Θα Μπορούσε η Σύμπτωση να Δημιουργήσει Βακτηρίδια;

Η ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΙΟ ΑΠΛΟΥ

ΑΠΛΟ; ΕΧΟΥΝ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΓΝΩΣΤΑ ΜΟΡΙΑ!

Ο ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ εξελικτές είναι πρόθυμοι να παραδεχτούν ότι τα κύτταρα των ζώων σαν αυτό που εικονίζεται στη σελίδα 4, είναι θαύματα βιολογικής πολυπλοκότητας. ‘Όμως οι πρώτοι ζωντανοί οργανισμοί δεν ήταν τόσο πολύπλοκοι’, προσθέτουν ευθύς αμέσως. «Οι πρώτοι έμβιοι οργανισμοί πάνω στη γη . . . ήταν πιθανώς μονοκύτταρες οντότητες που έμοιαζαν με τα σύγχρονα φυραματικά βακτηρίδια», σύμφωνα με τον καθηγητή της χημείας Ρίτσαρντ Ε. Ντίκερσον, που γράφει στο περιοδικό Σαϊεντίφικ Αμέρικαν.

Πολύ καλά, λοιπόν. Εξετάστε το ταπεινό βακτηρίδιο, για να κρίνετε σεις οι ίδιοι, αν θα μπορούσε να είχε έρθει σε ύπαρξη χωρίς Δημιουργό.

Θα περιμένατε, ίσως, τα τοιχώματα του κυττάρου των βακτηριδίων να είναι πιο πρωτόγονα από τα τοιχώματα του κυττάρου των ανώτερων οργανισμών. Όμως το αντίθετο αληθεύει. Τα ανώτερα κύτταρα των φυτών έχουν τοιχώματα από κυτταρίνη που αποτελούνται από ίνες μορίων σακχάρου. Τα τοιχώματα του κυττάρου των βακτηριδίων αρχίζουν κι αυτά με ίνες μορίων σακχάρου, όμως οι ίνες αυτές μετά αλληλοϋφαίνονται πολύπλοκα με μικρές αλυσίδες αμινοξέων. Το όλο τοίχωμα του κυττάρου, καθώς το διατύπωσε ένας επιστήμονας, «μπορεί να θεωρηθεί κατά γενικό τρόπο, ως ένα γιγαντιαίο μόριο σε σχήμα σάκκου.»

Ο σάκκος αυτός είναι εξαιρετικά ισχυρός. Τα τοιχώματα του κυττάρου του βακτηριδίου αντέχουν σε εσωτερική πίεση 22 κιλά ανά τετραγωνικό εκατοστό (300 πάουντς ανά τετραγωνική ίντσα) χωρίς να σπάζουν. Δοκιμάστε την πίεση αυτή στα λάστιχα του αυτοκινήτου σας!

Είναι αλήθεια ότι τα βακτηρίδια δεν έχουν πυρήνα, όπως έχουν τα κύτταρα των ανώτερων οργανισμών. Αλλά, ακόμα και τα απλούστερα βακτηρίδια, περιέχουν αρκετό DNA, που είναι το παγκόσμιο γενετικό υλικό. Αντί να περικλείεται από πυρηνική μεμβράνη, το DNA των βακτηριδίων γενικά σχηματίζει μία και μόνο μακριά θηλιά μέσα στο βακτηρίδιο. Το κοινό βακτηρίδιο Κόλι Ε. έχει μέσα στη γιγάντια θηλιά του DNA του «το ασύγκριτα μεγαλύτερο μόριο που είναι γνωστό ότι υπάρχει στο βιολογικό σύστημα», σύμφωνα με τον επιστήμονα Δρα Τζων Κάιρνς.

