịna esie, ndien enye ama afiak etịn̄ ofụri se ikafịnade enye. Ekeme ndidi emi ama anam afiak efere enye ke idem. Se “sụn̄sụn̄ ekpri uyo” emi eketịn̄de ama enen̄ede ọdọn̄ enye esịt n̄ko. Jehovah ama anam Elijah ọfiọk ke enye enyene ufọn. Didie? Abasi ama anam enye ọfiọk kpukpru se imọ iyomde ndinam Baal ye mme andituak ibuot nnọ Baal ke Israel. Emi owụt ke Elijah ikọbọhọ ufen ikpîkpu, koro Abasi okosụk adaduak ndisobo Baal. Ke adianade do, Jehovah okosụk adada Elijah nte prọfet esie, ntre Jehovah ama ọdọhọ enye afiak ọkọtọn̄ọ utom esie. Jehovah ama etịn̄ nnennen nnennen se enye edinamde isan̄ enye emi.​—1 Ndi. 19:12-17.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w97 11/1 31 ¶2

Uwụtn̄kpọ N̄waidem ye Ima Nsọn̄ọnda

Ediwak mme asan̄autom Abasi mfịn ẹwụt ukem edu n̄waidem oro. Ndusụk owo ẹkpọn̄ “mme in̄wan̄” mmọ, kpa mme n̄kpọ udu uwem mmọ, man ẹkekwọrọ eti mbụk ke mme nsannsan efakutom mîdịghe man ẹkenam utom nte mbon ubon Bethel. Ediwak owo ẹnam isan̄ ẹka isen idụt man ẹkenam utom ke mme itie ubọpn̄kpọ N̄ka. Ediwak owo ẹnyịme ndinam se ẹkpekotde usụhọde utom. Edi, idụhe owo ndomokiet emi anamde utom ọnọ Jehovah oro anamde utom eke mînyeneke se ọwọrọde. Jehovah ama kpukpru owo ẹmi ẹnamde n̄kpọ ẹnọ enye ke unyịmesịt, ndien enye ọyọdiọn̄ edu n̄waidem mmọ.​—Mark 10:29, 30.

OCTOBER 17-23

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 1 NDIDEM 21-22

“Kpebe Nte Jehovah Esidade Odudu Esie Anam N̄kpọ”

it-2 21

Jehovah of Armies

When Joshua saw an angelic visitor near Jericho and asked him if he was for Israel or for the enemy side, the reply was, “No, but I​—as prince of the army of Jehovah I have now come.” (Jos 5:13-15) The prophet Micaiah told Kings Ahab and Jehoshaphat, “I certainly see Jehovah sitting upon his throne and all the army of the heavens standing by him, to his right and to his left,” clearly referring to Jehovah’s spirit sons. (1Ki 22:19-21) The use of the plural form in “Jehovah of armies” is appropriate, inasmuch as the angelic forces are described not only in divisions of cherubs, seraphs, and angels (Isa 6:2, 3; Ge 3:24; Re 5:11) but also as forming organized groups, so that Jesus Christ could speak of having “more than twelve legions of angels” available at his call. (Mt 26:53) In Hezekiah’s plea to Jehovah for help he called him “Jehovah of armies, the God of Israel, sitting upon the cherubs,” evidently alluding to the ark of the covenant and the cherub figures on its cover, symbolizing Jehovah’s heavenly throne. (Isa 37:16; compare 1Sa 4:4; 2Sa 6:2.) Elisha’s fearful servant was reassured by a miraculous vision in which he saw the mountains around the besieged city of Elisha’s residence “full of horses and war chariots of fire,” part of Jehovah’s angelic hosts.​—2Ki 6:15-17.

w21.02 4 ¶9

“Christ Edi Ibuot Ọnọ Kpukpru Irenowo”

