Είναι Γεγονός;
ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ;
ΠΟΛΛΟΙ ΕΞΕΛΙΚΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΔΟΓΜΑΤΙΚΟΙ ΑΛΛΑ ΜΗΠΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΔΑΦΟΣ ΓΙΑ ΛΟΓΙΚΕΣ ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ;
ΕΙΝΑΙ η εξέλιξη επιστημονικό γεγονός; Ο επιστήμονας Πόρτερ Κίερ του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν είναι πολύ κατηγορηματικός. Στην τελευταία ετήσια συνέλευση του Αμερικανικού Συνδέσμου για την Προώθηση της Επιστήμης, είπε: «Υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια απολιθώματα στα μουσεία όλου του κόσμου, όλα τους καταχωρημένα και με προσδιορισμένη ταυτότητα. Αυτά αποτελούν εκατό εκατομμύρια γεγονότα υπέρ της εξελίξεως». Τώρα με ποιο τρόπο 100.000.000 απολιθώματα, που, όπως παραδέχονται, δεν είναι τα μεταβατικά εκείνα δείγματα που απαιτεί η θεωρία, αποτελούν 100.000.000 γεγονότα που αποδεικνύουν την εξέλιξη, τούτο κάθε άλλο παρά σαφές είναι. Μετά ο Κίερ προσθέτει ότι, ενώ οι εξελικτές μπορεί να διαφωνούν για τις λεπτομέρειες, «συμφωνούν ότι η εξέλιξη είναι ένα γεγονός και ότι έτσι θα έπρεπε να ονομάζεται».
Ο φημισμένος εξελικτής Θεοδόσιος Ντομπζάνσκυ δεν είναι τόσο κατηγορηματικός. Στο βιβλίο Εξέλιξη, ο Ντομπζάνσκυ και οι συνεργάτες του ορίζουν την εξέλιξη ως υπόθεση, ή θεωρία, και παραδέχονται τα εξής: Οι επιστημονικές υποθέσεις μπορούν να γίνουν δεκτές προσωρινά, εφόσον η αλήθεια τους ποτέ δεν μπορεί να θεμελιωθεί οριστικά». Θεωρώντας τον Δρα Καρλ Πόππερ ως αυθεντία, το βιβλίο δηλώνει επίσης: «Μία υπόθεση που δεν υπόκειται, τουλάχιστο σαν αρχή, στην πιθανότητα της εμπειρικής (πειραματικής) διαψεύσεως, δεν ανήκει στο χώρο της επιστήμης». Ο Στέφεν Τζαίη Γκουλντ του Χάρβαρντ αναφέρεται επίσης στον Πόππερ, και λέει: «Μια σειρά από ιδέες που δεν μπορούν, κατά γενικό κανόνα, να αποδειχθούν ότι είναι λανθασμένες, δεν αποτελούν επιστήμη».
Γιατί όλα αυτά έχουν σχέση με τη συζήτησή μας; Γιατί πάνω σ’ αυτή τη βάση ο Γκουλντ και άλλοι θεωρούν ότι η πίστη στη δημιουργία δεν είναι επιστήμη και γι’ αυτό λένε ότι πρέπει να αποκλειστεί από τα επιστημονικά μαθήματα. Η δημιουργία δεν μπορεί ούτε ν’ αποδειχθεί ούτε να διαψευσθεί από τον επιστημονικό πειραματισμό. Οι οπαδοί της δημιουργίας λένε ‘ο Θεός το έκανε αυτό’ και δεν υπάρχει τρόπος να το ελέγξεις ούτε ν’ αποδείξεις ότι είναι λάθος. «‘Το επιστημονικό δόγμα της δημιουργίας’ είναι μια από μόνη της αντιφατική φράση», λέει ο Γκουλντ, «ακριβώς επειδή δεν μπορεί να διαψευστεί». Όμως είναι ανένδοτος στο ότι η εξέλιξη είναι γεγονός.
