Γιατί Πρέπει να Ενδιαφερώμεθα για τους Ηλικιωμένους;
ΜΟΝΑΞΙΑ, φτώχεια, θλίψις και απελπισία. Αν κάποιο προσφιλές σας πρόσωπο υπέφερε από τέτοια πράγματα, τι θα κάνατε; Πιθανώς, θα προσφέρατε βοήθεια, αν μπορούσατε.
Μια πρόσφατη μελέτη που έγινε σε μια περιοχή των Ηνωμένων Πολιτειών απεκάλυψε ότι σχεδόν οι μισοί ηλικιωμένοι θεωρούν τα τελευταία τους χρόνια ‘περίοδο μοναξιάς, φτώχειας, θλίψεως και απελπισίας.’ Βέβαια δεν έχουν όλα τα ηλικιωμένα άτομα αυτά τα προβλήματα. Αλλά μπορεί ν’ αντιμετωπίζουν άλλα.
Οι ηλικιωμένοι, που πρέπει να ζουν με μικρά καθωρισμένα εισοδήματα από συντάξεις, επιδόματα κοινωνικής ασφαλίσεως και τα παρόμοια, αισθάνονται βαθειά τον αυξανόμενο πληθωρισμό των ημερών μας. Επιπλέον, μερικοί είναι πολύ φτωχοί. Έχομε το παράδειγμα μιας ηλικιωμένης γυναίκας εβδομήντα ετών που ζη μέσα στη φτώχεια, δεν έχει συγγενείς, είναι κουφή, μερικώς ανάπηρη και πάσχει από μια άσχημη περίπτωσι βρογχικών. Πριν από λίγον καιρό, λόγω ασθενείας, έμεινε κλεισμένη στο διαμέρισμά της και επί μέρες δεν είχε τίποτα να φάη εκτός από λίγα ψημένα δημητριακά (κορν-φλέηξ).
Οι κλέφτες και οι κακοποιοί θεωρούν τους ηλικιωμένους εύκολη λεία. Όπως είπε ένα μέλος μιας σπείρας νεαρών εφηβικής ηλικίας: «Οι γέροι δεν θα σε κυνηγήσουν. Και δεν θα σε πολεμήσουν. Συνήθως δεν έχουν πολλά, αλλά είναι εύκολο να τους τα πάρης.» Πράγματι, οι ηλικιωμένοι συχνά είναι πολύ μεγάλης ηλικίας, πολύ αδύναμοι ή πολύ ασθενείς ώστε δεν μπορούν ν’ αποφύγουν επίθεσι ούτε ν’ αμυνθούν. Έτσι δεν είναι παράξενο που πολλοί ηλικιωμένοι δεν τολμούν από φόβο να βγουν τη νύχτα έξω από το σπίτι τους, το διαμέρισμα τους ή ίσως το δωμάτιο της πανσιόν όπου διαμένουν. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, πολλά ηλικιωμένα άτομα έγιναν στόχος αγρίας επιθέσεως στη διάρκεια της ημέρας.
Υπάρχουν διάφορες μορφές επιθέσεως εναντίον ηλικιωμένων ατόμων. Ένας αξιωματούχος της αστυνομίας της πόλεως της Νέας Υόρκης ανέφερε «δεκάδες βιασμούς από τους οποίους πολλοί έγιναν εναντίον γυναικών ηλικίας μεταξύ 70 και 80 ετών.» Μερικές φορές οι ηλικιωμένοι πεθαίνουν λόγω καρδιακής προσβολής από την έντασι κάτω από την οποία βρίσκονται στη διάρκεια μιας επιθέσεως εναντίον τους. Οι αυτοψίες, όμως, αποκαλύπτουν ότι πολλοί στραγγαλίσθηκαν, χτυπήθηκαν με ρόπαλο ή μαχαιρώθηκαν μέχρι θανάτου.
Μήπως όλ’ αυτά προκαλούν το ενδιαφέρον σας; Έχετε ηλικιωμένους γονείς, ή γνωστούς που είναι περασμένης ηλικίας; Έχουν άνετη ζωή; Μήπως χρειάζονται τη βοήθειά σας; Πόσος χρόνος έχει περάσει από τότε που ήσαστε μαζί;
Ενδιαφέρον για τους Ασθενείς και τους Πάσχοντας
Μερικά ηλικιωμένα άτομα που έχουν πολύ άσχημη υγεία βρίσκουν περιποίησι στα σπίτια των παιδιών τους ή άλλων μελών της οικογενείας. Πόσο σκληρό θα ήταν να βάλη κανείς αυτούς τους ηλικιωμένους γονείς ή τον παππού και τη γιαγιά σε κάποιο ίδρυμα απλώς για ν’ αποφύγη την ενόχλησι να τους περιποιήται στο σπίτι! Είναι ενδιαφέρον αυτό που λέγει η Αγία Γραφή: «Όστις ατιμάζει τον πατέρα και απωθεί την μητέρα, είναι υιός προξενών αισχύνην και όνειδος.» «Υπάκουε εις τον πατέρα σου, όστις σε εγέννησε και μη καταφρόνει την μητέρα σου, όταν γηράση.»—Παροιμ. 19:26· 23:22.
