Το Δίλημμα που Αντιμετωπίζουν οι Άγαμοι
ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΣΥΖΥΓΟΣ—Ζητείται σύζυγος, άνδρας που να ενδιαφέρεται για γάμο, ήρεμος, οικονομικώς ανεξάρτητος, ηλικίας 27-40 ετών, αποστείλατε φωτογραφία. Ειλικρινής και μόνη #312456
Μολονότι λίγοι καταφεύγουν στις «μικρές αγγελίες» όπως η ανωτέρω, πολλοί μπορούν να δουν με συμπάθεια το λυπηρό δίλημμα που περιγράφεται εδώ. Κι αυτοί, επίσης, «έχουν βάλει αγγελία» με πιο πλάγιους τρόπους και διεπίστωσαν ότι η αναζήτησις συντρόφου στον σημερινό κόσμο, είναι συχνά μια μάταιη και πολύπλοκη διαδικασία.
Η Ελάιν, μια μοναχική γυναίκα που πέρασε τα τριάντα, μιλάει για την απόγνωσι στην οποία έφθασε: «Δεν υπήρχε κανείς στον οποίον να μπορώ να μιλήσω πραγματικά. Έπαψα να τρώγω κι έκλαιγα χωρίς λόγο. Και δεν μπορούσα να εμπιστευθώ κανέναν, επειδή ήμουν σε τόση έντασι που ντρεπόμουν. . . . Νομίζω ότι οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για μένα, τουλάχιστον όσον αφορά τον γάμο.»—Ποστ της Νέας Υόρκης.
Μολονότι ανησυχούν, οι χιλιάδες άνδρες και γυναίκες σαν την Ελάιν, συνήθως δεν εξετάζουν το γιατί των περιστάσεων τους. Συχνά αγνοούν τις μελέτες των κοινωνιολόγων που τονίζουν ότι είναι όλο και πιο δύσκολη η ανεύρεσις ενός καλού συντρόφου. Δεν γνωρίζουν ότι γι’ αυτή την αναζήτησι ευθύνονται πολλοί παράγοντες, όπως η μαζική μετακίνησις του πληθυσμού από την αγροτική ζωή στην αστική, με συνέπεια την «ηθική επανάστασι» που αμφισβητεί, κάθε άποψι της σχέσεως ανδρών και γυναικών.
Εν τούτοις, οι περισσότεροι είναι ενήμεροι για τη γοργή αύξησι των διαλυμένων γάμων, που ονομάζονται ευγενικά «διαζύγια.» Γνωρίζουν ότι πολλοί άνθρωποι σήμερα εγκαταλείπουν σκληρά και απότομα έναν εραστή για κάποιον άλλο. Αντιλαμβάνονται το πλήθος των αντιφατικών συμβουλών που λαμβάνουν και τις εντελώς διαφορετικές μεθόδους που χρησιμοποιούν οι άγαμοι φίλοι τους στην αναζήτησι συντρόφου. Αντιλαμβάνονται τη σύγχυσι.
Υπάρχει κάποια διέξοδος σ’ όλ’ αυτά; Η εκλογή του γαμήλιου συντρόφου είναι ζήτημα εντελώς προσωπικό, αλλά μήπως υπάρχουν οδηγίες ή αρχές που να μπορούν ν’ ακολουθήσουν τόσον οι νέοι όσο και οι μεγαλύτεροι; Μήπως μπορούν ν’ αποφευχθούν ωρισμένες παγίδες;
Αντιμετώπισις των ‘Μύθων του Γάμου’
Φυσικά, οι περιστάσεις και οι ανάγκες ποικίλλουν πολύ μεταξύ μιας χήρας με μικρά παιδιά, ενός ώριμου διαζευγμένου ανδρός και ενός νέου. Εν τούτοις, τα άγαμα άτομα κάθε ηλικίας, αντιμετωπίζουν ωρισμένους δημοφιλείς «μύθους» για τον γάμο που μεγαλώνουν ακόμη περισσότερο το δίλημμα τους. Η εξέτασις της αξίας μερικών απ’ αυτούς, θα μπορούσε να βοηθήση να ξεκαθαρισθή κάπως η σύγχυσις.