Μήπως όλο τούτο σας μοιάζει σαν κάτι που απλώς προήλθε από τα χτυπήματα της θάλασσας πάνω σε κάποιαν αρχέγονη ακτή; Θα μπορούσε «το μεγαλύτερο μόριο» να είναι ο τυχαίος συνδυασμός αδρανών χημικών ουσιών;

Το Κόλι Ε., στην προετοιμασία του να διχοτομηθεί, διπλασιάζει το DNA του. Προκειμένου να συμβεί αυτό, το μόριο του DNA, που είναι σχεδιασμένο κάπως σαν ένα μεγάλο στριμμένο φερμουάρ, πρέπει ν’ «ανοίξει», έτσι ώστε το καθένα μισό ν’ αναπαραχθεί. Τμήματα του μορίου του DNA που ονομάζονται ζεύγη βάσεως αντιστοιχούν στα δόντια του φερμουάρ. Στο ταπεινό βακτηρίδιο Κόλι Ε. τα ζεύγη βάσεως διπλασιάζονται, με εκπληκτική ακρίβεια, με ρυθμό 150.000 το λεπτό!

Τι συμβαίνει όταν το Κόλι Ε. πρέπει να ταξιδέψει; Κυριολεκτικά φυτρώνει μια έλικα. Σύμφωνα με τον καθηγητή της βιολογίας Χάουαρντ Μπεργκ, έξι νήματα βγαίνουν στις πλευρές του κυττάρου και ενώνονται για να σχηματίσουν μία δέσμη. Τα νήματα τούτα περιστρέφονται, κι αυτό απαιτεί να υπάρχουν «τα δομικά στοιχεία που αντιστοιχούν σε μια έλικα, σ’ έναν επαγωγέα και στα ρουλεμάν του στροβίλου», λέει ο Δρ Μπεργκ. Όχι και τόσο άσχημο για μια «πρωτόγονη» μορφή ζωής!

Και δεν τελειώσαμε εδώ! Όπως όλα τα ζωντανά πράγματα, το Κόλι Ε. χρησιμοποιεί το DNA του για να διευθύνει τη σύνθεση των χημικών ουσιών που χρειάζεται για να ζει. Το ταπεινό βακτηρίδιο ελέγχει το DNA του με περίπλοκους ανατροφοδοτούμενους μηχανισμούς, οι οποίοι ενεργοποιούν ή αδρανοποιούν τμήματα του DNA, ανάλογα με τις ανάγκες. «Πρέπει κανείς να σταθεί για να θαυμάσει την εξαιρετική οικονομία και την επάρκεια αυτού του συστήματος ελέγχου», λέει ο βιοχημικός Ζαν-Πιέρ Σανζέ, ο οποίος θαυμάζει, γιατί «ο έλεγχος δεν απαιτεί από το κύτταρο καμιά δαπάνη ενεργείας. . . . Ένα εργοστάσιο με αυτόματους διακόπτες ελέγχου, που δεν θα απαιτούσαν καμιά ενέργεια για τη λειτουργία τους, θα ήταν το ανώτατο επίτευγμα της βιομηχανικής επάρκειας!»

Η πολυπλοκότητα των βακτηριδίων δεν είναι το μόνο πράγμα που συνηγορεί ενάντια στην εξέλιξή τους. Αυτές οι ίδιες οι πρωτεΐνες, από τις οποίες αποτελούνται τα βακτηρίδια και τα άλλα ζωντανά πράγματα, δείχνουν ότι η εξέλιξη είναι απελπιστικά απίθανη. Γιατί αυτό;

Οι εξελικτές δίνουν μεγάλη σημασία σ’ ένα πείραμα που έγινε το 1952, κατά το οποίο οι επιστήμονες διοχέτευσαν ένα σπινθήρα σ’ ένα μίγμα αερίων και συνέθεσαν πολυάριθμες χημικές ουσίες, περιλαμβανομένων και ορισμένων αμινοξέων. Τούτο θεωρείται σημαντικό, γιατί τα αμινοξέα, όταν ενωθούν κατάλληλα σχηματίζουν πρωτεΐνες, που είναι τα βασικά δομικά κομμάτια όλων των ζωντανών πραγμάτων.

