Γιατί Πετούν σε Σχηματισμούς
ΤΑ πρόσφατα συμπεράσματα δύο ειδικών της αεροδυναμικής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας είναι ότι μεγάλα αποδημητικά πουλιά πετούν σε σχηματισμούς V για πρακτικούς λόγους. Φαίνεται ότι, πετώντας με τέτοιο σχηματισμό τα πουλιά ωθούν το ένα το άλλο προς μεγαλύτερο ύψος και αυξάνουν την ταχύτητα πτήσεως έως 71 τοις εκατό» Η θεωρία αυτή στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στους νόμους της αεροδυναμικής μάλλον παρά στις παρατηρήσεις των πουλιών σε πτήσι. Αλλ’ οι γωνίες του V και οι αραιώσεις στα οποία έφθασαν οι ειδικοί αυτοί στους υπολογισμούς των μοιάζουν πολύ μ’ εκείνα που παρατηρούνται στις πτήσεις των αποδημητικών πουλιών.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματά των, κάθε πουλί που βρίσκεται σε πτήσι αφήνει ένα ισχυρό ρεύμα προς τα άνω ή μια ανοδική κίνησι αέρος με τις άκρες των φτερών του. Λαμβάνοντας μια θέσι στο σχηματισμό αυτό ώστε να επιτευχθή πλήρες όφελος της ανοδικής αυτής πτήσεως, το πουλί που ακολουθεί βοηθείται να πετά ευκολώτερα. Αυτό μοιάζει πολύ με τον τρόπο που ένας ανεμοπόρος επωφελείται από το ανοδικό ρεύμα για να κρατηθεί υψηλά. Οι πτήσεις με τον τρόπο αυτό ελαττώνουν την προς τα εμπρός ταχύτητα των πουλιών, αλλ’ αυξάνουν την απόστασι που μπορούν να καλύψουν με την πτήσι των. Και όταν παρατηρήσετε πόσες εκατοντάδες μιλίων ταξειδεύουν τα αποδημητικά πουλιά μπορείτε να εκτιμήσετε γιατί αυτός ο τόπος της πτήσεως είναι πολύ πιο πρακτικός.
Φαίνεται ότι με την πτήσι σε σχηματισμό V το πουλί που είναι αρχηγός θα πρέπει να κάνη την περισσότερη δουλειά. Αλλ’ οι υπολογισμοί των ειδικών δείχνουν ότι σ’ αυτόν τον τύπο πτήσεως η ανοδική κατεύθυνσις του ρεύματος από τα πουλιά αμφοτέρων των πλευρών του οδηγού εκτείνεται αρκετά μακριά προς τα εμπρός ώστε να βοηθήται και ο οδηγός. Εν τούτοις αυτό εξαρτάται από την κατάλληλη αραίωσι των πουλιών και από το σχήμα του V. Πιθανώς ο αρχηγός της ομάδος έχει να εκτελέση περισσότερη εργασία και πρέπει συνεπώς να είναι το ισχυρότερο πουλί ή ίσως ο καλύτερος αεροναυτίλος. Επίσης τα πουλιά στα άκρα του V μπορούν να ελαττώνουν το φορτίο των με το να γέρνουν ελαφρά προς τα πίσω.
Τώρα, τι είναι εκείνο που βοηθεί τα πουλιά να τηρούν τη θέσι των όταν πετούν μ’ αυτό τον τρόπο; Η εξήγησις είναι ότι αν ένα πουλί προχωρήση εμπρός από την ωρισμένη θέσι του, αισθάνεται αμέσως ένα μεγαλύτερο βάρος στο πέταγμα. Αυτό θα το παρακινήση να γείρη προς τα πίσω στην κατάλληλη θέσι του. Αν πέση προς τα πίσω κάνει, λιγώτερη εργασία αλλά τότε θεωρείται ύποπτο και θα εφαρμοσθή «ομαδική πίεσις» για ν’ αναγκασθή να τηρήση τη θέσι του. Οι ειδικοί φρονούν ότι ο συνεχής κρωγμός των αγριοπαπιών του Καναδά όταν είναι σε πτήσι αποτελεί πραγματικά μια κλήσι προς τα οκνηρότερα πουλιά να κρατούν τη θέσι τους.