-
Jesus Afiak Anam Temple AsanaJesus Edi Usụn̄ ye Akpanikọ ye Uwem
-
-
IBUOT 103
Jesus Afiak Anam Temple Asana
MATTHEW 21:12, 13, 18, 19 MARK 11:12-18 LUKE 19:45-48 JOHN 12:20-27
JESUS OSỤN̄I ETO FIG ONYỤN̄ ANAM TEMPLE ASANA
ANA JESUS AKPA MAN EDIWAK OWO ẸNYENE UWEM
Tọn̄ọ Jesus ye mme mbet esie ẹketo Jericho ẹdi Bethany, mmọ ẹdu do usen ita. Tụhi-tụhi usenubọk Monday, Nisan 10, mmọ ẹdaha Jerusalem. Biọn̄ ọdọn̄ Jesus, ntre ke ini enye okụtde eto fig enye asan̄a aka. Edi ndi eto oro on̄wụm mfri?
Utịt utịt March edi emi; ini fig esidi June. Edi eto emi abak asiaha ikọn̄. Emi anam Jesus ekere ke fig enye emi abak adat. Jesus ikwe idem fig ndomokiet ke eto emi. Ikọn̄ emi asiahade ke eto oro anam etie nte ke eto oro on̄wụm mfri. Jesus ndien ọdọhọ ete: “Yak owo baba kiet okûdia aba mfri fo tutu amama.” (Mark 11:14) Inikiet inikiet, eto oro ọtọn̄ọ ndiyemede. Ke ndan̄nsiere ke ikọ Jesus emi edin̄wan̄a mbet esie.
Ibịghike-bịghi Jesus ye mme mbet esie ẹdisịm Jerusalem. Enye aka temple emi enye akasan̄ade ese uwemeyo n̄kpọn̄. Edi mfịn enye anam n̄kpọ aban̄a se enye okụtde; se enye okonyụn̄ anamde edi emi isua ita ke edem, ke Passover isua 30. (John 2:14-16) Jesus ebịn “mmọ eke ẹnyamde ẹnyụn̄ ẹdepde n̄kpọ ke temple.” Enye onyụn̄ onụk “okpokoro mme okpụhọ okụk ye nnyan n̄kpọitie mme anyam ibiom ọduọn̄ọ.” (Mark 11:15) Enye ikam iyakke mbon emi ẹyomde ndimen n̄kpọ ndụk esịt obio ẹsan̄a okụre temple ẹbe.
Ntak emi Jesus anamde utọ n̄kpọ emi ye mme okpụhọ okụk ye mme anyam ufene ke temple? Enye ọdọhọ ete: “Nte iwetke ite, ‘Ẹdikot ufọk mi ufọk akam kpukpru mme idụt’? Edi mbufo ẹmenam enye edi itie udịbe mbon n̄wo.” (Mark 11:17) Se inamde enye okot mmọ mbon n̄wo edi ke urua emi mmọ ẹkọmde ke unam emi mme owo ẹdide ndidep n̄wa ọsọn̄ akaha. Se mmọ ẹnamde etie Jesus ukem ukem nte ndifịk owo mbọ okụk, m̀mê ndiwo owo.
Mme mbọn̄ oku, mme scribe, ye ikpọ owo mme Jew ẹkop se Jesus anamde emi, mmọ ẹnyụn̄ ẹfiak ẹdụk odu ndiwot enye. Edi idimemke utom inọ mmọ sia ediwak owo ke ẹdi ẹbịne Jesus ndikop se enye etịn̄de, mmọ inyụn̄ idiọn̄ọke nte ẹkpesan̄ade ẹmụm enye idahaoro ẹkewot.
Idịghe mme Jew kpọt ẹdi ndidụk Passover, mbon emi ẹkponode Abasi ke ido mme Jew ẹtiene ẹdi. Ndusụk mme Greek n̄ko ẹdi ndituak ibuot nnọ Abasi ke ini usọrọ oro. Mmọ ẹka ẹbịne Philip ẹkedọhọ ke iyom ndikụt Jesus. Anaedi mmọ ẹka ẹbịne enye ke ntak emi enye ekerede enyịn̄ Greek. Philip etịn̄ kan̄a ye Andrew, sia etie nte enye idiọn̄ọke m̀mê ọfọn iyak mmọ ẹkụt Jesus. Andrew ye Philip ndien ẹka nditịn̄ ye Jesus ke temple.
Jesus ọdiọn̄ọ ke usen ifan̄ kpọt ayak mbemiso ẹwot imọ, ntre enye iyomke ndibiat ini ye mbon emi ẹyomde ndisese enye kpọt inyụn̄ iyomke ndinam n̄kpọ nnem owo esịt. Enye ada uwụtn̄kpọ ọbọrọ Andrew ye Philip ete: “Ini ekem ndinọ Eyen owo ubọn̄. Ke ata akpanikọ ke ndọhọ mbufo, ke n̄kpasịp wheat mîduọhọ ke isọn̄ inyụn̄ ikpa, enye osụk edi n̄kpasịp kiet; edi edieke enye akpade, enye oyon̄wụm mfri.”—John 12:23, 24.