Τώρα, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο συναρμολογείται το αμινοξύ, μπορεί να είναι «αριστερό» ή «δεξί». Τα αμινοξέα που δημιουργούνται από διάφορα πειράματα σε αέρια και σπινθήρες, περιέχουν ίσους αριθμούς από «αριστερά» και «δεξιά» πρότυπα. Όμως, καθώς παραδέχεται ο θεωρητικός της εξελίξεως Ρίτσαρντ Ντίκερσον, «εκτός από ορισμένες ειδικές προσαρμογές . . . όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί σήμερα ενσωματώνουν μονάχα Α [αριστερά] αμινοξέα».

Εάν μία τυπική πρωτεΐνη έχει 400 αμινοξέα, η πιθανότητα να είναι όλα τους αριστερά θα πρέπει να παραβληθεί με τις πιθανότητες να ρίξεις ένα νόμισμα και να έρθει κορώνα, 400 φορές στη σειρά. Η πιθανότητα είναι μικρότερη από μία στο 1 ακολουθούμενο από 100 μηδενικά—ένας αριθμός πολλές φορές μεγαλύτερος απ’ όσο όλα τα άτομα σ’ όλους τους γαλαξίες του γνωστού σύμπαντος! Αλλά και στην απίθανη περίπτωση που θα δημιουργόταν αυτόματα κάποια πρωτεΐνη με 400 αριστερά αμινοξέα θα είχε πολύ μικρές πιθανότητες ν’ αποτελείται από τα σωστά αριστερά αμινοξέα—υπάρχουν 20 είδη—και στη σωστή σειρά.

Η αυτόματη τυχαία γένεση των πρωτεϊνών θα μπορούσε να επεξηγηθεί με τον εξής τρόπο: Υποθέστε ότι έχετε ένα κουτί που περιέχει ίσες ποσότητες από γράμματα και αριθμούς σε μικρούς ξύλινους κύβους σε ίσο μέγεθος. Τώρα, αφού σας δέσουν τα μάτια, σας λένε να διαλέξετε 400 από τους μικρούς αυτούς κύβους. Οι πιθανότητες να διαλέξετε μονάχα γράμματα και όχι αριθμούς είναι ελάχιστες. Και δεν είναι μονάχα αυτό. Οι 400 κύβοι με τα γράμματα που έχετε διαλέξει πρέπει να σχηματίζουν μια σωστή νοηματικά, γραμματολογικά και συντακτικά παράγραφο, όταν τα βάλουμε το ένα δίπλα στο άλλο με τη σειρά που τα βγάλατε.

Τα σύνθετα συστήματα του Κόλι Ε. δείχνουν κι ένα άλλο πρόβλημα, που αντιμετωπίζει η θεωρία ότι η εξέλιξη θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για τη ζωή, ακόμη και για την πρωτόγονη ζωή. Τα μόρια του DNA είναι απαραίτητα για τη ζωή, όμως δεν είναι αρκετά για τη ζωή. Χρειάζονται άλλα πολύ πιο περίπλοκα μόρια, όπως είναι τα ένζυμα, για να κατευθύνουν και να συνεργάζονται με τις δραστηριότητες του DNA.

Έτσι ζωή μπορεί να υπάρξει μονάχα όταν αρκετά πολυσύνθετα συστήματα έρθουν σε ύπαρξη ταυτόχρονα και συνεργαστούν μαζί με τέλεια αρμονία. Κανένα από τα πολυσύνθετα συστήματα δεν μπορεί ποτέ να οδηγήσει από μόνο του σε αρχέγονη ζωή χωρίς τα άλλα συστήματα να βρίσκονται στη θέση τους.

Οι οπαδοί της εξελίξεως αντιμετωπίζουν αυτό το δίλημμα με το να μας διαβεβαιώνουν για την «πίστη» τους στην εξέλιξη.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]

Τα τοιχώματα του κυττάρου των βακτηριδίων αντέχουν σε εσωτερική πίεση 22 κιλών ανά τετραγωνικό εκατοστό (300 πάουντς ανά τετραγωνική ίντσα)

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 7]

Τα ζεύγη βάσεως του βακτηριδίου Κόλι Ε. διπλασιάζονται με ρυθμό 150.000 το λεπτό