Ποια Είναι η Άποψις της Βίβλου;
Θ’ Αναστήση ο Θεός Αυτά που Θάπτουν οι Νεκροθάπται;
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ενός προσφιλούς ατόμου συχνά έρχεται σαν αληθινό πλήγμα, όπως ίσως γνωρίζετε από λυπηρή εμπειρία. Αλλά ίσως γνωρίζετε επίσης ότι μ’ αυτό το πλήγμα έρχονται και μερικά ερωτήματα ή αποφάσεις. Παραδείγματος χάριν:
Θέλετε οι νεκροθάπται να βαλσαμώσουν το σώμα; Πρέπει το σώμα ν’ αποτεφρωθή ή να ταφή; Αν ταφή, θέλετε να χρησιμοποιηθή ένα κανονικό φέρετρο ή ένα που είναι ειδικά σχεδιασμένο για να διατηρήση το σώμα περισσότερο;
Είτε έχετε αντιμετωπίσει αυτά τα ερωτήματα είτε όχι ακόμη, και όλοι μας θα μπορούσαμε να τα έχωμε αντιμετωπίσει κάποτε, υπάρχει ένα κοινό ενδιαφέρον που μπορεί να επηρεάση τις αποφάσεις σας.
Δηλαδή: Μήπως αυτό που γίνεται στο πτώμα επηρεάζει κατά κάποιο τρόπο, την προοπτική για την ανάστασί του; Πολλά άτομα το πιστεύουν αυτό. Έτσι, μεταχειρίζονται το σώμα ενός προσφιλούς νεκρού μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο ακόμη κι αν αυτός ο τρόπος στοιχίζη πολύ περισσότερο.
Γιατί το Πιστεύουν;
Μήπως η θρησκεία σας διδάσκει ότι την Ημέρα της Κρίσεως ο Δημιουργός θ’ αναστήση τα σαρκικά σώματα όλων των ανθρώπων που έχουν πεθάνει;
«Ναι,» ίσως πήτε, αν είσθε Καθολικός. Ίσως ακόμη παραθέσετε και από το Αποστολικό Πιστεύω που λέγει εν μέρει τα εξής: «Πιστεύω εις . . . την ανάστασι του σώματος.» Σχετικά μ’ αυτή τη δήλωσι, μια Καθολική κατήχησις δηλώνει τα εξής: «Στο τέλος του κόσμου, τα σώματα όλων των ανθρώπων θ’ αναστηθούν από τη γη και θα ενωθούν πάλι με τις ψυχές των.» Αν είσθε Διαμαρτυρόμενος, ίσως το γνωρίζετε αυτό, διότι πολλές εκκλησίες Διαμαρτυρομένων διακρατούν επίσης αυτή την ίδια άποψι.
Ομοίως, η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαιδεία (1971) τονίζει ότι «η πίστις ότι τελικά οι νεκροί θ’ αναζήσουν στα σώματά των» είναι «ένα κύριο δόγμα» του Ιουδαϊσμού. Τα ραββινικά συγγράμματα συζητούσαν προβλήματα τέτοια όπως «πώς θα ταξιδεύσουν τα σώματα στη γη του Ισραήλ . . . , [και] αν θα είναι ντυμένα ή γυμνά.» Η εγκυκλοπαιδεία προσθέτει: «Έχουν λάβει αυτή την ιδέα τόσο σοβαρά και κατά γράμμα ώστε οι ευσεβείς Ιουδαίοι ενδιαφέρονται συχνά για τα ρούχα με τα οποία θάπτονται, για την πλήρη ενταφίασι όλων των οργάνων και για να ταφούν στο Ισραήλ.»
Όπως μπορείτε ν’ αντιληφθήτε, είναι διαδεδομένη η δοξασία ότι τα άτομα θ’ αναστηθούν με τα ίδια σαρκικά σώματα που είχαν όταν πέθαναν. Κι αυτό πράγματι επηρεάζει τις αποφάσεις που λαμβάνουν μερικά άτομα σχετικά με την κηδεία και τον τρόπο ταφής.
