Μήπως Σκέπτονται οι Άλλοι για Σας;
Η προπαγάνδα έχει δύναμι. Μήπως σας κατέβαλε και σας; Ή έχετε διάνοια που σκέπτεται για σας;
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ σάς διδάσκει πώς να σκέπτεσθε. Οι προπαγανδισταί σάς λέγουν τι να σκέπτεσθε. Οι αληθινοί εκπαιδευταί παρουσιάζουν όλες τις πλευρές ενός θέματος και ενθαρρύνουν συζήτησι. Οι προπαγανδισταί, σφυρηλατούν με δριμύ τρόπο τη διάνοια σας και αποθαρρύνουν τη συζήτησι. Πολλές φορές τα αληθινά ελατήρια τους δεν φαίνονται. Ερευνούν τα γεγονότα, παρουσιάζουν τις ευμενείς πλευρές και αποκρύπτουν τις άλλες. Διαστρεβλώνουν και περιπλέκουν τα γεγονότα, περιορίζονται σε ψεύδη και αληθοφάνειες. Στόχος τους είναι τα αισθήματά σας, όχι οι λογικές ικανότητες σκέψεως. Πολλοί γίνονται εύκολη λεία, επειδή δεν απαιτείται προσπάθεια να αισθανθούν κάτι, ενώ η σκέψις απαιτεί σκληρή εργασία. Και ο προπαγανδιστής φροντίζει ώστε το άγγελμά του να φαίνεται συνετό, ορθό και ηθικό, και να σας δίδη ένα αίσθημα σπουδαιότητος και ιδιοκτησίας αν το ακολουθήσετε. Είσθε έξυπνος, δεν είσθε ο μόνος, είσθε σίγουρος και ασφαλής—έτσι λέγουν.
Οι προπαγανδισταί τρέφουν λίγο σεβασμό για τις ικανότητες σκέψεως των ανθρώπων. Ο Χίτλερ έγραψε: «Η νοημοσύνη των μαζών είναι μικρή. Η λήθη τους είναι μεγάλη. Πρέπει να τους λέτε πολλές φορές το ίδιο πράγμα.» Ο Λένιν ήταν πιο διακριτικός. Χρησιμοποιούσε ιστορικά και επιστημονικά επιχειρήματα για να πείση τη μορφωμένη μειονότητα, αλλά χρησιμοποιούσε ‘σλόγκανς’ και αληθοφάνειες για ν’ αφυπνίση τις μάζες, τις οποίες θεωρούσε ανίκανες να συλλάβουν πολύπλοκες ιδέες. Η πέννα μπορεί να είναι πιο δυνατή από το ξίφος, αλλά συχνά χρησιμοποιείται για να προετοιμάση την οδό για το ξίφος.
Τεχνάσματα των Προπαγανδιστών
Τα σύμβολα διεγείρουν τα αισθήματα. Λέξεις όπως μητέρα, σπίτι, δικαιοσύνη, ελευθερία—όλα δημιουργούν συγκίνησι στην καρδιά. Τα ‘σλόγκαν’ τα θυμάται κανείς πιο εύκολα και φαίνεται να κρύβουν μέσα τους σοφία. Τα ευνοϊκά γεγονότα είναι υπερβολικά· τα άλλα είναι παραποιημένα ή κρυμμένα. Η ρητορική συχνά αντικαθιστά τα λογικά επιχειρήματα και αποσπά την προσοχή από τις δυσάρεστες αλήθειες πού δεν μπορούν ν’ αποσιωπηθούν. Η τεχνική τους είναι, Κάψε ένα κτίριο σ’ ένα μέρος ενώ ταυτοχρόνως ληστεύεις ένα παντοπωλείο κάπου αλλού.
Τυραννία της εξουσίας, εμπαιγμός, ύβρεις, και προσωπικοί υπαινιγμοί—όλες αυτές είναι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για να προσβάλουν τη διάνοιά σας και να την καταβάλουν εξ απροόπτου. Πού είναι οι λογικές αποδείξεις, η επιχειρηματολογία, η λογική των γεγονότων; Αυτά είναι άγνωστα στον προπαγανδιστή! Προσπαθεί έτσι να συντρίψη τη λογική και να διεγείρη συγκίνησι. Καθώς αναπτύσσεται το συναίσθημα, η κρίσις χάνεται· και, κάτω από τη μάστιγα των προσβλητικών λόγων και της απερίσκεπτης ρητορικής, η διάνοια σφυρηλατείται. Ένα μέρος της προπαγάνδας ανήκει σ’ αυτό το εμπρηστικό είδος, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της σήμερα είναι πιο ύπουλο. Πολλοί άνθρωποι σήμερα γνωρίζουν αρκετά ώστε να διακρίνουν τι κρύβεται πίσω από τη θορυβώδη ευγλωττία· έτσι, χρησιμοποιείται αντ’ αυτής μια «απαλή απάτη.»
