Τι Συμβαίνει στο Κυριακόν Σχολείον;

ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ εκκλησιαστικές οργανώσεις του κόσμου εκατομμύρια ανθρώπων παρακολουθούν τα λεγόμενα Κυριακά σχολεία.

Αναφέρεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο περίπου 20.000.000 αγόρια και κορίτσια από ηλικίας τριών μέχρι δώδεκα ετών παρακολουθούν τα Κυριακά σχολεία 223 Προτεσταντικών αποχρώσεων. Υπάρχουν επίσης και τάξεις Κυριακού σχολείου για τους ενηλίκους.

Η δυνατότης του Κυριακού σχολείου για να κάνη το καλό είναι μεγάλη, εφόσον όπως λέγεται, ο αριθμός των παρακολουθούντων είναι τόσο μεγάλος. Αν ένα τέτοιο τμήμα του πληθυσμού, νέων και ηλικιωμένων, μπορούσε κατάλληλα να διδαχθή υγιείς Βιβλικές αρχές, υποστηριζόμενες από μια υγιά οικογενειακή ζωή, ο ηθικός ρυθμός οποιουδήποτε έθνους θα μπορούσε ν’ ανυψωθή. Παράγουν όμως τα Κυριακά σχολεία μια τέτοια καλή καρποφορία;

Προβλήματα

Τόσο οι κληρικοί όσο και οι γονείς συμφωνούν ότι το Κυριακό σχολείο αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Στον κατάλογο των αιτίων το πιο μεγάλο είναι η απογοήτευσις με τ’ αποτελέσματα του Κυριακού σχολείου.

Η απογοήτευσις με τ’ αποτελέσματα, ή τελικά παράγωγα, μπορεί ν’ αποδοθή σε κάποιο μέτρο στα ελατήρια που επηρεάζουν τους γονείς να στέλνουν τα παιδιά των στο Κυριακό σχολείο. Πολλοί γονείς έχουν την ιδέα ότι το Κυριακό σχολείο είναι μια εύκολη και σύντομη εκλαϊκευμένη θρησκευτική εκπαίδευσις για τους νέους και τους απαλλάσσει από την ευθύνη.

Υπάρχουν επίσης κι’ εκείνοι που λέγουν ότι το ελατήριο αυτό υφίσταται ακόμη μεγαλύτερη επιρροή από την επιθυμία των γονέων για κοινωνική θέσι. Το περιοδικό Ρέντμπουκ ανέγραψε: «Στις συνοικιακές περιοχές, ιδιαιτέρως, οι γονείς έχουν την τάσι να παρακολουθούν τις εκκλησίες και να στέλλουν τα παιδιά των στο Κυριακό σχολείο για να συνηθίζουν περισσότερο με τα διάφορα έθιμα των κοινοτήτων. Οι γονείς αυτοί δεν έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για τα όσα διδάσκονται—και γιατί και από ποιον—ούτε λαμβάνουν μέρος οι ίδιοι.»

Με τέτοιο περιωρισμένο ενδιαφέρον για την πνευματική κατάστασι των νέων, δεν είναι δύσκολο να προλεχθή το τελικό αποτέλεσμα. Σε μια εγγραφή που αριθμεί εκατομμύρια νέων, παρατηρείται ότι η ηθική των ατμόσφαιρα δεν είναι καλύτερη από εκείνην μιας άλλης ισαρίθμων γειτονικών νέων, οι οποίοι δεν έχουν ιδεί ποτέ το εσωτερικό ενός Κυριακού σχολείου.

Ο κυριώτερος λόγος ενός τέτοιου απογοητευτικού αποτελέσματος είναι η απροθυμία των γονέων να συμμετέχουν με τα παιδιά των στη θρησκευτική εκπαίδευσι ή να τα υποστηρίζουν με μια Χριστιανική ατμόσφαιρα στο σπίτι. Έτσι, αργά ή γρήγορα οι νέοι συμπεραίνουν ότι, εφόσον οι γονείς δεν έχουν πραγματικό ενδιαφέρον στη θρησκευτική εκπαίδευσι, γιατί να έχουν αυτοί;

Ποιοι Διδάσκουν;

Ένα από τα προβλήματα που ωδήγησε σε τέτοια απογοητευτικά αποτελέσματα είναι τα προσόντα εκείνων που διδάσκουν στα Κυριακά σχολεία. Ο Ντόναλντ Ρήντερ, της Εθνικής Ενώσεως Κυριακών σχολείων, είπε: «Η εκπαίδευσις οδηγών και διδασκάλων παραμένει το μοναδικό άλυτο ζήτημα των Κυριακών σχολείων.»