Nsụhọdeidem. Idụhe eke ọdiọn̄ọde n̄kpọ nte Jehovah, kpa ye oro, mme asan̄autom esie ẹma ẹnọ ekikere ke n̄kpọ, enye esikpan̄ utọn̄ okop. (Gen. 18:23, 24, 32) N̄kpọ ama odu se ẹnamde, enye esiyak mbon emi ẹdude ke idak esie ẹtịn̄ nte ẹkpenamde n̄kpọ oro. (1 Ndi. 22:19-22) Jehovah ọfọn ama, edi enye idorike enyịn ke nnyịn iyanam n̄kpọ nte mbon emi ẹfọnde ẹma idahaemi. Utu ke oro, enye esin̄wan̄wam mme asan̄autom esie emi mîfọnke ima ẹkeme ndinam n̄kpọ esie. (Ps. 113:6, 7) Bible akam ọdọhọ ke Jehovah edi “andin̄wam” mme asan̄autom esie. (Ps. 27:9; Heb. 13:6) Edidem David ọkọdọhọ ke mîkpedịghe emi Jehovah okosụhọrede idem, ke imọ ikpekemeke ndinam ikpọ n̄kpọ emi imọ ikanamde.​—2 Sam. 22:36.

it-2 245

Lie

Jehovah God allows “an operation of error” to go to persons who prefer falsehood “that they may get to believing the lie” rather than the good news about Jesus Christ. (2Th 2:9-12) This principle is illustrated by what happened centuries earlier in the case of Israelite King Ahab. Lying prophets assured Ahab of success in war against Ramoth-gilead, while Jehovah’s prophet Micaiah foretold disaster. As revealed in vision to Micaiah, Jehovah allowed a spirit creature to become “a deceptive spirit” in the mouth of Ahab’s prophets. That is to say, this spirit creature exercised his power upon them so that they spoke, not truth, but what they themselves wanted to say and what Ahab wanted to hear from them. Though forewarned, Ahab preferred to be fooled by their lies and paid for it with his life.​—1Ki 22:1-38; 2Ch 18.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w21.10 3 ¶4-6

Nso Iwụt ke Owo Enen̄ede Akabade Esịt?

Ime Jehovah ama edisịm utịt ke akpatre. Enye ama ọdọn̄ Elijah ọkọdọhọ Ahab ye Jezebel se imọ iyomde ndinam mmọ. Jehovah ama ọdọhọ ke iyosobo ubon mmọ taktak. Ikọ Elijah oro ama anam Ahab ofụhọ, enye onyụn̄ anam n̄kpọ emi akpade owo idem! Ahab owo ntan̄idem ama ‘osụhọde idem.’​—1 Ndi. 21:19-29.

Kpa ye emi Ahab okosụhọrede idem ini Elijah ọkọdọhọde enye se Jehovah oyomde ndinam enye, se Ahab akanamde ke oro ebede ama owụt ke enye ikenen̄ekede ikabade esịt. Enye ikodomoke ndinam mbon emi enye akarade ẹtre ndikpono Baal, inyụn̄ in̄wamke mmọ ẹtọn̄ọ ndikpono Jehovah. Enyene mme n̄kpọ en̄wen emi ẹkewụtde ke Ahab ikakabakede esịt.

Ekem ko, ini Ahab okoyomde ndika ekọn̄ ye mbon Syria, enye ama ọdọhọ Jehoshaphat edidem Judah etiene imọ aka ekọn̄ oro. Jehoshaphat ekedi eti edidem, enye ama onyụn̄ ọdọhọ Ahab yak mmimọ ibem iso ibụp prọfet Jehovah m̀mê edi se ikade. Ke nsonso oro, Ahab ikamaha yak ẹbụp prọfet Jehovah. Enye ọkọdọhọ ete: “Osụk kan̄a owo kiet ndibụp uyo Jehovah; edi ami nsasua enye, koro enye mîsitịn̄ke eti ntịn̄nnịm ikọ iban̄a mi edi esisụk etịn̄ idiọk.” Kpa ye oro, mmọ ẹma ẹkot prọfet Micaiah ẹbụp. Se owo Abasi oro eketịn̄de okonyụn̄ edi ukem ukem se Ahab eketịn̄de; ikedịghe eti mbụk! Utu ke Ahab ndikabade esịt n̄kpe Jehovah ubọk yak efen ọnọ imọ, ibak oro ama ọsọn̄ esịt ọdọhọ ẹmen prọfet oro ẹkekọbi. (1 Ndi. 22:7-9, 23, 27) Edi Ahab ndikesịn prọfet Jehovah ke ufọk-n̄kpọkọbi ikakpanke ikọ prọfet oro ndisu. Ahab ama aka ekọn̄ oro, ẹma ẹnyụn̄ ẹkewot enye do.​—1 Ndi. 22:34-38.