Είναι πολύ ενδιαφέρον, όμως, που ο Δρ Πόππερ εφαρμόζει το ίδιο αυτό κριτήριο στην εξέλιξη. Λέει: «Έχω φτάσει στο συμπέρασμα ότι ο Δαρβινισμός δεν είναι επιστημονική θεωρία επιδεχόμενη έλεγχο, αλλά πρόγραμμα μεταφυσικών ερευνών». Εφόσον δεν επιδέχεται έλεγχο, η εξελικτική θεωρία δεν είναι επιστήμη, σύμφωνα με τους παραπάνω ορισμούς. Εφόσον δεν μπορεί να παρατηρηθεί ούτε ν’ αποδειχθεί πειραματικά και υποστηρίζεται μονάχα από δογματικές διαβεβαιώσεις, δεν επαληθεύεται από την επιστημονική μέθοδο. Ο Δρ Πόππερ έχει μεγάλο σεβασμό για τη μελέτη της επιστημονικής μεθόδου και, βασισμένος σ’ αυτή τη μέθοδο, βρίσκει την εξέλιξη ελλιπή ως θεμιτή επιστημονική θεωρία. Τη βρίσκει μάλλον κατάλληλη για μεταφυσική έρευνα παρά για επιστήμη.
Ο Νόρμαν Κάζινς δίνει έναν ορισμό για την επιστημονική μέθοδο που όχι μονάχα την περιγράφει, αλλά και δείχνει την αξία της: «Το πιο σημαντικό πράγμα για την επιστήμη είναι η επιστημονική μέθοδος—ένας τρόπος συστηματικής σκέψεως, ένας τρόπος συναθροίσεως και αξιολογήσεως των αποδείξεων, ένας τρόπος διεξαγωγής πειραμάτων, έτσι ώστε να προλέγεις με ακρίβεια αυτό που θα συμβεί υπό ορισμένες συνθήκες, ένας τρόπος διαπιστώσεως και αναγνωρίσεως των δικών σου σφαλμάτων, ένας τρόπος για την εξεύρεση της σφαλερότητας των ιδεών που επικρατούσαν για πολύ καιρό. Η ίδια η επιστήμη διαρκώς αλλάζει, κυρίως ως αποτέλεσμα της επιστημονικής μεθόδου».—Ανατομία Μιας Αρρώστιας, σελ. 120, 121.
Τόσο η εξέλιξη, όσο και η δημιουργία, περιγράφουν γεγονότα που έγιναν, ή που υποτίθεται ότι έγιναν, στο παρελθόν. Κανείς ανθρώπινος παρατηρητής δεν ήταν εκεί για να είναι αυτόπτης μάρτυρας. Δεν μπορούν να δημιουργηθούν στο εργαστήριο. Κανένα επιστημονικό πείραμα δεν μπορεί να αποδείξει ή να καταρρίψει είτε την εξέλιξη είτε τη δημιουργία. Σύμφωνα με τη λογική αυτή, εάν η Βιβλική αφήγηση της δημιουργίας είναι αντεπιστημονική, με τους ίδιους συλλογισμούς πρέπει να είναι εξίσου αντεπιστημονική και η εξέλιξη.
Τότε, λοιπόν, γιατί τόσο πολλοί επιστήμονες πιστεύουν στην εξέλιξη; «Ο λόγος, για τον οποίο ο Δαρβινισμός έχει γίνει σχεδόν παγκόσμια δεκτός», γράφει ο Δρ Πόππερ, είναι ότι «η θεωρία της προσαρμογής ήταν η πρώτη πειστική αθεϊστική θεωρία· και η πίστη στον Θεό είναι χειρότερη από την φανερή αποδοχή της αποτυχίας, γιατί δημιουργεί την εντύπωση ότι με την πίστη στον θεό λύνουμε όλα τα προβλήματα. Καθώς τοποθετεί το θέμα ο εξελικτής Πήτερ Μένταγουωρ: «Για έναν βιολόγο, η μοναδική άλλη λύση στο να σκεφτεί με εξελικτικούς όρους είναι να μη σκεφτεί καθόλου».