Ένας κοινός μύθος είναι ότι αφού ‘τα ετερώνυμα έλκονται,’ κάποιος που είναι πολύ διαφορετικός από σας θα προσθέση ενδιαφέρον στη γαμήλια ένωσι. Υπάρχει βεβαίως μεγάλη περιέργεια για κάποιον από διαφορετικό περιβάλλον, θρησκεία ή εθνικότητα. Ωστόσο, οι μέχρι σήμερα επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι ενώσεις αυτού του είδους έχουν μεγαλύτερη αναλογία διαζυγίων. Παραδείγματος χάριν, ο Δρ Ντομίνιαν γράφει στο βιβλίο Κατάρρευσις του Γάμου: «Το συμπέρασμα όλων των σπουδαιότερων μελετών φαίνεται να δείχνη ότι οι μικτοί [θρησκευτικώς] γάμοι . . . διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να διαλυθούν.»
Είναι μήπως δύσκολο να το πιστέψετε αυτό; Πραγματικά, η κοινή λογική δεν σας λέγει ότι φίλοι σας είναι εκείνοι με τους οποίους έχετε κοινά ενδιαφέροντα; Πώς θα περάσετε μ’ έναν άνθρωπο που συνεχώς κάνει τα αντίθετα από σας ή που μπορεί να περιφρονή τα πράγματα που σεις απολαμβάνετε; Η Αγία Γραφή, αναφέρει στο δεύτερο κεφάλαιο της Γενέσεως, τη δημιουργία της γυναίκας με σκοπό να είναι ο «βοηθός» του ανδρός. Αν λοιπόν σεις και η βοηθός σας πρόκειται να ζήτε μαζί αρμονικά, δεν θάπρεπε να έχετε κοινά ενδιαφέροντα, σκοπούς και ηθικές αρχές;
Πραγματικά, όσο περισσότερο συμφωνεί ένα ζεύγος σ’ αυτά που συνήθως πιστεύουν ότι είναι οι πιο σπουδαίες πλευρές της ζωής, τόσο πιο ομαλή θα είναι η καθημερινή τους ζωή. Αυτό που είναι διαφορετικό, μπορεί στην αρχή να είναι συναρπαστικό, αλλά πολύ σύντομα μπορεί να γίνη πηγή εντάσεως.
Όσο για τους άλλους μύθους του γάμου, αναμφιβόλως οι περισσότεροι περιστρέφονται γύρω από τον ‘κεραυνοβόλο έρωτα.’ Ο κεραυνοβόλος έρωτας ορίζεται ως ο «ανόητος θαυμασμός,» η εξιδανίκευσις ενός προσώπου που στην πραγματικότητα δεν το γνωρίζετε. Ο μύθος για τον ‘ένα και μοναδικό’ και την ‘αγάπη από την πρώτη ματιά,’ είναι συμπτώματα του ‘κεραυνοβόλου έρωτα.’
Όταν κανείς αναζητή τον Κον Τέλειο ή την Δίδα Τέλεια, περιμένει να εμφανισθή ξαφνικά ο ‘κατά παραγγελίαν’ συζυγικός σύντροφος. Φυσικά, από σωματικής απόψεως, ένα άτομο είναι πιο ελκυστικό στην αρχή σε μερικούς ανθρώπους απ’ ό,τι σε άλλους—η εμφάνισίς του, οι τρόποι του, η διάθεσις της στιγμής, όλα επηρεάζουν. Αυτό που είναι πολύ επικίνδυνο είναι το ν’ αποδώση κανείς σ’ αυτό το άτομο τις μυστικές ιδιότητες του Γοητευτικού Πρίγκηπα (ή Πριγκίπισσας) και να νοιώση άμεση επιθυμία γι’ αυτό κι ύστερα να ελπίζη ότι ‘θα ζήσουν καλά.’