Μια έρευνα από πέντε θρησκευτικές αποχρώσεις, διευθυνομένη από το Εθνικό Συμβούλιο Εκκλησιών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η «μεγαλύτερη αδυναμία» των εκκλησιαστικών σχολείων είναι η από μέρους των διδασκάλων έλλειψις γνώσεως της ιδίας των πίστεως και η έλλειψις της υποχρεώσεώς των να την μάθουν αρκετά καλά για να την διδάξουν.

Έτσι, μολονότι έχουν εισαχθή προγράμματα εκσυγχρονισμού, με νέα σχολικά βιβλία, που δίνουν τις γενικές γραμμές των προγραμμάτων, και με προμήθεια οπτικών βοηθημάτων, εν τούτοις το οικοδόμημα του Κυριακού σχολείου είναι θεμελιωμένο επάνω στην άμμο. Δεν είναι ισχυρότερο από τη γνώσι των διδασκάλων. Και εφόσον οι περισσότερες εκκλησίες δεν είναι σε θέσι να μισθώσουν επαγγελματίες διδασκάλους των Κυριακών σχολείων, πρέπει να εξαρτώνται από εθελοντάς, συχνά μάλιστα από γονείς οι οποίοι είναι ήδη πολύ απησχολημένοι.

Ελπίζουν ότι τέτοιοι γονείς θα έχουν τη γνώσι και αποφασιστικότητα να μεταδώσουν καλή θρησκευτική εκπαίδευσι, διότι προέρχονται από οικογένειες που αποτελούν στενά συνδεόμενους θρησκευτικούς ομίλους. Φρονούν ότι τέτοιοι γονείς, που ακολουθούν τακτικά τη θρησκευτική εκπαίδευσι, παρέχουν καλό παράδειγμα στις οικογένειές των.

Εν τούτοις, η γνώμη ότι αυτές οι στενά συνδεδεμένες θρησκευτικές οικογένειες με καλή γνώσι μπορούν να προμηθεύσουν ικανούς εθελοντάς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Πραγματικά, η χειροτέρευσις της θρησκευτικής οικογενειακής ζωής αποτελεί μια βασική αδυναμία η οποία κάνει να χωλαίνη ολόκληρο το πρόγραμμα του Κυριακού σχολείου. Όπως ανέφερε με θλίψι ένας εθελοντής διδάσκαλος Κυριακού σχολείου: «Πολλά παιδιά προέρχονται από λεγόμενες θρησκευτικές οικογένειες όπου ο Θεός ή η αγάπη ή η πίστις σπανίως αναφέρονται, αν όχι καθόλου.» Διδάσκαλοι προέρχονται από οικογένειες των οποίων οι γονείς δεν κατέχουν συνήθως αρκετή γνώσι για να διδάξουν ακόμη και τα δικά των παιδιά, πολύ λιγώτερο τα ξένα.

Οι Διαμαρτυρόμενοι δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν αυτό το δίλημμα. Μια έρευνα του ζητήματος αυτού απεκάλυψεν ότι οι Καθολικοί και οι Ιουδαίοι γονείς δεν είναι πρόθυμοι να «θεωρήσουν τη θρησκευτική εκπαίδευσι ως μέρος της οικογενειακής των απασχολήσεως.» Έτσι, μια συνδυασμένη έρευνα από το Σωματείο Καρνέγκη και το Ομοσπονδιακό Εκπαιδευτικό Τμήμα απεκάλυψεν ότι η εκπαίδευσις που παρέχεται στα Καθολικά σχολεία «αποβαίνει εντελώς ματαία» για τη μεγάλη πλειονότητα των σπουδαστών.

Τι να Διδάσκουν;

Ένα άλλο σπουδαίο πρόβλημα των Κυριακών σχολείων σήμερα περιστρέφεται στο τι πρέπει να διδαχθούν τα παιδιά. Μερικοί ενήλικοι ρωτούν: «Τι διδάσκεται εκεί; η Βίβλος; Τα δόγματα της θρησκευτικής αποχρώσεως; η Χριστιανική Ηθική; τα Κοινωνικά και Πολιτικά έθιμα; Ή τι άλλο;

Μερικοί γονείς καθώς και εκπαιδευταί, όπως ο καθηγητής Μάρκος Μπαρθ του Πανεπιστημίου του Σικάγου, υπεστήριξε να διδάσκεται η Γραφή διότι «δεν είναι μόνον άριστο όργανον για το Κυριακό σχολείο, αλλά και το μόνο αξιόπιστο.»