Αλλά τι λέγει συγκεκριμένα η Αγία Γραφή σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα; Θα ήταν καλό να γνωρίζωμε διότι μπορεί να επηρεάση τις αποφάσεις μας.
Ενδείξεις του Τι ο Θεός Μπορεί να Κάνη
Η ανάγνωσις της Αγίας Γραφής προμηθεύει άφθονες ενδείξεις ότι ο Θεός έχει την ικανότητα ν’ αναστήση ένα άτομο με το ίδιο σώμα που είχε όταν πέθανε.
Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις κατά τις οποίες ένα άτομο πέθανε και κατόπιν ο Ιεχωβά, μέσω ενός από τους δούλους του, επανέφερε τη ζωή στο νεκρό σώμα. Αυτό συνέβη σ’ ένα μικρό παιδί στα Σαρεπτά, σ’ ένα αγόρι στο Σουνάμ, στη θυγατέρα του Ιαείρου, σ’ ένα νεαρό στη Ναΐν και στη Δορκάδα στην Ιόππη. (1 Βασ. 17:21-23· 2 Βασ. 4:8, 32-37· Μάρκ. 5:22-24, 35-42· Λουκ. 7:11-15· Πράξ. 9:36-42) Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα άτομα προφανώς επανήλθαν στη ζωή την ίδια μέρα που πέθαναν, ενώ τα σώματα ήσαν ακόμη εκεί άθικτα.
Η ανάστασις του Λαζάρου ήταν κάτι διαφορετικό. Ήταν νεκρός επί τέσσερις μέρες και το σώμα του είχε αρχίσει ν’ αποσυντίθεται και να μυρίζη. Εν τούτοις, ο Θεός, ο οποίος μπόρεσε να σχηματίση ένα σώμα για τον Αδάμ από τα στοιχεία της γης, οπωσδήποτε μπορούσε πάλι να προμηθεύση ένα πλήρες, υγιές σώμα στο Λάζαρο. Και αυτό έκαμε. Ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Πατέρα του και κατόπιν είπε. «Λάζαρε, ελθέ έξω.» Και αυτό ακριβώς συνέβη. Εξήλθε ζωντανός μ’ ένα πλήρες ανθρώπινο σώμα.—Ιωάν. 11:39-44.
Έτσι, ο Θεός αναμφισβήτητα μπορεί να επαναφέρη στη ζωή νεκρά άτομα με σώματα από σάρκα, αίμα, οστά, μαλλιά και όλα τα άλλα υλικά που αποτελούν μια ανθρώπινη ζωή. Αλλά μήπως αυτό σημαίνει ότι ο Θεός πρέπει λογικά να έχη πλήρη πτώματα για ν’ αναστήση τα άτομα; Μήπως αυτό υπονοεί ότι αν κάποιος προσφιλής σας πεθάνη, σεις πρέπει να προσπαθήσετε να διατηρήσετε το σώμα του;
Το Μάθημα του Ιησού
Θα βοηθηθούμε να λάβωμε την ορθή άποψι αυτού του ζητήματος αν εξετάσουμε αυτό που συνέβη στον Ιησού. Θα θυμάσθε ότι πριν έλθη στη γη, ο Υιός του Θεού ζούσε ως πνεύμα στον ουρανό μαζί με τον Πατέρα του και τους αγγέλους, (Ιωάν. 1:1, 14) Αφού εθανατώθη ο Ιησούς, επρόκειτο να επιστρέψη στον ουρανό, και ο ίδιος εζήτησε να ‘δοξασθή πλησίον του Πατρός του με την δόξαν, την οποίαν είχε πριν γίνη ο κόσμος.’—Ιωάν. 17:5.
