Τι Μπορείτε να Κάμετε Όταν Έχετε Κατάθλιψι;
Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΙΣ παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα σε εκατομμύρια άτομα σήμερα. Μήπως επηρεάζει κι εσάς ή προσφιλή σας πρόσωπα; Τι μπορείτε να κάνετε, είτε για τον εαυτό σας είτε για τους άλλους, ώστε να ελαφρώσετε το συντριπτικό βάρος της καταθλίψεως;
Πιθανόν να διαπιστώσετε ότι είναι υποβοηθητικό να συζητήσετε τις καταστάσεις που σας προξενούν απελπισία με κάποιον γνωστό σας. Αν δήτε μια δύσκολη πείρα με τα μάτια κάποιου άλλου, μπορείτε να βοηθηθήτε ν’ αναπτύξετε μια πιο ρεαλιστική άποψι. Συχνά αυτό και μόνο θα φέρη κάποια ανακούφισι από την κατάθλιψι.
Κατά καιρούς αιτία της καταθλίψεως διαφόρων ατόμων είναι η απογοήτευσις που νοιώθουν από τις καθημερινές εργασίες που επαναλαμβάνονται και γίνονται ανιαρές. Μήπως εφαρμόζεται αυτό και στη δική σας περίπτωσι; Τότε, μπορεί να είναι κατάλληλες μερικές απλές αλλαγές στην σειρά των καθημερινών σας ασχολιών. Παραδείγματος χάριν, αν καταπιασθήτε με τις πιο ανιαρές εργασίες στην αρχή της ημέρας, θα έχετε ελεύθερες τις επόμενες ώρες για δραστηριότητες που φέρνουν μεγαλύτερη χαρά. Κάτι άλλο που μπορείτε να κάνετε από καιρό σε καιρό είναι να επιζητήτε μία αλλαγή στον ρυθμό της ζωής σας. Κάτι τόσο απλό, όπως ένας περίπατος, ή λίγος χρόνος για γυμναστική, ή η αλλαγή περιβάλλοντος για ένα σαββατοκύριακο ή οι διακοπές είναι δυνατόν να συντελέσουν πολύ στην διάλυσι της καταθλιπτικής διαθέσεως.
Κάτι που πρέπει να αγωνισθούν να υπερνικήσουν τα άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψι, είναι η τάσις να απομονώνωνται από άλλους ανθρώπους και να πνίγωνται σε πελάγη απελπισίας. Η ενασχόλησίς τους όμως σε κάποια εποικοδομητική υπηρεσία, κάποιο χόμπυ, ή άλλη μορφή δραστηριότητος, θα κρατήση τον νου τους μακρυά από δυσάρεστες καταστάσεις.
Όταν Αισθάνεσθε Ανάξιος και Ένοχος
Τι θα λεχθή για τα αισθήματα ακαταλληλότητος, ενοχής και αναξιότητος που συχνά συνοδεύουν την κατάθλιψι; Μήπως είναι τα κοσμικά πρότυπα επιτυχίας εκείνα που σας έχουν κάνει να πιστεύετε ότι κατά κάποιο τρόπο δεν μπορείτε να συμβαδίζετε με τους άλλους; Θα άξιζε να σκεφθήτε τη Γραφική άποψι στο ζήτημα αυτό. Η Βίβλος μάς διαβεβαιώνει ότι όσα ο κόσμος θεωρεί δημοφιλή, ελκυστικά, άξια επιδείξεως, «δεν είναι εκ του Πατρός [του Θεού], αλλ’ είναι εκ του κόσμου.» (1 Ιωάν. 2:15, 16) Οι Γραφές επίσης σαφώς αν αναφέρουν ότι όλοι μας έχομε καλές ιδιότητες που μπορούμε να χρησιμοποιήσωμε προς όφελος των άλλων. Αναφερόμενος στην ορθή στάσι που πρέπει να έχουν οι αληθινοί Χριστιανοί ο απόστολος Παύλος γράφει:
«Διότι το σώμα δεν είναι έν μέλος, αλλά πολλά. Εάν είπη ο πους, Επειδή δεν είμαι χειρ, δεν είμαι εκ του σώματος, δια τούτο τάχα δεν είναι, εκ του σώματος; Και εάν είπη το ωτίον, Επειδή δεν είμαι οφθαλμός, δεν είμαι εκ του σώματος, δια τούτο δεν είναι τάχα εκ του σώματος; Εάν όλο το σώμα ήναι οφθαλμός, πού η ακοή; Εάν όλον ακοή, πού η όσφρησις; Αλλά τώρα ο Θεός έθεσε τα μέλη έν έκαστον αυτών εις το σώμα καθώς ηθέλησεν. Και δεν δύναται ο οφθαλμός να είπη προς την χείρα· Δεν έχω χρείαν σου· ή πάλιν η κεφαλή προς τους πόδα· Δεν έχω χρείαν υμών. Αλλά πολύ περισσότερον τα μέλη του σώματος, τα οποία φαίνονται ασθενέστερα, ταύτα είναι αναγκαία.»—1 Κορ. 12:14-18, 22, 22.