Αλλά, μπορεί να πήτε, μολονότι στην αρχή μπορεί να συμβούν έτσι τα πράγματα, ασφαλώς στη διάρκεια του ‘φλερτ,’ ο ερωτευμένος τελικώς θα ιδή το ‘πραγματικό πρόσωπο.’ Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε. Ο ‘κεραυνοβόλος έρωτας’ μπορεί να συνεχισθή ως τον γάμο. Πώς έτσι; Όταν μια σχέσις είναι τόσο «φορτισμένη» συναισθηματικά από την αρχή, συχνά οδηγεί σε μια πολύ σαρκική σχέσι. Οι ‘ερωτευμένοι’ συνήθως εξομαλύνουν τις διαφορές τους με τα χάδια. Το καταστρεπτικό αποτέλεσμα είναι η είσοδος δύο ουσιαστικά ξένων στον πιο στενό δεσμό της ζωής.
Το βιβλίο Επωφελούμενοι Πλήρως από τον Γάμο λέγει ότι «η ιδέα ότι κάπου στο σύμπαν υπάρχει ο ένας και μοναδικός για τον καθένα, είναι βαθιά ριζωμένη στον μύθο και στην παράδοσι.» Και συνεχίζει: «Πιο πρακτική είναι η άποψις ότι το ευπροσάρμοστο άτομο μπορεί να νυμφευθή οποιονδήποτε από πολλούς ανθρώπους και να είναι ευτυχισμένο, ενώ το απροσάρμοστο, δυστυχισμένο άτομο δεν μπορεί να νυμφευθή κανένα με επιτυχία.» Την αληθινότητα αυτού φαίνεται να υποστηρίζουν οι χήρες και οι χήροι που τελικώς ξαναπαντρεύτηκαν και βρήκαν την ευτυχία.
Είναι «Αφύσικη» ή Αγαμία;
Δυστυχώς, μερικοί μύθοι για τον γάμο, ασκούν μεγάλη πίεσι στα άγαμα άτομα. Δύο απ’ αυτούς τους μύθους, που συχνά υποστηρίζονται από συγγενείς και φίλους, είναι ότι ‘κάτι δεν πάει καλά μ’ όσους δεν παντρεύονται’ και ότι ‘ο οποιοσδήποτε είναι καλύτερος από τον κανένα.’ Αυτοί οι ισχυρισμοί υποστηρίζουν έτσι ότι η αγαμία είναι, αυτή καθ’ εαυτή, κακή. Το άτομο αναγκάζεται να νοιώθη ως «ανώμαλο,» ή ίσως θεωρείται ακόμη και ως κρυφός ομοφυλόφιλος.
Άλλο ζήτημα είναι όταν το άτομο νοιώθη την ανάγκη να νυμφευθή και δεν νυμφεύεται επειδή φοβάται τον γάμο, και άλλο ζήτημα είναι ν’ αναγνωρίση ένα άγαμο άτομο ότι δεν νοιώθει την ανάγκη να παντρευτή. Ο εκπαιδευτικός Δρ. Χένρυ Μπόουμαν λέγει: «Αν [ένα άτομο] πιστεύει ότι θα βρη μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή παραμένοντας άγαμο, θα έπρεπε οπωσδήποτε να παραμείνη άγαμο. . . . Υπάρχουν άγαμα άτομα που είναι πλήρως προσηρμοσμένα και υπάρχουν και παντρεμένες ‘γεροντοκόρες’ και ‘γεροντοπαλλήκαρα.’»
