Ένας Φιλικός Σκύλος—Είναι Ασφαλής;

ΟΙ σκύλοι έχουν κατά πολύ ξεπεράσει τους ανθρώπους σε ρυθμό αυξήσεως. Από τη δεκαετία του 1930 ως τη δεκαετία του 1960 ο αριθμός τους στις Ηνωμένες Πολιτείες τετραπλασιάσθηκε, ενώ ο ανθρώπινος πληθυσμός ούτε καν διπλασιάσθηκε.

Η πόλις της Νέας Υόρκης έχει μισό εκατομμύριο σκύλους· κι εν τούτοις βρίσκεται πολύ πίσω από 700.000 του Λονδίνου και το ένα εκατομμύριο της πόλεως του Μεξικού. Ενώ λίγοι είναι κακοί—περίπου 25.000 δαγκώματα σκύλων ανεφέρθησαν στην πόλι της Νέας Υόρκης το 1969—η μεγάλη πλειονότης είναι φιλικοί. Μήπως αυτό σημαίνει ότι όλοι οι φιλικοί σκύλοι είναι ακίνδυνοι;

Από τον τρόπο που μερικοί άνθρωποι τους μεταχειρίζονται φαίνεται ότι έτσι νομίζουν. Δεν διστάζουν να χαϊδέψουν στην πραγματικότητα κάθε φιλικό σκύλο που βλέπουν, ή ακόμη και να τον αφήσουν να γλύψη τα χέρια τους ή το πρόσωπό τους. Είναι αυτό μια συνετή συνήθεια;

Δεν Είναι Όλοι οι Σκύλοι Ακίνδυνοι

Μερικές φορές οι σκύλοι έρχονται σ’ επαφή με τοξικόνδενδρα, και παίρνουν το ερεθιστικό λάδι του φυτού στο τρίχωμά τους. Χαϊδέψατε ποτέ κανένα σκύλο και σας παρουσιάσθηκαν αργότερα πληγές; Περιπτώσεις αυτής της παθήσεως διαπιστώθηκε ότι ωφείλοντο σε κάποιο φιλικό σκύλο. Επίσης μερικά άτομα με αλλεργίες διεπίστωσαν ότι κάποιος σκύλος τούς προκαλεί αυτές τις παρενοχλήσεις. Όταν ο σκύλος απομακρυνθή βρίσκουν ανακούφισι.

Οι σκύλοι μπορεί επίσης να προσβληθούν από τριχοφυτίασι, και μπορεί να διαδώσουν τους μύκητες που προκαλούν αυτή τη δερματική ασθένεια στους ανθρώπους με επαφή, όπως παρατηρεί το βιβλίο Το Πλήρες Βιβλίο περί Σκύλων (στην Αγγλική), μια επίσημη έκδοσις του Αμερικανικού Κέννελ Κλαμπ: «Τα παιδιά που κάνουν συντροφιά με σκύλους που έχουν πρσβληθή, συχνά προσβάλλονται κι αυτά». Έτσι οι σκύλοι, έστω και αν είναι φιλικοί, μπορεί να είναι φορείς αυτής της πολύ μεταδοτικής, αν και όχι σοβαρής, ασθενείας.

Η λύσσα, εξ άλλου, είναι η πιο τρομερή ασθένεια. Συνήθως μεταδίδεται στους ανθρώπους από δάγκωμα σκύλου, αν και δαγκώματα άλλων ζώων μπορεί επίσης να προσβάλλουν κάποιον. Στα πρώτα στάδια ένας λυσσασμένος σκύλος μπορεί να φαίνεται ακόμη πιο φιλικός απ’ ό,τι συνήθως είναι. Αλλά ο σκύλος μπορεί εύκολα να ερεθισθή και, αν τον πιάση κανείς, μπορεί να δαγκώση και να μεταδώση μια ασθένεια σχεδόν πάντοτε θανατηφόρο.

Έπειτα υπάρχουν σκύλοι που μπορεί να είναι φιλικοί αλλ’ έχουν ψύλλους που δεν είναι διόλου φιλικοί. Αυτοί οι ψύλλοι μπορεί να προσβάλουν και τους ανθρώπους και μπορεί να μεταδώσουν ασθένεια. Γι’ αυτό ο Δρ Ντην Π. Φέρμαν, ειδικός στην παρασιτολογία, δίνει τις ακόλουθες προτροπές σχετικά με τους ψύλλους: «Όλοι οι οικοδεσπόται θα πρέπει να απαλλαγούν απ’ αυτά τα επιβλαβή έντομα όσο το δυνατόν γρηγορώτερα.»