Ekeme nditie nte ke n̄kpasịp wheat kiet iwọrọke n̄kpọ ndomokiet. Edi ẹma ẹmen enye ẹtọ, enye ama “akpa” onyụn̄ etịbe, enye ekeme ndikpon nsion̄o ediwak n̄kpasịp. Jesus etie nte n̄kpasịp oro sia enye ikpọn̄ ọfọn ama ke isọn̄. Edi edieke enye anamde n̄kpọ Abasi tutu akpa, se enye anamde oro ayanam ediwak owo emi ẹnamde n̄kpọ Abasi nte enye ẹtiene ẹnyene nsinsi uwem. Jesus ọdọhọ ete: “Owo eke amade ukpọn̄ esie osobo enye, edi owo eke asuade ukpọn̄ esie ke ererimbot emi eyekpeme enye enịm ọnọ nsinsi uwem.”—John 12:25.
Se Jesus afiakde etịn̄ owụt ke enye ikereke iban̄a utịp emi enye ikpọn̄ edibọde. Enye ọdọhọ ete: “Edieke owo ekededi edisan̄ade utom ọnọ mi, yak enye etiene mi, ndien ebiet eke ami ndude, do ke asan̄autom mi edidu n̄ko. Edieke owo ekededi edisan̄ade utom ọnọ mi, Ete oyokpono enye.” (John 12:26) Nso utịp ikpetie ntem! Mbon emi Ete okponode ẹyetiene Christ ẹkara ke Obio Ubọn̄ heaven.
Nte Jesus osụk ekerede aban̄a ufen emi enye edibọde ye ubiak ubiak n̄kpa emi enye edikpade, enye ọdọhọ ete: “Ukpọn̄ mi etịmede ke emi, ndien nso ke ndidọhọ? Ete, nyan̄a mi sio ke hour emi.” Edi emi iwọrọke ke Jesus iyomke ndinam uduak Abasi. Enye adian do ete: “Nte ededi, ntak edi oro nsịmde hour emi.” (John 12:27) Jesus enyịme ndinam kpukpru se Abasi aduakde, onyụn̄ enyịme ndikpa man afak mme owo.
-
-
Ndi Mme Jew Ẹyekop Uyo Abasi Ẹnyụn̄ Ẹbuọt Idem ye Enye?Jesus Edi Usụn̄ ye Akpanikọ ye Uwem
-
-
IBUOT 104
Ndi Mme Jew Ẹyekop Uyo Abasi Ẹnyụn̄ Ẹbuọt Idem ye Enye?
EDIWAK OWO ẸKOP NTE ABASI ETỊN̄DE IKỌ
SE ẸDIDADE IBIERE IKPE INỌ MME OWO
Ke ini Jesus odude ke temple ke Monday, Nisan 10, enye etịn̄ aban̄a n̄kpa oro enye oyomde ndikpa ke mîbịghike. Sia enye ekerede aban̄a nte emi edinamde mme owo ẹda Ete esie, Jesus ọdọhọ ete: “Ete, nọ enyịn̄ fo ubọn̄.” Ntre ọkpọsọn̄ uyo oto heaven ọwọrọ ete: “Mma nnọ enye ubọn̄, nyonyụn̄ ntọn̄ọ ntak nnọ enye ubọn̄.”—John 12:27, 28.
Idem enen̄ede akpa mbon emi ẹdade do. Ndusụk mmọ ẹkere ke obuma asiaha. Mbon eken ẹdọhọ ẹte: “Angel etịn̄ ikọ ọnọ enye.” (John 12:29) Edi Jehovah etịn̄ ikọ oro! Idịghe akpa ini emi mme owo ẹkopde Abasi etịn̄de ikọ ye Jesus m̀mê etịn̄de ikọ aban̄a enye edi emi.
Ke ini Jesus akanade baptism isua ita ye ubak ke edem, John Andinịm Owo Baptism ama okop Abasi etịn̄de aban̄a Jesus ete: “Emi edi edima Eyen mi, emi ami nnyịmede.” Nte ini akade, ke ẹma ẹkenịm Passover eke isua 32 ẹkụre, ẹma ẹkpụhọde Jesus mbiet ke iso James, John, ye Peter. Owo ita emi ẹma ẹkop Abasi ọdọhọde ete: “Emi edi edima Eyen mi, emi ami nnyịmede; ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ enye.” (Matthew 3:17; 17:5) Edi idahaemi, Jehovah etịn̄ ikọ emi man ediwak owo ẹkop se enye etịn̄de.
Jesus ọdọhọ mmọ ete: “Uyo emi ikọwọrọke ke ntak mi, edi ọkọwọrọ ke ntak mbufo.” (John 12:30) Uyo emi okowụt ke Jesus edi Eyen Abasi, kpa Messiah emi ẹken̄wọn̄ọde.
