Στο Ρίο Διεθνές Φεστιβάλ Τραγουδιού
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ «ΞΥΠΝΑ!» ΣΤΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑ
ΑΦΘΟΝΗ, λιακάδα, όμορφες κι ελκυστικές ακρογιαλιές, ένας θεαματικός κόλπος με ψηλά βουνά στο βάθος—εδώ είναι κάτι που θα μπορούσε να εμπνεύση πολλούς να τραγουδήσουν! Είτε το κλίμα και το σκηνικό έχουν κάποια σχέσι μ’ αυτό είτε όχι, ένα φεστιβάλ κοσμικής μουσικής πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ιανέιρο. Και ποιος ο σκοπός τους; Να προωθήση μια καλύτερη κατανόησι μεταξύ των ανθρώπων όλων των εθνών με τη βοήθεια της μουσικής. Τι είναι όμως αυτό;
Το Διεθνές Φεστιβάλ Λαϊκού Τραγουδιού που ιδρύθηκε περίπου πριν από πέντε χρόνια, ακολουθεί τις γενικές γραμμές των άλλων φεστιβάλ όπως του Σαν Ρέμο στην Ιταλία. Εν τούτοις, η γνώμη ήταν αυτό το φεστιβάλ να μη γίνη ένα «περιωρισμένο» φεστιβάλ, αλλά να δοθή η δυνατότης να λάβουν μέρος όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι—άνθρωποι που να μη είναι μόνον θεαταί αλλά συμμέτοχοι, τραγουδώντας ελεύθερα τα τραγούδια που τους αρέσουν περισσότερο.
Αλλά πού θα ήταν καλύτερα να διεξαχθή αυτό το Πέμπτο Φεστιβάλ; Ένας ιδανικός τόπος ήταν το Γυμναστήριο του Μαρακαναζίνο που ανήκει στο κολοσιαίο ομώνυμο Στάδιο Μαρακανά που είναι το μεγαλύτερο του κόσμου. Το Γυμναστήριο διαθέτει άνετα καθίσματα για περισσότερα από 30.000 άτομα. Και θα εχρειάζοντο όλα τα καθίσματα, επειδή η δημοτικότης αυτού του φεστιβάλ ηυξάνετο κάθε χρόνο που περνούσε. Εν τούτοις τον περασμένο χρόνο για να γίνη το φεστιβάλ είχε ν’ αντιμετωπίση το πρόβλημα της μειούμενης ποιότητος της μουσικής σε όλο το κόσμο. Θα μπορούσε το φεστιβάλ ν’ αντιμετωπίση αυτό το πρόβλημα;
Το φεστιβάλ έχει δύο μέρη, το εθνικό και το διεθνές. Το εθνικό μέρος έγινε τον Οκτώβριο του 1970 από 15-18 και απ’ αυτό εξελέγη ένα τραγούδι για ν’ αντιπροσωπεύη τη Βραζιλία στο διεθνές μέρος που έγινε λίγες μέρες αργότερα τον Οκτώβριο από 22-25. Περίπου τριάντα πέντε έθνη αντιπροσωπεύθηκαν το περασμένο έτος καλύπτοντας μια μεγάλη παράταξι χρωμάτων από την Αργεντινή έως την Γιουγκοσλαβία περιλαμβανομένων και της Ουγγαρίας, της Ιαπωνίας, της Σουηδίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και ούτω καθ’ εξής.
Το περασμένο έτος το φεστιβάλ μετεδόθη σε έγχρωμες εικόνες κατ’ ευθείαν σε μερικές χώρες μέσω δορυφόρου. Υπελογίσθη ότι το θέαμα θα έφθανε σε 350 περίπου εκατομμύρια άτομα. Αλλά θα ήθελαν πράγματι τόσοι πολλοί άνθρωποι να δουν αυτό το θέαμα; Ο Δαβίδ Ράσκυν, πρόεδρος του Συνδέσμου των Αμερικανών Συνθετών και Λυρικών εξέφρασε την άποψί του λέγοντας: «Πιθανόν το πιο καλό σχόλιο που θα μπορούσε να κάμη κάποιος για το φεστιβάλ τραγουδιού του Ρίο είναι να πη ότι πολλοί Αμερικάνοι συνθέτες θα ήθελαν να το ιδούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.»
Επιλογή των Καλυτέρων Τραγουδιών
Για το φεστιβάλ Τραγουδιού του Ρίο γίνεται μια προηγούμενη επιλογή μουσικής. Έπειτα σε δύο διαφορετικές βραδυές, παρουσιάζεται ένα σύνολο από είκοσι τραγούδια περίπου, δηλαδή ένα για κάθε χώρα που αντιπροσωπεύεται. Μεταξύ των τριανταπέντε τραγουδιών που παρουσιάσθηκαν, εξελέγησαν είκοσι για την τελευταία παρουσίασι. Απ’ αυτά εξελέγησαν δέκα ως τα καλύτερα. Χρηματικά βραβεία και τρόπαια εδόθησαν, και το κύριο τρόπαιο ήταν ένας «Χρυσός Πετεινός» το σύμβολο του φεστιβάλ. Πριν από την παρουσίασι, στο διάμεσον και μετά την παρουσίασι των τραγουδιών υπάρχει μια επίδειξις που παρουσιάζει γενική όμορφη μουσική από προσκεκλημένους τραγουδιστάς και διευθυντάς ορχήστρας που συχνά είναι κριταί στο διαγωνισμό.