Σχετικά με την τάσι των ανθρώπων να ενεργούν με εσφαλμένο τρόπο, οι Γραφές τούς θέτουν όλους στο ίδιο επίπεδο. «Πάντες ήμαρτον και υστερούνται της δόξης του Θεού. (Ρωμ. 3:23) Ο Γραφικός όρος «αμαρτάνω» σημαίνει «χάνω τον στόχο,» με την έννοια ότι αποτυγχάνω ν’ αντανακλώ τέλεια τις ιδιότητες της προσωπικότητος του Θεού. Αυτή η τάσις διοχετεύθηκε από το ανθρώπινο ζευγάρι, τον Αδάμ και την Εύα, σ’ όλο το ανθρώπινο γένος. (Ρωμ. 5:12) Όταν αποτυγχάνη κάποιος που σκοπεύει κάποιο στόχο, δεν έχει σημασία αν το λάθος οφείλεται στο ότι το άτομο σημάδεψε επάνω, κάτω ή παραπλεύρως. Αυτό που υπολογίζεται είναι ότι απλώς έχασε τον στόχο. Έτσι και η κληρονομημένη σας αδυναμία δεν σας θέτει σ’ ένα χαμηλότερο επίπεδο από τους συνανθρώπους σας ενώπιον του Θεού.
Ως προς την ανακούφισι που προέρχεται από την συζήτησι με κάποιο έμπιστο φίλο, ο Βασιλεύς Δαβίδ, που υπέστη αναρίθμητες δυσκολίες, είπε σχετικά με τον Δημιουργό: «Ο Ιεχωβά είναι πλησίον των συντετριμμένων την καρδίαν, και σώζει τους ταπεινούς το πνεύμα.» (Ψαλμός 34:18, ΜΝΚ) Είναι ιδιαίτερα υποβοηθητικό σε καιρούς δυσκολίας να πλησιάζετε τον Θεό με προσευχή. Το κάνετε αυτό τακτικά;—1 Θεσσ. 5:17.
Τι μπορούν να κάνουν οι συγγενείς και οι φίλοι για να βοηθήσουν τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψι; Εκείνοι που επιθυμούν να βοηθήσουν πρέπει να αποφεύγουν να εκδηλώνονται μ’ ένα τρόπο όπως: «Μα γιατί δεν το καταπολεμάς;» Θα είναι πολύ πιο βοηθητικό να προσέχουν τη Βιβλική συμβουλή: «Παρηγορείτε τους ολιγοψύχους (τους καταθλιμμένους, ΜΝΚ).» (1 Θεσσ. 5:14) Ένας τρόπος να το επιτύχετε αυτό είναι να παρατηρήτε σε ποια πράγματα τα καταφέρνουν καλύτερα και να τους επαινήτε. Ωρισμένα άτομα που είχαν τελείως χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, βοηθήθηκαν όταν τους ανέθεσαν οι άλλοι απλά καθήκοντα που μπορούσαν εύκολα να εκτελέσουν. Κατόπιν τους έδωσαν να κάνουν δυσκολώτερες εργασίες κι έτσι βαθμιαίως το αποθαρρυμένο άτομο επανακτά την αυτοπεποίθησί του. Μήπως θα μπορούσατε και σεις να βοηθήσετε κάποιον άλλον μ’ αυτό τον τρόπο;
Αλλά τι θα γίνη αν αυτοί οι τρόποι δεν επιφέρουν αρκετή βελτίωσι; Ποια αλλά είδη θεραπείας υπάρχουν;
Θεραπείες που Δοκίμασαν Μερικοί
Η θεραπεία των ατόμων που πάσχουν από ψυχική κατάθλιψι έχει διανύσει όλη την κλίμακα από την καλωσύνη μέχρι τον τρόμο. Όταν σήμερα οι γιατροί αποτύχουν να βοηθήσουν ένα άτομο να διαμορφώση μια καλύτερη ψυχοσύνθεσι με τις μεθόδους της ψυχοθεραπείας, μπορούν να καταφύγουν στη «θεραπεία με σοκ.» Η μέθοδος αυτή χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1930. Ο Μάνφρεντ Σέικελ εγκαινίασε το 1933 στην ψυχοθεραπεία τα ‘σοκ’ με εισαγωγή ινσουλίνης. Δύο χρόνια αργότερα ένας ψυχίατρος της Βουδαπέστης, ο Βαν Μεντάνα, χρησιμοποίησε Μετραζόλ για να προκαλέση σπασμούς παρόμοιους με τους σπασμούς της επιληψίας. Σε πολλές περιπτώσεις αυτές οι θεραπείες με ‘σοκ’ ανακούφισαν από συμπτώματα βαρείας καταθλίψεως για μια περίοδο χρόνου. Οπωσδήποτε τα ‘σοκ’ με ινσουλίνη, για να είναι αποτελεσματικώτερα, έπρεπε να διαρκέσουν 30 έως 50 ώρες και οι ασθενείς χρειάσθηκαν δαπανηρή παρακολούθησι. Τα ‘σοκ’ με Μετραζόλ προκάλεσαν υψηλό ποσοστό θανάτων και καταγμάτων.