Οι έμποροι της τηλεοράσεως ειδικεύονται σ’ αυτό. Τα διάφορα προϊόντα συνδέονται με ευτυχείς οικογένειες, με όμορφα κορίτσια, ρομαντικούς άνδρες, τρυφερά βρέφη, διασκεδαστικά γατάκια και σκυλάκια—όλα επιθυμητά πράγματα, αλλά που δεν έχουν καμμιά σχέσι με τα προϊόντα. Τα προγράμματα της τηλεοράσεως είναι συχνά προπαγάνδα, για την ηθική, για υλιστικούς σκοπούς, για ιδιοτελείς ικανοποιήσεις. Το δελτίο ειδήσεων διανθίζεται. Οι περισσότερες κωμωδίες είναι επιπόλαιες ασυναρτησίες.
Αλλ’ ακόμη και εκπαιδευμένα έξυπνα άτομα πέφτουν θύματα σε ένα πολύ άδικο και αναληθές είδος προπαγάνδας. Αυτό το είδος παίρνει έναν ανώτερο αέρα απαλλαγής από την άποψι κάποιου αντιπάλου την οποία μεταχειρίζεται ως μάλλον παθητική και χωρίς ν’ αξίζη πράγματι προσοχής. Είναι αυτό στο οποίο καταφεύγουν πολλοί εξελικταί, για να ξεφύγουν από ερωτήσεις στις οποίες δεν μπορούν ν’ απαντήσουν. Δεν μπορούν ν’ αποδείξουν τη θεωρία τους. Έτσι, αποφεύγουν να κάνουν δηλώσεις, και κοροϊδεύουν όλους εκείνους οι οποίοι τολμούν να αμφισβητήσουν τη θεωρία τους. Και αν κάποιος υποδείξη ότι η εξέλιξις συγκρούεται με τη Γραφή, αυτοί οι σοφοί γελούν με επιείκεια εις βάρος των απλοϊκών ψυχών και υπαινίσσονται ότι έχουν ανάγκη απ’ αυτό το δεκανίκι, αλλ’ ότι «οι νοήμονες άνθρωποι γνωρίζουν ότι ο Λόγος του Θεού είναι απλώς αρχαίο παραμύθι.» «Δεν αποδεικνύουν ούτε τους ισχυρισμούς των ούτε τις δυσφημήσεις τους, αλλά με την τυραννία της εξουσίας επιβάλλουν τις γνώμες τους, αποστομώνοντας τις αντιρρήσεις και εκφοβίζοντας τους αντιθέτους. Αυτή η μέθοδος έχει αποτελέσματα και οι καθ’ υπόθεσιν ευφυείς άνθρωποι που δεν γνωρίζουν τίποτε για τη θεωρία, την πιστεύουν επειδή «όλοι οι ευφυείς άνθρωποι την πιστεύουν.» Αλλά περισσότερα επ’ αυτού του θέματος θα λεχθούν στο άρθρο, «Η Δημιουργία Εισάγεται στο Κολλέγιο.»
Τι θα Λεχθή για Σας;
Το εδάφιο Παροιμίες 14:15 λέγει: «Ο απλούς πιστεύει εις πάντα λόγον· ο δε φρόνιμος προσέχει εις τα βήματα αυτού.» Πολλοί σήμερα ομοιάζουν με σφουγγάρια· απορροφούν το κάθε τι μέσα στο οποίο βυθίζονται. Αυτός είναι ο εύκολος τρόπος. Η άσκησις των μυών είναι σκληρή εργασία· η άσκησις της διανοίας είναι ακόμη σκληρότερη. Είναι τόσο πιο εύκολο ν’ απορροφήση κανείς οτιδήποτε είναι γύρω του—και σήμερα, κυρίως, αυτό περιλαμβάνει την τηλεόρασι, την έντυπη ύλη, το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο. Υπάρχουν, εν τούτοις, μερικά καλά βιβλία, κινηματογραφικά έργα και τηλεοπτικά προγράμματα. Απαιτούν περισσότερη διανοητική προσπάθεια για να τα διαβάση, να τα παρακολουθήση κανείς. Έτσι, κάθε άτομο πρέπει να εκλέξη με τι πρέπει να θρέψη τη διάνοιά του. Λέγεται ότι είμαστε εκείνο που τρώμε, και ότι αυτό μπορεί να εφαρμοσθή για την τροφή τόσο του σώματος όσο και της διανοίας. Οτιδήποτε διαβάζετε, παρακολουθείτε ή ακούτε, εξετάστε ποιο είναι προπαγάνδα και ποιο είναι η αλήθεια. «Των οποίων απίστων όντων ο θεός του κόσμου τούτου ετύφλωσε τον νουν,» ώστε δεν μπορούν να γνωρίσουν τις ζωτικές αλήθειες του καιρού μας. Τι συμβαίνει μ’ εσάς; Θ’ αφήσετε τους άλλους να σκέπτονται για σας, ή θα σκέπτεσθε μόνος σας; Στηριχθήτε στη δική σας σκέψι, και «η ίδια η ικανότης της σκέψεως θα σας οδηγή.» Ταυτοχρόνως, πρέπει ν’ αναγνωρίσωμε ότι χρειαζόμεθα καλή και κατάλληλη καθοδήγησι.—2 Κορ. 4:4, 6· Παροιμ. 2:11· Ψαλμ. 36:9· Ιερεμ. 10:23.