Για να γίνη αυτό μήπως χρειαζόταν ν’ αναστήση ο Θεός το ανθρώπινο σώμα του Ιησού με σάρκα, οστά και αίμα; Όχι, διότι ο Ιησούς επρόκειτο να πάη στον ουρανό. Δεν είναι εύλογο, επομένως, αυτό που είπε ο απόστολος Πέτρος, ότι ο Ιησούς ‘εθανατώθη μεν κατά την σάρκα, εζωοποιήθη δε δια του πνεύματος’;—1 Πέτρ. 3:18.
Αλλά μερικά άτομα ίσως διερωτηθούν: Αν ο Ιησούς αναστήθηκε ως πνεύμα όπως οι άγγελοι, πώς μπόρεσε να εμφανισθή με σάρκα μετά την ανάστασί του; Για να λάβωμε την απάντησι της Αγίας Γραφής, πρέπει να εξετάσωμε τις περιπτώσεις οπότε οι άγγελοι είχαν εμφανισθή σε ανθρώπους, όπως στον Αβραάμ, στον Λωτ, στον Γεδεών και στους γονείς του Σαμψών. (Γεν. 18:1, 2· 19:1· Κριτ. 6:11, 12· 13:13-21) Στους ουρανούς εκείνοι οι άγγελοι ήσαν πνεύματα και είχαν αόρατα πνευματικά σώματα. Αλλά για να γίνουν ορατοί από ανθρώπους υλοποιήθηκαν, έλαβαν ανθρώπινα πνευματικά σώματα.
Ο Ιησούς έκαμε το ίδιο μετά την ανάστασί του, επειδή δεν ήταν πια ένας άνθρωπος από σάρκα, όπως ήταν ο Αδάμ, αλλά τώρα ήταν «πνεύμα ζωοποιούν.» (1 Κορ. 15:45) Ο Θεός προφανώς εξαφάνισε το σώμα του Χριστού ώστε να μην μπορή να λατρεύεται. (Παράβαλε με Δευτερονόμιον 34:6· Ιούδα 9.) Αλλ’ ο Ιησούς δεν χρειαζόταν εκείνο το σώμα. Ως πνεύμα υλοποιείτο, ελάμβανε δηλαδή διάφορα ανθρώπινα σώματα, για να εμφανισθή στους μαθητάς του. Μερικές φορές το υλοποιημένο σώμα ήταν τέτοιο ώστε οι ακόλουθοί του δεν τον ανεγνώριζαν. (Ιωάν. 20:14-16· 21:4-7) Εν τούτοις, μια φορά, για να πείση τον «άπιστο» Θωμά, ο Ιησούς έλαβε ένα σαρκικό σώμα που είχε πληγές επάνω του, όπως οι πληγές που ήταν στο σώμα του Ιησού όταν πέθανε. Μια προσεκτική ανάγνωσις αυτού του περιστατικού, όμως, δείχνει ότι επρόκειτο για μια περίπτωσι κατά την οποίαν ένα πνευματικό πλάσμα υλοποιήθηκε, έλαβε δηλαδή ένα σώμα. Πώς το γνωρίζομε; Ο Ιησούς εμφανίσθηκε στον Θωμά σ’ ένα κλειδωμένο δωμάτιο και υλοποιήθηκε θαυματουργικά ακριβώς ενώπιον των αποστόλων.—Ιωάν. 20:24-29.
