Εξερεύνησις Θησαυρών του Βρεταννικού Μουσείου

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στις Βρεταννικές Νήσους

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ για σας η λέξις «μουσείον»; Ατέλειωτους διαδρόμους με σειρές από θήκες με βαλσαμωμένα πουλιά, ξεθωριασμένους πίνακες και κομμάτια από μάρμαρο; Ξεχάστε, παρακαλώ, αυτές τις σκέψεις, διότι δεν θα πλήξετε καθώς θα περιηγηθούμε το Βρεταννικό Μουσείο του Λονδίνου.

Έχετε μαζί σας φωτογραφική μηχανή; Θαυμάσια! Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να συγκεντρώσετε ‘φωτογραφικές αναμνήσεις’ σε ‘σλάιντς’ ή φωτογραφίες.

Το Οικοδόμημα με τις Μούσες

Η περιήγησις αρχίζει από το προαύλιο του μουσείου. Κατ’ αρχήν, προσέξτε το εντυπωσιακό του ύψος και μήκος. Τα αγάλματα στην κορυφή αυτού του κτιρίου παριστάνουν θεές της Ελλάδος, προστάτες των τεχνών όπως ο χορός, η ποίησις και η μουσική. Αυτές οι θεές ωνομάζοντο «Μούσες» και οι ναοί τους «Μουσεία.»

Έθιμα της Πόλεως Ουρ

Μπαίνομε ανυπόμονα στο κυρίως μουσείο και ανεβαίνομε στη Βαβυλωνιακή Αίθουσα. Περιέχει εκθέματα που ανεσκάφησαν στη γενέτειρα πόλι του Εβραίου Πατριάρχη Αβραάμ, την Ουρ. Προσέξτε αυτό το θαυμάσιο διάδημα πλεγμένο από χρυσά φύλλα οξυάς. Αυτά τα μεγάλα χρυσά σκουλαρίκια σε σχήμα ημισελήνου, κάποτε κρέμονταν από τρυπημένα Χαλδαϊκά αυτιά. Είναι απόλαυσις να βλέπη κανείς τα όμορφα περιδέραια, όπως αυτά από λαζουλίτη, ακόμη και θήκες που περιέχουν σκιά για τα μάτια.

Αυτά τα αντικείμενα ανακαλύφθηκαν στον τάφο μιας βασίλισσας. Μαζί της είχαν ταφή πολλοί υπηρέτες! Ναι, είχαν ταφή ζωντανοί με τη νεκρή βασίλισσα. Εθεωρείτο τιμή να συνοδεύσουν τη βασιλική τους κυρία και να την υπηρετούν στον «άλλο κόσμο.»

Τα εκθέματα, δείχνουν ότι πριν από 4.000 χρόνια υπήρχε στην Ουρ και η δοξασία της αθανασίας της ψυχής και η λατρεία μητέρας και παιδιού. Μέσα στη Θήκη 14 διαβάζομε: «Η Σουμεριακή θρησκεία μετεβίβασε πολλούς από τους θεούς της, τις θρησκείες, τις δοξασίες και τις συνήθειες της στους Βαβυλώνιους Σημίτες που τους διεδέχθησαν.»

Αιγυπτιακά Εκθέματα

Ο Ιωσήφ, ένας γιος του Ιακώβ και απόγονος του Αβραάμ, μετεφέρθη στην Αίγυπτο, την πρώτη παγκόσμια δύναμι της Βιβλικής ιστορίας. Όταν τον κάλεσαν να ερμηνεύση τα όνειρα του Φαραώ, ο Ιωσήφ ξύρισε πρώτα τα γένεια του. (Γεν. 41:14) Ενώ ξυριζόταν, μπορεί να χρησιμοποίησε χάλκινη ξυριστική λεπίδα που έμοιαζε σαν το σίδερο τσεκουριού. Και ίσως να χρησιμοποίησε ένα γυαλιστερό μεταλλικό καθρέπτη όπως εκείνον που γίνεται από χαλκό.