Είναι σαφές, ότι οι σκύλοι δεν είναι όλοι ακίνδυνοι. Εξετάζοντας τις βακτηριακές και μυκητικές μολύνσεις από τις οποίες προσβάλλονται, Η Νέα Εγκυκλοπαιδεία του Σκύλου (1970) έγραψε: «Πολλές απ’ αυτές τις ασθένειες είναι σοβαρές για τη δημοσία υγεία, επειδή προσβάλλουν άλλα ζώα και τον άνθρωπο. Πρέπει κανείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός με τα μολυσμένα ζώα που είναι κοντά στα παιδιά, στους ηλικιωμένους ή σε άτομα που λόγω άλλων ασθενειών παρουσιάζουν μειωμένη αντίδρασι.»

Τα Περιττώματα των Σκύλων—Πηγή Ασθενείας;

Καθώς ο αριθμός των σκύλων αυξάνει, το ίδιο συμβαίνει και με τα περιττώματά τους. Ένας μεγάλος σκύλος αποβάλλει ένα πάουντ και ένα τέταρτο του πάουντ περιττώματα την ημέρα, αλλά ο μέσος όρος για όλους τους σκύλους είναι περίπου τρία τέταρτα του πάουντ. Αυτό συμποσούται σε 60.000 τόννους στερεών περιττωμάτων τον χρόνο μόνο από τους σκύλους της πόλεως της Νέας Υόρκης, και αυτά δεν περιλαμβάνουν εκατομμύρια γαλλονιών ούρων! Μπορούν αυτά τα περιττώματα να προκαλέσουν ασθένεια;

Βεβαίως μπορούν. Επί παραδείγματι, μπορούν να διαδώσουν τη λεπτοσπείρωσι, που στους ανθρώπους ονομάζεται συνήθως νόσος του Βέιλ ή «πυρετός των ποντικών.» Υπολογίζεται ότι τα 50 τοις εκατό όλων των σκύλων στο κόσμο έχουν προσβληθή κάποτε από λεπτοσπείρωσι. Οι άνθρωποι μπορεί να προσβληθούν από την επαφή με περιττώματα των σκύλων, και ειδικά με τα ούρα. Σχολιάζοντας την ασθένεια αυτή το βιβλίο Προληπτική Ιατρική και Δημοσία Υγεία, εκδοθέν από τον Φίλιπ Σάρτγουελ, παρατηρεί:

«Η λεπτοσπείρωσις είναι διαδεδομένη παγκοσμίως. Καθώς οι κλινικές παρατηρήσεις αυξήθηκαν και οι εργαστηριακές μέθοδοι διαγνώσεως χρησιμοποιούνται περισσότερο, έγινε φανερό ότι η ανθρώπινη λεπτοσπείρωσις είναι πολύ πιο συνήθης απ’ ό,τι επιστεύετο προηγουμένως. Λόγω της ποικιλίας των κλινικών συμπτωμάτων στις ηπιώτερες μορφές της ασθενείας όταν δεν υπάρχη ίκτερος, διαφεύγει την ανακάλυψι, εκτός αν αναζητηθή με εργαστηριακή βοήθεια. Τα κλινικά συμπτώματα μπορεί να περιορίζωνται σε αιφνίδια εμφάνισι πυρετού με ρίγη, πονοκέφαλο, εμετούς και πόνους στα άκρα, στις αρθρώσεις και στους μυς. Η ανάρρωσις έρχεται σε μια εβδομάδα έως δέκα μέρες.»

Σε μερικά μέρη οι σκύλλοι προσβάλλονται επίσης από ταινίες που ανήκουν στο γένος των εχινοκόκκων. Τα αυγά αυτών των σκουληκιών αποβάλλονται στα περιττώματα των σκύλων. Τα άτομα που χαϊδεύουν μολυσμένους σκύλους, μπορούν να πάρουν αυτά τα μικροσκοπικά αυγά στα χέρια τους, και αν τα καταπιούν μπορεί να προσβληθούν από εχινοκοκκίασι. Τα βοοειδή και οι χοίροι αφανίζονται από την ασθένεια αυτή στην Ουρουγουάη, και γύρω στις 500 περιπτώσεις ανθρωπίνης εχινοκοκκιάσεως διαπιστώνονται εκεί κάθε χρόνο και πενήντα περίπου άτομα πεθαίνουν.