Nte Jesus ọkọsọn̄ọde ada anam n̄kpọ Abasi owụt nte mme owo ẹkpedude uwem onyụn̄ owụt ke Satan kpa Devil emi edide andikara ererimbot emi odot n̄kpa. Jesus ọdọhọ ete: “Idahaemi ke ẹkpe ikpe ererimbot emi; ke emi ẹmọn̄ ẹsio andikara ererimbot emi ẹduọk.” Jesus ndikpa iwọrọke ke Satan akan, utu ke oro akam owụt ke Jesus akan. Didie ke enye akan? Enye ọdọhọ ete: “Ndien, edieke ẹmenerede mi ẹkpọn̄ isọn̄, nyodụri kpukpru orụk owo nnọ idemmi.” (John 12:31, 32) Jesus ndikpa ke eto ayanam enye ekeme ndidụri mbon en̄wen nnọ idemesie, nnam mmọ ẹkeme ndinyene nsinsi uwem.
Sia Jesus ọdọhọde ke ẹmọn̄ ‘ẹmenede imọ ẹkpọn̄ isọn̄,’ otuowo ẹdọhọ enye ẹte: “Nnyịn ikokop ẹdọhọde ke Ibet ẹte ke Christ ododu ke nsinsi; didie ndien ke afo ọdọhọ ke ẹnyene ndimenede Eyen owo ke enyọn̄? Anie edi Eyen owo emi?” (John 12:34) Kpa ye kpukpru se mmọ ẹkụtde, esịnede mmọ ndikop Abasi etiede ke heaven etịn̄ ikọ, ediwak mmọ isụk inịmke ke Jesus edi ata Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde, enye onyụn̄ edi Eyen owo.
Nte enye okonyụn̄ etịn̄de mbemiso emi, Jesus afiak etịn̄ ke imọ idi “un̄wana.” (John 8:12; 9:5) Enye ọdọhọ otuowo ete: “Un̄wana oyodu ke otu mbufo ke esisịt ini. Ẹsan̄a ke adan̄aemi mbufo ẹnyenede un̄wana, mbak ekịm edifụk mbufo . . . Ke adan̄aemi mbufo ẹnyenede un̄wana, ẹbuọt idem ke un̄wana oro, man ẹkabade ẹdi nditọ un̄wana.” (John 12:35, 36) Ekem Jesus adaha ọkpọn̄ mmọ sia mîkanaha enye akpa ke Nisan 10. Ke Passover Nisan 14 ke ‘ẹdimenede enye,’ oro edi, usen emi ke ẹdikọn̄ enye ke eto.—Galatia 3:13.
Ima ise se iketịbede ke ini utom ukwọrọikọ Jesus, iyokụt ke mme Jew nditre ndibuọt idem ye Jesus ama anam prọfesi Bible osu. Isaiah ama ọdọdọhọ ke enyịn mme owo eyesịre, esịt onyụn̄ ọsọn̄ mmọ mbak mmọ idikabade esịt man ẹnyan̄a mmọ. (Isaiah 6:10; John 12:40) Ata ediwak mme Jew ẹma ẹsọn̄ ibuot ẹtre ndinịm mme n̄kpọ emi ẹkewụtde ke Jesus edi Andinyan̄a oro ẹken̄wọn̄ọde, emi edinamde mmọ ẹnyene uwem.
Nicodemus, Joseph owo Arimathea, ye ediwak mme andikara eken “ẹbuọt idem” ye Jesus. Edi ndi mmọ ẹyewụt ke imọbuọt idem ye enye, mîdịghe ndi mmọ ẹdidedịbe sia ẹkerede ke ẹyebịn mmimọ ẹsion̄o ke synagogue, m̀mê sia ‘ẹmade ubọn̄ owo’?—John 12:42, 43.
Jesus etịn̄ se owo ndibuọt idem ye imọ ọwọrọde, ete: “Owo emi ọbuọtde idem ye ami ibuọtke idem ye ami kpọt, edi ọbuọt ye enye emi ọkọdọn̄de mi; ndien owo emi okụtde mi okụt enye emi ọkọdọn̄de mi n̄ko.” Mme n̄kpọ emi Abasi ọkọdọn̄de Jesus edikpep, emi enye Jesus osụk ekpepde, ẹdi ata akpan n̄kpọ. Edi akpan n̄kpọ tutu Jesus ọdọhọ mme owo do ete: “Owo eke ofụmide mi mînyụn̄ ibọhọ mme ikọ mi enyene se idibierede ikpe inọ enye. Ikọ emi ntịn̄de edibiere ikpe ọnọ enye ke akpatre usen.”—John 12:44, 45, 48.
Ke akpatre, Jesus ọdọhọ ete: “Ntịn̄ke n̄kpọ emi ke ekikere idemmi, edi Ete emi ọkọdọn̄de mi ọnọ mi ewụhọ aban̄a se ndọhọde ye se ntịn̄de. N̄ko, mmọfiọk nte ewụhọ esie ọwọrọ nsinsi uwem.” (John 12:49, 50) Jesus ọdiọn̄ọ ke esisịt ini ebede, imọ imọn̄ iduọk iyịp imọ man ẹda ẹfak mbon oro ẹbuọtde idem ye imọ.—Rome 5:8, 9.
-