Με θεία κατεύθυνσι, ο Ιωσήφ είπε στον Φαραώ ότι η Αίγυπτος θα δοκίμαζε επτά χρόνια αφθονίας και θα ακολουθούσαν επτά χρόνια πείνας. Διορίζοντας αυτόν τον Εβραίο ως δεύτερο άρχοντα της χώρας, ‘ο Φαραώ έβαλε το δακτυλίδιον αυτού εις την χείρα του Ιωσήφ και ενέδυσεν αυτόν ιμάτια βύσσινα, και περιέβαλε χρυσούν περιδέραιον περί τον τράχηλον αυτού.» (Γεν. 41:41, 42) Σταματούμε λοιπόν για να θαυμάσωμε μερικά Αιγυπτιακά δακτυλίδια και όμορφα χρυσά περιδέραια.

Ταρίχευσις

Όταν ο Ιακώβ που ωνομάζετο επίσης Ισραήλ, πέθανε στην Αίγυπτο, «προσέταξεν ο Ιωσήφ τους δούλους αυτού τους ιατρούς να βαλσαμώσουν τον πατέρα αυτού.» (Γεν. 50:2, 3) Εδώ εκτίθενται αρκετά βαλσαμωμένα πρόσωπα. Αυτές οι μούμιες είναι πράγματι κάτι που αξίζει να δη κανείς.

Στη διάρκεια της ταριχεύσεως, χρησιμοποιείτο ένα σιδερένιο αγγίστρι για να αφαιρέσουν μέρος του εγκεφάλου μέσω της μύτης, ενώ τα υπολείμματα κατεστρέφοντο με φάρμακα. Οι νεφροί, το συκώτι, τα εντόσθια και οι πνεύμονες αφαιρούντο, επλένοντο με κρασί από χουρμάδες και ύστερα τοποθετούντο σε τέσσερις λάρνακες (κανώπους). Αυτό το κρασί από χουρμάδες, χρησιμοποιείτο επίσης με αρωματικά βότανα και καρυκεύματα. Στη συνέχεια, το σώμα βυθίζετο σε νάτρον (ανθρακικό νάτριο). Επειδή το νάτρον απορροφά το νερό, μετά από πολλές μέρες το σώμα αφυδατώνετο. Τελικώς, ολόκληρο το σώμα περιτυλιγόταν με καθαρούς λινούς επιδέσμους. Ανάμεσα σε μερικά στρώματα των επιδέσμων, τοποθετείτο ζεστή πίσσα. Παρεμπιπτόντως, το τελικό προϊόν ονομάζεται «μούμια» επειδή η Αιγυπτιακή λέξις για την «πίσσα» είναι «μουμίγια.» Η προετοιμασία μιας μούμιας απαιτούσε γνώσεις ανατομίας και χημείας και αυτό επιβεβαιώνει την πληροφορία της Βίβλου ότι ο Ισραήλ η Ιακώβ βαλσαμώθηκε από «ιατρούς.»

Αιγυπτιακές Δοξασίες

Ο σκοπός της μουμιοποιήσεως του Ιακώβ ήταν προφανώς για να διατηρηθή το σώμα του ώσπου να γίνη δυνατόν να ταφή στη Γη της Επαγγελίας. (Γεν. 50:4-14) Αντίθετα, ωστόσο, με τους Ισραηλίτες, οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ανθρώπινη ψυχή ήταν αθάνατη και η συνήθεια της ταριχεύσεως συνεδέετο μ’ αυτή την ψευδή αντίληψι. (Ιεζεκ. 18:4) Σε μια παράστασι πάνω σε τοίχο στην επόμενη αίθουσα που επισκεπτόμεθα, η ψυχή παριστάνεται σαν ένα πουλί που πετά πάνω από τον νεκρό, που είναι ξαπλωμένος σε ένα κρεββάτι ανάμεσα σε δυο κεριά, το ένα στο κεφάλι και το άλλο στα πόδια. Προσέξτε επίσης, ότι η «ψυχή» βρίσκεται στο πάνω μέρος ενός σταυρού που κόπηκε στα δύο επειδή οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έλεγαν ότι η ζωή αποκόπτεται στο θάνατο.