OCTOBER 24-30

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 NDIDEM 1-2

“Ata Eti Uwụtn̄kpọ”

w15 4/15 12 ¶15

Nte Mbiowo Ẹnọde Nditọete Iren Ukpep Man Ẹdot Ndise Mban̄a Esop

Mbụk Elisha, emi akadade itie Elijah, owụt nte nditọete iren mfịn ẹkpekponode mbiowo oro ẹnọde mmọ ukpep. Ke Elijah ye Elisha ẹma ẹkesan̄a kiet ẹkese mme prọfet ke Jericho, mmọ mbiba ẹma ẹsan̄a ntre ẹkesịm Akpa Jordan. Do, “Elijah [ama] akpan̄ ọfọn̄ prọfet esie ada amia mmọn̄ oro, ndien mmọn̄ oro abahade.” Ke mmọ ẹma ẹkesan̄a ke edisat isọn̄ ẹbe akpa oro, mmọ mbiba ẹma ẹka iso ẹsan̄a kiet, “ke ẹsan̄a ke ẹneme nneme.” Emi owụt ke Elisha ikekereke ke imọfiọk kpukpru n̄kpọ ndien, ke se ẹkekpepde imọ ekem. Elisha ama aka iso akpan̄ utọn̄ ọnọ Elijah tutu ẹmen Elijah ke ọkpọsọn̄ oyobio ẹdọk. Ke ini Elisha afiakde ọnyọn̄ ekesịm mben Akpa Jordan, enye ama ada ọfọn̄ prọfet Elijah amia mmọn̄ oro onyụn̄ ọdọhọ ete: “Enye Jehovah Abasi Elijah?” Mmọn̄ oro ama afiak abahade.​—2 Ndi. 2:8-14.

w15 4/15 12 ¶16

Nte Mbiowo Ẹnọde Nditọete Iren Ukpep Man Ẹdot Ndise Mban̄a Esop

Ndi omokụt se itịbede oro? Akpa utịben̄kpọ Elisha ekedi ata ukem ye akpatre utịben̄kpọ emi Elijah akanamde. Ntak emi imade mbụk emi? Elisha ikekereke ke sia edide imọ ida itie Elijah, ke imekeme nditọn̄ọ ndinam n̄kpọ ke mbufa usụn̄ nte imọ imade. Utu ke oro, Elisha ama okpono Elijah onyụn̄ anam se enye okokụtde nte Elijah anamde ke ini mmọ ẹkesan̄ade kiet. Emi ke mme prọfet eken ẹkeda ẹdiọn̄ọ ke enye ada itie Elijah. (2 Ndi. 2:15) Nte ini akade, Jehovah ama anam Elisha anam mme utịben̄kpọ emi ẹkam ẹwakde ẹkan se Elijah akanamde; anam emi ke ofụri isua 60 emi enye ekedide prọfet. Nso ke emi ekpep fi?

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w05 8/1 9 ¶1

Mme Akpan N̄kpọ Ẹtode Udiana N̄wed Ndidem

2:11​—Nso ikedi “heaven” oro ‘ẹkemende Elijah ke idio ẹdọk’? Emi idịghe ikpehe ererimbot efen m̀mê itieidụn̄ eke spirit oro Abasi ye mme angel esie ẹdụn̄ọde. (Deuteronomy 4:19; Psalm 11:4; Matthew 6:9; 18:10) “Heaven” oro Elijah ọkọdọkde ekedi ikpaenyọn̄. (Psalm 78:26; Matthew 6:26) Anaedi Chariot ikan̄ oro ekemen Elijah aka ikpehe isọn̄ efen, emi enye akakade iso odu uwem ke esisịt ini. Ke nditịm ntịn̄, isua ifan̄ ke ukperedem, Elijah ama ọnọ n̄wed ẹsọk Edidem Jehoram eke Judah.​—2 Chronicle 21:1, 12-15.