Σε ωρισμένες περιπτώσεις, όμως, τα παιδιά μπορεί να πιστεύουν ότι θα ήταν συνετό να βάλουν τους πάσχοντας ηλικιωμένους γονείς των σε κάποια κλινική ή άλλο ίδρυμα. Γιατί; Ίσως επειδή πιστεύουν ότι εκεί θα λάβουν ορθή ιατρική περίθαλψι που δεν είναι δυνατόν να τους την παράσχουν επαρκώς στο σπίτι. Φυσικά, αυτά τα θέματα πρέπει να τα αποφασίζη η οικογένεια.
Τα ηλικιωμένα άτομα μπορεί να λάβουν έξοχη φροντίδα σε κάποια κλινική. Σε μερικά ιδρύματα, όμως, δεν συμβαίνει αυτό. Παραδείγματος χάριν χρηματικά επιδόματα που οφείλονται δικαιωματικά στους ηλικιωμένους μπορεί να κατακρατούνται. Μπορεί να δοκιμάζουν αδιαφορία και αμέλεια. Αλλά, βέβαια, δεν δοκιμάζουν αυτό το είδος της μεταχειρίσεως από το προσωπικό όλων των κλινικών. Πολύ διαφορετική είναι η άποψις ενός διευθυντού ο οποίος είπε: «Έχομε δύο γερόντισσες που βρήκε η μια την άλλη και περνούν όλη τη μέρα μαζί. Ξέρετε, δεν καταλαβαίνουν ούτε μια λέξι απ’ αυτά που τους λες, αλλά είναι τόσο γλυκές και χαριτωμένες, σαν παιδιά.»
Αν φαίνεται ότι είναι αναγκαίο να βρήτε μια καλή κλινική για τον ηλικιωμένο πατέρα σας ή τη μητέρα σας, επισκεφθήτε αρκετές κλινικές. Βεβαιωθήτε ότι είδατε όλους τους ορόφους του ιδρύματος. Εξετάστε το λουτρό, την κουζίνα, την τραπεζαρία και τις ευκολίες σωματικής θεραπείας. Προσέξτε τη γενική ατμόσφαιρα. Ρωτήστε τον εαυτό σας, Θα ήμουν ικανοποιημένος να ζω εδώ, αν υπήρχε ανάγκη; Συμβουλευθήτε τα δελτία επιθεωρήσεως που έγινε στο ίδρυμα. Επίσης, φροντίστε να λάβετε όλα τα κοινωνικά και κρατικά χρηματικά ευεργετήματα που οφείλονται στους γονείς σας.
Δείξτε το Ενδιαφέρον σας με Ποικίλους Τρόπους
Ίσως οι ηλικιωμένοι γονείς σας να βρίσκωνται τώρα σε κάποια κλινική. Πόσο συχνά τους επισκέπτεσθε; Σαν παιδιά τους, μπορείτε να τους προσφέρετε κάτι ζωτικό—τη στοργή των τέκνων. Θυμηθήτε το παρελθόν. Όταν ήσαστε μικρός, πόσο παρηγορητικό ήταν να έχετε τη στοργική φροντίδα της μητέρας, ιδιαίτερα όταν ήσαστε άρρωστος! Και πόσο ασφαλής αισθανόσαστε όταν βρισκόσαστε στην αγκαλιά του πατέρα σας! Δεν φαίνεται κατάλληλο ότι θα έπρεπε να επισκέπτεσθε συχνά τους ηλικιωμένους γονείς σας που βρίσκονται περιωρισμένοι στην κλινική και να τους δίνετε αποδείξεις της στοργής και του ενδιαφέροντός σας;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δείξετε το ενδιαφέρον σας για τους ηλικιωμένους συγγενείς ή φίλους σας, είτε μένουν σε ιδρύματα ή στα σπίτια των. Επί παραδείγματι, τι θα λέγατε αν τους γράφατε κάρτες και γράμματα; Να είσθε βέβαιος ότι ένα απροσδόκητο σημείωμα—θερμά λόγια ενθαρρύνσεως και αγάπης—θα γίνουν δεκτά με εκτίμησι.