Μήπως Αυτό Αποτελούσε Υπόδειγμα;
Μολονότι αυτό που συνέβη στην περίπτωσι του Ιησού είναι ενδιαφέρον, ίσως διερωτάσθε, ‘Παρ’ όλα αυτά, θ’ αναστήση ο Θεός τα σαρκικά σώματα των άλλων;’
Η Αγία Γραφή σαφώς διδάσκει ότι μερικοί ακόλουθοι του Ιησού έχουν κληθή για να είναι συγκληρονόμοι μαζί του στον ουρανό. (Ρωμ. 8:16, 17· 2 Τιμ. 4:18) Τώρα, αν ο Ιησούς ‘εζωοποιήθη δια του πνεύματος’ δεν είναι λογικό ότι και οι εκλεγμένοι ακόλουθοί του, που είναι προωρισμένοι για ουράνια ζωή, θ’ ανεσταίνοντο επίσης ως πνεύματα, με πνευματικά σώματα κατάλληλα για το νέο τους περιβάλλον; (1 Πέτρ. 3:18) Αν αυτό αληθεύη, τότε τα σαρκικά σώματά των δεν θ’ αναστηθούν, έτσι δεν είναι;
Αυτή ακριβώς την εξήγησι έδωσε και ο απόστολος Παύλος όταν συζητούσε την ανάστασί των, δίδοντας απάντησι στο ερώτημα: «Πώς ανασταίνονται οι νεκροί; Και με ποίον σώμα έρχονται;» (1 Κορ. 15:35) Προφανώς, αν επρόκειτο ν’ αναστηθούν ακριβώς τα απολύτως όμοια σαρκικά σώματά των, δεν θα υπήρχε λόγος να τεθή αυτό το ερώτημα. Τι είπε ο απόστολος Παύλος εις απάντησι; Ο Παύλος εξήγησε ότι ο Θεός δίδει εις έκαστον σώμα καθώς θέλει. Εφαρμόζεται αυτή η αρχή στην ανάστασι των νεκρών; Ναι. Αν ένα άτομο έζησε και πέθανε μ’ ένα «σώμα ζωικόν,» εκείνο που θ’ αναστηθή θα είναι «σώμα πνευματικόν.» Έτσι, τα σώματα εκείνων που ανασταίνονται σε πνευματική ζωή δεν θ’ αναστηθούν, όπως ακριβώς δεν ανεστήθη και το σώμα του Ιησού, ο οποίος ανεστήθη ως «πνεύμα ζωοποιούν.» Στον ουρανό θα έχουν ένα πνευματικό σώμα, που θα φέρη «την εικόνα του επουρανίου.»—1 Κορ. 15:36-49.
Ο Παύλος υποστηρίζει αυτό το σημείο με την επομένη δήλωσί του: «Σαρξ και αίμα βασιλείαν Θεού δεν δύνανται να κληρονομήσωσιν, ουδέ η φθορά κληρονομεί την αφθαρσίαν.» (1 Κορ. 15:50) Σχετικά μ’ αυτή τη σαφή δήλωσι, ο κληρικός Τζ. Α. Ρόμπινσον παρεδέχθη τα εξής: «Αυτό είναι θεμελιώδες και ούτε κανένας άλλος συγγραφεύς της Κ[αινής] Δ[ιαθήκης] μιλεί ή θα μπορούσε να μιλήση για ‘ανάστασι σαρκός.’»
Έτσι, οι Βιβλικές αποδείξεις δείχνουν ότι οι πρώτοι Χριστιανοί αντιλαμβάνοντο ότι η ανάστασίς των δεν εξηρτάτο από τη διατήρησι του σώματός των. Αντιθέτως, οι εχθροί της Χριστιανοσύνης εσφαλμένα το επίστευαν αυτό. Σχετικά με τους εναντιουμένους του δευτέρου αιώνος, οι οποίοι εδίωκαν τους Χριστιανούς, ο αρχαίος Ιστορικός Ευσέβιος έγραψε τα εξής: «Τα σώματα των μαρτύρων . . . τελικά εκαίοντο και εγίνοντο στάχτη από τους αθλίους εναντιουμένους, και στο τέλος ερρίπτοντο στον Ρήνο [Ποταμό] . . . Έκαμαν αυτά τα πράγματα σαν να μπορούσαν να ξεπεράσουν τον Θεό και να καταστρέψουν την ανάστασι αυτών των ατόμων.» Αυτοί οι εχθροί έλεγαν: «Τώρα θα δούμε αν θ’ αναστηθούν.»