Μέσα σ’ ένα φέρετρο είναι τα ζωδιακά σημεία. Ένας χάρτης, σχεδιασμένος σ’ ένα άλλο φέρετρο, δείχνει την πορεία που έπρεπε να ακολουθήση η «ψυχή.» Στις τράπεζες θυσιών εγίνοντο προσφορές για να εξευμενίσουν την ψυχή και να την εμποδίσουν να επιστρέψη για να ταράξη με όνειρα τους ζωντανούς. Η Αιγυπτιακή θρησκεία περιελάμβανε επίσης τριάδες θεών καθώς επίσης και τη λατρεία μητέρας και παιδιού. Συνεπώς, αυτές οι συνήθειες δεν προήλθαν από τον αληθινό Θεό.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι επίσης πίστευαν ότι η αγορά μιας συγχωρητικής επιστολής θα τους απήλλασσε από μετά θάνατον βασανισμό, θα τους έδιδε άφεσι αμαρτιών και θα τους εξασφάλιζε μια καλύτερη θέσι στον «άλλο κόσμο.» Στη Βιβλιοθήκη του Βασιλέως υπάρχει μια συγχωρητική επιστολή γραμμένη στα Λατινικά. Ίσως να θυμάσθε ότι η πώλησις παρομοίων επιστολών ήταν εν μέρει υπεύθυνη για τη θρησκευτική Μεταρρύθμισι του 16ου αιώνος.

Η λατρεία του σεξ εμφαίνεται από τον Αιγυπτιακό σταυρό, τον κρουξ ανσάτα. Αυτό το σύμβολο αναπαριστά τα αρσενικά και θηλυκά όργανα του σεξ ενωμένα, τα οποία έτσι αποτελούν το κλειδί της ζωής, Σ’ ένα τοίχο εμφαίνεται η παράστασις ενός θεού που κρατεί ένα σταυρό για να δείξη ότι δίνει ζωή στον Φαραώ. Είναι ενδιαφέρον ότι οι Σύριοι που επεσκέπτοντο την Αίγυπτο 2.000 σχεδόν χρόνια προ Χριστού, φορούσαν σταυρούς όμοιους με τους σημερινούς. Το ότι ο σταυρός μετεβιβάσθη στους αποστατημένους Αιγυπτίους Χριστιανούς, είναι φανερό από τις επιτύμβιες πλάκες που χρονολογούνται από τον πέμπτο ως τον ένατο αιώνα μ.Χ.

Οι Δέκα Πληγές

Η ψευδής θρησκεία ασφαλώς εδέχθη ένα ταπεινωτικό κτύπημα όταν ο Ιεχωβά Θεός επέφερε τα δέκα πλήγματα ή πληγές πάνω στην Αίγυπτο, αποδεικνύοντας ότι οι Αιγυπτιακές θεότητες ήσαν ανίσχυρες. Η πρώτη πληγή—η μετατροπή του Νείλου Ποταμού και όλων των νερών της Αιγύπτου σε αίμα—έφερε όνειδος πάνω στον Θεό του Νείλου, τον Άπι. (Έξοδ. 7:19-21) Φαντασθήτε τους Αιγυπτίους να προσεύχωνται μπροστά στο άγαλμα του Άπιος. Αλλά ο Άπις δεν μπόρεσε να προστατεύση ούτε τα ίδια του τα χέρια. Κοιτάξτε! Τα έχει χάσει!

Και οι 10 πληγές της Αιγύπτου απεδείχθησαν κρίσεις εναντίον των Αιγυπτιακών θεοτήτων, αλλά αυτό ίσχυε ιδιαίτερα για την τελευταία πληγή, τον θάνατο των πρωτοτόκων. (Έξοδ. 12:12) Ο κριός ήταν αφιερωμένος στον θεό Αμών-Ρα, τον «Βασιλέα των θεών», και συνεπώς το πιτσίλισμα του αίματος του Πασχαλινού αμνού στους παραστάτες και στα ανώφλια των θυρών των Ισραηλιτικών σπιτιών, ήταν βλάσφημη πράξις για τους Αιγυπτίους.—Έξοδ. 12:6, 7.