Η εχινοκοκκίασις είναι διαδεδομένη στο νότιο μέρος της Νοτίου Αμερικής, Νότιο Αυστραλία, Τασμανία, Νέα Ζηλανδία, Αφρική και τη Μέση Ανατολή όπου συχνά απαντάται στους ανθρώπους. Υπάρχει μια εκπληκτικά μεγάλη διάδοσις της ασθενείας αυτής στους Εσκιμώους και στον ερυθρόδερμο πληθυσμό του Καναδά, αλλά είναι σπάνια στη Βόρειο Αμερική.

Οι σκύλοι παίρνουν αυτές τις ταινίες όταν τρώγουν τα εντόσθια μολυσμένων βοδιών ή χοίρων που περιέχουν τα μικρά κεφάλια των μικρών σκουληκιών. Τα κεφάλια αυτά προσκολλώνται στα τοιχώματα των εντέρων του σκύλου και μεγαλώνουν, φθάνοντας σε μήκος το πολύ ένα τέταρτο της ίντσας. Ένας σκύλος μπορεί να φιλοξενήση πολλές χιλιάδες απ’ αυτά τα ανεπτυγμένα σκουλήκια και να αποβάλη ένα εκατομμύριο από τα αυγά τους την εβδομάδα!

Αν αυτά τα αυγά καταποθούν από κάποιον ενδιάμεσο—όπως από ανθρώπους, από βόδια και πρόβατα ή από χοίρους—εκκολάπτονται στα έντερα, διατρυπούν τα εντερικά τοιχώματα και φθάνουν σε διάφορα όργανα και ιστούς και ιδιαίτερα στο συκώτι. Εκεί σχηματίζεται μια κύστις εχινοκόκκων όπου το έμβρυο αναπτύσσεται σε κεφάλι ταινίας. Μολονότι σ’ έναν ενδιάμεσο δεν σχηματίζεται ένα ανεπτυγμένο σκουλήκι, ο σχηματισμός κύστεων μπορεί να αρρωστήση ή και να θανατώση ακόμη τον ενδιάμεσο, είτε άνθρωπο είτε ζώον.

Έτσι οι σκύλοι, που έχουν αυτές τις ταινίες είναι μια πιθανή εστία μολύνσεως για άλλα πλάσματα. Μπορεί να είναι ένας πραγματικός κίνδυνος για την υγεία. Αλλά οι σκύλοι που έχουν άλλα πιο συνηθισμένα σκουλήκια είναι επίσης επικίνδυνοι;

Μολονότι γενικά δεν θεωρούνται ότι είναι, εν τούτοις είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσωμε τι έγραψε το περιοδικό Σαϊεντίφικ Αμέρικαν του Σεπτεμβρίου 1966: «Οι σκύλοι και οι γάτες μπορεί ν’ αποτελέσουν ‘σημαντικό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία’ συνεπέραναν τρεις ερευνηταί στην Αγγλία, αφού εμελέτησαν την προσβολή των ανθρώπων από εντερικά σκουλήκια που είναι συνήθη στα οικιακά ζώα. Τα αυγά των σκουληκιών, Τοξοκάρα κάνις και Τοξοκάρα κάτι, μπορούν να μεταδοθούν σε ανθρώπους. . . .

«Μελέτες στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ότι ένας στους πέντε από τους οικιακούς σκύλους και γάτες φιλοξενεί το υπό συζήτησιν εντερικό σκουλήκι και η αναλογία είναι προφανώς πολύ μεγαλύτερη στις τροπικές περιοχές. Οι ερευνηταί κατέληξαν ότι η τοξινοκαρίασις προσβάλλει σημαντικούς αριθμούς ανθρώπων, ότι μπορεί να διαδώση την πολιομυελίτιδα και να προκαλέση επιληψία και ότι μπορεί να συσχετισθή με έναν αριθμό άλλων ασθενειών, ειδικά στις τροπικές περιοχές.»