Αυτές οι θεραπείες έχουν ευρύτατα αντικατασταθή με τη μέθοδο των «ηλεκτροσόκ,» που λέγεται επίσης και «ηλεκτροσπασμική θεραπεία.» Αυτή η μέθοδος, που εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη, περιλαμβάνει τη δίοδο ηλεκτρικού ρεύματος στον εγκέφαλο, που προξενεί σπασμούς στο σώμα. Συνήθως χορηγείται εκ των προτέρων κάποιο υπνωτικό έτσι ώστε να μην αισθανθή τίποτε ο ασθενής. Εν τούτοις, μετά τη θεραπεία με ηλεκτροσόκ, επικρατεί μία συγκεχυμένη κατάστασις διανοίας· και σ’ ωρισμένες περιπτώσεις επήλθε αμνησία που κράτησε αρκετές εβδομάδες ή μια μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο. Επί πλέον, όπως αναφέρεται στο βιβλίο Η Ιστορία της Ψυχιατρικής: «Οι θεραπείες με ηλεκτροσόκ επιφέρουν ανακούφισι μόνον των συμπτωμάτων. Δεν φθάνουν στην βασική ψυχολογική βλάβη που είναι η αιτία της ασθενείας.»
Άλλος τρόπος θεραπείας της καταθλίψεως είναι η ψυχοχειρουργική. Σύμφωνα με την μέθοδο αυτή, αποκόπτονται ωρισμένες νευρικές απολήξεις που συνδέουν τους εμπρόσθιους λοβούς με τον θάλαμο του εγκεφάλου. Αν επιτύχη η μέθοδος, μπορεί να φέρη ανακούφισι από το άγχος και την αγωνία. Έχει γίνει αιτία όμως αμνησίας σε ωρισμένους ασθενείς και τους μετέβαλε σε ανθρώπους—φυτά. Και αφού γίνη, η ψυχοχειρουργική δεν μπορεί ν’ αντιστραφή.
Λόγω των συχνών αποτυχιών των προηγουμένων μεθόδων θεραπείας, ωρισμένοι γιατροί έχουν αρχίσει να αντιμετωπίζουν την κατάθλιψι με μια εντελώς διαφορετική άποψι. Τι περιλαμβάνει αυτό;
Αγώνας με την Ελαττωματική Χημεία του Σώματος
Σε μια προσπάθειά τους να θεραπεύσουν την κατάθλιψι από την άποψι της χημείας του σώματος, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ωρισμένα «αντικαταθλιπτικά φάρμακα.» Αυτά δεν είναι ηρεμιστικά που δημιουργούν εθισμό. Εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις, τα άτομα μπορούν να διακόψουν ή να ξαναρχίσουν τις «αντικαταθλιπτικές» αυτές θεραπείες χωρίς παρενέργειες.