Οι πρώτοι Χριστιανοί θα προτιμούσαν προφανώς να θάψουν μ’ ένα κόσμιο τρόπο τους αδελφούς των. Εν τούτοις, εγνώριζαν ότι αν δεν μπορούσαν να το κάμουν αυτό, αυτό δεν θα επηρέαζε την ανάστασί των.
Η Ζωή στη Γη
Οι ενέργειες του Θεού σχετικά με τον Ιησού και τους συγκληρονόμους του, δείχνουν σαφώς ότι ο Ιεχωβά δεν εξαρτάται από ένα διατηρημένο ανθρώπινο σώμα για ν’ αναστήση ένα άτομο. Έτσι, σχετικά με τη μελλοντική επίγεια ανάστασι στη Νέα Τάξι, ο Ιεχωβά θα μπορή να ‘δώση εις έκαστον σώμα καθώς θέλει.’—1 Κορ. 15:38.
Συνεπώς, ο Θεός θα μπορέση ν’ αναστήση τον πιστό φίλο του Δαβίδ, τον Ιωνάθαν, μολονότι το σώμα του εκάη και μόνο τα οστά του ετάφησαν. (1 Σαμ. 31:2, 12, 13) Δεν θα είναι δύσκολο για τον Θεό ν’ αναστήση τον Ιωνάθαν, όπως δεν θα είναι δύσκολο ν’ αναστήση όλους εκείνους που έχουν ταφή σε επίγειους τάφους και των οποίων τα σώματα επέστρεψαν στο χώμα.—Αποκάλ. 20:12, 13.
Ο Ιεχωβά δεν θα χρησιμοποιήση τα ίδια άτομα και μόρια που ευρίσκοντο στο σώμα του Ιωνάθαν όταν πέθανε και το ίδιο αληθεύει και για τους άλλους. Ακόμη και σήμερα, τα άτομα που βρίσκονται στο σώμα μας σήμερα είναι διαφορετικά απ’ εκείνα που είχαμε πριν από δέκα χρόνια, αλλά είμεθα ακόμη το ίδιο άτομο. Όπως ακριβώς ο Θεός προμήθευσε ένα υγιές σώμα για τον Αδάμ από τα στοιχεία της γης, μπορεί να προμηθεύση ένα πλήρες ανθρώπινο σώμα για το κάθε άτομο που θ’ αναστήση σε ζωή στη γη. (Πράξ. 24:15) Ίσως το σώμα του αναστημένου ατόμου έχει τη γενική εμφάνισι που αυτός ή αυτή είχε πριν να πεθάνη. Αλλά το πιο σπουδαίο είναι ότι ο Θεός θ’ αποκαταστήση σ’ ένα τέτοιο αναστημένο άτομο τα χαρακτηριστικά, την προσωπικότητα και τη μνήμη που είχε το άτομο μέχρι που πέθανε. Έτσι, θα είναι το ίδιο άτομο, όπως ακριβώς το ίδιο άτομο ήταν και ο Λάζαρος όταν ο Θεός, μέσω του Ιησού, τον ανέστησε και έκαμε πάλι το σώμα του υγιές.
Συνεπώς, δεν υπάρχει ανάγκη να καταφεύγη κανείς σε εκτενή μέσα για να προσπαθήση να διατηρήση το σώμα ενός προσφιλούς που πέθανε. Με οποιονδήποτε τρόπο κι αν επιστρέψη το σώμα στο χώμα, είτε γρήγορα είτε αργά, ο Ιεχωβά Θεός μπορεί ν’ αναστήση και θ’ αναστήση όλους εκείνους που καλύπτονται από την προμήθειά του μέσω του Χριστού.—Ιωάν. 5:28, 29· 11:23, 24.