Αν οι γέροντες γονείς σας ή άλλοι γνωστοί σας που είναι ηλικιωμένοι έχουν τηλέφωνο, γιατί να μην το χρησιμοποιήτε; Το άκουσμα της φωνής ενός καλού φίλου ή ενός προσφιλούς προσώπου θα σημάνη τόσα πολλά γι’ αυτούς! Βεβαιωθήτε ότι οι αριθμοί των τηλεφώνων επειγούσης ανάγκης, καθώς επίσης και του οίκου σας, είναι ευδιάκριτα τοποθετημένοι κοντά στο τηλέφωνο τους. Κάποια μέρα πιθανόν να χρειασθούν βοήθεια.
Μια και μιλάμε για τηλέφωνα, γιατί να μην τηλεφωνήσετε στους ηλικιωμένους γονείς ή φίλους σας όταν πρόκειται να πάτε για ψώνια; Ίσως να μπορέσετε να τους κάμετε κάποιο θέλημα ή να τους ψωνίσετε πράγματα που χρειάζονται. Ή, θα μπορούσατε να τους προσκαλέσετε να σας συνοδεύσουν, αν μπορούν. Είναι αλήθεια ότι αυτό μπορεί ν’ απαιτήση επιπλέον προσπάθεια και να σας καθυστερήση λίγο. Αλλά μπορεί ν’ απολαύσετε έξοχη συντροφιά με τους ηλικιωμένους.
Ενώ είναι απαραίτητο να σεβώμεθα το δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής, μπορεί ν’ αντιληφθήτε ότι οι ηλικιωμένοι γονείς σας, επί παραδείγματι, πρόκειται ν’ ακολουθήσουν μια άσοφη πορεία στον οικονομικό τομέα. Με εμπορικά τεχνάσματα, η με διάφορα άλλα μέσα, Ένας έξυπνος έμπορος πιθανόν να προσπαθή να τους εκμεταλλευθή. Ίσως μπορέσετε να τους προσφέρετε καλή συμβουλή, ή να τους δείξετε που μπορούν να λάβουν τις απαραίτητες πληροφορίες. Αυτό θα ήταν συνετό.
Ευχάριστες Ώρες Μαζί
Σ’ αυτές τις μέρες της ανομίας και της αναταραχής, οι επισκέψεις στους ηλικιωμένους όσο το δυνατόν συχνότερα θ’ αποτελούσε ένα θαυμάσιο τρόπο για να δείξετε το ενδιαφέρον σας γι’ αυτούς. Η εποικοδομητική και ενθαρρυντική συνομιλία είναι πιθανόν να τους ωφελήση πολύ. Υποθέστε ότι έχουν ελαττωματική όρασι. Γιατί να μη δαπανήσετε λίγη ώρα και να διαβάσετε κάτι σ’ αυτούς τους ηλικιωμένους; Μπορείτε να εκλέξετε ένα άρθρο σχετικά με τα θαυμάσια της δημιουργίας. Νοερά, σεις και ο ακροατής σας μπορείτε να οραματισθήτε μια σκηνή σ’ ένα δάσος, ν’ ακούσετε το κελάδημα των πουλιών ή να παρατηρήσετε τα παιγνιδιάρικα αστεία των νεαρών σκύμνων. Αν αυτά τα πράγματα οδηγήσουν τη συζήτησι στο πώς ήταν η ζωή τα «παληά χρόνια,» τόσο το καλύτερο. Μπορείτε να γίνετε ένας καλός ακροατής.
Ιδιαιτέρως ωφέλιμη είναι η ανάγνωσις Χριστιανικών εκδόσεων και του Λόγου του Θεού, της Αγίας Γραφής. Οι Γραφές έχουν κάτι να πουν ακόμα και για τη σχέσι ενός ατόμου με τους ηλικιωμένους φίλους και συγγενείς. Μας λέγουν, επί παραδείγματι: «Ενώπιον της πολιάς θέλεις προσηκόνεσθαι και θέλεις τιμήσει το πρόσωπον του γέροντος.» (Λευιτ. 19:32) Σύμφωνα με τον Ιησού Χριστό, «ο Θεός προσέταξε λέγων· Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα.» (Ματθ. 15:4-6) Και ο Χριστιανός απόστολος Παύλος έδωσε την εξής νουθεσία: «Εάν δε τις χήρα έχη τέκνα ή έκγονα, ας μανθάνωσι πρώτον να καθιστώσιν ευσεβή τον ίδιον αυτών οίκον και να αποδίδωσι αμοιβάς εις τους προγόνους αυτών. Διότι τούτο είναι καλόν και ευπρόσδεκτον ενώπιον του Θεού.»—1 Τιμ. 5:4.