Στη διάρκεια της υποδουλώσεώς τους στην Αίγυπτο, οι Ισραηλίτες υπεχρεώνοντο να κατασκευάζουν πλίνθους που περιείχαν άχυρο. (Έξοδ. 5:7, 8) Είναι λοιπόν, πολύ ενδιαφέρον να δούμε το είδος των πλίνθων που αναγκάζοντο να κατασκευάζουν. Αλλά δεν ξεχνούμε ότι όταν επρόκειτο να αναχωρήση από τη γη της δουλείας, ο λαός Ισραήλ ζήτησε από τους Αιγυπτίους «σκεύη αργυρά και σκεύη χρυσά», ίσως αρκετά όμοια μ’ αυτά που εκτίθενται εδώ.—Έξοδ. 12:33-38.

Απ’ όλα τα εκθέματα του Βρεταννικού Μουσείου από την Αίγυπτο, εκείνο που κατέχει την πιο εξέχουσα θέσι από το 1802 είναι η περίφημη Στήλη της Ροζέττης. Περιέχει ένα διάταγμα που εξεδόθη από Αιγυπτίους ιερείς το 196 π.Χ. προς τιμήν του «θεού» Πτολεμαίου του Ε΄ του Επιφανούς. Το διάταγμα είναι γραμμένο (1) στην Αιγυπτιακή ιερογλυφική γραφή, (2) στην Αιγυπτιακή δημοτική γραφή και (3) στην Ελληνική γλώσσα η οποία προμήθευσε και το κλειδί για την αποκρυπτογράφησι του μυστηρίου των ιερογλυφικών.

Η δόξα της Αρχαίας Αιγύπτου δεν υπάρχει πλέον. Οι Φαραώ της είναι νεκροί, όπως αυτός ο αφυδατωμένος δούλος του οποίου το δέρμα διατηρήθηκε λόγω της επιδράσεως της ξηρής άμμου. Αλλά κοιτάξτε αυτά τα αντίγραφα ενός Φαραώ και Αιγυπτίων στρατιωτών. Όλοι έχουν μπρος το αριστερό πόδι. Φαίνεται ότι ο Αιγυπτιακός στρατός άρχιζε να βαδίζη με το αριστερό πόδι, συνήθεια που έχει διαβιβασθή σ’ όλες σχεδόν τις στρατιωτικές δυνάμεις του κόσμου!

Φοινικική Επιρροή στους Ισραηλίτες

Τα όμορφα Φοινικικά ελεφαντόδοντα φέρουν αλάνθαστα ίχνη της Αιγυπτιακής επιρροής. Οι ενδυμασίες, οι κεφαλόδεσμοι, οι θεοί και ο σταυρός της Αιγύπτου μετεβιβάσθηκαν στους Φοίνικες. Επίσης είχαν και τον ιερό στύλο, το θρησκευτικό σύμβολο του άρρενος σεξουαλικού οργάνου. Αλλ’ ακόμη χειρότερα, οι Φοίνικες ασκούσαν τη διεφθαρμένη θρησκεία που περιστρέφετο γύρω από τον θεό της γονιμότητος Βάαλ. Αυτή περιελάμβανε αποκρουστικές τελετές θυσίας παιδιών, και οι στάκτες των μωρών τοποθετούντο σε τεφροδόχους.

Οι Γραφές λέγουν ότι ο Βασιλεύς Αχαάβ του Ισραήλ νυμφεύθηκε την Ιεζάβελ, θυγατέρα του Βασιλέως Εθβαάλ της Σιδώνος (της μεγαλύτερης πόλεως της Φοινίκης) και άρχισε να υπηρετή τον Βάαλ. Ο Αχαάβ «ανήγειρε βωμόν εις τον Βάαλ εντός του οίκου του Βάαλ, τον οποίον ωκοδόμησεν εν Σαμάρεια» και «έκαμεν ο Αχαάβ άλσος (στύλο, ΜΝΚ)»—1 Βασιλ. 16:31-33.