Εν τούτοις, οι αρχιτέκτονες πολλών προγραμμάτων διδασκαλίας στα Κυριακά σχολεία συνήντησαν σοβαρά προβλήματα στη διδασκαλία της Γραφής. Ανεκάλυψαν ότι οι διδασκαλίες της Γραφής υπονομεύουν τα εκκλησιαστικά δόγματα. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι πολλοί από τους διδασκάλους, πραγματικά οι περισσότεροι, δεν γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιήσουν τη Γραφή. Δεν είναι εξοικειωμένοι με τις διδασκαλίες της όπως αυτές ερμηνεύονται από την εκκλησία των. Συνεπώς, πολλοί αποδίδουν μόνο υπηρεσία χειλέων στη Γραφή όταν διδάσκουν στο Κυριακό σχολείο.

Αυτό αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι θρησκευτικοί αρχηγοί έχουν χάσει την επαφή με τον Λόγο του Θεού, τη Γραφή. Είναι γι’ αυτούς ένα κλειστό βιβλίο. Η διστακτικότης των στο να χρησιμοποιούν τη Γραφή, η πραγματική ανικανότης των στο να διδάσκουν τις αλήθειες της στους άλλους, η αποτυχία των στο να εφαρμόζουν τους νόμους της, τις αρχές και τις προφητείες της στη σύγχρονη ζωή, κατέληξαν σε χονδροειδή σύγχυσι.

Αυτό υπενθυμίζει στον σπουδαστή της Γραφής τον καυστικό σαρκασμό του προφήτου Ησαΐα, ο οποίος αναφέρει: «Και πάσα όρασις θέλει είσθαι εις εσάς ως λόγια εσφραγισμένου βιβλίου, το οποίον ήθελον δώσει εις τινά εξεύροντα να αναγινώσκη, λέγοντες, Ανάγνωθι τούτο, παρακαλώ· και εκείνος λέγει, Δεν δύναμαι, διότι είναι εσφραγισμένον.»—Ησ. 29:11.

Όσο για τη διδασκαλία των εκκλησιαστικών δογμάτων, και αυτή επίσης έφθασε σε νεκρό σημείο. Πολλοί φρονούν ότι η διδασκαλία δογμάτων είναι «στενή» και «διαιρετική,» ενώ η οικουμενική κίνησις επιζητεί την απόρριψι των θρησκευτικών διαφορών. Καταδεικνύοντας ότι η διδασκαλία των δογμάτων είναι του παλαιού συρμού, ο Τζέραλτ Σλούσερ, καθηγητής της θεολογίας στο Σεμινάριο Ήντεν του Μιζούρι, ανέφερε: «Σε μια μέση οικογένεια η θεία Μίλλι μπορεί να έχει γίνει Χριστιανή Επιστήμων· ο αδελφός Μπιλλ εφοίτησε στο κολλέγιο και έγινε αγνωστικιστής· ο πατέρας δεν λέγει τίποτε σχετικώς, αλλ’ έχει υιοθετήσει την Αμερικανική θρησκευτική άποψι ‘γίνου γρήγορα πλούσιος.’»

Έτσι, οι οργανωταί των «μοντέρνων» διδακτικών προγραμμάτων των Κυριακών σχολείων κάνουν συμβιβασμούς προσπαθώντας να ευχαριστήσουν όλους και να μη προσβάλουν κανένα. Αλλ’ ένας πατέρας εξέφρασε το εξής παράπονο: «Ο γυιος μου, που είναι επτά ετών, εδιδάχθη ότι ο Θεός βρίσκεται παντού. Νομίζω ότι ο γυιος μου λαμβάνει μια σοβαρά συγκεχυμένη ιδέα των πραγμάτων.»

Προβλήματα Χωρίς Λύσι

Μια προσφιλής μέθοδος στα «μοντέρνα» σχολεία είναι να θέτουν «προβλήματα της πραγματικής ζωής» στους φοιτητάς αλλά χωρίς να δίνουν λύσεις.