Η αποδοχή της εξελίξεως από τους επιστήμονες οφείλεται κατά μεγάλο μέρος, στο ότι δεν τους αρέσει η μοναδική άλλη λύση—ο θεϊσμός, η πίστη στον Θεό. Είναι, όμως, επιστημονικό να δέχεσαι μια θεωρία απλά και μόνο γιατί δεν σου αρέσει η μοναδική άλλη λύση; Αυτό το οποίο εξοργίζει τους επιστήμονες όπως είναι ο Μένταγουωρ, είναι ότι η αναγνώριση του Θεού ως Δημιουργού σημαίνει ότι οφείλουν να Του αποδίδουν δόξα, όταν ανακαλύπτουν νέα θαυμάσια πράγματα για τη δημιουργία Του. Τούτο δεν θα πλήγωνε την υπερηφάνειά τους; Η ομολογία του αθεϊστή Άλντους Χάξλευ αποκαλύπτει και μια άλλη πλευρά, όταν λέει: «Αντιταχθήκαμε στην ηθικότητα [της Βίβλου], επειδή υπεισερχόταν στη σεξουαλική μας ελευθερία».
Είναι η εξέλιξη επιστημονικό γεγονός; Όχι.
Είναι επιστημονική θεωρία που επιδέχεται δοκιμή; Όχι.
Εμμένει στην επιστημονική μέθοδο; Όχι.
Λοιπόν, τότε, τι είναι στ’ αλήθεια η θεωρία της εξελίξεως και γιατί τόσο πολλοί άνθρωποι πιστεύουν σ’ αυτή;
Παρακαλούμε, δείτε στο επόμενο άρθρο.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 18]
«Ο Δαρβινισμός δεν είναι επιστημονική θεωρία επιδεχόμενη έλεγχο, αλλά πρόγραμμα μεταφυσικών ερευνών.»
[Πλαίσιο στη σελίδα 19]
ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΙΤΙΑ ΓΙΑ ΛΟΓΙΚΗ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ;
Δεν είναι λογικό ν’ αμφιβάλλουμε ότι η αμοιβάδα έγινε ψάρι; ή ότι τα ψάρια έγιναν σαύρες; ή ότι οι σαύρες άλλαξαν κι έγιναν πουλιά ή λύκοι;
Το βιβλίο «Εξέλιξη», που έγραψε ο Ντομπζάνσκυ, λέει ότι ενώ η εξέλιξη δεν θα μπορούσε ποτέ να αποδειχθεί, ήταν μια υπόθεση «επιβεβαιωμένη πέρα από κάθε λογική αμφιβολία.» «Λογική αμφιβολία» ορίζεται σαν νομική έννοια «ότι είναι μια αμφιβολία που θα μπορούσε να κάνει ένα λογικό και συνετό άνθρωπο σε σημαντικότερα και σπουδαιότερα ζητήματα της ζωής να σταματήσει και να διστάσει να προβεί σ’ ενέργεια σχετικά με την αληθινότητα ενός θέματος κατηγορίας (ή ισχυρισμού).» Μια δικαστική απόφαση διατύπωσε τα εξής: «Μια ‘λογική αμφιβολία’ είναι εκείνη που ένας δίκαιος άνθρωπος θα μπορούσε να τη διατηρεί σε μια έντιμη αναζήτηση της αλήθειας».—«Νομικό Λεξικό του Μπλακ,» σελ. 580.
Στα δικαστήρια, αν υπάρχει αιτία γι’ αμφιβολία σ’ ένα κρίσιμο σημείο αποδείξεως, δεν μπορεί να σχηματισθεί πεποίθηση. Δεν είναι λοιπόν λογικό να έχουμε αμφιβολίες ότι η ζωή παράχθηκε αυτόματα κατά τύχη; Δεν είναι λογικό ν’ αμφιβάλλουμε ότι οι αμοιβάδες έγιναν ψάρια; ή τα ψάρια σαύρες; ή ότι οι σαύρες άλλαξαν κι έγιναν πουλιά και λύκοι; Είναι η αμφιβολία για την εξέλιξη μια λογική ή μια παράλογη αμφιβολία;
Εάν πιστεύετε στην εξέλιξη, τότε όταν βρεθείτε μόνοι σας στην κρεββατοκάμαρά σας απέναντι από τον καθρέφτη σας, όπου δεν θα μπορείτε να επηρεασθείτε από την παρουσία κανενός, ρωτήστε τον εαυτό σας: Γιατί πιστεύω στην εξέλιξη; Μπορώ ν’ αναφέρω την απόδειξη γι’ αυτό; Μπορώ να το αποδείξω για δική μου ικανοποίηση; Ή το πιστεύω γιατί άλλοι μου το είπαν να το πιστεύω; Είναι πράγματι κάτι αληθινό, «πέραν λογικής αμφιβολίας»;