Στην Παλαιά Παλαιστινιακή Αίθουσα εκτίθενται ελεφαντόδοντα σε Φοινικική μορφή. Πού βρέθηκαν αυτά; Στην πρωτεύουσα του αρχαίου Ισραήλ Σαμάρεια, όπου ο Αχαάβ οικοδόμησε το ανάκτορο του χρησιμοποιώντας ακριβό ελεφαντοστούν και κατασκευάζοντας έτσι ένα πραγματικό ‘ελεφάντινον οίκον.’—1 Βασ. 22:39.

Οι Ασσύριοι

Οι Ασσύριοι επιδρομείς περικύκλωσαν τον Ισραήλ στη διάρκεια της εξουσίας του Ασσουρμπανιπάλ Β΄ ανδρός γνωστού για τη σκληρότητα του και τις ανηλεείς στρατιωτικές εκστρατείες του. Είναι ενδιαφέρον ότι η στήλη του τον παρουσιάζει στολισμένο μ’ ένα σταυρό. Ο διάδοχος του, Σαλμανασάρ ο Γ΄, είναι ο πρώτος βασιλεύς της Ασσυρίας που κατεγράφη ότι είχε άμεση επαφή με τον Ισραήλ, πάνω στον περίφημο Μαύρο Οβελίσκο. Επάνω σ’ αυτόν απεικονίζεται να δέχεται φόρο από τον Βασιλέα Ιηού του Ισραήλ, πιθανώς μέσω απεσταλμένου. Ο οβελίσκος δείχνει επίσης 13 Ισραηλίτες να φέρνουν φόρο, παριστάνοντας έτσι όλες τις φυλές του Ισραήλ, περιλαμβανομένου και των Λευιτών.

Σημαντικό είναι επίσης το Πρίσμα χωρίς Γωνίες. Χρονολογεί τις επιδρομές του Βασιλέως Σαργών και αναφέρει την κατάκτησι της Σαμάρειας που αναγράφεται στο 2 Βασιλέων 18:9-12.

Σε μια ανακτορική αίθουσα (γνωστή ως Αίθουσα της Λαχείς) ο διάδοχος του Σαργών, Σενναχειρείμ, παρουσιάζεται καθισμένος στο θρόνο του κατά την παράδοσι της πόλεως Λαχείς, Ασσύριοι αξιωματούχοι βρίσκονται ενώπιον του Βασιλέως για απόδοσι τιμών, ενώ φυλακισμένοι Ισραηλίτες πεσμένοι μπρούμυτα, εκλιπαρούν για έλεος καθώς άλλοι υφίστανται τη σκληρή μεταχείρισι της εκδοράς και του ανασκολοπισμού. Εδώ φαίνονται επίσης μια πραγματική σφενδόνα και πέτρες για σφενδόνα.

Σε πρώτη θέα στην Αίθουσα των Εγγράφων είναι οι περίφημες Επιστολές της Λαχείς. Μια απ’ αυτές που απευθύνεται στον «Για’ους τον στρατιωτικό διοικητή της Λαχείς από τον Χοσάγιάχου,» περιέχει το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, στη μορφή του Εβραϊκού Τετραγράμματου (ΓΧΒΧ). Αυτό δείχνει καθαρά ότι οι αρχαίοι Ισραηλίτες δεν φοβούντο να χρησιμοποιούν το όνομα Ιεχωβά.

Παλαιά Βιβλία και Χειρόγραφα

Τώρα ας τριγυρίσωμε στη Βιβλιοθήκη του Βασιλέως και στην Αίθουσα των Ιστορικών Χειρογράφων. Υπάρχουν πολλά να δούμε, αλλά θα σταχυολογήσωμε μερικά εξαιρετικά εκθέματα.