Πώς καταπολεμούν την κατάθλιψι αυτά τα ειδικά φάρμακα; Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι οι χημικές ουσίες που καλούνται βιογενετικαί αμίναι ή «βιογεναμίνες» περιέχονται σε υψηλό ποσοστό στο μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει τις διαθέσεις. «Στα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψι,» εξηγεί ο Δρ Νάθαν Κλάιν, «υπάρχει ισχυρή απόδειξις ότι ωρισμένες βιογεναμίνες είτε δεν παράγονται σε επαρκή ποσότητα είτε καταστρέφονται πολύ γρήγορα.» Έτσι, παρασκευάσθηκε μια ομάδα φαρμάκων που καλούνται «αντιοξειδωτικά της καύσεως πρωτοταγών αμινών» για την επιβράδυνσι της βλάβης των αμινών που φαίνεται ότι είναι απαραίτητες για τη διατήρησι μιας ευχάριστης διαθέσεως. Μια θεραπεία με ανθρακικό λίθιο απεδείχθη πολύ αποτελεσματική στον περιορισμό των απότομων ψυχικών εναλλαγών στην περίπτωσι των μανιακών καταθλιμμένων.
Σχολιάζοντας τα πλεονεκτήματα των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, ο Δρ Κλάιν γράφει: «Όταν, βέβαια, η εκτεταμένη ψυχοθεραπεία έχη αποδειχθή ματαία για την ανακούφισι των συμπτωμάτων, υπάρχουν σοβαροί λόγοι να επιχειρήσωμε θεραπεία με «αντικαταθλιπτικά» φάρμακα. Μια άποψις που εξαπλώνεται ολοένα περισσότερο είναι ότι πρέπει να δοκιμασθή πρώτα η θεραπεία με φάρμακα. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό απεδείχθη ότι ήταν το μόνο που εχρειάζετο. Η θεραπεία με φάρμακα συχνά βοηθεί σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία. Τελικά, το άτομο που πάσχει από κατάθλιψι δεν αποτελεί πια το πιο κατάλληλο πρόσωπο στον κόσμο για την εφαρμογή εκτεταμένης ψυχοθεραπείας.»
Υπάρχουν, όμως, πολλά άτομα, ίσως το 40 τοις εκατό από όσα πάσχουν από κατάθλιψι, που δεν αντιδρούν σ’ αυτά τα φάρμακα. Η θεραπεία με φάρμακα έχει, επίσης, δυσάρεστες παρενέργειες και μπορεί να αποβή επικίνδυνη αν δεν χρησιμοποιηθή κάτω από την προσεκτική παρακολούθησι ενός γιατρού.
Όσον αφορά την κανονική λειτουργία του εγκεφάλου, ένα λογικό μέτρο ασφαλείας θα ήταν να βεβαιωθήτε ότι το σώμα σας λαμβάνει την κατάλληλη διατροφή. Αφού ανέφερε αποδείξεις ότι η ψυχασθένεια είναι αποτέλεσμα ελλείψεως βιταμινών και άλλων θρεπτικών στοιχείων, ο βιοχημικός Ρότζερ Τζ. Γουίλλιαμς παρατηρεί στο βιβλίο του Διατροφή κατά της Ασθενείας: «Η πιο ασφαλής υπόθεσις που μπορούμε να κάνωμε είναι ότι κάθε βασικό είδος διατροφής απαιτείται από τα εγκεφαλικά κύτταρα και ότι η ανεπαρκής ποσότητα οποιουδήποτε θα προξενήση διαταραχές.» Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει, ότι ένα άτομο μπορεί να ‘γεμίση’ το στομάχι του με μια τυχαία δόσι δισκίων διαφόρων βιταμινών. Οι απαιτήσεις για την καλύτερη θεραπεία συχνά ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Θα ήταν λογικό να ψάξη κανείς για πεπειραμένη συμβουλή σχετικά με κάθε βλάβη αυτού του τύπου που πρέπει να θεραπευθή. Οπωσδήποτε, όμως, αυτός είναι ένας τρόπος θεραπείας της καταθλίψεως που συχνά παραμελείται, αλλά που απεδείχθη αρκετές φορές αποτελεσματικός.
Η Μόνιμη Θεραπεία της Καταθλίψεως
Αν υποφέρετε από κατάθλιψι, ίσως μια από τις υποδείξεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως ή κάποιος συνδυασμός ωρισμένων απ’ αυτές, θα φέρη κάποια ανακούφισι. Μια μόνιμη, όμως, θεραπεία κάθε είδους καταθλίψεως πλησιάζει. Ποια είναι αυτή;
Όπως σημειώθηκε προηγουμένως, η βασική αιτία που το ανθρώπινο σώμα είναι ελαττωματικό και υπόκειται σε ποικίλες ασθένειες, περιλαμβανομένης και της καταθλίψεως, είναι ότι ολόκληρη η ανθρωπότης κληρονόμησε την αμαρτία. Σύμφωνα με τις Γραφές, η απαλλαγή από την κληρονομημένη αμαρτία μέσω της απολυτρωτικής θυσίας του Ιησού Χριστού θα οδηγήση τελικά στην εξαφάνισι όλων των ασθενειών που προξενούν θλίψι στους ανθρώπους.—Ησ. 33:24· Κολ. 1:14· Αποκάλ. 21:1-5.