Δεν πρέπει να φαίνεται εκπληκτικό ότι οι εντερικές εκκρίσεις των σκύλων μπορεί να περιέχουν νοσογόνους οργανισμούς, και ότι αυτοί μπορεί να προσβάλουν τους ανθρώπους. Μήπως και οι ίδιοι οι άνθρωποι δεν είναι γνωστό ότι είναι φορείς ασθενειών; Βεβαίως είναι, και για τον λόγο αυτόν η ύπαρξις επαρκούς συστήματος αποχετεύσεως θεωρείται ζωτική για την απόρριψη των πιθανώς επικινδύνων περιττωμάτων τους.

Τι να Πράξετε

Αφού οι σκύλοι μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες στους ανθρώπους, σημαίνει αυτό άραγε ότι είναι φρόνιμο ν’ αποφεύγωμε κάθε επαφή μ’ αυτούς; Όχι, όπως δεν θα ήταν περισσότερο φρόνιμο ν’ αποφεύγωμε κάθε συναναστροφή με ανθρώπους, επειδή κι αυτοί μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες. Το σημείο είναι ότι θα πρέπει να γνωρίζωμε ότι οι σκύλοι μπορούν να είναι πηγή μολύνσεως. Και ακόμη, έστω και αν οι σκύλοι μπορεί να είναι φιλικοί, αυτό δεν τους κάνει κατ’ ανάγκην ακίνδυνους. Πολύ δικαιολογημένα, λοιπόν, η Γραφή αναφέρει τους σκύλους ως ακάθαρτα ζώα.—Παροιμ. 26:11.

Έτσι το ορθό είναι να παίρνωμε λογικές προφυλάξεις όταν είμεθα κοντά σε σκύλους. Δεν θα ήταν φρόνιμο να χαϊδεύετε οποιονδήποτε σκύλο που βρίσκεται μπροστά σας ή να τον αφήνετε να σας γλύφη έστω κι αν είναι φιλικός. Ίσως ο σκύλος να είναι άρρωστος με κάποια μεταδοτική ασθένεια. Ή ίσως να έχη μυρίσει ή γλύψει το πίσω μέρος κάποιου μολυσμένου σκύλου. Ίσως μόλις προ ολίγου να κυλίσθηκε σε ακαθαρσίες που περιέχουν νοσογόνους οργανισμούς. Αλλά κι αν ακόμη γνωρίζετε καλά τον σκύλο, το να τον αφήνετε να γλύφη το πρόσωπό σας, να τρώη από το πιάτο σας ή να αποβάλλη ακαθαρσίες σε μέρη που πιθανόν να έλθουν σε επαφή με ανθρώπους, δεν είναι καθαρή συνήθεια.

Ιδιαίτερα θα πρέπει να λαμβάνωνται προφυλάξεις αν στην περιοχή σας είναι γνωστοί σκύλοι που διαδίδουν μολύνσεις ή ασθένειες. Αν, επί παραδείγματι, υπάρχουν περιπτώσεις εχινοκοκκιάσεως στο μέρος που κατοικείτε, μη τρέφετε τους σκύλους με ωμά εντόσθια σφαγμένων ζώων ούτε ν’ αφήνετε τους σκύλους να τα πλησιάζουν. Στην Ουρουγουάη, όπου αυτή η ασθένεια είναι συνήθης, ο νόμος το απαγορεύει αυτό. Μην αμελείτε να υπακούετε σ’ αυτούς τους νόμους.

Επίσης, να προστατεύετε το απόθεμα του ποσίμου ύδατός σας από πιθανή μόλυνσι από σκύλους ή τα περιττώματά των. Λάβετε παρόμοιες προφυλάξεις και για τα αποθέματα των τροφίμων σας. Επί παραδείγματι, μην αφήνετε τους σκύλους να κυλιούνται και να παίζουν στον λαχανόκηπό σας. Και βεβαιωθήτε ότι όλες σας οι τροφές ψήνονται καλά, για να σκοτωθούν οτιδήποτε αυγά ταινίας με τα οποία μπορεί να είναι μολυσμένες.

Έχομε πλασθή ν’ απολαμβάνωμε τα ζώα που επρομήθευσε ο στοργικός Δημιουργός. Αλλά συγχρόνως είναι σημαντικό να έχωμε ορθή κρίση. Να θυμάστε ότι: Ένας φιλικός σκύλος δεν είναι κατ’ ανάγκην ασφαλής.