Δύσκολα θα μπορούσαμε να φαντασθούμε ότι οποιοσδήποτε θα προσπαθούσε να πετάξη τον Σιναϊτικό Κώδικα, ένα Ελληνικό Βιβλικό χειρόγραφο γραμμένο τον τέταρτο περίπου αιώνα μ.Χ. Ωστόσο, όταν ο Γερμανός βιβλικός λόγιος Τίσσεντορφ επισκέφθηκε το Ελληνικό μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, το 1859, βρήκε 43 φύλλα αυτού του θαυμάσιου τόμου, σ’ ένα κάλαθο άχρηστων.

Κάποτε, ο Αλεξανδρινός Κώδιξ βρισκόταν στην βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου της Αλεξανδρείας. Αυτό το περγαμηνό χειρόγραφο παρουσιάσθηκε στο Βασιλέα Κάρολο Α΄ της Αγγλίας το 1627. Χρονολογείται από το πρώτο ήμισυ του πέμπτου μ.Χ. αιώνος.

Κοιτάξτε προσεκτικά την Εβραϊκή Πεντάτευχο, ένα χειρόγραφο του 10ου αιώνος. Σε αρκετά μέρη θα δήτε το Θείον Όνομα, το Τετραγράμματον יהוה. Συγκρίνετε το με την καλλιγραφικά γραμμένη Βίβλο Ουίκλιφ, του 1380 ως 1384—την πρώτη πλήρη χειρόγραφη Βίβλο στην Αγγλική γλώσσα. Και τα δύο είναι ωραία παραδείγματα εξαιρετικής καλλιγραφίας! Η τολμηρή τυπωμένη Βίβλος του Γουτεμβέργιου των 42 γραμμών, που θεωρείται το πρώτο σημαντικό βιβλίο που τυπώθηκε ποτέ με κινητά στοιχεία, έρχεται σε χτυπητή αντίθεσι.

Η λέξις «πολύγλωττον» είναι Ελληνική και σημαίνει «πολλές γλώσσες.» Εδώ υπάρχουν δυο περίφημα πολύγλωττα της Βίβλου. Το ένα είναι η Κομπλουτενσιακή Βίβλος των αρχών του 16ου αιώνος, και αποδίδει το κείμενο στην Εβραϊκή, Αραμαϊκή, Ελληνική και Λατινική. Και το άλλο συμπληρώθηκε από τον Κριστόφ Πλαντέν το 1571, με το κείμενο στις ίδιες τέσσερις γλώσσες καθώς και στη Συριακή. Τυπώθηκαν περίπου 1.200 αντίγραφα αυτής της Βίβλου, τα 13 απ’ αυτά σε περγαμηνή, όπως και το παραπάνω αντίγραφο.

Σε μια προθήκη, υπάρχουν μαζί τέσσερις περίφημες μεταφράσεις. Είναι η Καινή Διαθήκη του Μαρτίνου Λούθηρου, μια δημοφιλής μετάφρασις στη Γερμανική του 1522, που υπήρξε η βάσις για την Καινή Διαθήκη του Ουίλλιαμ Τύντεηλ το 1525. Η Βίβλος της Γενεύης προετοιμάσθηκε για ιδιωτική ανάγνωσι και μελέτη από μια ομάδα Άγγλων και Σκώτων Διαμαρτυρομένων προσφύγων που ζούσαν στη Γενεύη το 1557. Στη συνέχεια, η προσοχή μας στρέφεται στην πρώτη έκδοσι της Μεταφράσεως του Βασιλέως Ιακώβου, που τυπώθηκε το 1611.

Υπάρχουν πάρα πολλά ακόμη να δούμε, αλλά πρέπει να τελειώσωμε την περιήγησί μας. Μια επίσκεψις στο Βρεταννικό Μουσείο αξίζει πάντοτε τον κόπο. Πολλά από τα εκθέματα του είναι μοναδικά. Αν, λοιπόν, σχεδιάζετε να παρακολουθήσετε τις Διεθνείς Συνελεύσεις «Νικηφόρος Πίστις» των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Λονδίνο εφέτος, περιλάβετε το οπωσδήποτε στις περιηγήσεις σας!