Οι Γραφές βεβαιώνουν επίσης ότι κάθε δυσάρεστη όψις της ανθρωπίνης κοινωνίας θα απομακρυνθή, όταν η κυβέρνησις της ουράνιας βασιλείας του Θεού αντικαταστήση τις ανθρώπινες πολιτικές κυβερνήσεις με την θεία εξουσία επί της γης. (Δαν. 2:34, 44) Η Βιβλική Προφητεία προλέγει την αποκατάστασι της γης στη διάρκεια της παρούσης γενεάς.—Ματθ. 24:3-8, 14, 32-34.
Ακόμη και τώρα, πριν από την τελική εκπλήρωσι αυτών των βεβαίων υποσχέσεων, η Βίβλος μπορεί να βοηθήση στην εξάλειψι μιας βαθειάς ριζωμένης καταθλίψεως. Πώς συμβαίνει αυτό; Επειδή τα άτομα που ζουν σύμφωνα με τις αρχές της Γραφής μπορούν να προσφέρουν ένα από τα σπουδαιότερα μέσα για τη θεραπεία κάθε ψυχικής βλάβης.
Σύμφωνα με τις Γραφές, τα άτομα που ζουν την αληθινή Χριστιανοσύνη ακολουθούν τη συμβουλή: «Ενδύθητε λοιπόν, . . . σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν . . . Και εν πάσι τούτοις ενδύθητε την αγάπην, ήτις είναι σύνδεσμος της τελειότητος.» (Κολ. 3:12-14) Τα άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψι, μπορούν να επωφεληθούν οπωσδήποτε από την επικοινωνία με άτομα που ακολουθούν τέτοιες αρχές. Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ερεύνης της Ψυχικής Υγείας στο Λονδίνο είπε: «Έως τώρα η σπουδαιότερη ανακάλυψις της ψυχιατρικής είναι η δύναμις που διαθέτει η αγάπη να προστατεύη και να αποκαθιστά τη διάνοια.»
Επανειλημμένως, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν παρατηρήσει την επίδρασι της γνώσεως της Γραφής και της εφαρμογής των αρχών της στην απελευθέρωσι των ανθρώπων από την κατάθλιψι. Παραδείγματος χάριν, μία γυναίκα από τις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες γράφει: «Βρισκόμουν σε πολύ χαμηλή πνευματική κατάστασι· είχα αποθαρρυνθή και σκεπτόμουν να αυτοκτονήσω. Στράφηκα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά και άρχισα να μελετώ σοβαρά την Αγία Γραφή. Ήταν σαν ν’ απαντούσε ο Θεός στις προσευχές μου. Η κατάθλιψις και η μοναξιά μου απομακρύνθηκαν και μια νέα ελπίδα γεννήθηκε μέσα μου, να υπηρετώ τον Ιεχωβά. Σήμερα, σαν Μάρτυς του Ιεχωβά, είμαι ευτυχισμένη επειδή γνωρίζω ότι υπάρχει πραγματικός λόγος για να ζω και ότι τα παιδιά μου μπορούν να διατηρούν ελπίδες για μια καλύτερη ζωή. Ευχαριστώ τον Ιεχωβά για τη γεμάτη αγάπη καλωσύνη του.»
Θα θέλατε να μάθετε περισσότερα για την αντικατάστασι αυτού του καταπιεστικού συστήματος με ένα νέο σύστημα γεμάτο ειρήνη και ευτυχία που θα γίνη σύντομα; Η πληροφορία αυτή, καθώς και λογικές αρχές για μια ευτυχισμένη καθημερινή ζωή, βρίσκονται στην Βίβλο. Θα σας ευχαριστούσε να γνωρισθήτε καλύτερα με τον Λόγο του Θεού; Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν.
[Εικόνα στη σελίδα 9]
Μήπως η συζήτησις μ’ έναν έμπιστο φίλο θα σας βοηθούσε να καταπολεμήσετε την κατάθλιψι;