Αντί λοιπόν να καταφύγη κανείς με τρόμο σ’ έναν ανεπιθύμητο γάμο, είναι καλύτερο να παραδεχθή όσα γνώριζε για τους ανθρώπους ο σοφός διδάσκαλος, Ιησούς Χριστός. Εκείνος είπε ότι μερικοί έχουν το ‘χάρισμα’ ή την ικανότητα να είναι ευτυχισμένοι με το να παραμένουν άγαμοι και ενεθάρρυνε τους Χριστιανούς που είχαν αυτό το ‘χάρισμα’ να το καλλιεργήσουν και να το χρησιμοποιήσουν για να υπηρετήσουν τον Θεό.—Ματθ. 19:10-12.
Μύθος είναι μια φαντασία, ένα δημοφιλές ψέμα. Και μπορούμε ασφαλώς να δούμε αν, η ανταπόκρισις στους μύθους που συζητήσαμε, θα δημιουργούσε σύγχυσι σε κάποιον που αντιμετωπίζει το ζήτημα του γάμου ή της αγαμίας. Εν τούτοις, πολλοί σύγχρονοι νέοι θα μας έλεγαν ότι δεν υπάρχει τίποτε το φοβερό σε καμμιά φαντασία. Αφήστε ελεύθερα τα συναισθήματα σας, λέγουν. Μην ανησυχήτε για το αν θα κάμετε κάποιο λάθος. Αντιθέτως, ζήστε απλώς μαζί για λίγο και ύστερα, αν ‘εξακολουθήτε ν’ αγαπιέστε,’ παντρευθήτε. Αλλά είναι ο «δοκιμαστικός γάμος,» η διέξοδος από το δίλημμα ή μήπως είναι ένας ακόμη μύθος;
Ο «Δοκιμαστικός Γάμος»—Είναι Ικανοποιητική Λύσις;
Βεβαίως, δεν υπάρχει τίποτε καινούργιο στην ιδέα του να συζούν δύο άτομα χωρίς να έχουν παντρευτή προηγουμένως. Αυτό που είναι καινούργιο, είναι το πλήθος εκείνων που ενεργούν έτσι απροκάλυπτα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια ανακοίνωσις της κυβερνήσεως δείχνει ότι, μεταξύ των ετών 1960 και 1970 υπήρχε αύξησις 700 τοις εκατό στα ανύμφευτα ζεύγη. Πιο πρόσφατοι υπολογισμοί δείχνουν ακόμη μεγαλύτερη αύξησι.
Εκτός από το ότι αυτό συγκρούεται καταφανώς με τη Χριστιανική συνείδησι, το ερώτημα είναι: Απολαμβάνουν αυτά τα ζεύγη τον «γάμο»; Τους βγάζει αυτή η συμβίωσις από τη σύγχυσι και τους προσφέρει κάποια μόνιμη σχέσι, γεμάτη νόημα;
Η αλήθεια είναι ότι, μολονότι μερικά ανύμφευτα ζεύγη μπορεί να ζουν μαζί για ένα διάστημα, γενικώς αυτές οι ενώσεις δεν διαρκούν πολύ. Οι καρποί είναι τόσο πικροί και συχνά τόσο καταστρεπτικοί συναισθηματικά όσο το διαζύγιο. Γιατί;
Σκεφθήτε έντιμα για μια στιγμή. Τι. είδους σχέσις είναι αυτή που τοποθετεί την ‘ελευθερία του καθενός’ πάνω από την πραγματική δέσμευσι του ενός προς τον άλλον; Μολονότι ένα ζεύγος μπορεί να ισχυρίζεται ότι δεν ‘παίρνουν’ απλώς με ιδιοτέλεια, αλλά ‘μοιράζονται’ την ευχαρίστησι, είναι όμως λογικό να δίνη κανείς κάτι τόσο πολύτιμο και προσωπικό χωρίς καμμιά δέσμευσι;
Ένας άλλος όρος για τη λέξι «δοκιμαστικός» είναι «πειραματικός.» Μπορεί να κάνη κανείς ένα πειραματικό γάμο; Στο κάτω-κάτω, δεν συζητούμε για τη μοιρασιά ενός υφάσματος, που αν σχισθή ή καταστραφή, απλώς πάει κανείς και αγοράζει ένα άλλο. Η συναισθηματική ‘πληγή’ μιας διαλυμένης στενής σχέσεως είναι πολύ πιο μεγάλη· έφερε μερικούς ως το σημείο της αυτοκτονίας.