OCTOBER 31–NOVEMBER 6

MME AKPAN N̄KPỌ KE IKỌ ABASI | 2 NDIDEM 3-4

“Menede Eyen Fo”

w17.12 4 ¶7

“Mmọfiọk Nte Enye Eyeset”

Prọfet Elisha emi akadade itie Elijah edi ọyọhọ owo iba emi Bible ọdọhọde ke ama anam owo eset. N̄wan kiet emi mme owo ẹkenen̄erede ẹdiọn̄ọ ke Shunem ama ọfọn ido etieti ye Elisha. Abasi ama ọdiọn̄ n̄wan oro ke ntak mfọnido esie onyụn̄ ọnọ enye ye ebe esie eyeneren. Edi nte ini akakade, eyen oro ama akpa. N̄kpọ emi ama abiak n̄wan oro tutu enye ọdọhọ ebe esie ke imọn̄ ika ikokụt prọfet Elisha. Ebe esie ama enyịme, ntre enye ama asan̄a n̄kpọ nte itiat 19 m̀mê kilomita 30 okokụt Elisha ke Obot Carmel. Elisha ama ọdọhọ Gehazi asan̄autom esie aka akanam eyen oro eset. Gehazi ama aka, edi ikekemeke ndinam eyen oro eset. N̄wan oro ama asan̄a ye Elisha edisịm.​—2 Ndi. 4:8-31.

w17.12 4 ¶8

“Mmọfiọk Nte Enye Eyeset”

Elisha ama ebe odụk ufọk oro ẹkenịmde okpo eyen oro ke Shunem ọkọbọn̄ akam. Abasi ama anam utịben̄kpọ, eyen oro ama eset! Elisha ama ayak enye ọnọ eka esie, esịt ama enem eka esie tutu. (Kot 2 Ndidem 4:32-37.) Anaedi n̄wan emi ama eti akam oro Hannah emi ekedide ada ọkọbọn̄de ini enye ekemende Samuel aka tent utuakibuot. Hannah ọkọdọhọ ke “Jehovah edi . . . Andida owo nsụhọde ke Udi, ye Andida n̄wọrọ ndi.” (1 Sam. 2:6) Jehovah ama anam eyen Shunem oro ọwọrọ ke udi edi. Ọyọhọ owo iba oro Bible ọdọhọde ke ẹma ẹnam ẹset edi oro. Emi owụt ke Jehovah enyene odudu ndinam owo eset.

Yom N̄kpọuto ke Ikọ Abasi

w12 10/1 p 15

Ndi Ama Ọfiọk?

“Mmanie Ẹkedi ‘Nditọ Mme Prọfet’”? Mbụk Bible emi aban̄ade prọfet Samuel, Elijah, ye Elisha ẹtịn̄ n̄ko ẹban̄a “nditọ mme prọfet.” Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Elisha okoyomde ndiyet Jehu aran nte edidem Israel, enye ọkọdọn̄ “kiet ke otu nditọ mme prọfet” ekeyet.​—2 Ndidem 9:1-4.

Ndusụk nta mme ekpepn̄kpọ mban̄a Bible ẹdọhọ ke ikọ emi ọwọrọ nditọ ukpepn̄kpọ m̀mê n̄ka, iwọrọke ata ata nditọ mme prọfet. Journal of Biblical Literature ọdọhọ ke mmọ ẹkedi mbon emi “ẹnen̄erede ẹsịn idem ke utom Yahweh [Jehovah], ndien ke prọfet emi mmọ ẹkesisan̄ade utom ẹnọ eketie . . . nte ete mmọ.” (2 Ndidem 2:12) Mbụk oro aban̄ade nte ẹkeyetde Jehu aran okot owo emi Elisha okosiode ọdọn̄ “asan̄autom prọfet.”​—2 Ndidem 9:4.

Etie nte “nditọ mme prọfet” ikesimaha inyene. Ẹtịn̄ nte mmọ ẹkebuọtde owo ekụri ke eyo Elisha ẹka ndikek eto mbọp ufọk mmọ. (2 Ndidem 6:1-5) Bible nditịn̄ mban̄a “n̄wan owo kiet ke otu nditọ mme prọfet” owụt ke ndusụk mmọ ẹma ẹdọ ndọ. (2 Ndidem 4:1) Nditọ Israel emi ẹkemade Abasi ẹma ẹsima nditọ mme prọfet emi, ẹsinyụn̄ ẹnọ mmọ udia nte itie kiet ke Bible owụtde.​—2 Ndidem 4:38, 42.

    Mme N̄wed Ikọ Efịk (1982-2025)
    Wọrọ
    Dụk
    • Efịk
    • Share
    • Mek nte amade
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nte Ẹkpedade Ikpehe Intanet Emi Ẹnam N̄kpọ
    • Ediomi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dụk
    Share