Όσον αφορά την πνευματική άποψι της ζωής, ίσως μπορέσετε να κάνετε διευθετήσεις για να μεταφέρετε τα ηλικιωμένα άτομα στις Χριστιανικές συναθροίσεις για συζήτησι της Βίβλου. Αν η κατάστασις της υγείας των το παρεμποδίζη αυτό, ίσως μπορέσετε να μαγνητοφωνήσετε μερικά μέρη του προγράμματος και να τα παίξετε αργότερα στη διάρκεια της επισκέψεώς σας στους ασθενείς. Ή, θα μπορούσατε ίσως να περιγράψετε προφορικά τα βασικά σημεία του προγράμματος. Να είσθε βέβαιοι ότι θα εκτιμήσουν μια τέτοια σκέψι.
Ας υποθέσωμε ότι πήρατε τους ηλικιωμένους γονείς σας σε μια Χριστιανική συνάθροισι και τους πηγαίνετε σπίτι μετά το σούρουπο. Θα μπορούσατε να περιμένετε έως ότου φθάσουν με ασφάλεια στο σπίτι ή στο διαμέρισμα. Αν εμφανισθούν στο παράθυρο, ή αναβοσβύσουν τα φώτα μερικές φορές σαν σύνθημα, θα γνωρίζετε ότι είναι ασφαλείς. Καλύτερα ακόμη θα ήταν να τους συνοδέψετε μέχρι την πόρτα τους.
Όταν επισκέπτεσθε τους ηλικιωμένους, να είσθε παρατηρητικός. Μήπως υπάρχουν πιάτα για πλύσιμο; Δεν θα ήταν ωραία χειρονομία να σκουπίσετε το πάτωμα; Μήπως υπάρχει ανάγκη να γίνη ξεσκόνισμα; Τι γίνεται με τα άπλυτα ρούχα; Βέβαια, θα θέλατε ν’ αποφύγετε να δώσετε την εντύπωσι ότι οι ηλικιωμένοι συγγενείς ή φίλοι σας είναι αμελείς. Αλλά μπορείτε να προσφέρετε μεγάλη βοήθεια αν ενδιαφερθήτε για ζητήματα σαν αυτά. Να το κάνετε αυτό τακτικά και θ’ αποκομίσετε πλούσιες ανταμοιβές σε ικανοποίησι και ευγνωμοσύνη.
Γιατί να μη συμπεριλάβετε τους ηλικιωμένους σε μερικές απ’ τις κοινωνικές σας διευθετήσεις; Μπορεί να εκπλαγήτε και να ευχαριστηθήτε από τα θαυμάσια σχόλια και τις αναμνήσεις των στη διάρκεια ενός απογεύματος με ήσυχη συνομιλία. Τι θα λέγατε, παραδείγματος χάριν, αν προσκαλούσατε κάπου-κάπου τους ηλικιωμένους γονείς σας για ν’ απολαύσουν ένα γεύμα στο σπίτι σας; Ασφαλώς αυτό θα έδειχνε ότι τους σκέπτεσθε. Μη νομίζετε ότι πρέπει να ξοδέψετε αρκετά χρήματα και να προσφέρετε ένα πλούσιο τραπέζι. Υπάρχει κάτι πιο σοβαρό από την τροφή. Η Αγία Γραφή λέγει: «Καλήτερον ξενισμός λάχανων μετά αγάπης, παρά μόσχος σιτευτός μετά μίσους.»—Παροιμ. 15:17.
Δεν μπορείτε να φέρετε πίσω τις σελίδες του χρόνου. Ούτε μπορείτε να επαναφέρετε το νεανικό σθένος στους ηλικιωμένους. Είναι αδύνατον να κάνετε τίποτε σχετικά με τις ανησυχίες και τα βάσανα του παρελθόντος που τους έχουν ήδη εξασθενίσει. Ούτε μπορείτε να επιμηκύνετε τη ζωή τους. Αλλά μπορείτε να κάμετε κάτι για ν’ απομακρύνετε την μοναξιά, την απελπισία και τη θλίψι που πιθανόν να δοκιμάζουν. Δείξτε τους γνήσια, ενεργό αγάπη και ενδιαφέρον. Με κάθε τρόπο, κάμετε το αυτό τώρα.
«Η πολιά είναι στέφανος δόξης, ευρισκομένη εν τη οδό της δικαιοσύνης.» «Πεφυτευμένοι εν τω οίκω του Ιεχωβά, θέλουσιν ανθεί εν ταις αυλαίς του Θεού ημών· θέλουσι καρποφορεί και εν αυτώ τω βαθεί γήρατι, θέλουσιν είσθαι ακμάζοντες και ανθηροί· διά να αναγγέλλωσιν ότι δίκαιος είναι ο Ιεχωβά, το φρούριόν μου· και δεν υπάρχει αδικία εν αύτω.»—Παροιμ. 16:31· Ψαλμ. 92:13-15.