Ακόμη και τα ζεύγη που ενδιαφέρονται γνήσια ο ένας για τον άλλο, αντιμετωπίζουν ένα δυσάρεστο συναισθηματικό πρόβλημα: την ανασφάλεια. Όπως απάντησε ένα ανύμφευτο ζεύγος σ’ ένα συγγενή που τους ρώτησε γιατί απεφάσισαν να νυμφευθούν τώρα; «Επειδή το επιθυμούμε—επιθυμούμε τη δέσμευσι.»
Εν τούτοις, τι θα λεχθή για τον ισχυρισμό ότι ‘δεν μπορείς να είσαι βέβαιος πώς θα είναι ο γάμος με κάποιο πρόσωπο, ώσπου να τον δοκιμάσης’; Ένας συγγραφεύς με σοφία παρετήρησε τα εξής σχετικά με τα ανύμφευτα ζεύγη: «Η διευθέτησις του γάμου δεν μπορεί να δοκιμασθή στην κατάστασι της αγαμίας. Αυτοί που επιχειρούν μια δοκιμή, ακόμη κι όταν φαίνεται επιτυχής, δεν αποδεικνύουν ότι μπορούν να ζουν μαζί ευτυχισμένοι στον γάμο.» Και οι άνθρωποι που είχαν σεξουαλικές σχέσεις με μερικούς άλλους έξω από τα δεσμά του γάμου, δεν επιτυγχάνουν μια νέα σχέσι με κάποια βαθύτερη γνώσι. Γι’ αυτά τα λίγα που έμαθαν, το συναισθηματικό αντάλλαγμα συνήθως μειώνει την ικανότητα τους ν’ αντιμετωπίζουν προβλήματα, τους κάνει λιγώτερο πρόθυμους να εμπιστεύωνται.
Βεβαίως, η παληά αρετή της «εγκρατείας» δεν είναι δημοφιλής σήμερα. Θεωρείται καταπιεστική, ανασταλτική, καταστρεπτική για την προσωπικότητα. Εν τούτοις, το βιβλίο Ο Γάμος για τους σύγχρονους Ανθρώπους, λέγει απαντώντας στο ερώτημα «Είναι επικίνδυνη η σεξουαλική αποχή;»: «Η σεξουαλική εγκράτεια πριν από τον γάμο έχει λιγώτερους φυσιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς κινδύνους από τον σεξουαλικό κορεσμό.»
Έτσι, ο «δοκιμαστικός γάμος,» όπως και οι άλλοι μύθοι για τον γάμο, είναι μια επικίνδυνη και ασταθής βάσις, για να προσπαθήση κανείς να χτίση σ’ αυτήν. «Καλά,» μπορεί να πη κανείς, «αυτό με βοηθά να γνωρίζω μερικές απόψεις για να τις αποφύγω, αλλά παραμένουν κάποιες ‘θετικές’ αρχές; Πώς μπορώ να ξέρω αν είμαι έτοιμος για γάμο; Πώς μπορώ να διαλέξω με σύνεσι ένα σύντροφο;»
Δεν υπάρχουν απλές, ‘ στερεότυπες απαντήσεις,’ σ’ αυτές τις δύσκολες ερωτήσεις. Υπάρχουν όμως αξιόπιστες κατευθύνσεις προς όφελος εκείνων που έχουν την οξύνοια να ‘προσέξουν πριν πηδήσουν.’ Ας τις εξετάσωμε στο επόμενο άρθρο.