Η εκλογή των καλυτέρων τραγουδιών ανατίθεται σε μια διεθνή Ελλανόδικο Επιτροπή που περιλαμβάνει μαέστρο, μουσικούς, τραγουδιστάς κριτικούς της μουσικής και άλλους. Η εκλογή, όμως, της Επιτροπής δεν συμπίπτει πάντοτε με την εκλογή των ακροατών. Έτσι ωργανώθηκε μια άλλη Ελλανόδικος Επιτροπή με ψήφο, δηλαδή μια «λαϊκή» Ελλανόδικος Επιτροπή που εκλέγει τραγούδια σύμφωνα με την γενική λαϊκή προτίμησι.
Το 1970 οι δύο αυτές Ελλανόδικες Επιτροπές επλησίασαν πολύ στην εκλογή τους, αν και η γνώμη της επισήμου Επιτροπής είναι η επικρατούσα. Όπως ήθελαν οι περισσότεροι, τα βραβευμένα τραγούδια ήσαν ρωμαντικού τύπου. Ένα επικό άσμα από την Αργεντινή για έναν πτωχό χωρικό, χωρίς να το περιμένη κανείς κέρδισε τον «Χρυσό Πετεινό» και δεύτερη ήλθε μια ρωμαντική μελωδία από τη Γιουγκοσλαβία. Τρίτη ήλθε η Βραζιλία μ’ ένα «εύθυμο» βαλς, ένα κομμάτι γεμάτο από αντιθέσεις και πολλά ξεφωνητά. Τρόπαια εδόθησαν επίσης για τον καλύτερο τραγουδιστή, συνθέτη, λυρικό, μαέστρο, ενορχηστρωτή και κωμικό.
Αντιμετώπιση της Πτώσεως της Ποιότητος της Μουσικής
Δεν υπάρχει καμμιά αμφιβολία ότι η μουσική επηρεάζει βαθειά τους ανθρώπους και ειδικά τους νέους. Η τάσις τώρα είναι να προτιμάται δυνατή, «καυτή» μουσική με δυνατά κτυπήματα. Μερικοί νέοι, επειδή προτιμούν τον ήχο και το ρυθμό, λίγο ενδιαφέρονται για το αν τα λόγια εκφράζουν τις δικές των ιδέες και απόψεις. Οι νεαροί Χριστιανοί βεβαίως θα πρέπει να ενθυμούνται ότι η λαϊκή μουσική έχει τους κινδύνους της. Πρωτίστως υπάρχει ο κίνδυνος της «λατρείας ηρώων.» Οι τραγουδισταί και οι μουσικοί δεν είναι ήρωες αλλ’ η άπειρη νεολαία έχει αυτή την τάσι να τους ηρωοποιή. Έτσι, όταν οι περίφημοι τραγουδισταί Ντζιμ Χέντριξ και Ντζάνις Ντζόπλιν πέθαναν προσφάτως, καθώς υποτίθεται από κατάχρησι ναρκωτικών, έγινε υπόδειξις να ονομασθούν με το όνομά τους δύο από τα τρόπαια του φεστιβάλ. Εν τούτοις, μερικοί από την επιτροπή για τραγούδια δευτέρας τάξεως, που συνεσκέφθησαν σ’ ένα συμπόσιο κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, το απεκάλεσαν αυτό ως «μια εξύμνησι αξιοθρήνητων παραδειγμάτων.»
Έπειτα τι λέγουν οι στίχοι; Μήπως αυτοί εκφράζουν λάγνες και ανήθικες σκέψεις; Μήπως έχουν καμμιά σχέσι με την ψευδή θρησκεία όπως μερικά «μπόσσα νόβα» και άλλη μουσική της Βραζιλίας ; Το «Ακουάριους» ένα πολύ δημοφιλές τραγούδι λίγο παλαιότερα, εξυμνούσε την αστρολογία, ένα είδος μαντείας που έχει τις ρίζες της στη Βαβυλωνιακή θρησκεία και μια ενέργεια που καταδικάζει η Γραφή. (Ησ. 47:13, 14· Αποκάλ. 18:21-23) Έτσι τραγούδια αυτού του είδους δεν είναι κατάλληλα για έναν αληθινό Χριστιανό.
Οι νέοι επίσης θα πρέπει να ενθυμούνται ότι η μουσική δεν είναι το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή. Επίσης τι θα πούμε για το χρόνο και το χρήμα που σπαταλάται στην ανταλλαγή δίσκων και στην ακρόασι όλων των «τελευταίων πολύ καυτών επιτυχιών;» Ένας αληθινός Χριστιανός είναι ανάγκη να κρατά μια ισορροπία και σ’ αυτό το ζήτημα της μουσικής επίσης.
Το Πέμπτο Διεθνές Φεστιβάλ Λαϊκού Τραγουδιού δεν διέφυγε από την γενική τάσι της πτώσεως της ποιότητος στη μουσική. Έτσι ο Ουίλσον Σίμοναλ, ένας πολύ δημοφιλής Βραζιλιανός τραγουδιστής και ο οποίος προήδρευσε στο προηγούμενο φεστιβάλ, είπε: «Το Πέμπτο Φεστιβάλ Τραγουδιού είναι τόσο άσχημο, τόσο κατώτερο, που δεν νομίζω ότι θα γίνη το Έκτο.»
Πολλοί εσκέφθησαν ότι αυτός μεγαλοποίησε το ζήτημα, αλλ’ είναι φανερό ότι αυτός ανεφέρετο σε μερικά τραγούδια που παρουσιάσθηκαν τόσο στο εθνικό όσο και στο διεθνές μέρος. Παρά την πτώσι της ποιότητος στη μουσική, εμείς ως άτομα μπορούμε να είμεθα εκλεκτικοί και ακόμα ν’ απολαμβάνωμε όμορφη μουσική.