Ένα θέμα που χρησιμοποιείται από τη Λουθηρανή Εκκλησία της Αμερικής με τον τίτλο «Είναι Χριστιανικό;» εγείρει προβλήματα όπως το ακόλουθο: Ένα δεκαεξάχρονο παιδί προσπαθεί να συνδυάση τη λογική του περί ορθού και εσφαλμένου με την επιθυμία του να ‘συνοδεύση την παρέα του.’ Αντί να πάη στο σπίτι του ύστερα από ένα σχολικό χορό που θα τελείωνε τα μεσάνυχτα, όπως είχε εντολή από τους γονείς του, «σκέπτεται αν θα ήταν καλή λύσις ν’ αργήση ώς τη 1 μετά τα μεσάνυχτα και κατόπιν να πάη στο σπίτι του με μια δικαιολογία για την αργοπορία του.»

Κάθε μέλος της τάξεως απαιτείται να εκθέση την απάντησί του για το τι θα έκανε. Το θέμα δεν δίνει οδηγίες διότι, σύμφωνα με τον καθηγητή Κεντ Γκίλμπερτ, πρόεδρο του Κοινοτικού Συμβουλίου της Λουθηρανής Εκκλησίας της Αμερικής, «ένα θρησκευτικό άτομο ανταποκρίνεται σε μια κατάστασι με το τι πιστεύει ότι είναι η πλησιέστερη οδός προς το θέλημα του Θεού. Αλλά δεν υπάρχουν ορθές ή εσφαλμένες απαντήσεις.»

Πώς έμαθαν οι μαθηταί ποιο είναι το θέλημα του Θεού κατ’ αρχήν δεν αναφέρεται. Εν τούτοις, χωρίς οδηγίες, απαιτείται από τους μαθητάς ν’ απαντούν σε τέτοιες ερωτήσεις στηριζόμενοι στη γνώσι των περί του θελήματος του Θεού. Τι νομίζετε ότι θα συνέβαινε αν αυτά τα παιδιά μετεφέροντο σε μια τάξι μηχανικών όπου ο εκπαιδευτής δεν εξήγησε ποτέ πώς συναρμολογείται ένα μοτέρ, αλλ’ ο οποίος δείχνει στους μαθητάς ένα λυμένο μοτέρ και τους λέγει: «Τώρα, παιδιά, συναρμολογήστε πάλι το μοτέρ και πήτε μου πώς το κάματε και γιατί;

Αποτυχία

Ήδη πολλοί από εκείνους που έχουν σε λειτουργία Κυριακά σχολεία τα θεωρούν πνευματικώς αποτυχημένα. Τον Ιούλιο του 1967 έλαβε χώραν μια διάσκεψις Καθολικών και Διαμαρτυρομένων διδασκάλων για να εξετάσουν πώς θα λυθή το πρόβλημα της θρησκευτικής εκπαιδεύσεως. Το συμπέρασμά των ήταν ότι το εκκλησιαστικό σχολείο στη σημερινή του μορφή είναι αδύνατο να εξακολουθήση!

Σύμφωνα με το περιοδικό Κρίστιαν Σέντσιουρυ, η διάσκεψις «εφάνη να συμφωνή ότι η χρησιμοποίησις δογματικών μέσων στη Χριστιανική εκπαίδευσι έχει νεκρωθή.» Στη διάσκεψι έγινε μια πρότασις όπως το πατροπαράδοτο Κυριακό σχολείο αντικατασταθή, ή τουλάχιστον συμπληρωθή από τα κοινοτικά σχολεία. Τα κοινοτικά αυτά σχολεία να επανδρωθούν και να λειτουργούν επί εθελοντικής βάσεως από μέλη της κοινότητος και να συμπληρώνουν το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα.

Όλα αυτά σημαίνουν την αναγνώρισι ότι οι εκκλησίες δεν θεωρούνται άξιες να είναι πηγές πνευματικής γνώσεως, εκπαιδεύσεως και δυνάμεως. Παραχωρούν το έργο της θρησκευτικής εκπαιδεύσεως στην κοινότητα, στους ίδιους ανθρώπους οι οποίοι ήδη ομολογούν ότι είναι απρόθυμοι και ανίκανοι να διδάσκουν στα Κυριακά σχολεία.

Ίσως να αισθάνεσθε ότι η κατάστασις δεν είναι τόσο κακή. Εν τούτοις, αν εσείς ή τα παιδιά σας έχετε παρακολουθήσει Κυριακό σχολείο θα ήταν καλό να ρωτήσετε τον εαυτό σας τι έχετε μάθει. Ας εξετάσωμε λοιπόν βαθύτερα το ζήτημα από της απόψεως αυτής.